Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Obiekt budowlany a ingerencja w złoże kopaliny

Grzesik Bartłomiej

Materiały Budowlane

|

2024

|

nr 2

66--68

2

Rola i znaczenie dokumentacji geologicznej złoża w ochronie złóż kopali

Piątkowska Magdalena, Perkowski Piotr

Górnictwo Odkrywkowe

|

2023

|

R. 64, nr 2

4--10

PL

W artykule opisano proces ujawniania udokumentowanych złóż kopalin w aktach planowania przestrzennego, omówiono kompetencje organów administracji geologicznej w ramach współdziałania w procesie kształtowania ładu przestrzennego oraz kompetencje wojewody w zakresie ochrony złóż kopalin. Ponadto przedstawiono kluczowe orzeczenia sądów administracyjnych, które stanowią ważne uzupełnienie obowiązujących przepisów prawa w zakresie ochrony złóż kopalin. Stanowią one punkt wyjścia do udzielenia odpowiedzi na pytania: jak treść dokumentacji geologicznej złoża wpływa na zapisy aktów planowania przestrzennego oraz na co warto zwrócić uwagę przy opracowywaniu rozdziału dotyczącego ochrony złóż kopalin w dokumentacji geologicznej złoża. Odpowiedzi na te pytania zyskują szczególnego znaczenia w kontekście projektowanych zmian przepisów prawa, dotyczy to zarówno nowelizacji ustawy – Prawo geologiczne i górnicze (P.g.g. UD 280), jak również ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (u.p.z.p. UD 369). Natomiast niezależnie od tego, czy projektowane zmiany wejdą w życie, właściwe opracowanie rozdziału dotyczącego ochrony złóż kopalin w dokumentacji geologicznej, zwiększa szansę na zabezpieczenie złoża kopaliny i jego przyszłą eksploatację.

EN

The article describes the process of disclosing documented mineral deposits in spatial planning acts, addresses the competencies of geological administration bodies in the framework of cooperation in the process of shaping spatial order, as well as clarifies the competencies of the voivode with respect to the protection of mineral deposits. In addition, pivotal administrative court rulings are presented, which are a significant supplement to the existing laws on the mineral deposits safeguarding. They constitute a launching ground for providing answers to the following questions: how the content of the geological documentation of the mineral deposit affects the provisions of spatial planning acts, and what to consider when developing a chapter on the mineral deposits safeguarding in the geological documentation of a mineral deposit. The answers to these questions become particularly important in the context of the proposed modifications to the law, this applies both to the amendments to the Law – Geological and Mining Law (P.g.g. UD 280), as well as to the Law on Spatial Planning and Development (u.p.z.p. UD 369). On the other hand, regardless of whether the proposed amendments come into force, the proper elaboration of the chapter on the mineral deposits safeguarding in the geological documentation enhances the chances of securing the mineral deposit and its future exploitation.

3

Post factum, czyli: czy można zdemaskować ukrywających fakty i ustalić ilość kopaliny wydobytej w sposób nielegalny ? – studium przypadku

Gorol M., Mzyk T.

Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji

|

2017

|

Vol. 6, iss. 3

59--67

PL

W artykule przedstawiono przypadek łamania, na wielką skalę, przepisów ustawy Prawo geologiczne i górnicze. Przedsiębiorca pod pozorem robót geologicznych prowadził regularną eksploatację iłu do produkcji wyrobów ceramiki budowlanej. Ostatecznie zmuszony do przeprowadzenia geodezyjnego obmiaru wyrobiska i rozliczenia zasobów złoża, prawie 11krotnie zaniżył ilość kopaliny pobranej w sposób nielegalny, czego dowiedziono wykorzystując metodykę obliczania zasobów metodą przekrojów. Procederowi sprzyjał brak zdecydowania w działaniu organu koncesyjnego.

EN

The article presents a case of large-scale violation of the Polish Geological and Mining Law. Under a disguise of geological works, an entrepreneur has conducted a regular mine working of clay for a production of ceramic construction products. Finally, forced to conduct a geodesic measurement of open-cut working and to provide the statement on the resources, they have understated estimated the amount of the illegally acquired mineral product 11-fold. This has been proved that using the methodology for the calculation of resources using sections method. The practice was encouraged by the hesitant activities undertaken by the licensing authority.

4

Perspektywy dla kruszyw : nowe dane o surowcach budowlanych i drogowych w Mapie Geośrodowiskowej Polski

Kozłowska O., Sołomacha M., Walentek I.

Surowce i Maszyny Budowlane

|

2015

|

nr 3

86-90

PL

Intensywnie rozwijająca się infrastruktura wielu sektorów polskiej gospodarki powoduje, że stale rośnie zapotrzebowanie na kruszywa naturalne piaskowo-żwirowe. Jako że baza zasobowa w udokumentowanych złożach nie pokrywa rosnącego zapotrzebowania na surowce budowlane, Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy (PIG-PIB), wykonał w ramach realizacji drugiej edycji Mapy Geośrodowiskowej Polski w skali 1:50 000 (MGśP) weryfikację wcześniej wyznaczonych perspektyw surowcowych kopalin piaskowo-żwirowych pod kątem wykorzystania w drogownictwie i budownictwie.

5

Model złoża oparty na parametrach jakościowych węgli kamiennych – pierwszy komunikat

Poniewiera M., Jelonek I., Gąsior B.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2015

|

z. 62, nr 4

379--393

PL

Po przeanalizowaniu dostępnych publikacji oraz prowadzonych przedsięwzięć związanych z branżą geodezyjną i geologiczną w Polsce, napotkano na numeryczne modele złóż, które zostały skutecznie wdrożone na kopalniach węgla kamiennego, m.in. w Jastrzębskiej Spółce Węglowej S.A. Jeśli do utworzonych modeli dodać jakość węgli, otrzymamy wówczas Numeryczno-Jakościowy Model Złoża (NJMZ). Uzasadnioną przesłanką, stanowiącą podstawę do podjęcia działań w kierunku wdrożenia wyników badań podstawowych w praktyce gospodarczej, jest innowacyjność rozwiązania jakie proponują autorzy niniejszego artykułu. Oparte jest ono na wykorzystaniu badań petrograficznych i fizykochemicznych, które stanowią podstawę do określenia jakości i przydatności węgla. Ponadto informacje jakie będzie zawierał Numeryczno-Jakościowy Model Złoża (NJMZ) wypełnią lukę, jaka ciągle istnieje w sektorze węglowym pomimo tak wielu opracowań, które w większości dotyczą danych na temat właściwości fizykochemicznych i złożowych węgli.

EN

Based on the available publications and ongoing projects in the geodetic and geological industry, it has been found that the so-called numerical models of deposits are effectively implemented at hard coal mines e.g. in JSW S.A. If the coal quality is taken into account, the Numerical and Qualitative Model of the Deposit (NQMD) is obtained. The innovativeness of the proposed solution forms the basis to take actions aimed at implementing the results of basic research in business practice. The aforementioned innovativeness is based on the use of petrographic and physico-chemical studies that form the basis for determining the quality and suitability of coal. What is more, the data included in the Numerical and Qualitative Model of the Deposit will fill the gap that still exists in the coal sector despite numerous studies, usually focusing on both the physicochemical and reservoir properties of coal.

6

Kierunki rozwoju przesiewaczy

Wodziński P.

Surowce i Maszyny Budowlane

|

2014

|

nr 3

50-54

PL

Przesiewanie kopalin jest procesem występującym w całym przemyśle wydobywczym i nierzadko powoduje określone problemy techniczne i technologiczne. Sita stalowe, elastomerowe czy odlewane, przesiewacze dwuczęstościowe, membranowe oraz zestawy mobilne. Jaką mamy wiedzę na temat przesiewania i w jakich kierunkach nastąpi ich rozwój?

7

Jakie zmiany niesie zmiana? : nowości w Prawie geologicznym i górniczym dotyczące nie tylko złóż węglowodorów

Dyka M.

Surowce i Maszyny Budowlane

|

2014

|

nr 4-5

82-89

PL

26 sierpnia 2014 г., pod pozycją nr 1133, w Dzienniku Ustaw RP opublikowana została Ustawa z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy - Prawo geologiczne i górnicze oraz niektórych innych ustaw. W swej zasadniczej części wejdzie ona w życie z dniem 1 stycznia 2015 r. Zawiera ona sporo nowości istotnych dla przedsiębiorców eksploatujących złoża kopalin będące źródłem surowców budowlanych.

8

Uwarunkowania geologiczne i środowiskowe eksploatacji złóż kopalin w regionie suwalsko-augustowskim

Bąk B., Kuć P., Szeląg A., Koźma J.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2014

|

R. 55, nr 2-3

52--60

PL

Celem artykułu jest pokazanie kopalin regionu suwalsko-augustowskiego jakimi są rudy żelaza, głazy, piaski i żwiry, kred jeziorne, torfy i kopaliny ilaste na tle uwarunkowań geologicznych i środowiskowych. Baza surowcowa kopalin skalnych jest i mało zróżnicowana. Dominują piaski i żwiry, których udokumentowane zasoby stanowią blisko połową zasobów województwa podlaskiego. Pozostałe kopaliny mają podrzędne znaczenie. Charakterystyczna dla tego regionu jest duża konfliktowość sozologiczna złóż, wynikająca głównie z objęcia ich fragmentów różnymi formami prawnej ochrony przyrody i krajobrazu, lasów, wód powierzchniowych i podziemnych. Konflikty te rzutują w istotny sposób na możliwość swobodnego rozwoju wydobycia kopalin skalnych, eksploatowanych metodami odkrywkowymi. Prezentowana praca zawiera omówienie tych wielowątkowych uwarunkowań na tle specyfiki regionu.

EN

The paper presents mineral resources of Suwałki - Augustów region, namely: iron ores, aggregates (boulders, sands, gravels), lacustrine chalk, peat and clay deposits, and their geologic and environmental conditioning. The region is characterized by rather undiversified raw materials, among which sand and gravel are the most crucial. Their documented resources stand for almost a half of the total resources of the Podlaskie province. Other exploited raw materials are of secondary importance. The discussed area is to a far extent sozologically conflictual, because the extensive terrains in the region are under a legal protection of nature and landscape, forests and surface or underground waters. The conflicts of interest have an adverse impact on possibility of open-pit mining and quarrying. The paper discusses these issues in manifold context.

9

Analysis of temperature distribution in a pipe with inner mineral deposit

Joachimiak M., Ciałkowski M., Bartoszewicz J.

Archives of Thermodynamics

|

2014

|

Vol. 35, no. 2

37--49

EN

The paper presents the results of calculations related to determination of temperature distributions in a steel pipe of a heat exchanger taking into account inner mineral deposits. Calculations have been carried out for silicate-based scale being characterized by a low heat transfer coefficient. Deposits of the lowest values of heat conduction coefficient are particularly impactful on the strength of thermally loaded elements. In the analysis the location of the thermocouple and the imperfection of its installation were taken into account. The paper presents the influence of determination accuracy of the heat flux on the pipe external wall on temperature distribution. The influence of the heat flux disturbance value on the thickness of deposit has also been analyzed.

10

Nielegalna eksploatacja kopalin w roku 2012

Maj J.

Surowce i Maszyny Budowlane

|

2013

|

nr 3

22-27

PL

Jak wskazywał raport opracowany w 2008 r. przez Wyższy Urząd Górniczy, około 45% pozyskania kopaliny w latach 2002-2007 odbywało się w sposób niekoncesjonowany. Mając na względzie alarmujące dane o tym zjawisku w roku 2012, brak jest podstaw do przyjęcia, że wskaźnik ten uległ wyraźnej poprawie. Liberalizacja przepisów ustawy PGG, jak się wydaje, nie przyniosła tu oczekiwanych rezultatów. Artykuł omawia dwa przypadki nielegalnego pozyskania kopaliny: działalność prowadzoną z rażącym naruszeniem warunków koncesji oraz eksploatację bez wymaganej koncesji, opisuje problemy wynikające z postępowań administracyjnych.

11

Kopanie w zbiorniku : wydobycie kopalin w obrębie obiektów gospodarki wodnej

Dyka M.

Surowce i Maszyny Budowlane

|

2013

|

nr 3

56-60

PL

Budowa zbiornika „Racibórz Dolny” to ważne przedsięwzięcie dla producentów kruszyw, dające nadzieję na ożywienie lokalnego rynku (o czym była mowa w nr 2/2013). Jednocześnie jednak stworzenie suchego polderu w części doliny Odry spowoduje powstanie ograniczeń dla wydobywania kruszyw w późniejszym okresie. Ograniczenia te stanowią przykład wyzwań, z jakimi uporać się muszą przedsiębiorcy górniczy podejmujący wydobycie w obrębie lub w pobliżu takich obiektów. Artykuł opisuje warunki eksploatacji kopalin w obrębie Zbiornika Racibórz Dolny, przedstawia zgody administracyjne dla eksploatacji kopalin w obrębie sztucznych zbiorników wodnych i budowli przeciwpowodziowych.

12

Wybrane problemy geoetyki w związku z dokumentowaniem złóż kopalin

Nemec V.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2013

|

R. 54, nr 2

9--11

PL

Wskazane zostały wybrane kluczowe zagadnienia odpowiedzialności wykonawców prac rozpoznawczych zarówno za ich wyniki końcowe jaki i częściowe oraz za ich wykorzystanie w dalszej działalności. Zaprezentowano niektóre ogólne problemy geoetyki, które powinny być brane pod uwagę przez decydentów odpowiedzialnych za podejmowanie prac rozpoznawczych.

EN

Several key moments in the whole process have been selected to show the expected responsibility of “players” who should guarantee the reliability of partial and final exploration results for the following exploitation process. Furthermore some general problems of geoethics are presented which have to be taken into consideration by decision makers responsible for exploration and exploitation processes.

13

Kruczki i sztuczki w zakresie prac geologicznych i przygotowania zakładu do eksploatacji

Schwarz H.

Surowce i Maszyny Budowlane

|

2012

|

nr 3

84-87

PL

Nowe Prawo geologiczne i górnicze jest pełne nieprecyzyjnych lub niezdefiniowanych pojęć. Z jednej strony niejednoznaczności takie mogą być źródłem problemów, jednakże z drugiej nasuwa się pytanie: czy można owe niejednoznaczności wykorzystać z korzyścią dla siebie? Odpowiedź jest tylko jedna – nie tylko można! Trzeba! Kreatywne spojrzenie na przepisy prawa, czyli "kruczkami i sztuczki", autor niniejszego artykułu chciałby uczynić przedmiotem nie tyle tajemnej wiedzy, lecz powszechnie stosowanego sposobu służącego likwidacji barier przy prowadzeniu działalności geologicznej i górniczej.

14

Gospodarka złożem w planie ruchu

Baradziej M.

Surowce i Maszyny Budowlane

|

2012

|

nr 6

16-21

PL

Wejście w życie ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. - Prawo geologiczne i górnicze, a wraz z nią szeregu nowych aktów wykonawczych, nasunęło wiele wątpliwości co do praktycznego stosowania pewnych przepisów. Niniejszy artykuł jest próbą odpowiedzi na niektóre problematyczne kwestie związane z zasadami gospodarowania złożami kopalin w kontekście odpowiednich zapisów planu ruchu.

15

Wybrane aspekty prawne regulacji własności górniczej i użytkowania górniczego w nowym prawie geologicznym i górniczym

Kozieł A.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2012

|

nr 448 (2)

265--268

PL

W pracy zaprezentowano wybrane problemy w wykładni i stosowaniu nowej regulacji prawa geologicznego i górniczego (ustawa z 9 czerwca 2011). Wskazano istotne zmiany w ukształtowaniu stosunków własnościowych w górotworze i własności złóż oraz wynikającymi z tego problemami nowej formy użytkowania górniczego. W artykule przedstawiono, jakie przepisy prawa zobowiązań odnoszące się do dzierżawy będą miały zastosowanie do użytkowania górniczego.

EN

The paper presents the development of selected problems in the interpretation and application of new rules of the geological and mining law (act of june 9. 2011). In particular, it deals with the significant changes in main terms and the formation of ownership and property in the problem of subsurface deposits, arising from this new form of mining usufruct. The article also presents how contract law provisions relating to the lease will apply to the mining use.

16

Waloryzowanie kopalin skalnych. Cz. 3, Materiał bloczny : skały metamorficzne i osadowe

Pietrzyk-Sokulska E.

Surowce i Maszyny Budowlane

|

2011

|

nr 3

56-60

17

Waloryzowanie kopalin skalnych. Cz. 2, Materiał bloczny : skały metarmorficzne i osadowe

Pietrzyk-Sokulska E.

Surowce i Maszyny Budowlane

|

2011

|

nr 2

38-42

18

Badania nad procesem sekwestracji CO2 w złożach mineralnych z wykorzystaniem żużli metalurgicznych

Różański P., Pogorzałek J., Stecko J., Zdonek B., Niesler M., Spiewok W.

Prace Instytutu Metalurgii Żelaza

|

2011

|

T. 63, nr 1

55-59

PL

Celem pracy było zbadanie możliwości wykorzystania żużli metalurgicznych do sekwestracji CO2. Wykonano przegląd literatury na temat sekwestracji CO2, ze szczególnym uwzględnieniem sekwestracji mineralnej z wykorzystaniem żużli stalowniczych. Przeprowadzono eksperymenty w skali laboratoryjnej, na podstawie których dokonano wstępnej oceny zdolności wiązania CO2 przez żużel stalowniczy, oraz opracowano program dalszych badań. Stwierdzono, że w wyniku przedmuchiwania technicznie czystym CO2, zawiesiny wodnej żużla z procesu pozapiecowej obróbki ciekłej stali niskostopowej, w procesie sekwestracji wzięło udział około 16% CaO zawartego w żużlu. Do sporządzenia zawiesiny użyto frakcji żużla o granulacji <125 žm. Proces prowadzono przy temperaturze zawiesiny 70oC, w czasie 90 minut.

EN

The purpose of the work was to investigate the possibility of using metallurgical slags for CO2 sequestration. The literature on CO2 sequestration, with particular consideration given to mineral sequestration using steelmaking slag, was reviewed. The experiments on a laboratory scale were carried out and based on them the initial assessment of the ability to bond CO2 by steelmaking slag was made and programme for further investigations was developed. It was found that as a result of using technically pure CO2 to blow out water suspension of the slag from the secondary treatment of liquid low-alloy steel approx. 16% of CaO contained in slag took part in the sequestration process. For preparation of the suspension the slag fraction with granulation of <125 žm was used. The process was carried out at the suspension temperature of 70oC for 90 minutes.

19

Przestrzenna ocena perspektyw surowcowych obszaru krakowskiego (północno-zachodnia część województwa Małopolskiego)

Radwanek-Bąk B., Koźma J.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2011

|

R. 52, nr 6

26-37

PL

W artykule przedstawiono wyniki kartograficznej analizy geologiczno-środowiskowych i planistycznych uwarunkowań zagospodarowania, wydzielonych jednostek geologiczno-złożowych w obszarze położonym na zachód od Krakowa. Znajduje się on we fragmencie Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, Kotliny Oświęcimskiej i brzeżnej strefy Pogórza Wielickiego. W regionie tym występuje szereg znaczących, z punktu gospodarczego, złóż związanych z jurajskimi i paleozoicznymi utworami monokliny śląsko-krakowskiej, neogeńskimi utworami zapadliska przedkarpackiego, karpackimi utworami fliszowymi serii śląskiej i podśląskiej oraz czwartorzędowymi utworami dolin rzecznych. Jednocześnie znaczne fragmenty obszaru objęte są zróżnicowanymi, pod względem rangi, obiektami ochrony przyrody ożywionej oraz poddawane są silnej presji zabudowy terenu, trwale wykluczającej inne funkcje użytkowania. Zaprezentowano metodę wartościowania stanu zagospodarowania omawianego terenu, z zastosowaniem podziału obszaru na równopowierzchniowe pola oceny, przeprowadzonego z zastosowaniem technik GIS. Wyniki zostały skonfrontowane z wydzieleniami jednostek geologiczno-złożowymi, co w efekcie końcowym umożliwiło wskazanie obszarów predysponowanych dla inwestycji górniczych, spełniających kryteria zrównoważonego rozwoju

EN

The paper deals with the results of the analysis of the geological-environmental mapping and land development conditions of the selected geological-mineral deposits units in the region west of Kraków. The discussed area is located in the part of the Kraków-Czestochowa Upland, the Oświęcim Basin and the border zone of Wielickie Foothills. From the economical point of view there are many important mineral deposits which are related to the Jurassic and Paleozoic rocks of Krakow-Silesia monocline, Neocene deposits of the Carpathian Foredeep, the Silesian and under Silesian series of the Carpathian flysch as well as Quaternary river deposits. The considerable parts of the discussed area are covered by the various types of nature protection zones and strong building development – the factors which eliminate other options for land use. The valuation method of the state of land development, based on the equal-surface valuation areas using of the GIS methods has been presented. The obtained results have been compared with the geological–mineral deposits units. The analysis allowed the indication of the areas predisposed towards mining activity which fulfills the sustainable development criteria.

20

Kompleksowa waloryzacja i hierarchizacja złóż kopalin skalnych

Nieć M., Radwanek-Bąk B.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2011

|

R. 52, nr 6

5-14

PL

Na podstawie przeglądu różnych proponowanych sposobów waloryzacji wyróżnione zostały cztery niezależne jej obszary: • walorów złożowo-surowcowych (zasobów i jakości kopaliny), • atrakcyjności górniczej, • ograniczonej możliwości wykorzystania wobec wymagań ochrony środowiska, • ograniczonej dostępności przez zagospodarowanie terenu złożowego. Kryteria złożowo-surowcowe są określane indywidualnie dla poszczególnych rodzajów kopalin. Kryteria górnicze określają stopień trudności ich eksploatacji (grubość nadkładu, stosunek grubości nadkładu do miąższości złoża, zawodnienie złoża, stopień komplikowania budowy złoża) i możliwość odstawy surowca do odbiorców (odległości od sieci drogowej i od potencjalnych odbiorców). Waloryzacja środowiskowa złóż oparta jest na określeniu ograniczeń dostępności z tytułu wymagań ochrony przyrody i krajobrazu, użytkowych wód podziemnych, gleb i lasów. Waloryzacja z tytułu ograniczeń planistycznych możliwości wykorzystania złóż oparta jest na ocenie stopnia zabudowy terenu. W każdej grupie kryteriów wyróżnia się 3 klasy: najwyższą (N), wysoką (W) i niską (Z). Pozwala to na opisanie każdego złoża za pomocą czteroliterowego symbolu: w kolejności walorów zasobowo-surowcowych, uwarunkowań górniczych, środowiskowych i planistycznych, przykładowo: NNWN, NZNZ itd. Symbole te przedstawione na mapie złóż kopalin pozwalają na szybkie ich porównanie i wskazanie najbardziej wartościowych zasługujących na ochronę.

EN

Based on review of different methods of evaluation of industrial rock deposits, the simple method of their value ranking was proposed. It consists of separate deposit valuation in four domains: • resources and quality of mineral commodity, • mining conditions (geological mining conditions and deposit accessibility), • environmental restraints of possible mining, • land use planning restraints. The resource and mineral commodity criteria are separately designed for each kind of industrial rock deposits. Mining conditions are defined as degree of difficulties of deposit exploitation (overburden thickness, stripping ratio, amount of water inflow, variation of deposit structure and continuity) and possibility of exploited commodity delivery to customers (distance and quality of road connections). Environmental restraints are defined by protection exigencies of nature, landscape, underground water, fertile soils and forests. Land use restraints are defined by degree of settlement or industrial coverage of the area of deposit occurrence. Within each of four valuation domains 3 categories of deposit value are defined: the highest (N), high (W), and low (Z). It allows to describe each deposit value by symbol, that consist of four letters designing in following order: resources and rock quality, mining conditions, environmental restraints, land use restraints, e.g. NNWN, WNWZ etc. They can be visualized on mineral commodity maps and allow quick comparison of different deposits, and select those of highest value.