Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Study of trends in concentrations of basic air pollutants in the Malopolska Province

Filak Mariusz, Hoffman Szymon

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2020

|

Vol. 27, nr 4

567--578

EN

The purpose of the paper was to analyse the trends observed at air monitoring stations in the Malopolska Province - one of the most polluted regions in Poland. The study was carried out on the basis of long-term measurement data registered at five selected stations of automatic monitoring of air quality in the Malopolska Province. Trends evaluation was made on the basis of mean annual concentrations, taken from the database of the Chief Inspectorate for Environmental Protection in Poland. Separately for each basic air pollutant, such as SO2, NO2, NOx, CO, PM10 and O3, trend lines and their linear equations were determined to illustrate the direction of changes in concentrations. The obtained equations of the trend lines indicate the threat to the environment in the Malopolska Province. Based on the results obtained it can be concluded that for recent years there has been observed the concentration decrease of main air pollutants, except of tropospheric ozone.

2

Alternatywne rozwiązania w zakresie monitoringu atmosfery w tunelach : wybrane projekty realizowane w Polsce i za granicą

Filipowski Krzysztof

Geoinżynieria : drogi, mosty, tunele

|

2019

|

nr 1

92--94

PL

W przypadku emisji przemysłowych monitoring jest szczegółowo skodyfikowany na poziomie Unii Europejskiej - dokładnie wiadomo, co i w jaki sposób należy mierzyć. Tymczasem, jeśli chodzi o monitoring atmosfery w tunelach, nie ma takich regulacji i występują znaczne różnice w zakresie monitoringu oraz metod pomiaru nie tylko pomiędzy poszczególnymi krajami, lecz także pomiędzy inwestorami lub biurami projektowymi

3

Analiza trendów zmian stężeń zanieczyszczeń powietrza w województwie mazowieckiem

Hoffman S, Filak M.

Proceedings of ECOpole

|

2018

|

Vol. 12, No. 2

483--489

PL

Celem pracy było określenie trendów zmian stężeń imisyjnych podstawowych zanieczyszczeń powietrza, takich jak NO2, SO2, PM10, O3, dla wybranych miejscowości w województwie mazowieckim. Podstawą opracowań były dane z okresu 2005-2016, zarejestrowane na automatycznych stacjach monitoringu powietrza w 4 różnych miejscowościach województwa. Każda z wybranych stacji reprezentowała jedną z 4 stref województwa. 1-godzinne surowe dane chwilowe pozyskane z bazy danych Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska uśredniono do stężeń średniomiesięcznych. Uzyskane serie czasowe danych średniomiesięcznych posłużyły do wizualizacji zmian i do statystycznej oceny trendów. Wyznaczone trendy zostały wykorzystane do oceny zagrożenia środowiska. W wyniku analizy trendów stwierdzono, że ogólna tendencja poziomów stężeń zanieczyszczeń w województwie mazowieckim jest spadkowa. Największe obniżenie poziomów stężeń w powietrzu odnotowano w przypadku SO2. Dla stężeń PM10 także zaobserwowano tendencję spadkową. W przypadku NO2 zmiany stężeń były mniej regularne i kierunek zmian zależał od położenia stacji. Dla stężeń O3 stwierdzono spadek lub stabilizację poziomu stężeń.

EN

The purpose of the analysis was to determine the trends of changes in ambient concentrations of basic air pollutants, such as O3, NO2, SO2, PM10, for some chosen sites in Masovian Voivodship. The basis for the studies were data from the period 2005-2016, collected at automatic air monitoring stations at 4 different places in the Voivodship. Each of the selected stations represented one of the four provincial zones. Hourly data obtained from the database of the Chief Inspectorate of Environmental Protection were averaged to monthly concentrations. The obtained time series of monthly concentrations were used to visualize changes and to estimate trends. The determined trend lines have been used to assess the threat to the environment. As a result of the trend analysis, it was found that the general trend of pollutant concentration levels in the Masovian Voivodship is decreasing. The greatest reduction in air concentration levels was recorded in the case of SO2. In the case of concentrations of PM10, the downward trends were also observed. Only in the case of NOx, the changes in concentrations were less regular and the direction of changes depended on location of the station. For ozone concentrations, the decreasing or the stabilization were observed.

4

Prediction of monthly averages of air pollutant concentrations for selected areas in Mazovian Voivodeship

Hoffman S., Filak M.

Inżynieria i Ochrona Środowiska

|

2018

|

T. 21, nr 4

321--333

EN

The study was carried out using long-term data, recorded at two air monitoring stations in Masovian Voivodeship. Hourly time series, obtained from the monitoring system, were averaged in calendar months to get monthly time series. The data sets, containing time series of monthly mean values from two different monitoring sites, were subjected to multivariate regression analysis. Models of multidimensional linear regression were built for the both sets of data. The obtained models describe statistical dependencies between concentrations of specified air pollutants and concentrations of other pollutants and meteorological parameters, recorded at the same monitoring station. The achieved regression equations were used to predict long-term courses of monthly concentrations. For visualization of prediction accuracy, the charts containing time series of actual and predicted monthly concentrations were prepared. The approximation precision was estimated by calculating modelling errors for each regression model. Three different measures of approximation error were applied: mean absolute error (MAE), root mean square error (RMSE), and Pearson correlation coefficient (r).

PL

Badania przeprowadzono, wykorzystując wieloletnie dane pomiarowe zarejestrowane na dwóch stacjach monitoringu powietrza w województwie mazowieckim. 1-godzinne serie czasowe uśredniono w okresach miesięcznych, uzyskując średniomiesięczne serie czasowe. Zbiory danych zawierających serie czasowe wartości średniomiesięcznych poddano analizie regresji wielowymiarowej. W obu zbiorach szukano modeli wielowymiarowej regresji liniowej, opisujących statystyczną zależność stężeń poszczególnych zanieczyszczeń powietrza od stężeń pozostałych zanieczyszczeń i od parametrów meteorologicznych. Otrzymane równania regresji wykorzystano do predykcji średniomiesięcznych stężeń zanieczyszczeń powietrza. Sporządzono wykresy zawierające serie czasowe rzeczywistych i przewidywanych stężeń średniomiesięcznych, które pozwoliły na wizualizację dokładności predykcji. Oszacowano również dokładność aproksymacji, obliczając błędy modelowania dla każdego z modeli regresyjnych. Zastosowano trzy różne miary błędu aproksymacji, obliczając dla modeli regresyjnych średni błąd bezwzględny (MAE), pierwiastek z błędu średniokwadratowego (RMSE), współczynnik korelacji Pearsona (r).

5

Problematyka reprezentatywności przestrzennej stanowisk pomiarowych monitoringu powietrza atmosferycznego

Kobus D., Iwanek J., Mitosek G., Kostrzewa J.

Przemysł Chemiczny

|

2016

|

T. 95, nr 3

454--458

PL

Określenie typu i reprezentatywności przestrzennej stanowisk pomiarowych jest niezbędne do właściwej interpretacji wyników pomiarów stężeń zanieczyszczeń powietrza, umożliwiającej ich prawidłowe wykorzystanie, zarówno do celów badawczych, jak i w zastosowaniach praktycznych. Przedstawiono propozycję definicji reprezentatywności oraz dotychczasowe próby dotyczące wyznaczania tej charakterystyki stanowiska pomiarowego. Zaproponowano schemat postępowania przy określaniu obszaru reprezentatywności stanowisk pomiarów stężenia wybranych zanieczyszczeń powietrza, a także zaprezentowano przykłady zastosowania proponowanej metody.

EN

A review, with 20 refs., of methods for detn. of representativeness areas of air pollution measuring. An original model for detg. the characteristics was developed and used for annual assessment and current control of SO2 and NO2 in air.

6

Ciągły monitoring składu atmosfery w zrobach ściany F-l, pokład 406/1, KWK „Borynia-Zofiówka-Jastrzębie" Ruch Zofiówka JSW S.A. w systemie gazometrii automatycznej

Wasilewski S, Jakubów A, Araszczuk D

Górnictwo i Geologia

|

2013

|

T. 8, z. 4

193-207

PL

W artykule przedstawiono długookresowe obserwacje składu atmosfery w zrobach ściany F-l, pokład 406/1, KWK „Borynia-Zofiówka-Jastrzębie" Ruch Zofiówka JSW S.A. w systemie gazometrii automatycznej. Badania prowadzono, pobierając automatycznie próby powietrza ze zrobów za pomocą zintegrowanego czujnika zrobowego ZCZ-MP oraz rejestrując dane w kopalnianym systemie gazometrii. Pokazano wybrane rejestracje dla trzech faz biegu ściany, tj. normalnego ruchu ściany i w czasie jej likwidacji, kiedy pobierano próby powietrza z czynnych zrobów, oraz po zamknięciu i zaizolowaniu rejonu ściany tamami, kiedy pobierano próby powietrza zza tamy izolacyjnej. Analiza danych pokazała silną zależność i zmienność składu powietrza w punktach poboru prób wewnątrz zrobów w zależności od głębokości w zrobach, z której pobierano próby powietrza. Obserwacje pokazały również zmienność składu próbek powietrza pobieranych metodą skorelowaną ze zmianami ciśnienia rejestrowanymi również w rejonie badań. Przedstawiono też uwagi i wnioski ruchowe ze stosowania zintegrowanego czujnika zrobowego ZCZ.

EN

The paper presents long-term observations of air composition in the goaf of longwall in the automatic gasometry system. The study was shown for the three phases of the longwall's advance that is the normal advance of the longwall and during its liquidation and after closing and sealing off of the longwalls area with stoppings. The analysis of the data showed a strong dependence and variability of the air composition at air sampling points inside the goaf area, depending on the depth of the goaf. The observations also showed variability of the composition of taken air samples correlated, among others, with changes in pressure also recorded in the area of investigations.

7

Zanieczyszczenie powietrza w obszarze infrastruktury parkingowej

Sordyl J., Drąg Ł.

TTS Technika Transportu Szynowego

|

2012

|

R. 19, nr 9

1642--1652, CD

PL

W pracy przedstawiono wyniki pomiarów zanieczyszczeń powietrza pochodzenia motoryzacyjnego w obszarze parkingów samochodowych zlokalizowanych w obrębie miasta Bielska-Białej. Pomiary wykonano za pomocą przenośnej stacja monitoringu powietrza AQM 10, rejestrującej warunki atmosferyczne oraz stężenia zanieczyszczeń tlenu węgla, tlenków azotu, węglowodorów. Analiza stężeń zarejestrowanych w obszarze zamkniętych i otwartych parkingów nie wskazuje na występowanie przekroczeń dopuszczalnych poziomów zanieczyszczeń. Największe stężenia zanieczyszczeń odnotowano na parkingu zamkniętym, na którym było ono kilkukrotnie większe niż w obszarze parkingów otwartych.

EN

The paper presents the results of preliminary measurements of car exhaust pollutants for two types of car parks located within the city of Bielsko-Biala. The AQM 10 Air Quality Station to gather the pollutants concentration data in real time was used. In each garage, concentration of carbon monoxide (CO), nitrogen oxides (NOx) and volatile organic compounds (VOC) with one minute averaging were measured. At the same time, metrological parameters, temperature and humidity were also collected. Analysis of all pollutants concentration collected in an enclosed and in a opened car parks indicates that the air quality standards were not exceeds. The highest pollutants concentrations are measured in an enclosed garage, in which concentration of carbon monoxide were several times higher than in the open parking areas.

8

Rozwój internetowych systemów informacyjnych dotyczących jakości powietrza

Kobus D.

Przemysł Chemiczny

|

2011

|

T. 90, nr 2

212-216

9

Zastosowanie fluorescencyjnego spektrometru cząstek (UVAPS 3314, TSI) do klasyfikacji aerozoli biologicznych

Kaliszewski M., Włodarski M., Kopczyński K., Lewandowski R., Trafny E. A., Palijczuk D., Kamionek D., Szpakowska M., Bombalska A., Mularczyk-Oliwa M., Kwaśny M.

Inżynieria i Aparatura Chemiczna

|

2011

|

Nr 5

48-49

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań bioaerozoli za pomocą fluorescencyjnego spektrometru cząstek, UVAPS 3314. Często rozpatrywanym scenariuszem jest atak bioterrorystyczny z użyciem chorobotwórczych mkroorgani-zmów. Uzyskane rezultaty pokazują wyraźne różnice pomiędzy badanymi aerozolami, rozkładem wielkości cząstek i ich fluoresccncją. Stanowi to podstawę do monitoringu powietrza w czasie rzeczywistym. Szybka informacja o pojawieniu się potencjalnego zagrożenia jest bardzo cenna dla ekip szybkiego reagowania, które zależnie od potrzeb mogą podjąć odpowiednie środki zaradcze.

EN

The paper presents results of Ultraviolet Aerodynamic Panicle Sizer's (UVAPS 3314, TSI) testing for detection of bacterial warfare agents potentially used during biotcrroristic attack. Analyzed aerosols differs due to size and fluorescence distribution that allows real time monitoring for presence of harmful biological material in ambient air. Quick information on potentially dangerous bioaerosol is very important for first responders during rescue actions.

10

Pyły atmosferyczne pod mikroskopem

Grafender A. M.

Energetyka Cieplna i Zawodowa

|

2010

|

Nr 2

22--25

PL

W ciągu ostatniego dwudziestolecia prace epidemiologów i mineralogów wykazały, iż na jakość powietrza atmosferycznego duży wpływ ma zawartość chemiczna różnorodnych faz stałych pierwiastków. W związku z tym pojawił się nowy dział mineralogii, tzw. aeromineralogia. Dział ten zajmuje się badaniem stanu zanieczyszczenia atmosfery ziemskiej metodami mineralogicznymi. Niektóre regiony w kraju jak np. Puszcza Niepołomicka, parki Narodowe: Tatrzański, Babiogórski, Pieniński, Ojcowski oraz Górnośląski Okręg Przemysłowy mają zbadany skład fazowy pyłów atmosferycznych. Badane są kolejne regiony kraju.

11

Porównanie dokładności różnych metod predykcji stężeń zanieczyszczeń powietrza

Hoffman S., Jasiński R.

Inżynieria i Ochrona Środowiska

|

2009

|

T. 12, nr 4

307-325

PL

W analizie wykorzystano dane zarejestrowane w latach 2004-2008 na ośmiu stacjach monitoringu powietrza działających w różnych miejscowościach województw łódzkiego i mazowieckiego. W pracy badano możliwości aproksymacji stężeń zanieczyszczeń mierzonych na stacjach monitoringu powietrza. Ocenę jakości modelowania wykonano poprzez porównanie modelowanych stężeń ze stężeniami rzeczywistymi. Do predykcji stężeń wykorzystano sieci neuronowe. Porównywano dokładność pięciu różnych grup modeli: modeli szeregów czasowych, liniowych modeli regresji wielowymiarowej, nieliniowych modeli regresji wielowymiarowej, liniowych modeli regresji wielowymiarowej eksplorujących dane pochodzące z sąsiednich stacji monitoringu i nieliniowych modeli regresji wielowymiarowej eksplorujących dane pochodzące z sąsiednich stacji monitoringu. Celem praktycznym była rekomendacja optymalnych technik modelowania luki pomiarowej obejmującej pewien dłuższy fragment serii czasowej tylko jednego z zanieczyszczeń powietrza przy założeniu, że są dostępne wszystkie pozostałe dane, w tym dane pochodzące z sąsiednich stacji monitoringu powietrza. Wykonana analiza wykazała, że dla każdego z zanieczyszczeń powietrza należy rekomendować inne metody predykcji, ponieważ występują duże różnice w możliwościach modelowania poszczególnych zanieczyszczeń powietrza. Stężenia takich zanieczyszczeń, jak O3, SO2, PM10 można efektywnie modelować metodą szeregów czasowych, ale tylko do pewnego horyzontu prognozy, po którym regresyjne metody modelowania okazują się dokładniejsze. W modelowaniu stężeń O3 i PM10 efektywne może się okazać wykorzystanie stężeń tych zanieczyszczeń zarejestrowanych na innych stacjach monitoringu powietrza. W przypadku pozostałych zanieczyszczeń NO, NO2 i CO zasadne jest stosowanie tylko jednej metody modelowania - analizy regresji. Liniowe modele regresyjne są mniej dokładne od ich nieliniowych odpowiedników. Różnice dokładności obu typów modeli nie zawsze są duże. Dlatego modele liniowe mogą stanowić praktyczną alternatywę dla nieliniowych odpowiedników.

EN

Air monitoring data collected over a 5-year period at 8 different measure sites in Central Poland were used as the database for analysis purposes. Approximation of concentrations of monitored air pollutants were done by means of several prediction methods: time series analysis, regression analysis with predictors from a single monitoring station, and regression analysis with external predictors. Separate models were created for O3, NO2, NO, PM10, SO2, CO. Modelled and measured concentrations were compared. As a result prediction errors were calculated for each model. The main objective of analysis was a comparison of prediction results, and recommendation the most accurate modelling methods, dedicated to specified pollutants. The examination was made by means of artificial neural networks, which were employed to create all types of models.

12

Mobilny system monitoringu jakości powietrza

Katulski R., Namieśnik J., Sadowski J., Stefański J., Wardencki W., Szymańska K.

Pomiary Automatyka Kontrola

|

2008

|

R. 54, nr 3

126-129

PL

Zaprezentowano mobilny system monitoringu, który umożliwia kontrolę zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego wzdłuż ciągów komunikacyjnych. W opracowanym systemie stacja monitorująca charakteryzuje się stosunkowo niewielkimi rozmiarami i zawiera układ elektroniczny autorskiego rozwiązania do pomiaru, zapisu i transmisji drogą radiową na serwer www pomierzonych stężeń związków chemicznych. Opracowane rozwiązanie jest stosunkowo tanie w budowie i eksploatacji, gdyż należy do tzw. urządzeń bezobsługowych. Przedstawiono przykładowe wyniki z przeprowadzonych testów funkcjonalnych w warunkach rzeczywistych.

EN

The paper presents a mobile monitoring system for main air pollutants in the cities. The novelty of the proposed system is connected with the fact that it can be used to monitor emissions from urban traffic along roads and those areas, where traditional monitoring stations cannot be placed. In the proposed system, a mobile monitoring station may be attached to private cars, buses, trucks etc. Stations in this system are small, have portable structures and contain an electronic instrument used to measure, record and transmit the concentration of various pollutants to the Website. The proposed station should be cheap, reliable, not requiring frequent routine maintenance procedures like calibration and filter changes. The test results in the real conditions are presented.

13

Zastosowanie półprzewodnikowych czujników chemicznych do kontroli stężenia benzenu w powietrzu

Pyta H., Pawłowski M.

Inżynieria i Ochrona Środowiska

|

2007

|

T. 10, nr 2

105-116

PL

Przedstawiono wyniki eksperymentu polowego z użyciem aparatu ETL2000 (wielokomponentowy monitor powietrza; TJniTec - Ferrara, Italy) do monitoringu benzenu. ETL2000 jest układem opartym na nowej technologii stałych czujników grubowarstwowych, która zapewnia odpowiednią selektywność i dokładność w pomiarach zanieczyszczeń powietrza, występujących w stężeniach rzędu ppb. Technologia czujników grubowarstwowych wykorzystuje zjawiska przewodnictwa elektrycznego, zachodzące w określonej temperaturze (200+400°C) ponad warstwą nanostrukturalnych półprzewodników w postaci tlenków metali. Elektryczna odpowiedź półprzewodnika jest proporcjonalna do stężenia określonego gazu. Do przetworzenia sygnału w stężenie danego gazu służy odpowiednio dopasowana krzywa kalibracji. Czujnik benzenowy jest najnowszym sensorem w układzie ETL, dla którego brak dostatecznej ilości danych operacyjnych. Stężenia benzenu, jako średnie 15-min., były rejestrowane w sposób ciągły od S kwietnia do 25 maja 2006 r. w Zabrzu, w stacji monitoringu powietrza ŚWIOŚ. W tym samym czasie prowadzono pomiary 15-min. stężenia benzenu z użyciem referencyjnego analizatora AirmoBTX1000 (chromatograf gazowy z detektorem płomieniowo-jonizacyjnym). Dla oceny zakresu stosowalności ETL2000 z czujnikiem benzenu w warunkach miejskich przeprowadzono analizę porównawczą otrzymanych wyników z użyciem technik regresji nieliniowej. Stwierdzono, że zastosowanie układu ETL2000 z czujnikiem benzenu w warunkach miejskich jest ograniczone do miejsc bezpośrednio narażonych na emisję tego zanieczyszczenia - sąsiedztwo ruchliwych ciągów komunikacyjnych lub instalacji przemysłowych. Czujnik dobrze odwzorowuje zmiany wyższych stężeń, w tym epizody bardzo wysokich stężeń. W zakresie stężeń do ok. 3 qg/m3 odnotowano spadek czułości i selektywności, co objawia się zawyżonym udziałem bardzo niskich stężeń. Niedoszacowanie stężenia średniorocznego ogranicza przydatność czujnika do monitoringu benzenu w miejskich i podmiejskich stacjach tła.

EN

Benzene is an air pollutant especially harmful for human health, because of its carcinogenic and mutagenic properties. Although it has low acute toxicity the repeated exposure to high concentrations can cause the effects on the blood and blood forming organs. The most convincing evidences are found for the development of leukemia as a result of benzene exposure. This compound commonly occurs in the air of urban areas and comes mainly from combustion of liquid fuels in car engines and (in Poland) hard coal in domestic furnaces. There are also industrial sources of benzene emission, such as refineries, cookeries and power plants. Monitoring of benzene and its alkyl derivatives (BTX) is obligatory in urban areas, according to the Directive 2000/69/EC. The paper presents results of the field experiment with the use of ETL2000 (multi-component air quality monitor; UniTec - Ferrara, Italy) for benzene monitoring. The ETL2000 is the system based on a new solid-state thick-film sensor technology, which provides appropriate selectivity and accuracy for measuring airborne pollutants, occurring in ppb concentrations. Thick-film sensors technology exploits electric conduction phenomena that happen above the layer of nanostructured semiconducting metal oxides at the fixed temperature (200+400°C). An electrical response from semiconductor is proportional to particular gas concentration. The signal is turned into given gas concentration using a suitable fitting calibration curve. Benzene sensor is the newest device in the ETL system and there aren't enough operating data. Benzene concentrations were recorded continuously as 15-min averages from 5th April to 25th May 2006 in Zabrze, at the air monitoring station of the Silesian Regional Inspectorate of Environmental Protection (SRIEP). At the same time the measurements of 15-min benzene concentrations were performed using the reference analyzer AirmoBTX1000 (gas chromatograph with the flame ionization detector). The comparative analysis of obtained results was performed, with the use of nonlinear regression techniques, to determine the range of application of ETL2000 with benzene sensor in the urban conditions. It was stated that the application of the ETL2000 with benzene sensor in urban conditions is limited to the places directly vulnerable to the emission of this pollutant - in the neighborhood of the busy traffic routes or industrial installations. The sensor is presenting properly the changes of higher concentrations, including the peaks of concentrations. The decrease of sensitivity and selectivity of the concentrations up to 3 ug/m3 was observed, which is manifested with the overstated participation of very low concentrations. The underestimated aver-age annual concentration reduced the sensor usability to monitor benzene in urban and sub-urban background stations.

14

Missing data completing in the air monitoring systems by forward and backward prognosis methods

Hoffman S.

Environment Protection Engineering

|

2006

|

Vol. 32, nr 4

25-29

EN

The possibility of modelling the concentration of air pollutants measured in the air monitoring systems by means of time-series neural models was examined. The data set analysed was built of hourly averages, gathered at the air monitoring station in Zabrze (the south of Poland) in the four-year period. The analysis was carried out in order to compare the prediction accuracies of hourly concentrations in the missing data blocks depending on prognosis. The results of O3 and NO hourly concentration modelling for different anticipations were discussed. The results show that the prediction quality could be improved when both prognostic methods, the forward one and the backward one, are used simultaneously, each one for another part of the missing data.

PL

Przeanalizowano możliwość modelowania stężeń zanieczyszczeń, mierzonych na stacjach monitoringu powietrza, z wykorzystaniem neuronowych modeli szeregów czasowych. Przedstawiono rezultaty modelowania chwilowych (jednogodzinnych) stężeń zanieczyszczeń powietrza na podstawie wieloletnich danych pomiarowych zarejestrowanych na stacji monitoringu powietrza w Zabrzu. Celem analiz było określenie i porównanie dokładności predykcji chwilowych stężeń wybranych zanieczyszczeń powietrza w blokach brakujących danych, w zależności od kierunku prognozy. Stwierdzono, że jakość prognozy można poprawić, stosując w drugiej części modelowanego bloku danych wsteczną analizę szeregów czasowych.

15

Zmiany stężenia ozonu przy powierzchni ziemi w przebiegu tygodniowym w miejscowościach Polski Południowej. Cz. II: Kraków

Hoffman Sz., Jasiński R.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2000

|

Vol. 7, nr 4

385-391

PL

Badania przeprowadzono na podstawie danych zarejestrowanych w okresie 1995-1996 na stacjach sieci monitoringu powietrza w Krakowie. W obliczeniach wykorzystano dane zebrane w postaci 2-godzinnych średnich stężeń O3 i NOx. Sporządzono tygodniowy przebieg zmienności stężeń zanieczyszczeń i ozonu dla jednej stacji monitoringu powietrza pracującej w centrum miasta (Rynek) oraz dla drugiej stacji usytuowanej na przedmieściach (ul. Balicka), oddzielnie dla sezonu grzewczego i niegrzewczego. Stwierdzono dla obu sezonów, że w niedziele, w porównaniu z innymi dniami tygodnia, na obu stacjach pomiarowych występuje efekt podwyższenia minimalnych dobowych stężeń ozonu. Podobny, chociaż znacznie słabszy, efekt może wystąpić w soboty i poniedziałki.

EN

Summary Analysis was performed of data derived from the air monitoring network in Cracow in the years 1995-1996. 2-hours' averages of O3 and NOx concentrations were used in the calculations. The weekly courses of these pollutants concentrations were analyzed for two chosen measuring stations, separately for the heating season and for the non-heating one. It was assumed that on Sundays in comparison with the other weekdays the effect of relative increasing of the daily ozone concentration minimum was appeared in both measuring stations. Similar, but considerably weaker effect, may occur on Saturdays and Mondays.

16

Wpływ kierunku wiatru na stężenie zanieczyszczeń powietrza na wybranych stacjach pomiarowych regionalnego systemu monitoringu powietrza w województwie katowickim

Hoffman S., Jasiński R.

Inżynieria i Ochrona Środowiska

|

1998

|

T. 1, nr 2

171-182

PL

Badania wykonano na podstawie 30-minutowych danych pochodzących z sieci automatycznego Regionalnego Systemu Monitoringu Powietrza w Województwie Katowickim, obejmujących lata 1994-1996. Analizie poddano wartości stężeń O3 oraz NOx, SO2, CO pochodzące ze stacji pomiarowych w Katowicach, Zabrzu, Kuźni Nieborowskiej i Olkuszu. W analizie porównano również wartości potencjału oksydacyjnego atmosfery Ox, zdefiniowanego jako suma stężeń O3 i NO2 wyrażonych w μg/m3: COx=CO3+CNO2. W tym równaniu stężenie NO2 przeliczono na stężenie ozonu niezbędnego do powstania tej ilości NO2 w reakcji: NO + O3 → NO2 + O2. Dla każdej stacji pomiarowej obliczono średnie wartości stężeń: O3, Ox, NOx, SO2 i CO w 12 sektorach kierunkowych wiatru. Porównano wartości stężeń zanieczyszczeń otrzymanych dla terenów silnie zurbanizowanych (Katowice, Zabrze) z wartościami uzyskanymi dla terenów oddalonych od silnych lokalnych źródeł zanieczyszczeń (Olkusz, Kuźnia Nieborowska). Ze względu na różnicę charakteru zanieczyszczeń sezonu grzewczego i niegrzewczego sporządzono osobne wykresy kołowe dla poszczególnych stacji pomiarowych w obu tych sezonach.

EN

Studies were performed based on data derived from Regional Air Monitoring System in Katowice, Poland, from the years 1994-1996. The concentration values of O3, NOx, SO2, CO from the measuring sites in Katowice, Zabrze, Kuźnia Nieborowska and Olkusz were analysed. In these studies the concentration of oxidants Ox type were taken into consideration as well. Concentration Ox was defined as the sum of concentrations of O3 and NO2 in μg /m3: COx=Co3+CNO2. In that formula NO2 concentration was recalculated on ozone concentration consumed to create the same NO2 amount in the reaction: NO + O3 → NO2 + O2. Average values of O3, Ox, NOx, SO2 and CO concentrations in 12 wind direction sectors were counted for each measuring station. The pollutants concentration values for typical urban areas (Katowice, Zabrze) and nonurban ones (Olkusz, Kuźnia Nieborowska) were compared. Different circle diagrams for heating and nonheating seasons were showed for the monitoring stations specified above.

17

Epizody nietypowych stężeń ozonu powierzchniowego w rejonie Kędzierzyna-Koźla (1996)

Kupich I., Hoffman S., Sułkowski W.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

1998

|

Vol. 5, nr 5-6

433-442

PL

Badania przeprowadzono na podstawie danych pochodzących z sieci monitoringu powietrza w Kędzierzynie-Koźlu z 1996 r. Sieć ta składa się z sześciu stacji pomiarowych zlokalizowanych w różnych rejonach miasta i różnie zorientowanych wobec nąjwiększego w okolicy zakładu emitującego zanieczyszczenia, Zakładów Azotowych "Kędzierzyn S.A.". Stacje są wyposażone w urządzenia umożliwiające ciągły pomiar stężenia O3, NO, NO2 i innych zanieczyszczeń. Oprócz stacji pomiarowych w systemie znajduje się również stacja meteorologiczna, z której pochodzą dane dotyczące prędkości i kierunku wiatru, temperatury, ciśnienia oraz natężenia promieniowania słonecznego. Wszystkie dane zostały zebrane w postaci średnich 60-minutowych. W pracy przedstawiono kilka wybranych epizodów i omówiono prawdopodobne przyczyny zaobserwowanych zaburzeń cyklu dobowego zmian stężenia ozonu.

EN

Studies were performed on the ground of data derived from the air monitoring network in KędzierzynKoźle from the year 1996. That network consists of six measuring points which were situated in different sites of the town, and which were directed in a different way towards the biggest local source of air pollution - nitrogen plant "Kędzierzyn S.A.". Measuring points were equipped with devices which were able to measure continually concentration of O3, NO, NO2, and other pollutants. Apart from measuring points in this system there was the meteorological station which supplied data concerned with wind speed and its direction, temperature as well as solar radiation. All the data were gathered in the form of 60-minutes' averages. In this study a few chosen episodes were presented and probable causes of disturbances in 24-hours' cycle of ozone concentration changes.