Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Glaciotectonically deformed lignite deposits in the area between Łagówek and Sieniawa, western Poland

Kot W., Widera M.

Civil and Environmental Engineering Reports

|

2018

|

Vol. 28, no. 1

159--171

EN

The Sieniawa Lignite Mine, situated between Łagówek and Sieniawa in western Poland, has been operating for nearly 150 years. This territory was strongly affected by the Scandinavian ice sheets during the Pleistocene. The depth of these deformations reaches the main and currently exploited lignite seam of Miocene age, the second Lusatian lignite seam (LLS-2). Analysis of drilling profiles and observations of the lignite opencast walls allow documentation of the diversity and abundance of glaciotectonic deformation structures within Neogene and Quaternary sediments, which include upright and recumbent folds, normal and reversed faults, complementary joint sets, injection structures as well as shear surfaces.

PL

Obszar zachodniej Polski poddany został destrukcyjnej działalności kolejno zlodowaceń: południowo-, środko- i północnopolskich. Doprowadziły one do deformacji zarówno osadów czwartorzędowych, jak i neogeńskich, w tym węgli brunatnych 2. łużyckiego pokładu, który od blisko 150 lat jest eksploatowany przez KWB Sieniawa. Jego dobre rozpoznanie przy pomocy gęstej siatki wierceń oraz wydobycie z siodeł węglowych, tj. części antyklin położonych powyżej pierwszego poziomu wód podziemnych, pozwoliły na udokumentowanie licznych i bardzo zróżnicowanych morfologicznie deformacji glacitektonicznych. Na obszarze poddanym badaniom, zlokalizowanym między Łagówkiem a Sieniawą, stwierdzono dotychczas aż 27 takich siodeł węglowych. Są to makroskalowe deformacje wykształcone w postaci różnego typu fałdów i nasunięć, które są widoczne przede wszystkim na przekrojach geologicznych. Natomiast mezoskalowe deformacje glacitektoniczne można obserwować bezpośrednio w odkrywkach KWB Sieniawa. Należą do nich: fałdy stojące, pochylone i leżące, uskoki normalne i odwrócone, spękania komplementarne, struktury iniekcyjne i powierzchnie ścięcia spągowego. Powstanie wymienionych struktur deformacyjnych wyjaśniono zadowalająco przy pomocy tzw. statyczno-kinetycznej koncepcji powstawania deformacji glacitektonicznych W. Jaroszewskiego (1991). Ponadto, na podstawie rozciągłości makrodeformacji (fałdów i nasunięć) obliczono, że skandynawskie lądolody w plejstocenie nasuwały się na obszar położony między Łagówkiem a Sieniawą w przybliżeniu z NNE (azymut 23°) na SSW (azymut 203°).

2

Zasoby wybranych złóż węgla brunatnego rejonu lubuskiego na podstawie bazy danych geologicznych (BDG)

Maliszewski M., Borowicz A., Ślusarczyk G., Błach D.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2017

|

R. 58, nr 3

64--70

PL

W artykule przedstawiono dwa lubuskie złoża węgla brunatnego – Cybinkę i Torzym, które do celów analiz i koncepcji ich zagospodarowania, opisano cyfrowo, a informacje geologiczne zgromadzono w bazie danych. Utworzone oprogramowanie, umożliwiło graficzną prezentację warunków złożowych oraz wykonywanie wariantowych obliczeń. Stan rozpoznania i udokumentowania złóż pozwolił na uzyskanie szacunkowych wyników bilansowych zasobów węgla brunatnego.

EN

The article presents Cybinka and Torzym - two of lignite deposits from Lubuskie district. For the purpose of analyzing and developing the concept of their development, they are described digitally and geological information is collected in the database. The software developed, enabled graphical representation of the deposit parameters and performed variant calculations. The state of recognition and documentation of these deposits has allowed for an initial estimate of lignite resources.

3

Geologia złóż węgla brunatnego w południowo-zachodniej Wielkopolsce

Urbański P., Widera M.

Przegląd Geologiczny

|

2016

|

Vol. 64, nr 10

791--798

EN

The south-western Wielkopolska territory belongs to the richest lignite-bearing areas in Poland. In total, there are estimated over 6.4 billion Mg of lignite possible to extraction. The largest deposits are located in tectonic grabens. Many of currently used lithostrati- graphic units of the Paleogene and Neogene were created in this area. The major lignite seams are of the Middle Miocene age and occur within the Ścinawa Formation - the 2nd Lusatian group, and within the Grey Clays Member (Mid-Polish Member) - the 1st Mid-Polish group. The discussed in detail “Poniec-Krobia” and “Oczkowice’” deposits have very favorable geological and mining as well as chemical and technological parameters. Similarly, large resources, reaching nearly 1 billion Mg of lignite and the average calorific value exceeding 10 MJ/kg, have been determined in the most recent documentation for the “Oczkowice” lignite deposits.

4

Analiza zasobów węgla brunatnego w Polsce w kontekście możliwości zastosowania w technologii zgazowania

Bałazińska M., Zuwała J.

Polityka Energetyczna

|

2015

|

T. 18, z. 3

37--48

PL

Węgiel brunatny – ze względu na duże zasoby tego paliwa w Polsce – jest jednym z podstawowych surowców energetycznych. Udokumentowane zasoby geologiczne węgla brunatnego liczą ponad 26 mld ton, a możliwości występowania węgla brunatnego w obszarach potencjalnie węglonośnych ocenia się na ponad 140 mld ton. Pokazuje to potencjał dla energetycznego wykorzystania tego paliwa. Obecnie znajduje on zastosowanie na szeroką skalę w energetyce zawodowej. Jednocześnie energia elektryczna produkowana z węgla brunatnego w porównaniu do węgla kamiennego jest znacznie tańsza. To kolejny argument za energetycznym wykorzystaniem tego surowca. Polityka klimatyczna Unii Europejskiej związana z redukcją emisji CO2 skutkuje wdrożeniem instalacji CCS we wszystkich nowo budowanych elektrowniach o mocy powyżej 300 MWel. Zastosowanie technologii wychwytu CO2 w tradycyjnych układach prowadzi do spadku sprawności i wzrostu kosztów wytwarzania energii elektrycznej. Instalacje IGCC zapewniają niższy koszt usuwania CO2. Ponadto wytworzony gaz procesowy może zostać skierowany nie tylko do spalania z zachowaniem niższych emisji CO2, ale również może zostać zmagazynowany w celu późniejszego wykorzystania. Z tego względu zgazowanie stanowi przyszłościowe rozwiązanie dla energetycznego wykorzystania węgla brunatnego. Pozostawia to szeroki obszar do badań. Temat ten podjęto w projekcie „Wykorzystanie węgli brunatnych w procesie zgazowania fluidalnego dla wysokoefektywnej produkcji gazu syntezowego” realizowanym przez IChPW, PGE GiEK oraz IHI w ramach Polsko-Japońskiej Współpracy Badawczej. W artykule przedstawiono zakres prac planowanych do realizacji w projekcie oraz rezultaty uzyskane na obecnym etapie jego realizacji. Omówiono zasoby węgla brunatnego w Polsce oraz przeanalizowano właściwości fizykochemiczne tego paliwa, które w zależności od typu reaktora mają istotny wpływ na warunki prowadzenia procesu zgazowania. Wśród najistotniejszych parametrów dla reaktorów ze złożem stałym, fluidalnym i dyspersyjnych wymienia się m.in. reakcyjność, zawartość wilgoci, popiołu, siarki, chloru, a ponadto podatność przemiałową oraz temperaturę topnienia popiołu. W przypadku reaktorów dyspersyjnych należy jednocześnie zwrócić szczególną uwagę na lepkość żużla

EN

Lignite is one of the primary energy resources in Poland. This is caused by its large existing and perspective reserves in Poland. Documented lignite geological resources are more than 26 ∙ 109 Mg while the possibility of lignite occurrence is estimated to be 140 ∙ 109 Mg. It shows the potential for an application of this fuel as a future energy source. Currently, lignite is used in large scale utility boilers. Simultaneously, electricity produced from lignite is much cheaper compared to hard coal. This is another argument for use of this fuel in the energy sector. The European Union Climate Policy related to CO2 emission reduction will result in the implementation of CCS installations in all new power plants above 300 MWel output. Application The application of CO2 capture technologies in traditional utility plants leads to the efficiency drop and the increase of electricity generation cost. IGCC plants offer a lower cost of CO2 removal and also the produced syngas can not only be directly combusted with lower CO2 emission but also stored for future use. Thus, gasification technology is one of the most promising directions for using lignite. This topic was taken up in the project entitled Utilization of Low Rank Coal Under Fluidized Gasification for Highly-Efficient Syngas Production, which is being implemented by IChPw, PGE GiEK and IHI within Polish-Japanese Cooperation Research. The article presents the scope of the project and the results obtained at the current stage of implementation. Lignite resources in Poland were discussed and physicochemical properties of the fuel were commented on. Lignite properties have a significant impact on the operation of all types of gasification reactors. Among the most important parameters for reactors with fixed bed, fluidized bed and for entrained flow gasifiers are listed reactivityReactivity, grindability, melting point of the ash and content of such components such as moisture, ash, sulfur and chlorine are listed among the most important parameters for reactors with fixed bed, fluidized bed and for entrained flow gasifiers. A slag viscosity is especially taken into account in the case of entrained flow gasifiers.Keywords: lignite deposits, gasification.

5

Studium porównawcze metod modelowania geostatycznego na przykładzie jednego ze złóż węgla brunatnego

Naworyta W.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2011

|

R. 52, nr 1-2

37-45

PL

Właściwe rozpoznanie geometrii i parametrów jakościowych złoża jest podstawą jego optymalnego zagospodarowania. Do modelowania złóż można stosować różne metody. Wśród nich na uwagę zasługują metody oparte na założeniach geostatystycznych - leriging i symulacja warunkowa. Wybór jednej z nich zależy od celu modelowania. W pracy, w oparciu o dane z jednego ze złóż węgla brunatnego, przedstawiono efekty modelowania wykonanego różnymi metodami. Modele wykonane na bazie danych z dokumentacji geologicznej porównano z modelem referencyjnym opartym na danych z rozpoznania eksploatacyjnego. Modele poddano analizie wykorzystując kryteria dokładności predykcji, możliwości przewidywania prawdopodobieństwa przekroczenia wartości progowych oraz pod kątem dokładności odwzorowania charakteru zmienności analizowanego parametru. Na podstawie przedstawionych analiz sformułowano wnioski na temat zalet i wad metod modelowania oraz ich przydatności do rozwiązywania konkretnych zadań w zakresie projektowania górniczego zagospodarowania złóż.

EN

Appropriate recognition of a deposit geometry and quality parameters of commodity to be mined is a prerequisite for optical extraction of the deposit. Deposit models are generated using different approaches in geostatistics, depending on the problem to be solved. In this case study on a lignite deposit different geostatistical approaches were investigated and compared to in-situ data gained from survey activities during the operation process. The developed models were evaluated using the criteria of uncertainty in local prediction, probability of exceeding thresholds and capturing in situ — variability. Conclusions have been drawn on the advantages and drawbacks of the applied methods and their usefulness for mining purposes.

6

Kreda jeziorna z Bełchatowa - ocena stanu badań

Ratajczak T., Jończyk W.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2010

|

R. 51, nr 2

32-37

PL

Artykuł stanowi próbę oceny dotychczasowych badań kredy jeziornej ze złoża węgla brunatnego w Bełchatowie. Na po stawie dokonań innych autorów przedstawiono stan wiedzy na temat geologicznych warunków zalegania kredy jeziornej i jejwieku oraz genezy, litologii, charakteru petrograficznego, składu mineralnego i chemicznego. Nie pominięto także problemi związanych z eksploatacją tej kopaliny oraz zagospodarowaniem. Przeanalizowano też dokonania w zakresie rozpoznania właściwości surowcowych i związanymi z tym realnymi kierunkami utylizacji.

EN

The paper is an attempt to assess existing studies of lake chalk from lignite deposit in Bełchatów. Presented state of kna ledge about geological deposition conditions, age and genesis, lithology, petrography, mineral and chemical composition this material is based on the achievements of other authors. In this article authors also did not avoid description of a problei connected with the exploitation of this mineral and its development. Analysis ofproperties and possible directions of utilizati of this material also have been done.

7

Zasoby węgla brunatnego w Polsce i perspektywy ich wykorzystania

Kasztelewicz Z.

Polityka Energetyczna

|

2008

|

T. 11, z. 1

181-200

PL

Węgiel brunatny jest obok węgla kamiennego podstawowym surowcem energetycznym do produkcji energii elektrycznej w Polsce. Pochodzi z niego około 35% najtańszej energii elektrycznej. Obecnie energia z węgla brunatnego jest o około 25 % tańsza niż energia elektryczna z węgla kamiennego i o ponad połowę od energii elektrycznej z gazu czy energetyki wiatrowej. Dlatego węgiel brunatny powinien mieć w przyszłości podstawowe znaczenie w zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego kraju. Bezpieczeństwo energetyczne Polski wymaga dywersyfikacji źródeł zaopatrzenia w energię. Rozwój polskiej energetyki winien opierać się w pierwszym rzędzie na krajowych surowcach energetycznych tj. na węglu brunatnym i węglu kamiennym. Było dużym błędem gospodarczym nie w pełni wykorzystać "polskie złoto"- węgiel, a opierać rozwój energetyki na surowcach importowanych. Wykorzystanie rodzimych surowców energetycznych w okresie kilkudziesięciu lat daje także, co nie jest bez znaczenia, zatrudnienie dla wielu dziesiątków tysięcy ludzi w sektorze górniczym, energetycznym i w sektorach współpracujących.

EN

Lignite with hard coal is the basic energetic resources to production of electricity in Poland. The share in whole electricity production in Poland is about 35% and this is the cheapest electricity. Currently the electricity from lignite is 25% cheaper than electricity from hard coal and the price of electricity is half cheaper than electricity from natural gas or wind power. These arguments should be the most importance in the future to provide energy safety. The polish energy policy needs diversification of energy sources. The development of polish power industry should base mainly on indigenous energy resources: lignite and hard coal. It will be a big mistake not utilize a "polish gold" - coal, and base on imported sources. The utilization of indigenous energy resources in the future gives also a works for many thousands of people in mining sector, power industry and cooperative sectors.

8

Ochrona złóż - idea a rzeczywistość na przykładzie perspektywicznych złóż węgla brunatnego

Duczmal M., Ślusarczyk G., Specylak-Skrzypecka J., Borowicz A., Bednarz A.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2008

|

R. 49/2, nr 2-3

86-92

PL

W artykule przedstawiono prawne aspekty ochrony złóż węgla brunatnego oraz podjęto próbą oceny rzeczywistego stanu ich ochrony na podstawie wybranych perspektywicznych obszarów występowania złóż węgli brunatnych w Polsce. Istniejące przepisy prawne (Prawo ochrony środowiska, Prawo geologiczne i górnicze) nie w pełni gwarantują ochronę złóż przed zagospodarowaniem powierzchni terenu i uniemożliwieniem późniejszej eksploatacji. Brak dostępnych, nowych złóż węgla brunatnego, w związku z rosnącym zapotrzebowaniem na energię elektryczną, grozi destabilizacją krajowej gospodarki.

EN

The lawful aspects of lignite deposit protection and the assessments of realistic condition of their protection, based on selected area of lignite deposits in Poland, have been shown in this article. The legal regulations don't guarantee protection of deposit against land development. Domestic economy is in danger of destabilization because of growing demand for electric energy and the absence of accessible and new lignite deposits.

9

Przyczynek do badań lokalnej, poziomej zmienności głównych parametrów jakości węgla brunatnego w centralnej części złoża Bełchatów : analizy statystyczne

Bartuś T.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2007

|

T. 33, z. 1

89-107

PL

Złoże węgla brunatnego Bełchatów położone jest w centralnej Polsce w rowie tektonicznym Kleszczowa. Przedmiotem badań była analiza statystyczna lokalnej, horyzontalnej zmienności wybranych parametrów złożowych z niewielkiego obszaru (8x8 m), położonego w centralnej części pola Bełchatów. W pobranych próbach węgla analizowano zawartość wilgoci całkowitej, zawartość popiołu, wartość opałową i zawartość siarki całkowitej. Analizie statystycznej podlegały miary położenia i rozrzutu, rozkłady i korelacje. Średnie wartości głównych parametrów jakościowych węgla, poza nieco niższymi zawartościami siarki całkowitej, mieszczą się w przedziałach podawanych przez KWB Bełchatów. Badania wykazały statystycznie istotną lokalną, lateralną zmienność parametrów: zawartości popiołu i zawartości siarki całkowitej. Dwuwymiarowa i wielowymiarowa analiza korelacji i regresji liniowej parametrów węgla potwierdziła znane z literatury związki pomiędzy zawartością wilgoci, popiołu i wartością opałową.

EN

The Bełchatów lignite deposit is located in the central part of Poland, in the tectonic Kleszczów graben. The theme of researches has been statistical analysis of local, horizontal variability selected depositional parameters from small area (8x8 m), located in the central part of the Bełchatów area. In the investigations was used statistical methods like descriptive statistics, distribution analysis, correlation and regression analysis. Results of the descriptive statistics of the main lignite qualitative parameters beyond little lower capacity of the total sulfur content parameter are contained in to limits which are published by the Bełchatów mine. The researches shows the statistical significance local, horizontal variability of ash and sulfur contents. Simple and multiple linear correlation and regression analysis acknowledge known from literature relations between moisture, ash content and calorific value.

10

Waloryzacja i ranking złóż węgla brunatnego w Polsce

Kasiński J. R., Piwocki A. H., Mazurek S.

Prace Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2006

|

T. 187

1--79

PL

W pracy zaproponowano metodykę i przeprowadzono szczegółową waloryzację wszystkich niezagospodarowanych złóż węgla brunatnego w Polsce, uwzględniając aspekty ekonomiczne eksploatacji (opłacalność wydobycia), sozologiczne (poziom konfliktu potencjalnej eksploatacji ze środowiskiem) oraz socjalne (poziom społecznej akceptacji inwestycji). Istotne znaczenie ma waloryzacja ekonomiczna, ponieważ w warunkach gospodarki rynkowej złoża, których eksploatacja nie będzie spełniać kryteriów ekonomicznych, nie będą eksploatowane z powodu braku zainteresowania potencjalnych inwestorów. Ten rodzaj waloryzacji przeprowadzono metodą punktu utopijnego na podstawie danych parametrycznych: kubaturowego współczynnika nadkładu, średniego kosztu jednostkowego zdejmowania nadkładu i udziału kosztów zdejmowania nadkładu w całości kosztów eksploatacji. Dokonanie waloryzacji ekonomicznej umożliwiło odrzucenie z dalszych rozważań wszystkich złóż, których potencjalna eksploatacja nie będzie ekonomicznie opłacalna oraz sporządzenie listy rankingowej złóż pod kątem kolejności przyszłego zagospodarowania, na podstawie opłacalności eksploatacji. Dla wytypowanych złóż przeprowadzono waloryzację sozologiczną metodą sumowania rang przy uwzględnieniu siły wpływu poszczególnych elementów antropopresji i wrażliwości poszczególnych elementów środowiska, a także waloryzację socjalną (również metodą sumowania rang) przy zastosowaniu oryginalnie opracowanej metodyki. Kompleksowa waloryzacja złóż doprowadziła do wytypowania grupy 41 złóż spełniających kryteria ekonomiczne, z których 12 należy wstępnie odrzucić ze względu na niezwykle wysoki poziom konfliktu potencjalnej eksploatacji ze środowiskiem. Ponadto pięć kolejnych złóż należy odrzucić ze względu na bardzo niski poziom spodziewanej akceptacji społecznej inwestycji. Dla pozostałych 24 sporządzono listę rankingową pod kątem przyszłej potencjalnej eksploatacji.