Wyniki wyszukiwania - BazTech

Ograniczanie wyników

Znaleziono wyników: 1

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: portals of village churches

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Geometryczne zasady kształtowania trzynastowiecznych portali śląskich

Kozaczewska-Golasz H.

Architectus

2006

Nr 1(19)

31--41

Średniowieczni architekci i budowniczowie wznosili wspaniale budowle, posługując się podczas ich projektowania zasadami geometrii, o których nie pozostawili nam, niestety, wystarczających informacji. Z pewnością zasady te dotyczyły zarówno całości, jak i elementów budowli, a wśród nich - portali. W ciągu wieku XIII portale uskokowe podlegały wielu zmianom: proporcji, ukształtowania ościeży, dekoracji rzeźbiarskich. W dotychczasowych opracowaniach zwracano uwagę ogólnie na układ ościeży, a bardziej szczegółowo na detal rzeźbiarski tympanonów, głowic oraz strefę baz, które stanowiły podstawę datowania. Nie rozważano ani proporcji w ich ukształtowaniu, ani wielkości i wzajemnych proporcji profili tworzących ościeża. Autorka analizując rysunki pomiarowe stwierdziła, że przez cały XIII w. ogólne proporcje portali uskokowych i rozczłonkowanych (czyli perspektywicznych) pozostały niezmienne 1 : 1,5, chociaż podziały wewnętrzne były różne. W układzie ościeży, oprócz kolumienek, ważną rolę odgrywało profilowanie uskoków, a podstawową rolę w ukształtowaniu rzutów ościeży odegrały zasady geometrii, zmieniające się w czasie i umożliwiające uzyskanie różnych efektów. Analizie poddano portale kościołów miejskich, przyklasztornych oraz rozbudowane portale kościołów wiejskich. Przyjęte w artykule datowanie jest rezultatem połączenia czasu powstania, wynikającego z zachowanych dokumentów, dotychczasowych ustaleń, głównie na podstawie dekoracji rzeźbiarskich oraz sposobu rozczłonkowania ościeży, których rozwój został przedstawiony w artykule Perspektywiczne portale XIII-wiecznych kościołów śląskich.

During the 13th century offset portals underwent many changes: in proportion, shaping of the jambs, and sculptured decoration. In hitherto elaborations attention was generally given to the arrangement of the jambs, and particularly to the sculptured detail of tympanums and capitals. Cosideration was not given to the proportions of the portals' elevations, to the sizes and mutual proportions of the mouldings creating the janibs. The author, analyzing the measurement drawings of urban church portals, also monastic ones as well as developed portals of village churches, concluded that in the 13"1 century principles of geometry were applied in the forming of portals. Geometrical systems are especially visible in projections of the portals. Offsets, small columns, convex and concave mouldings which can be inscribed into circles, created more and more complex and diversified compositions. The basis of elevations' composition of developed portals was the rectangle in proportions of 1: 1.5 (in point of fact a square and a rectangle triangle) but used in different ways. In the first quarter of the 13th century a portal with a conopy was included within these proportions. After 1240, due to the increasing of the portals' height, the proportions of 1:1.5 were applied to the portal with an archivolt while the triangular gable was not always taken into account. One of the portals in which the 1:1.5 proportions appear twice is the portal in Czernica from the fourth quarter of the I3'1' century.