Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zastosowanie automatycznych rejestratorów poziomu wód podziemnych w badaniach hydrogeologicznych

Firlit Grzegorz

Górnictwo Odkrywkowe

|

2021

|

R. 62, nr 2

7--11

PL

W artykule przedstawiono przykłady zastosowania automatycznych rejestratorów poziomu wody w badaniach hydrogeologicznych. Wahania wód podziemnych wywołane czynnikami antropogenicznymi, takimi jak m. in. eksploatacja kopalin i wód podziemnych, piętrzenie wód powierzchniowych, mogą charakteryzować się częstą amplitudą zmian. Wykazano, że właściwy dobór częstotliwości pomiaru położenia zwierciadła wody podziemnej jest niezmiernie ważny w interpretacji obserwowanego zjawiska i jakości otrzymanych wyników. Automatyczne rejestratory umożliwiają ciągły pomiar położenia zwierciadła wód podziemnych, dzięki czemu są niezastąpionym narzędziem w badaniach monitoringowych.

EN

The article presents examples of the use of automatic water level recorders in hydrogeological research. Fluctuations in groundwater caused by anthropogenic factors, such as exploitation of minerals and groundwater, damming of surface waters may be characterized by a frequent amplitude of changes. It has been shown that the correct selection of the frequency of measuring the level of the groundwater table is extremely important in the interpretation of the observed phenomenon and the quality of the obtained results. Automatic recorders enable continuous measurement of the groundwater table position, making them an indispensable tool in monitoring research.

2

Monitoring wód podziemnych w rejonie składowiska odpadów komunalnych w Ciężkowicach koło Polskiej Cerekwi

Makuła Henryk

Technologia Wody

|

2019

|

Nr 2 (64)

34--39

PL

komunalnych w Ciężkowicach koło Polskiej Cerekwi prowadzonego w latach 2003-2017. Monitoring wód podziemnych obejmował badania: pH, przewodnictwa elektrolitycznego właściwego (PEW), ilości ogólnego węgla organicznego (OWO) oraz zawartości wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) i zanieczyszczeń metalami –chromem, kadmem, miedzią, ołowiem, cynkiem i rtęcią. W czternastoletnim okresie prowadzonego monitoringu nie stwierdzono wyraźnego wpływu zdeponowanych odpadów na wody podziemne w rejonie składowiska. W każdej kwartalnej sesji monitoringowej notowano zawartości cynku w wodach podziemnych pobranych ze wszystkich piezometrów, ale jego stężenia nie przekraczały wartości dopuszczalnych dla II klasy jakości wód podziemnych. Obecność pozostałych badanych zanieczyszczeń metalami, ilości ogólnego węgla organicznego oraz wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych stwierdzano incydentalnie, a ich zawartości mieściły się w dopuszczalnych zakresach dla I i II klasy jakości wód podziemnych.

EN

One presented results of the monitoring of groundwater in the area of the municipal landfill in Ciężkowice near Polska Cerekiew which was carried out between 2003 and 2017. The monitoring of groundwater included research on: pH value, specific electrolytic conductivity, volume of total organic carbon, contents of polycyclic aromatic hydrocarbons and contamination with heavy metals, like chromium (Cr), cadmium (Cd), copper (Cu), lead (Pb), zinc (Zn) and mercury (Hg). During the fourteen-year monitoring period, no significant impact of deposited wastes on groundwater in the area of the landfill was found. In each quarter monitoring session, zinc content in groundwater collected from all piezometers was recorded, but its concentration did not exceed the limit values for the second class of groundwater quality. The presence of other examined metal pollutions, volumes of total organic carbon and polycyclic aromatic hydrocarbons was found incidentally and their contents were within the permissible ranges for the first and second class of groundwater quality.

3

Historia monitoringu wód podziemnych w Państwowym Instytucie Geologicznym

Przytuła Elżbieta, Mikołajczyk Anna, Gidziński Tomasz, Kuczyńska Anna, Palak-Mazur Dorota, Prażak Jan, Woźnicka Małgorzata, Wyszomierski Michał, Cabalska Jolanta, Galczak Michał, Komorowski Wojciech, Rojek Anna

Przegląd Geologiczny

|

2019

|

Vol. 67, nr 12

982--994

EN

The Polish Geological Institute has been carrying out the tasks of the geological survey since its establishment in 1919. Hydrogeology was present from the very beginning and the groundwater monitoring became the systematic activity in the 2nd fifty years of the Institute’s life. Groundwater quantity monitoring expressed as measurements of groundwater table fluctuations was put into practice in 1972, while the groundwater quality monitoring that includes determination of chemical composition of water started in 1991. Both types of monitoring cover the entire area of Poland. Systematic hydrogeological observations and tests are one of the most important tasks carried out by hydrogeologists of the Polish Geological Institute. Results of these observations are used for many studies, analyses and forecasts carried out as part of the tasks of the hydrogeological survey, often in cooperation with universities and geological enterprises, for the needs of governmental and local administration and for reporting to the EU structures.

4

Analiza stężeń azotanów w wodach podziemnych Polski (2004–2015) z uwzględnieniem obszarów narażonych na zanieczyszczenie ze źródeł rolniczych

Rojek A., Piskorek K., Kuczyńska A., Palak-Mazur D.

Przegląd Geologiczny

|

2017

|

Vol. 65, nr 11/2

1367--1370

EN

The paper presents variability of average NO3 concentrations in groundwater in the Nitrate Vulnerable Zones (NVZ) and other locations across Poland. Data for the reporting periods 2004-2007, 2008-2011 and 2012-2015 were analyzed according to the Nitrates Directive (91/676/EWG) and European Commission requirements. In general, from 2004 to 2015, the average NO3 concentrations in most of the monitoring points were stable, however, somewhat higher variations were observed in the NVZ. The NO3 concentrations were reduced in 17.21% of the monitoring points located in NVZ, while an increase of NO3 concentration was noticed in 23.77% of points. For all other locations across Poland, reduction of NO3 concentrations was recorded in 17.02%, and an increase in 18.5% ofpoints. Results of long-term monitoring indicate a necessity offurther nitrate pollution control in groundwater. Constant measurement of NO3 concentrations in monitoring points is crucial in detecting and preventing agricultural pressure.

5

Projekt KINDRA. Dostępność informacji o wodach podziemnych w Polsce na tle innych krajów europejskich

Tomaszewska B., Dendys M.

Technika Poszukiwań Geologicznych

|

2016

|

R. 55, nr 2

179--188

PL

KINDRA (Knowledge Inventory for Hydrogeology Research) to Projekt wspólnotowy finansowany w ramach programu badawczego i innowacyjnego Unii Europejskiej – Horyzont 2020 (grant Nr 642047). Jego głównym celem jest podsumowanie stanu obecnej wiedzy naukowej i praktycznej w obszarze badań i rozwoju hydrogeologii w poszczególnych krajach europejskich. W pracy przedstawiono wyniki działań zrealizowanych w ramach pierwszego zadania, ukierunkowanego na rozpoznanie stanu dostępności źródeł informacji w dziedzinie hydrogeologii w krajach partnerskich. Wyniki ankiety przeprowadzonej przez koordynatora Projektu wykazały znaczącą liczbę instytucji, których działalność w krajach europejskich może wspomóc prowadzenie badań w rozpatrywanej dziedzinie. Zajmują się one zarówno badaniami w zakresie określania zasobów wód podziemnych, jak również monitoringiem ich stanu. Wyniki ankiety pozwoliły na ustalenie zaangażowania krajów członkowskich Unii Europejskiej w prowadzenie polityki w zakresie wdrożenia zaleceń Ramowej Dyrektywy Wodnej 2000/60/ WE. Przeprowadzone rozpoznanie w odniesieniu do krajowych uwarunkowań wykazało znaczną liczbę instytucji, których działalność może stanowić wsparcie w badaniach oraz źródło informacji o zasobach i jakości wód podziemnych. Istotną rolę w dostępie do informacji stanowią też prace publikowane.

EN

KINDRA (Knowledge Inventory for Hydrogeology Research) is an EU project funded by the European Commission’s Research and Innovation Programme HORIZON 2020 (Grant Agreement No. 642047). The main objective of the project is the collection and storage of contemporary practical and scientific knowledge on hydrogeology research and the development this branch in selected European countries. This article shows the results of activities of the first stage of the KINDRA project. The challenge was recognizing the state of knowledge in the field of hydrogeology in the partner countries and the availability of sources of information. The survey results have shown a significant number of institutions, the activities of which can support research in the hydrogeology field in European countries. The results of the survey allowed the involvement of EU member countries in the implementation of the recommendations of the Water Framework Directive 2000/60 /EC to be established. In Poland there are a lot of institutions, the activities of which may provide support to research or information about resources and groundwater quality. Papers published in science journals can play an important role in access to information.

6

Zintegrowany system monitorowania wód podziemnych w Gdańsku i Sopocie

Lidzbarski M.

Przegląd Geologiczny

|

2016

|

Vol. 64, nr 6

375--381

EN

In the period 2009–2014, a groundwater monitoring system was organized in the area of Gdañsk and Sopot, integrating various types of observation networks, administrative units and respective groundwater circulation zones of the Gdañsk aquifer system. Three stages of research (diagnostic, operational, and research monitoring)resulted in a complete diagnosis of chemical and quantitative status of groundwater. The research was carried out on the basis of the existing observation network, groundwater intakes, and hydrogeological test boreholes drilled specially for this purpose. Such an approach to investigations provided many detailed data about changes in soil and water environment. Zones of past groundwater pollution were identified. The work has become the basis for activities that aimed at reducing the risks and improving the water management.

7

Ogólna ocena stanu wód podziemnych na terenie Gdańska i Sopotu : podsumowanie

Lidzbarski M., Karwik A., Kordalski Z., Kowalewski T., Pasierowska B., Sokołowski K., Szelewicka A., Tarnawska E.

Przegląd Geologiczny

|

2016

|

Vol. 64, nr 6

427--435

EN

This paper synthetically describes results of research conducted in Gdańsk in 2009–2014. The chemical composition of groundwater varies between aquifers. Intermoraine, Miocene and Oligocene aquifers conduct freshwater with a mineralisation of below 600 mg/dm³. These waters preserve natural chemical composition and are characterized by first- and second-class quality. The groundwater of the Cretaceous formation are low-mineralised and represent mainly the HCO₃-Na type and, to a smaller extent, to the HCO₃-Ca type. High concentrations of fluoride ion are also a specific feature of these waters, reaching even 2 mg/dm in some places. The groundwater composition of the Pleistocene-Holocene aquifer is often altered due to the impact of anthropogenic factors. The performed study has enabled identification of zones of past groundwater pollution. The work was focused on determining the type, extent, concentration and the rate of transport of contaminants. Two zones of polluted water have been identified with different specific substances. Based on the study, activities aimed at reducing the risks and improving an appropriate water management have been undertaken, particularly with regard to the endangered groundwater intakes.

8

Evaluation of Environmental Hazard During Shale Gas Exploration Process in Poland in the Years 2012-2014

Konieczyńska M., Macuda J., Nagy S., Siemek J.

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2016

|

Vol. 23, nr 4

571--581

EN

This paper is a summary of results of environmental analysis conducted by PGI-NRI, AGH-UST within the monitoring of natural gas prospecting in unconventional deposits. All elements of natural environment were analyzed and on this basis the qualitative and quantitative impact of drilling and hydraulic fracturing of shales could be assessed. Special attention was drawn to the analysis of the physicochemical condition of post-reaction fluids, soil gas in the well pad area and drilling fluids. The results of analysis reveal that prospecting works do not create a significant environmental hazard. Some indices connected, e.g. with the noise climate lightly exceeded permissible values. Nonetheless, if extensive prospecting and production of shale gas are involved, the environmental studies need to be broadened to supplement this report.

9

Changes in groundwater regime during vegetation period in Groundwater Dependent Ecosystems

Krogulec E., Zabłocki S., Sawicka K.

Acta Geologica Polonica

|

2016

|

Vol. 66, no. 3

525--540

EN

An analysis of the dynamics of groundwater levels in the Groundwater Dependent Ecosystems (GDEs), which cover a vast part of the middle Vistula River valley in central Poland was carried out. The study area, typical of large river valleys, was investigated by detailed monitoring of groundwater levels. Based on statistical analysis and the geostatistical modeling of monitoring data for 1999–2013, the range and dynamics of groundwater level fluctuations were determined for the entire interval and for the vegetation periods. The values of retention and infiltration recharge in various periods were compared with average values, indicating intervals of potential groundwater deficiency in GDEs. The amplitude of groundwater fluctuations, retention and infiltration were determined for vegetation periods characterized by the highest water intake by plants and the highest evapotranspiration. Particular attention has been drawn to the analysis of low groundwater levels in the vegetation periods, with water deficiencies potentially threatening the correct functioning of plant communities in GDEs. Moreover, the study has allowed us to indicate areas with insufficient groundwater levels during vegetation periods that may be hazardous to plant communities. The results may be a basis for the elaboration of correct management plans, protection measures and projects, or GDE renaturalization.

10

Wyniki oznaczeń pestycydów w punktach pomiarowych monitoringu stanu chemicznego wód podziemnych

Cabalska J., Mikołajczyk A., Palak-Mazur D., Wołkowicz W.

Przegląd Geologiczny

|

2015

|

Vol. 63, nr 10/1

635--638

EN

Since 2009 Polish Geological Institute – National Research Institute has pursued measurements of pesticide concentration in the chosen points of groundwater chemical status monitoring as a part of State Environmental Monitoring. The article shows the results, which confirm that in groundwater in Poland occurrences of pesticides are mostly below of their limits of quantification or very close to them.

11

Możliwości identyfikacji suszy hydrogeologicznej na podstawie monitoringu i modelowania GIS na przykładzie regionu Dolnej Odry i Przymorza Zachodniego

Gurwin J.

Przegląd Geologiczny

|

2015

|

Vol. 63, nr 10/1

738--742

EN

The paper presents the problem of spatial analysis capabilities of hydrogeological drought based on long-term observations of groundwater table fluctuations in the national monitoring network and multi-criteria modelling using GIS tools. An uncomplicated as possible scheme was developed, allowing for rapid qualitative assessment of spatial variability of susceptibility and exposure to drought. The mean values were determined from the annual lowest states of water table for every monitoring point being accepted for analysis. And drought periods were established. Afterwards the map of spatial distribution of drought was created and put in GIS modelling as the input layer together with other appropriate weighted overlay function parameters.

12

Jednorodność sieci monitoringowej wód podziemnych w rejonie kompleksu składowisk odpadów w Strzemieszycach

Dąbrowska D, Sołtysiak M., Kucharski R.

Przegląd Geologiczny

|

2015

|

Vol. 63, nr 10/1

657--660

EN

The correct assessment of the groundwater chemical status in the region of the real or potential contamination sources is possible due to reliable and representative results of monitoring researches. The homogenously-designed monitoring network allows us to get the data from the whole specified area. This paper shows calculations of the representativity index and the nearest neighborhood index to determine the homogeneity of the monitoring network of the landfills’ system in Strzemieszyce (D¹browa Górnicza). There were taken into account piezometers intaking Quaternary and Triassic aquifer. In particular, it has been determined if an existing number of monitoring points is sufficient for this area and optimal for the assessment of the groundwater threat.

13

Conception of vadose zone research in the area of Goczałkowice reservoir

Czekaj J., Trepka K.

Contemporary Trends in Geoscience

|

2013

|

Vol. 2, iss. 1

22--26

EN

Goczałkowice reservoir is one of the main source of drinking water for Upper Silesia Region. In reference to Water Frame Directive matter since 2010 the strategic research project: „Integrated system supporting management and protection of dammed reservoir (ZiZoZap)”, which is being conducted on Goczałkowice reservoir, has been pursued. In the framework of this project complex groundwater monitoring is carried on. One aspect is vadose zone research, conducted to obtain information about changes in chemical composition of infiltrating water and mass transport within this zone. Based on historical data and the structural model of direct catchment of Goczałkowice reservoir location of the vadose zone research site was selected. At the end of November 2012 specially designed lysimeter was installed with 10 MacroRhizon samplers at each lithological variation in unsaturated zone. This lysimeter, together with nested observation wells, located in the direct proximity, create the vadose zone research site which main aim is specifying the amount of nitrate transport in the vertical profile.

14

Zanieczyszczenie środowiska wodnego w rejonie składowiska odpadów przemysłowych Zielona Zakładów Chemicznych „Zachem” w Bydgoszczy

Pietrucin D.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2013

|

nr 456 Hydrogeologia z. 14/2

451--455

PL

Składowisko odpadów przemysłowych Zielona, położone na terenie Zakładów Chemicznych „Zachem” w Bydgoszczy, stanowi ognisko zanieczyszczeń dla środowiska wodnego. Wody podziemne skażonego rejonu zakładów wykazują mineralizację, której wartość dochodzi do około 19 g/dm3. W badanych wodach stwierdza się duże stężenia chlorków (11 g/dm3), siarczanów (8 g/dm3) oraz sodu (4 g/dm3) i wapnia (3 g/dm3). Dodatkowo wybrane pierwiastki śladowe, żelazo i mangan występują na poziomie do około kilkuset mg/dm3 (Fe – 672,73 mg/dm3; Mn – 15,36 mg/dm3). Składowisko Zielona stanowi interesujący obiekt badań naukowych z uwagi na współwystępowanie zanieczyszczeń nieorganicznych i organicznych oraz ich interakcje. W artykule autorka opisuje zanieczyszczenie substancjami nieorganicznymi. Obecnie są prowadzone badania nad zanieczyszczeniami organicznymi.

EN

Industrial waste site Zielona, located on the area of Chemical Plant “Zachem” in Bydgoszcz, is an important source pollution for water environment. Groundwater in the outflow flux from waste site are highly polluted with TDS values up to 19 g/dm3. In the examined groundwater samples the concentration reached the highest values of chlorides (11 g/dm3), sulfates (8 g/dm3), sodium (4 g/dm3) and calcium (3 g/dm3). In addition selected trace elements, mainly iron and manganese, are observed in concentrations level up to a few hundreds mg/dm3 (Fe – 672.73 mg/dm3; Mn – 15.36 mg/dm3). Industrial waste site Zielona is an interesting object from the scientific point of view due to co-existence of non-organic and organic pollutants and interactions among these substances. In this paper the author describes the non-organic contamination risks. There are ongoing studies of organic pollutants.

15

Wykorzystanie wolnego i otwartego oprogramowania GIS w hydrogeologii na przykładzie systemu monitorowania wód podziemnych w Gdańsku i Sopocie

Kordalski Z.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2013

|

nr 456 Hydrogeologia z. 14/1

293--298

PL

W naukach geologicznych teledetekcja i systemy informacji przestrzennej (GIS, SIP) są szeroko wykorzystywane od wielu lat, dla reprezentantów nauk o Ziemi stanowią podstawowe narzędzie warsztatu badawczego (Hoffmann, Sander, 2007). W tej technologii są wykonywane dokumentacje, opracowania archiwalne oraz mapy seryjne. Na rynku jest dostępnych wiele zarówno komercyjnych, jak i bezpłatnych pakietów oprogramowania GIS typu desktop lub przeznaczonych do pracy w architekturze klient-serwer. Czy jest możliwe efektywne wykorzystanie wolnego i otwartego oprogramowania (Free and Open Source software, FOSS), jako integratora informacji przestrzennej i opisowej zebranej w trakcie realizacji dużego projektu związanego z hydrogeologią? Jak to zrobić, jakich komponentów użyć? Artykuł jest próbą odpowiedzi na powyższe pytania.

EN

Remote sensing and geographic information systems are widely used in Earth sciences in recent years (Hoffmann, Sander, 2007). For geologists, they are an essential part of research tools. In this technology hydrogeological reports and serial maps are made. On the market there are many commercial and free software packages distributed as desktop GIS and also designed to work in a client-server architecture. Is it possible the effective use of Free and OpenSource software (FOSS) as an integrator of spatial information gathered during the major hydrogeological project? How to do it, what components to use? This article is an attempt to answer these questions.

16

Specyfika sieci monitorujących wody podziemne na obszarze Karpat

Freiwald P., Owsiak P., Witek K.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2013

|

nr 456 Hydrogeologia z. 14/1

139--144

PL

Sieć obserwacyjno-badawcza wód podziemnych na obszarze Karpat jest prowadzona przez Oddział Karpacki Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego od 1989 r. Monitoringowi podlegają wahania zwierciadeł wód podziemnych w otworach hydrogeologicznych, studniach kopanych i wydajności źródeł oraz stan chemiczny wód podziemnych. Obecnie (2013 r.), w ramach państwowej służby hydrogeologicznej, obserwacje są prowadzone w 86 punktach badawczych, z czego 48 stanowią studnie wiercone, 34 źródła i 4 studnie kopane. Do specyfiki obszarów górskich, w szczególności Karpat, należy duża gęstość występowania źródeł (nawet powyżej 10 na km2). Ich udział w sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych stanowi 39% wszystkich punktów obserwacyjnych. Wydajność źródeł jest bardzo zmienna i uwarunkowana ich pozycją morfologiczną, litologią warstwy wodonośnej i tektoniką górotworu. Na obszarze Karpat w wielu punktach obserwacyjnych wyraźnie zaznaczają się wieloletnie (około 20 lat), cykliczne zmiany wydajności źródeł i wahań zwierciadła wód podziemnych.

EN

Observation and research network of groundwater in the Carpathian area is carried out by the Carpathian Branch of the Polish Geological Institute – National Research Institute since 1989. The subjects of the monitoring are dynamics and chemical status of groundwater. The Polish Hydrogeological Survey presently (2013) keeps observations in 86 studied points. Among them 48 are drilled wells, 34 springs, and 4 dug wells. High density of spring occurrence is a characteristic feature of mountain areas, particularly for the Carpathians, where even more than 10 springs per km2 are noted. They constitute 39% of all observation points of the groundwater observation and research network. The spring discharge is very variable and depends on the morphological position of the spring, aquifer lithology, and tectonics of the orogen. In the Carpathian region in many observation points long-term (ca. 20 years) cyclic changes in spring discharges and fluctuations of the groundwater table are clearly visible.

17

Research in abandoned well questions the practice or well representativity criteria used in selecting for groundwater monitoring sites

Dobrzyński D., Mitręga J.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2013

|

nr 456 Hydrogeologia z. 14/1

105--111

EN

The object of research is well No. 5p (UE_ID: PL06G110_004) located in Sokołowsko (the Sudetes, SW Poland). Since completing the well in 1980, it has never been included in water services due to poor water quality, but simply abandoned. The abandonment, lasting already 32 years, has established an unintended long-term experiment in the well. Of the four screened water-bearing horizons, two lower ones run more pressurized sulphate mineral water, which has generated a permanent upward flow within the well and pollution of fresh water in upper ones. The consequences are much wider, as the combination of hydraulic and geochemical settings formed an in-hole natural laboratory in which bio-geochemical processes affect the water quality and the contamination by hydrocarbons enhanced by human activity. The well should ultimately be closed down. Because the well has been included in the national monitoring network for over 20 years, these results also impel to postulate for establishing: 1) a more strong procedure for testing the representativity of observation points in the monitoring network, 2) a revision programme for already existing points, and 3) amendments to the regulations to explicitly solve the case of “orphans” due to the risk they may cause.

PL

Przedmiotem badań jest otwór studzienny nr 5p (UE_ID: PL06G110_004) położony w Sokołowsku (Sudety). Od wykonania w 1980 roku, z uwagi na złą jakość wody, nigdy nie włączono go do sieci wodociągowej, i w konsekwencji porzucono. Brak eksploatacji przez 32 lata spowodował stworzenie się w nim warunków do niezamierzonego, długotrwałego eksperymentu. Z ujętych w otworze wspólnie czterech stref wodonośnych, dwie dolne prowadzą wody mineralne pod większym ciśnieniem, co powoduje ich stały pionowy przepływ w otworze i zanieczyszczenie wyżej ległych wód zwykłych. Hydrauliczne i geochemiczne warunki w studni sprzyjają procesom biogeochemicznym wpływającym na jakość wody i wzbudzone przez działalność człowieka zanieczyszczenie węglowodorami. Otwór powinien być niezwłocznie zlikwidowany. Z uwagi na to, że studnia od około 20 lat jest w sieci monitoringu krajowego, wyniki te skłaniają również do postulowania ustanowienia: 1) skutecznej procedury oceny reprezentatywności punktów obserwacyjnych w sieci monitoringu, 2) programu rewizji istniejących punktów, oraz 3) nowelizacji regulacji w celu rozwiązania problemu „osieroconych” otworów, ze względu na zagrożenia jakie one stwarzają.

18

Relacja wilgotności siedlisk roślinnych i stanów wód podziemnych w ekosystemach zależnych od wód podziemnych

Krogulec E.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2013

|

nr 456 Hydrogeologia z. 14/1

321--326

PL

W artykule przedstawiono wyniki regularnych obserwacji monitoringowych wód podziemnych w ekosystemach zależnych od wód podziemnych. Na podstawie analizy geostatystycznej określono średnie stany wód w całym badanym systemie. Obliczono korelację pomiędzy czynnikami środowiskowymi jakimi są siedliska roślinne i stany wód podziemnych w celu identyfikacji obszarów, w których wpływ czynników antropogenicznych jest znikomy oraz takich, w których występowała roślinność siedlisk suchszych niż wynikałoby to z poziomu wód podziemnych. W obszarach tych określono i zdefiniowano rolę czynników antropogenicznych.

EN

Regular monitoring observations of groundwater ecosystems dependent on groundwater level are presented in this paper. The medium water levels in throughout the study system were determined by geostatistical analysis. The correlation between environmental factors such as plant habitats and groundwater levels was calculated in order to identify areas in which the influence of anthropogenic factors is negligible, and those in which there was drier vegetation habitats than it is consistent with the groundwater level. The role of anthropogenic factors was defined in these areas.

19

Praktyczne aspekty opróbowania wód w systemie monitoringu wód podziemnych

Zdechlik R., Drzymała M., Wątor K.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2013

|

nr 456 Hydrogeologia z. 14/2

659--663

PL

Istotnym elementem monitoringu jakości wód podziemnych jest proces opróbowania wód, obejmujący nie tylko sam etap poboru próbek, ale także czynności związane z ich utrwalaniem, przechowywaniem oraz transportem do laboratorium, jak również terenowymi pomiarami wskaźników nietrwałych. Z uwagi na różnorodność możliwych sytuacji, rzeczywiste badania terenowe mogą odbiegać od przedstawianych w literaturze schematów. Wykorzystując własne wieloletnie doświadczenie, autorzy prezentują praktyczne aspekty poboru próbek wód podziemnych, podając przykłady konkretnych rozwiązań organizacyjno-technicznych. Przytoczono podstawowe dokumenty normujące proces opróbowania oraz istniejące poradniki. Omówiono potencjalne zagrożenia związane z pracą w terenie, przedstawiono zróżnicowane sposoby poboru próbek, stosowane w zależności od rodzaju punktu monitoringowego. Scharakteryzowano najczęściej wykorzystywane w monitoringu wód podziemnych rodzaje pojemników i utrwalaczy, a także pomiary parametrów fizykochemicznych wskaźników nietrwałych wykonywane in situ.

EN

The crucial element of groundwater monitoring is the properly carried out groundwater sampling, which includes not only the stage of collecting samples, but also all activities related to samples preservation, storage, transport to the laboratory and also field measurements of unstable indicators. In view of variability of possible situations, the actual field exploration may diverge from shown in literature schemes. Making use of multi-year experience, the authors present the practical aspects of groundwater sampling, giving the examples of concrete organise-technical solutions. The basic norms and guides concerning sampling were detailed. The potential dangers related to work in the field were discussed. Multiple techniques of sampling, considering sampling site type, were presented. There were characterised the most common in groundwater monitoring types of containers and preservatives and also basic measurements of unstable physic-chemical parameters performed in situ.

20

Oszacowanie wielkości przepływów transgranicznych oraz charakterystyka chemizmu wód podziemnych w strefie przygranicznej z Federacją Rosyjską (Obwód Kaliningradzki)

Szelewicka A., Gidziński T., Lidzbarski M., Janica R., Kazimierski B.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2013

|

nr 456 Hydrogeologia z. 14/2

589--594

PL

Prace w zakresie określenia kierunków i oszacowania wielkości przepływów transgranicznych oraz charakterystyki stanu chemicznego wód podziemnych w strefie przygranicznej Polski z państwami sąsiadującymi były realizowane w kilku etapach w ramach zadań państwowej służby hydrogeologicznej. W pierwszej fazie przygotowano opracowania obejmujące omawianą charakterystykę w profilu granicy z państwami członkowskimi Unii Europejskiej: Republiką Federalną Niemiec, Republiką Czeską, Republiką Słowacką oraz Republiką Litewską. Kolejny etap obejmował przygotowanie opracowań dla strefy pogranicza z Ukrainą, Białorusią oraz Federacją Rosyjską (Obwód Kaliningradzki). W artykule przedstawiono wyniki oszacowanych wielkości przepływów transgranicznych wód podziemnych w strefie pogranicza polsko-rosyjskiego. Obliczone wartości określono na podstawie warstw informacyjnych mapy hydrogeologicznej Polski oraz informacji dotyczących obiektów hydrogeologicznych. Wyniki przedmiotowego zadania pozwolą na rozwój efektywnej sieci monitoringu wód podziemnych na obszarze przygranicznym Polski z Rosją.

EN

The issue covering both the estimation of trans-boundary groundwater flows, as well as the chemical status assessment was carried out in several stages in the framework of the Polish Hydrogeological Survey activities. In the first phase the examinations regarded the Polish boundary area with neighbouring countries – European Union Member States (Germany, Czech Republic, Slovakia and Lithuania). Next stage was focused on elaboration of groundwater flows in the borderland with Ukraine, Belarus and finally with Russia. The article presents the results of the estimated groundwater flows volume in the area of the Polish-Russian border zone. Assessed values were determined on the basis of the hydrogeological maps data and information of the hydrogeological boreholes. The results of the performed tasks allow to develop the effective groundwater monitoring network in the border area between Poland and Russia.