Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 50

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 3 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  organic farm
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 3 next fast forward last
EN
The paper raises the problem of changes in situation of the organic farming in Poland. A set of features and indexes characterizing development or recession of the organic farms in individual voivodeships has been worked out. The authors used data for the years 2010–2018, made available in the Local Data Bank, and reports on the state of the organic farms in Poland. Quantitative and areal changes have been presented, concerning firstly the organic farms in relation to all farms as well as the agricultural area and, secondly, certified farms in relation to the organic farms. Using the arithmetic mean of synthetic indexes, the evaluation results have been compared to the synthetic index of usefulness for organic production which was worked out in the Institute of Soil Science and Plant Cultivation (IUNG) in Pulawy. A diversification of the voivodeships has been presented in terms of recession or development of the organic farms. Regions have been also selected where the negative trend of the phenomenon is opposite to that indicated by advantageous conditions for the organic farming. Examples of such voivodeships are Silesian, Holy Cross or Lower Silesian. The performed analysis proves that an interest in the organic farming in Poland significantly decreased in recent years. One can find the recession of the organic farming in 10 voivodeships, even at the level of 30–65% in the Silesian, Holy Cross, Lesser Poland and Subcarpathia. The satisfactory development level of the organic farms through the recent 9 years has been stated only in three voivodeships: Lodz Province, Podlaskie, Warmian-Masurian.
EN
A modern model of agriculture is based on three orders - organic, social and economic. An attempt was made in this paper to apply cluster analysis for assessment of economic and organic sustainability of organic farms. Factors that statistically influenced a decision on which farms should be recognised as sustainable were indicated. Analyses allow the following conclusion: 1) in organic farming, animal production including cattle breeding and rearing must be based on a high acreage of permanent grasslands; 2) neither the performed production processes nor the level of their automation rate or the level of organic balance do not decide on the production effectiveness, but factors of the surrounding including social factors.
PL
Nowoczesny model rolnictwa, to model oparty na trzech ładach - ekologicznym, społecznym i ekonomicznym. W pracy podjęto próbę wykorzystania analizy klastrów do oceny zrównoważenia ekonomicznego i ekologicznego gospodarstw ekologicznych. Wskazano czynniki, które statystycznie wpływały na decyzję o tym, które gospodarstwo należy uznać za dobrze zrównoważone, a które nie. Analizy pozwalają na stwierdzenie: 1) w rolnictwie ekologicznym prowadzenie działalności w zakresie produkcji zwierzęcej, w tym głównie chów i hodowla bydła, musi być oparte o wysoki areał trwałych użytków zielonych; 2) o efektywności produkcji nie decydują realizowane procesy produkcyjne i poziom ich umaszynowienia, czy też poziom zbilansowania ekologicznego, a czynniki otoczenia, w tym czynniki społeczne.
EN
The objective of this study was to determine the effect of different production systems on contents of 29 major and trace elements in cow’s hair. The experimental material consisted of 30 cows of Polish Holstein-Friesian (HF) breed, from one dairy organic farm (15 cows) and one dairy conventional farm (15 cows). All the farms were located in one climatic zone and under similar soil conditions. In conventional farm cows were kept in a cubicle barn and cows were fed with total mixed ration (TMR) from a feeding around the year. In organic farms cows were kept in traditional tied-up barns. Feeding was traditional, with ration components offered separately. Cows were grazed from May to October. Depending on pasture yield and availability of other feeds, feeding ration was supplemented by hay, straw, silage and cereals. Samples of hair for analyses of minerals were collected in October, i.e. after pasture feeding. The hair was taken from poll. The concentration of Ca, K, Mg, Na, P, S, B, Ba, Co, Cr, Cu, Fe, Ge, I, Li, Mn, Mo, Ni, Se, Si, Sn, Sr, V, Zn, Al, As, Cd, Hg, Pb was determined. The content of Ca, K, Na, P and S in hair of cows from conventional farm were the similar like in the organic cows. The content of Mg was significantly higher in cows from intensive production system compared to cows from ecological farm with pasture feeding. The significantly lower contents of B, Ba, Cr, Cu, Ge, I, Li, Mn, Mo, Ni, Se, Si, Sn, Sr, V, Zn were shown in organic farm. The content of Al, As in cow’s hair were significantly lower, but content of Cd significantly higher in cows from conventional dairy farm compared to ecological farm. There was no difference in Hg and Pb content. It seems that the wider investigations of mineral composition of cow’s hair could be useful for settlement of reference value for some elements and would make a contribution to better animals’ welfare.
PL
Celem badań było oszacowanie wpływu systemu utrzymania krów mlecznych (konwencjonalnego i ekologicznego) na zawartość 29 makro- i mikroelementów we włosach krów. Do badań wybrano 30 krów rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej (hf). Z gospodarstwa konwencjonalnego i ekologicznego wybrano po 15 krów mlecznych. Gospodarstwa były położone w tej samej strefie klimatycznej i miały podobne warunki glebowe. W systemie konwencjonalnym krowy były utrzymywane w oborze legowiskowej i żywione pełnoporcjową mieszanką treściwą (TMR) przez cały rok. W gospodarstwie ekologicznym krowy były utrzymywane w tradycyjnej oborze uwięziowej. Krowy korzystały z pastwiska od maja do października. W zależności od wydajności pastwiska i potrzeb krów dawka pokarmowa była uzupełniana o siano, słomę, kiszonkę i zboża. Próbki włosów do oznaczenia składników mineralnych pobrano w październiku, po zakończeniu żywienia pastwiskowego. Włosy pobrano z wału międzyrożnego. We włosach oznaczono zawartość Ca, K, Mg, Na, P, S, B, Ba, Co, Cr, Cu, Fe, Ge, I, Li, Mn, Mo, Ni, Se, Si, Sn, Sr, V, Zn, Al, As, Cd, Hg i Pb. Zawartość Ca, K, Na, P i S we włosach krów z gospodarstwa konwencjonalnego była podobna jak u krów z gospodarstwa ekologicznego. Zawartość Mg była istotnie większa u krów z gospodarstwa o intensywnym sposobie produkcji w porównaniu do krów z gospodarstw ekologicznych z dostępem do pastwisk. Istotnie niższa zawartość B, Ba, Cr, Cu, Ge, I, Li, Mn, Mo, Ni, Se, Si, Sn, Sr, V, Zn była u krów z gospodarstwa ekologicznego. Zawartość Al i As we włosach krów była istotnie niższa, a zawartość Cd istotnie wyższa u krów z gospodarstwa konwencjonalnego w porównaniu do krów z gospodarstwa ekologicznego. Nie było istotnych różnic w zawartość Hg i Pb. Wydaje się, że dalsze badania składu mineralnego włosów u krów mogą być przydatne do oszacowania w przyszłości wartości referencyjnych dla niektórych pierwiastków i mogą się przyczynić do lepszego dobrostanu zwierząt.
EN
The results of the evaluation of the sustainability of agricultural production in two selected farms: organic and conventional, using RISE model, were presented in the paper. The RISE model (the Response-Inducing Sustainability Evaluation) is a tool (computer program) for easy and holistic assessment of agricultural production sustainability at a farm level in ecological, economic, and social aspects and enables the initiation of measures to improve the sustainability. The analysis showed that only the organic farm was sustainable in accordance with the RISE methodology, as it attained positive values of all the 12 indicators which were used in the analysis. The conventional farm had problems with managing fertilizers and maintaining biodiversity. The values of the indicators of “Nitrogen and phosphorus emission potential” and „Biodiversity” were negative, which did not allow for considering them sustainable. The RISE model can be a useful tool for the assessment and comparison of the degree of sustainability of different types of farms.
PL
W pracy przedstawiono wyniki oceny stopnia zrównoważenia produkcji rolniczej w dwóch wybranych gospodarstwach: ekologicznym i konwencjonalnym, z wykorzystaniem modelu RISE. Model RISE (the Response-Inducing Sustainability Evaluation) jest narzędziem (programem komputerowym) umożliwiającym przeprowadzenie prostej, a zarazem całościowej oceny stopnia zrównoważenia produkcji rolnej na poziomie gospodarstwa w aspekcie ekologicznym, ekonomicznym i społecznym oraz daje możliwość zaproponowania działań poprawiających sytuację. Przeprowadzona analiza wykazała, że tylko gospodarstwo ekologiczne było zrównoważone zgodnie z metodyką RISE, ponieważ osiągało pozytywne wartości wszystkich 12 wskaźników uwzględnianych w analizie. Testowane gospodarstwo konwencjonalne wykazywało problemy z gospodarką nawozową oraz dbałoscią o bioróżnorodność. Wartości wskaźników „Potencjał emisyjny azotu i fosforu” oraz „Bioróżnorodność” były ujemne, co wskazuje na brak zrównoważenia gospodarstwa. Model RISE może być przydatnym narzędziem do oceny i porównywania stopnia zrównoważenia różnych typów gospodarstw.
EN
The purpose of this study was to evaluate and compare the environmental awareness of the organic and conventional farmers on the territory of the Podlaskie voivodeship. The results indicate that farmers engaged in conventional farming have lower environmental awareness about sources of environmental pollution of agricultural origin than the organic farmers. Despite the fact that most organic farmers have a higher awareness than conventional ones, not all of them confirm this rule. Many conventional farmers see the environmental benefits of organic farming, but only a few are interested in running such a holding. Among the efforts to increase the acceptance of the organic cultivation system in the first place should be education. Increasing the level of environmental awareness among the farmers will enable to reduce wrong practices in agriculture. It is also necessary to provide technical support in the field of organic cultivation technology and in terms of the interpretation of the legal rules relating to the organic method of production. This is a serious challenge for advisory services and institutions to disseminate knowledge about organic farming. The proper designing of the financial assistance for the organic farmers is of huge importance, especially in the new financial perspective of the EU CAP.
PL
Celem pracy była ocena i porównanie świadomości ekologicznej rolników z terenu województwa podlaskiego. Wyniki badań wskazują, że rolnicy prowadzący gospodarstwa konwencjonalne mają mniejszą świadomość ekologiczną na temat źródeł zanieczyszczenia środowiska pochodzenia rolniczego niż rolnicy prowadzący gospodarstwa ekologiczne. Pomimo tego, że większość rolników gospodarstw ekologicznych odznacza się wyższym poziomem świadomości w stosunku do rolników gospodarstw konwencjonalnych, zasada ta nie zawsze jest potwierdzana. Wielu rolników gospodarstw konwencjonalnych widzi korzyści dla środowiska wynikające z rolnictwa ekologicznego, ale tylko nieliczni są zainteresowani prowadzeniem gospodarstw ekologicznych. Wśród działań mających na celu zwiększenie akceptacji systemu produkcji ekologicznej na pierwszym miejscu powinna znaleźć się edukacja. Podniesienie poziomu świadomości ekologicznej rolników pozwoliłoby ograniczyć stosowanie niewłaściwych praktyk w rolnictwie. Konieczne jest także zapewnienie wsparcia technicznego w zakresie technologii uprawy oraz w zakresie interpretacji przepisów prawnych odnoszących się do metody produkcji ekologicznej. Poważnym wyzwaniem dla usług doradczych jest upowszechnianie wiedzy na temat rolnictwa ekologicznego. Dla rolników gospodarstw ekologicznych duże znaczenie ma prawidłowe zaprojektowanie pomocy finansowej, zwłaszcza w nowej perspektywie finansowej dotyczącej WPR w UE.
EN
The aim of the study was to assess the yielding of four cereal species harvested at milky-dough maturity stage for green mass, cultivated in pure sowing and with undersown serradella in organic farm. Field experiment was carried out in the years 2011-2013, in a split-plot design, in four replications. The experiment included two factors. Four species of cereals, winter cereals: rye, spelt wheat and spring cereals: barley and oats were the first factor. A second factor involved the method of cereal cultivation: pure sowing, or sowing with undersown serradella. The studies showed that yield level of cereals grown with undersown serradella depended on weather conditions, which varied during the experiments. Among the tested species of cereal, the highest grain yields were obtained with oats, grown both with undersown serradella, and in pure stands. The yield of green mass of serradella depended on the species of cereal, which was used as a protective crop. Higher yields of serradella were recorded when it was undersown into spring cereals, compared to its undersowing into winter cereals. It yielded highest when cultivated with barley, slightly lower - with winter rye and the lowest - with oats. Undersowing serradella into barley and winter wheat had a little impact on the contents of total N., and Corg in the soil, compared to pure sowings of cereals, while undersowing it into oats caused a decrease in their amounts.
PL
Celem przeprowadzonych badań była ocena poziomu plonowania czterech gatunków zbóż zbieranych w dojrzałości mleczno-woskowej uprawianych w siewie czystym oraz z wsiewką seradeli w warunkach gospodarowania ekologicznego. Doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2011-2013, w układzie losowanych podbloków (split-plot), w czterech powtórzeniach. W doświadczeniu uwzględniono cztery gatunki zbóż: żyto ozime, pszenica orkisz, jęczmień jary, owies. Drugim czynnikiem był sposób uprawy zbóż: siew czysty lub z wsiewką seradeli. W badaniach wykazano, że poziom plonowania zbóż uprawianych z wsiewką seradeli zależał od przebiegu warunków pogodowych, które były zróżnicowane w czasię prowadzenia doświadczeń. Spośród badanych gatunków zbóż najwyższe plony uzyskano z owsa, uprawianego zarówno z wsiewką seradeli jak w siewie czystym. Plon zielonej masy seradeli uzależniony był od gatunku zboża, jako rośliny ochronnej. Większe plony seradeli zebrano, gdy była wsiewana w zboża jare niż w ozime. Najlepiej plonowała w uprawie z jęczmieniem, nieco mniej z żytem ozimym, zaś najniżej z owsem. Wsiewanie seradeli w jęczmień oraz zboża ozime miało niewielki wpływ na zawartość Ncałk. i Corg w glebie w porównaniu do siewu czystego zbóż, natomiast wsiewanie w owies powodowało zwiększenie ich zawartości.
EN
The system comprising an air collector and a photovoltaic panel presented in this study allows an effective twenty-four-hour continuous supply of air exchange. The photovoltaic panel linked with the collector provides electricity to the fan that forces air circulation which, in combination with batteries, permits continuous operation. Solar energy through forced convection heats the air used in the drying process. Because the system uses solar energy (designed for this system), it is not dependent on electricity or other costly forms of energy. In the organic farm can be used for drying agricultural crops and herbs and for heating house and farm buildings.
PL
System zawierający kolektor powietrza oraz panel fotowoltaiczny przedstawione w niniejszym opracowaniu umożliwia przez dwadzieścia cztery godziny ciągłą wymianę powietrza. Panel fotowoltaiczny połączony z kolektorem dostarcza energię elektryczną do wentylatora, który wymusza przepływ powietrza. W połączeniu z baterią, umożliwia to ciągłą jego pracę. Energia słoneczna przez wymuszoną konwekcję ogrzewa powietrze wykorzystywane w procesie suszenia. Ponieważ system wykorzystuje energię słoneczną to nie jest zależny od energii elektrycznej lub innych kosztownych form energii. W gospodarstwie ekologicznym może być używany do suszenia płodów rolnych, roślin leczniczych i przyprawowych oraz do wspomagania ogrzewania i cyrkulacji powietrza w domach mieszkalnych oraz budynkach gospodarczych.
EN
Studies were carried out in the years 2006-2007 in organic farms with animal production and over 30% share of permanent grasslands in agricultural lands. Samples of green forage from meadows and pastures, of hay and hay ensilage from meadow sward were analysed for the content of total protein, crude fibre, crude fat, ash and mineral components (N, P, K, Ca, Mg and Na). In the year 2007, soil (0-20 cm layer) richness in these components was also analysed. Mean content of nutritive components in fodder reached the optimum range but the content of total protein and crude fibre was quite variable. Mean content of potassium and magnesium in all types of fodder was satisfactory, that of phosphorus - satisfactory in green fodder from pastures and slightly deficient in other types of fodder. The content of calcium was minimally deficient in hay and that of sodium was small in all types of fodder (only 0.38 g kg-1 DM in hay), which resulted in too high K:Na ratio (up to 242 in hay) and K:Mg ratio (ca. 10). Compared with conventional farms, more hay samples from organic farms contained more P, Ca and Mg. Potassium content in hay was comparable and Na content was much smaller in hay from organic farms. Soils of studied grasslands were in general acid or slightly acid of low phosphorus content. Very high potassium content in some soils may indicate too often applied liquid manure. Soil richness in available calcium and magnesium was exceptionally favourable and only in few cases needed supplementation. Improving management methods and periodical analyses of soil and fodder are necessary to increase grassland utilization and fodder quality.
PL
Badania prowadzono w latach 2006-2007 w ekologicznych gospodarstwach z ponad 30% udziałem trwałych użytków zielonych w strukturze użytków rolnych i prowadzących produkcję zwierzęcą. Analizowano próbki zielonki z łąk i pastwisk, próbki siana oraz kiszonki z runi łąkowej. Oceniano zawartość białka ogólnego, włókna surowego, tłuszczu surowego, popiołu surowego i składników mineralnych N, P, K, Ca, Mg i Na. W 2007 roku określono też zasobność gleb (warstwa 0-20 cm) w te składniki. Średnio zawartość składników pokarmowych w paszach mieściła się w granicach wartości optymalnych, ale zawartości białka ogólnego i włókna surowego były bardzo zróżnicowane. Średnie zawartości potasu i magnezu były zadowalające we wszystkich rodzajach pasz, fosforu zadowalające w zielonce pastwiskowej i nieznacznie niedoborowe w pozostałych paszach, zawartość wapnia minimalnie niedoborowa tylko w sianie, natomiast zawartość sodu mała (zaledwie 0,38 g kg-1 s.m. w sianie) we wszystkich rodzajach pasz, co rzutowało na zbyt wysoki stosunek K : Na (nawet 242 w sianie)i K : Mg (ok. 10). W porównaniu z zawartością składników w sianie z gospodarstw konwencjonalnych w sianie z gospodarstw ekologicznych większy był % próbek o większej zawartości P, Ca i Mg, o zbliżonym udziale K i znacznie mniejszej zawartości Na. Gleby badanych użytków były na ogół kwaśne i lekko kwaśne, o niskiej zawartości fosforu; bardzo duża w części gleb zawartość potasu może wskazywać na zbyt częste stosowanie gnojówki. Zasobność w przyswajalne magnez i wapń była wyjątkowo korzystna, tylko w nielicznych przypadkach wymagająca uzupełnienia. W celu poprawy wykorzystania TUZ i ja-kości ich pasz konieczne jest doskonalenie metod gospodarowania oraz okresowe badanie paszy i zasobności gleb.
EN
Bringing both mineral and natural fertilizers into soil is the basis for obtaining satisfactory crops. In practice, farms carry out highly diversified fertilizing management, dependent not only on nutritional needs of plants, but also taking into account environment protection requirements. Considering the last aspect, farms should make efforts to introduce rational fertilizing management, resulting in correct balance of basic macroelements: nitrogen, phosphorus and potassium. Raised balance, but also too low one, maintained for extended time, may result in deterioration of soil environment.
PL
Wnoszenie do gleby nawozów mineralnych, jak i naturalnych stanowi podstawę uzyskania zadowalających plonów. Gospodarstwa rolne prowadzą w praktyce bardzo zróżnicowaną gospodarkę nawozową, zależną nie tylko od potrzeb pokarmowych roślin, ale także uwzględniającą wymogi ochrony środowiska. Biorąc pod uwagę ten ostatni aspekt, należy w gospodarstwach rolnych dążyć do racjonalnej gospodarki nawozowej, skutkującej poprawnym bilansem podstawowych makroelementów: azotu, fosforu i potasu. Bilans zawyżony, ale także zbyt niski, utrzymujący się przez dłuższy okres może doprowadzić do degradacji środowiska glebowego.
EN
Increasing the percentage of pea seeds from 40 to 80% had only a little impact on the yield of mixtures. Significantly larger yields were recorded only in 2012 with Tarchalska variety pea, when the percentage of pea amounted to 60%. Average yields of mixtures seeds with a semi-leafless variety Tarchalska and Wiato variety with bipinnate leaves were very similar. The percentage of pea seeds in the yield of mixtures (regardless of the foliage type) were much smaller than in the weight of the sown seeds. The seeds of pea of Wiato variety had a larger percentage in the mixtures yield compared to the seeds of pea variety Tarchalska. Increasing the pea percentage in the mixture resulted in an increase in the number of nodes with pods per plant and in the thousand seeds weight in both evaluated varieties, while with Tarchalska variety, it resulted in significant decrease in the weight and number of seeds per plant. Small changes in the height of pea plant as well as in the length of the fruiting part of steam, dry weight of the stem per plant and the weight of siliques were observed.
PL
Celem przeprowadzonych badań była ocena plonowania mieszanek grochu z pszenicą jarą w zależności od odmiany grochu i jego udziału w masie wysiewanych nasion, uprawianych według zasad rolnictwa ekologicznego. Doświadczenie polowe przeprowadzono w CDR Radom (gospodarstwo Chwałowice) w latach 2011-2012, w układzie losowanych podbloków (split-plot), w 4 powtórzeniach. Czynnikiem I rzędu były odmiany grochu: Wiato (liście parzystopierzaste) i Tarchalska (wąsolist-na), a czynnikiem II rzędu udział grochu w mieszance: 40, 60 i 80%. Określano plon nasion mieszanki, udział komponentów w plonie, masę tysiąca nasion oraz strukturę roślin. W badaniach wykazano, że zwiększanie udziału nasion grochu przy wysiewie z 40 do 80% miało niewielki wpływ na poziom plonowania mieszanek. Istotnie różnice zanotowano tylko w 2012 roku, w którym mieszanka z 60% udziałem grochu odmiany Tarchalska plonowała istotnie wyżej niż pozostałe mieszanki. Udział nasion grochu w plonie mieszanek (niezależnie od odmiany) był znacznie niższy niż w masie wysiewanych nasion. Większy udział w plonie stanowiły nasiona grochu odmiany o tradycyjnym ulistnieniu Wiato niż wąsolistnej odmiany Tarchalska. Zwiększenie udziału grochu w mieszance powodowało wzrost liczby węzłów ze strąkami i strąków na roślinie oraz MTN u obu ocenianych odmian, a u odmiany Tarchalska powodowało również istotne zmniejszenie masy i liczby nasion na roślinie. Małym zmianom ulegała wysokość roślin grochu, długość części owocującej łodygi, sucha masa łodygi jednej rośliny oraz masa strączyn.
EN
A rising trend in the number of production buildings, mainly livestock buildings, which were given for use in farming, has been at the same level for several years. The paper presents the level and structure of equipment of the selected organic farms with farm buildings and their replacement value and operating costs were calculated. The scope of research included 50 facilities located in the southern Poland, which were granted an organic farm certificate. The investigated facilities were the object of research within the development subsidy titled "Innovative influence of technology and information management supporting system on production efficiency in organic farms". The analysed data concerned 2012. For the purpose of comparative analysis the researched facilities were divided into two groups which specialize in plant and animal production. Average area of buildings was 314.45 m2 and was comparable in distinguished trend groups. In farms producing plants, storehouses prevailed and in case of animal farms – livestock buildings. Average annual replacement value of buildings was PLN 105.78 thousand and was also comparable in trend groups. In the structure of replacement value, storehouses prevailed, which constituted at the average 43.03% and livestock buildings – 37.68%. Average annual operating costs of buildings were PLN 58.61 thousand. The fact that these costs in animal farms were 2 times higher than in plant farms, should be emphasised. Renovation materials and ordered repairs constituted the highest costs.
PL
Od kilku lat utrzymuje się tendencja wzrostowa w ilości oddawanych do użytku budynków produkcyjnych w rolnictwie, głównie obiektów inwentarskich. W pracy określono poziom i strukturę wyposażenia wybranych gospodarstw ekologicznych w budynki gospodarskie oraz obliczono ich wartość odtworzeniową i koszty eksploatacji. Zakresem badań objęto 50 obiektów położonych w rejonie Polski południowej, posiadających certyfikat gospodarstwa ekologicznego. Badane obiekty były przedmiotem badań w grancie rozwojowym pt. „Innowacyjne oddziaływanie techniki i technologii oraz informatycznego wspomagania zarządzania na efektywność produkcji w gospodarstwach ekologicznych”. Analizowane dane dotyczyły roku 2012. W celu analizy porównawczej badane obiekty podzielono na dwie grupy: specjalizujące się w produkcji roślinnej i zwierzęcej. Średnia powierzchnia budynków wynosiła 314,45 m2 i była porównywalna w wyróżnionych grupach kierunkowych. W gospodarstwach ukierunkowanych na produkcję roślinną przeważały magazyny, a w przypadku gospodarstw utrzymujących zwierzęta – budynki inwentarskie. Średnia roczna wartość odtworzeniowa budynków wynosiła 105,78 tys. PLN i również była porównywalna w grupach kierunkowych. W strukturze wartości odtworzeniowej przeważały magazyny, które średnio stanowiły 43,03%, a 37,68% budynki inwentarskie. Średnie roczne koszty eksploatacji budynków wynosiły 58,61 tys. PLN. Na uwagę zasługuje fakt, że koszty te w gospodarstwach utrzymujących zwierzęta były 2-krotnie wyższe, niż w obiektach z produkcją roślinną. Największe koszty stanowiły materiały remontowe oraz naprawy zlecone.
EN
The objective of the paper was to determine operating costs of the machinery park in organic farms. Moreover, the level of farms equipment with farm machines and devices was determined and the use of their manufacturing capacities was assessed. The scope of the study covered the research in 50 certified organic farms located in the south Poland in Małopolskie, Podkarpackie and Świętokrzyskie voivodeships. The study was carried out within the development subsidy no NR12-0165-10 "Innovative impact of technology and IT support of management on efficiency of production in organic farms". Average area of AL is 12.48 ha. Operating costs of the machinery park were 30 993 PLN·farm-1 which annually per one hectare of AL generates the value of PLN 3 369. Amortization constituted the highest participation in total costs, which was as much as 65.7% and energy carriers related to consumption on production of diesel oil, leaded petrol and electric energy. The highest use of manufacturing capacities of the machinery park of organic farms was reported in case of a manure spreader, presses and windrow collectors. In case of spreaders, 19 years are necessary for their total amortization, and in case of presses and windrow collectors – 20 and 21 years. In the researched organic farms, average annual rate of use of possible manufacturing capacities of the majority of machines was only 0.4-1.3%. It forces to lengthen the operating periods, which constitutes the main brake on progress.
PL
Celem pracy było określenie kosztów eksploatacji parku maszynowego w gospodarstwach ekologicznych. Określono również poziom wyposażenia gospodarstw w maszyny i urządzenia rolnicze oraz dokonano oceny wykorzystania ich zdolności produkcyjnych. Zakresem pracy objęto badania przeprowadzone w 50 gospodarstwach ekologicznych z certyfikatem położonych w Polsce południowej, w województwach: małopolskim, podkarpackim i świętokrzyskim. Pracę wykonano w ramach grantu rozwojowego nr NR 12-0165-10 „Innowacyjne oddziaływanie techniki i technologii oraz informatycznego wspomagania zarządzania na efektywność produkcji w gospodarstwach ekologicznych”. Średnia powierzchnia UR to 12,48 ha. Koszty eksploatacji parku maszynowego wynosiły rocznie 30 993 PLN·gosp.-1, co w przeliczeniu na hektar UR daje wartość 3 369 PLN. Największy udział w kosztach całkowitych, bo aż 65,7% stanowiła amortyzacja, a drugie miejsce (19,7%) zajmują nośniki energii związane ze zużyciem na produkcję oleju napędowego, etyliny i energii elektrycznej. Największe wykorzystanie zdolności produkcyjnych parku maszynowego gospodarstw ekologicznych odnotowano w przypadku roztrząsaczy obornika, pras oraz zbieraczy pokosów. W przypadku roztrząsaczy na całkowite ich zamortyzowanie potrzeba 19 lat, natomiast w przypadku pras i zbieraczy pokosów 20 i 21 lat. W badanych gospodarstwach ekologicznych średnio roczne tempo wykorzystania potencjalnych zdolności produkcyjnych większości maszyn wynosi tylko 0,4-1,3%. Zmusza to do wydłużania okresów eksploatacji, co stanowi główny hamulec postępu.
EN
The objective of the paper was to present model solutions of distribution logistics with regard to organic products in organic farms. Moreover, size and production structure, as well as participation and structure of commodity production divided into departments was defined. The scope of the paper covered the research in 50 organic farms located in the south of Poland. The study was carried out within the development subsidy No NR 12-0165-10 "Innovative impact of technology and IT support of management on production efficiency in organic farms". Total ha×commodity production in the investigated farms was 6009.73 PLN-1 which constituted at the average 69.3% of global production. In the structure of plant commodity production, vegetables, grain seeds and fruit constitute a considerable part and in the animal production it was milk and eggs. It was found out that decisions within the scope of model solutions of distribution of organic products mainly concern the selection of proper distribution channels, organization of physical distribution (marketing logistic) and localization of sale points. Four models of organic products distribution were suggested.
PL
Celem pracy było zaproponowanie modelowych rozwiązań logistyki dystrybucji produktów ekologicznych w gospodarstwach ekologicznych. Określono również wielkość i strukturę produkcji, a także udział i strukturę produkcji towarowej z podziałem na działy. Zakresem pracy objęto badania przeprowadzone w 50 gospodarstwach ekologicznych z rejonu Polski południowej. Pracę wykonano w ramach grantu rozwojowego nr NR 12-0165-10 „Innowacyjne oddziaływanie techniki i technologii oraz informatycznego wspomagania zarządzania na efektywność produkcji w gospodarstwach ekologicznych”. Ogółem w badanych gospodarstwach produkcja towarowa wynosiła 6009,73 PLN·ha-1, co stanowiło średnio 69,3% produkcji globalnej. W strukturze roślinnej produkcji towarowej znaczący udział stanowiły warzywa, ziarno zbóż oraz owoce a w produkcji zwierzęcej mleko i jaja. Stwierdzono, że decyzje w zakresie modelowych rozwiązań dystrybucji produktów ekologicznych w głównej mierze dotyczą wyboru odpowiednich kanałów dystrybucji, organizacji fizycznej dystrybucji oraz lokalizacji punktów sprzedaży. Zaproponowano 4 podstawowe modele dystrybucji produktów ekologicznych.
EN
Gekko software is designed to keep reporting in organic farms, which is required by supervising institutions. The program enables collection in its base, data, which are required from a farmer and additional information as well. Based on these data, reports and lists are generated in the program. However, beside standard lists, the software enables programming by a user his calculations. These calculations enable generating unpredicted lists in a standard version of the software. Gekko software was developed within the National Centre for Research and Development (NCBiR ) project No NR 12-0165-10/2010 titled "Innovative influence of technology and information manage-ment supporting system on production efficiency in organic farms."
PL
Program Gekko przeznaczony jest do prowadzenia w gospodarstwach ekologicznych sprawozdawczości wymaganej przez instytucje nadzorujące. Program umożliwia gromadzenie w swojej bazie, danych wymaganych od rolnika, a także informacji dodatkowych. Na podstawie tych danych generowane są w programie raporty i zestawienia. Jednak poza standardowymi zestawieniami, program umożliwia programowanie przez użytkownika własnych obliczeń. Te obliczenia umożliwiają wygenerowanie zestawień nieprzewidzianych w standardowej wersji oprogramowania. Program Gekko opracowany został w ramach projektu NCBiR Nr NR12-0165-10 pt.: „Innowacyjne oddziaływanie techniki i technologii oraz informatycznego wspomagania zarządzania na efektywność produkcji w gospodarstwach ekologicznych”.
PL
Celem badań była ocena stopnia zachwaszczenia jęczmienia jarego (Hordeum L.) i owsa jarego (Avena L.) uprawianych w siewie czystym i z wsiewką seradeli (Ornithopus sativus L.), w ekologicznym systemie gospodarowania. Badania przeprowadzono w gospodarstwie ekologicznym rolnika indywidualnego w Taraskowie (województwo podlaskie), w latach 2011 i 2012. W doświadczeniu jednoczynnikowym uwzględniono rodzaj uprawy: owies jary w siewie czystym, owies jary z wsiewką seradeli, jęczmień jary w siewie czystym i jęczmień jary z wsiewką seradeli. Przeprowadzono jakościowo-ilościowe analizy zachwaszczenia oraz ocenę zbiorowisk chwastów na podstawie wskaźników ekologicznych indeksu różnorodności Shannona H’ oraz indeksu dominacji Simpsona SI. Badania wykazały, że największą liczbą gatunków, liczebnością oraz masą chwastów charakteryzowały się czyste zasiewy owsa i jęczmienia jarego, natomiast wsiewka seradeli skutecznie ograniczała zachwaszczenie, przy czym w roku o mniej korzystnych warunkach wilgotnościowych (pod względem ilości i rozkładu opadów), bardziej konkurencyjna w stosunku do chwastów była mieszanka seradeli z owsem, natomiast w roku korzystniejszym – z jęczmieniem. Ocena zasiewów na podstawie wskaźników ekologicznych Shannona i Simpsona wykazała, że – niezależnie od warunków pogodowych – najbardziej konkurencyjna w stosunku do chwastów była mieszanka seradeli z owsem, najmniej zaś – czysty zasiew jęczmienia jarego.
EN
The aim of this study was to estimate weed infestation of spring barley and oats grown in pure sowing and with undersown crop of serradella in organic farming system. The study was carried out in the organic farm of individual farmer in Taraskowo (Podlaskie Voivodeship) in 2011 and 2012. The factor of the experiment was the method of crop cultivation: oats in pure sowing, oats with undersown crop of serradella, spring barley in pure sowing and barley with undersown crop of serradella. The qualitative and quantitative analyses of weed infestation were done. The weed communities were compared using Shannon diversity index H’ and Simpson dominance index SI. The study showed that species diversity, number of weeds and weight of weeds were the greatest in pure sowing of oats and barley, and undersown crop of serradella effectively limited weed infestation. In the year with less favorable moisture conditions (2011), the oats-serradella mixture was characterized by the smallest weed flora but in the year of more favorable amount and distribution of rainfall (2012), the barley-serradella mixture was the least weedy. Shannon diversity index and Simpson dominance index showed that, regardless of weather conditions, the most competitive against weeds was oatsserradella mixture, and the least – spring barley in pure sowing.
PL
W ramach Programu Wieloletniego (działanie 6.1) są prowadzone w ITP prace nad standaryzacją metod gospodarowania przestrzenią trwałych użytków zielonych, również w odniesieniu do ekologicznego sposobu ich użytkowania. W obrębie ekologicznego sposobu gospodarowania wydzielono dwa systemy gospodarowania – półintensywny oraz ekstensywny. Przeprowadzono badania ankietowe w 21 gospodarstwach ekologicznych. Pytania w ankiecie były tak sformułowane, aby można było uzyskać dane liczbowe konieczne do szczegółowej charakterystyki sposobu gospodarowania. Wstępne wyniki badań z ankietowanych gospodarstw objętych badaniami wykazały, że po jednym gospodarstwie typu nizinnego, podgórskiego i wysokogórskiego spełniało kryteria półintensywnego modelu gospodarowania. Pozostałe 18 gospodarstw gospodarowało w systemie ekstensywnym, w tym: 12 typu nizinnego, 5 podgórskiego i 1 wysokogórskiego. Średni udział łąk i pastwisk w ogólnej powierzchni UR wynosił w badanych gospodarstwach odpowiednio 45,32 i 22,28%. Powodem małej intensywności gospodarowania w omawianych gospodarstwach są słabe gleby, najczęściej należące do klas V i VI. Do nawożenia TUZ stosuje się tylko własne nawozy naturalne – obornik, średnio 9,5 Mg ·ha-¹ i gnojówkę, średnio 6,2 m ³·ha-¹. Obsada zwierząt wynosi średnio 0,74, w tym trzody chlewnej tylko 0,08 DJP·ha-¹ UR. Ze względu na ubogie gleby i niski poziom nawożenia, wydajność łąk jest mała i wynosi średnio 3,9 Mg siana i 7,3 Mg sianokiszonki z ha.
EN
Within the 6.1 Multiannual Programme, the Institute of Technology and Life Sciences initiated works on standardization of management methods in permanent grasslands, including organic farming. Two systems: semi-intensive and extensive were distinguished in organic farming. A survey was performed in 21 organic farms. Questions in the survey were formulated in a way to obtain numeric data necessary for detailed characteristics of the farming method. Preliminary results from surveyed households showed that one farm from each group (lowland, foothill and alpine) met the criteria of semi-intensive farming model. The remaining 18 farms used the extensive management system, in this number: 12 farms were lowland, 5 were situated in foothills and 1 was of alpine type. The average share of meadows and pastures in agricultural lands was 45.32 and 22.28%, respectively, in the surveyed farms. The reason for low management intensity in these farms was poor soil that mostly belonged to the 5th or 6th soil quality class. Permanent grasslands were fertilised only with local own natural fertilisers – manure (mean 9.5 Mg·ha-¹) and liquid manure (mean 6.2 m³·ha-¹). Livestock density was 0.74 on average, in this number pig stock density was only 0.08 LSU·ha-¹ of agricultural land. Due to poor soils and low fertilisation, the yield of meadows was small and amounted 3.9 tons of hay and 7.3 tons of hay ensilage per hectare on average.
PL
Celem badań była ocena zachwaszczenia zbóż ozimych, uprawianych w siewie czystym i z wsiewką seradeli (Ornithopus sativus L.) w systemie ekologicznym. Badania przeprowadzono w latach 2011 i 2012, w gospodarstwie indywidualnym w rejonie Włodawy (woj. lubelskie) i w PODR Szepietowo (woj. podlaskie). Badania obejmowały oznaczenie świeżej i powietrznie suchej masy chwastów oraz ocenę ich składu gatunkowego i liczebności poszczególnych gatunków. Opisano również strukturę zbiorowisk chwastów za pomocą wskaźników ekologicznych – indeksu różnorodności Shannona oraz indeksu dominacji Simpsona. Badania wykazały, że gatunek zboża i wsiewka seradeli miały znaczący wpływ na liczebność, skład gatunkowy flory segetalnej oraz świeżą i suchą masę chwastów. W obu latach badań czyste zasiewy zbóż charakteryzowały się większym zachwaszczeniem niż mieszanki z seradelą. Najmniej konkurencyjne w stosunku do chwastów było żyto (Secale L.) uprawiane w siewie czystym. Najmniejszą liczbą gatunków niepożądanych na 1 m² oraz najmniejszym zróżnicowaniem gatunkowym charakteryzowała się pszenica orkisz (Triticum spelta L.) uprawiana z wsiewką seradeli.
EN
The aim of the study was to evaluate weed infestation of winter cereals cultivated in pure sowing and undersown with serradella in organic system. The study was carried out in 2011 in individual farm in Włodawa region (lubelskie province) and in 2012 in Agricultural Advisory Center in Szepietowo (podlaskie province). The study included yielding and the qualitative and quantitative analysis of weed infestation. Weed association structure was described by Shannon diversity index and Simpson dominance index. The study showed that cereal species and serradella undersowing had significant influence on abundance, botanical composition and the fresh and dry mass of weeds. In both years, the biggest weed infestation was noted in pure sowing of cereals. Winter rye cultivated in pure sowing had the lowest competitive ability with respect to weeds. The lowest number and the least differentiated weed species were found in spelt wheat cultivated with serradella.
PL
Liczba gospodarstw ekologicznych w Polsce i również w województwie pomorskim rośnie z roku na rok. Duży wpływ na to ma możliwość uzyskania wsparcia finansowego z funduszy europejskich. Wydaje się, iż rolnicy ekologiczni w porównaniu z konwencjonalnymi powinni bardziej dbać o zmniejszenie negatywnego wpływu, jakie ich działania wywierają na środowisko. Dlatego celem pracy była ocena prowadzonej działalności ekologicznej i innych zachowań prośrodowiskowych w opinii rolników ekologicznych z województwa pomorskiego. Podjęcie decyzji o zmianie sposobu gospodarowania i wdrożenie tego w życie nie było łatwe. Dla ponad 50% respondentów takie czynniki jak wysoka jakość wyprodukowanej żywności, ochrona środowiska, przyrody i własnej rodziny wpłynęły na decyzję przestawienia gospodarstwa na produkcję żywności ekologicznej. Wśród badanych byli też rolnicy, dla których najważniejszym aspektem ich działalności był zysk i możliwość zaistnienia na rynku. Badani rolnicy uważają się za część środowiska i czują się za nie odpowiedzialni. Zmniejszają zużycie energii i wody, segregują śmieci ze względów ekonomicznych, ale również, aby podkreślić swój wpływ na środowisko naturalne. Ich zachowania zakupowe są również przyjazne dla środowiska.
EN
Number of organic farms in Poland is growing from year to year; it is also observed in the Pomeranian province. The possibility to obtain a financial support from European funds has an important impact on it. It seems that organic farmers should take care of the reduction of negative impact which their activities have on environment in a more complete way than conventional farmers. Therefore the aim of this study was to evaluate the ecological and other pro- environmental behavior in opinion of organic farmers from the Pomeranian province. The farmers decision of transformation of farming method (from conventional into organic) and its implementation was not easy. The possibility to produce a food of high quality, and for more than 50% of the respondents- protection of environment, nature, and his own family influenced on this. Among the respondents were also farmers for whom the most important aspect of their activity was profit and possibility to exist on the market. Farmers consider themselves to be the part of the environment and feel responsible for it. They reduce energy and water consumption, segregate garbage for economic reasons, but also to emphasize positive effect on the environment. Their buying behaviors are also environmental friendly.
PL
Celem badań polowych realizowanych w latach 2009-2012 w RZD IUNG-PIB Grabów (Polska, woj. mazowieckie; 51°21’N; 21°40’E) na polu ekologicznym była ocena plonowania czterech mieszanek motylkowato-trawiastych o 50% (łącznym) udziale w stosunku do siewu czystego zastosowanych gatunków roślin motylkowatych i 50% (łącznym) udziale gatunków traw (czynnik I) w użytkowaniu pastwiskowym i zmiennym kośno-pastwiskowym (czynnik II. Doświadczenie polowe założono w układzie Split-bloc. Wykazano, że wydajność runi i udział komponentów zmieniają się w latach użytkowania, a w trzecim roku zmiennego kośno-pastwiskowego użytkowania plon suchej masy i wykorzystanie runi było lepsze niż na pastwisku. Wypas krów sprzyjał rozwojowi roślin motylkowatych runi. Najwyższe i stabilne w latach plonowanie oraz zrównoważony udział komponentów charakteryzował ruń lucerny z trawami i koniczyny białej i lucerny z trawami.
EN
The aim of field experiments which were carried out in 2009-2012 on organic farm PIB IUNG Grabów (Poland, Masovian voivodeship, 51° 21'N, 21° 40'E) was to assess the impact of hay/pasture use on the yield and the share of plants in the sward of mixtures. In a field experiment established in Split-bloc system, four legume-grasses mixtures with 50% (total) share were compared to pure sowing of different legumes and 50% (total) share of grass species (factor I) in pasture and hay/pasture use (variable, factor II). It has been shown that the performance of the sward and share components change over years of use, and in the third year of alternating hay/pasture land use dry matter yield and the use of turf was better than in the pasture. Grazing cows favored the development of legume sward. The highest and steady yield and a balanced participation of components were characteristic for alfalfa sward grasses and white clover, and alfalfa with grasses.
PL
Celem badań była ocena zachwaszczenia mieszanek grochu z pszenicą o zróżnicowanym udziale nasion komponentów przy wysiewie, w ekologicznym systemie gospodarowania. Doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2011-2012 w układzie split-plot, w 4 powtórzeniach, na glebie kompleksu pszennego dobrego. Porównywano mieszanki dwóch odmian grochu z pszenicą jarą o zróżnicowanym udziale rośliny strączkowej (40, 60 i 80%). Przeprowadzono ocenę składu gatunkowego, liczebności poszczególnych gatunków, oznaczono świeżą i powietrznie suchą masę chwastów oraz wykonano ocenę struktury zbiorowisk chwastów w badanych uprawach za pomocą dwóch wskaźników ekologicznych: indeksu różnorodności Shannona (H’) oraz indeksu dominacji Simpsona (SI). Badania wykazały, że najbardziej konkurencyjna w stosunku do chwastów była mieszanka z 40% udziałem grochu, w której zanotowano najmniejszą świeżą i suchą masę chwastów. W obu latach badań, większą masę chwastów zanotowano w drugim terminie oznaczeń. Największą różnorodnością flory segetalnej w pierwszym roku badań, wykazała się mieszanka pszenicy z 60% udziałem grochu odmiany Wiato, zaś w drugim roku mieszanka z 80% udziałem grochu odmiany Wiato oraz 60% odmiany Tarchalska. Najmniejsze bogactwo flory zachwaszczającej, w roku 2011, zanotowano w mieszankach z 80% udziałem grochu odmiany Wiato, natomiast w roku 2012, w zasiewie mieszanki z 40% udziałem grochu odmiany Tarchalska.
EN
The aim of the study was to evaluate a weed infestation level of legume-cereals mixture at diverse percentage of pea seeds in organic system. The study was conducted in 2011-2012 in split-plot method in four replications on good wheat complex at the Institute of Soil Science and Plant Cultivation - Agricultural Experimental Station Grabów (Mazowieckie Voivodeship). Mixtures of two pea varieties (Wiato, Tarchalska) with spring wheat at diverse percentage of legume crop (40, 60, 80%) were compared. The study included yielding and the qualitative and quantitative analysis of weed infestation. The description of weed association structure by ecological indexes: Shannon’s diversity and Simpson’s dominance were done. The study showed that mixture with 40% of pea was the most competitive in relation to weeds. The lowest weight of weeds was noted in those mixtures. In both years of study, bigger weight of weeds was observed in the second term of estimation. The analysis using Shannon' s diversity index revealed the biggest weed flora in the first year of study in mixture of wheat with 60% of pea, Wiato variety and in the second year in mixture with 80% of pea, Wiato variety and 60% of Tarchalska variety. The smallest number of weeds in the first year of study was in mixture with 80% of pea, Wiato variety. In the second year, Simpson’s dominance index showed domination of one species in mixture with 40% of pea, Tarchalska variety.
first rewind previous Strona / 3 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.