Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Monitoring wyrobisk korytarzowych jako podstawa weryfikacji metod projektowych i przyjętego schematu obudowy

Małkowski Piotr, Niedbalski Zbigniew

Przegląd Górniczy

|

2019

|

T. 75, nr 10

53--65

PL

Realizacja każdego górniczego procesu technologicznego, szczególnie w tak złożonych warunkach jakie występują w kopalniach podziemnych, powinna być monitorowana. Dotyczy to również zjawisk zachodzących wokół drążonych i utrzymywanych wyrobisk. W polskich kopalniach węgla kamiennego prowadzona ocena bieżącego stanu wyrobisk korytarzowych obejmuje najczęściej ocenę wizualną. Przy takim sposobie kontroli pracy obudowy, gdy nie ma możliwości ilościowej oceny stanu górotworu i obudowy, nie można skutecznie udoskonalać metod projektowych, oraz właściwe ocenić pracę zaprojektowanej konstrukcji. W artykule zawarto charakterystykę metod pomiarowych aktualnie stosowanych podczas monitorowania pracy obudowy oraz wybrane przykłady badań kopalnianych prowadzonych przez pracowników Wydziału Górnictwa i Geoinżynierii AGH. Przedstawiono różne aspekty stosowania monitoringu, który może służyć weryfikacji schematów obudowy, ocenie skuteczności rozrzedzania odrzwi obudowy podporowej oraz kontroli pracy nowych elementów konstrukcyjnych.

EN

Executing of any mining technological process, especially in such complex conditions as in underground mines, should be monitored. It concerns the phenomena occur in the rock mass around the driving and maintaining development workings as well. In polish coal mines the assessment of running roadways’ stability is carried out in the visual way only. In this way, without the quantitative evaluation of rock mass and support state, there is no possibility to improve designing methods, support constructions and its specific elements. The paper contains the review of up-to-date monitoring methods and some selected examples of roadways’ monitoring carried out by the workers of Faculty of Mining and Geoengineering AGH UST. The diversity of roadways monitoring application was performed. The ground control can verify designed support schemes, support spacing and behaviour of new construction elements.

2

Stanowiskowe badania stóp podporowych do posadowienia odrzwi obudowy wyrobisk korytarzowych

Pytlik A., Pacześniowski K.

Przegląd Górniczy

|

2018

|

T. 74, nr 6

16--20

PL

Podziemne wyrobiska korytarzowe w polskim górnictwie węglowym zabezpieczone są przed skutkami ciśnienia górotworu przede wszystkim stalową obudową odrzwiową. Składa się ona z elementów podporowych zwanych odrzwiami, które rozstawione są w określonych odstępach od siebie oraz z elementów współpracujących z tymi odrzwiami (rozpory, opinka, stopy podporowe). Stalowe odrzwia składają się z trzech lub więcej łukowych lub prostych elementów wykonanych z kształtownika stalowego typu V (PN-H-93441-2; PN-H-93441-3), produkowanego głównie dla potrzeb górnictwa. Wymagania i badania przy odbiorze dla wyrobisk korytarzowych obudowanych odrzwiami z kształtowników korytkowych określone zostały w polskiej normie (PN-G-06011:2013-10). Zgodnie z normą końce łuków ociosowych odrzwi otwartych lub zamkniętych posadawia się na stalowych stopach podporowych, betonitach fundamentowych, podkładkach drewnianych lub bezpośrednio na spągu, na podstawie projektu technicznego drążenia wyrobiska. W zależności od wytrzymałości skał spągowych na ściskanie, powierzchnia stóp podporowych zgodnie z normą powinna wynosić co najmniej: – 0,06 m2– przy wytrzymałości na ściskanie skał spągowych do 4 MPa, – 0,04 m2– przy wytrzymałości na ściskanie skał spągowych powyżej 4 MPa. W przypadku gdy wytrzymałość na ściskanie skał spągowych przekracza 30 MPa, norma dopuszcza umieszczanie łuków ociosowych bezpośrednio na spągu. Norma nie określa żadnych kryteriów wytrzymałościowych dla stóp podporowych, których praca związana jest z danym typem kształtownika odrzwi oraz nośnością odrzwi, natomiast wymaga, żeby stopy podporowe przylegały do spągu wyrobiska całą powierzchnią. Stopy podporowe mają na celu zwiększenie powierzchni nacisku kształtownika na spodek wyrobiska, dzięki czemu ogranicza się możliwość wciskania się kształtownika w spodek wyrobiska, co z kolei zabezpiecza obudowę przed niezamierzoną i niekontrolowaną podatnością. W krajowym górnictwie stosuje się głównie stopy podporowe wykonane z blachy o grubości do 12 mm i powierzchni kontaktu ze spodkiem wyrobiska – do 0,06 m2. Stopy podporowe muszą charakteryzować się określoną wytrzymałością na nacisk odrzwi, z którymi współpracują. Nacisk ten wynika z przewidywanej, maksymalnej nośności odrzwi obudowy. W artykule przedstawiono metodykę badania stóp podporowych oraz kryteria oceny uzyskanych wyników. Pokazano również wyniki badań stóp podporowych tłoczonych, które najczęściej stosowane są w polskim górnictwie węgla kamiennego.

EN

Underground gallery workings in Polish coal mining are secured from rock mass pressure influence primarily through the use of the steel frame support. It is composed of support elements known as frames which are spaced from each other at specific distances, and other elements interacting with the frames (sprags, lagging, support bases). The steel frames consist of three or more arched or straight elements constructed from V-type steel sections (PN-H-93441-2; PN-H-93441-3), manufactured primarily for the needs of the mining industry. The requirements and commissioning tests for gallery workings supported by frames constructed from channel sections have been specified in a Polish standard (PN-G-06011:2013-10). According to this standard, the ends of closed or open frame sidewall arches must be set on steel support bases, bentonite foundations, wooden bases or directly on the floor, based on technical drill design. Depending on the floor rock compressive strength, the support base surfach, according to the standard, should be at least: – 0.06 m2– at floor rock compressive strength up to 4 MPa, – 0.04 m2– at floor rock compressive strength above 4 MPa, In the event the floor rock compressive strength exceeds 30 MPa, the standard allows setting the sidewall arches directly on the floor. The standard does not specify any strength criteria for support bases, whose operation is related to a given frame section type and frame bearing capacity, but it does require the support bases to adhere to the working floor with their entire surface. The support bases are meant to increase the pressure surface of the section on the bottom which limits the possibility of forcing the section into the bottom, which, in turn, protects the support from unintended and uncontrolled yielding. In Polish mining industry, the most common support bases are made from 12 mm-thick sheet metal and have a contact surface of up to 0.06 m2 with the bottom. The support bases must be characterised by resistance determined for the pressure of the frame with which they interact. The pressure is a result of the predicted maximum support frame bearing capacity. This paper presents a support base testing methodology as well as criteria of evaluation of the obtained result. It also demonstrates the test results of pressed support bases, which are the most commonly used in Polish hard coal mining industry.

3

Programy CAE opracowane dla potrzeb projektowania i użytkowania obudowy wyrobisk korytarzowych

Rotkegel M.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2017

|

nr 101

147--158

PL

Cykl życia obudowy wyrobisk korytarzowych rozpoczyna się zdefiniowaniem potrzeby opracowania nowej obudowy lub doborem obudowy typowej, a kończy jej wyrabowaniem, podsadzeniem wyrobiska lub przejściem w zawał. Czas życia – funkcjonowania – zależy od przeznaczenia wyrobiska i może zmieniać się od kilku miesięcy do wielu lat. Na przestrzeni tego czasu, w różnych etapach stosowane są specjalistyczne programy komputerowe CAE (ang. Computer Aided Engineering – komputerowe wspomaganie prac inżynierskich) wspomagające projektantów i użytkowników w projektowaniu i użytkowaniu obudowy. W Głównym Instytucie Górnictwa powstało wiele programów wspomagających projektowanie i dobór obudowy wyrobisk korytarzowych. Należy tu wymienić opisane dalej programy do projektowania odrzwi, doboru obudowy, oceny jej stanu technicznego oraz zbierania informacji o jej pracy w wyrobisku. Pierwszym programem stosowanym w procesie projektowania obudowy jest program ODRZWIA. Pozwala on na zaprojektowanie geometrii odrzwi obudowy. Użytkownik wprowadza parametry poszczególnych elementów – długości i promienie krzywizny oraz określa wielkość zakładek. Dysponując geometrią odrzwi możliwe jest określenie ich parametrów podpornościowch, w czym stosowane jest komercyjne oprogramowanie do analiz wytrzymałościowych. Uzyskane z analiz parametry podpornościowe są wykorzystywane w procesie doboru obudowy, w którym stosowany jest program UZDO, oparty na „Uproszczonych zasadach doboru obudowy...” (Rułka red. 2001) W programie tym po zdefiniowaniu parametrów skał i górotworu w otoczeniu wyrobiska oblicza się obciążenie, jakie będzie działać na obudowę, a po wybraniu z wbudowanego katalogu konkretnych odrzwi obliczany jest ich rozstaw. W dalszej kolejności użytkowania wyrobiska i obudowy stosowane są programy do analizy ich pracy (ANKIETA), a także do oceny ich stanu technicznego ze szczególnym uwzględnieniem stopnia skorodowania (KOROZJA).

EN

The roadways support life cycle is limited, on the one hand, by new support ideas or typical support selection, and on the other by roadway liquidation, backfilling or caving. The operational lifetime is dependent on the purpose of the roadway and may vary from a few months to many years. Specialist computer programs assisting the designers and users in the design and usage of the support are employed throughout this time. Multiple programs devoted to roadways supports have been developed at the Główny Instytut Górnictwa. The software described further in the article includes programs for arch design, support selection, its technical condition evaluation and data gathering concerning its maintenance. The first program employed during the support design process is the ODRZWIA program. It enables the user to design the support arch geometry. The user inputs specific element parameters – the lengths and radii of the curvature – and determines the overlap sizes. With the arch geometry available, it is possible to determine its load bearing capacity parameters, which is performed using commercial strength analysis software. The load bearing capacity parameters obtained from the analyses are used during the support selection process, which employs the UZDO program, based on the “Uproszczone zasady doboru obudowy”. After defining the rock and rock mass parameters in the roadway proximity, the program calculates the load that will be applied to the support, while, after selecting a specific arch from an in-built catalogue, it is possible to calculate the distance between the arches. The programs used during the further course of the roadway and support performance are devoted to analyzing their operation (ANKIETA) and evaluating their technical condition with specific consideration given to their degree of corrosion (KO ROZJA).

4

Zastosowanie kotwi dla zwiększania rozstawu odrzwi obudowy podporowej w wyrobiskach korytarzowych

Małkowski P., Majcherczyk T., Niedbalski Z.

Przegląd Górniczy

|

2017

|

T. 73, nr 7

12--22

PL

Obudowa stalowa podporowa podatna jest najczęściej stosowanym zabezpieczeniem wyrobisk korytarzowych w polskich kopalniach węgla. Wobec wzrastającej głębokości prowadzonej eksploatacji i związanych z nią ciśnień górotworu musi ona przenosić coraz większe obciążenia. Zmiana typu stali i przekroju kształtownika jest w tym zakresie często niewystarczająca, stąd w projekcie obudowy zmniejsza się rozstaw odrzwi obudowy podporowej. Kolejnym krokiem jest zastosowanie wzmocnień, których podstawowym elementem są często kotwy. Zastosowanie kotew w istotny sposób zmienia jednak zachowanie się górotworu wokół wyrobiska i praktyka pokazuje, że przy wystarczająco wysokich parametrach mechanicznych skał stropowych oraz podzielności blokowej górotworu, można zmniejszyć rozstaw odrzwi obudowy łukowej podatnej. W artykule przedstawiono przykłady wykorzystania kotew do rozrzedzania łuków obudowy podporowej. Skuteczność działania zaprojektowanych i zastosowanych schematów obudowy podporowo-kotwowej była monitorowana pomiarami dołowymi. Schematy obejmowały przykotwienie łuków stropnicowych oraz kotwienie pomiędzy łukami. W ramach badań prowadzono pomiar konwergencji, rozwarstwień stropu, oraz obciążeń kotew i obciążenia odrzwi. Wyniki pomiarów potwierdzają, że w określonych warunkach górniczo-geologicznych przy zastosowaniu kotew istnieje możliwość zwiększenia odległości między odrzwiami obudowy podporowej wyrobisk korytarzowych w kopalniach węgla do 1,2 m lub nawet 1,5 m.

EN

Steel chock-flexible support is the most commonly applied protection of galleries in Polish coal mines. In the light of the increasing depth of the exploitation and related rock mass pressures, it must carry even more loads. Changing the steel type and cross-section of the shape is often insufficient, hence in the support design, the spacing of the chock support door frame decreases. The next step is the application of reinforcements which are often mainly composed of anchors. However, the application of anchors changes significantly the behaviour of rock mass surrounding the excavation and experience has shown that with sufficiently high mechanical parameters of roof rocks and rock mass block divisibility, it is possible to decrease the spacing of yielding arch support door frame. This paper presents examples of anchor application in stratification of chock support arches. The efficiency of operation of the designed and applied schemes of anchored-chock support was controlled by underground measures. The schemes included anchoring of the roof-bar arches and anchoring between the arches. Within the study, convergence, roof stratification and anchor and door frame loads were measured. The measurements results confirm that in particular mining-geological conditions by the use of anchors, there is a possibility of increasing the distance between door the frame of the galleries’ chock support in coal mines even up to 1.2m or 1.5m.

5

Sposoby wzmocnienia górotworu dla poprawy stateczności wyrobisk korytarzowych na dużej głębokości w warunkach występowania zagrożeń naturalnych i technicznych w kopalniach węgla kamiennego

Wardas A., Bobek R., Śledź T., Twardokęs J., Ratajczak A., Głuch P.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2016

|

nr 94

53--66

PL

W praktyce polskiego górnictwa podziemnego powszechne zastosowanie znajdują dwa systemy obudowy wyrobisk górniczych, w którym pierwszy chroni przekrój wyrobiska (obudowy sztywne), a drugi konstrukcję obudowy (obudowy podatne np. typu ŁP). W warunkach głębokich kopalń istotnym elementem obudowy powinien się stać otaczający górotwór, który we współpracy z obudową powinien zapewnić stateczność wyrobiska. Uwarstwiony i naturalnie spękany masyw skalny wokół wyrobiska może być wzmocniony przez przyłożenie do jego powierzchni, jak również do głębszych warstw skalnych, siły ograniczającej jego deformacje, który powoduje wytworzenie korzystnego stanu naprężenia na obrysie wyłomu wyrobiska, zwiększenie sił tarcia zarówno między warstwami, jak i między spękaniami, ograniczanie możliwości rozwarstwiania się masywu. Uwzględniając złożone warunki geologiczno-górnicze przedstawiono systemy obudów wyrobisk górniczych, w których wzmocnienie górotworu stanowi istotny element obudowy. Omówiono rozwiązania konstrukcji obudów, w których wykorzystuje się obudowy podporowe współpracujące alternatywnie z kotwiami krótkimi, długimi, mechaniczną wykładką za obudową, iniekcją, sprężaniem skał wokół wyrobiska, stosowaniem betonu natryskowego izolacyjnego i konstrukcyjnego. Rozwiązanie obudowy kotwiowej i podporowo-kotwiowej zespolonej z górotworem z podpornością wstępną jest alternatywą zapewnienia stateczności wyrobiska, w którym stosowane środki i metody są poprawione i bardziej efektywnie wykorzystane tak, że wzmocnienie górotworu wokół wyrobiska powoduje zmniejszenie obciążenia obudowy ze strony deformującego się górotworu, a obudowa ma rosnącą podporność.

EN

In the Polish underground mining practice, two heading support systems are commonly used. The first protects the section of the heading (rigid supports) while the second one protects the structure of the lining (i.e. yielding arch supports). In the conditions of deep mines, the surrounding rock mass should become a significant element of the supports. While cooperating with the supports, it should ensure the stability of the heading. The layered and naturally fractured rock mass around the heading may be reinforced by applying a force that limits its deformation to its surface as well as to deeper rock layers. The force then causes favourable stress conditions at the outline of the face of the heading, an increase in the friction forces both between the layers and between the fractures and a decrease in the probability of separation of the rock mass caused by bolting. While giving consideration to complex geological and mining conditions, the paper presents heading support systems in which the protection of the rock-mass constitutes a significant element of the support system. The paper also includes an overview of the support structures in which chock supports are used, cooperating alternatively with short and long rockbolts, the mechanical lining behind the supports, the injection, the compression of rocks around the heading as well as the application of insulating and structural shotcrete. The lining solution in the form of roof-bolting or roof-bolting with supports bonded with the rock mass and with an initial bearing capacity constitutes a modern alternative for providing the stability of the heading. In such a solution, the measures and methods are corrected and more effective. As a result, the protection of the rock mass around the heading causes a decreased load on the lining caused by the deformation of the rock mass while the lining is characterized by an increased load bearing capacity.

6

Wskaźnik skuteczności projektowania wyrobisk korytarzowych

Małkowski P., Niedbalski Z., Majcherczyk T.

Przegląd Górniczy

|

2016

|

T. 72, nr 3

1--7

PL

Zaprojektowanie wyrobiska podziemnego oraz jego obudowy, nawet jeżeli jest oparte na wieloletnim doświadczeniu, dość dobrym rozpoznaniu warunków geologicznych i wykorzystaniu odpowiedniej metody obliczeń, zawsze niesie za sobą element niepewności. Nowo projektowane wyrobisko w zasadzie nigdy nie będzie się znajdować w identycznych warunkach geologiczno-górniczych, jak sąsiednie wyrobiska, w rejonie których warunki te zostały rozpoznane. Jednym z największych problemów na etapie projektowania jest właściwa ocena możliwości utrzymania stateczności wyrobiska. W artykule Autorzy zidentyfikowali i ocenili czynniki naturalne (w tym niezależnie właściwości geomechaniczne), górnicze i techniczne (w tym niezależnie rodzaj obudowy), które w głównej mierze decydują o możliwości utrzymania wyrobiska. Następnie zaproponowali, aby proces projektowania wyrobiska podzielić na dwa etapy: pierwszy, w którym ocenione zostają warunki górniczo-geologiczne panujące wokół wyrobiska, oraz drugi związany z zastosowaną w wyrobisku obudową. Wówczas w pierwszym etapie ocenia się cechy geologiczne i geomechaniczne górotworu, które predysponują dany fragment masywu skalnego do niszczenia, przemieszczeń i odkształceń w aspekcie danej sytuacji górniczej. W drugim etapie ocenia się możliwość utrzymania wyrobiska, wynikającą z dokładności jego wykonania i doboru konstrukcji obudowy i użytych w tym celu materiałów. Opierając się na istniejących metodologiach oraz dotychczas prowadzonych badaniach własnych, Autorzy przedstawili wskaźnik wspomagający proces projektowania wyrobisk podziemnych: wskaźnik skuteczności projektowania wyrobisk korytarzowych Nsp, który ocenia potencjalną możliwość utrzymania wyrobiska w danym rejonie kopalni.

EN

This paper presents a classification of geological, geomechanical, mining and technical factors (and type of support independently) based on Analytic Hierarchy Process analysis. These factors determine the roadway stability. To assess the probability and consequences of mine working instability, the authors propose to divide the process of design into two stages. The first stage consists in the assessment of potential difficulties in ensuring roadway stability and rock mass deformation and damage, based on geological, geomechanical and mining data. The second stage evaluates the success of roadway maintenance in a given time period for selected technical solutions (roadway dimensions, support construction, chosen materials and workmanship). Basing on the existing methods of design as well as the authors' own research, a new method of hard coal mine roadways stability assessment has been developed. The Roadway Design Efficiency index Nsp was developed to assess the possibility of roadway maintenance in advance of working drivage in local conditions.

7

Wybrane sposoby wzmacniania skorodowanej stalowej obudowy odrzwiowej

Prusek St., Rotkegel M., Małecki Ł.

Przegląd Górniczy

|

2015

|

T. 71, nr 5

71--77

PL

W artykule porównano wybrane, najczęściej stosowane metody wzmacniania skorodowanej stalowej obudowy wyrobisk korytarzowych. Zestawiono cechy charakterystyczne poszczególnych metod oraz koszty stosowania niektórych z nich. Spośród analizowanych sposobów najbardziej efektywnym wydaje się być torkretowanie. Przemawia za tym rachunek ekonomiczny oraz poziom bezpieczeństwa prowadzonych prac. Jednak skuteczność obudowy powłokowej z betonu natryskowego wymaga zapewnienia odpowiednich parametrów zgodnych z przyjętymi na etapie projektowania.

EN

This paper compares the most commonly used methods of reinforcing corroded steel arch roadway supports. The characteristics the costs of use of the presented methods are summarized. Among the analyzed, the most effective way of reinforcing appears to be shotcreting. This is influenced by the economic balance and the level of work safety. However, to ensure the effectiveness of the shotcrete lining it is necessary to obtain shotcrete parameters corresponding to those used at the design stage.

8

Zastosowanie kotew pomiarowych do oceny pracy obudowy wyrobisk korytarzowych

Majcherczyk T., Niedbalski Z., Bednarek Ł.

Przegląd Górniczy

|

2014

|

T. 70, nr 3

41--47

PL

W artykule przedstawiono problematykę monitorowania pracy kotew w wyrobisku korytarzowym zabezpieczonym obudową podporowo-kotwową. Wyniki własnych badań kopalnianych porównano z zamieszczonymi w literaturze wybranymi wynikami badań samodzielnej obudowy kotwowej. Analiza wskazuje, że siły osiowe w kotwach przy zastosowaniu ich wraz z obudową podporową, przyjmują wartości ściskające i rozciągające. W samodzielnej obudowie kotwowej siły przyjmują zwykle wartości rozciągające.

EN

This paper presents the problem of monitoring bolts working in stand-and-roof-bolting support excavations in a coal mine. The results of own in situ study have been compared with the literature reported selected results of the bolting support. The analysis shows that the axial forces in bolts, by using them with stand support, take on the compressive and tensile strengths. Axial forces in roof bolting take on only tensile strengths.

9

Przykłady narzędzi informatycznych poprawiających efektywność projektowania obudowy wyrobisk korytarzowych

Rotkegel M.

Wiadomości Górnicze

|

2013

|

R. 64, nr 7-8

434--439

PL

W artykule przedstawiono przykłady narzędzi wspomagających proces projektowania obudowy wyrobisk korytarzowych, opracowanych w Głównym Instytucie Górnictwa. Jednym z nich jest autorski program ODRZWIA pozwalający na szybkie konstruowanie odrzwi obudowy wyrobisk korytarzowych, drugim – biblioteka elementów najczęściej wykorzystywanych w projektowaniu obudowy wyrobisk i ich połączeń. Oba narzędzia są na bieżąco i w miarę potrzeb rozbudowywane o nowe składniki oraz funkcje.

EN

The paper presents examples of tools supporting the process of designing of roadways support developed in the Central Mining Institute. One of them consists in an original / author program SUPPORT SET that allows you to quickly install sections of the roadway support sets whereas the second one - is the library of items that are most often used in the designing of roadway support and their connections. Both tools are developed on current basis and as the needs arise by new components and functions.

10

Trzy źródła błędów przy doborze obudowy wyrobisk korytarzowych

Schinohl J.

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2013

|

nr 3

30-33

PL

Autor przedstawia najistotniejsze błędy popełniane przy samodzielnym doborze obudowy wyrobisk korytarzowych, przy wykorzystaniu zasad projektowania i doboru obudowy oraz opartych na tych zasadach programach obliczeniowych

EN

The author presents the most significant mistakes made with the independent selection of supports for mining tunnel excavations using the rules for support design and selection and calculations software based on these rules.

11

Geomechaniczna ocena stateczności wyrobisk przyścianowych w obudowie podporowo-kotwowej

Majcherczyk T., Małkowski P., Niedbalski Z.

Przegląd Górniczy

|

2011

|

T. 67, nr 6

43-49

PL

W artykule scharakteryzowano czynniki wpływające na konieczność stosowania wzmocnień obudowy podporowej wyrobisk korytarzowych w kopalniach węgla kamiennego. W dalszej części przedstawiono analizę wyników badań kopalnianych stateczności wyrobiska przyścianowego utrzymywanego za frontem ściany. W wyrobisku tym zastosowano różne schematy wzmocnień obudowy, tj. zastosowano kotwy stalowe prętowe oraz kotwy strunowe. Analiza wyników badań wykazała, że wielkość konwergencji wyrobiska oraz intensywność zaciskania uzależniona była między innymi od stosowanego schematu obudowy, parametrów wytrzymałościowych górotworu, rodzaju pasów podsadzkowych.

EN

In the article factors influencing the necessity of application of standing support reinforcements of roadways in hard coal mines were characterized. In the further part of the article the analysis of mine investigations into the stability of a gate road maintained behind the longwall front was presented. In this working different schemes of support reinforcements were applied, i.e. steel bar bolts and string bolts were used. The analysis of investigation results has pointed out that the convergence magnitude of the working and convergence intensity depended among others on the applied support scheme, rock mass strength parameters and type of roadside packs.

12

Analiza wpływu obciążenia udarowego na wartość współczynnika dynamicznego elementów obudowy górniczej

Brodny J.

Przegląd Górniczy

|

2009

|

T. 65, nr 11-12

76-82

PL

Jednym z najpoważniejszych zagrożeń powodującym uszkodzenia i zniszczenia obudowy górniczej jest obciążenie dynamiczne wynikające z dynamicznego oddziaływania górotworu. Parametrem charakteryzującym wielkość tego obciążenia jest współczynnik dynamiczny. W niniejszym opracowaniu przedstawiono metody określania współczynnika dynamicznego w zależności od analizowanego obiektu oraz sposobu jego obciążenia. Zdefiniowany został współczynnik dynamiczny przy udarowym działaniu obciążenia, przedstawiono metodę wyznaczania tego współczynnika oraz wyniki jego obliczeń dla wybranych elementów obudowy korytarzowej poddanej obciążeniu udarowemu (impulsowemu). Zdefiniowany i wyznaczony został także współczynnik restytucji określający charakter uderzenia. Dokonano również przeglądu obecnie stosowanych metod doboru obudowy korytarzowej do wyrobisk zagrożonych dynamicznym oddziaływaniem górotworu w zakresie uwzględniania współczynnika dynamicznego.

EN

One of the most serious hazards causing failures and damages of the mining support is the dynamic load resulting from dynamic action of the rock mass. The dynamic factor is the parameter characterizing quantity of this load. The methods of the dynamic factor determination depending on analysed object and the way of its load action are presented. The dynamic factor is defined at impact action of the load, the method of this factor determination and results of it calculation for selected elements of the narrow workings support subjected to the impact load (impulse) are presented. The coefficient of restitution, determining the impact character, is defined and determined. Review of presently used methods of the narrow workings support selection for the dynamic rock mass interaction hazardous workings in the range of dynamic factor is made.

13

Zagadnienia projektowania obudowy długotrwałych wyrobisk podziemnych

Wichur A.

Górnictwo i Geoinżynieria

|

2009

|

R. 33, z. 3/1

407-436

PL

Budownictwo podziemne w Polsce doznało szybkiego rozwoju w okresie koniunktury w górnictwie, a pogarszające się warunki geologiczno-górnicze stały się stymulatorem do konstrukcji nowych rodzajów obudowy. Szczególną rolę odegrały konstrukcje nowych typów obudowy wyrobisk długotrwałych (szyby, przecznice, komory itp.). Praca stanowi przegląd podstawowych dokonań w tym zakresie. Przedstawione typy obudowy oraz metody ich obliczeń były rezultatem wieloletnich prac badawczych oraz doświadczeń praktycznych. W procesie projektowania zastosowano wiele modeli obliczeniowych. Związana z nimi praktyka projektowa pozwala na wykorzystanie opracowanych metod w obliczeniach statycznych innych budowli podziemnych, np. tuneli komunikacyjnych, hydrotechnicznych itp.

EN

Underground construction in Poland underwent a rapid development over the period of prosperity in mining and the worsening geological-mining conditions became the incentive to create new constructions of support. A particular role was taken by long-term excavations' support and lining (shafts, crosscuts, chambers etc.). The paper constitutes the review of base achievements in this field. The types of the support and lining presented and the methods for their calculations were the results of many years of research and practical experiments. Many calculation models were used in the design process. The designing practice related allow to use these in statical calculations of other underground structures, like communication tunnels, hydroengineering objects etc.

14

Obudowa kotwiowo-cięgnowa (OK-C) jako alternatywa obudowy ŁP

Kidybiński A., Nierobisz A.

Przegląd Górniczy

|

2008

|

T. 64, nr 11-12

7-13

PL

Omówiono doświadczenia światowego górnictwa węglowego (głównie w USA) w zakresie stosowania obudowy kotwiowo-cięgnowej (ang. truss) w wyrobiskach korytarzowych kopalń węgla kamiennego. Zrelacjonowano wyniki badań własnych przeprowadzonych w GIG na modelach numerycznych (metodą spoistych modeli cząstkowych), a dotyczących parametrów stateczności skał stropowych - dla warunków kopalń GZW - przy zastosowaniu obudowy kotwiowo-cięgnowej w wyrobiskach korytarzowych o prostokątnym przekroju poprzecznym. Przeprowadzono porównawczą analizę kosztów materiałowych w Polsce między stosowana powszechnie obudową ŁP - dla porównywalnych powierzchni przekroju poprzecznego wyrobisk (półkolisty i prostokątny) - a prawdopodobnymi kosztami obudowy OK-C i wykazano na tej podstawie możliwości redukcji tych kosztów o około połowę przy przejściu z obudowy ŁP na obudowę OK-C. Podano wnioski w sprawie niezbędnych - zdaniem autorów - dalszych badań i kalkulacji w tym zakresie dla zredukowania w nieodległej przyszłości znacznych nakładów na obudowę wyrobisk korytarzowych w kopalniach węglowych GZW.

EN

Experiences of world hard coal mining (mainly in the USA) in the range of the truss support use in narrow workings of hard coal mines are discussed. Report on results of research performed in GIG (Main Mining Institute) on parameters of roof rock stability - under the GZW (Upper Silesian Coal Basin) mines conditions-using the truss support in narrow working with rectangular cross section, is given. Comparison analysis of material costs in Poland between commonly used ŁP support - for comparable working cross section (rectangular and semicircular) and probable costs of OK-C support and on this basis possibility of costs reduction half as much at changing ŁP support into OK-C support has been proved. Conclusion are given in the matter of unavoidable - according to Authors opinion - further research and calculations in this range to reduce in the near future considerably outlay for support of narrow workings in the coal mines of GZW.

15

Optymalizacja konstrukcji wyrobisk korytarzowych z uwzględnieniem zmienności warunków geologiczno-górniczych i niepewności informacji

Duży S.

WUG : bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska w górnictwie

|

2006

|

nr 6

30-31

EN

Designing excavation constructions in underground mines finding a compromise between assuring safety in those excavations and maximizing the economic effect. Another difficulty in designing underground excavations is the changeablity of natural and mining conditions on of the excavation and the approximate parameter values descrbing the maintenance conditions. Solving this problem is possible due to the usage of the probabilistic designing method based on the construction reliability and safety theory. Basing on the random character of the rock massive effect on excavation support and the random character support load capacity, as the optimizing criterion in the process of support choice, a function of risk linked with the failure, with the results, probability is assumed. The raised problem is presented on the example of excavation designing in underground collierys.

16

Kontrola stateczności wyrobisk korytarzowych wykonywanych w obudowie podporowo - kotwiowej i kotwiowej

Stasica J., Rak Z., Stopyra M

WUG : bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska w górnictwie

|

2006

|

nr 4

7-14

PL

W niniejszym artykule, w oparciu o przeprowadzoną analizę metod kontroli stateczności wyrobisk korytarzowych wykonywanych w obudowie kotwiowej i podporowo-kotwiowej, scharakteryzowano i opisano najważniejsze z metod oraz podano wiele innych ciekawych propozycji kontroli stateczności wyrobisk wykonanych w obudowie podporowo-kotwiowej i kotwiowej.

EN

Basing on a study made on methods of stability control of gallery workings with rockbolt and combined prop/rockbolt support systems, characterised and described in this article are the most important methods, and a number of interesting proposals of stability control for underground mine workings made with combined prop/rockbolt or rockbolt support systems.

17

Analiza uszkodzeń obudowy wyrobisk korytarzowych powstałych w kopalniach węgla w wyniku tąpań

Nierobisz A.

WUG : bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska w górnictwie

|

2005

|

nr 3

14-17

PL

Przeanalizowano wszystkie tąpnięcia jakie zaistniały w przemyśle węglowym w latach 1992 - 2003 z punktu widzenia wyrobisk korytarzowych. Wyróżniono pięć charakterystycznych rodzajów uszkodzeń. Dla oceny szkód wywołanych tąpnięciem zaproponowano 3 kategorie uszkodzeń w zależności od wielkości zmniejszenia przekroju i długości uszkodzonych wyrobisk. Przedstawiono zależność pomiędzy kategorią uszkodzenia wyrobiska a magnitudą wstrząsu i odległością epicentralną ogniska.

EN

Studied have been all the instances of rock burst phenomenon occurred in the coal industry over the period of 1992-2003, from the point of view of the extent and forms of damage caused in the gallery workings. Distinguished have been five characteristic types of damage. For assessment of the damage by rock bursts proposed have been 3 categories of damage depending on the extent of reducing of the gallery cross-section size and the length of galleries damaged. Presented is a relationship between the gallery damage category and the epicentral distance of tremor focus.

18

Badania nad zachowaniem się wyrobisk korytarzowych w obudowie podporowo-kotwiowej

Niedbalski Z., Majcherczyk T.

Przegląd Górniczy

|

2005

|

T. 61, nr 11

2-12

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań w warunkach naturalnych oraz wyniki obliczeń numerycznych mających na celu ocenę przydatności obudowy podporowo-kotwiowej dla wyrobisk korytarzowych w kopalniach węgla kamiennego. Badania przeprowadzono w pokładzie 358/1 na głębokości około 900 m, gdzie zastosowano obudowę podporową i podporowo-kotwiową zmieniając rozstaw odrzwi oraz liczbę kotwi wzmacniających. Obliczenia numeryczne przeprowadzono na modelach w płaskim stanie odkształcenia metodą elementów skończonych. Uzyskane rezultaty jednoznacznie wskazują, że zastosowanie obudowy podporowo-kotwiowej wpływa na zmniejszenie konwergencji wyrobisk, obciążenia odrzwi i zmniejszenie rozwarstwień w stropie. W korzystnych warunkach górniczo-geologicznych można zwiększyć rozstaw obudowy nawet do 1,5 m przy jednoczesnym wzmocnieniu dwoma parami kotwi.

EN

Results of research under natural conditions as well as results of numerical calculations aimed to evaluate suitability of the standing-and-roof bolting support for the narrow workings in hard coal mines are presented. The research has been conducted in the seam 358/1 on the depth of about 900 m, where the standing support and the standing-and-.roof bolting support has been used changing the span of frames as well as the number of reinforcing roof bolts. Numerical calculations have been conducted on the models in the plane state of strain by means of finite element method. The obtained results show clearly, that application of the standing-and-roof bolting support influences on the reduction of workings convergence, frame load and roof separation. Under favourable geological conditions one can increase the support span even up to 1.5 m at simultaneous reinforcement with two pairs of roof bolts.

19

Specjalistyczny program do projektowania geometrii odrzwi łukowej obudowy wyrobisk korytarzowych

Rotkegel M.

WUG : bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska w górnictwie

|

2003

|

nr 12

9-11

PL

W artykule omówiono możliwości programu do projektowania łukowej obudowy wyrobisk korytarzowych. Pozwala on projektować praktycznie dowolne odrzwia obudowy chodnikowej. Ponadto można projektować odrzwia z uwzględnieniem rozmieszczenia maszyn i urządzeń. Program ten przez cały czas swego użytkowania jest rozbudowany o nowe elementy mające na celu doprowadzenie do wygodniejszej jego obsługi.

EN

In this article discussed are the possible applications of a gallery steel arch support designing program. The program allows for designing practically any type of the gallery steel support set. Besides, designed can be roof support sets with taking into account of the arrangement of machinery and equipment. Throughout the whole period of its application the program has been gradually developed by adding new elements meant for facilitating its usage.

20

Określenie współczynnika wzmocnienia górotworu za pomocą kotwi w wyrobiskach korytarzowych.

Daniłowicz R., Skrzyński K.

Przegląd Górniczy

|

2003

|

T. 59, nr 3

8-11

PL

W artykule przedstawiono próbę określenia wartości współczynnika wzmocnienia górotworu w zależności od gęstości kotwienia. Jej wynikiem jest wzór empiryczny określający zmniejszenie obciążenia odrzwi obudowy podporowej i w zależności od gęstości kotwienia i wskaźnika zwięzłości skał stropowych.

EN

An attempt to determine the value of the rock mass reinforcement factor depending on the bolting density is presented in the paper. Its result is an empirical formula determining reduction of load on the standing support frame depending on support density and roof rock hardness index.