Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

The influence of selected transition elements on cell metabolism

Terpiłowska Sylwia, Rafińska Katarzyna, Gołębiowski Adrian, Kowalkowski Tomasz, Buszewski Bogusław

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2023

|

Vol. 30, nr 4

471--488

EN

The elements are present in the environment. Moreover, they are used in pharmacy and the production of new materials used in medical applications. They are often as environmental pollutants. They can accumulate in organisms and induce toxic effects on the cellular level. HepG2, L929 and Caco-2 cell lines were exposed to known concentrations of chromium chloride, iron chloride, nickel chloride, molybdenum trioxide and cobalt chloride (200 or 1000 μ M used alone and in combinations). Concentrations of chromium, iron, nickel, molybdenum and cobalt in the cell lysate and the culture medium were determined by ICP-MS. Moreover, sodium, potassium, calcium and magnesium concentrations were also measured. What is more, cells were observed under light and scanning electron microscope. The dose-dependent increase in the concentration of chromium, iron, nickel, molybdenum and cobalt in all cell lines after incubation with elements was observed. Potassium concentration decreases while sodium calcium and magnesium increase after incubation of cells with of mentioned elements. The incubation of cells with microelements induces cell morphology changes. The presented study shows the crucial role of tested microelements in the induction of cell death as a result of an imbalance of sodium, potassium, calcium and magnesium concentration inside the cell.

2

Separation of molybdenite from chalcopyrite, using graphene oxide as a novel depressant

Namiranian Afshin, Noaparast Mohammad, Tonkaboni Sied Ziaedin Shafaei

Archives of Mining Sciences

|

2023

|

Vol. 68, no. 1

71--86

EN

In this research, graphene oxide was introduced as an efficient flotation reagent for the selective separation of molybdenite from chalcopyrite. The performance of graphene oxide and its adsorption mechanism on chalcopyrite were investigated by flotation tests, FTIR spectra, and XPS measurements. First, graphene oxide was synthesised, and then its performance was evaluated by SEM, XRD, and EDX. Flotation tests were carried out in a hallimond flotation cell with a volume of 300 ml. Optimum flotation values were achieved at pH = 9 by adding 250 g/t of PAX (Potassium Amyl Xanthate) as a collector and 50 g/t of A65 (Poly Propylene Glycol) as a frother. The results showed high recovery, around 80% for molybdenite, while chalcopyrite was depressed in high amounts by employing 11 kg/t of graphene oxide as a depressant. Compared to common chalcopyrite depressants such as NaHS, Na2S, and C2H3NaO2S, graphene oxide had a higher potency in depressing, which can be applied as a green-depressant in the separation of molybdenite from chalcopyrite by the flotation process. Also, the validity of the depressing effect on chalcopyrite was verified by XPS and FTIR spectra.

3

Online X-Ray Fluorescence Monitoring of Coarse Ore for Silver at the Process Conveyors at Kazakhmys Corporation LLC

Nigmatulin Aydar, Abdrakhmanova Zaure, Kan Andrey, Efimenko Sergey, Makarov Dmitry

Inżynieria Mineralna

|

2020

|

no. 1, vol. 2

145--148

EN

This paper examines the process and methodological aspects of implementing online X-ray fluorescence monitoring of ore in terms of its silver, cadmium, zinc, lead, molybdenum, and iron grade at the process conveyors at Balkhash and Karagaily Concentrators and the main conveyor of the Nurkazgan underground mine operated by Kazakhmys Corporation LLC. The research was complicated by the need to: a) ensure reliable measurement of silver and cadmium in the range of 1+ ppm, molybdenum in the range of 10+ ppm, as well as copper, zinc, lead, and iron in the ore size class –300 mm; b) implement monitoring of the grade of these elements (except molybdenum) at Balkhash Concentrator in the waste slag of Balkhash Copper Smelter, characterized by a very complex elemental matrix. A modification of the ore monitoring station RLP-21T (by Aspap Geo LLC, Alma-Ata) was developed, implemented, and thoroughly tested for online monitoring of low-grade silver ore flows. Energy dispersive X-ray fluorescence method was adopted for ore assays. Instrument spectra were measured every second. Silver, cadmium, and molybdenum grade was calculated based on 40 measurements, copper, zinc, lead, and iron grade – based on 20 measurements.

PL

W artykule przeanalizowano proces i aspekty metodologiczne wdrażania zdalnego monitorowania zawartości srebra, kadmu, cynku, ołowiu, molibdenu i żelaza w zakładach wzbogacania Balkhash i Karagaily oraz na głównym przenośniku w kopalni podziemnej Nurkazgan obsługiwana przez Kazakhmys Corporation LLC. Badania były skomplikowane ze względu na konieczność: a) zapewnienia niezawodnego pomiaru srebra i kadmu w zakresie 1+ ppm, molibdenu w zakresie 10+ ppm, a także miedzi, cynku, ołowiu i żelaza w klasie –300 mm; b) wdrożyć monitorowanie tych pierwiastków (z wyjątkiem molibdenu) w koncentracie Balkhash ,w żużlu odpadowym Huty Miedzi Balkhash, charakteryzującym się bardzo złożoną matrycą elementarną. Opracowano, wdrożono i dokładnie przetestowano modyfikację stacji monitorowania rudy RLP-21T (firmy Aspap Geo LLC, Alma-Ata) do monitorowania online przepływów rudy srebra o niskiej jakości. Do fluorescencji rentgenowskiej zastosowano dyspersyjną metodę rentgenowską. Widma mierzono co sekundę. Zawartość srebra, kadmu i molibdenu obliczono na podstawie 40 pomiarów, a miedzi, cynku, ołowiu i żelaza – na podstawie 20 pomiarów.

4

Otrzymywanie syntetycznych cząstek MoS2 za pomocą metody mokrej

Wojtalik Michał, Przybyt Przybysław, Zubańska Katarzyna, Żuchowska Monika, Bojarska Zuzanna, Arasimowicz-Andres Monika, Rożeń Antonii, Makowski Łukasz

Przemysł Chemiczny

|

2019

|

T. 98, nr 11

1817--1821

PL

Przedstawiono pełną procedurę otrzymywania syntetycznych nanocząstek disiarczku molibdenu za pomocą metody mokrej. W tym celu zastosowano roztwory heptamolibdenianu amonu, siarczku amonu oraz kwasu cytrynowego jako katalizatora reakcji. Proces prowadzono w sposób ciągły, stosując reaktory zderzeniowe. Podano metodę separacji MoS₂ z mieszaniny poreakcyjnej oraz jego krystalizacji. Przeprowadzono również badania nad potencjalnymi zastosowaniami uzyskanego produktu.

EN

(NH₄)₆Mo7O₂₄, (NH₄)₂S and citric acid solns. were introduced into the impinging jet reactor with coaxial and tangential type inlets to obtain MoS₂ nanoparticles. The resulting ppt. was washed with water, dried at 50oC for 24 h and calcined in a furnace under Ar for 1 h. The particle size distribution was detd. by using a laser diffraction particle size analyzer. Sepd. particles smaller than 300 nm were dispersed in engine oil and their effect on rheol. and tribol. properties was examd.

5

Związki boru, kobaltu, manganu i molibdenu w procesie odzyskiwania fosforanów ze ścieków z hodowli zwierząt

Hutnik N., Stanclik A., Piotrowski K.

Przemysł Chemiczny

|

2018

|

T. 97, nr 2

294--298

PL

Wydzielano struwit w sposób ciągły z wodnych roztworów fosforanów zawierających także charakterystyczne składniki obecne w gnojowicy: bor, kobalt, mangan i molibden. Wykazano, że bor, kobalt i molibden, w przeciwieństwie do manganu, sprzyjały otrzymywaniu dobrze wykształconych kryształów struwitu. Kobalt i molibden nie zmieniały standardowego pokroju kryształów struwitu (La/Lb ok. 6), ale mangan i bor (obecne w układzie procesowym) zwiększały te proporcje geometryczne odpowiednio do 7,7, a nawet do 9,1. Krystalizacja struwitu przebiegała najlepiej w obecności boru. Liniowa szybkość wzrostu wyniosła ponad 2·10-8 m/s, a szybkość zarodkowania była mniejsza niż 2·108 1/(s·m3). Kobalt i mangan wydzieliły się jako wodorotlenki, a ich zawartość w fazie stałej wynosiła odpowiednio 393 mg/kg i 749 mg/kg.

EN

Struvite was continuously pptd. from aq. solns. of phosphates in presence of B, Co, Mn and Mo salts contained in liq. manure. The B, Co and Mo compds. (in contrast to Mn compds.) favored well-formed struvite crystals. Neither Co nor Mo changed the std. geometrical proportions of struvite crystals, while Mn and B increased the proportions. Struvite crystn. run well in the presence of B. The linear growth rate was more than 2·10-8 m/s, and the nucleation rate was less than 2·108 1/(s·m3). Co and Mn were sepd. as hydroxides and their content in solid phase was 393 mg/kg and 749 mg/kg Mn, resp.

6

Preparatyka materiałów elektrodowych z aktywnymi cząstkami molibdenu w osnowie grafenowej

Ciszewski M.

Rudy i Metale Nieżelazne Recykling

|

2017

|

R. 62, nr 10

60

7

Zastosowanie losowej metody pobierania próbek do monitorowania stężeń molibdenu w wodzie przeznaczonej do spożycia na terenach wybranych miast województwa dolnośląskiego

Garboś S., Święcicka D., Kaniowska-Klarzyńska E.

Instal

|

2017

|

nr 12

54--56

PL

Molibden jest biopierwiastkiem, którego niedobór w organizmie człowieka może prowadzić do poważnych schorzeń. Z drugiej strony narażenie na nadmierne ilości tego pierwiastka może powodować szereg negatywnych skutków zdrowotnych. Dane literaturowe dotyczące pobrania molibdenu ze spożywaną wodą w Polsce nie były do tej pory opublikowane. W ramach niniejszej pracy przeprowadzono oznaczenia molibdenu w próbkach wody przeznaczonej do spożycia pobranych z trzech obszarów problemowych województwa dolnośląskiego za pomocą metody losowego pobierania próbek wody – zalecanej w monitorowaniu stężeń metali. Wyznaczone średnie tygodniowe stężenia molibdenu w wodzie przeznaczonej do spożycia dostarczanej na terenach stref zaopatrzenia Wrocławia, Kłodzka i Janowic Wielkich wynosiły odpowiednio 0,868 μg/l, 0,185 μg/l i 1,96 μg/l. Ponieważ obliczone na tej podstawie współczynniki zagrożenia są niskie (HQ<<1), można stwierdzić, że narażenie na ten metal pobierany z wodą jest znikome. Dodatkowo, spożywana woda na terenie ww. miejscowości wnosi niewielki wkład do całkowitego średniego dobowego pobrania tego metalu (0,31-3,3%) oszacowanego na poziomie 120 μg/dobę. Na terenach, na których eksploatowano rudy metali, średnie dobowe pobranie molibdenu wraz z wodą przeznaczoną do spożycia jest nieznacznie wyższe i może dochodzić do 8,7% zalecanego dziennego spożycia w przypadku osób dorosłych.

EN

Molybdenum is a bioelement whose deficiency in the human body can lead to serious illness. On the other hand, exposure to excessive amounts of this element can cause a number of adverse health effects. Literature data on the intake of molybdenum with water intended for human consumption in Poland has not been published so far. In this work molybdenum was determined in samples of drinking water collected from three problem areas of the Lower Silesian Voivodeship using the Random Daytime sampling method – recommended for monitoring of metal concentrations. The average weekly concentrations of molybdenum in drinking water supplied in the supply areas of Wroclaw, Klodzko and Janowice Wielkie were 0.868 μg/l, 0.185 μg/l and 1.96 μg/l, respectively. Because the hazard indexes calculated on this basis are low (HQ<<1), it can be concluded that the exposure to this metal taken from water is negligible. In addition, consumed water in the individual supply zones contributes little to the total daily average metal intake (0.31-3.3%) estimated at the level of 120 μg/day. In areas where metal ores are mined, the average daily intake of molybdenum with drinking water is slightly higher and may reach 8.7% of the Recommended Dietary Allowance for adults.

8

Fitoakumulacja molibdenu i manganu w koniczynie białoróżowej (Trifolium hybridum L.) i babce pospolitej (Plantago major L.)

Stojek M.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2017

|

nr 470

81--87

PL

Badania zawartości molibdenu i manganu w powierzchniowej warstwie gleb i roślinach przeprowadzono w okolicy Jabłonek w Beskidach Wschodnich w rejonie występowania łupków menilitowych i piaskowców z Otrytu. Pracę wykonano w celu zbadania zawartości molibdenu i manganu w roślinach oraz określenia wskaźnika bioakumulacji tych pierwiastków w dwóch gatunkach roślin (Trifolium hybridum L. i Plantago major L.). Oznaczenia Mo wykonano metodą ICP-MS, a Mn analizowano metodą ICP-OES. Stwierdzono wyższe zawartości Mo w Trifolium hybridum L. na terenie występowania łupków menilitowych (w liściach – 14 mg/kg) niż na terenie piaskowców z Otrytu (w liściach – 0,30 mg/kg). Najwięcej Mn gromadzi się w liściach (86–257 mg/kg). Wskaźnik bioakumulacji Mo poszczególnych gatunków roślin jest różny, jego wartości zmieniają się w zakresie 0,13–1,13. Najwyższym wskaźnikiem bioakumulacji molibdenu (1,13) cechuje się Trifolium hybridum L., występująca na terenach łupków menilitowych.

EN

Studies of molybdenum and manganese content in topsoil and plants were carried out in the Eastern Beskids (Carpathians) in area of occurrence of menilite shales and the Otryt sandstones. The aim of the study was to evaluate the content of molybdenum and manganese in plants and the determination of a bioaccumulation of these two chemical elements in two species of plants (Trifolium hybridum L. and Plantago major L.). Mo symbols were performed by means of ICP-MS method, and Mn were analyzed by means of ICP-OES method. Result of studies in the Trifolium hybridum L. have shown higher content of Mo in the area of occurence of menilite shales (in leaves – 14 mg/kg) than in the Otryt sandstones (in leaves – 0.30 mg/kg). Most Mn accumulates in leaves (86–257 mg/kg). The bioaccumulate indicator of Mo in individual plant species is different and ranges from 0.13 to 1.13. The highest rate of bioaccumulation of molybdenum (1.13) can be observed in Trifolium hybridum L., which inhabits areas of menilite shales.

9

Odzysk molibdenu ze złomów metodami hydrometalurgicznymi

Kopyto D., Leszczyńska-Sejda K., Benke G., Wroński G.

Rudy i Metale Nieżelazne Recykling

|

2016

|

R. 61, nr 11

476--483

PL

W artykule przedstawiono sposób odzysku molibdenu z materiału złomowego zawierającego: 47,4% Fe; 24,8 %Ni; 19,2% Cr oraz 4% Mo. Zaproponowana metoda, polega w pierwszej kolejności na roztwarzaniu materiału w kwaśnym roztworze chlorku miedzi(II) w temperaturze 50°C, z wysoką, ponad 99,9% wydajnością. Następnie, na selektywnym rozdziale molibdenu od pozostałych składników roztworu, stosując sorpcję jonów molibdenu z zastosowaniem jonitu MP62 i elucję tych jonów 15% roztworem NaOH. Z powstałych po elucji roztworów krystalizuje się Na2MoO4·2H2O o zawartości: 39,8% Mo, 18,7% Na.

EN

The paper presents a method for molybdenum recovery from scrap material containing: 47.4% Fe; 24.8% Ni; 19.2% Cr and 4% Mo. The proposed method is based firstly on material dissolution in copper chloride(II) acidic solution, in the temperature of 50°C, with high efficiency above 99.9%. The next step is a selective separation of molybdenum from other solution elements by sorption on the MP62 ion exchanger and 15% NaOH elution. After elution process of solutions, there is crystallized Na2MoO4·2H2O, containing: 39.8% Mo, 18.7% Na.

10

Wpływ molibdenu na proces krystalizacji, mikrostrukturę i właściwości siluminu 226

Szymczak T., Gumienny G., Pacyniak T.

Prace Instytutu Odlewnictwa

|

2016

|

Vol. 56, no. 3

193--204

PL

W niniejszym artykule przedstawiono wyniki badań siluminu podeutektycznego z dodatkiem molibdenu przeznaczonego do odlewania ciśnieniowego. Badania obejmowały analizę termiczną i derywacyjną procesu krystalizacji, analizę metalograficzną mikrostruktury odlewów wykonanych w próbniku ATD i ciśnieniowych oraz określenie podstawowych właściwości mechanicznych siluminu. Do badań przeznaczono silumin gatunku 226, który jest typowym siluminem do odlewania pod ciśnieniem. Do tego siluminu wprowadzano zaprawę AlMo8 w ilości pozwalającej na uzyskanie stężenia Mo w stopie po około 0,1; 0,2; 0,3; 0,4 i 0,5%. Badania procesu krystalizacji wykazały analogiczny przebieg krzywych ATD siluminu bez dodatku Mo oraz siluminów zawierających około 0,1; 0,2; 0,3 i 0,4% Mo. Wykazano zmianę w procesie krystalizacji badanego siluminu wywołaną zwiększeniem stężenia Mo do 0,5%. Zmiana ta polegała na wystąpieniu dodatkowego efektu cieplnego na krzywych ATD, który nie występował w siluminie bez dodatku Mo i siluminach o mniejszym jego stężeniu. W mikrostrukturze siluminu odlewanego do próbnika ATD zawierającego 0,3−0,5% Mo wystąpiły fazy, których nie obserwowano w stopach bez badanego dodatku i o mniejszym jego stężeniu. W odlewach ciśnieniowych fazy te wystąpiły we wszystkich badanych siluminach z dodatkiem Mo. Wymiary tych faz zwiększają się wraz ze wzrostem stężenia Mo w siluminie. Przeprowadzone badania podstawowych właściwości mechanicznych siluminów odlewanych pod ciśnieniem wykazały, że największą wartość wytrzymałości na rozciąganie Rm i wydłużenia względnego A uzyskano dla siluminu 226 z dodatkiem 0,4% Mo. Stanowi to wzrost Rm o 7,6% i A o 13,8% w ujęciu względnym w stosunku do siluminu 226 bez dodatku Mo. Największą wartość umownej granicy plastyczności Rp0,2 i twardości HB uzyskano dla siluminu 226 bez dodatku Mo.

EN

The article presents the results of studies of hypoeutectic silumin with a molybdenum addition used for pressure casting. The studies included a thermal-derivative analysis of the crystallization process, a metallographic analysis of the microstructure of casts made in a DTA tester and pressure casts, as well as the determination of the basic mechanical properties of the silumin. For the tests, silumin 226 was selected, which is a typical silumin for pressure casting. The AlMo8 master alloy was introduced into the silumin in an amount allowing the Mo concentration in the alloy to be about 0.1; 0.2; 0.3; 0.4 and 0.5%. The examination of the crystallization process showed an analogous course of the DTA curves of the silumin without the Mo addition and the silumins containing about 0.1; 0.2; 0.3 and 0.4% Mo. A change in the crystallization process of the examined silumin was established, caused by an increase of the Mo concentration to 0.5%. This change consisted in the occurrence of an additional thermal effect on the DTA curves, which did not take place in the silumin without the Mo addition or in the silumins with lower Mo concentrations. The microstructure of the silumin cast into the DTA tester with 0.3−0.5% Mo contained phases which were not observed in the alloys without the examined addition or with its lower concentrations. In the pressure casts, these phases were present in all the examined silumins with the Mo addition. The dimensions of these phases increase with the increase of the Mo concentration in the silumin. The performed studies of the basic mechanical properties of the silumins cast under pressure showed that the highest value of tensile strength Rm and unit elongation A were obtained for silumin 226 with the addition of 0.4% Mo. This constitutes an increase of Rm by 7.6% and of A by 13.8% in relative terms with respect to silumin 226 without the Mo adszczególdition. The highest values of yield strength Rp0.2 and hardness HB were obtained for silumin 226 without the Mo addition.

11

Odporność na utlenianie warstw krzemkowych na molibdenie i stopie TZM

Moskal G., Witala B., Mościcki A., Kałamarz P., Supernak W., Niemiec D., Wrona A., Osadnik M.

Ochrona przed Korozją

|

2016

|

nr 2

46--52

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań charakteryzujące odporność na utlenianie krzemowanego metodą proszkową czystego molibdenu oraz stopu TZM, zawierającego dodatkowo tytan, cyrkon oraz węgiel. Badania odporności na utlenianie przeprowadzono w powietrzu w temperaturze 1200°C w warunkach quasi izotermicznych. Próbki do badań pobierano po 25, 50 i 100 godzinach testu. Wykazano, że o trwałości powłoki krzemkowej na molibdenie i jego stopach decyduje jej jakość, a szczególnie obecność pęknięć i ich zdolność do samozaleczania. W powłokach typu MoSi2 obecność pęknięć penetrujących do materiału podłoża gwałtownie przyspiesza proces niszczenia stopu podłoża, a efekt samozaleczania nie jest obserwowany. W obszarach powłoki wolnych od pęknięć jej trwałość w warunkach utleniania była bardzo dobra.

EN

Results of investigations characterizing oxidation resistance of pure Mo and TZM alloy (with addition of Ti and Zr) after siliconizing process in activated pack were showed in this article. The oxidation test was made in laboratory air at temperaturę 1200°C in quasi isothermal conditions. The specimens to microstructural investigations were taken after 25, 50 and 100 hours of exposure. The durability of silicide’s coatings on Mo and TZM alloy is related strongly to their quality and especially to: presents of microracks as well as ability to self-healing process. In the case of MoSi2 type of coatings the presents of deeply penetrating microcracks suddenly increased the failure process of substrate materials, and the self-healing effect was not observed. In the areas of coatings free from discontinuities the durability of silicide layer was very good in oxidation test condition.

12

Właściwości tribologiczne laserowo stopowanych molibdenem warstw powierzchniowych stopów żelaza o różnej zawartości węgla

Bartkowska A.

Tribologia

|

2015

|

nr 4

9--20

PL

W artykule przedstawiono wpływ zawartości węgla na proces laserowego stopowania molibdenem. Analizowano mikrostrukturę, chropowatość powierzchni, mikrotwardość oraz odporność na zużycie przez tarcie. W wyniku laserowego molibdenowania stali C45 i CT90 otrzymano mikrostrukturę złożoną z trzech obszarów: strefy przetopionej, strefy wpływu ciepła i podłoża. Przeprowadzono badania odporności na zużycie przez tarcie, w którym stwierdzono, że stal narzędziowa po laserowym stopowaniu molibdenem charakteryzuje się mniejszym wskaźnikiem intensywności zużycia niż stal konstrukcyjna po laserowym stopowaniu molibdenem.

EN

The influence of carbon content on the molybdenum laser alloying process was presented. Microstructure, surface roughness, microhardness, and wear resistance were analysed. As a result of laser molybdenizing of C45 and CT90 steels, a microstructure comprised of three areas (a remelted zone, a heat affected zone, and a substrate) was obtained. The wear resistance tests indicated that the tool steel after laser alloying with molybdenum was characterized by a lower intensity factor than constructional steel after laser alloying with molybdenum.

13

Electrochemical codeposition of molybdenum and selenium

Kowalik R., Kutyła D., Mech K., Wróbel M., Tokarski T., Żabiński P.

Metallurgy and Foundry Engineering

|

2015

|

Vol. 41, no. 1

7--16

EN

The electrodeposition of Mo-Se thin films from a sulfate solution containing Na2MoO4 and H2SeO3 was studied. The process of deposition was conducted under potentiostatic conditions on a copper electrode. The effect of potential value, pH, and time of deposition were examined. The deposits were characterized by X-ray diffraction, X-ray fluorescence, and scanning electron microscopy. The obtained results have shown the possibility of co-deposition of molybdenum and selenium with different stoichiometric ratios.

PL

Przeprowadzono badania dotyczące procesu elektrochemicznego osadzania molibdenu z selenem z roztworów siarczanowych zawierających Na2Mo4 i H2SeO3. Proces osadzania przeprowadzono w warunkach potencjostatycznych na elektrodach miedzianych. Zbadano wpływ potencjału, pH elektrolitu oraz długości czasu osadzania na jakość otrzymanych powłok. Otrzymane warstwy były badane z wykorzystaniem dyfrakcji rentgenowskiej, spektrofluorymetrii rentgenowskiej oraz skaningowego mikroskopu elektronowego. Wykazano możliwość otrzymania powłok o różnym stosunku molibdenu do selenu

14

Kształtowanie mikrostruktury i właściwości kompozytów z mieszanek proszków wolframu ze srebrem i tlenkiem tytanu

Madej M., Leszczyńska-Madej B.

Rudy i Metale Nieżelazne Recykling

|

2014

|

R. 59, nr 1

30--35

PL

Przedstawiono wyniki badań w zakresie badania mikrostruktury spiekanych kompozytów srebro-wolfram-TiO2. Materiał badawczy stanowiły kształtki ze srebra z dodatkiem 10, 20 i 30 % wolframu oraz 1 % TiO2. Porowate kształtki dwukrotnie prasowano pod ciśnieniem 600 MPa oraz dwukrotnie spiekano w atmosferze wodoru w temperaturze 900 °C przez 60 min. Kompozyty poddano badaniom gęstości względnej, twardości, wytrzymałości na zginanie, własności tribologicznych oraz przewodności elektrycznej w odniesieniu do czystego srebra. W artykule przedstawiono także mikrostruktury kompozytów otrzymanych w wyniku prasowania, spiekania, doprasowania i ponownego siekania.

EN

The W-Ag and W-Ag-TiO2 electrical contact materials are produced exclusively by means of powder metallurgy (PM). Tungsten is used for contacts utilised in heavy-duty applications. Composites containing 30-80 wt-% silver resist arc erosion and possess good anti-welding characteristics and acceptable interface resistance. The properties of PM electrical contacts depend on both their composition and manufacturing process. This means that the particle size, and distribution of the refractory phase, the homogeneity of the microstructure, and amount of porosity affect the electrical, mechanical, and thermo-physical properties of the composite material. In principle, the W-Ag and W-Ag-TiO2 composite materials can be produced by two techniques Attempts have been made to describe the influence of production process parameters on the microstructure and properties of W-Ag-TiO2 composites. The compositions of powder mixtures are W + 10, 20 and 30 % Ag, and 1 % TiO2 in all cases. They were subsequently double cold pressed in a rigid die on a single action press. The pressure was 600 MPa. The compacts were double sintered in hydrogen at 900 °C for one hour. The properties of the investigated composites are a complex function of the manufacturing route and tungsten content. The Brinell hardness of the Ag-W-TiO2 composites increases with the increased content of tungsten, whereas the bending strength seems to be adversely affected by the addition of the tungsten powder. The microstructures of double pressed and double sintered Ag-W-TiO2 materials in Figs 10-13 illustrate uniform distribution of tungsten (dark), silver (gray), titanium dioxide (circular gray) and small residual porosity.

15

Charakterystyka powłok krzemkowych na molibdenie i stopie TZM

Moskal G., Mikuśkiewicz M., Witala B., Swadźba L., Hetmańczyk M., Mościcki A., Kałamarz P., Supernak W., Niemiec D., Wrona A., Osadnik M.

Ochrona przed Korozją

|

2014

|

nr 5

184--187

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczące charakterystyki powłok dyfuzyjnych otrzymanych w wyniku procesu dyfuzyjnego nasycania krzemem w proszkach aktywowanych blach molibdenowych i ze stopu TZM. Scharakteryzowano morfologię powierzchni zewnętrznej uzyskanych powłok oraz ich skład fazowy i chemiczny. Określono również grubość i budowę wewnętrzną warstw krzemkowych. Stwierdzono, że grubość warstw krzemkowych ok. 40 μm w po 18 godzinach procesu krzemowania. W przypadku stopu TZM jest ona minimalnie mniejsza niż dla czystego Mo. Skład fazowy warstw we wszystkich przypadkach to krzemek typu MoSi2.

EN

The article presents the results of the examination related to characterization of diffusion coatings obtained in pack cementation process on Mo and TZN alloy sheet. Top surface of coatings, their chemical compositions were characterized. The thickness of coatings and their internal structure was evaluated as well. It was revealed that the thickness of silicide coatings was ca. 40 μm, after 18 hours of exposure during diffusion process of siliconizing. In the case of TZM alloy the thickness is little lower than in pure Mo.

16

Badanie wymywalności molibdenu z gleb nawożonych osadami ściekowymi i kompostami osadowymi

Bożym M, Rajmund A.

Chemik

|

2014

|

Vol. 68, nr 10

874--879

PL

W pracy zbadano zmiany zawartości molibdenu w glebach nawożonych osadami ściekowymi i kompostami osadowymi w czasie trwania doświadczenia lizymetrycznego. Dodatkowo zbadano mobilność tego metalu przy wykorzystaniu wybranych ekstrahentów (H2O, 0,1M HCl, 1M HCl). Osady ściekowe i komposty charakteryzowały się ponad dwukrotnie większym udziałem molibdenu niż gleby. Mimo to udział form mobilnych tego metalu w glebach był zbliżony, niezależnie od rodzaju nawożenia. Wymywalność molibdenu zależała od mocy zastosowanego ekstrahentu. Najmniej molibdenu oznaczono w ekstraktach wodnych, najwięcej w 1M HCl. Z przeprowadzonej analizy statystycznej wynika, że na wymywanie molibdenu z osadów i kompostów wpłynęła zawartość ogólna metalu, odczyn i zawartość substancji organicznej. W przypadku wymywalności z gleb, wpływ tych czynników nie został jednoznacznie określony.

EN

Changes of molybdenum content in soils fertilized with sewage sludge and composts during lysimeter experiment was researched. Additionally, the mobility of this metal was measured using selected extractants (H2O, 0.1M HCl, 1M HCl). Sewage sludges and composts were characterized by more than twice larger molybdenum content than in soils. Nevertheless, the percentage of Mo mobile forms in the soil was similar, regardless of the type of fertilization. Leaching of molybdenum depended on the ionic strength of the extractant. The lowest molybdenum content was determined in aqueous extracts, the highest in 1M HCl. The statistical analysis shows that the leaching of molybdenum from sewage and compost was influenced by pH, overall metal and organic matter content. In case of leaching from soils, the impact of these factors has not been clearly defined.

17

Effect of Varied Content of Molybdenum and Boron in Soil on Urease Activity

Kalembasa S., Kuziemska B.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2013

|

Vol. 20, nr 6

611--620

EN

The aim of the study was to determine the effect of varied content of molybdenum and boron in soil on urease activity. Soil in a three-year pot experiment, to which different amounts of molybdenum (0, 0.05, 0.1 and 0.15 mgMo kg–1 of soil on a one-off basis as an aqueous solution of Na2MoO4 2 H2O) and boron (5, 10, 15 mgB kg–1 of soil as an aqueous solution of borax Na2B4O7 10 H2O) were used for analyses. Orchard grass and crimson clover were cultivated in the experiment. Four re-growths of the test plants were harvested during each vegetation period. Soil during each year of the experiment was analysed, after each re-growth of the test plants. Urease activity was determined by the Hoffman and Teicher method based on colorimetric determination of ammonia following enzymatic hydrolysis of urea. The application of increased amounts of molybdenum significantly increased the enzyme activity in soil samples taken after the grass and clover were harvested. Urease activity in soil samples taken after clover harvest was higher each year than in soil taken after grass harvest. No effect of increasing boron content on urease activity was observed in soil taken after the cultivation of test plants.

18

Content of Selected Elements in Miscanthus sacchariflorus (Maxim.) Hack Biomass under the Influence of Sewage Sludge Fertilization

Malinowska E., Kalembasa D.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2013

|

Vol. 20, nr 2

203--211

EN

The field experiment consisted in the examination of the sewage sludge and mineral fertilization application on contents of some elements: Fe, Mn, Mo, Li, Ti, Ba and Sr in stalks and leaves of Miscanthus sacchariflorus grass cultivated in the first year as well as in the whole biomass harvested in the second year. Total elements concentrations were analyzed by means of ICP-AES technique after combustion in a muffle furnance at 450 oC. Much higher concentrations of analyzed elements in leaves of amur silvergrass than in its stalks was found. More molybdenum, and less iron and titanium was recorded in the second year than in the first year of the experiment. Contents of other elements determinated in biomass were at similar levels in both years of cultivation. Uptake and accumulation of selected elements in yields of amur silvergrass was higher in the first as compared with the second experimental year. Leaves showed higher uptake of Fe, Mn, Li, and Ti due to sewage sludge fertilization, while stalks uptake more Mo and Sr.

PL

W doświadczeniu polowym badano wpływ nawożenia osadem ściekowym i nawozami mineralnymi (dla porównania) na zawartość wybranych pierwiastków: Fe, Mn, Mo, Li, Ti, Ba i Sr w łodygach i liściach trawy Miscanthus sacchariflorus, uprawianej w I roku oraz w całej biomasie, zebranej w II roku. Zawartość ogólną wymienionych pierwiastków oznaczono metodą ICP-AES, po mineralizacji na sucho w piecu muflowym, w temperaturze 450 oC. Stwierdzono kilkakrotnie większą zawartość analizowanych pierwiastków w liściach miskanta cukrowego niż w łodygach. W II roku zanotowano więcej molibdenu, mniej żelaza i tytanu niż w I roku eksperymentu. Zawartość pozostałych pierwiastków była na zbliżonym poziomie w obu terminach badań. Pobranie i wyniesienie badanych pierwiastków z plonem miskanta cukrowego było większe w I roku uprawy, w stosunku do II roku. Liście pobierały więcej Fe, Mn, B, Li i Ti pod wpływem nawożenia osadem ściekowym, łodygi Mo i Sr.

19

Kompozyty na osnowie Al2O3 z dodatkiem wanadu oraz molibdenu do zastosowań na ostrza do obróbki stali

Broniszewski K., Woźniak J., Zawada A., Czechowski K., Olszyna A.

Mechanik

|

2012

|

R. 85, nr 8-9CD (SOS)

31--38

20

Effect of Iron, Molybdenum and Cobalt on the Amount of Nitrogen Biologically Reduced by Rhizobium galegae

Symanowicz B., Kalembasa S.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2012

|

Vol. 19, nr 11

1311-1320

EN

Iron and molybdenum are microelements which have a decisive effect on the amount of nitrogen fixed by legume plants. They are mainly necessary in the synthesis of nitrogenase. Cobalt also takes part in the process of biological reduction of N2. In order to determine the effect of Fe, Mo and Co on the amount of nitrogen fixed by fodder galega (Galega orientalis Lam.), a field experiment was conducted in the years 2005–2007 at the experimental station of the University of Natural Sciences and Humanities in Siedlce. Nitrogen 15N enriched at 10.3 at % was applied in early spring as (15NH4)2SO4 at 1.66g per 1m2. Simultaneously with fodder galega (Galega orientalis Lam.), a plant unable to reduce nitrogen N2 was cultivated (spring barley – Hordeum sativum), which was also fertilised with 15N as (15NH4)2SO4 with 10.3 at % enrichment. Upon harvesting the test plant in the budding phase (three cuts), samples were taken, dried and ground. Soil samples were also taken before each cut. Fe, Mo and Co content in soil and the plant was determined by the ICP-AES, following its dry mineralisation. Statistical calculations revealed significant differences in the content of iron, molybdenum and cobalt in the soil and in the plant. The soil contained the largest amount of iron, less cobalt and the smallest amount of molybdenum. The iron amount found in biomass of fodder galega lay within the optimum limits specifying the acceptable content of trace elements in fodder, whereas the molybdenum content was too high and that of cobalt was too low. The correlation coefficients indicate a significant relationship between the content of iron, molybdenum and cobalt in soil and the amount of nitrogen reduced biologically by Rhizobium galegae bacteria which live in symbiosis with fodder galega.

PL

Żelazo i molibden to mikroelementy, które mają decydujący wpływ na ilość azotu biologicznie związanego przez rośliny bobowate. Są one niezbędne do budowy nitrogenazy i innych enzymów. Również kobalt pośrednio uczestniczy w procesie biologicznej redukcji N2. W celu określenia wpływu Fe, Mo i Co na ilość azotu związanego przez rutwicę wschodnią (Galega orientalis Lam.) przeprowadzono doświadczenie polowe w latach 2005–2007 na terenie należącym do stacji doświadczalnej UP-H w Siedlcach. Azot 15N o wzbogaceniu 10,3 at % stosowano w formie 15N as (15NH4)2SO4 w ilości 1,66 g na 1 m2 wczesną wiosną. Równolegle z uprawą rutwicy wschodniej (Galega orientalis Lam.) uprawiano roślinę nie mającą zdolności biologicznej redukcji N2 (jęczmień jary – Hordeum sativum), którą również nawożono 15N w formie (15NH4)2SO4 o wzbogaceniu 10,3 at %. Podczas zbioru rośliny testowej w fazie pąkowania (trzy pokosy) pobierano próbki, które następnie wysuszono i rozdrobniono. Przed każdym pokosem pobierano także próbki gleby. Zawartość Fe, Mo i Co w glebie i roślinie oznaczono metodą ICP-AES po mineralizacji „na sucho”. Obliczenia statystyczne wykazały istotne zróżnicowanie w zawartości żelaza, molibdenu i kobaltu w glebie i roślinie. W glebie najwięcej oznaczono żelaza, mniej kobaltu, a najmniej molibdenu. Oznaczona zawartość żelaza w biomasie rutwicy wschodniej mieściła się w optymalnym zakresie liczb granicznych określających dopuszczalne ilości pierwiastków śladowych w paszy, natomiast molibden występował w nadmiarze, a kobalt w niedoborze. Obliczone współczynniki korelacji wskazują na istotną zależność między zawartością żelaza, molibdenu i kobaltu w glebie a ilością biologicznie zredukowanego azotu przez bakterie Rhizobium galegae żyjące w symbiozie z rutwicą wschodnią.