Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

The Influence of Drainage Devices and Post-Bog Soil Changes on Water Retention in Drained Lower Supraśl River

Kiryluk Aleksander

Journal of Ecological Engineering

|

2019

|

Vol. 20, nr 8

120--128

EN

Water shortages occurring in the natural environment are the result of progressing climate changes, including the decreasing amount of atmospheric precipitation. In Poland, during the vegetation periods, droughts occur every 4-5 years, which causes losses in the field production and in forest communities. Reducing the negative effects of drought is possible by retention of water within a catchment. This method of improving the water balance has been included in the provisions of the Water Framework Directive and Water Law. On the meliorated valley objects, there are melioration devices that enable regulation of the moisture content, including irrigation during periods of drought. Drainage ditches can also retain water in the early spring periods with high flows in rivers. The studies carried out on the Lower Supraśl river site showed that about 40% of drainage devices used for water damming (dams and ramps), as well as for water distribution (feeders and detailed ditches) are not technically efficient and do not fulfil the function of moisture content regulation. Fibrous-muck soils occurring on this object, due to the lack of rainfall and irrigation, reduced the water retention capacity by approximately 30%. Modernization and reconstruction of drainage devices on valley objects will enable increasing the retention within individual catchments.

2

Skład chemiczny roślin uprawianych na glebach pobagiennych nawożonych cynkiem i miedzią

Meller E., Jarnuszewski G.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski

|

2015

|

nr 159 (39)

45--53

PL

W doświadczeniach wazonowych porównano wpływ nawożenia Zn i Cu na wysokość i jakość plonu roślin uprawianych na murszu pobranym z dwóch gleb pobagiennych wytworzonych na węglanowych osadach limnicznych: organicznej limnowo-murszowej i murszowo-glejowej. Doświadczenia prowadzono w latach 2000-2002, w każdym roku wazony wypełniano nowo dostarczoną partią murszu. W plonie głównym uprawiano: kukurydzę (2000 r.), jęczmień jary (2001 r.) i pszenicę jarą (2002 r.), a w poplonie: gorczycę białą (2000 r.), rzepak jary (2001 r.) i owies (2002 r.). Dawka cynku wynosiła 18 mg Znxkg-1 s.m. gleby, a miedzi 9 mg Cuxkg-1 s.m. gleby.

EN

In pot experiments the influence of Zn and Cu fertilisation on the yield quantity and quality of the plants grown on the muck taken from 2 post-bog soils on lacustrine chalk: organic muck soil and limnic-muck soil, was compared. The experiments were conducted in the years 2000-2002 and each year the pots were filled with a new muck material. The main crop included: maize (2000), spring barley (2001), spring wheat (2002); and after crop: mustard (2000), rape (2001) and oats (2002). Zinc dose was 18 mg Zn kg-1 soil dry matter and copper – 9 mg Cu kg-1 soil dry matter.

3

Wpływ warunków wodnych na aktywność respiracyjną gleb pobagiennych bez pokrywy roślinnej

Turbiak J., Miatkowski Z., Bolewski T.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2014

|

T. 14, z. 4

123--134

PL

W pracy przedstawiono wyniki 7-letnich badań aktywności respiracyjnej gleb pobagiennych zaliczonych do czterech prognostycznych kompleksów wilgotnościowych: mokrego, wilgotnego, posusznego i okresowo suchego, utrzymywanych w warunkach całkowitego braku pokrywy roślinnej. Emisja CO2 była oznaczana metodą komorową. Aktywność respiracyjna gleb pobagiennych była zależna od warunków wodnych panujących na poszczególnych kompleksach wilgotnościowych. Największą aktywność respiracyjną stwierdzono na kompleksach wilgotnym i posusznym – odpowiednio 0,51 i 0,47 g•m-2•h-1 CO2, następnie na okresowo suchym – 0,42 g•m-2•h-1, a najmniejszą na kompleksie mokrym – 0,33 g•m-2•h-1. Największą aktywność respiracyjną stwierdzono w warunkach utrzymywania wilgotności gleby na poziomie polowej pojemności wodnej. Gleby pobagienne utrzymywane w warunkach braku pokrywy roślinnej były znaczącym źródłem emisji CO2. Wartość emisji CO2 w okresie wegetacyjnym wynosiła od 11,9 Mg•ha-1 na kompleksie mokrym do 19,4 Mg•ha-1 na kompleksie wilgotnym. Emisja ta wiązała się z mineralizacją masy organicznej – od 5,8 Mg•ha-1 na kompleksie mokrym do 9,5 Mg•ha-1 na kompleksie wilgotnym.

EN

Results of 7-year studies on respiration activity of post-bog soils belonging to four prognostic moisture complexes: wet, moist, drying and periodically dry, kept under the conditions of total lack of plant cover are presented in the paper. CO2 emission was determined by the chamber method. Respiration activity of post-bog soils depended on water conditions on particular moisture complexes. The highest respiration activity was found on moist and drying complexes – 0.51 and 0.47 g•m-2•h-1 CO2 respectively, next on periodically dry – 0.42 g∙m-2•h-1, and the lowest on the wet complex – 0.33 g•m-2•h-1. The highest respiration activity was found under the conditions of keeping soil moisture at the level of field water capacity. Post-bog soils kept under the conditions of plant cover lack were a significant source of CO2 emission. The value of CO2 emission in the growing season was from 11.9 Mg•ha-1 on the wet complex to 19.4 Mg•ha-1 on the moist complex. This emission was connected with mineralization of organic mass – from 5.8 Mg•ha-1 on the wet complex to 9.5 Mg•ha-1 on the moist complex.

4

Wpływ odwodnienia na fizyko-wodne właściwości gleb pobagiennych na obiekcie łąkarskim w dolinie rzeki Supraśl

Kiryluk A.

Inżynieria Ekologiczna

|

2014

|

Nr 38

26--34

PL

W pracy analizowano zachodzące zmiany właściwości fizyko-wodnych gleb pobagiennych na zmeliorowanym obiekcie łąkowym Supraśl Górna. Badania prowadzono w latach 1987–2013 na dwóch siedliskach łąkowych : kompleks wilgotny (PKWG-B) i kompleks posuszny (PKWG-C). W siedlisku wilgotnym woda gruntowa przemieszczała się w zakresie 30–98 cm od powierzchni terenu i zasilała warstwę korzeniową gleby. W siedlisku posusznym woda gruntowa w okresie wegetacyjnym znajdowała się na głębokości poniżej 100 cm i była niedostępna dla roślinności łąkowej. Niekorzystne warunki wodne w siedlisku posusznym (okresowe i dłużej trwające braki wody glebowym) powodowały zwiększenie gęstości objętościowej i zmniejszenie pełnej pojemności wodnej gleby.

EN

The changes of the properties of physical-water post-bog soils on the drainage object meadow Upper Supraśl were analyzed in the work. Investigations were carried out in 1987–2013 on two meadow sites : the moist complex humid (PKWG-B) and the moist complex dry (PKWG-C). In the moist complex humid ground water moves in the range 30–98 cm of the surface and fed root soil layer. In the moist complex dry in the vegetation season the ground water was at a depth bellow 100 cm and its wasn’t available for meadow plants. Unfavorable water conditions in dry site (periodical and lasting longer lacks of the water soil) they caused increased of the bulk density and decrease of the full capacity of the water soil.

5

Właściwości płytkich gleb pobagiennych na kredzie jeziornej oraz ocena składu chemicznego wód gruntowych

Jarnuszewski G., Meller E.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski

|

2013

|

nr 149 (29)

5--13

PL

Płytkie gleby pobagienne na kredzie jeziornej charakteryzują się specyficzną budową związaną z ich dwuetapową genezą. Postępujący proces murszenia wpływa na właściwości fizykochemiczne i chemiczne poziomu powierzchniowego gleb organogenicznych. Znaczenie ma także rodzaj materiału, na którym gleby te powstały. Istotnym czynnikiem jest także sposób ich użytkowania oraz uwilgotnienie. Skład chemiczny wód gruntowo-glebowych jest zróżnicowany i często związany ze sposobem rolniczego użytkowania terenów zlewni. Wody gruntowo-glebowe na terenie zlewni użytkowanych rolniczo charakteryzują się różnym stanem zanieczyszczenia pod względem zawartości azotu i jego form oraz makro- i mikroelementów.

EN

Shallow post-bog soils on lacustrine chalk are characterised by a specific texture connected with their two-stage genesis. Ongoing muck-formation process affects physicochemical and chemical properties of surface horizon of organogenic soils. The material on which the soils developed is of great importance as well as their use and moisture. Chemical composition of groundwater varies and is often related to agricultural use of the area within the catchment area. Soil-ground waters of the catchment area under agricultural use differ in the degree of contamination, the content of nitrogen and its forms and macro- and micro-elements.

6

Retardacja przekształcania warunków siedliskowych torfowiska niskiego w dolinie rzeki Supraśli w latach 1987-2011

Kiryluk A

Inżynieria Ekologiczna

|

2013

|

Nr 34

158--165

PL

W pracy przedstawiono przekształcanie się właściwości fizyczno-wodnych gleb pobagiennych w wyniku przeprowadzonych melioracji na obiekcie łąkowym Supraśl Górna. Badania prowadzono w latach 1987-2001 w dwóch siedliskach: kompleks wilgotny (PKWG-B) i kompleks posuszny (PKWG-C). W siedlisku wilgotnym poziom wody gruntowej układał się na głębokości 30-98 cm od powierzchni terenu i zasilał warstwę korzeniową gleby. W siedlisku posusznym woda gruntowa w okresie wegetacyjnym znajdowała się na głębokości poniżej 100 cm i była okresowo niedostępna dla roślinności łąkowej. Niekorzystne warunki wodne w siedlisku posusznym powodowały zagęszczenie masy torfowej i zmniejszenie pojemności wodnej gleby. Postępujące w czasie zmiany właściwości fizycznych i wodnych wpływały negatywnie na walory przyrodnicze w ekosystemach pobagiennych. Zmiany właściwości wodnych powodowały zanikanie wielu gatunków flory, zaliczanych często do gatunków rzadkich lub chronionych na przykład Epipatis palustris (L.) Crantz. Retardacja niekorzystnych zmian może być osiągnięta poprzez regulowanie głębokości zalegania wody gruntowej i właściwe (najlepiej umiarkowanie intensywne) użytkowanie łąkowe tych ekosystemów.

EN

In this paper, there were shown the physico-chemical properties of post-boggy soil in the result of conducted melioration in the meadow object of Suraśl Górna. The researches were done in the period of 1987-2001 in two habitats: moist soil-moisture complex (PSMC-B) and drying moist soil-moisture complex (PSMC-C). In the moist habitat, the level of ground water was in the depth of 30-98 cm from the land surface and fed the root layer of soil. In the drying moist habitat, the ground water was below the depth of 100 cm in the vegetation season and was periodically inaccessible for the meadow plants. Unfavourable water conditions in drying moist habitat have caused the condensation of peat mass and the decrease of water capacity of soil. In time, the progressive changes of physical and water properties effected negatively the natural values in post-boggy ecosystems. The changes of water properties caused the disappearance of many flora species, often classified as rare or protected species for example Epipatis palustris (L.) Crantz. The retardation of unfavourable changes can be achieved by the depth regulation of ground water laying and proper (especially medium intensive) meadow exploitation of these ecosystems.

7

Emisja CO2 z gleb pobagiennych w zależności od warunków wodnych siedlisk

Turbiak J., Miatkowski Z.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2010

|

T. 10, z. 1

201-210

PL

W pracy przedstawiono wyniki trzyletnich badań emisji CO2 z gleb torfowo-murszowych o różnym stopniu zmurszenia oraz z gleby murszowatej właściwej. Największą emisję CO2 stwierdzono z gleby MtIIbb kompleksu wilgotnego (B). W warunkach występowania nadmiernego uwilgotnienia (gleba torfowo-murszowa MtIaa), a także okresowego przesuszenia (gleba MtIIIc1) stwierdzono ograniczenie wielkości emisji CO2. Wielkość emisji CO2 z gleb pobagiennych była także zależna od stopnia ich zmurszenia. Znacznie większa emisja CO2 z gleby torfowo-murszowej MtIIbb niż z gleby torfowomurszowej MtIIIc1 i murszowatej właściwej Me11 była związana z mineralizacją zakumulowanej w tej glebie łatwo rozkładającej się masy organicznej.

EN

Three-years long studies on the rate of CO2 emission from peat-muck soils with a different degree of organic matter transformation and from a proper mucky soil are presented in the paper. The highest CO2 emission was found from the MtIIbb soil of moist complex (B). Under the conditions of excessive moisture (the MtIaa peat-muck soil) as well as periodically drying (the MtIIIc1 soil) CO2 emission was reduced. The rate of CO2 emission from post-bog soils depended also on the degree of organic matter transformation. Considerably higher CO2 emission from the MtIIbb peat-muck soil than from the MtIIIc1 peat-muck soil and the Me11 proper mucky one was connected with mineralization of easily decomposable organic mass accumulated in this soil.

8

Aktywność respiracyjna gleb pobagiennych w warunkach ich utrzymywania w czarnym ugorze

Turbiak J.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2009

|

T. 9, z. 1

161-170

PL

W pracy przedstawiono 3-letnie wyniki badań aktywności respiracyjnej gleb pobagiennych zaliczonych do czterech prognostycznych kompleksów wilgotnościowo-glebowych. Aktywność respiracyjną tych gleb określano na podstawie emisji CO2. Średnia emisja CO2 wynosiła od 461 mg · m-2 · h-1 na kompleksie mokrym do 485 mg · m-2 · h-1 na kompleksie wilgotnym. Na kompleksie mokrym wahania poziomu wody gruntowej w zakresie od 0 do 45 cm stymulowały aktywność respiracyjną gleby torfowo-murszowej. W warunkach utrzymywania się ustabilizowanego poziomu wody gruntowej na głębokości 23 cm aktywność respiracyjna gleby na tym kompleksie była 11-krotnie mniejsza niżw okresie wahań poziomu wody. Proces decesji masy organicznej w glebie murszowatej właściwej przebiegał z podobnym natężeniem, jak w glebach torfowo-murszowych. W drugim i trzecim roku badań średnie straty masy organicznej w glebie murszowatej właściwej, obliczone na podstawie emisji CO2, wynosiły 11,2 Mg · ha-1, natomiast w glebach torfowo-murszowych od 9,6 do 11,4 Mg · ha-1.

EN

Results of a 3 years study on respiration activity of postbog soils attributed to four prognostic moisture-soil complexes are presented in the paper. Respiration activity of these soils was determined based on CO2 emission rate. Mean CO2 emission was from 461 mg · m-2 · h-1 in the wet complex to 485 mg · m-2 ·h -1 in the moist complex. In the wet complex the ground water level fluctuation ranging from 0 to 45 cm stimulated respiration activity of peat-muck soil. Under the conditions of a stable ground water level at a depth of 23 cm soil respiration activity in this complex was eleven times less than in the period of water table fluctuations. The process of organic mass decomposition in a proper mucky soil ran with similar intensity as in peat-muck soils. In the second and third year of the study mean organic mass losses in a proper mucky soil, calculated from CO2 emission rate, were 11.2 Mg · ha-1 while in peat-muck soils from 9.6 to 11.4 Mg · ha-1.