Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Prace modernizacyjne na Odrze granicznej - Program środków minimalizujących i kompensujących oddziaływanie na biologiczne elementy stanu wód w rozumieniu Ramowej Dyrektywy Wodnej. Część II: Program środków minimalizujących i kompensujących oddziaływanie na elementy biologiczne stanu wód

Prus Paweł, Pchałek Marcin

Gospodarka Wodna

|

2019

|

Nr 8

19--26

PL

Przedstawiono tryb opracowania programu środków minimalizujących i kompensujących oddziaływanie robót hydrotechnicznych na stan ekologiczny wód dla przedsięwzięcia Prace modernizacyjne na Odrze granicznej. Wywiązanie się z obowiązków nałożonych Ramową Dyrektywą Wodną, Dyrektywą Siedliskową i Dyrektywą OOŚ wymaga dialogu i wzajemnego zrozumienia pomiędzy inwestorem, zespołem projektowym oraz zespołem środowiskowym. Przy zastosowaniu odpowiednich narzędzi metodologicznych możliwy staje się taki dobór rozwiązań projektowych, w tym środków minimalizujących i kompensujących oddziaływania, który znacznie zwiększa szanse uzyskania zgody na realizację przedsięwzięcia oraz stanowi istotny przeciwdowód dla składanych przez zainteresowane strony uwag mających na celu zakwestionowanie jakości wariantowania czy oceny istotności oddziaływań przedsięwzięcia. Jednocześnie wdrożenie działań minimalizujących i kompensujących, odpowiednio dostosowanych do form i skali ingerencji w środowisko prognozowanych w ramach danej inwestycji, pozwala na rzeczywiste ograniczenie jej negatywnych skutków dla środowiska do poziomu umiarkowanego lub słabego. Działania te zapobiegają zatem degradacji funkcji ekologicznych rzeki, a niekiedy mogą nawet prowadzić do poprawy warunków siedliskowych, stając się elementem renaturyzacji. Artykuł publikowany jest w 2 częściach. W cz. I przedstawiono Aspekty systemowo-prawne (GW 7/2019), natomiast w cz. II - Program środków minimalizujących i kompensujących oddziaływanie na elementy biologiczne stanu wód (GW 8/2019).

EN

The article presents the procedure for elaborating the programme of measures mitigating and compensating impact of hydrotechnical works for the undertaking entitled Modernisation works on the borderline Oder. Meeting the regulatory obligations requires dialogue and mutual understanding between the investor, the project team and the environmental team. The use of appropriate methodological tools enables such choice of project solution, including mitigating and compensating measures, that may significantly increase the chances to acquire permit for the undertaking. Implementation of mitigating and compensating actions, adapted to the forms and scale of environmental interference, allows for actual limitation of its adverse consequences for the environment. These actions therefore prevent degradation of the river ecological functions and in some cases they may lead to improvement of the habitat conditions, becoming an element of rivers restoration. The article is published in two parts. Part I presents Systemic and legal aspects (GW 7/2019) and Part II - Programme of measures mitigating and compensating impact on the water status biological elements (GW 8/2019).

2

Prace modernizacyjne na Odrze granicznej - Program środków minimalizujących i kompensujących oddziaływanie na biologiczne elementy stanu wód w rozumieniu Ramowej Dyrektywy Wodnej. Część I: Aspekty systemowo-prawne

Prus Paweł, Pchałek Marcin

Gospodarka Wodna

|

2019

|

Nr 7

17--20

PL

Przedstawiono tryb opracowania programu środków minimalizujących i kompensujących oddziaływanie robót hydrotechnicznych na stan ekologiczny wód dla przedsięwzięcia Prace modernizacyjne na Odrze granicznej. Wywiązanie się z obowiązków nałożonych przepisami wymaga dialogu i wzajemnego zrozumienia pomiędzy inwestorem, zespołem projektowym oraz zespołem środowiskowym. Zastosowanie odpowiednich narzędzi metodologicznych umożliwia taki dobór rozwiązań projektowych, w tym środków minimalizujących i kompensujących oddziaływania, który znacznie zwiększa szanse uzyskania zgody na realizację przedsięwzięcia. Wdrożenie działań minimalizujących i kompensujących, dostosowanych do form i skali ingerencji w środowisko, pozwala na rzeczywiste ograniczenie jej negatywnych skutków dla środowiska. Działania te zapobiegają zatem degradacji funkcji ekologicznych rzeki, a niekiedy mogą nawet prowadzić do poprawy warunków siedliskowych, stając się elementem renaturyzacji. Artykuł publikowany jest w 2 częściach. W cz. I przedstawiono Aspekty systemowo-prawne (GW 7/2019), natomiast w cz. II - Program środków minimalizujących i kompensujących oddziaływanie na elementy biologiczne stanu wód (GW 8/2019).

EN

The article presents the procedure for elaborating the programme of measures mitigating and compensating impact of hydro-technical works for the undertaking entitled Modernisation works on the borderline Oder. Meeting the regulatory obligations requires dialogue and mutual understanding between the investor, the project team and the environmental team. The use of appropriate method- ological tools enables such choice of project solution, including mitigating and compensating measures, that may significantly increase the chances to acquire permit for the undertaking. Implementation of mitigating and compensating ac- tions, adapted to the forms and scale of environmental interference, allows for actual limitation of its adverse consequences for the environment. These actions therefore prevent degradation of the river ecological functions and in some cases they may lead to improvement of the habitat conditions, becoming an element of rivers restoration. The article is published in two parts. Part I presents Systemic and legal aspects (GW 7/2019) and Part II - Programme of measures mitigating and compensating impact on the water status biological elements (GW 8/2019).

3

Nowe prawo, nowe wyzwania : finansowe i organizacyjne konsekwencje zmian w Prawie wodnym dla zakładów będących w ruchu oraz dla przyszłych inwestycji

Sznajder J.

Surowce i Maszyny Budowlane

|

2018

|

nr 2-3

74--78

PL

Wdrożenie unijnej Ramowej Dyrektywy Wodnej, w tym pełna realizacja zlewniowej polityki gospodarowania wodami, jak również zapewnienie nowych źródeł finansowania inwestycji w gospodarce wodnej oraz szereg innych jeszcze powodów sprawiło, iż ustawę Prawo wodne z 2001 r. zastąpiono nową regulacją przyjętą 20 lipca 2017 r.

4

Gospodarowanie ciekami wodnymi na terenach zurbanizowanych w świetle Ramowej Dyrektywy Wodnej

Lewandowski P.

Przegląd Budowlany

|

2018

|

R. 89, nr 7-8

142--147

PL

Miasta i tereny zurbanizowane od zarania historii związane są z ciekami wodnymi, nad którymi są najczęściej położone. Obecnie zdecydowana większość rzek płynących przez obszary miejskie nie przypomina cieków naturalnych. Działania polegające na regulacji koryta rzecznego i ujednolicania jego morfologii w konsekwencji prowadzą do zubożenia i niekiedy dewastacji ekosystemów wodnych oraz powodują często nieodwracalne zmiany w obiegu wody. Praca podejmuje tematykę oceny hydromorfologicznej cieków na obszarach zurbanizowanych w świetle Ramowej Dyrektywy Wodnej oraz uwarunkowania z zakresu zarządzania obszarami wód płynących na terenach miejskich w Polsce.

EN

Since the dawn of time, cities and urbanized areas have been linked to watercourses over which they are located most frequently. Nowadays, the vast majority of rivers flowing through urban areas do not resemble natural watercourses. Measures consisting of regulation the riverbed and consolidation of its morphology, in consequence, lead to the impoverishment and sometimes devastation of aquatic ecosystems and often cause irreversible changes in water circulation. The article undertakes the subject of the hydromorphological assessment of watercourses in urbanized areas in the light of the Water Framework Directive and the conditions in terms of management of areas of water flowing in urbanized areas in Poland.

5

Koncepcja budowy zbiornika retencyjno-dozującego w zrobach górniczych czynnego Zakładu Górniczego Janina w aspekcie ochrony jednolitych części wód powierzchniowych

Waligóra A., Świstak M., Frączek R.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2018

|

R. 59, nr 2

102--106

PL

Działalność górnicza i związane z nią odwadnianie wyrobisk górniczych wymusza wypompowywanie na powierzchnię i odprowadzanie do cieków powierzchniowych zasolonych wód dołowych. Zrzuty wód pochodzących z drenażu górniczego, zawierające wysokie stężenia jonów chlorkowych i siarczanowych, stanowią istotne źródło zanieczyszczeń jednolitych części wód powierzchniowych (JCWP). W sytuacji kiedy kilka kopalń odprowadza wody dołowe do tej samej jednolitej części wód powierzchniowych dochodzi do oddziaływania skumulowanego. Wzrost zasolenia wód powierzchniowych powyżej dopuszczalnych wartości powoduje konieczność przesunięcia w czasie osiągnięcia celów środowiskowych dla poszczególnych JCWP poprzez zastosowanie odstępstw od Ramowej Dyrektywy Wodnej. Jednym ze sposobów ochrony jakości wód powierzchniowych jest stosowanie zbiorników retencyjno-dozujących. Metoda ta polega na czasowym gromadzeniu słonych wód kopalnianych w zbiornikach retencyjnych i kontrolowanym ich odprowadzaniu w okresach wysokich przepływów w rzekach. W publikacji przedstawiono koncepcję budowy zbiornika retencyjno-dozującego, wraz z towarzyszącą infrastrukturą, w zrobach czynnego Zakładu Górniczego Janina, należącego do TAURON Wydobycie S.A., biorąc pod uwagę zarówno uwarunkowania geologicznogórnicze, jak również aspekty środowiskowe w świetle obowiązujących przepisów prawnych.

EN

Mining activity and associated drainage of mining excavations forces pumping and discharge saline underground waters to rivers. Discharges of water coming from mining drainage, containing high concentrations of chloride and sulphate ions, are an important source of contamination of surface water bodies. When several mines discharge underground water into the same surface water body, cumulative impact occurs. The increase of salinity in surface water above the permissible values makes it necessary to postpone the achievement of environmental objectives for individual surface water body by applying derogations from the Water Framework Directive. One of the ways to protect the quality of surface water is the use of retention and dosing systems. This method is based on the temporary collection of salt mine water in retention systems and controlled discharge of water during periods of high flows in rivers. The publication presents the concept of construction of a such system, along with accompanying infrastructure, in the mine voids of the active Janina coal mine belonging to TAURON Wydobycie S.A., taking into account both geological and mining conditions as well as environmental aspects.

6

Wody Polskie - razem dla przyszłości naszych wód

Koza I.

Gospodarka Wodna

|

2018

|

Nr 1

9--12

7

Hydropower Structures in the Natura 2000 Site on the River Radew: an Analysis in the Context of Sustainable Water Management

Wiatkowski M., Rosik-Dulewska C., Tomczyk P.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2017

|

Tom 19

65--80

EN

This paper deals with the water management infrastructure, with a particular emphasis on the hydropower structures and environmental protection in the "Dolina Radwi, Chocieli i Chotli" Natura 2000 site in the Radew river basin (the zachodniopomorskie province in the north-western Poland). Advantages and drawbacks (environmental, economic and social) of water power generation and a characterization of the Radew basin and characterization of hydropower usage of this area are discussed. The natural conditions of the terrain are described and the legal setting is characterized for undertakings in the Natura 2000 sites (Water Framework Directive, the Birds Directive, the Habitats Directive, Water Resources Law, the Nature Conservation Act, Act on Access to Information on the Environment and Its Protection and on Environmental Impact Assessments and executory provisions in the form of regulations). The paper presents an assessment of the operation of the hydropower plants "Rosnowo" and "Niedalino" on the river Radew in the context of the environment protection requirements for such facilities. Attention is also given to the social conflicts related to the operation of water management facilities in the Natura 2000 sites (on the example of the Trout Farm in Ubiedrze on the river Chociel). The authors conclude that in the "Dolina Radwi, Chocieli i Chotli" site rational actions are being taken for sustainable water management of hydraulic engineering facilities and that the principles of environmental protection are observed. The hydropower plants discussed in this paper have contributed to the formation of ecosystems related to water, already in existence at the time of creation of the "Dolina Radwi, Chocieli i Chotli" site. They also contributed to the specific species composition and the hydrological regime as well as other properties of the animate and inanimate world. The hydropower plants play various positive roles in the environment and economy, they generate inexpensive clean energy to be used by man. This way both the power production policy and the environmental policy are implemented. The use of this alternative energy source should be promoted also in the Natura 2000 sites. The structures related to water management may operate properly, but certain social, legal and environmental conditions apply. Any arising problems are minimized and users manage the natural resources in a rational and appropriate manner, both in terms of planning or modernizing these structures or by using compensation means. Moreover, several water management works have been carried out in the Radew river basin and despite the rich hydro-engineering infrastructure in the area, the unique natural qualities of the site are preserved.

PL

Praca dotyczy zagadnień dotyczących infrastruktury gospodarki wodnej ze szczególnym uwzględnieniem obiektów hydroenergetycznych i ochrony przyrody na obszarze Natura 2000 „Dolina Radwi, Chocieli i Chotli” w zlewni rzeki Radwi. Przedstawiono zalety i wady energetyki wodnej, charakterystykę zlewni rzeki Radew oraz wykorzystania hydroenergetycznego omawianego obszaru. Opisano warunki przyrodnicze terenu i scharakteryzowano uwarunkowania prawne dla przedsięwzięć na obszarach Natura 2000 (Ramowa Dyrektywa Wodna, Dyrektywa Ptasia i Siedliskowa, Ustawa Prawo wodne, akty wykonawcze w formie rozporządzeń i inne). W pracy przedstawiono ocenę funkcjonowania hydroelektrowni „Rosnowo” i „Niedalino” na rzece Radwi w kontekście wymagań stawianym takim obiektom ze względu na ochronę przyrody. Zwrócono także uwagę na konflikty społeczne związane z funkcjonowaniem przedsięwzięć z zakresu gospodarki wodnej na obszarach Natura 2000. Z pracy wynika, że na obszarze Natura 2000 „Dolina Radwi, Chocieli i Chotli” prowadzone są racjonalne działania mające na celu osiągnięcie zrównoważonej gospodarki wodnej na obiektach hydrotechnicznych, z zachowaniem zasad ochrony środowiska. Omawiane w artykule elektrownie wodne przyczyniły się do wykształcenia ekosystemów związanych z wodą, zastanych w momencie tworzenia „Doliny Radwi, Chocieli i Chotli”, a także określonego składu gatunkowego, reżimu hydrologicznego oraz innych właściwości świata ożywionego i nieożywionego. Elektrownie wodne pełniąc różne zadania w środowisku i gospodarce wytwarzają energię, z której korzysta człowiek. W ten sposób realizuje się zarówno politykę energetyczną, jak również środowiskową. Obiekty związane z gospodarką wodną mogą dobrze funkcjonować, jednakże pod pewnymi warunkami społecznymi, prawnymi i środowiskowymi. Jakiekolwiek problemy są jednak minimalizowane, a użytkownicy w sposób racjonalny gospodarują poprawnie zasobami środowiska, planując i dokonując modernizacji tych budowli czy też stosując środki kompensujące. Ponadto w zlewni Radwi wykonano szereg prac z zakresu gospodarki wodnej i mimo bogatej infrastruktury wodnej na tym obszarze, zachowane zostały unikalne walory przyrodnicze terenu.

8

Rozwój infrastruktury wodociągowej w Polsce

Chmielowski K.

Przegląd Komunalny

|

2017

|

nr 7

47--49

PL

Jak kształtowały się liczba ludności korzystającej z sieci wodociągowej, liczba przyłączy wodociągowych, a także liczba zdrojów ulicznych oraz zużycie wody wodociągowej w Polsce w latach 1995-2015?

9

Stan i potrzeby inwestycyjne wielkopolskich gmin w zakresie gospodarki ściekowej w latach 1999–2015

Zbierska A., Oliskiewicz-Krzywicka A.

Inżynieria Ekologiczna

|

2017

|

Vol. 18, nr 5

27--35

PL

Artykuł przedstawia rozwój oraz stan sieci kanalizacyjnej na terenie gmin województwa wielkopolskiego w latach 1999–2015 w kontekście wymagań stawianych w Dyrektywie EWG 91/271 (1991). Podstawą analizy były dane z roczników statystycznych GUS, a także z raportów wdrażania Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych (KPOŚK). Przestrzenne zróżnicowanie sytuacji na terenie województwa obrazują kartogramy wykonane w programie QGIS. Przeprowadzona analiza potwierdziła systematyczną poprawę stanu gospodarki ściekowej w gminach województwa wielkopolskiego. Zaobserwowano jednak duże zróżnicowanie poziomu infrastruktury wodociągowo-kanalizacyjnej, szczególnie na obszarach wiejskich. Widoczny jest wyraźny przyrost ludności, korzystającej z oczyszczalni ścieków oraz z sieci kanalizacyjnej. Obserwuje się przy tym tendencje do wzrostu ilości ścieków, oczyszczanych w wysokosprawnych technologiach. Niestety nie przekłada się to na znaczącą poprawę jakości wód w regionie. Pomimo wyraźnej poprawy stanu gospodarki ściekowej nie udało się również w pełni osiągnąć założeń wynikających z KPOŚK zarówno w skali województwa jak kraju.

EN

The article presents the development and condition of the sewage system in the cities and municipalities of Wielkopolska Voivodeship in the years 1999–2015. The data from Statistical Yearbook from Central Statistical Office – Environment Protection and Local Data Bank, and from National Programme for Municipal Waste Water Treatment implementation reports constituted the basis for the analysis. Over the last 16 years, the system of sewage management in municipalities has steadily improved. The study showed a heterogeneous state of development of the sewage network and wastewater treatment plant (WWTP), different growth of network, as well as variability in the share of the population using the sewage network. In last years the number of people who use the WWTP and sewage network has clearly increased. Moreover, the tendency for increasing amount of sewage treated in high performance technologies is observed. Unfortunately, this does not translate into significant improvements in the water quality in the region. Despite the clear improvement of the state of the sewage economy, it was not possible to fully achieve the assumptions arising from the National Programme for Municipal Waste Water Treatment, both in the voivodship and in the country.

10

Współpraca Polski w Unii Europejskiej w dziedzinie gospodarki wodnej

Balcerowicz M., Kopczyńska J.

Gospodarka Wodna

|

2017

|

Nr 1

17--18

PL

Mityczna już w trakcie dyskusji o gospodarce wodnej w naszym kraju biurokracja europejska narzucająca normy i zasady działań oraz wpływająca na stan polskiej gospodarki wodnej to tak naprawdę zwykła układanka prawnopubliczna, po której wypada się poruszać z gracją, ale też z uwagą, tak by w ostateczności realizować cele, nie zapominając również o obowiązkach. Czym zatem jest i jak wygląda w praktyce współpraca Polski w Unii Europejskiej w dziedzinie gospodarki wodnej?

EN

The European bureaucracy imposing norms and working principles and in-fluencing the state of the Polish water management, already mythical in our national discussions on water management, is in fact an ordinary public law puzzle that you need to solve with grace and attention in order to eventually implement the goals while not forgetting about your obligations. What therefore is the Poland's cooperation on water management in the European Union and how does it look in practice?

11

Modelowanie konsekwencji zmian opłat za pobór wód zaproponowanych w projekcie prawa wodnego

Berbeka K.

Gospodarka Wodna

|

2017

|

Nr 1

13--16

PL

Wprowadzona w Ramowej Dyrektywie Wodnej zasada zwrotu kosztu usług wodnych, przetransponowana do projektu nowej ustawy Prawo wodne, budzi gorące emocje, a nawet protesty różnych sektorów gospodarczych, spowodowane pojawiającymi się obawami i wątpliwościami co do, będących konsekwencją wdrażania tej zasady, wielkości wzrostu obciążeń finansowych. Jednym z najbardziej wrażliwych sektorów jest sektor gospodarki komunalnej - jego decyzje co do opłat skutkują na ogół wzrostem obciążeń gospodarstw domowych. Zaproponowano metodykę modelowania konsekwencji zmian opłat i sposobu ich naliczania w odniesieniu do tego sektora.

EN

The principle of water services cost reimbursement, introduced by the Framework Water Directive and transferred to the new Water Law bill, raises fierce emotions or even opposition of different economic sectors, aroused by fears and doubts regarding the increase of financial charges resulting from the implementation of this principle. One of the most sensitive sectors is the municipal economy sector - its decisions regarding the fees usually lead to increased household charges. The author proposes a methodology of modelling the consequences of change.

12

Czynniki kształtujące wysokość opłat za usługi wodne w Polsce

Araszkiewicz K.

Gospodarka Wodna

|

2017

|

Nr 1

9--12

PL

W artykule wskazano na znaczenie analizy ekonomicznej dla procesu decyzyjnego związanego z wdrażaniem polityki ekologicznej w zakresie ochrony wód i gospodarowania nimi przez instytucje Państwa, poprzez przedstawienie wyników wstępnej analizy zmian wprowadzanych w zakresie instrumentów ekonomicznych w ramach trwających prac nad nowelizacją prawa wodnego. Przedmiotem analizy jest relacja opłat za usługi wodne oraz kosztów związanych z wykorzystaniem wody w przemysłowym procesie produkcyjnym do przychodów ze sprzedaży i zysku, na przykładzie produkcji piwa. Analizę tej relacji przeprowadzono w nawiązaniu do zasady zwrotu kosztów usług wodnych, która jest podstawowym założeniem ekonomicznym wdrażania Ramowej Dyrektywy Wodnej. Aby zrealizować tak postawiony cel, przeprowadzono analizę publikacji oraz dokumentów związanych z kolejnymi projektami zmian w ustawie Prawo wodne wraz z obliczeniami opartymi na rachunku kosztów produkcji dla trzech typów zakładów produkcyjnych o różnej wodochłonności procesu produkcyjnego.

EN

The article points out to the importance of economic analysis for the decision-making process related to implementation of the ecological policy in the scope of water protection and management by state institutions, through presentation of results of a preliminary analysis of modifications introduced to the economic instruments as part of works on the Water Law Act amendment. The analysis covered the relationship between the water services rates and costs related to the use of water in industrial production process, and the sales revenues and profits, based on the example of beer production. The analysis of this relationship was carried out taking into account the principle of water services costs reimbursement, being the basic economic assumption of the Framework Water Directive implementation. In order to implement such goal, the author carried out an analysis of publications and documents related to the subsequent drafts of amendments to the Water Law Act, together with calculations based on the production costs for three types of production plants with different water-intensity of the production process.

13

Szacowanie ufności i precyzji – podstawowych miar niepewności oceny stanu wód powierzchniowych

Loga M.

Ochrona Środowiska

|

2016

|

Vol. 38, nr 1

15--23

PL

Omówiono propozycję metody szacowania dwóch miar niepewności oceny stanu wód wymaganych przez Ramową Dyrektywę Wodną – ufności i precyzji. Sposób szacowania miar niepewności w przypadku wskaźników jakości wody oraz grup wskaźników, a następnie oceny stanu ekologicznego i chemicznego wód naśladuje hierarchiczną strukturę procedur klasyfikacyjnych. Proponowaną miarą niepewności, umożliwiającą propagację niepewności mierzonych wartości wskaźników jakości wody w górę hierarchicznej struktury ocen, jest precyzja standaryzowana. Proponowane definicje miar niepewności i sposób ich szacowania zilustrowano przykładem opartym na wybranych jednolitych częściach wód (JCW) z wykorzystaniem rzeczywistych danych pomiarowych pochodzących z polskiego systemu monitoringu wód powierzchniowych w dwóch województwach – pomorskim i dolnośląskim. Analiza występowania poszczególnych przedziałów niepewności w ocenie stanu wód wykazała, że ocena stanu ekologicznego przeważającej większości jednolitych części wód w obu województwach charakteryzowała się niewielką niepewnością w zakresie 0,0÷0,3, a ponad połowa ocen wszystkich JCW w obu województwach charakteryzowała się niepewnością poniżej 0,5. Ze względu na brak statystycznie znaczącej liczby pomiarów substancji priorytetowych do oceny stanu chemicznego, tę część oceny stanu jednolitych części wód należy traktować jako przybliżenie stanu rzeczywistego, a nie precyzyjną ocenę.

EN

A proposal for estimation method of two uncertainty measures of water status assessment, confidence and precision, required by Water Framework Directive was discussed in the article. Uncertainty measures estimation process in terms of water quality indicators and groups of indicators, and then the ecological and chemical status assessment, involves a hierarchy of classification procedures. Standardized precision is a proposed uncertainty measure that enables propagation of uncertainty of the measured water quality indicator values toward the top of the hierarchical assessment structure. The proposed definitions of uncertainty measures and the way of their estimation were illustrated with an example based on the selected water bodies employing the real measurement data from Polish surface water monitoring system in two voivodships: Pomorskie and Lower Silesian. For most of the water bodies in the two voivodships the prevalence analysis of particular uncertainty intervals in water status assessment indicated only small uncertainty (within the range of 0.0 – 0.3) in the ecological status, while in over half of the assessments it was below 0.5. Due to the lack of statistically significant number of priority substance measurements for the chemical status assessment that part of water bodies assessment should be considered as an approximation only and not an accurate assessment.

14

Podstawy prawne regulujące monitorowanie zagrożeń antropogenicznych środowiska Morza Bałtyckiego

Maciak J., Niemirycz E., Gromiec M.

Gospodarka Wodna

|

2016

|

Nr 3

77--79

PL

W artykule omówiono podstawy prawne do monitorowania wybranych zagrożeń antropogenicznych środowiska Morza Bałtyckiego. Przede wszystkim przedstawiono podstawowe akty prawne, takie jak: Konwencje Helsińskie i Bałtycki Plan Działań, Ramowa Dyrektywa Wodna i Ramowa Dyrektywa Strategii Morskiej. Zwrócono szczególną uwagę na problemy prawne związane z wydobytym urobkiem i jego składowaniem w morzu i na lądzie.

15

Ocena stanu wód podziemnych w kontekście wymogów raportowania do Komisji Europejskiej

Kuczyńska A., Palak-Mazur D., Kostka A.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2016

|

nr 466

179--192

PL

Przystąpienie Polski do UE i implementacja Ramowej Dyrektywy Wodnej (2000/60/WE) do krajowego systemu prawnego znacząco zmieniło tryb i zakres planowania działań w gospodarce wodnej oraz oceny ich realizacji. Akcentowany w RDW zintegrowany i dynamiczny sposób łącznego traktowania zasobów wód podziemnych i powierzchniowych, ich użytkowania oraz środowiska ich występowania utrwalił i rozwinął dotychczas stosowane procedury monitorowania i oceny stanu wód. Procedury te mają prowadzić do osiągnięcia racjonalnie uzasadnionej równowagi między celami środowiskowymi wyznaczonymi do osiągnięcia w jednolitych częściach wód podziemnych (JCWPd) a zaspokojeniem potrzeb wodnych użytkowników. Wymagało to opracowania rozszerzonej metodyki oceny stanu wód podziemnych, wykorzystującej własne doświadczenia oraz wytyczne i poradniki Komisji Europejskiej, co zostało wykonane i wdrożone przez Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy w 2013 r. na zamówienie Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska i sfinansowane ze środków NFOŚiGW. Metodyka analizuje potrzeby wodne priorytetowych użytkowników wód podziemnych przez testy klasyfikacyjne, rozpatrujące główne elementy charakterystyki wód podziemnych i potrzeb ich użytkowników, w tym ekosystemów lądowych zależnych od wód podziemnych. Każdy z dziewięciu testów oceny stanu JCWPd kończy się cząstkową oceną stanu dobrego lub słabego wód podziemnych. Końcowa ocena stanu JCWPd uwzględnia wynik wszystkich testów, co oznacza, że wystarczy jeden test zakończony wynikiem negatywnym, aby stan badanej JCWPd uznać za słaby.

EN

The accession of Poland to the European Union and implementation of the Water Framework Directive (2000/60/WE) into the Polish legal system has significantly changed the course and scope of national water management and assessment of water resources. The concept of integrated and dynamic way of treating groundwater and surface waters and their position in the environment, emphasized in the WFD, has strengthened and enhanced the already applied procedures for groundwater monitoring and status assessment. These procedures aim at achieving sensibly justified and well-founded balance between environmental objectives defined for groundwater bodies and water needs required by all types of water users. This required establishment of a new, holistic methods for assessing groundwater body status based on previous national experiences and new EU guidelines and requirements. The new methods for assessing groundwater body status in terms of its quality and quantity were developed and implemented by the Polish Geological Institute – National Research Institute in 2013. The project was commissioned by the Chief Inspectorate for Environmental Protection and financed by the National Fund for Environmental Protection and Water Management. The methods accounts groundwater needs of priority water users through nine classification tests which investigate groundwater characteristics and dependencies between groundwater and its receptors, including surface waters and groundwater-dependent terrestrial ecosystems. Each of nine classification tests can result in either good or poor status and the final groundwater body status assessment is a product of all tests, which means that a negative result of at least one test can decide of poor status of a given groundwater body.

16

Implementacja prawa w ochronie przeciwpowodziowej

Hudak M., Żebrowska M.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski

|

2015

|

nr 157 (37)

5--13

PL

Artykuł poświęcony jest tematyce Ramowej Dyrektywy Wodnej (RDW) w kontekście wdrażania jej zapisów do prawodawstwa polskiego – po-wstających dokumentów, aktów prawnych oraz konsultacji społecznych. Równorzędna z RDW i w pełni spójna z jej zapisami jest Dyrektywa Powodziowa. Jest ona ważnym uzupełnieniem wcześniejszego prawodawstwa unijnego w zakresie gospodarowania wodami. Transpozycja przepisów RDW do prawodawstwa polskiego nastąpiła przede wszystkim po-przez ustawę Prawo wodne wraz z aktami wykonawczymi.

EN

The article is devoted to the subject of the Water Framework Directive (WFD) in the context of the implementation of the provisions of the Polish legislation – resulting documents, legislation and public consultation. Equivalent to the WFD and fully consistent with the provisions of the Floods Directive. It is an important complement to the previous EU legislation in the field of water management. The transposition of the WFD into Polish legislation was primarily through the Water Law Act and its implementing legislation.

17

Metodologia przygotowania planów zarządzania ryzykiem powodziowym

Tiukało A., Sadowska U.

Przegląd Komunalny

|

2015

|

nr 2

52--58

PL

Polska, podobnie jak pozostałe kraje unijne, zobowiązana jest do przygotowania do 22 grudnia 2015 r. Planów Zarządzania Ryzykiem Powodziowym. W związku z tym wszelkie działania związane z zarządzaniem ryzykiem powodziowym powinny być zgodne z propozycjami zawartymi w tych Planach, a także z aktualizowanymi Planami Gospodarowania Wodami oraz MasterPlanami. Prace muszą być skoordynowane z ramową dyrektywą wodną, co wynika wprost z dyrektywy powodziowej.

EN

The flood risk management plans constitute a strategic document in the scope of flood safety in Poland. During the preparation of the plans have been conducted a series of analyses, which resulted: determination of detailed key objectives and spatial analyses of the most endangered areas, specification of technical and non-technical measures and create planning variants. These variants were subjected to assessment and detailed multi-criteria analysis through hydraulic modelling, analysis of costs and benefits, analysis and assessment of compatibility of the accepted final variants of actions with legal and environmental requirements. This entire process was ultimately necessary to select the optimum variant.

18

Charakterystyka substancji priorytetowych dla środowiska wodnego

Włodarczyk-Makuła M.

LAB Laboratoria, Aparatura, Badania

|

2015

|

R. 20, nr 4

24--30

19

Identyfikacja i ocena oddziaływań antropogenicznych o charakterze obszarowym na zasoby wodne zlewni jeziora Miedwie

Durkowski T., Jarnuszewski G., Wiśniewska J.

Inżynieria Ekologiczna

|

2015

|

Nr 45

140--149

PL

Jedną z metod służącą ocenie oddziaływań antropogenicznych na jednolite części wód jest Driver-Pressure-State-Impact-Response. W pracy przedstawiono ocenę presji wywieranej na wody zlewni jeziora Miedwie w oparciu o 24 wskaźniki podzielone wg kryteriów na gospodarkę komunalną oraz rolnictwo i leśnictwo. Spośród czternastu gmin położonych w obrębie analizowanego obszaru wybrano siedem, których udział w powierzchni zlewni był największy. Wartości poszczególnych wskaźników opracowano w oparciu o dane pozyskane z Głównego Urzędu Statystycznego (Bank Danych Regionalnych i Bank Danych Lokalnych). Analizie poddano wskaźniki charakteryzujące gospodarkę komunalną w latach 2003 i 2013 oraz rolnictwo i leśnictwo w latach 2002 i 2003 oraz 2010 i 2013. Celem pracy była identyfikacja i ocena wpływu oraz zmian w zakresie oddziaływań antropogenicznych o charakterze obszarowym na zasoby wodne w zlewni jeziora Miedwie. W analizowanym okresie zmniejszyła się presja wywołana gospodarką wodno-ściekową głównie w wyniku rozbudowania sieci kanalizacyjnej na obszarach wiejskich. Natomiast rolnictwo nadal wywiera silny niekorzystny wpływ, wysoki udział gruntów użytkowanych rolniczo w powierzchni gmin oraz utrzymujące się na bardzo wysokim lub odstającym poziomie nawożenie mineralne wywierają silną presję na wody zlewni. Objęcie analizowanego obszaru działaniami związanymi z ograniczeniem odpływu azotanów ze źródeł rolniczych nie przyniosło efektów, wybrane dopływy jeziora Miedwie oraz wody gruntowe objęte monitoringiem nadal wykazują zanieczyszczenie.

EN

In farm areas, evacuations of animal excrements (manure, liquid manure, slurry) and domestic sewage are most dangerous for pure groundwater. For betterment sanitary condition villages and pure waters in their area will be necessity of right infrastructure and good condition (canalization, water treatments and proper animal excrements management). Researches conducted in 2001–2011 years in six farms located in the area of a few villages in the basin of Miedwie lake. Researches points were put (piezometer and wells) in the area of these farms. High concentration of NH4+, NO3- and PO43- were found in ground water which is exposed to contact inflow of pollutant from farms areas, and sources which are occurred in outlying from a source of pollutants. Also water from a farm wells, which are periodically used, showed the presence of large concentrations of chemical elements especially NO3- and PO43- what proves constant inflow of pollutants. For monitoring ground water we marked concentration of NH4+, NO3- i PO43- and pH in the samples.

20

Ponds Syrenie Stawy in Szczecin - changes of selected water quality chemical indices

Poleszczuk G., Miller T., Tokarz M.

Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology

|

2015

|

R. 20, NR 1-2

85--96

EN

The possibility of using - to a wider inference - water quality test results of stream Osowka flowing through ponds Syrenie Stawy in Szczecin (NW-Poland) - in particular the concentration of dissolved oxygen (DO), electrical conductivity (EC) and the total concentrations of nitrogen (TN) and phosphorus (TP) - conducted in the years 1994 to 2014 was analyzed. The examined indices were classified according to Official Standards currently in force in Poland. Changes of water quality as it flows through the ponds were identified. Multivariate linear regression equations were calculated, endearing statistically significant relationship between successive test indicators (yi) and other indices (xi) and deadlines for measurement periods (Ti) has been made. This allowed in general to characterize water quality, determine the quality changes along the path of flow through ponds and discern what processes biohydrogeochemical within the ecosystem changes affected their quality.

PL

Analizowano możliwość wykorzystania - do poszerzonego wnioskowania - wyników oznaczeń fizyczno-chemicznych wskaźników jakości wód oznaczanych przy określaniu stanu ekologicznego wód powierzchniowych strumienia Osówka przepływających przez Syrenie Stawy w Szczecinie (NW-Polska), tj. stężenie rozpuszczonego tlenu (DO), przewodnictwo elektrycznego (EC) oraz ogólne stężenia azotu (TN) i fosforu (TP) przeprowadzone w latach 1994-2014. Badane wskaźniki klasyfikowano według standardów aktualnie obowiązujących w Polsce w przepisach urzędowych. Oszacowano także zmiany jakości wód podczas przepływu przez stawy oraz obliczono równania regresji liniowej wieloczynnikowej, ujmujące statystycznie istotne zależności pomiędzy kolejnymi badanymi wskaźnikami (yi) i pozostałymi wskaźnikami (xi) oraz terminami okresów pomiarowych (Ti). Pozwoliło to ogólnie scharakteryzować jakość wód, określić zmiany jakości wzdłuż drogi ich spływu przez stawy oraz poznać, jakie procesy biohydrogeochemiczne zachodzące w ekosystemie wpływały na zmiany ich jakości.