Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Polskie owczarstwo w 2021 roku

Czaplicki Zdzisław

Przegląd Włókienniczy - Włókno, Odzież, Skóra

|

2022

|

nr 4

10--14

PL

Przedstawiono aktualny stan ilościowy i rasowy owiec w Polsce w roku 2021 oraz zmiany jakie dokonywały się w polskim owczarstwie w ostatnich 5 latach. Najniższy stan pogłowia owiec wystąpił w roku 2014 i wynosił 201 271 sztuk. W roku 2017 osiągnięty stan 268 541 sztuk owiec niewiele zmieniał się w latach następnych. Aktualnie stan pogłowia owiec na koniec roku 2021 wynosi 289 083 sztuk. Liczba stad owiec w roku 2021 w stosunku do roku 2017 spadła o 90 stad. Natomiast liczba stad owiec w roku 2021 w stosunku do roku 2020 spadła o 18 stad. Rasy owiec nizinnych stanowią 28,3%, długowełnistych 20,2%, o wełnie mieszanej 17,8%, merynos 13,1%, cakiel 10,8%, rasy mięsne 7,3% i pozostałe rasy 2,5%.

EN

The current quantitative and breed status of sheep in Poland in 2021 and the changes that took place in the Polish sheepfold in the last 5 years were presented. The lowest number of sheep occurred in 2014 and amounted to 201 271 heads. In 2017, the achieved number of 268 541 sheep did not change much. Currently, the number of sheep at the end of 2021 is 289 083 units. The number of sheep herds in 2021 decreased by 90 herds compared to 2017. However, the number of sheep herds in 2021 decreased by 18 herds compared to 2020. Lowland sheep breeds constitute 28,3%, long-wool breeds 20,2%, mixed wool breeds 17,8%, merino sheep breeds 13,1%, sheep 10,8%, meat breeds 7,3% and other breeds 2,5%.

2

Polskie owczarstwo w 2020 roku

Czaplicki Zdzisław

Przegląd Włókienniczy - Włókno, Odzież, Skóra

|

2021

|

nr 6

18--22

PL

Przedstawiono aktualny stan ilościowy i rasowy owiec w Polsce w roku 2020 oraz zmiany jakie dokonywały się polskim owczarstwie w ostatnich latach. Najniższy stan pogłowia owiec wystąpił w roku 2014 i wynosił 201 271 sztuk. Od roku 2017 realizowany był przez Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich w Poznaniu Program Wieloletni (2017-2020), który zakładał wzrost pogłowia owiec do 500 tys. sztuk. Aktualnie stan pogłowia owiec na koniec roku 2020 wynosi 277 850 sztuk. Rozwój hodowli owiec powinien iść w kierunku rasy merynos polski, gdzie jest możliwe uzyskanie wełny o grubości poniżej 26 μm, tzn. takiej jakiej oczekuje przemysł wełniarski.

EN

The current quantitative and breed status of sheep in Poland in 2020 and changes that have occurred in the Polish sheepfold in recent years are presented. The lowest number of sheep was in 2014 and amounted to 201,271 heads. Since 2017, the Multiannual Program (2017-2020) implemented by the Institute of Natural Fibres and Medicinal Plants in Poznan assumes an increase in the sheep population to 500 thousand pieces. Currently, the sheep population at the end of 2020 is 277 850 heads. The development of sheep breeding should go towards the Polish Merino breed, where it is possible to obtain wool with the fibres of the thickness of less than 26 μm, i.e. the type expected by the wool industry.

3

Surface morphology and physical properties of sheep wool of selected Polish breeds

Broda Jan, Paczkowska Ewa

Polish Journal of Materials and Environmental Engineering

|

2021

|

Vol. 1 (21)

46--53

EN

The wool of three Polish sheep breeds was investigated. Basic physical properties of fibres: length, diameter and strength were determined and surface morphology using scanning elec- tron microscope were studied. It was stated that raw fibres are coated by significant quantity of a grease. After removing of the grease on the fibres surface fine scales are observed. For all three breeds the fibres are short and thick. The fibres length and thickness is character- ized by significant diversity. The fibres exhibit low strength and high elasticity.

PL

W ramach pracy przeprowadzono badania wełny trzech polskich ras owiec. W czasie badań zbadano morfologię powierzchni włókien oraz wyznaczono ich podstawowe parametry fi- zyczne: długość, średnicę i wytrzymałość. Badania morfologii powierzchni przeprowadzono dla włókien pranych i niepranych z zastosowaniem skaningowego mikroskopu elektronowe- go. W czasie badań stwierdzono, że włókna surowe pokryte są znaczną ilością tłuszczopotu. Po usunięciu tłuszczopotu na powierzchni włókien widoczne są dobrze zachowane łuski. Włókna wszystkich trzech ras są krótkie i grube, charakteryzują się dużym zróżnicowaniem długości i grubości, i posiadają niską wytrzymałość i dużą elastyczność.

4

Polskie owczarstwo w 2019 roku

Czaplicki Zdzisław, Mikołajczyk Zbigniew, Prążyńska Aleksandra

Przegląd Włókienniczy - Włókno, Odzież, Skóra

|

2020

|

nr 10-11

18--22

PL

W niniejszej pracy przedstawiono aktualny stan ilościowy i rasowy owiec w Polsce w roku 2019 oraz zmiany, jakie dokonywały się w polskim owczarstwie w ostatnich latach. Najniższy stan pogłowia owiec wystąpił w roku 2014 i wynosił 201 271 sztuk. Od roku 2017 Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich w Poznaniu realizuje Program Wieloletni (2017-2020), który zakłada wzrost pogłowia owiec do 500 tys. sztuk. Aktualny stan pogłowia owiec, na koniec roku 2019, wynosi 267 730 sztuk. Rozwój hodowli owiec powinien iść w kierunku rasy merynos polski, w której możliwe jest uzyskanie wełny o grubości poniżej 26 μm, tzn. takiej jakiej oczekuje przemysł wełniarski.

EN

The current quantitative and breed status of sheep in Poland in 2019 and changes that have occurred in the Polish sheep-fold in recent years are presented. The lowest number of sheep was in 2014 and amounted to 201,271 heads. Since 2017, the Long-Term Program (2017-2020) implemented by the Institute of Natural Fibres and Medicinal Plants in Poznan assumes an increase in the sheep population to 500 thousand pieces. Currently, the sheep population at the end of 2019 is 267,730 heads. The development of sheep breeding should go towards the Polish Merino breed, where it is possible to obtain wool with a thickness of less than 26 μm, i.e. the type expected by the wool industry.

5

Polskie owczarstwo w 2018 roku

Czaplicki Zdzisław, Mikołajczyk Zbigniew, Prążyńska Aleksandra

Przegląd Włókienniczy - Włókno, Odzież, Skóra

|

2019

|

nr 12

31--35

PL

Przedstawiono stan ilościowy i rasowy owiec w Polsce w roku 2018 oraz zmiany, jakie dokonywały się polskim owczarstwie w ostatnich latach. Najniższy stan pogłowia owiec wystąpił w roku 2014 i wynosił 201 271 sztuk Od roku 2015 następuje stopniowy wzrost pogłowia owiec, a jego stan na koniec grudnia 2018 roku wynosi 266 913 sztuk. Realizacja przez Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich w Programie Wieloletnim zadania dotyczącego odbudowy potencjału produkcji wełny owczej oraz rozwój produkcji i przetwórstwa wełny alpak umożliwia uzyskanie wiedzy o stanie jakościowym wełen z polskich ras owiec. Pozyskana wiedza da podstawę do ukierunkowania rozwoju hodowli owiec odpowiedniej rasy lub ras, które dadzą wełnę o grubości poniżej 26 μm, tzn. taką jakiej oczekuje przemysł włókienniczy.

EN

This paper presents the state of the quantity and breed of sheeps in Poland in the year 2018 as well as the changes that occurred in polish sheep breeding during the last years. The lowest state of polish sheeps occurred in 2014 year at the quantity of 201 271 sheeps. From 2015 it has increased in the sheeps breeding and its state on the end of December 2018 year was 266 913 sheeps. The realization in Institute of Natural Fibres and Medicinal Plants in the Multiyear Program the task concerning the revitalization of the potential of sheeps wool production and the development of production and the development of manufacturing alpaca wool gives the chance for obtaining the knowledge on the quality state of wool from the polish breeds sheeps. Such knowledge gives the basis to point the direction of development of sheeps breed regard of breed or breeds, which can give the wool of the thickness below 26 mm, i.e., that awaits the textile industry.

6

Polskie owczarstwo w 2017 roku

Czaplicki Zdzisław, Mikołajczyk Zbigniew, Prążyńska Aleksandra

Przegląd Włókienniczy - Włókno, Odzież, Skóra

|

2019

|

nr 3

14--17

PL

W artykule przedstawiono stan ilościowy i rasowy owiec w Polsce w roku 2017 oraz zmiany jakie dokonywały się polskim owczarstwie w ostatnich pięciu latach. Najniższy stan pogłowia owiec wystąpił w roku 2014 i wynosił 201 271 sztuk. Od roku 2015 następuje stopniowy wzrost pogłowia owiec, a jego stan na koniec grudnia 2017 roku wynosił 268 541 sztuk. Realizacja przez IWNiRZ w Programie Wieloletnim zadania dotyczącego odbudowy potencjału produkcji wełny owczej oraz rozwój produkcji i przetwórstwa wełny alpak daje szansę na uzyskanie wiedzy o stanie jakościowym wełen z polskich ras owiec. Pozyskana wiedza da podstawę do ukierunkowania rozwoju hodowli owiec odpowiedniej rasy lub ras, które dadzą wełnę o grubości poniżej 26 μm, tzn. taką jakiej oczekuje przemysł włókienniczy.

EN

This paper presents the state of the quantity and breed of sheeps in Poland in 2017 as well as the changes that occurred in polish sheep breeding during the last 5 years. The lowest state of polish sheeps occurred in 2014 year at the quantity of 201 271 sheeps. From 2015 it occurs the gradual increase in the sheeps breeding and its state on the end of December 2017 year was 268 541 sheeps. The realization in Institute of Natural Fibres and Medicinal Plants in the Multiyear Program the task concerning the revitalization of the potential of sheeps wool production and the development of production and the development of manufacturing alpaca wool gives the chance for obtaining the knowledge on the quality state of wool from the polish breeds sheeps. Such knowledge gives the basis to point the direction of development of sheeps breed regard of breed or breeds, which can give the wool of the thickness below 26 mm, i.e., that awaits the textile industry.

7

Czy w Polsce nastąpi odbudowa i rozwój owczarstwa?

Czaplicki Z.

Przegląd Włókienniczy - Włókno, Odzież, Skóra

|

2018

|

nr 3

22--26

PL

W artykule przedstawiono zmiany w polskim owczarstwie, jakie zachodziły w ostatnim 30-leciu. Wskazano przyczyny, które spowodowały drastyczny spadek pogłowia owiec w Polsce po roku 1986. Czynione próby odbudowy krajowego owczarstwa w programach rządowych, pierwszy do roku 2000 i drugi do roku 2010 zakończyły się niepowodzeniem. Obecnie został przygotowany i złożony przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi do Urzędu Rady Ministrów Program Wieloletni na lata 2017–2020, który zawiera także zadanie dotyczące odbudowy potencjału produkcji wełny owczej oraz rozwój produkcji i przetwórstwa wełny alpak.

EN

The article presents the changes in Polish sheep farming that has occurred in the last 30 years. The causes that led to the drastic decline in the sheep population in Poland after 1986 were indicated. The attempted reconstruction of national sheeping in government programs, the first until 2000 and the second one by 2010, failed. Currently, the Ministry of Agriculture and Rural Development (MARD) has been preparing and submitting to the Office of the Council of Ministers the Multiannual Program for the years 2017-2020, which also includes the task of rebuilding the sheep wool production potential and developing the production and processing of alpaca wool.

8

The Impact of Extensive Sheep Grazing on the Population and Individual Traits of Trollius altissimus Crantz

Kostrakiewicz-Gierałt K., Kozak M., Kozłowska-Kozak K.

Polish Journal of Ecology

|

2015

|

Vol. 63, nr 4

523--533

EN

The montane glades in the Polish Carpathians were created centuries ago and have lasted mainly as a result of mowing and grazing. The observed abandonment of traditional methods of tillage in the last century led to adverse changes in vegetation cover, including a decrease in floristic diversity and the disappearance of many plant species and associations. One of a rare mountain taxa in Poland is the alpine globeflower Trollius altissimus Crantz. The investigations were carried out between June and September 2014 in the Hala Długa glade (Gorce Mts.) at two 36 m2 plots: extensively grazed (P1) and unmanaged (P2). Light intensity, abundance and density of individuals and ramet clusters were significantly greater in the extensively grazed plot, whereas height of plant canopy, length of basal leaf petioles, width of leaf lamina, number and length of generative stems, number of flowers and follicles achieved higher values in the unmanaged plot. The structure of developmental stages and number of basal leaves did not differ remarkably between the studied sites. Also, the soil properties in both plots were very similar. The studies show that extensive sheep grazing has a positive influence on Trollius altissimus. In the studied locality such management contributes to the gradual spreading of this species. However, too intensive pasturage might eliminate this species as it has never been observed in any of the permanently grazed patches in the vicinity.

9

The impact of cattle and sheep grazing on grassland in Vel'ká Fatra National Park

Jendrisakova S., Kovacikova Z., Vargova V., Michalec M.

Journal of Water and Land Development

|

2011

|

no. 15

83-90

EN

The Vel'ká Fatra National Park (declared on 1 April 2002) is extending on an area of 40,371 ha and was established to protect well-preserved ecosystems. The Vel'ká Fatra (Greater Fatra) with the highest peak Ostredok (1592 m altitude) is a typical mountain territory and ranks among the highest mountain ranges in Slovakia. Grassland areas above the forest line ("hole" in Slovak) and highland relief are typical for Vel'ká Fatra where forests cover is 85% of the area. Large areas of grassland located on gently modelled ridges resulted from deforestation many centuries ago. The alpine meadows which are rich in rare plant communities cover the area of 2000 ha. In the past, these grasslands were used by cutting and grazing. Nowadays, the meadows are not mowed at all. The reasons are low numbers of ruminants in nearby farms, high cost and poor access roads that are eroded very much. Grazing with young cattle has been banned and consequently tall grasses expanded, swards thinned as well as avalanche risk increased. Currently, it is allowed to graze young cattle again, but farmers do not exploit this option very much. About 200 heifers and 2,500 sheep graze there, but only at the lowest areas of the mountains and for short periods of time. The grassland is dominated by Deschampsia caespitosa (L.) P. Beauv. and also by very rapidly expanding Calamagrostis epigejos (L.) Roth, Brachypodium pinnatum (L.) P. Beauv. and Cirsium arvense (L.) Scop. indicating a prolonged period of abandonment.

PL

Park Narodowy Vel'ká Fatra ustanowiony 1 kwietnia 2002 r. dla ochrony dobrze zachowanych ekosystemów zajmuje powierzchnię 40 371 ha. Vel'ká Fatra (Większa Fatra) z najwyższym szczytem Ostredok (1592 m n.p.m.) jest typowym obszarem górskim i zalicza się do najwyższych grzbietów górskich Słowacji. Charakterystyczne dla parku są ekosystemy trawiaste położone powyżej linii lasów ("hole" w języku słowackim), porastających 85% obszaru i wysokogórskie ukształtowanie terenu. Rozległe obszary trawiaste, usytuowane na łagodnie uformowanych grzbietach, są wynikiem wylesiania, które miało miejsce wiele wieków temu. Alpejskie łąki, bogate w zespoły rzadkich roślin, pokrywają powierzchnię 2000 ha. W przeszłości były wykorzystywane jako użytki zielone. Obecnie łąki nie są koszone. Powodem jest niewielka liczba przeżuwaczy w okolicznych gospodarstwach, wysoki koszt i uciążliwy transport na silnie zerodowanych drogach. Zakazano wypasu młodego bydła. W konsekwencji rozwinęły się zespoły wysokich traw, ruń została przerzedzona i zwiększyło się ryzyko lawinowe. Obecnie zezwala się ponownie na wypas młodego bydła, ale rolnicy nie korzystają powszechnie z tej możliwości. Wypasa się tam jedynie 200 jałówek i 2500 owiec jedynie w najniżej położonych terenach górskich przez krótki okres. Zespoły trawiaste są zdominowane przez Deschampsia caespitosa (L.) P. Beauv. i przez bardzo ekspansywne Calamagrostis epigejos (L.) Roth, Brachypodium pinnatum (L.) P. Beauv. and Cirsium arvense (L.) Scop., co wskazuje na wydłużony okres zaniechania użytkowania.

10

Użytkowanie mięsne owiec w warunkach gospodarstwa ekologicznego

Węglarzy K., Skrzyżala I., Pellar A.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2011

|

Vol. 56, nr 4

193-197

PL

Region Śląska należy do najbardziej zanieczyszczonych w Europie, tu nadal koncentruje się aż 20-25% krajowej emisji dwutlenku siarki, tlenków azotu i pyłów. Normy i limity unijne pyłów zawieszonych w powietrzu przekroczone są trzykrotnie. Południe regionu, zwane "zielonymi płucami" Śląska, z malowniczym pasmem Beskidów, wymaga zatem szczególnej ochrony, w tym świadomego działania na rzecz poprawy jakości życia i bezpieczeństwa mieszkańców. Stąd w Instytucie Zootechniki Państwowym Instytucie Badawczym Zakładzie Doświadczalnym w Grodźcu Śląskim założono zorganizowanie gospodarstwa ekologicznego, by prowadząc naturalny system uprawy i pielęgnacji roślin, nie wprowadzać do gleby i wód gruntowych substancji chemicznych w postaci nawozów czy agresywnych dla środowiska środków ochrony roślin. Gospodarstwa ekologiczne są ważnym elementem zrównoważonego rozwoju gospodarczego, a chów owiec najbardziej proekologicznym obszarem produkcji rolnej w warunkach gór i pogórza. Wynika stąd wniosek, że gospodarcza obecność owiec jest uzasadniona w biocenozach naturalnych, jakim są gospodarstwa ekologiczne. Celem podjętych badań było: 1. Opracowanie technologii wykorzystania użytków rolnych, ustalenie najkorzystniejszej obsady owiec w gospodarstwie ekologicznym, ocena parametryczna cech tucznych, rzeźnych oraz jakościowych mięsa jagniąt rasy czarnogłówka i jej mieszańców z rasami lokalnymi (owca pogórza, polska owca górska, linia mięsna) urodzonych i odchowanych w gospodarstwie ekologicznym. 2. Wybór ras przydatnych i efektywnych w ekologicznym chowie owiec użytkowanych w kierunku mięsnym. 3. Wskazanie na ważne z kulinarnego i zdrowotnego punktu widzenia walory mięsa jagnięcego oraz możliwość wzrostu jego podaży na rynek. Uzyskane wstępne wyniki badań wskazują na niedobór białka w paszach produkowanych w gospodarstwie ekologicznym, także w mieszankach strączkowo-zbożowych, których plonowanie jest w omawianym rejonie zawodne, co miało zapewne wpływ na niższe przyrosty masy ciała jagniąt. Problemem upraw ekologicznych jest także zachwaszczenie obniżające plony i mogące mieć negatywny wpływ na wartość pokarmową pasz i efekty żywieniowe. W badaniach potwierdzono korzystny wpływ wypasu kwaterowego na wykorzystanie pastwisk i obsadę zwierząt. Wykazano także na podstawie cech tucznych i rzeźnych przydatność rasy czarnogłówka oraz linii mięsnej w ekstensywnym tuczu jagniąt. Stwierdzono w mięśniach udźca jagniąt wyższy poziom kolagenu i hydroksyproliny aniżeli w mięśniach antrykotu. Ekologiczny chów zwierząt stawia przed rolnikami nowe wyzwania. Tradycyjne sposoby produkcji pasz niosą z sobą, prócz humanitarnego przesłania, także wiele nieprzewidywalnych problemów, którym należy sprostać. Są nimi niższa wydajność oraz czystość upraw, które mają przełożenie na wyniki produkcyjne zwierząt.

EN

Silesian Region is one of the most contaminated in Europe, here is still concentrated almost 20-25% of national emission of sulfur dioxide, nitrogen dioxide and dust. EU standards and limits of dust suspended in the air are exceeded three times. Therefore southern region, called "green lungs of Silesia" with the picturesque Beskidy requires special protection including the deliberate action to improve the quality of life and safety of residents. That is why in National Research Institute of Animal Production Experimental Station in Grodziec Śląski the organic farm was organized to prevent the introduction of chemical substances as fertilizers or plant protection products aggressive for environment into soil and ground water, by conducting natural system of cultivation and plant care. Organic farms are essential element of sustainable economic development and sheep farming the most environmentally friendly area of agricultural production in conditions of upland and highland. It stems from the conclusion that the economic presence of sheep is reasonable in organic farm like natural biocoenosis. The aim of the research was: 1. To develop technology of farmland using, to determine the most beneficial sheep stocking in organic farm, to evaluate parametrically the characteristics of fattening for slaughter and meat quality of lambs of black-faced breed and its hybrids (foothills sheep, polish mountain sheep, meat line) born and kept in organic farm. 2. Choice of races useful and effectives in organic breeding of sheep for meat. 3. Indication of the importance of the values of lamb meat from culinary and health point of view and opportunities of growth of its supply on the market. Obtained preliminary studies results indicate a protein deficiency in feeds produced in organic farm, also in cereal-podded mixtures, which yielding is treacherous in discussed region, what probably has an influence on lower lambs body weight gains. Problem of organic growing is also weeding which lower the yield and has a negative influence on food value and feeding effects. In the research the positive influence of grazing on pasture using and stocking was proven. It was also showed on fattening and slaughter traits usefulness of black-faced breed and meat line in extensive lamb finishing. It was stated that in lambs leg muscles it was higher collagen and hydroxyproline level comparing to their level in steak muscles. Organic farming still confronts new challenges for farmers. Traditional ways of feed productions carry, in addition to the humanitarian message, also many unforeseen problems to be met. These are lower yield and purity of cultivation what affect animal production results.

11

Sposoby wykorzystywania energii geotermalnej na Islandii.

Adamczyk-Lorenc A., Lorenc W., Goldsztejn P.

Prace Naukowe Instytutu Inżynierii Ochrony Środowiska Politechniki Wrocławskiej. Studia i Materiały

|

2006

|

Vol. 82, nr 22

5-13

PL

Energia geotermalna jest energią odnawialną, jej dostępność uwarunkowana jest czynnikami geologicznymi. Strefa młodego wulkanizmu na Islandii sprzyja występowaniu wód termalnych o temperaturach predysponujących do wykorzystania w gospodarce. Energia geotermalna jest bardzo istotna w bilansie paliwowo-energetycznym Islandii. W artykule opisano przykłady jej wykorzystania w ogrzewaniu budynków mieszkalnych, infrastruktury miejskiej oraz rekreacyjno-leczniczej, do wytwarzania energii elektrycznej, w przemyśle szklarniowym i w innych gałęziach gospodarki. Islandia to przykład modelowego wykorzystania naturalnych i odnawialnych zasobów surowca energetycznego, jakim są wody termalne.

12

Gospodarcze i ekologiczne uwarunkowania wypasu dużych stad owiec w Karpatach Polskich

Drożdż A., Twardy S.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2004

|

T. 4, z. 2a

265-276

PL

Praca dotyczy gospodarczych i środowiskowych aspektów wypasu dużych stad owiec, głównie rasy polskiej owcy górskiej (p.o.g.). Przyrodnicze ich uwarunkowania przedstawiono w odniesieniu do biomasy roślinnej i zwierzęcej wytwarzanej na pastwiskach karpackich. Podkreślono, że wraz z wznoszeniem się terenu n.p.m. pogarszają się warunki produkcji rolniczej i obniża naturalny potencjał produkcyjny siedlisk. Granicę stanowi strefa 500-600 m n.p.m., powyżej której wielkość produkcji roślinnej obniża się. Na podstawie średnich z wielolecia 1973-1991 sezonowych przyrostów masy ciała różnych grup produkcyjnych owiec na pastwisku, stwierdzono, że większymi przyrostami masy ciała cechują się jagnięta i jarki (8,3-9,6 kg·szt.-¹) niż owce-matki i tryki (6,3-6,8 kg·szt.-¹). Wskazano na koszarzenie jako prośrodowiskowy sposób wykorzystania pozostawianych przez zwierzęta świeżych odchodów. Podano masę odchodów w rozdzieleniu na kał i mocz, a także ich siłę nawozową, zwracając uwagę na wysoką średnią zawartość azotu: 0,95% (kał) i 1,48% (mocz). Racjonalne dawkowanie przy obsadzie co najmniej 15 szt.·ha-¹ owiec umożliwia zachowanie produkcji roślinnej na poziomie 5,0-6,0 t·ha-¹ s.m.

EN

The paper outlines some economic and environmental aspects of grazing sheep in large flocks, particularly the sheep of Polish Mountain breed. Some natural preconditions of such shepherding were described in regard to the production of animal and plant biomass in the Carpathian pastures. It was emphasised that with a rise of altitude the terms of agricultural production deteriorate and natural productivity of the site decreases. The elevation of 500-600 m a.s.l. is a borderline above which the yielding of plants dramatically declines. The paper puts together the average values of animal weight gains per season collected for the years 1973-1991 due to specific categories of grazing sheep. It was find out that the gains characteristic of lambs and ewe hoggets (8.3-9.6 kg per head) were higher than those of adult ewes and rams (6.3-6.8 kg per head). Furthermore, the role of hurdling as the environmental friendly use of animals' excreta left on a pasture was summarized. Their weight separated for urine and faeces and their fertilizing potential was given with the emphasis put on a remarkable nitrogen content: 0.95 % (faeces) and 1.48 % (urine). It was concluded that in terms of minimum stocking rate of 15 sheep per hectare such organic fertilisation with fresh manure would only be promising. If its dosage is reasonable, plant production sustains at a level of 5.0-6.0 t DM·ha-¹.