Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wpływ osadu ściekowego i wełny mineralnej na retencję wodną i zawartość metali ciężkich w glebie lekkiej

Bik-Małodzińska M., Żukowska G., Baran S., Wójcikowska-Kapusta A., Myszura M., Wesołowska S., Borowiec T.

Przemysł Chemiczny

|

2018

|

T. 97, nr 3

442--445

PL

W warunkach doświadczenia laboratoryjnego oceniano wpływ dodatku do gleby lekkiej wełny mineralnej i osadu ściekowego na kształtowanie retencji wodnej oraz kształtowanie w niej zawartości ołowiu, cynku i kadmu. Stwierdzono istotną, ok. 2-krotną poprawę retencji wodnej w glebie pod wpływem badanych odpadów. Sposób aplikacji wełny nie miał znaczącego wpływu na retencję wody w glebie. Badane odpady spowodowały zwiększenie zawartości cynku i kadmu w glebie, ale w zakresie poziomów naturalnych. Intensywność wymywania metali z gleby była niska, z wyjątkiem jonów kadmu z gleby modyfikowanej wełną mineralną.

EN

A degraded soil was reclaimed by addn. of municipal sewage sludge and waste mineral wool mixed with the soil sep. or together. The Cd, Zn and Pb contents were detd. in unmodified and modified soils, wastes and aq. filtrates of soils. In addn., filtrate vols. were detd. for soils to est. the water retentions. The modification of soils resulted in a two-fold increase of the water retention and in a significant increase in the content of Zn and Cd ions in soils. The leaching intensity of the studied ions from soils was low with the exception of Cd ions from soil modified with the mineral wool.

2

The leaching of mineral nitrogen forms from light soil fertilized with compost and sewage sludge

Rajmund A., Czyżyk F., Paszkiewicz-Jasińska A., Kopacz M.

Geology, Geophysics and Environment

|

2018

|

Vol. 44, no. 3

319--327

EN

The research was carried out in the years 2003-2013 in lysimeters filled with loamy sand. The leachate was tested in three variants: Z - no fertilization, S - 20 g-m-2 of N delivered annually in sewage sludge and C - 20 g-m-2 of N in the form of compost. The lysimeters were planted with Miscanthus giganteus, which is an energy plant with a high demand for water and nutrients. The amount of leaching of mineral nitrogen forms was determined on the basis of measured volumes of leachates from the soil and volumes of ammonium nitrogen (N-NH4) and nitrate nitrogen (N-NO3) contained in them. The research results showed a significant increase in the average content of mineral nitrogen forms in the effluents from the fertilized soil (S - 6.8 mg-dm-3 of N-NO3 and 0.3 mg-dm-3 of N-NH4, C - 7.8 mg-dm-3 of N-NO3 and 0.4 mg-dm-3 of N-NH4), compared to their concentrations in the leachates from non-fertilized soil (Z - 2.1 mg-dm-3 of N-NO3 and 0.2 mg-dm-3 of N-NH4). The content of mineral forms of nitrogen, in particular N-NO3, were similar in both fertilization variants. The lowest concentrations of mineral nitrogen in the leachates occurred in the third and fourth year after planting Miscanthus giganteus, when it entered the period of the highest yield. In the fifth year, due to a cold, snowless winter, there was a weakened growth of plants, which resulted in an increase in the concentration of mineral nitrogen in the leachates from the fertilized soil. It follows that in addition to the intensity of precipitation, the collection of this component by plants primarily influences nitrogen leaching from the soil. The general amount of mineral nitrogen leached from the soil was not large and amounted Z - 2.5 kg-m-2, S - 6.7 kg-m-2, C - 6.4 kg-m-2. This testifies to the intense collection of this form of nitrogen by Miscanthus giganteus.

3

Recharging infiltration of precipitation water through the light soil, in the absence of surface runoff

Czyżyk F., Świerkot Z.

Journal of Water and Land Development

|

2017

|

no. 32

25--30

EN

The article presents the value of recharging infiltration of precipitation through the light soil and its distribution over time, based on five-year of lysimetric research. The effect of organic and mineral fertilization on the infiltration was studied. In lysimeters does not occur the phenomenon of surface runoff, and thus, by analogy, the results of the research can be applied to agriculturally used lowland areas with sandy soils. The results showed that the infiltration is very changeable in time. On its value, in addition to precipitation, the greatest influence has evapotranspiration. The largest infiltration occurs in March after the spring thaws (IE = 70–81% monthly precipitation) and the smallest in August (IE = 1.2–15.0% precipitation, depending on the type of fertilizer used and the level of fertilization). The soil fertilization, especially by using organic fertilizer (compost), is a factor, which has significantly influence on reduction of the recharging infiltration. The soil fertilization with compost reduced the infiltration of 7.4–9.0%, and with mineral fertilization of 5.4–7.0% of annual precipitation totals, compared with the infiltration through the soil not fertilized. The average annual index of infiltration was 21.8–25.3% of annual precipitation totals in variant of soil fertilized and 30.7% in case of the soil not fertilized.

PL

W pracy przedstawiono wielkość infiltracji efektywnej (IE) opadów atmosferycznych przez glebę lekką oraz jej rozkład w czasie na podstawie pięcioletnich badań lizymetrycznych. Badano też wpływ nawożenia organicznego i mineralnego na wielkość infiltracji. W warunkach lizymetrów nie występuje zjawisko spływu powierzchniowego, a więc przez analogię wyniki badań można odnieść do użytkowanych rolniczo terenów równinnych z glebami piaszczystymi. Wyniki badań świadczą, że wielkość infiltracji jest bardzo zmienna w czasie. Oprócz opadów atmosferycznych, w największym stopniu wpływa na nią ewapotranspiracja. Największa infiltracja występuje w marcu po roztopach wiosennych (IE = 70–81% opadu miesięcznego), a najmniejsza w sierpniu (IE = 1,2–15% opadu, w zależności od rodzaju stosowanych nawozów i poziomu nawożenia). Nawożenie gleby, zwłaszcza nawozem organicznym (kompostem) jest czynnikiem mającym znaczący wpływ na zmniejszenie infiltracji efektywnej. Nawożenie gleby kompostem zmniejszyło infiltracje w porównaniu z notowaną przez glebę nienawożoną o 7,4–9,0%, a nawozami mineralnymi o 5,4–7,0% rocznej sumy opadów. Średni roczny wskaźnik infiltracji wyniósł 21,8–25,3% sumy opadów w wariancie z glebą nawożoną i 30,7% w wariancie kontrolnym (gleba nienawożona).

4

Influence of drip irrigation on the yielding of summer squash „White Bush” under rainfall-thermal conditions of Bydgoszcz and Stargard

Rolbiecki R., Rolbiecki S., Podsiadło C., Wichrowska D., Figas A., Jagosz B., Ptach W.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2017

|

nr III/2

1229--1240

EN

The aim of the study was to determine the effect of drip irrigation on yielding of summer squash ‘White Bush’ grown under conditions of two localities: Lipnik near Stargard Szczeciński (soil of quality class IVb, and of good-rye-soil-complex) and Kruszyn Krajeński near Bydgoszcz (soil of quality class V, and of weak-rye-soil-complex). The study was designed as one-factorial trial: drip irrigation as the experimental factor was considered. Drip irrigation was conducted according to soil tensiometer indications (-0.04 MPa). Both, in Lipnik as well as in Kruszyn Krajeński, drip irrigation significantly increased marketable yield of summer squash ‘White Bush’. A higher rise in yields due to irrigation was obtained in Kruszyn Krajeński than in Lipnik. Mean marketable yield of summer squash fruits in Lipnik was higher than that obtained in Kruszyn Krajeński. Drip irrigation significantly increased the single fruit weight in relation to the control, in both crop localities. The system of drip irrigation significantly affected the number of fruits per plant. Summer squash plants grown in Lipnik produced higher number of fruits, than in Kruszyn Krajeński. In addition, essential influence of drip irrigation was affirmed on chemical composition of fruits, i.e. dry matter, vitamin C, monosaccharides, saccharose, content of total sugars and sum of carotenoids and ß-carotin.

5

Ocena mieszanek trawnikowych na glebach lekkich w roku siewu

Pelc M., Domański P. J.

Zieleń Miejska

|

2015

|

Nr 9

42--43

PL

Istotnym czynnikiem wpływającym na efektywność założenia trawnika jest dobór odpowiednio przygotowanych mieszanek trawnikowych. O wyrównanych i pełnych wschodach traw na glebach lekkich decydują głównie sprzyjające warunki meteorologiczne.

6

Wpływ osadów dennych pobranych ze zbiornika Besko - na plon i zawartość makroelementów w biomasie kukurydzy

Baran A., Jasiewicz C., Tarnawski M.

Proceedings of ECOpole

|

2013

|

Vol. 7, No. 1

193--198

PL

Celem doświadczenia wazonowego była ocena wpływu osadu dennego stosowanego jako dodatek do gleby lekkiej na plon i zawartość makroelementów w biomasie kukurydzy. Osad pochodził z dna zbiornika Besko, zlokalizowanego na rzece Wisłok w woj. podkarpackim. Osady denne dodano do gleby lekkiej w ilości 5, 10, 30 i 50%. Osad denny dodany do gleby lekkiej miał pozytywny wpływ na plon kukurydzy i zawartość makroelementów w kukurydzy, ale tylko w najmniejszej dawce, tj. 5%. Większe dawki osadu powodowały depresje plonowania kukurydzy.

EN

The pot experiment aimed at an assessment of the effect of bottom sediment, used as a supplement to the light soil, on the yield and contents of macroelements in maize biomass. The bottom deposit originated from a Besko dam reservoir (Poland, Podkarpacie Region). The bottom sediments were added to light soil in the amount of 5, 10, 30 and 50%. Bottom sediment added to the sandy soil had a positive effect on yield of maize and content of macroelements but only at the lowest dose - 5%. Higher doses caused depression sediment yield of maize.

7

Wpływ 6-letniej uprawy roślin w systemie ekologicznym z nawadnianiem na właściwości chemiczne gleby

Trawczyński C.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2013

|

Vol. 58, nr 4

199--203

PL

Celem badań przeprowadzonych w latach 2007-2012 była ocena zmian właściwości chemicznych gleby lekkiej (odczynu, zawartości węgla organicznego, azotu ogólnego, przyswajalnych form fosforu, potasu, magnezu oraz manganu, cynku, miedzi, boru i żelaza) w płodozmianie ekologicznym. Zmianowanie obejmowało następujące gatunki roślin rolniczych: ziemniaki, żyto, owies, gryka i mieszanka strączkowo-zbożowa (łubin żółty z owsem). Źródłem składników pokarmowych dla roślin był obornik stosowany pod ziemniaki (25 t·ha-1) i pod owies (12,5 t·ha-1), przyorywana słoma i biomasa roślin międzyplonowych (peluszka, gorczyca biała, seradela), wapno węglanowe. Na połowie powierzchni doświadczenia prowadzone było nawadnianie roślin w okresach największej wrażliwości roślin na niedobór wody. Nawadnianie zbóż, łubinu z owsem i gryki wykonywano za pomocą zraszaczy, a ziemniaki przy wykorzystaniu linii kroplujących. Próbki glebowe z warstwy 0-20 cm pobierano jesienią każdego roku. Analizy chemiczne gleby wykonywano w laboratorium Stacji Chemiczno-Rolniczej. Stwierdzono poprawę odczynu gleby, ustabilizowany poziom azotu ogólnego oraz tendencję malejącą zawartości węgla organicznego. Zawartość magnezu w kolejnych latach wzrastała, a fosforu i potasu malała. Zawartości przyswajalnych form mikroelementów w glebie były ustabilizowane, natomiast poziom miedzi wzrastał. Stwierdzono wyższy odczyn oraz zawartości magnezu, manganu, cynku i miedzi na obiekcie nienawadnianym. Zawartości fosforu, potasu, żelaza, boru, azotu ogólnego i węgla organicznego w glebie nie różniły się istotnie pomiędzy obiektami nawadnianym i nienawadnianym.

EN

The aim of investigation conducted in the years 2007-2012 was to estimate chemical properties in the light soil (reaction, content of organic carbon, total nitrogen, available forms of phosphorus, potassium, magnesium and manganese, zinc, copper, boron and iron) in organic crop rotation. The crop rotation covered following agricultural plant species: potato, rye, oat, buckwheat and leguminous-cereal mixture (yellow lupine with oat). The source of nutrient components was: manure in dose of 25 t.ha-1 applied before potato cultivation and manure in dose of 12,5 t.ha-1applied before oat cultivation, straw, biomass of intercrop plants (field pea, white mustard, serradella) and carbonate lime. The irrigation was used on a half of the area of experiment field in the highest sensitive period of water deficiency for plants. For irrigation of cereals, yellow lupine with oat and buckwheat by spraying water was applied and for potatoes by using drip lines. The samples were taken from soil layer 0 – 20 cm in autumn every year. The analysis of soil chemical properties was performed in laboratory of Chemical Station. The improvement of soil reaction, stable level of total nitrogen and tendency to decrease organic carbon content were stated. The content of magnesium in following years increased but phosphorus and potassium decreased. The content of available forms of microelements in soil were stable, but level of copper increased. The higher soil reaction and content of magnesium, manganese, zinc and copper on non irrigated object were stated. The content of phosphorus, potassium, iron, boron, total nitrogen and organic carbon in the soil on the object non irrigated in comparison to irrigated one was not significantly different

8

Spalanie ziarna kukurydzy, pszenżyta i żyta uprawianych przy ograniczonym nawożeniu azotowym

Kaszkowiak E., Kaszkowiak J., Szymczak M.

Inżynieria i Aparatura Chemiczna

|

2013

|

Nr 2

58-59

PL

W pracy przedstawiono wyniki pomiarów ciepła spalania ziarna kukurydzy, pszenżyta i żyta. Rośliny uprawiano na glebach lekkich, stosując obniżone nawożenie azotem. W plonowaniu każdego z trzech badanych gatunków zbóż nie stwierdzono istotnych statystycznie różnic pod wpływem wzrastających dawek nawożenia azotowego. Przy niskim poziomie nawożenia nie stwierdzono istotnych różnic wartości ciepła spalania między pszenżytem ozimym a kukurydzą, natomiast istotnie niższą wartością ciepła spalania od obu gatunków, cechowało się ziarno żyta. Wyjątkowo korzystne dla produkcji kukurydzy na ziarno warunki wegetacji spowodowały istotnie wyższe plonowanie i bardzo wysoką wydajność energetyczną w porównaniu do żyta i pszenżyta niezależnie od wysokości nawożenia azotowego.

EN

Measurement results of combustion heat of grain corn, triticale and rye are presented in the paper. Plants were grown on light soil at reduced nitrogen fertilization. No statistically significant differences were observed for increasing nitrogen fertilization in the yield of three cereal types tested. At a low level of fertilization, no significant differences of combustion heat between winter triticale and com were noticed, whereas a quite lower value of combustion heat in comparison with previous cereal types was found for rye. Extremely beneficial growing conditions in grain corn production resulted in the significantly higher yield and very high energy efficiency as compared to rye and triticale, regardless of the amount of nitrogen fertilizer.

9

Plon i wydajność bioetanolu z kukurydzy w warunkach gleb lekkich

Kaszkowiak E., Kaszkowiak J.

Inżynieria i Aparatura Chemiczna

|

2013

|

Nr 2

56-57

PL

W pracy przedstawiono możliwości wykorzystania ziarna kukurydzy - uprawianej na glebach lekkich z ograniczonym nawożeniem azotem - na cele energetyczne do wytwarzania bioetanolu. Wydajność procesu fermentacji ziarna oceniano energooszczędną metodą bezciśnieniowego uwalniania skrobi, obejmującą oznaczanie zawartości w ziarnie: suchej substancji, skrobi, białka, związków mineralnych i cukrów redukujących. Wyniki dwuletnich badań polowych (2010-2011) i badań laboratoryjnych potwierdziły, iż jest to możliwe.

EN

Possibility of application of com grown on light soil with limited nitrogen fertilization for bioethanol production purposes is presented in the paper. Fermentation process yield was estimated using the energy-saving method of pressureless starch release comprising the determination of dry matter, starch, protein, mineral compounds and content of reducing sugars in a seed. The results of two-year field and laboratory tests (2010-2011) confirmed that such application is possible.

10

Wpływ nawożenia na zamieranie karp wierzby energetycznej przy uprawie na glebie lekkiej

Styszko L., Boguski A., Fijałkowska D.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2013

|

z. 60, nr 3

19--28

PL

Celem badań była ocena wpływu nawożenia na zamieranie roślin dziewięciu klonów wierzby energetycznej w okresie siedmiu lat ich uprawy w okolicach Koszalina. W 2006 roku założono doświadczenie ścisłe metodą losowanych podbloków w układzie zależnym w trzech powtórzeniach. Podblokami I rzędu były cztery kombinacje nawozowe: (a) obiekty bez nawożenia, (b) obiekty nawożone kompostem z osadów komunalnych (10 t·ha-1 suchej masy), (c) obiekty nawożone kompostem (10 t·ha-1 suchej masy) i Hydrofoską 16 w dawce 562,5 kg·ha-1 (N – 90 kg·ha-1, P – 39,3 kg·ha-1 i K – 74,7 kg·ha-1) oraz (d) obiekty nawożone kompostem (10 t·ha-1 suchej masy) i Hydrofoską 16 w dawce 1125 kg·ha-1 (N – 180 kg·ha-1, P – 78,6 kg·ha-1 i K – 149,4 kg·ha-1), a II rzędu – dziewięć klonów wierzby: 1047, 1054, 1023, 1013, 1052, 1047D, 1056, 1018 i 1033. Przed ruszeniem wegetacji wierzby w latach 2007, 2008 i 2009 stosowano nawożenie Hydrofoską 16 na obiektach „c” i „d” z pominięciem kompostu. Poletko miało powierzchnię 34,5 m2 , na którym wysadzono 120 zrzezów wierzby. Poletko do zbioru podzielono na trzy równe części (a, b, c). Po drugiej wegetacji (luty 2008 roku) skoszono poletko „c”, poletko „b” - po trzeciej wegetacji (luty 2009 roku), a w listopadzie 2009 roku, skoszono wszystkie części poletka (a, b i c). W latach 2010-2012 nie nawożono poletek nawozami. Liczbę żywych karp wierzby na poszczególnych częściach poletka określano w latach 2006-2009 oraz w 2012 roku. Dane te opracowano statystycznie. Na zamieranie karp wierzby decydujący wpływ miały liczba lat odrastania pędów, interakcja klonów z liczbą lat odrastania pędów, klony a w mniejszym stopniu - kombinacje nawozowe.

EN

The aim of the work was to assess the influence of fertilization on withering of nine clones of energetic willow cultivated in the neighborhood of Koszalin within the period of 7 years. The experiment was established in the year 2006. It was a strict experiment conducted with a method of random sub-blocks in the dependent system in three repetitions. The sub-blocks of I order were 4 combinations of fertilization: (a) objects without fertilization, (b) objects fertilized with compost from municipal sewage sludge (10 t·ha-1 dry solids), (c) objects fertilized with compost (10 t·ha-1 dry solids) and with Hydrofoska 16, doses of 562.5 kg·ha-1 (N – 90 kg·ha-1, P – 39.3 kg·ha-1 and K – 74.7 kg·ha-1) and (d) objects fertilized with compost (10 t·ha-1 dry solids) and with Hydrofoska 16, doses of 1125 kg·ha-1 (N – 180 kg·ha-1, P – 78.6 kg·ha-1 and K – 149.4 kg·ha-1). The sub-blocks of II order were 9 clones of willow: 1047, 1054, 1023, 1013, 1052, 1047D, 1056, 1018 and 1033. Before starting vegetation of willow in the years 2007, 2008 and 2009 at the objects “c” and “d” Hydrofoska 16 was applied and the compost was omitted. The plot with 34.5 square metres area was planted with 120 pieces of willow cuttings of willow. To reap the crop the plot was divided into 3 equal parts (a, b, c). After the second vegetation (February 2008) the plot “c” was cut, the plot “b” after the third vegetation (February 2009) and in November 2009 all of the parts of the plot (a, b, c) were cut. In the years 2010-2012 the plots were not fertilized. The number of alive willow rootstocks at the individual parts of the plot was assessed in the years 2006-2009 and in 2012. The collected data were evaluated statistically. The crucial factors in case of withering of willow rootstocks were the time of re-growing of shoots (years), clones and the interaction of clones with the time of re-growing of shoots. The fertilization combination was of secondary importance.

11

Wpływ popiołów ze spalania biomasy na właściwości fizykochemiczne gleb lekkich

Meller E., Bilenda E.

Polityka Energetyczna

|

2012

|

T. 15, z. 3

287-292

PL

Ze względu na coraz szersze stosowanie biomasy w przemyole energetycznym wzrasta zainteresowanie powstającymi popiołami. Przedmiotem badan były popioły powstające w wyniku spalania mieszaniny zrebków drzewnych, wierzby energetycznej, kukurydzy i słomy w Elektrociepłowni Czechnica. Celem przeprowadzonych badan była ocena oddziaływania popiołów z biomasy na właściwości fizykochemiczne gleby lekkiej oraz ocena ich przydatnooci w rolnictwie, jako substytutu nawozu mineralnego, potasowego. Doświadczenie polowe przeprowadzono w 2011 roku we wsi Grzedzice koło Stargardu Szczecińskiego na glebie lekkiej. Schemat badań obejmował pięć wariantów ( A – nawożenie mineralne NPK, B – nawożenie mineralne NP, C – nawożenie popiołami w ilości 3,5 Mgźha–1, D – nawożenie popiołami 7,0 Mgźha–1, E – nawożenie popiołami 10,5 Mgźha–1). Jako rośline testową wybrano miskanta cukrowego (Miscanthus sacchariflorus).W przeprowadzonym doświadczeniu dodatek popiołów do gleby pozwolił uzyskać pozytywne rezultaty w kształtowaniu jej odczynu. Efekt ten jest bardzo wyraźny w zmianie kwasowooci hydrolitycznej gleby, która po zastosowaniu najwiekszej dawki popiołów zmniejszyła sie w obiekcie kontrolnym z 3,43 me/100 g do 2,85 me/100 g. Suma zasad i pojemnooa kompleksu sorpcyjnego uległy natomiast zwiekszeniu. Wzrastające nawożenie powodowało zwiększenie w glebie zawartości przyswajalnych form fosforu, magnezu, a zwłaszcza potasu. Ilość przyswajalnego potasu w glebie obiektu nawożonego najwyższą dawka popiołów wzrosła w stosunku do obiektu kontrolnego aż o 62%, co pozwoliło na zmianę kategorii zasobności ze średniej (obiekt kontrolny) na bardzo wysoką (najwyższa dawka popiołu). Wstępne wyniki badań wskazują na korzystne oddziaływanie popiołów z biomasy. Stosowane w większych dawkach mogą działać odkwaszająco oraz poprawiać właściwości fizykochemiczne gleb lekkich. Wprowadzanie popiołów do gleby jest zgodne ze zrównoważonym rozwojem i stanowi dobry sposób ich utylizacji.

EN

Due to the wider use of biomass in the energy industry, interest in produced ashes is growing. Therefore, our studies focused on ashes from burning wood chips, energy willow, corn and straw in the Thermal-electric power station Czechnica. The aim of the examinations was to determine the effects of biomass ashes on the physicochemical properties of light soil and evaluate their usefulness for agriculture as a substitute for potassium mineral fertilizer. Field experiments were carried out on light soil in the village of Grzedzice near Stargard Szczecinski in 2011. The study included 5 variants (a. mineral fertilization NPK, b. NP mineral fertilisation NP, c. ash ferilisation – 3.5 Mgźha–1 , d. ash fertilization 7.0 Mgźha–1 , e. ash fertilisation 10.5 Mgźha–1 ). Miscanthus sacchariflorus was the subject plant used in the tests. The addition of ashes to the soil had a positive effect on reaction which was very distinct in the observed change in the soil’s hydrolytic acidity. After application of the highest ash amount, acidity was reduced from 3.43 me/100 g, and in the control object to 2.85 me/100 g. Meanwhile, total bases and adsorbing capacity increased. Higher fertilization brought about an increase in the content of available forms of phosphorus, magnesium, and potassium in particular. In comparison with the control object, the amount of available potassium in the object fertilized with the highest ashes dose rose by 62%, which made it possible to change the resources category from medium (control object) to very high (the highest ash dose). Preliminary study results showed positive effects from biomass ashes. Applied at higher doses, these may deacidify light soil and improve its physicochemical properties. Incorporating ashes into soil is consistent with sustainable development and is a good way to make use of such products.

12

Skuteczność sorbentów organicznych w detoksykacji gleby zanieczyszczonej

Wróbel S

Inżynieria Ekologiczna

|

2012

|

Nr 31

144--153

PL

W badaniach oceniono fitotoksyczne oddziaływanie zanieczyszczenia gleby lekkiej nadmiarem miedzi i pozostałością herbicydu w doświadczeniach wazonowych z rzepakiem ozimym, a także skuteczność detoksykacji badanej gleby poprzez wprowadzanie sorbentów organicznych (torfu, biohumusu) oraz węglanu wapnia. Badania przeprowadzono w warunkach hali wegetacyjnej, stosując symulacyjne skażenie gleby miedzią na poziomie 180 i 360 mg Cu.kg-1 suchej masy gleby oraz pozostałością herbicydu w ilościach stwierdzanych w glebie w następstwie stosowania preparatu Starane 250 EC w uprawie przedplonu. Stwierdzono niekorzystne dla rozwoju roślin współdziałanie badanych polutantów, wyrażające się spadkami plonowania przy wzrostowej tendencji biodostępności miedzi. Zastosowana remediacja wyraźnie łagodziła skutki fitotoksyczności nadmiaru miedzi, jednak jej skuteczność była mniejsza na glebie zanieczyszczonej pozostałością herbicydu. Efekt ten wiązać można z wolniejszym przebiegiem procesów degradacji herbicydu w glebie obiektów doświadczenia zanieczyszczonych miedzią. Najwyższą skuteczność remediacji uzyskano pod wpływem łącznej aplikacji biohumusu i węglanu wapniowego.

EN

The study has been carried out in order to assess the phytotoxic effect that light soil polluted with excess copper and herbicide residue can exert on winter rape plants. Another aim has been to evaluate the effectiveness of detoxifying the analyzed soil by amending it with organic sorbents (peat, biohumus) or/and calcium carbonate. The experiment consisted of pot trials, carried out in a greenhouse, in which the simulated soil contamination with copper reached the levels of 180 and 360 mg Cu.kg-1 of soil dry matter and herbicide was introduced in the amounts determined in soil after the herbicide Starane 250 EC had been applied while cultivating the preceding crop. Adverse interaction of the analyzed pollutants on the crop development was observed with the bioavailability of Cu being elevated. Soil remediation alleviated the harmful effect of excess copper toxicity with this positive impact being impaired on soil polluted with herbicide residue. This effect can be associated with the reduced degradation of herbicide in the copper contaminated soil. The highest remediation effectiveness was achieved when soil had been amended with biohumus along with CaCO3.

13

Effect of Bottom Sediment Supplement to Light Soil on the Content and Uptake of Macroelements by Maize

Baran A., Jasiewicz C., Tarnawski M.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2012

|

Vol. 19, nr 8

863-871

EN

The aim of study was an assessment of supplement of a bottom sediment with grain size composition of clay to light soil on the concentrations and uptake of macroelements by maize. Bottom sediment applied as a supplement improving light soil properties was extracted from the Besko Reservoir (Sieniawskie Lake) in the Podkarpackie province. The bottom sediments were added to the soil in the 1st year of the investigations in the amount of 5, 10, 30 and 50 % of air-dried sediment in relation to dry soil mass. Bottom sediment added to soil had a positive influence on maize shoots biomass but only when applied in the smallest dose, ie 5 %. Applied bottom sediment positively affected maize chemical composition increasing the content and uptake of nitrogen, potassium, magnesium and calcium by maize. While utilizing bottom sediment in plant cultivation, one should take into consideration a necessity of application of supplementary PK fertilization due to low content of these elements both in the bottom sediment. Because of a high proportion of clay particles in its composition and alkaline reaction, bottom sediment may be applied as a supplement to light and acid soils to improve their properties, but only in small doses to 5 %. Bigger doses may be used for reclamation as a structure and soil forming material on soil-less grounds.

PL

Celem badań była ocena wpływu dodatku osadu dennego o składzie granulometrycznym iłu do gleby lekkiej na zawartość i pobranie makrślementów przez kukurydzę. Osad denny zastosowano jako dodatek poprawiający właściwości gleby lekkiej, wydobyto z dna zbiornika Besko (jez. Sieniawskie) w woj. podkarpackim. Osady denne dodano do gleby w I roku prowadzenia badań w ilości 5, 10, 30 i 50 % osadu powietrznie suchego w stosunku do suchej masy gleby. Osad denny dodany do gleby lekkiej miał pozytywny wpływ na plon biomasy kukurydzy, ale tylko w najmniejszej dawce, tj. 5 %. Zastosowany osad denny wpłynął pozytywnie na skład chemiczny kukurydzy, zwiększając zawartość i pobranie przez kukurydzę azotu, potasu, magnezu i wapnia. Wykorzystując osad denny w uprawie roślin, należy zwrócić uwagę na konieczność zastosowania uzupełniającego nawożenie mineralnego PK, z powodu niskiej zawartości tych pierwiastków w osadzie dennym. Badany osad denny ze względu na duży udział w jego składzie części ilastych, zasadowy odczyn może być stosowany jako dodatek do gleb lekkich i kwaśnych w celu poprawy ich właściwości jednak w niewielkich dawkach do 5 %. Większe dawki osadu mogą być stosowane w rekultywacji jako materiał strukturo- i glebotwórczy na grunty bezglebowe.

14

Ocena zmian właściwości chemicznych gleby lekkiej w ekologicznym systemie uprawy roślin z nawadnianiem

Trawczyński C.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2011

|

Vol. 56, nr 4

171-177

PL

Celem badań przeprowadzonych w latach 2007-2010 była analiza zmian właściwości chemicznych gleby lekkiej (odczynu, zawartości węgla organicznego, azotu ogólnego, przyswajalnych form fosforu, potasu, magnezu oraz manganu, cynku, miedzi, boru i żelaza) w płodozmianie ekologicznym. Zmianowanie obejmowało następujące gatunki roślin rolniczych: ziemniak, owies, łubin żółty, żyto, facelia (od 2010 roku gryka). Oprócz gatunków głównych uprawiano 3 gatunki roślin międzyplonowych: peluszka, gorczyca biała, seradela. Źródłem składników pokarmowych był obornik stosowany pod ziemniaki (25 tźha-1) i pod owies (12,5 tźha-1), przyorywana słoma i biomasa roślin międzyplonowych, wapno węglanowe, biologiczne wiązanie azotu oraz opad z atmosfery. Próbki glebowe z warstwy 0-20 cm pobierano jesienią każdego roku. Zmiany w glebie oceniono przy wykorzystaniu analizy regresji liniowej. Stwierdzono poprawę odczynu gleby oraz tendencję wzrostu zawartości węgla organicznego, azotu ogólnego i magnezu, a spośród mikroelementów miedzi, manganu i cynku. W przypadku fosforu i potasu oraz żelaza i boru wykazano niewielkie tendencje spadku ich zawartości w glebie. Generalnie większe zawartości składników w glebie stwierdzono na obiekcie nienawadnianym w porównaniu do nawadnianego.

EN

The aim of investigation conducted in 2007-2010 was an analysis of changes in chemical properties of the light soil (reaction, content of carbon organic, total nitrogen, available form of phosphorus, potassium, magnesium and manganese, zinc, copper, boron, iron) in organic crop rotation. .The crop rotation contained following agriculture plant species: potato, oat, yellow lupine, rye, phacelia (from year 2010 buckwheat). Except main species, 3 plant species were cultivated as intercrop: field pea, white mustard, serradella. Manure in dose of 25 t.ha-1 applied before of potato cultivation and manure in dose of 12,5 t.ha-1applied before of oat cultivation, straw, biomass of intercrop plants, carbonate lime, biological fixation of nitrogen and precipitation were the source of nutrient components. The samples were taken from soil layer 0-20 cm in autumn every year. The changes in the soil were assessed using linear regression analysis. The increase of soil reaction, content of carbon organic, total nitrogen, magnesium, copper, manganese and zinc were stated. The content of phosphorus, potassium, iron and boron in the soil were decreased. The higher content of nutrients in the soil of the object non irrigated was stated than in irrigated one.

15

Effect of Bottom Sediment Supplement to Soil on Yield and Chemical Composition of Maize

Jasiewicz C., Madeyski M., Tarnawski M., Baran A.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2011

|

Vol. 18, nr 11

1505-1514

EN

A two-year pot experiment was conducted to assess the effect of bottom sediment, used as a supplement to the light soil, on the yield and contents of macroelements in maize. The bottom sediment was added to light soil in the proportion of 5 and 10 %. The material was classified to a group of ordinary silt deposit. Moreover, the analyzed sediment revealed alkaline reaction, organic matter content of 25.8 g kg-1, low content of bioavailable phosphorus and potassium and natural content of heavy metals. After the experiment completion the amount of maize dry matter yield was assessed. The contents of minerals in the plant mass was determined after dry mineralization and the ash dissolving in HNO3 (1:3), K, Mg, Ca, and Na were determined using AAS and P with ICP-AES technique. Nitrogen content was determined by means of Kjeldahl distillation method. The experiment demonstrated a positive effect of bottom sediment supplement to light soil on the amount of produced maize biomass. The greatest maize biomass was obtained on the treatment with a 5 % admixture of bottom sediment. However, the plant shoot biomass did not meet the criteria for good quality fodder because of too low contents of most macroelements. It was found that the analyzed bottom sediment may be used as an admixture to light and acid soils to improve their productivity, owing to a considerable share of silt and clay fractions in its composition, neutral reaction and low content of heavy metals. However, each agricultural application of bottom sediment requires a supplementary mineral fertilization because of low contents of fertilizer elements in the sediment and in the obtained maize biomass.

PL

Celem dwuletniego doświadczenia wazonowego była ocena wpływu osadu dennego stosowanego jako dodatek do gleby lekkiej na plon i zawartość makrślementów w kukurydzy. Osad denny dodano do gleby lekkiej w ilości 5 i 10 %. Materiał ten zakwalifikowano do grupy utworów pyłowych zwykłych i charakteryzował się on odczynem zasadowym, zawartością materii organicznej wynoszącą 25,8 g kg-1, niską zawartością przyswajalnego fosforu i potasu oraz naturalną zawartością metali ciężkich. Po zakończeniu doświadczenia określono wielkość plonu suchej masy kukurydzy. Zawartość składników mineralnych w materiale roślinnym oznaczono po suchej mineralizacji i roztworzeniu popiołu w HNO3 (1:3), techniką AAS (K, Mg, Ca, Na) oraz ICP-EAS (P). Zawartość N oznaczono metodą destylacyjną Kjeldahla. Stwierdzono pozytywny wpływ osadu dennego dodanego do gleby lekkiej na plon biomasy kukurydzy. Największą biomasę rośliny uzyskano w obiekcie z dodatkiem osadu w ilości 5 %. Nadziemna biomasa roślinna nie spełniała jednak kryteriów dla paszy dobrej jakości, ze względu na zbyt małe zawartości większości makrślementów. Stwierdzono, że badany osad denny ze względu na duży udział frakcji pylastych i ilastych w swoim składzie, obojętny odczyn i małą zawartość metali ciężkich może być stasowany jako dodatek do gleb lekkich i kwaśnych w celu poprawy ich produkcyjności. W rolniczym wykorzystaniu osadu dennego należy jednak zastosować uzupełniające nawożenie mineralne z powodu niskiej zawartości pierwiastków nawozowych w osadzie oraz biomasie kukurydzy.

16

Assessment of agricultural utilization of bottom sediments from the Besko reservoir

Baran A., Tarnawski M., Kaczmarski M.

Czasopismo Techniczne. Chemia

|

2011

|

R. 108, z. 1-Ch

3-11

EN

The research aimed at an assessment of physical and chemical properties of bottom sediments of the Besko reservoir located on the river Wisłok (Świętokrzyskie Voivodeship) for their agricultural applications. Studied bottom sediment revealed a considerable proportion of clay fractions in its composition, alkaline reaction, good sorption and buffering properties, therefore it may be used as a supplement to light acid soils to improve their productivity. While using the bottom sediment for plant cultivation, supplementary mineral fertilization should be applied because of its low content of nitrogen, phosphorus and potassium. Slightly elevated concentrations of some heavy metals do not prevent agricultural management of the sediment taken from strongly shallowed zones of the reservoir.

PL

Celem badań była ocena fizycznych i chemicznych właściwości osadów dennych zbiornika Besko zlokalizowanego na rzece Wisłok (województwo świętokrzyskie) pod względem ich rolniczego wykorzystania. Badany osad denny w swoim składzie wykazuje duży udział frakcji ilastych, zasadowy odczyn, dobre właściwości sorpcyjne i buforowe, zatem może być stosowany jako dodatek do gleb lekkich, kwaśnych w celu poprawy ich produkcyjności. Wykorzystując osad denny w uprawie roślin, należy zastosować uzupełniające nawożenie mineralne z powodu niskiej zawartości w nim azotu, fosforu i potasu. Nieznacznie podwyższone wartości niektórych metali ciężkich nie eliminują rolniczego zagospodarowania osadu wydobytego z silnie wypłyconych stref zbiornika.

17

Bilans składników w ekologicznym systemie produkcji roślinnej na glebie lekkiej

Trawczyński C.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2010

|

Vol. 55, nr 4

166-168

PL

Celem badań było określenie bilansu azotu, fosforu i potasu w płodozmianie ekologicznym na glebie lekkiej. Zmianowanie obejmowało następujące gatunki roślin rolniczych: ziemniak, owies, łubin żółty, żyto, facelia. Oprócz gatunków głównych uprawiano 3 gatunki roślin jako międzyplony: peluszka, gorczyca biała, seradela. Dodatkowo przed uprawą ziemniaka stosowano obornik w dawce 25 tźha-1. Obliczenia oparto o rzeczywiste dane uzyskanych plonów i zawartości składników w plonach. Bilans NPK sporządzono metodą ,,na powierzchni pola". W płodozmianie uzyskano dodatnie saldo bilansu azotu (+20,4 kg Nźha-1 rok-1)oraz nieznacznie ujemne salda fosforu (-3,1 kg Pźha-1 rok-1) i potasu (-4,5 kg Kźha-1 rok-1).

EN

The aim of this investigation was to determine balance of nitrogen, phosphorus and potassium in organic crop rotation system on light soil. The crop rotation comprised following agricultural plant species: potato, oat, yellow lupine, rye, phacelia. Apart from these main species 3 plants were cultivated as intercrop: field pea, white mustard, serradella. Before potato cultivation the manure in dose of 25 tźha-1 was applied. The calculations were based on real data of obtained yields and nutrients content in the yields. The ,,on surface of field" method was used in this investigation. In the crop rotation positive balance of nitrogen (+20,4 kg Nźha-1 per year-1) and slightly negative one for phosphorus (-3,1 kg Pźha-1 per year-1) and potassium (-4,5 kg Kźha-1 per year-1) were noted.

18

Badania wpływu wybranych parametrów ciągnikowych opon napędowych na strukturę agregatową gleby lekkiej w koleinach

Błaszkiewicz Z.

Inżynieria Rolnicza

|

2010

|

R. 14, nr 1

73-78

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań polowych nad wpływem wybranych parametrów ciągnikowych opon napędowych 13,6-36, 16,4-34 i 23,1-26 na strukturę agregatową wierzchniej warstwy gleby lekkiej w koleinach. Wykazano, że przejazd po glebie spulchnionej badanych opon pod obciążeniem standardowego ciągnika o masie 4,5 Mg jest głównym czynnikiem zdecydowanie pogarszającym stan struktury agregatowej. Stwierdzono, że wielkość tych zmian w glebie jest w małym stopniu uzależniona od obciążenia normalnego, ciśnienia wewnętrznego i dodatniego poślizgu kół.

EN

The paper presents results of field research on the impact of selected parameters of tractor drive tyres (13.6-36, 16.4-34 and 23.1-26) on aggregate structure of light topsoil in wheel tracks. It has been proven that a run of the tested tyres on loosened soil under the load of standard tractor with mass of 4.5 Mg is the main factor decidedly deteriorating aggregate structure condition. It has been observed that the scale of these changes in soil depends only to a small extent on normal load, internal pressure, and positive slip of wheels.

19

Effect of Dredged Bottom Sediment Addition to the Substratum on the Fodder Value of Plant Material. Part 1. Macroelements Content

Niemiec M., Wiśniowska-Kielian B.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2010

|

Vol. 17, nr 4-5

461-472

EN

Pot experiments were conducted in 2004 and 2005 in which light soil, quartz sand and bottom sediment dredged front the Rożnów Reservoir were used as a substratum. The experiments aimed at an assessment of the effect of growing bottom sediment share in the substratum on the quality of cultivated crop biomass. The test plants were maize and horse bean, oat and lupine cultivated after each other in 2004 whereas in 2005 the test plant was barley cultivated in the same substrata. The biomass was assessed on the basis of limit values for good quality fodder based on macroelement (P, K, Ca, Mg and Na) contents. The results show that biomass of most test plants contained too little macroelements considering their use for fodder. Bottom sediment added to the slightly acid soil only slight changed the contents of magnesium, calcium, potassium and sodium in biomass of all test plants, despite a considerable increase in these elements quantity in the substratum. A considerable increase in calcium and magnesium in the plant biomass was assessed in the substrata with sand. A decline in phosphorus content in biomass of all plants was observed even at the lowest sediment admixture, however it was more pronounced in case of the substrata with soil. Bottom sediment supplement to the substratum worsened the quality of all plant biomass because of too Iow phosphorus content, whereas increasing amounts of calcium and magnesium improved the quality of biomass obtained in the experiments. Environmental management of the sediment dredged from the Rożnów Reservoir may be recommended on light acid soils to improve their physicochemical properties, yielding and plant chemical composition, but simultaneous monitoring of other substances in the biomass is necessary.

PL

W 2004 i 2005 r. przeprowadzono doświadczenia wazonowe, w których jako podłoża użyto glebę lekką i piasek kwarcowy oraz osad denny bagrowany ze Zbiornika Rożnowskiego. Celem badań była ocena wpływu wzrastających dodatków osadu dennego do podłoża na jakość biomasy uprawianych roślin. Roślinami testowymi były kukurydza i bobik oraz owies i łubin uprawiane po sobie w 2004 r., a w 2005 r. jęczmień uprawiany na tych samych podłożach. Oceny biomasy dokonano na podstawie wartości granicznych dla pasz dobrej jakości, biorąc pod uwagę zawartości makroelementów (P, K Ca, Mg i Na). Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że biomasa większości roślin testowych zawierała zbyt mało makroelementów z punktu widzenia wykorzystania jej na cele paszowe. Dodatek osadu dennego do gleby lekko kwaśnej tylko nieznacznie zmieniał zawartość magnezu, wapnia, potasu i sodu w biomasie wszystkich roślin testowych, pomimo znacznego zwiększenia ilości tych pierwiastków w podłożu. W przypadku podłoży z piaskiem stwierdzono znaczne zwiększenie zawartości wapnia i magnezu w biomasie roślin. Zaobserwowano zmniejszenie zawartości fosforu w biomasie wszystkich roślin już przy najmniejszym dodatku osadu, przy czym było ono wyraźniejsze w przypadku podłoży z glebą. Większe dodatki osadu nie powodowały już dalszego ograniczenia pobierania fosforu przez rośliny. W drugim roku doświadczenia stwierdzono średnio większe zawartości wszystkich makroelementów w biomasie jęczmienia, co poprawiło jej wartość paszową. Dodatek osadu do podłoża pogarszał jakość biomasy wszystkich roślin ze względu na małą zawartość fosforu, natomiast zwiększające się ilości wapnia i magnezu poprawiały jakość biomasy uzyskanej w doświadczeniach. Można zalecić przyrodnicze zagospodarowanie osadu bagrowanego ze Zbiornika Rożnowskiego na glebach lekkich, kwaśnych w celu poprawy ich właściwości fizykochemicznych oraz plonowania i składu chemicznego roślin, przy jednoczesnym monitoringu zawartości substancji szkodliwych w biomasie.

20

Effect of Bottom Deposit Supplement on Trace Element Content in Light Soil

Baran A., Jasiewicz C., Tarnawski M.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2010

|

Vol. 17, nr 12

1553-1561

EN

The research aimed at an assessment of bottom deposit supplement effect on the content and mobility of selected trace elements in light soil. The investigations demonstrated a positive effect of bottom deposit on increasing light soil pH. After a two-year research period the soil pH was 6.24 on the control treatment, 6.49 on the treatment with a 5 % supplement of the deposit and 6.86 on the treatment containing 10 % of the deposit. Bottom deposit supplement to light soil significantly diminished the content of zinc, lead and manganese available forms extracted with 1 mol HCl dm–3 and bioavailable forms of cadmium, manganese and iron extracted with 0.01 mol CaCl2 dm–3. No apparent influence of the soil pH on diminishing the availability of a majority of analyzed elements was found, which has been confirmed by negative and insignificant values of correlation coefficients between pH value and element content in soil.

PL

Celem badań była ocena wpływu dodatku osadu dennego na zawartość i mobilnooeci wybranych pierwiastków śladowych w glebie lekkiej. W badaniach wykazano dodatni wpływ osadu dennego na zwiększenie wartości pH gleby lekkiej. Po 2-letnim okresie badań wartość pH gleby wyniosła: 6,24 w obiekcie kontrolnym, 6,49 w obiekcie z 5 % dodatkiem osadu i 6,86 w obiekcie z 10 % dodatkiem osadu dennego. Dodatek osadu dennego do gleby lekkiej zmniejszył znacznie zawartość form przyswajalnych cynku, ołowiu, i manganu ekstrahowanych 1 mol HCl dm–3 oraz biodostępnych kadmu, ołowiu, manganu i żelaza ekstrahowanych 0,01 mol CaCl2 dm–3. W badaniach nie stwierdzono istotnego wpływu odczynu gleby na zmniejszenie dostępności większości badanych pierwiastków, potwierdzeniem tego są ujemne i statystycznie nieistotne wartoości współczynników korelacji pomiędzy wartooecią pH a zawartością pierwiastków w glebie.