Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Z dziejów "Fabryki Maszyn i Odlewnictwa Żelaza Adolfa Troetzera" w Warszawie

Skowron Marek

Przegląd Odlewnictwa

|

2024

|

Vol. 74, nr 1-2

32--36

PL

W artykule opisane zostały dzieje „Fabryki Maszyn i Odlewni Adolfa Troetzera" założonej w Warszawie w drugiej połowie XIX w. Specjalnością jej były rozmaite pompy, głównie dla przemysłu, jednak wizytówką fabryki stała się odmiana pomp służących bezpieczeństwu mieszkańców i ich mienia, czyli sikawki pożarne. Przedstawione zostało zatrudnienie i wartość produkcji w różnych okresach czasu, udział fabryki w wystawach i uzyskiwane nagrody, a także niektóre szczegóły konstrukcyjne sikawek. Omówiona została również działalność fabryki pod kierownictwem następcy Adolfa Troetzera - jego syna Józefa.

EN

The history of The Machinę Factory and Iron Foundry of Adolf Troetzer" founded in Warsaw in the second half of XIX century is described in the hereby paper. The speciality of this factory constituted various pumps, mainly for the industry. However the real showpiece of the foundry became the kind of pumps important for the safety of inhabitants and their properties, it means fire hoses. The employment and production values in various time periods, participations in exhibitions and awards obtained as well as some details of structure of fire hoses are presented. The factory operations under the management of the successor of Adolf Troetzer - his son Josef- is also described.

2

Analysis of the use of agile methods, tools and techniques in foundry enterprises

Pacana Andrzej, Czerwińska Karolina

System Safety : Human - Technical Facility - Environment

|

2023

|

Vol. 5, iss. 1

1--9

EN

In an increasingly volatile environment, the importance of agile management, which should be based on flexible procedures and agile strategy, is increasing. The purpose of the study was to analyze the trend of development, level of knowledge and implications with the application of agile methods, techniques in project, program and manufacturing process management tools, as well as to identify areas of activity of foundry companies in the context of increasing the efficiency of their operations through the use of agile project approach. The completed research indicated that the knowledge and variety of application of agile methods, tools and techniques is at a relatively low level within the framework of project, program and manufacturing process management in the surveyed foundries. Among the most commonly used instrumentation are: PDCA, Kanban, SCRUM, SCRUMBAN, Lean Development, DMAIC and XP. The research showed that the use of agile instrumentation in the areas of projects, programs and manufacturing process management allows work to be done in an orderly and transparent manner. Foundries that consistently use agile instrumentation produce high-quality and non-conformity-free products with short time-to-market. Future research directions will be to perform a comparative analysis of the level of knowledge and implications of agile instrumentation in foundries located in Poland and selected neighboring countries.

3

Znaki fabryczne rządowych zakładów hutniczych w Królestwie Polskim w pierwszej połowie XIX wieku

Skowron Marek

Przegląd Odlewnictwa

|

2023

|

Vol. 73, nr 5-6

174--179

PL

W artykule przedstawione zostało zagadnienie cechowania wyrobów odlewanych przez rządowe zakłady hutnicze w Królestwie Polskim w pierwszej połowie XIX w. Omówione zostały powody wprowadzenia obowiązku stosowania znaków fabrycznych, a także opis stosowanych znaków. Podjęta została również próba odtworzenia ich wizerunku.

EN

The article presents the issue of branding products cast by governmental steelworks in the Kingdom of Poland in the first half of the 19th century. It discusses the reasons for imposing the duty to apply trademarks, and provides a description of the trademarks used. An attempt has also been undertaken to reconstruct their appearance.

4

Wilgotność mas klasycznych – czynnik determinujący skłonność do tworzenia przypaleń i wżarć na odlewach żeliwnych

Zych Jerzy S., Mocek Jan

Przegląd Odlewnictwa

|

2023

|

Vol. 73, nr 11-12

378--384

PL

Wady powierzchni surowej odlewów, wśród których dominują przypalenia i wżarcia, żeliwnych wykonywanych w formach piaskowych są powszechne i nie do wyeliminowania. Należą do grupy najłatwiej wykrywalnych w ocenia wizualnej, decydują o estetyce wyrobów, a to ważny marketingowo i nie tylko wskaźnik ogólnej jakości odlewów. Można jedynie dążyć do ich znaczącego ograniczania. Jakkolwiek są to wady naprawialne, jednak uciążliwość prac w ich usuwaniu. W pracy prezentowane są wyniki badań laboratoryjnych i analizy procesów przemysłowych na wpływem wilgotności mas bentonitowych na tworzenie się przypaleń i wżarć na odlewach żeliwnych. Analizowane jest oddziaływanie wilgotności mas na rodzaj atmosfery chemicznej panującej we wnęce form w powiązaniu z jej wpływem ze skłonnością do przypaleń i wżarć. Proponuje się zastosowanie nowego wskaźnika, którym można by charakteryzować podatność masy do tworzenia przypaleń chemicznych. Został on nazwany: uproszczonym wskaźnikiem potencjału tlenowego masy wilgotnej (WPT). Wskaźnik WPT jest określany jako stosunek wilgotności masy (W) do zawartości nośników węgla błyszczącego, określanej w próbie strat prażenia (S). Jego wartość oscyluje wokół liczby 1,0 i poniżej. Ogólnie im wyższa wartość tego wskaźnika, tym większa skłonność masy do tworzenia przypaleń i wżarć o charakterze chemicznym. W artykule przywoływane są dane i przykłady wad powierzchni z praktyki przemysłowej w powiązaniu z analizą wilgotności mas i wartości wskaźnika WPT.

EN

Defects of crude surfaces of iron castings produced in sand moulds, among which dominate burns-on and pitting, are universal and not to be eliminated. They belong to the group of the easiest detectable defects in visual assessments, which decide about the aesthetics of products, a very important general indicator of the casting quality. Although these defects are repairable but since their removal is very tiresome, it is only possible to limit them. The results of laboratory investigations and analysis of industrial processes concerning the influence of a moisture content of bentonite moulding sands on forming burn-on and pits on iron castings, are presented in the paper. The influence of a moisture content of sands on the chemical atmosphere inside the mould cavity in connection with its influence on the tendency for burn-on and pits, is analysed. The application of new indicator, which could characterise the sand susceptibility to form chemical burns-on, is proposed. It was called: simplified indicator of oxygen potential of sand moistness (WPT). This indicator is determined as the ratio of sand moistness (W) to the content of lustrous carbon carrier, determined in the ignition loss test (S). Its value oscillates around 1.0 and below. Generally, the higher value of this indicator the higher inclination for burns and pits of a chemical character. The data and examples of surface defects known from industrial practice in relation with the sand moistness analysis and the WPT indicator value, are also presented in the hereby publication.

5

Spojrzenie na polski przemysł odlewniczy. Stan aktualny i prognozy na przyszłość

Liszka Katarzyna, Dobosz Witold

Przegląd Odlewnictwa

|

2023

|

Vol. 73, nr 11-12

400--406

PL

Jak europejskie odlewnictwo radzi sobie z kryzysem? Jaki wpływ miały zmiany gospodarcze na produkcję odlewów w Europie? Gdzie w tym wszystkim jest Polska? Co Nas czeka i z czym przyjdzie się zmierzyć polskim odlewniom? Na te i inne pytania znajdą Państwo odpowiedź w tym artykule.

EN

How the European foundry manages with the crisis? What influence had economic changes on the casting production in Europe? Where – in all of these – is Poland now? What should be expected and what Polish foundries will be facing? Answers to these and other questions You will find in the hereby paper.

6

Odlewnictwo współczesne i przyszłe w tle transformacji cywilizacyjnej ze szczególnym uwzględnieniem energii i odlewnictwa ciśnieniowego

Dudek Piotr, Sobczak Jerzy Józef

Przegląd Odlewnictwa

|

2023

|

Vol. 73, nr 5-6

152--165

PL

W referacie przedstawiono wyzwania branży odlewniczej, wynikające z transformacji energetycznej związanej z koniecznością ograniczenia emisji gazów cieplarnianych podczas produkcji odlewów. Scharakteryzowano przyszłościowe, potencjalne źródła energii. Zamieszczono prognozy rozwoju rynku odlewów ciśnieniowych oraz wskazano nowe trendy w produkcji odlewów dla branży samochodowej.

EN

The paper presents the challenges of the foundry industry due to the energy transition associated with the need to reduce greenhouse gas emissions during casting production. Future potential energy sources were characterized. Forecasts for the development of the die casting market were included, and new trends in the production of castings for the automotive industry were identified.

7

Odlewanie tłoków do silników spalinowych ze stopów aluminium na przestrzeni 50 lat doświadczenia Federal-Mogul Gorzyce

Piątkowski Jarosław, Krępa Adam

Przegląd Odlewnictwa

|

2023

|

Vol. 73, nr 3-4

84--85

PL

W artykule przedstawiono rys historyczny odlewania tłoków silników spalinowych na przykładzie 50. lat doświadczenia Federal-Mogul (FM) Gorzyce sp. z o.o. Zwrócono szczególną uwagę na zmiany w konstrukcji układu chłodzenia kokilarek, które obecnie są sprzężone z robotami zalewającymi ciekły stop tłokowy Al-SiCu-Ni-Mg. To rozwiązanie zapewnia równomierną krystalizację tłoków i optymalną wydajność procesu ich odlewania. Na skutek konieczności poprawy sprawności silnika, a tym samym zmniejszenia zużycia paliwa i emisji substancji szkodliwych dla środowiska, zmianie uległa również budowa tłoków. W zależności od rodzaju silnika, obecne tłoki posiadają różny kształt denka, którego krawędzie są przetapiane laserowo, niższą tzw. „koronę” tłoka i odchudzone ścianki wewnętrzne. Dla zapewnienia mniejszych strat tarcia układu: tłok-pierścienie-cylinder i wzmożonego chłodzenia części pierścieniowej, nowoczesne tłoki są wyposażone w komponenty (kanały solne, alfinowane wkładki pierścieniowe), a płaszcz tłoka jest poddawany zabiegom obróbki powierzchniowej. Stosowanie innowacyjnych rozwiązań w Federal-Mogul Gorzyce Sp. z o.o. zapewnia uzyskanie kompromisu pomiędzy produkcją silników o zmniejszonej pojemności skokowej i dużej mocy, przy jednoczesnym zachowaniu trwałości i niezawodności odlewanych dziś tłoków ze stopów aluminium.

EN

The article presents a historical overview of the casting of combustion engine pistons on the example of 50 years of experience of Federal-Mogul (FM) Gorzyce Ltd. Particular attention was paid to the changes in the design of the cooling system of the mold making machines, which are currently coupled with robots pouring liquid Al-Si-Cu-Ni-Mg piston alloy. This solution ensures uniform crystallization of the pistons and optimal efficiency of the casting process. As a result of the need to improve engine efficiency, and thus reduce fuel consumption and emissions of substances harmful to the environment, the design of the pistons has also changed. Depending on the type of engine, the current pistons have a different shape of the bottom, the edges of which are melted by laser, the lower, so-called „crown” of the piston and slimmed down inner walls. To ensure lower friction losses of the piston-rings-cylinder system and increased cooling of the annular part, modern pistons are equipped with various components (salt channels, and alfinated ring inserts), and the piston skirt is subjected to surface treatment. The use of innovative solutions at Federal-Mogul Gorzyce Ltd provides a compromise between the production of engines with reduced displacement and high power, while maintaining the durability and reliability of today’s cast aluminum alloy pistons.

8

Maszynki do siekania mięsa z polskich odlewni

Skowron Marek

Przegląd Odlewnictwa

|

2023

|

Vol. 73, nr 9-10

298--301

PL

W artykule przedstawiona została krótka historia rozwoju maszynek do mięsa, które w obecnym kształcie znane są od blisko 140 lat. Te niewielkie urządzenia, w większości zbudowane z odlewanych elementów, odgrywają doniosłą rolę w procesie wyżywienia ludzi. Omówione zostały pierwsze konstrukcje maszynek, a także maszynki wynalezionej przez Johna Bakera i stosowanej do dzisiaj. Przedstawiona została także historia produkcji maszynek do mięsa przez polskie odlewnie.

EN

A short history of the development of meat mincers, which - in the present shape - are known since nealy 140 years is presented in this paper. These small devices, mainly built of cast elements, are very important in the process of feeding people. First constructions of such devices and also the machine developed by John Baker, which is applied up today, are described. The history of the production of such devices by Polish foundries is also presented.

9

Hybrydowe powłoki ochronne – nowe rozwiązania w technologii wielkogabarytowych odlewów dla eliminacji wad związanych z wnikaniem metalu w formę piaskową

Zych Jerzy S., Piotrowski Krzysztof, Ptasznik Michał

Przegląd Odlewnictwa

|

2023

|

Vol. 73, nr 1-2

20--26

PL

Przedstawiono wyniki badań innowacyjnych powłok ochronnych na formy i rdzenie piaskowe, zwanych hybrydowymi. Powłoki zbudowane są z różnych materiałów, tj. oprócz składników w postaci proszków ognioodpornych materiałów mają wbudowane w swoją strukturę włókniny mineralne odporne termicznie. Powłoki hybrydowe charakteryzują się grupą korzystnych właściwości technologicznych i fizycznych, w tym: mają prawie dwukrotnie mniejszą przepuszczalność gazową niż tradycyjne powłoki, małą przewodność cieplną (λ= 0,02 [W/m2 K], mają kilkakrotnie większą wytrzymałość Rm w temperaturze otoczenia i podwyższonej niż tradycyjne powłoki. Mogą być wytwarzane w powierzchni form i rdzeni piaskowych na kilka sposobów: przez zaformowanie włóknin, jej naklejenia na gotowe elementy form w trakcie nanoszenia tradycyjnej powłoki. Dobór składników powłok hybrydowych zależy od stopnia cieplnego i mechanicznego obciążenia formy. W pracy wykazano, że w przypadku grubościennych i wielkogabarytowych odlewów zastosowanie hybrydowych powłok ochronnych prowadzi do znaczącego ograniczenia wnikania metalu w warstwę wierzchnia formy i tworzenia skorup trudnych do usunięcia. Zastosowanie powłok hybrydowych skutecznie ogranicza wady powierzchni typu: strup, przypalenia, chropowatość, żyłki oraz wady potocznie zwane „nasiąkami”, Praca zawiera przykłady zastosowania hybrydowych powłok ochronnych w przypadku odlewów wielkogabarytowych wykonywanych głównie z żeliwa i przykłady dla odlewów staliwnych.

EN

Investigation results of innovative protective coatings of sand moulds and cores, called hybrid, are presented in this paper. These coatings are formed of various materials, it means that apart from powders of fireresisting materials, thermal-resisting mineral unwoven fabrics are incorporated in their structures. Hybrid coatings are characterized by several technological and physical advantageous properties such as: nearly two times lower gaseous penetration and several times higher resistance Rm in the surrounding and increased temperatures than traditional coatings, as well as a low thermal conductivity (λ= 0.02 [W/m2 K]. They can be produced in surfaces of sand moulds and cores by means of a couple of methods, such as e.g.: forming of fabrics, gluing of pressed fibres on ready elements of coatings during the deposition of the traditional coating. The selection of components of hybrid coatings depends on a degree of thermal and mechanical loads of a mould. It was indicated in the hereby work that in case of thick-walled and highdimensional castings the application of hybrid protective coatings causes significant limitations of metal penetrations of surface layers and formation of shells difficult for the removal. The application of hybrid coatings efficiently limits surface defects such as: sand buckles, burn-on, coarseness, veins and defects colloquially called: ‘soaks’. Examples of applications of hybrid protective coatings for high-dimensional castings, made mainly of cast iron and steel, are provided in the study.

10

Z historii rozwoju narzędzi formierskich

Skowron Marek

Przegląd Odlewnictwa

|

2022

|

Vol. 72, nr 9-10

506--509

PL

Jednym z najważniejszych elementów w procesie wytwarzania odlewów jest wykonanie formy odlewniczej. W przypadku ręcznego formowania konieczne jest użycie odpowiedniego zestawu narzędzi, które umożliwiają zagęszczenie masy formierskiej, wykonanie ewentualnych napraw formy po usunięciu modelu, a także wykonanie układu wlewowego. W artykule przedstawione zostały przykłady rozwoju narzędzi formierskich od połowy XVIII w. do czasów współczesnych. Podane zostały także ich dawne nazwy oraz funkcje, jakie spełniały. Pokrótce omówiony został również rozwój narzędzi formierskich w Polsce po odzyskaniu niepodległości.

EN

One of the most important elements in the process of castings pro¬duction constitutes the formation of the casting mould. In case of a manual formation using the proper tool kit is necessery. These tools should allow thickening of a moulding sand, performing eventual repairs of a mould after a model removal and also making the gating system. Egzamples of the moulding tools development from the middle of XVIII century up to the present times are presented in the article. The old names of tools and functions fulfilled by them are also given. The development of moulding tools in Poland, after regaining the independence, is shortly described.

11

Z dziejów odlewni Braci Evans w Warszawie (cz. 3)

Skowron Marek

Przegląd Odlewnictwa

|

2022

|

Vol. 72, nr 5-6

264--267

PL

Niekorzystne zawirowania historii na ziemiach polskich na przełomie XVIII i XIX w. nie sprzyjały rozwojowi przemysłu. Dopiero utworzenie Królestwa Polskiego zapoczątkowało zmiany tej sytuacji. Sprzyjało temu sprowadzanie zagranicznych rzemieślników różnych specjalności i udzielanie im licznych ułatwień w osiedlaniu się i zakładaniu warsztatów. W miarę upływu czasu niektóre z nich rozwijały się w prężnie działające zakłady przemysłowe. Artykuł, składający się z trzech części, przedstawia dzieje jednego z takich warsztatów - odlewni braci Evans. Ta pierwsza na ziemiach polskich odlewnia handlowa przekształcona została w późniejszym okresie w fabrykę maszyn, a jeszcze później w jedno z największych przedsiębiorstw przemysłu maszynowego - Zakłady Mechaniczne „Lilpop, Rau i Loewenstein". W prezentowanej trzeciej części omówiony został dalszy rozwój fabryki oraz nowy asortyment wyrobów, w tym m.in. uzbrojenie. Opisane zostały zmiany w kierownictwie fabryki, a także wypadki polityczne, które doprowadziły do sprzedaży fabryki przedsiębiorcom polskim.

EN

Unfavourable historical turbulences on Polish lands at the turn of the nineteenth century were not supporting the industry development. It was only when the Polish Kingdom was formed that the situation started to change. It was favoured by bringing-in foreign craftsmen of various specialty and granting them different facilitations in settling and opening workshops. As time goes by, some of them were dynamically developing into industrial plants. The article, consisting of three parts, presents history of one of such workshops, casting house of Evans Brothers. This, first in the Polish lands, commercial casting house was later on transformed into the machine factory and still further into one of the largest enterprises of machine industry - Mechanical Plants „Lilpop, Rau and Loewenstein". In the presented third part the further development of the factory as well as new assortment of products, including among others armament, is discussed. Changes in the factory management and also political circumstances, which led to the factory selling to Polish businessmen, are presented.

12

Z dziejów odlewni Braci Evans w Warszawie. Cz. 2

Skowron Marek

Przegląd Odlewnictwa

|

2022

|

Vol. 72, nr 3-4

194--197

PL

Niekorzystne zawirowania historii na ziemiach polskich na przełomie XVIII i XIX w. nie sprzyjały rozwojowi przemysłu. Dopiero utworzenie Królestwa Polskiego zapoczątkowało zmiany tej sytuacji. Sprzyjało temu sprowadzanie zagranicznych rzemieślników różnych specjalności i udzielanie im licznych ułatwień w osiedlaniu się i zakładaniu warsztatów. W miarę upływu czasu niektóre z nich rozwijały się w prężnie działające zakłady przemysłowe. Artykuł, składający się z trzech części, przedstawia dzieje jednego z takich warsztatów - odlewni Braci Evans. Ta pierwsza na ziemiach polskich odlewnia handlowa przekształcona została w późniejszym okresie w fabrykę maszyn, a jeszcze później w jedno z największych przedsiębiorstw przemysłu maszynowego - Zakłady Mechaniczne „Lilpop, Rau i Loewenstein". W prezentowanej drugiej części opisany został początkowy okres działalności już jako fabryki maszyn. Omówiona została realizacja pierwszych poważnych zamówień rządowych, a także prywatnych, które spowodowały powiększenie fabryki o hutę w Drzewicy.

EN

Unfavorable turbulences of history in the Polish lands at the turn of XVIII and XIX century did not favor the industry development. It was only when the Polish Kingdom was created, that this situation started to change. This was favored by calling foreign craftsmen of various technical skills and providing them with numerous facilitates in settling and opening workshops. As time goes by, some of these workshops were developing into dynamically operating industrial plants. The article, consisting of three parts, presents the history of one of such workshops - Evans Brothers Casting House. This, first in the Polish lands, commercial casting house was later transformed into the factory of machines, and still later into one of the largest enterprises of the machine industry - Mechanical Factory „Lilpop, Rau and Loewenstein". The initial period of its activity, already as the factory of machines is described in the presented second part. The realization of the first serious government as well as private orders, is discussed. These orders caused magnification of the factory by including the ironworks in Drzewica.

13

Z dziejów odlewni Braci Evans w Warszawie. Cz. 1

Skowron Marek

Przegląd Odlewnictwa

|

2022

|

Vol. 72, nr 1-2

28--31

PL

Niekorzystne zawirowania historii na ziemiach polskich na przełomie XVIII i XIX w. nie sprzyjały rozwojowi przemysłu. Dopiero utworzenie Królestwa Polskiego zapoczątkowało zmiany tej sytuacji. Sprzyjało temu sprowadzanie zagranicznych rzemieślników różnych specjalności i udzielanie im licznych ułatwień w osiedlaniu się i zakładaniu warsztatów. W miarę upływu czasu niektóre z nich rozwijały się w prężnie działające zakłady przemysłowe. Artykuł, składający się z trzech części, przedstawia dzieje jednego z takich warsztatów – odlewni braci Evans. Ta pierwsza na ziemiach polskich odlewnia handlowa przekształcona została w późniejszym okresie w fabrykę maszyn, a jeszcze później w jedno z największych przedsiębiorstw przemysłu maszynowego – Zakłady Mechaniczne "Lilpop, Rau i Loewenstein". W prezentowanej pierwszej części zarysowane zostało tło historyczne wydarzeń, które doprowadziło do powstania odlewni, a także przybliżone zostały sylwetki jej założycieli oraz ich współpracowników. Opisany został również początkowy okres działalności odlewni.

EN

Unfavourable historical events in on the Polish territories at the turn of the 18th and 19th centuries did not encourage industry development. It was only the establishment of the Kingdom of Poland that initiated changes to that situation. This was encouraged by the import of foreign craftsmen in various specialisation, as well as various facilitations in settlement and workshop opening. With time, some of them developed into thriving industrial plants. The article, comprising three parts, presents the history of one of such workshops: the Evans Brothers Foundry. The first commercial foundry on the Polish lands was later transformed into machine factory, and yet later into one of the largest machine industry plants: Zakłady Mechaniczne “Lilpop, Rau & Loewenstein.” The first part presents historical background for the events that led to the establishment of the foundry, as well as the profiles of the founders and their collaborates. The article also presents the initial period of the foundry operation.

14

Uszlachetnianie przemysłowych stopów ALSi w zespolonej obróbce rafinacji barbotażowej

Zych Jerzy S., Janus Arkadiusz, Smorawiński Zdzisław

Przegląd Odlewnictwa

|

2022

|

Vol. 72, nr 5-6

248--255

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań złożonej rafinacji stopów AISi. W testach modelowych z użyciem wody jako medium wykonano badań porównawcze trzech przemysłowych rotorów stosowanych w obróbce barbotażowej obejmującej rafinację gazową wspomaganą rafinacja z użyciem soli. Obróbka solami w większości rozwiązań prowadzona jest metodą wprowadzania rozdrobnionych soli w głąb leja (wiru). Wykazano, iż podczas celowo wytwarzanego w ciekłym medium leja wokół osi rotora pojawią się podciśnienie dochodzące do wartości 20 mm(H2). Pobocznym skutkiem tego zjawiska jest zasysanie cieczy (wody/metalu) z górnych warstw i szybki transport tej cieczy w głąb kąpieli. W testach porównawczych wykazano, iż konstrukcja głowic rotora ma duży wpływ na poziom powstającego podciśnienia. W każdym wypadku zwiększanie szybkości obrotowej prowadzi do zwiększenia wartości podciśnienia. Transport cieczy (metalu) z górnych warstw w kadzi/zbiorniku prowadzi do wtórnego zanieczyszczenia kąpieli tlenkami pływającymi po powierzchni. Obecność tych trąceń wykazano w teście PODFA, wykonanym w realnych przemysłowych warunkach. W pracy wykazano, iż najbardziej korzystnym rozwiązaniem w złożonej rafinacji barbotażowej jest transport soli rafinującej kanałem wykonanym osi i głowicy rotora. W tym rozwiązaniu nie ma potrzeby wytwarzania technologicznego leja dla wprowadzenia soli rafinujących.

EN

Results of investigations of the complex refining of AlSi alloys are presented in the hereby paper. Comparative investigations of three industrial rotors applied in the degassing process using a rotating head, consisting of a gaseous refining supported by a salt refining, were performed using water as a medium. Treatment by salts, in most solutions, is carried out by an introduction of disintegrated salts deep inside a vortex. It was shown that during the intentionally formed vortex the negative pressure, reaching up to 20 mm(H2), occurs in a liquid medium around the rotor axis. The side effect of this phenomenon is the liquid (water/metal) drawing in from upper layers and its fast transport into the bath depth. It was proved, in comparative tests, that the rotor head structure has a significant influence on the negative pressure level. In each case, increasing of the rotation speed leads to the increase of the negative pressure. Transportation of a liquid (metal) from its upper layers, in a ladle/container, causes secondary contaminations of the bath by oxides floating on its surface. Presence of these inclusions was indicated by the PODFA tests performed under real industrial conditions. It was shown in this study that the most favorable solution in the complex degassing process is the transport of refining salts via the channel constructed in the axis and head of the rotor, since in this solution there is no need of making the technological vortex for introducing of refining salts.

15

Sytuacja polskiego przemysłu odlewniczego w 2021 roku

Liszka Katarzyna, Dobosz Witold

Przegląd Odlewnictwa

|

2022

|

Vol. 72, nr 7-8

432--437

PL

W 2022 roku, po raz kolejny Stowarzyszenie Techniczne Odlewników Polskich i Odlewnicza Izba Gospodarcza prowadziły proces zbierania podstawowych danych statystycznych od polskich odlewni. Narzędziem pozyskania danych są proste i czytelne ankiety statystyczne dostępne online. Artykuł prezentuje dane dotyczące sytuacji polskiego przemysłu odlewniczego w roku 2021 oraz aktualna sytuację w odlewniach wynikającą z konfliktu zbrojnego na Ukrainie.

EN

In 2022, the Polish Foundrymen’s Association (STOP) and the Foundry Chamber of Economy (OIG) conducted the process of collecting basic statistical data from Polish foundries. The tool of obtaining data constitute simple and legible online statistical surveys. The article presents data on the situation of the Polish foundry industry in 2021 and the current situation in foundries resulting from the armed conflict in Ukraine.

16

Lantanowce: przegląd eutektycznych modyfikacji pod-eutektycznych stopów Al-Si. Część 1

Gursoy Ozen, Timelli Giulio

Przegląd Odlewnictwa

|

2022

|

Vol. 72, nr 5-6

256--261

PL

Modyfikowana struktura, podobna do włóknistej, znacznie poprawia finalne mechaniczne właściwości (głównie ciągliwość) stopów odlewniczych. Poza szeroko stosowanymi, komercyjnymi, eutektycznymi modyfikatorami, takimi jak Sr i Na, lantanowce wydają się być pozytywną alternatywą dla procesu modyfikacji eutektycznego Si w podeutektycznych stopach odlewniczych Al-Si. Wszystkie lantanowce mają podobne fizyczne i chemiczne właściwości takie jak gęstość, temperaturę topnienia i zjawiska zanikania, które zostały omówione i porównane w obecnym przeglądzie. One również mają promienie atomowe zbliżone do optymalnego promienia atomowego czynnika modyfikującego. Jednakże, mikrostrukturalne wydzielanie się eutektycznego Si jest ściśle związane z konkretnym pierwiastkiem i zawartością lantanowców, których obfitość, zasoby, wydobywanie, produkcja i sytuacja na rynku zostały wstępnie ocenione w tej pracy. Mechanizmy eutektycznej modyfikacji wzbudzane prze lantanowce nie są jeszcze dobrze poznane i wyjaśnione. Pozytywne i negatywne strony dodatków poszczególnych lantanowców celem chemicznej modyfikacji podeutektycznych stopów Al-Si, zostały w niniejszej pracy krytycznie omówione. Stosowanie lantanowców do eutektycznej modyfikacji Si w stopach Al-Si zostało przedyskutowane, zarówno biorąc pod uwagę efektywność jak ekonomikę procesu. Obecnie, wydaje się że aktualny koszt i efektywność lantanowców powodują, że jeszcze daleko do ich stosowania w przemyśle odlewniczym na dużą skalę.

EN

A modified fibrous-like eutectic structure strongly improves the final mechanical properties of Al-Si foundry alloys, especially ductility. Beside widely used commercial eutectic modifiers such as Sr and Na, lanthanides appear to be a possible alternative in the eutectic Si modification process for hypoeutectic Al-Si casting alloys. All lantha nides have similar physical and chemical properties, such as density, melting point, and fading phenomena, which have been compared in the present review. They also show atomic radii close to the optimal atomic radius for a modifying agent. However, the microstructural evolution of eutectic Si is strictly related to the specific element and content of lanthanides, whose abundance, reserve, mining, production and market situations have been preliminary evaluated in this paper. The eutectic modification mechanisms induced by lanthanides are not well-discussed and clarified yet. The advantages and disadvan tages of individual addition of lanthanides for chemical modification of hypoeutectic Al-Si alloys have been here critically reviewed. The use of lanthanides for eutectic Si modification in Al-Si alloys has been discussed from both effectiveness and economical point of views. Nowadays, the actual cost and their efficiency seem to make lanthanides still far to be used in foundry industry for commercial and large-scale applications.

17

Lantanowce: przegląd eutektycznych modyfikacji pod-eutektycznych stopów Al-Si. Część 2

Gursoy Ozen, Timelli Giulio

Przegląd Odlewnictwa

|

2022

|

Vol. 72, nr 9-10

494--500

PL

Zmodyfikowana - podobna do włóknistej - eutektyczna struktura znacznie ulepsza finalne mechaniczne właściwości (zwłaszcza ciągliwość) odlewniczych stopów Al-Si. Poza szeroko stosowanymi komercyjnymi modyfikatorami eutektyki, takimi jak Sr i Na, lantanowce okazują się możliwą alternatywą w procesie eutektycznej modyfikacji Si dla podeutektycznych stopów Al-Si. Wszystkie lantanowce mają podobne fizyczne i chemiczne właściwości, takie jak gęstość, temperatura topnienia, oraz zjawiska zanikania, które są porównywane w tym przeglądzie. Lantanowce również mają promienie atomowe bliskie optymalnemu promieniowi czynnika modyfikującego. Jednakże, mikrostrukturalne wydzielanie się eutektycznego Si jest ściśle związane z konkretnym pierwiastkiem i zawartością lantanowców, których obfitość, zasoby, wydobywanie, produkcja i sytuacja na rynkach zostały wstępnie omówione w tej pracy. Mechanizmy eutektycznej modyfikacji wzbudzane przez lantanowce nie są jeszcze ani dobrze przedyskutowane, ani wyjaśnione. Pozytywne i negatywne strony indywidualnych dodatków lantanowców celem chemicznej modyfikacji podeutektycznych stopów Al-Si zostały tu krytycznie omówione. Użycie lantanowców celem eutektycznej modyfikacji Si w stopach Al-Si, zostało przedyskutowane zarówno z punktu widzenia ekonomii, jak efektywności. Wydaje się, że obecnie - z uwagi na koszty i skuteczność - jeszcze daleko do tego żeby lantanowce zostały użyte w przemyśle odlewniczym i w komercyjnych zastosowaniach na dużą skalę.

EN

A modified fibrous-like eutectic structure strongly improves the final mechanical properties of Al-Si foundry alloys, especially ductility. Beside widely used commercial eutectic modifiers such as Sr and Na, lanthanides appear to be a possible alternative in the eutectic Si modification process for hypoeutectic Al-Si casting alloys. All lanthanides have similar physical and chemical properties, such as density, melting point, and fading phenomena, which have been compared in the present review. They also show atomic radii close to the optimal atomic radius for a modifying agent. However, the microstructural evolution of eutectic Si is strictly related to the specific element and content of lanthanides, whose abundance, reserve, mining, production and market situations have been preliminary evaluated in this paper. The eutectic modification mechanisms induced by lanthanides are not well-discussed and clarified yet. The advantages and disadvantages of individual addition of lanthanides for chemical modification of hypoeutectic Al-Si alloys have been here critically reviewed. The use of lanthanides for eutectic Si modification in Al-Si alloys has been discussed from both effectiveness and economical point of views. Nowadays, the actual cost and their efficiency seem to make lanthanides still far from being used in foundry industry for commercial and large-scale applications.

18

Cyfrowy bliźniak

Wilk-Kołodziejczyk Dorota, Jaśkowiec Krzysztof

Przegląd Odlewnictwa

|

2022

|

Vol. 72, nr 11-12

586--594

PL

Definicja cyfrowego bliźniaka (ang. digital twin DT) odnosi się do cyfrowej repliki fizycznych obiektów, procesów i systemów. Jest to połączenie fizycznego obiektu oraz jego cyfrowego odwzorowania w sposób jak najbardziej kompleksowy i wierny. Do stworzenia takiego narzędzia potrzebne są nie tylko dane techniczne zawarte w specyfikacji, ale również złożone modele zachowań, które pozwalają na wykonanie symulacji i przewidywania wyników wykonania procesów. W artykule przedstawiono przykłady rozwiązań które mogą być podstawą do tego aby taki cyfrowy bliźniak stworzyć. Szczególnie drugi z przykładów jest cenny, ponieważ jest to przykład wdrożonego rozwiązania, którego kontynuacja może doprowadzić do opracowania takiego bliźniaka.

EN

The definition of digital twin (DT) is related to digital replicas of physical objects, processes and systems. This is the connection of the physical object and its digital reproduction in the most systematic and credible way. In order to create such tool not only the technical data, contained in the specification, are needed but also complex behavior models allowing to perform simulations and to expect the results of the performed processes are necessary. Some examples of solutions, which can be the bases of creating such digital twin, are presented in the paper. The second example is especially valuable, since this is the example of the already implemented solution the continuation of which can lead to the development of such twin.

19

Aspekty okołoodlewnicze na tle aktualnej sytuacji ekonomicznopolitycznej Anno Domini 2022

Sobczak Jerzy J., Dudek Piotr, Wrzała Konrad, Walczak Wiesław

Przegląd Odlewnictwa

|

2022

|

Vol. 72, nr 7-8

404--413

PL

Gospodarka światowa jeszcze nie zdążyła otrząsnąć się z pandemicznych problemów, a wojna w Ukrainie już napełnia je nowymi zagrożeniami, obawami i niepewnością. Pandemia COVID19 spowodowała zagrożenia dla działalności firm, wynikające z lockdownu, co doprowadziło do przerwania łańcuchów dostaw oraz często utraty możliwości sprzedaży i świadczenia usług. I choć wirus SARS-COV-2 w dalszym ciągu ogranicza rozwój gospodarki światowej, a wysoka inflacja i wzrost cen nośników energii ogranicza zyski, to agresja Rosji na Ukrainę przyniosła nowe zagrożenia dla przedsiębiorstw.

EN

The global economy has yet to recover from pandemic problems, and the war in Ukraine is already filling them with new threats, fears and uncertainty. The COVID-19 pandemic has caused lockdown threats to companies’ operations, resulting in a disruption of supply chains and often in a loss of sales and service opportunities. While the SARS-COV-2 virus continues to constrain a growth of the global economy, with high inflation and rising energy prices reducing profits, Russia’s aggression in Ukraine has brought new risks to businesses.

20

Aluminium i metale nieżelazne w 2021 roku. Historyczne rekordy cen, zachowanie się rynku i wstępne przewidywania na 2022 rok

Grifone Massimo

Przegląd Odlewnictwa

|

2022

|

Vol. 72, nr 3-4

190--193

PL

Rok 2021 był rokiem wyjątkowym dla surowców, a ceny metali nieżelaznych notowanych na LME nie były wyjątkiem i wzrosły o 35%. Ceny miedzi i cyny osiągnęły najwyższy poziom w historii, podczas gdy ceny aluminium i cynku osiągnęły najwyższy poziom od 14 lat. W szczególności aluminium uzyskało drugie miejsce wśród głownych metali przemysłowych, co łatwo zrozumieć, patrząc na wydarzenia, jakie miały miejsce w Chinach, największym producencie i konsumencie aluminium.

EN

2021 was an exceptional year for raw materials, and prices of non-ferrous metals listed on the LME were no exception, gaining 35%. Copper and tin prices reached an all-time high, while aluminium and zinc prices reached their highest levels in 14 years. Aluminium in particular had the second best performance among the major industrial metals, a fact easily understood when looking at what happened in China, the largest producer and consumer of aluminium.