Od chwili powołania Regulatora, tj. Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej Państwo wego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, na rynku wodnym istnieje wiele wątpliwości kto, w jakim trybie i w jakim zakresie winien rozstrzygać wszelkie spory dotyczące tego rynku. W najgorszej sytuacji są indywidualni odbiorcy, którym trudno jest znaleźć pomoc. Wyroki sądów nakreślają pewne kierunki działań Regulatora, ale nie pozwalają na jednoznaczne rozstrzygnięcie problemów odbiorców.
Świadczenie usług hurtowych dostawy wody i odbioru ścieków nadal nie ma prawnych rozwiązań, a Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie oceniając taryfy niekiedy nie posiada danych, aby analizując koszty zwrócić uwagę na właściwy podział kosztów. Może planując kolejne zmiany ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków oraz rozporządzenia wykonawczego należałoby zastanowić się, czy ustalając zasady tworzenia taryf nie wskazać na konieczność bilansowania się sumy kosztów zbiorowego zaopatrzenia i usług hurtowych – np. stosowna tabela w załączniku do rozporządzenia. Na chwilę obecną procedowany jest projekt zmiany ustawy regulujący między innymi równie ważną kwestię, tj. wydawanie bez opłaty warunków technicznych przyłączenia do sieci i odbioru przyłącza bez opłat.
Obserwując ile aktualnie podmiotów zajmuje się problematyką dostawy wody i odprowadzania ścieków nasuwa się pytanie, czy nie powoduje to bałaganu i trudności w prowadzeniu tej działalności. Mogłoby się wydawać, że wprowadzenie regulatora tego rynku znacząco ujednolici i ułatwi działania, niestety stale pojawiają się nowe problemy analizowane przez Prokuraturę, sądy, Rzecznika Praw Obywatelskich, NIK, czy też usiłuje je porządkować Izba Gospodarcza Wodociągi Polskie. Niestety w jednym artykule nie jest możliwe wskazanie wszystkich problemów. W pierwszej kolejności omówiony zostanie nadzór sądów i Prokuratury.
Powstanie regulatora rynku wodociągowo-kanalizacyjnego widocznie zmniejszyło ilość problemów jakie zaobserwowali odbiorcy usług i na jakie się skarżą. Niestety, nadal pozostaje kilka nierozwiązanych kwestii. Do takich można zaliczyć zasady ustalania cen za opróżnianie zbiorników bezodpływowych, czy też zasady rozliczeń z właścicielami przydomowych oczyszczalni ścieków, sposób rozliczeń za sieci wybudowane przez odbiorców usług.
Niestety nadal problemów na rynku usług zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków przybywa. W związku z brakiem jasnych rozwiązań prawnych odbiorcom ww. usług będących w znaczącej mierze konsumentami coraz trudniej dochodzić swoich praw. Trudno szukać odpowiedzi na nurtujące odbiorców pytania na stronie regulatora.
W ostatnich dwóch dekadach nie miały miejsca w przypadku rynku wodociągowo-kanalizacyjnego takie problemy jak aktualnie. Wcześniej problemy były dość szybko identyfikowane, usuwane, a orzecznictwo pozwalało na przyjęcie jednolitej, wieloletniej polityki. Aktualnie można zauważyć brak jednolitego orzecznictwa, jednoznacznych przepisów prawnych, określonych i niezmiennych zasad działania regulatora rynku, co powoduje brak stabilności na tym rynku, a w wielu przypadkach wzrost cen dla odbiorców końcowych, którymi w dużej mierze są konsumenci, a więc słabsi uczestnicy rynku, którym należy się szczególna ochrona prawna i ekonomiczna.
Lata 2017 i 2018 przyniosły wiele zmian w zasadach funkcjonowania rynku wodociągowo-kanalizacyjnego, podziału kompetencji w zakresie nadzoru nad tym rynkiem, a także linii orzeczniczej sądów po uchwale Sądu Najwyższego (w składzie 7 sędziów) z 22 czerwca 2017 r. III SZP 2/16 (www.sn.pl/orzecznictwo). W związku z powyższym, także kierunek działań Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów uległ pewnej zmianie.
Uchwalona przez Sejm ustawa z 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (dalej „Nowelizacja”) została opublikowana w Dzienniku Ustaw 28 listopada 2017 r. i wprowadza znaczące zmiany na rynku wodociągowo-kanalizacyjnym. Przede wszystkim Nowelizacja, która wejdzie w życie 12 grudnia 2017 r., zastępuje dotychczasowy tryb zatwierdzania taryf przez organy rady gminy, zatwierdzaniem taryf przez organ regulacyjny – dyrektorów regionalnych zarządów gospodarki wodnej Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie. Tym samym Nowelizacja wprowadza w życie zapowiadany wcześniej przez rząd nowy, oderwany od kompetencji gmin, system zatwierdzania taryf. Celem niniejszego artykułu jest wskazanie najistotniejszych zmian w ustawie z 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 328 dalej „Ustawa”, natomiast Ustawa po wejściu w życie Nowelizacji „Znowelizowana Ustawa”).
Mimo prowadzenia przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, zakrojonej na szeroką skalę, akcji edukacyjnej nadal ilość spraw dotyczących usług zbiorowego zaopatrzeń w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków rozpatrywanych zarówno przez ten organ, jak i przez sądy różnych instancji jest duża.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.