Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Rzeka Prosna pomnikiem przyrody i historii południowej wielkopolski

Małecka I., Ziąbka L., Staszewski Z.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Lądowa i Wodna w Kształtowaniu Środowiska

|

2012

|

Nr 7

57--76

PL

Rzeka Prosna o długości 216,8 km należy do największych w południowej Wielkopolsce. Prosna po części swojej długości służyła jako drogowskaz „Szlaku Bursztynowego” dla kupców rzymskich. Rzeka stanowi pomnik przyrody i była świadkiem wydarzeń historycz-nych. Na 70 km rzeki Prosny w Bolesławcu znajdują się ruiny zamku z czasów piastowskich. Dolina Prosny w okresie wczesnego średniowiecza była terenem osadnictwa z okresu ple-miennego i intensywnego zasiedlania w czasie monarchii pierwszych Piastów. Badania archeologiczne datują początek kaliskiego grodu na Zawodziu na przełomie IX i X w. Od XIV w. do końca XVIII w. w Kaliszu znajdował się zamek królewski, spełniający m.in. funkcje rezydencji władców i starosty generalnego Wielkopolski. Rzeka Prosna w Kaliszu i regionie była świadkiem bitew a mianowicie: pomiędzy stronnikami króla Augusta II Mocnego z królem Stanisławem Leszczyńskim (29.10.1706r.), w czasie konfederacji barskiej (1768r., 1770r.), pomiędzy wojskami napoleońskimi a rosyjskimi (13.02.1813r.), powstańców styczniowych 1863r. (Kuźnica Grabowska 26.02.1863r.). Była również świadkiem zniszczenia Kalisza przez oddziały pruskie (1914r.). W pobliskim Szczypiornie w 1917r. zostali osadzeni legioniści J. Piłsudskiego. Rzeka Prosna była także świadkiem mordów dokonanych na Polakach przez Niemców w czasie II Wojny Światowej.

EN

The Prosna river of 216.8 km in length is one of the longest in the Southern Wielkopolska. In its part the Prosna was used as a signpost of the “Amber Route” for Roman merchants. The river is a monument of nature and has been a witness of historic events. At its 70th kilometre in Boesławiec it passes ruins of a Piast castle. The Prosna valley during the early Middle Ages was an area of settlements of tribes during the reign of the first Piast dynasty rulers. Archaeological research dates the beginning of the Kalisz city in Zawodzie at the turn of 9th and 10th centruries. Between 14th and the end of 18th century Kalisz had a royal castle which was a residence of Wielkopolska rulers and its general administrator. The Prosna in Kalisz and its surrounding region witnessed battles, namely between supporters if August II Strong and king Stanislaw Leszczynski (29.10.1706), during the Bar Confederation (1768, 1770), between Napoleon and Russian troops, January insurrection in 1863 (Kuźnica Grabowska 26.02.1863). It also witnessed destruction if Kalisz by Prussian troops (1914). In the nearby Szczypiorno in 1917 J. Pilsudski’s legions were imprisoned. The Prosna could also see Poles murdered by the Germans during World War Two.

2

Ochrona prawna drzew jako pomników przyrody

Gruszecki K.

Zieleń Miejska

|

2010

|

Nr 9

44-46

PL

Pomniki przyrody mają długą tradycję w polskim prawie ochrony środowiska. Uznanie drzewa za pomnik przyrody zapewnia mu ochronę, która w pewnych przypadkach może zostać zniesiona.

3

Formy ochrony przyrody w powiecie Olsztyńskim

Łapińska A., Willecki J.

Inżynieria Ekologiczna

|

2006

|

Nr 15

49-56

PL

Środowisko przyrodnicze w istotny sposób wpływa na decyzje podejmowane przez władze rządowe, samorządowe, podmioty prywatne. Sposób i formy korzystania ze środowiska określają normy prawne. Kształtują one narzędzia wpływające na ochronę, zachowanie i kształtowanie środowiska w celu zachowania go dla przyszłych generacji. Cenne przyrodniczo zasoby spełniają liczne funkcje naukowe i dydaktyczne. Występowanie takich obszarów podnosi atrakcyjność danego terenu w wymiarze regionalnym i lokalnym. Podmioty świadome korzyści wynikających z posiadania na swoim terenie obiektów atrakcyjnych przyrodniczo, są częściej skłonne do ograniczania pewnych form działalności gospodarczej. Istotny wpływ na takie decyzje ma także liczba takich obiektów chronionych występująca na określonym terenie. Badaniami objęto teren powiatu olsztyńskiego składającego się z 12 gmin: Barczewa, Biskupca, Dobrego Miasta, Dywit, Gietrzwałdu, Jezioran, Jonkowa, Kolna, Olsztynka, Purdy, Stawigudy, Świątek. W opracowaniu poddano analizie ilość i powierzchnię form ochrony w gminach powiatu. Uwzględniono takie formy ochrony jak rezerwaty przyrody, obszary chronionego krajobrazu, użytki ekologiczne, pomniki przyrody oraz dokonano krótkiej charakterystyki wybranych obiektów. Badania umożliwiły określenie, które gminy powiatu olsztyńskiego posiadają najwięcej form ochrony przyrody pod względem ilości i powierzchni.

EN

Natural environment considerably affects influences the decisions making by government and local authorities as well as private business. The way and forms of making use of the environment are defined by legal regulations. They form the instruments affecting protection, preservation and management of the environment to save it for future generations. The valuable natural resources fulfill different scientific and didactic functions. Occurrence of such areas exalts the attractiveness of the terrain on regional and local scale. The entities being aware of the advantages of having on their terrains the monuments of nature, are more eager to cripple some forms of their business activity. The number of such preserved objects also essentially influences the mentioned decision making. Survey included the area of Olsztyn administrative district, covering 12 territorial divisions: Barczewo, Biskupiec, Dobre Miasto, Dywity, Gietrzwałd, Jeziorany, Jonkowo, Kolno, Olsztynek, Purda, Stawiguda, Świątki. This paper analyses the number and area (surface) of preservation objects in territorial divisions of the administrative district. It takes into account the objects of preservation such as nature reserves, areas of preserved landscape, monuments of nature and ecological produce. The research enabled to determine which territorial divisions of Olsztyn administrative district are most abundant in objects of nature preservation in respect of the number and area.