Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Benefits and limitations related to the application of the REACH regulation for mining explosives

Harat Andrzej

Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej

|

2023

|

Nr 87

67--84

EN

The article outlines practical implications associated with the development and implementation of the REACH regulation. Following the introduction of this legal act, the system for managing the safety of chemical substances throughout the European Union has been harmonised and based on the principles of registration, evaluation and authorisation. These rules apply to all types of substances, preparations and products available on the market. Their importance in reducing the environmental impact of hazardous substances, including explosives, should be considered particularly important. The study inter alia analyses the advantages of applying the REACH system to mining explosives (dynamites and emulsion explosives), including in particular a comprehensive analysis of the environmental effects of the use of this type of substances, carried out according to unified criteria specified in the provisions of the regulation. On the other hand, the major drawback of the adopted regulations is the failure to take into account the conditions associated with the safety of the working environment in the discussed legal act.

PL

W artykule przedstawiono praktyczne konsekwencje związane z opracowaniem i wdrożeniem regulacji rozporządzenia REACH. W następstwie wprowadzenia tego aktu prawnego nastąpiło ujednolicenie systemu zarządzania bezpieczeństwem substancji chemicznych na obszarze całej Unii Europejskiej i oparcie go na zasadach rejestracji, oceny i udzielania zezwoleń. Zasady te odnoszą się do wszelkiego rodzaju substancji, preparatów i wyrobów znajdujących się w obrocie handlowym. Za szczególnie istotne należy uznać ich znaczenie w zakresie ograniczenia środowiskowych oddziaływań substancji niebezpiecznych, do których zalicza się materiały wybuchowe. W ramach rozważań podjętych w pracy analizie poddano zalety zastosowania systemu REACH względem górniczych materiałów wybuchowych (dynamitów i materiałów wybuchowych emulsyjnych), do których zaliczyć należy w szczególności kompleksową analizę skutków środowiskowych zastosowania tego rodzaju substancji prowadzoną wedle ujednoliconych kryteriów ustalonych poprzez przepisy rozporządzenia. Z kolei na najistotniejszą wadę przyjętych regulacji uznać należy nie uwzględnienie w ramach omawianego aktu prawnego uwarunkowań związanych z bezpieczeństwem środowiska pracy.

2

Eksperymentalna weryfikacja zmodyfikowanego ładunku specjalnego „Ptasznik” w zastosowaniach niekonwencjonalnych

Warchoł Radosław, Gędziorowski Maciej, Piecuch Marek, Magier Mariusz

Przemysł Chemiczny

|

2023

|

T. 102, nr 11

1182--1196

PL

Przedstawiono uniwersalny ładunek specjalny (UŁS) „Ptasznik” o działaniu kumulacyjnym. Opisano genezę jego powstania oraz scharakteryzowano ładunki kumulacyjne, które są obecnie na wyposażeniu sił zbrojnych i stanowią specjalistyczne wyposażenie pojedynczego żołnierza. Wymieniono podstawowe parametry taktyczno-techniczne UŁS. Zaprezentowano wyniki badań poligonowych m.in. podstawowego parametru, jakim jest głębokość przebicia płyty pancernej przez UŁS dla różnych dystansów (odległość podstawy wkładki kumulacyjnej od obiektu). Dodatkowo badania poligonowe zostały rozszerzone o sprawdzenie niekonwencjonalnego zastosowania UŁS, m.in. użycia ładunku z dodatkowymi modułami funkcjonalnymi - nakładki EFP oraz DFC.

EN

A universal special charge (USC) “Fowler” with a cumulative effect was exptl. verified. The USC was compared with conventional charges currently used by engineering troops. The basic tactical and tech. parameters of the USC were described. The special modifications of the charge developed in order to enable its use in non-military and nonconventional applications were described. The field test results, esp. its penetration depth in the armor plate from various distances, were presented. The field tests were extended to check the unconventional use of USC by using addnl. functional liners like explosively formed projectile and directional fragmentation charge.

3

Rozwój technik wytwarzania przyrostowego materiałów wybuchowych

Cieślak Piotr, Prasuła Piotr, Czerwińska Magdalena, Wieja Łukasz

Problemy Techniki Uzbrojenia

|

2023

|

R, 52, z. 164

111--131

PL

W ostatnich latach nastąpił gwałtowny rozwój technologii druku 3D. Wytwarzanie przyrostowe obejmuje coraz więcej gałęzi przemysłu, od produkcji bardzo małych i wymagających wysokiej dokładności wykonania elementów w inżynierii biomedycznej do wytwarzania modułów rakiet w przemyśle kosmicznym. Rozpatrywane są również możliwości zastosowań technologii addytywnego wytwarzania w przemyśle zbrojeniowym, gdzie rozwijane są techniki druku obejmujące nie tyko wytwarzanie elementów wyposażenia, ale i bezpośredni druk materiałów wybuchowych. W artykule przedstawiono obecny poziom wiedzy na temat druku 3D materiałów wybuchowych. Ponadto, zaprezentowano najczęściej wykorzystywane techniki wytwarzania przyrostowego oraz ich praktyczne zastosowanie przez różne ośrodki badawczo-rozwojowe. Skupiono się również na scharakteryzowaniu materiałów stosowanych obecnie do druku oraz modyfikacji samych technik wytwarzania.

EN

There has been a rapid development of 3D printing technology at the turn of recent years. Additive manufacturing is expanding into more and more industries, from very small and high-precision components production in biomedical engineering to the manufacture of rocket modules in the aerospace industry. The possibilities of using additive manufacturing technology in the defence industry are also being considered, where printing techniques are being developed, including not only the production of equipment elements, but also direct printing of explosives. The article presents the current level of knowledge on 3D printing of explosives. In addition, the most frequently used techniques of additive manufacturing and their practical application by various research and development facilities were presented. It is also focused on the characterization of materials currently used for printing and the modification of the manufacturing techniques.

4

Managing the rock mass destruction under the explosion

Kononenko Maksym, Khomenko Oleh, Sadovenko Іvan, Sobolev Valeriy, Pazynich Yuliya, Smoliński Adam

Journal of Sustainable Mining

|

2023

|

Vol. 22. iss. 3

240--247

EN

Using the theory of elasticity and the main provisions of the quasi-static-wave hypothesis of the mechanism of the destruction of a solid medium under the action of an explosion, analytical modelling of the parameters of the formation of crumpling zones and crushing of the rock mass around the charging cavity during its explosive loading was carried out. Analytical models of the radii of the crumpling, intensive fragmentation and fracturing zones formed around the charging cavity in the rock mass during its explosive loading, taking into account the pressure of the explosion products, the limit of tensile-compressive strength of the rocks, their structural composition, fracturing and compaction under the action of rock pressure, were developed. Based on the change in the stress-strain state of the rock mass under the action of the explosion, numerical modelling of the radii of the zones of crumpling, intensive fragmentation and fracturing was performed using the finite element method. According to the simulation results, the power dependence of the change in the radii of the crumpling and fragmentation zones of the rock mass was determined depending on the diameter of the charging cavity, the pressure of the explosion products, and the limit of rock compressive strength. By comparing the results of analytical and numerical modelling for rigid boundary conditions of a homogeneous non-cracked rock mass, the difference in the values of the radii of the defined zones was established as being 4, 8 and 6%, respectively. The resulting analytical models of the radii of crushing zones, intensive fragmentation and fracturing increase the accuracy of estimating the parameters of rock mass destruction by explosion by up to 50% and improve the parameters of drilling and blasting operations when carrying out mining operations, special purpose cavities and rocking of the rock mass.

5

Określanie maksymalnej poziomej radialnej częstotliwości drgań w złożu, spowodowanej parasejsmiczną poziomą falą radialną w polu bliskim podczas urabiania bloku skalnego strzelaniem

Chrzan Tadeusz, Szymanowicz Sławomir

Górnictwo Odkrywkowe

|

2023

|

R. 64, nr 1

4--7

PL

Sposób określania maksymalnej poziomej radialnej częstotliwości drgań w złożu spowodowaną parasejsmiczną poziomą falą radialną w polu bliskim podczas urabiania bloku skalnego strzelaniem polega na zastosowaniu prędkości fali parasejsmicznej na radialnym kierunku X i częstotliwości poziomej radialnej drgań złoża w czasie strzelania oraz obliczenia na tej podstawie maksymalnej poziomej radialnej częstotliwości drgań w badanym złożu. Pomiary są wykonywane w punktach pomiarowych przed czołem urabianego bloku skalnego. Pomiary wykonuje się, po odpaleniu ładunku materiału wybuchowego umieszczonego w jednym rzędzie otworów strzałowych urabianego strzelaniem bloku skalnego. Sposób ten znajdzie zastosowanie w górnictwie odkrywkowym, do określenia czasu odpalenia następnego otworu czyli czasu zwłoki między strzałowej [ms] powodującej wygaszenie drgań spowodowanych odpaleniem poprzedniego otworu.

EN

The method for determining the maximum horizontal radial frequency of vibration in the deposit caused by a parasitic horizontal radial wave in the Near Field during the mining of a rock block by blasting is based on the use of the velocity of the parseismic wave in the radial X direction and the horizontal radial frequency of vibration of the deposit during blasting, and the calculation on this basis of the maximum horizontal radial frequency of vibration in the tested deposit. Measurements are taken at measuring points in front of the face of the mined rock block. The measurements are taken after firing a charge of explosive placed in one row of blast holes of the blasted rock block. The method is used in open-cast mining to determine the time it takes for the next hole to be fired, i.e. the inter-blasting delay time [ms] for ceasing the vibrations caused by the previous hole.

6

Identyfikacja kołowego rozkładu poziomej radialnej wektora prędkości drgań gruntu przy inicjowaniu ładunków materiałów wybuchowych o różnej masie

Chrzan Tadeusz

Górnictwo Odkrywkowe

|

2023

|

R. 64, nr 1

7--12

PL

W artykule opisano sposób identyfikacji kołowego rozkładu poziomej radialnej wektora prędkości drgań gruntu [Vx] powstających w wyniku odpalenia, przypadających na jedną zwłokę, umieszczonych w otworach strzałowych ładunków Qz, materiałów wybuchowych [MW] o różnej masie. Sposób ten znajduje zastosowanie w górnictwie odkrywkowym w celu określenia czy rozkład drgań parasejsmicznych układa się kołowo. Sposób ten może być stosowany również przy urabianiu za pomocą ładunków materiałów wybuchowych MW zamarzniętych gruntów i skał pod trasy gazociągu, ropociągu, trakcję kolejową, drogi i autostrady.

EN

This paper describes a method for identifying the circular distribution of the horizontal radial ground vibration velocity vector [Vx] resulting from the firing, per lag, of explosives of different masses placed in blast holes Qz. The method is used in open-pit mining to determine whether the distribution of parasitic vibrations is circular. The method can also be used in the excavation with explosive charges of frozen soil and rock for gas pipeline routes, oil pipelines, railway traction, roads and highways.

7

Research on the post-weld explosive hardening of AA7075-T651 friction stir welded butt joints

Kosturek Robert, Lewczuk Rafał, Torzewski Janusz, Wachowski Marcin, Słabik Piotr, Maranda Andrzej

Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences

|

2023

|

Vol. 71, nr 4

art. no. e145685

EN

In this paper, the post-weld explosive hardening of a 5 mm AA7075-T651 plate welded via FSW was performed. To investigate the possibility of increasing FSW joint mechanical properties, the welded plate was explosively treated with four various explosive materials (ammonal, emulsion explosive, FOX-7, and PBX) in two different hardening systems. As part of the investigation, the observations of the surface and macrostructure of the treated plates were described. The obtained microhardness distribution allowed us to register the increase in hardness of the SZ up to 6%, but no increase in hardness of the LHZ was reported. In most cases, the influence of explosive treatment on the mechanical properties of the welded joint was disadvantageous as ultimate tensile strength and ductility were reduced. The only positive effect which was observed is the increase in the value of yield strength up to 27% corresponding to 77 MPa, achieved by explosive materials with detonation velocity below 3000 m/s.

8

Rozwiązanie konstrukcyjno-technologiczne minimalizujące dostęp do materiału wybuchowego w amunicji

Borkowski Jacek, Krysiński Bogdan

Problemy Techniki Uzbrojenia

|

2022

|

R. 51, z. 161

61--76

PL

W artykule przedstawiono problem braku zabezpieczenia amunicji przed deelaboracją lub zainicjowaniem przeprowadzonym w innych warunkach niż przewidziane przez konstruktorów. Zwrócono uwagę na problemy eksploatacyjne wynikające z obecności materiału wybuchowego w otworze pod inicjator. Zaproponowano wprowadzenie do konstrukcji amunicji przegrody oddzielającej materiał wybuchowy od otoczenia od strony otworu na inicjator. Rozwiązanie konstrukcyjne zilustrowano na przykładzie pocisku artyleryjskiego. Przedstawiono wstępne wyniki badań skuteczności działania przegrody.

EN

The article describes a lack of ammunition protection against de-elaboration or initiation carried out in other conditions than predicted by the designers. Operational problems resulting from the presence of explosive in the initiator hole have been pointed out. It was proposed to introduce a barrier into the ammunition structure, separating the explosive from the surroundings on the side of the initiator opening. The design solution is shown on the example of an artillery shell. The paper presents preliminary results of investigations on the barrier effectiveness.

9

Charakterystyka terrorystycznych materiałów wybuchowych i związanych z nimi problemów

Rećko Justyna

Problemy Techniki Uzbrojenia

|

2022

|

R. 51, z. 161

91--118

PL

Improwizowane ładunki wybuchowe (IED) są śmiertelnym zagrożeniem dla żołnierzy w działaniach wojennych. Do tej pory ich stosowanie było charakterystyczne dla konfliktu zbrojnego w Iraku i Afganistanie. Aktualnie materiały tego typu są także wykorzystywane w wojnie na Ukrainie. Ich popularność wynika przede wszystkim ze względu na łatwy dostęp do materiałów wybuchowych i pirotechniki (np. z niewybuchów), odczynników chemicznych, a także specjalistycznej wiedzy, którą można pozyskać w Internecie. Wymienione czynniki przyczyniają się do powstawania skutecznych środków walki, zdolnych do rażenia siły żywej oraz niszczenia sprzętu wojskowego przeciwnika, przy minimalnym koszcie i niewielkich nakładach pracy. Obecnie problem improwizowanych materiałów wybuchowych jest szczególnie poważny przez wzgląd na fakt, iż praktycznie każdy jest w stanie wykonać materiały wysokoenergetyczne we własnym domu, przy wykorzystaniu ogólnodostępnych odczynników chemicznych lub pozyskać je z niewybuchów z użyciem prostych narzędzi. Sprawę dodatkowo komplikuje fakt, że na skutek eksperymentów, w „domowych laboratoriach” powstają coraz to nowsze materiały wybuchowe, które nie są jeszcze znane i przebadane, co potęguje zagrożenie związane z IED. W artykule przeanalizowano i scharakteryzowano materiały wybuchowe stosowane przez grupy terrorystyczne oraz amatorów pirotechniki. Poruszono również problem powszechnego dostępu do wiedzy i materiałów niezbędnych do skonstruowania materiałów wybuchowych.

EN

Improvised Explosives Devices (IEDs) are a lethal threat to soldiers in hostilities. Until now, their use has been characteristic of the military conflict in Iraq and Afghanistan. Currently, IEDs are also used in the war in Ukraine. Their popularity is mainly due to easy access to explosives and pyrotechnics (e.g. from unexploded bombs), and chemical reagents, as well as specialistic knowledge that can be obtained online. These factors contribute to creation of effective means of combat, capable of destroying manpower and enemy's military equipment at a minimal cost and amount of work. Currently, problem of improvised explosives is particularly serious due to the fact that virtually everyone is able to make high-energy materials at home, using commercially available chemical reagents or obtaining them from unexploded explosives, and using simple tools. The matter is further complicated by the fact that, as a result of experiments, newer and newer explosives are created in "home laboratories". Those explosives are not yet widely known and tested, which increases the risk associated with IED. In this article, explosives used by terrorist groups and amateurs of pyrotechnics have been analyzed and characterized. The problem of universal access to knowledge and materials necessary to construct explosives was also discussed.

10

Natural and synthetic waxes in explosives – a review

Szala Mateusz

Materiały Wysokoenergetyczne

|

2022

|

T. 14

26--34

EN

The aim of the paper was to determine how many natural waxes are used in explosives and whether it is possible to make the waxes independent of natural sources. A review of natural and synthetic waxes used in explosives was made. The object of the review was literature not only closely related to explosives, but also other specialistic sources allowing for the identification of components used in materials called waxes. About 40 waxes have been identified that have been or are used in explosives in the world over the last 80 years. A mixture called a wax can therefore contain 2-5 different ingredients and practically none of the ingredients need to be a wax in the narrow sense. The rest of ingredients of the compositions called waxes are surfactants, emulsifiers, emulsion stabilizers, film-forming additives, etc. The composition and properties of about 20 of the most popular wax-containing explosives are presented. The results indicate that in next 10-20 years resignation from natural waxes is unlikely.

PL

Wykonano przegląd wosków naturalnych i syntetycznych używanych w materiałach i kompozycjach wybuchowych. Zidentyfikowano ok. 40-tu wosków które były lub są stosowane w materiałach wybuchowych na Świecie na przestrzeni ostatnich 80 lat. Ustalono, że w literaturze przedmiotu terminem „wosk” zwykle określa się topliwą nieenergetyczną mieszaninę na bazie wosków naturalnych lub syntetycznych. Mieszanina nazywana woskiem może więc zawierać 2-5 różnych składników i praktycznie żaden ze składników nie musi być woskiem w wąskim tego słowa znaczeniu. Pozostałe składniki kompozycji nazywanych woskami to środki powierzchniowo czynne, emulgatory, stabilizatory emulsji, dodatki filmotwórcze itp. Przybliżono skład oraz właściwości ok. 20-tu najpopularniejszych kompozycji wybuchowych zawierających woski. Analizowane kompozycje wybuchowe można elaborować techniką prasowania lub odlewania.

11

Determining the brisance of selected emulsion explosives used in mining via the Hess method

Kramarczyk Bartłomiej, Mertuszka Piotr, Pytlik Piotr, Szudeja Rafał

Materiały Wysokoenergetyczne

|

2022

|

T. 14

117 − 134

PL

Kruszność, energia i prędkość detonacji są jednymi z najważniejszych parametrów opisujących materiały wybuchowe kruszące. Są one wyznaczane różnymi metodami. Do oznaczania kruszności materiałów wybuchowych opracowano do tej pory kilka metod badawczych, spośród których wymienić należy próbę zgniatania Hessa, test zagłębienia płytki, test piaskowy oraz metodę Kasta. Pierwsza metoda, która wydaje się być najczęściej stosowaną, odnosi się do odkształcenia walca ołowianego po detonacji próbki materiału wybuchowego. W artykule przedstawiono wyniki badań kruszności wybranych górniczych materiałów wybuchowych emulsyjnych przy użyciu próby odkształcenia Hessa. Analizie poddano różne materiały wybuchowe emulsyjne produkowane przez Nitroerg S.A., w tym luzem i nabojowane. Ponadto, przy użyciu dedykowanego oprogramowania wyznaczono teoretyczne parametry materiałów wybuchowych oraz skorelowano je z uzyskanymi wynikami kruszności. Z kolei teoretyczne wartości kruszności zostały obliczone przy użyciu różnych podejść, które opisane są w literaturze naukowej.

EN

Brisance, power and detonation velocity are the most important parameters describing secondary high explosives. They are determined by various methods. In the experimental determination of brisance, a number of different methods have been developed to date, including the Hess lead block compression test, plate dent test, sand test and the Kast method. The first method, which seems to be used most frequently, measures the deformation of a lead block caused by the detonation of an explosive sample. In this paper, the brisance of selected emulsion explosives used in mining, determined via the Hess compression test, are presented. Different emulsion explosives manufactured by Nitroerg S.A. were tested, including bulk and cartridged emulsions. Moreover, the properties of explosives were also predicted theoretically using dedicated software and the results correlated with those obtained from the test. In turn, theoretical values of brisance were calculated using the different approaches described in the literature.

12

Materiały wybuchowe w ujęciu kryminalistycznym

Martula Emilia, Morak-Młodawska Beata

Laboratorium - Przegląd Ogólnopolski

|

2022

|

nr 1

56--59

PL

Materiały wybuchowe to związki chemiczne, które bardzo często stają się dowodem w sprawach przestępstw kryminalnych. Ważnym aspektem postępowania z substancjami wybuchowymi jest ich analiza chemiczna. jest to prężnie rozwijający się dział nauki, który jest coraz bardziej udoskonalany. Niniejszy artykuł poświęcony jest właśnie materiałom wybuchowym. Wyjaśnia, czym są i jakie rodzaje substancji wybuchowych wyróżniamy. Znajdziemy w nim również informacje, jak organy ścigania zabezpieczają tego typu związki na miejscach zdarzeń oraz jak przebiega ich analiza chemiczna.

EN

Explosives are chemical compounds that very often become evidence in criminal cases. An important aspect of handling explosives is their chemical analysis. It is a dynamically developing branch of science that is constantly being improved. This article is devoted to explosives. It explains what they are and w hot types of explosives are distinguished. You will also find here information on how law enforcement agencies secure this type of compounds at the scene of incidents and how their chemical analysis is carried out.

13

Synteza i badanie właściwości fizykochemicznych 1-propylo-2-nitroguanidyny

Szala Mateusz, Skrobisz Konrad, Gołofit Tomasz

Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej

|

2022

|

Vol. 71, nr 1

35--43

PL

Wykonano syntezę 1-propylo-2-nitroguanidyny (PrNQ) wg oryginalnie zmodyfikowanej metody (podanej przez Davisa i Luce w 1927 r.), pozwalającej otrzymywać jednorazowo ok. 160 g produktu o czystości wystarczającej do dalszych badań. Strukturę cząsteczki PrNQ potwierdzono techniką magnetycznego rezonansu jądrowego (NMR). Temperatura topnienia PrNQ wyznaczona techniką skaningowej kalorymetrii różnicowej (DSC) wynosiła 99°C przy szybkości ogrzewania 1°C/min. Rozkład egzotermiczny następuje w tych warunkach w temperaturze ok. 200°C. Wyniki badania wrażliwości na bodźce mechaniczne uzyskane dla PrNQ wskazują, że jest to materiał o odporności zbliżonej do jednego z najmniej wrażliwych materiałów wybuchowych, jakim jest 1,3,5-triamino-2,4,6-trinitrobenzen (TATB). Wykazano, że czysta PrNQ może być formowana metodą prasowania na zimno oraz techniką odlewania.

EN

The synthesis of 1-propyl-2-nitroguanidine (PrNQ) was performed, according to an originally modified procedure, and ca. 160 g of PrNQ was obtained in a single run. The purity of it is sufficient for further research. The structure of PrNQ molecule has been confirmed by using nuclear magnetic resonance spectrometry (NMR). The melting (99°C) and decomposition (200°C) points were determined by using differential scanning calorimetry (DSC) at a heating rate of 1°C/min. Mechanical sensitivity tests showed that PrNQ is an nergetic material with impact sensitivity similar to the sensitivity of one of the least-sensitive explosives, i.e., 1,3,5-triamino-2,4,6-trinitrobenzene (TATB). It has been shown that PrNQ can be elaborated by cold pressing or melt-cast technique.

14

Military technology in mine rescue

Hałys Piotr, Kowalczyk Piotr

Scientific Journal of the Military University of Land Forces

|

2021

|

Vol. 53, No. 1(199)

178--197

EN

The sense of security is an individual's one-sided personal expression referring to one's awareness of existing threats and potential possibilities of their prevention. Thus we can observe a permanent development of technologies developed to meet the needs of military operations aimed at neutralizing threats related to explosives of military origin, as well as any improvised explosive devices. Threats are the events that adversely affect life, health, property or the environment, therefore, the mentioned technologies can be used in the civilian market as well. This article presents military systems that have been developed by Alford Technologies Ltd. ('The World's Leading Provider of User-Filled Explosive Chargers and Disruptors'). The systems that have been named ReBar Cutters™ and DIOPLEX™ have been developed to save the lives of soldiers, military equipment and any relevant infrastructure while conducting a wide scope of combat operations throughout the world. The systems can for example be easily used as an alternative support for mining rescue teams during mine rescue operations. The authors intend to present the above-mentioned systems due to their precision, accuracy, and most importantly, because the products are user-filled and therefore can be prepared on site and ready to use very fast. Tests of systems named ReBar Cutters™ and DIOPLEX™ presented in the study were carried out in Zakłady Górnicze Polkowice-Sieroszowice Oddział KGHM Polska Miedź S.A. at a depth of 850 m in order to check their effectiveness in the future environment (pressure, humidity, temperature, dust). The presented shaped charges with cumulative insert were elaborated with explosives used in mining – RIOPRIME 25 (Mini Primer) and ERGODYN 22E – and used for the cut steel structural elements (steel anchor rod), steel leveling cable, sheathed electric mining cable and an element form bucket loader type LKP 903. The tests were not financed, and the obtained results were part of the research in one of the author's PhD dissertation.

PL

Poczucie bezpieczeństwa to wyraz jednostronnego aspektu podmiotu, odnoszący się do świadomości istnienia zagrożeń i wiedzy o możliwościach zapobiegania niebezpieczeństwom. Stąd zauważyć można permanentny rozwój technologii opracowywanych na potrzeby działań wojskowych ukierunkowanych na neutralizację zagrożeń związanych z przedmiotami wybuchowymi pochodzenia wojskowego, jak i improwizowanych urządzeń wybuchowych. Zagrożenia to zdarzenia, które mogą wpływać niekorzystnie na życie, zdrowie, mienie lub środowisko, więc jak praktyka wskazuje, technologie te mogą również być używane na rynku cywilnym. Opisywane w artykule systemy ReBar Cutters™ i DIOPLEX™ opracowane przez firmę Alford Technologies Ltd. mające w praktyce ratować życie żołnierzy, sprzęt i infrastrukturę w rejonach konfliktów zbrojnych mogą stanowić realne, alternatywne wsparcie systemu ratownictwa górniczego. W ramach realizacji zadań związanych z ratowaniem życia ludzkiego może zaistnieć konieczność pokonania przeszkód w postaci stalowych elementów stanowiących infrastrukturę techniczną wyrobiska. W przypadku braku możliwości użycia standardowego sprzętu ratowniczego (np. pneumatycznego) może zaistnieć konieczność użycia systemów wykorzystujących materiały wybuchowe, o których istnieniu, jak i możliwościach warto wiedzieć. Intencją autorów jest zaprezentowanie powyższych systemów używanych w wojsku ze względu na ich precyzję działania oraz łatwość, szybkość i prostotę przygotowania gotowego ładunku w miejscu jego użycia. Przedstawione w opracowaniu testy systemów ReBar Cutters™ i DIOPLEX™ przeprowadzone zostały w Zakładach Górniczych Polkowice-Sieroszowice Oddziale KGHM Polska Miedź S.A. na głębokości 850 m w celu sprawdzenia ich skuteczności działania w przyszłym środowisku (ciśnienie, wilgotność, temperatura, zapylenie). Kształtki obu systemów elaborowane były górniczymi materiałami wybuchowymi RIOPRIME 25 (Mini Primer) oraz ERGODYN 22E i użyte do przecięcia stalowych elementów konstrukcyjnych (kotwy), stalowej liny wyrównawczej, kabla elektroenergetycznego oraz elementu z lemiesza ładowarki łyżkowej typu LKP 903. Testy nie były finansowane, a uzyskane wyniki stanowiły element badań w pracy doktorskiej jednego z autorów.

15

Oznaczanie prędkości detonacji materiałów wybuchowych oraz czasów opóźnień zapalników w długich otworach strzałowych

Mertuszka Piotr, Szumny Marcin, Fuławka Krzysztof, Żołądek Tomasz, Rink Patrycja

Przegląd Górniczy

|

2021

|

T. 77, nr 1-3

21--29

PL

W artykule przedstawione zostały wyniki pilotażowych pomiarów prędkości detonacji materiałów wybuchowych oraz dokładności opóźnień zapalników w warunkach in situ z wykorzystaniem wielokanałowego rejestratora DataTrap II. Pomiary prowadzono w długich otworach strzałowych w kopalni odkrywkowej surowców skalnych. Dzięki zastosowaniu metody ciągłej możliwe było określenie zmian prędkości detonacji na całej długości kolumny materiału wybuchowego z jednoczesnym określeniem dokładności opóźnień stosowanych zapalników nieelektrycznych i elektronicznych.

EN

The article presents the results of pilot measurements of detonation velocity and detonators’ delays accuracy under the in-situ conditions using the multichannel DataTrap II recorder. Tests were carried out in long blastholes in an open-pit mine. The applied continuous method allowed to determine the changes in the detonation velocity along with the entire length of the explosive column and measure the delay accuracy of electronic and non-electric detonators.

16

Roboty rozbiórkowe obiektów budowlanych z użyciem materiałów wybuchowych

Obolewicz Jerzy, Baryłka Adam

Promotor BHP

|

2021

|

nr 4-5

6--15

PL

Roboty rozbiórkowe z użyciem materiałów wybuchowych zawsze muszą być zaplanowane i przeprowadzone w bezpieczny sposób. Wyjaśniamy, dlaczego wyburzanie strzałowe jest wyjątkowo niebezpieczne, a jego błędy mogą spowodować tragiczne skutki.

17

Ochrona przeciwpożarowa w przewozie towarów niebezpiecznych transportem drogowym

Kołdys Karolina

Promotor BHP

|

2021

|

nr 7-8

26--32

PL

Transport drogowy towarów niebezpiecznych jest szczególnym rodzajem transportu i podlega on określonym przepisom prawnym. Towary niebezpieczne to materiały i przedmioty, które mogą stanowić niebezpieczeństwo dla zdrowia i życia, mienia oraz środowiska. W ich transporcie należy uwzględnić odpowiednie wyposażenie przeciwpożarowe. Jak zabezpieczyć zbiorniki i pojazdy dedykowane do przewozu towarów niebezpiecznych?

18

Using thermochemical code EXPLO5 to predict the performance parameters of explosives

Suceska Muhamed, Stimac Tumara Barbara, Künzel Martin

Materiały Wysokoenergetyczne

|

2021

|

T. 13

17--27

EN

Thanks to the development of more powerful computers and efficient numerical techniques, numerical modelling has become a compulsory tool in solving various problems in the field of energetic materials. In cases where measuring techniques are still unable to measure a given parameter, numerical modelling may be the only option of obtaining a value. In addition, numerical modelling helps us to better understand some phenomena, particularly in understanding the influence of input parameters on output results, as well as saving time and money. The thermochemical equilibrium code EXPLO5 is such a tool which enables theoretical prediction of performance of high explosives, propellants and pyrotechnic compositions. The code is used by more than 80 research laboratories worldwide.

PL

Ciągły rozwój coraz bardziej wydajnych komputerów oraz technik obliczeń numerycznych powoduje, że stosowanie modelowania numerycznego staje się koniecznością przy rozwiązywaniu różnorodnych problemów w obszarze materiałów wysokoenergetycznych. Tendencja ta jest szczególnie wyraźna w przypadkach, w których metody pomiarowe nadal nie umożliwiają zmierzenia wartości badanego parametru, tzn. gdy tylko modelowanie numeryczne daje możliwość określenia jego wartości liczbowej. Ponadto, modelowanie numeryczne umożliwia nam lepsze poznanie niektórych zjawisk, np. lepsze zrozumienie wpływu warunków początkowych danego procesu na jego wyniki końcowe. Dodatkowym atutem stosowania modelowania numerycznego jest oszczędność czasu i pieniędzy. Tego typu narzędziem jest EXPLO5, program do opisu równowagi termochemicznej. Umożliwia on, na drodze analizy teoretycznej, dokonanie predykcji efektów działania materiałów wybuchowych kruszących, paliw rakietowych i mieszanin pirotechnicznych. Program ten jest używany w ponad 80 laboratoriach badawczych w całym świecie.

19

Analysis of a self-centring detonation wave generator

Trzciński Waldemar A., Paszula Józef, Szymańczyk Leszek

Materiały Wysokoenergetyczne

|

2021

|

T. 13

34--47

EN

The aim of the study was to determine the parameters of a detonator generating a self-centring detonation wave, based on experimental and theoretical analysis. The methods for manufacturing self-centring detonation wave generators available in literature were reviewed and a detonator comprised of two explosives was proposed. The detonator geometry was analysed for its ability to centre the detonation wave. A physical detonator model was created and the detonation wave front downstream of the detonator, analysed and the detonator’s capability to compensate an off-centre detonation initiation, evaluated. The wave fronts were recorded using pulsed x-ray radiography. The study showed that the proposed detonator provides a symmetrical initiation of the main charge for the initiation point (location) offset, lower than the assumed maximum offset.

PL

Celem pracy był dobór na drodze eksperymentalno-teoretycznej parametrów detonatora do generowania samocentrującej się fali detonacyjnej. Dokonano literaturowego przeglądu sposobów wytwarzania generatorów samocentrującej się fali detonacyjnej i zaproponowano detonator składający się z dwóch materiałów wybuchowych. Dokonano analizy geometrii takiego detonatora pod kątem możliwości centrowania się fali detonacyjnej. Zbudowano model fizyczny detonatora i zbadano kształt frontu fali detonacyjnej po wyjściu z detonatora oraz oceniono zdolność detonatora do kompensowania niecentralnego zainicjowania detonacji. Do rejestracji frontów falowych wykorzystano zestaw do rentgenografii impulsowej. Wykazano, że zaproponowany detonator jest w stanie zapewnić symetryczność pobudzenia ładunku głównego dla przesunięcia punktu (miejsca) zainicjowania detonacji mniejszego od założonego przesunięcia maksymalnego.

20

Możliwości zastosowania materiałów wybuchowych pochodzących z deelaboracji amunicji do prowadzenia prac strzałowych

Buczkowski Daniel

Kruszywa : produkcja - transport - zastosowanie

|

2021

|

Nr 1

35--39

PL

W artykule przedstawiono rodzaje znajdujących się w amunicji materiałów wybuchowych i możliwości ich odzyskania. Omówiono stosowane w technice cywilnej materiały wybuchowe o prostej technologii wytwarzania i możliwości użycia materiałów wybuchowych pochodzących z deelaboracji amunicji do wytwarzania przemysłowych materiałów wybuchowych.

EN

The paper presents the types of explosives contained in ammunition and possibilities of their recovering. Explosives characterised by simple manufacturing technology that are used in civil engineering as well as possibilities of applying explosives obtained from the delaboration of ammunition to manufacture industrial explosives have been discussed. The tests of explosives obtained from delaborated ammunition have demonstrated their strong detonation properties and have indicated that they should be used for manufacturing industrial explosives.