Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Minerały akcesoryczne w skale kwarcowej rejonu Wądroża Wielkiego (blok przedsudecki) – wstępne dane

Wołkowicz K.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2015

|

nr 464

79--89

PL

W rejonie Wądroża Wielkiego na bloku przedsudeckim znajdują się złożowe nagromadzenia kwarcu żyłowego i metasomatycznego. Występują w nich zróżnicowane minerały akcesoryczne, zarówno kruszcowe, jak i płonne: serycyt, kaolinit, wodorotlenki Fe (goethyt), piryt, złoto, baryt, apatyt, cyrkon, siarkosól miedziowo-antymonowa z dodatkiem srebra i magnetyt. Po raz pierwszy w badanym rejonie zaobserwowano siarkosól miedziowo-arsenową, chalkopiryt, chalkozyn, kowelin, galenę, sfaleryt, chromit, kasyteryt, ksenotym, monacyt, allanit, tytanit, illit, chloryt, skaleń potasowy oraz prawdopodobne rutyl, fengit i bizmut rodzimy. Poza pirytem i chalkopirytem nie stwierdzono związku większości tych minerałów z konkretną lokalizacją, natomiast nieokreślony fluorowęglan ziem rzadkich zaobserwowano jedynie w wielkokrystalicznym kwarcu żyłowym. Geneza minerałów akcesorycznych jest związana z krystalizacją z roztworów hydrotermalnych, z metasomatycznym oddziaływaniem tych roztworów na skały otaczające i z procesami wietrzenia.

EN

Quartz deposits of vein and metasomatic origin, occuring in the region of Wądroże Wielkie (Fore Sudetic Block), contain a variety of both ore and gangue accessory minerals including sericite, kaolinite, Fe-hydroxides (goethite), pyrite, gold, barite, apatite, zircon, copper-antimony sulfosalt with silver admicture and magnetite. Copper-arsenic sulfosalt, chalcopyrite, chalcocite, covellite, galena, sphalerite, chromite, cassiterite, xenotime, monazite, allanite, sphene, illite, chlorite, potassium feldspar, probably rutile, phengite and native bismuth were observed for the first time in the study area. There is no relationship between most of these minerals and their specific location, except for pyrite and chalcopyrite, whereas indefinite REE fluorocarbonate was observed only in coarsely crystalline vein quartz. The origin of the accessory minerals is related to the crystallization from hydrothermal solutions, their metasomatic effect on the surrounding rocks and weathering processes.

2

Zapomniany obyczaj szklarzy dolnośląskich związany z procedurą rozkruszania kwarców żyłowych

Lichota L.

Szkło i Ceramika

|

2012

|

R. 63, nr 2

32-33

3

Stan rozpoznania i możliwości powiększenia zasobów kwarcu żyłowego na Dolnym Śląsku

Sroga C., Koźma J.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2010

|

nr 79

223-232

PL

W artykule przedstawiono wystąpienia kwarcu żyłowego o znaczeniu przemysłowym; znane są one jedynie z regionu dolnośląskiego. Największe skupienia żył kwarcowych rozpoznano w Sudetach Zachodnich (blok karkonosko-izerski) oraz w północnej części strefy kaczawskiej na bloku przedsudeckim gnejsy Wądroża Wielkiego, masyw granitoidowy Strzegom-Sobótka). Dotychczas udokumentowano siedem złóż kwarcu żyłowego, z których jedynie trzy są zagospodarowane: "Stanisław", "Taczalin" i "Krasków". Spośród obszarów prognostycznych i perspektywicznych największe znaczenie surowcowe mają wystąpienia w Rębiszowie, Olesznej Podgórskiej, Morawie i Taczalinie oraz wiązki żył w rejonie Mikołajowic i Wądroża Wielkiego. Zostały one stosunkowo dobrze rozpoznane, a występująca tam kopalina (czyste odmiany kwarcu gruboziarnistego, kwarc wielkokrystaliczny) nadaje się do różnorodnych zastosowań, m.in. w przemyśle elektrotechnicznym, chemicznym, szklarskim, ceramicznym, hutniczym. Utrudnieniem w górniczym zagospodarowaniu poszczególnych wystąpień są ograniczenia planistyczne, niekiedy środowiskowe, a także konieczność prowadzenia selektywnej eksploatacji kopaliny.

EN

The paper presents vein quartz deposits of industrial importance. Such large deposits have been described only in Lower Silesia. The largest concentrations of quartz veins were recognized in the Western Sudety Mountains and in the northern part of the Kaczawa Zone of the Fore-Sudetic Block (Wądroże Wielkie gneisses, Strzegom-Sobótka granitoid massif). Until now, documentation has been prepared for only 7 deposits of vein quartz, but only three of them have been developed: "Stanisław", "Taczalin" and "Krasków" deposit. Within prognostic and promising areas, the occurrences in Rębiszów, Oleszna Podgórska, Morawa and Taczalin localities, as well as a bundle of veins near Mikołajowice and Wądroże Wielkie, are of the greatest importance. They were relatively well recognized, and the mineral that is present within these sites (pure varieties of coarse-grained quartz and coarse-crystalline quartz) are suitable for various applications, e.g. in electrical, chemical, glass, ceramic and metallurgical industries. The exploitation of individual occurrences of vein quartz can be hindered by issues related to spatial planning and environmental limitations, and by the condition of the selective exploitation of the mineral.

4

Zapomniany obyczaj szklarzy dolnośląskich związany z procedurą rozkruszania kwarców żyłowych.

Lichota L.

Szkło i Ceramika

|

2003

|

R. 54, nr 5

7-7

5

O katodoluminescencji sudeckich kwarców żyłowych

Wołkowicz K.

Przegląd Geologiczny

|

2000

|

Vol. 48, nr 7

625-633

PL

W kwarcu stanowiącym składnik mono- i polimineralnych sudeckich utworów żyłowych wydzielono cztery odmiany luminescencyjne związane głównie z jego genezą, wykształceniem, obecnością różnego rodzaju zanieczyszczeń i deformacjami sieci krystalicznej. Próbki z żył kwarcowych metamorjiku izerskiego i granitoidu strzegomskiego charakteryzuje krótkotrwała granatowa, żółta oraz długotrwała ciemnobrązowa i zielonkawa luminescencja. Sporadycznie notowano budowę pasową. Występuje tu także kwarc nie wykazujący świecenia. Kryształy pochodzące z żył kwarcowych w intruzji granitowej Karkonoszy wykazują budowę sektorową oraz oscylacyjną pasową w barwach: beżowej, brunatnej, zielonej, czerwonawej. Kwarc pochodzący z żył kwarcowo-polimetalicznych Sudetów często charakteryzuje się budową pasową i sektorową o zielonkawo-brunatnej luminescencji. Miejscami wykazuje też brązowe lub intensywnie żółte świecenie. Często możliwe jest wydzielenie kilku generacji kwarcu i powiązanie ich z paragenezami kruszcowymi. Najbardziej intensywną luminescencja w barwach żółto-brązowej ijasnozielonkawo-brunatnej charakteryzuje się większość badanych kwarców pochodzących ze złóż barytu. Typowa jest tu też budowa pasowa i sektorowa. Barwy luminescencyjne kwarcu wiąże się z obecnością zanieczyszczeń chemicznych (AL, Na, OH) lub z defektami struktury kryształów, natomiast intensywność luminescencji zależy od obecności wrostków, inkluzji i spękań.

EN

Quartz crystals, being a component of mono- and polymineral vein rocks from the Sudetes, represent four luminescence varieties related to different genesis, development, type and volume of impurities and lattice deformations. Samples from the quartz veins in the Izera metamorphic unit and the Strzegom granitoid exhibit a short-lived navy blue luminescence and a long-lived dark brown and greenish one. Sporadically a zonal structure was observed as well as quartz grains without luminescence. Quartz crystals from quartz veins in the Karkonosze granitoid intrusion show a sector and an oscillatory zonal structure in beige, russet, green and red colours. Crystals taken from quartz-polymetallic veins from the Sudetes are often characterized with a zonal and a sector structure with a greenish-russet luminescence and locally they exhibit brown and intensive yellow luminescence. Frequently several quartz generations are possible to distinguish, referred to specific ore paragenesis. The most intensive luminescence of yellow-brown and light green-russet colours as well as a sector and a zonal structure are typical for the majority of quartz crystals found in the barite ore-deposits. Luminescence colours of quartz result from an occurrence of chemical impurities (Al, Na, OH) or from defects of crystals structure. Luminescence intensity depends on a presence of inclusions and fissures.