Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Osiemdziesiąt lat Oddziału Świętokrzyskiego Państwowego Instytutu Geologicznego w służbie polskiej geologii : osiągnięcia w geologii stosowanej

Szczepanik Zbigniew, Białecka Katarzyna, Giełżecka-Mądry Dorota, Kos Marcin, Wieczorek Dariusz, Złonkiewicz Zbigniew

Przegląd Geologiczny

|

2021

|

Vol. 69, nr 3

185--196

EN

This article presents the achievements of the employees of the Holy Cross Mts. Branch of the Polish Geological Institute in the field of applied geology: geological cartography, geology of natural resources and hydrogeology. The area of the Holy Cross Mts. is located in central Poland and for hundreds of years was the main source of metal ores and rock raw materials for the Polish state. Investigating the possibility of using these minerals and raw materials in the modern economy was the reason for establishing the Polish Geological Institute in Kielce. Shortly before World War II, a department of the Institute was established in Kielce for a detailed geological study of this interesting area, where the full profile of the Phanerozoic deposits is present, from the oldest Cambrian to Quaternary. The basic work performed by geologists in Kielce was the preparation of geological maps. During the 80 years of the Institute's activity in Kielce, geological maps on various scales were made, ranging from 1:300,000 to 1:50,000. Currently, detailed mapping at the 1:50,000 and 1: 25,000 scales are being prepared. The search for deposits of iron, copper and other metals, conducted by the Kielce Institute, did not lead unfortunately to discovery of economically useful deposits. On the other hand, large deposits of rock building materials have been identified and documented and are currently exploited mainly for road construction. The region of the Holy Cross Mountains and their vicinity is unique in comparison to other regions of Poland because the entire population and economy are supplied with water from underground sources. Taking care of resources and adequate water quality is the main goal of the hydrogeologists employed at the Holy Cross department of the Polish Geological Institute. They organized and supervise a network that controls the water level and its quality, the impact of quarry activities on the groundwater levels, and prepare various types of hydrogeological maps.

2

Wyzwania kartografii geologicznej w Polsce

Marks Leszek, Jóźwik Katarzyna

Przegląd Geologiczny

|

2020

|

Vol. 68, nr 5

330--337

EN

Geological mapping is a highly interpretive and scientific process that produces a range of map products for many different uses, basically for sustainable land and mineral resources management. This is a primary and principal task of all geological surveys in the world. The establishment of the Polish Geological Institute in 1919 founded a basic framework for geological mapping in Poland. After the Second World War, an extensive production of geological (serial, regional and thematic) maps at different scales in atlases and scientific publications was initiated. Within the past 30 years, geographic information system (GIS) technology has begun to change geologic mapping by providing software tools, a use of which permits geological data to be electronically stored, displayed, queried and analysed in conjunction with a seemingly infinite variety of other data types. The fully automatic process of map generalization and its founding on hierarchic geological vocabularies will enable flexible presentation of geological data while passing from one scale to another. New technological advances and international standards in description, collection, exchange and visualisation ofgeological data, as well as its connection with external resources, will result in substantial enrichment of information in databases and will create new possibilities in search and use of data in the Web.

3

Morska kartografia geologiczna w historii badań Oddziału Geologii Morza Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego

Kramarska Regina

Przegląd Geologiczny

|

2020

|

Vol. 68, nr 5

387--402

EN

The article is an overview of 50 years of Marine Geology Branch (MBG) activity in the field of geological cartography in Polish maritime areas. As a result of successive recognition of the geological structure of the Cenozoic, sheets of the Geological Map of the Baltic Sea Bottom at a scale of1 : 200,000 had been published by 1994, followed by a geological map without Quaternary deposits. The summary of the stage of over 25 years of intense research was the Geological Atlas of the Southern Baltic. The achievements of the Marine Geology Branch also include geochemical atlases, geo-environmental maps, and coastal zone maps created on the basis of detailed mapping works. The successively expanded geological database enables the creation of many map products for the needs of specific users. Various studies related to marine geological cartography, and extensive national and international cooperation have significantly contributed to the development of the scientific staff of the Marine Geology Branch.

4

Ewolucja głównych kierunków działania PIG w latach 1919-2019

Wołkowicz Stanisław

Przegląd Geologiczny

|

2019

|

Vol. 67, nr 3

139--145

EN

Over the course of 100 years the main goals set for the Polish Geological Institute were subject to important changes depending on knowledge of the geological structure of the country, current demand for mineral raw materials and the economic system of the state. The first period comprised the years 1919-1952. It was characterized by the increased emphasis on geological cartography as well as basic research and regional studies. Its main effects included compilation of a geological map of Poland at the scale of1:300,000 and discoveries of new mineral deposits (hematite-pyrite deposit at Rudki, phosphorites at Rachów, bituminous coal in the Lviv-Volhyn coal basin, present-day Ukraine, and the Izbica-Klodawa salt dome. The second period comprising the years 1953-1989 was a time of an immense geological work. During that period priority was given to prospecting and exploration of mineral resources at any price. This resulted in an impressive discovery of mineral deposits, such as: native sulfur, copper and silver, sedimentary and igneous iron ores, bituminous coal, lignite, oil and gas fields, as well as potassium salt, barite, fluorite, magnesite and Cu-W-Mo ores. An effect of political changes in 1989 was a change of concept regarding prospecting and exploration of mineral resources. The state resigned from development and documentation of resources, leaving this task to private companies and investors. This launched a new third period that has continued to this day. During this time, data collection and processing, and their availability to a broad range of recipients have had a fundamental role. This is consistent with the concept of building an information society. Major new lines of activity of the Polish Geological Institute include protection of the environment, especially a soil-water environment that is the traditional domain of geologists, monitoring of groundwater, soil and bottom sediments as well as solid waste management. Geological education and protection of the geological and mining heritage have also assumed a vital importance.

5

Osuwiska jako przyczyna błędnych interpretacji budowy geologicznej – przykłady z Sudetów

Kowalski A.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2018

|

nr 473

27--48

PL

W ciągu ostatnich kilkunastu lat z obszaru Sudetów zinwentaryzowano i opisano dużą liczbę form osuwiskowych. W większości opracowań główny nacisk skierowano jednak na geomorfologiczną charakterystykę tych form. W artykule przedstawiono zależności rozwoju wybranych sudeckich osuwisk od budowy geologicznej, a także ocenę stopnia transformacji poszczególnych elementów struktury podłoża przez ruchy masowe. Jak wynika z prac kartograficznych i analiz geomorfometrycznych opartych na numerycznych modelach terenu LiDAR (ang. Light Detection and Ranging), wygenerowanych na podstawie danych pochodzących z lotniczego skaningu laserowego, brak rozpoznania pojedynczych, aczkolwiek rozległych jak na warunki sudeckie form osuwiskowych, a w konsekwencji prowadzone w obrębie nierozpoznanych osuwisk pomiary powierzchni uławicenia, spękań ciosowych i uskoków, były przyczyną błędów w rozpoznaniu budowy geologicznej w przeszłości. W pracy przedstawiono przykłady czterech form osuwiskowych znajdujących się na terenie trzech jednostek geologicznych – rowu Wlenia (synklinorium północnosudeckie), elewacji Łącznej (synklinorium śródsudeckie) i rowu Glinna (blok sowiogórski).

EN

Despite the relatively large number of individual landslides recognized and described over the last several years from the Sudety (Sudetes) Mountains (Lower Silesia, SW Poland), most of the papers focused on the geomorphological characterisation of these forms. This paper presents the results of geological and geomorphological mapping of individual landslides, recognized within three geological units: the Wleń Graben (Northsudetic Synclinorium), the Łączna Elevation (Intrasudetic Synclinorium) and the Glinno Graben (Sowie Mountains Block). Particular attention has been paid to the role of the geological structure in the initiation and development of mass movements as well as the degree of transformation of the planar, structural elements (bedding planes, joints, faults) of the landslide bedrock. The results of geological mapping and geomorphometric analysis with a basis in Light Detection and Ranging (LiDAR) show that the structural measurements carried out in the past within previously unrecognized landslides were probably the main reason for incorrect interpretations of the geology of the areas investigated.

6

Kartografia geologiczna : główne zadania koordynowane i realizowane przez Państwową Służbę Geologiczną funkcjonującą w ramach Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego

Gałązka D., Morawski W., Żarski M., Derkacz M., Jóźwik K.

Przegląd Geologiczny

|

2016

|

Vol. 64, nr 9

611--616

EN

The Polish Geological Institute - National Research Institute (PGI-NRI) acts as the Polish Geological Survey (PGS) and is the main provider of geological maps in Poland. Since 1953 the Polish Geological Institute ’s activities have been focused on the construction of multi-sheet map editions covering the whole territory of the country. The most important map - first edition of the Detailed Geological Map of Poland in scale of1 : 50,000 (DGMP 1 : 50,000) - will be fully compiled in GIS technology in 2020. It is a basic map used for preparation of all other thematic maps and databases in the country, both in detailed and regional scale. Due to increased interest in geoturism in Poland, the PGS has started to elaborate geological-tourist maps, what is one of the basic forms of geoturism popularization.

7

Tereny wolne od wyłączeń i wskazanie możliwości planowania inwestycji konfliktowych w Polsce. Standard badań kartograficznych dla potrzeb opracowania koncepcji i decyzji lokalizacyjnych obiektów wrażliwych − elektrownia jądrowa

Heliasz Z., Ostaficzuk S.

Polityka Energetyczna

|

2016

|

T. 19, z. 2

119--134

PL

Kryteria bezpiecznej lokalizacji elektrowni jądrowej (EJ) są zależne od charakterystyki reaktora i systemów peryferyjnych oraz od unikalnych geologicznych warunków terenowych. Podstawą wyboru optymalnej lokalizacji jest uwzględnienie warunków koniecznych do uzyskania na podstawie studiów terenowych i badania dostępnych materiałów prawnie obowiązującej decyzji lokalizacyjnej. Do określenia stopnia bezpieczeństwa i identyfikacji czynników zagrażających budowie i funkcjonowaniu reaktora jest niezbędna opinia geologiczno-inżynierska wraz ze scenariuszem awarii i likwidowania jej skutków w konkretnej sytuacji geologiczno-terenowej, z uwzględnieniem zastrzeżeń i oporów opinii społeczno-politycznej. W ocenie zagrożeń należy odrębnie uwzględniać możliwość wystąpienia niekorzystnych zbiegów okoliczności naturalnych oraz podatności obiektu na zagrożenia antropogeniczne wynikające z zaniedbań oraz intencjonalne. Podstawą wstępnego wyboru lokalizacji jest mapa obszarów niekonfliktowych z uwzględnieniem przyjętego marginesu szkodliwych oddziaływań wzajemnych obiektu EJ i istniejącej sytuacji terenowej. Przed rozpoczęciem analizy terenów możliwej lokalizacji, z powodu dużych wymiarów kraju, należy wyeliminować miejsca oczywiście nie nadające się do rozważań z powodów naturalnych i antropogenicznych. Wielkie aglomeracje przemysłowe, obszary objęte górnictwem podziemnym, tereny zwartej zabudowy oraz rezerwaty przyrody, tereny bagnisk i zagrożeń powodziowych, jak również tereny podatne na osuwiska i rozległą erozję należy wyeliminować z dalszych rozważań lokalizacyjnych. Jednak można dopuścić możliwości lokalizacji EJ w miejscach niekorzystnych, jeśli inne przesłanki są sprzyjające. Nowoczesne technologie są wystarczające do omijania przeszkód jeśli ekonomiczne względy przeważają.

EN

A safe location site for Nuclear Power Plant (NPP) depends on, both, technical characteristics of a reactor with its peripheral systems, and on unique geological terrain conditions. Field and archive studies of possibly all materials, relevant for issuing legal decision are the basis for choosing an optimal NPP site. Evaluation of the safety level and detection of factors hazardous for the safe operation of a NPP must be supported by a comprehensive geological engineering report, supplemented with the modeled scenario of a plant’s possible catastrophe, its minimizing and prevention of disastrous effects. Another inalienable factor for choosing site place for NPP are “pros” and “cons” concessions resulting from social consultations. In determining the risks, one must consider all the possible unfortunate coincidences on natural factors, and the vulnerability of the NPP to human errors caused by negligence or, ill will. A base map presenting areas free of interaction conflicts with topographic and infrastructural objects outside a margin safety zone remains the base for initial terrain selection.

8

Rozwój kartografii geologicznej na Górnym Śląsku w świetle wybranych map historycznych - od Leopolda von Bucha do Stanisława Doktorowicza-Hrebnickiego

Wołkowicz S., Graniczny M., Wołkowicz K., Urban H., Kowalski Z., Zdanowski A.

Przegląd Górniczy

|

2015

|

T. 71, nr 3

107--118

PL

Pierwszą, bardzo ogólnikową, mapę geologiczną Górnego Śląska opracował von Buch (1797/1802), natomiast Schulze z Eisleben (1816) opracował przekrój geologiczny od Hulczyna do Bytomia i jako pierwszy wprowadza podział stratygraficzny, wyróżniając m.in. Steinkohlengebirge. Staszic (1815) na swojej mapie odnotowuje na tym obszarze obecność charbon de terre. Za pierwszą nowoczesną mapę Górnego Śląska należy uznać mapę Oeynhausena (1822), która zawiera 18 wydzieleń o charakterze litologiczno-stratygraficzym. W dalszej kolejności na uwagę zasługują mapy Puscha (1836) oraz Carnalla (1844). Za największe dokonanie XIX wieku w kartografii geologicznej Górnego Śląska należy uznać 12-arkuszowy atlas opracowany pod kierunkiem Roemera (1870) wraz z dwutomowym tekstem opisującym geologię tego obszaru. Kolejnym opracowaniem tej rangi było dzieło Michaela (1913), również obficie ilustrowane mapami. Z autorów polskich II. połowy XIX w. należy odnotować mapy opracowane przez Hempla (1857), Łempickiego i Gatowskiego (1891), Zaręcznego (1894) i Wójcika (1909). W niepodległej Polsce pierwszą mapę opisywanego obszaru opracował Przesmycki (1923). W okresie międzywojennym znakomitym znawcą geologii Polskiego Zagłębia Węglowego był Saryusz-Makowski, którego rękopiśmienny dorobek został zniszczony w czasie działań wojennych w 1939 r. W latach 20. XX w. rozpoczął swoje prace Doktorowicz-Hrebnicki, który badał obszar Górnego Śląska przez około 50 lat, a jego mapa Arkusz Grodziec (1934) staje się wzorcowym opracowaniem kartograficznym obowiązującym przez wiele lat.

EN

First, very general geological map of Upper Silesia was elaborated by von Buch (1797/1802). On the other hand Schulze from Eisleben (1816) prepared geological cross-section from Hulczyn to Bytom, where he introduced first stratigraphic division, distinguishing among others Steinkohlengebirge. Staszic (1815) noticed on his map the presence of charbon de terre in this area. Oeynhausen map (1822) should be regarded the first modern geological map of the Upper Silesia, as containing 18 lithological-stratigraphical divisions. Further attention should be paid to maps of Pusch (1836) and Carnall (1844). Next important work was greatest achievement of geological cartography of the Upper Silesia in XIX century is the 12-sheet Atlas developed under the direction of Roemer (1870) together with two-volume text, describing the geology of this area. Next important work was done by Michael (1912) which was also profusely illustrated with maps. Among the Polish authors of the second half of XIX century, maps elaborated by Hempel (1857), Łempicki and Gatowski (1891), Zaręczny (1894) and Wójcik (1909) should be noted. In the independent Poland, the first map of this area was compiled by Przesmycki (1923). Between the World Wars, an excellent expert in the Polish Coal Basin was Saryusz-Makowski whose manuscripts, documentations and maps were destroyed during the war in 1939. In the 20´s of XX century, Doktorowicz-Hrebnicki started his researchers. He has studied the area of Upper Silesia for almost 50 years. His map Grodziec (1934) has become the standard of geological cartography art for many years.

9

Nowe elementy w tektonice płaszczowiny kriżniańskiej między Doliną Bystrej a Doliną Strążyską w Tatrach

Zabielski R., Iwanow A.

Przegląd Geologiczny

|

2014

|

Vol. 62, nr 2

86--96

EN

The Sub-Tatric units was newly mapped for the implementation of the Detailed Geological Map of the Tatra Mountains at the scale of 1 : 10 000 (SmgT). Lithostratigraphic andtectonic field observations between the Bystra Valley and the Strążyska Valley allowed a newinterpretation of the geological structure of the area. The system of sheets has appeared to beeven more complicated than that advocated by Guzik and Kotański (1963). New sheets have been recognized: Grześkówki sheets (Lower and Upper sheets), which were distinguished from the former Grześkówki sheet (sensu Guzik & Kotański, 1963), and the Kazalnica sheet and Żywczańskie sheet, which were distinguished from the Samkowa Czuba sheet. Both Grześkówki sheets and Kazalnica sheet are composed of Carnian and Norian clastics or marly dolomites, Rhaetian limestones and Hettangian clayey-silty shales. The Lower Grzeoekówki and Kazalnica sheets lie in the inverted position and Żywczańskie sheet is composed of an isolated package of Lower Jurassic spotted marls and limestones lying in the normal position contrary to the inverted beds of the Samkowa Czuba sheet. The Spadowiec sheet has a wider spatial extent than it was postulated earlier. The Jastrzębia Turnia sheet probably does not exist in area between the valleys of Białego and Bystra.

10

Dorobek nauk geologicznych w okresie dwudziestolecia międzywojennego

Skoczylas J.

Przegląd Górniczy

|

2013

|

T. 69, nr 7

106--111

PL

Artykuł dotyczy krytycznej analizy rozwoju i dorobku nauk geologicznych w okresie dwudziestolecia międzywojennego. W tym czasie wrócili do Polski geolodzy, którzy zdobywali doświadczenie, uznanie i stopnie naukowe poza granicami kraju. Pracowali przede wszystkim na uczelniach w Warszawie, Krakowie, Lwowie, Poznaniu i Wilnie, a także w Państwowym Instytucie Geologicznym w Warszawie oraz w Instytucie Naftowym w Borysławiu. Mimo wielu osiągnięć dotyczących odkrycia nowych złóż rud żelaza, złóż fosforytów, złóż węgla kamiennego, a także złóż ropy naftowej i gazu ziemnego nauki geologiczne w tym czasie borykały się z wieloma trudnościami i przeciwnościami. Pewien dyskomfort w analizie osiągnięć geologii polskiej okresu międzywojennego następuje, gdy dokonamy porównań, za prof. Janem Nowakiem, dotyczących rozwoju geologii w Niemczech.

EN

This article presents a critical analysis of the development and achievements of geological science during the interwar period. It was the time when Polish geologists who were gaining experience, winning approval and academic degrees abroad, returned to the country. They were working at the universities in Warsaw, Cracow, Lvov, Poznan and Vilnius as well as in the State Geological Institute in Warsaw and Oil-Institute in Borislav. Despite many achievements as the discovery of new deposits of ore, iron, phosphorites, hard coal, crude oil and natural gas, the geological sciences struggled at the time with many difficulties and adversity. During the analysis of the Polish geology achievements in the interwar period, certain feeling of discomfort occurred, when comparing after the professor Jan Nowak with the development of geology in Germany.

11

OneGeology - geologia jedna!

Stępień U., Gałązka D., Pielach M., Piotrowska E., Przasnyska J., Słodkowski M., Tekielska A.

Przegląd Geologiczny

|

2013

|

Vol. 61, nr 1

40–-44

EN

The international initiative of Geological Surveys OneGeology is 5 years old this year. Currently, 117 countries participate in OneGeology. Thanks to international cooperation, a geological map of the world is being created. This is the first one constructed as a distributed data system, where the owners and distributors are individual countries. According to the assumptions presented in OneGeology a superficial and bedrock geology maps are produced in a digital format. The process of implementation and testing of the GeoSciML geological data exchange language has already begun and it ensures the geological data interoperability. This is the first step in the efforts to harmonize data. The result will be a consistent map, where the geological units will be defined clearly and artificialfaults along the administrative borders, being a result of differences in geological interpretation of the same rocks, will disappear. The Polish Geological Institute - National Research Institute provides a geological map of Poland at a scale of1 :1 000 000 as WMS and WFS web services. Currently, other maps are in preparation, which allow knowing the general surface and subsurface geological structure ofPoland. The PGI-NRI, as a participant of OneGeology initiative, conducts also numerous presentations to popularize the project among representatives of the geological surveys including Angola, Ukraine and Albania. The result ofPolish-Ukrainian cooperation is Geological Map of Ukraine published as WMS.

12

Postępy badań geologicznych na Górnym Śląsku w okresie dwudziestolecia międzywojennego

Skoczylas J.

Przegląd Górniczy

|

2012

|

T. 68, nr 2

60-69

PL

Z perspektywy około 90 lat przedstawiono próbę scharakteryzowania badań geologicznych w okresie międzywojennym na Górnym Śląsku. Podkreślono rolę i znaczenie, pracowników Państwowego Instytutu Geologicznego, a szczególnie Stanisława Doktorowicza-Hrebnickiego i Stefana Czarnockiego, w poznaniu oraz tekstowym i kartograficznym przedstawieniu skomplikowanej budowy geologicznej tego regionu.

EN

From the perspective of about 90 years a trial of characteristics of geological investigations in the period between the two World Wars in Upper Silesia was presented. The role and significance of workers of the State Geological Institute, and especially Doktorowicz-Hrebnicki and Stefan Czarnocki, in the recognition as well as text and cartographic presentation of the complicated geological structure of this region were emphasized.

13

Budowa geologiczna zlewni potoku Chyrowskiego w rejonie Dukli

Miziołek M., Filar B.

Nafta-Gaz

|

2012

|

R. 68, nr 11

797-809

PL

Artykuł dotyczy budowy geologicznej płaszczowiny śląskiej oraz dukielskiej w rejonie zlewni potoku Chyrowskiego, położonego na południe od Dukli. Przedstawiona w artykule budowa geologiczna tego obszaru z jednej strony opiera się na wcześniejszych mapach geologicznych tego rejonu, szczególnie zaś na mapie: Mapa geologiczna Polski w skali 1:50 000, arkusz Dukla. Z drugiej strony podstawą zaproponowanej budowy geologicznej są badania własne autora, prowadzone w terenie w 2003 r. wraz ze współpracownikami z zakładu PMG. Wykonane prace umożliwiły szczegółowe rozpoziomowanie utworów jednostki śląskiej i dukielskiej na poszczególne wydzielenia litostratygraficzne charakterystyczne dla tych jednostek oraz na przestrzenne ustalenie granic tych wydzieleń. Przedstawiono to na szczegółowej mapie geologicznej w skali 1:10 000. Należy podkreślić, że o ile budowa geologiczna jednostki śląskiej jest zbliżona do przedstawianej na dotychczasowych mapach, to budowa jednostki dukielskiej jest zdecydowanie inna niż było to dotychczas prezentowane. Interpretację budowy geologicznej przedstawiono na przekrojach geologicznych wykonanych na kierunku N.S. Pozwoliło to pokazać skomplikowany układ tektoniczny występujący na pograniczu strefy nasunięcia jednostki dukielskiej na śląską.

EN

The following text applies to the geological structure of the Silesian and Dukla nappe in the Chyrowski stream region, located south of Dukla. The geological structure presented in this article is based on previous geological maps and particularlyon the Polish Geological Map, scale 1:50 000. The geological structure of the analyzed region has been updated based on field research conducted by the author of the article in 2003. The results of the works made possible to build detailed lithostratigraphic models of the Silesian and Dukla geological units. The new details were presented on a geological map on a scale of 1:10 000. It should be noted that while the Silesian geological structure is quite similar to that depicted on existing maps, the construction of the Dukla unit is much different than it was previously presented. Interpretation of the new geological model was presented on geological crosssections with NS direction. The presented geological cross-section allowed to show a complicated tectonic system which occurs at the border of the Dukla and Silesia units.

14

Geologiczna infrastruktura informacji przestrzennej

Gogołek W., Gliwicz T., Hordejuk M., Paciura W.

Roczniki Geomatyki

|

2010

|

T. 8, z. 6

141-152

PL

Opisane elementy geologicznej infrastruktury informacji przestrzennej są krokiem na drodze do pełnej zgodności z dyrektywą INSPIRE i krajową ustawą o infrastrukturze informacji przestrzennej. Jednym z podstawowych założeń funkcjonowania infrastruktury informacji przestrzennej zgodnej z dyrektywą INSPIRE jest umożliwienie jej uczestnikom wyszukania potrzebnych im zbiorów danych geoprzestrzennych i usług danych geoprzestrzennych. Aby spełnić to założenie przygotowano w odpowiedniej formie zbiory danych geoprzestrzennych (na razie część zbiorów pozostających pod opieką PIG-PIB), usługi danych geoprzestrzennych (głównie usługi WMS w przeglądarkach map PIG-PIB) oraz opracowano metadane (na razie dla części zasobów) i umożliwiono wyszukiwanie informacji o zasobach i usługach dotyczących zasobów informacji geologicznej (usługa wyszukiwania CSW w katalogu metadanych IKAR). Podjęte działania dotyczyły kilku tematów wymienionych w załącznikach do dyrektywy INSPIRE, w tym tematu 2.4. Geologia z załącznika II.

EN

The paper deals with the main components of the geological spatial information infrastructure developed in the Polish Geological Institute (PGI). It includes four map services and one catalogue service. The Geoportal of Integrated System of Spatial Information IKAR which provides users with: advanced and fast map service (WMS), and unique geological catalogue service (CSW) with fast growing geological metadata resources. Thematic map services of Polish Hydrogeological Service (e-PSH) and Geoenvironmental Map of Poland deliver hydrological and environmental data. Central Geological DataBase map service makes it possible to browse spatial data and attributes. Various spatial data delivered by PGI, and other map services can be used together with user.s own data.

15

Zintegrowany System Kartgrafii Geologicznej IKAR

Gogołek W.

Roczniki Geomatyki

|

2007

|

T. 5, z. 3

69-74

EN

The project of the Integrated System of Geological Cartography IKAR began in 2004 and was included as the main task in the adopted by the Ministry of Environment .Policy in the domain of geological cartography for the years 2005-2020.. Its first three-year stage is being executed now. Basic tasks are as follows: development of spatial geological databases, edition and making available geological maps in different forms, building, conversion, harmonization and integration of parts of Polish Geological Institute (PGI), spatial data infrastructure (databases, reference data, and services) according to Open Geospatial Consortium specifications and ISO norms. PGI spatial data infrastructure should be ready to cooperate with national and European parts of spatial infrastructure and in compliance with INSPIRE Directive. Professional geodatabase MG (Geological Maps) was prepared within the framework of the IKAR project. It includes geological maps datasets (Geology50, Geology200, Geology500, Lithogenesis50) and the index dataset for geological maps with different scales. New applications (MLP50 wer.1.0 and MGP200 wer.1.0) are developed for new products, for their verification, edition and making them available. Most important reference data (boreholes, Geology50) are verified or created. A PGI metadata profile was prepared according to the norm ISO 19115:2003 Metadata and its elements selected for other key profiles like INSPIRE or geoportal.gov.pl profile. The PGI metadata base was put into practice in compliance with the PGI metadata profile. These metadata are accessible in the IKAR GeoPortal in its catalog service (CSW). The GeoPortal IKAR map service (WMS) allows us to see spatial PGI data selected for publication.

16

Zastosowanie numerycznego modelu terenu do wizualizacji rzeźby terenu i interpretacji budowy geologicznej

Nita J., Małolepszy Z., Chybiorz R.

Przegląd Geologiczny

|

2007

|

Vol. 55, nr 6

511-520

EN

Geological sciences have recently utilized a wide range of numerical methods to collect, analyze, visualize and interpret geospatial datasets both at industrial and academic level. Investigation of various elements of surface and subsurface structures using DEM (Digital Elevation Model), DTM (Digital Terrain Model) and SRTM (Shuttle Radar Topography Mission) data provides unique opportunities for depiction of geology and geomorphology in a form of three-dimensional maps. These digital maps should potentially replace traditional topographic maps in the nearest future. New numerical systems have enhanced significantly time efficiency of producing maps and related databases. Advance in detailed work on the high resolution maps and digital elevation computer-supported models is essential for precise and objective interpretation of large datasets. Available visualization systems produce sets of images and animations showing geospatial structures, processes and their relations in a multi-dimensional form commonly presented as stereo-pairs for presentation in an immersive environment or as anaglyphs. Utilization of web-accessible datasets of DTED level 0 and 1 and LandSat images is a new advantage in small and regional scale mapping.

17

Wstępna charakterystyka geologiczna sztolni po poszukiwaniach uranu w Jagniątkowie

Zagożdżon P. P., Zagozdżon K.

Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Studia i Materiały

|

2007

|

Vol. 118, nr 33

129-135

PL

Przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych w sztolni po poszukiwaniach uranu położonej w Jagniątkowie. Wykonano szczegółowy plan morfologiczny wyrobiska oraz mapę geologiczną. Wyróżniono podstawowe odmiany litologiczne oraz struktury tektoniczne. W sztolni można obserwować kontakt podstawowych odmian granitu karkonoskiego, szereg dużych, równoległych stref dyslokacyjnych oraz przejawy różnorodnej mineralizacji.The paper presents the results of geological investigations in the adit after uranium prospecting works in Jagniajkow. A detailed morphological plan and a geological map was shown. The basic rock types and tectonic structures have been distinguished. In the adit, there is a contact of main Karkonosze granite types, parallel dislocation zones and signs of various mineralization are well visible.

18

Zastosowanie metod geofizycznych do badań osadów kenozoicznych i zaburzeń glacitektonicznych na przykładzie południowej Warmii

Krzywiec P., Morawski W., Twarogowski J.

Prace Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2005

|

T. 181

5--12

PL

W artykule dokonano przeglądu metod geofizycznych stosowanych do płytkich badań geologicznych obejmujących osady kenozoiczne, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień wchodzących w zakres szeroko rozumianej kartografii geologicznej. Do zilustrowania zastosowań danych geofizycznych uzyskanych różnymi metodami wykorzystano materiały pozyskane w trakcie realizacji prac badawczych prowadzonych w Państwowym Instytucie Geologicznym. Omówiono analizę półszczegółowego zdjęcia grawimetrycznego, metody elektrooporowe, płytką sejsmikę refleksyjną wysokiej rozdzielczości oraz inne, rzadziej stosowane metody geofizyczne. W pracy przeprowadzono krytyczną dyskusję zalet i ograniczeń poszczególnych metod, co ma służyć promocji pełniejszego niż dotychczas wykorzystania badań geofizycznych w różnorodnych pracach geologicznych, również dla potrzeb praktycznych, np. ochrony środowiska.

19

Kompleksowe zastosowanie metod geofizycznych do badań osadów kenozoicznych na przykładzie południowej Warmii

Morawski W., Jóźwiak W., Krzywiec P., Marks L., Petecki Z., Twarogowski J., Zientara P.

Prace Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2005

|

T. 181

109--142

PL

W pracy przedstawiono przegląd możliwości kompleksowego stosowania różnych metod geofizycznych w badaniach geologicznych, szczególnie kartograficznych, obejmujących osady kenozoiczne w strefach przypowierzchniowych. Omówiono wyniki badań nad kompleksowym zastosowaniem tych metod do rozpoznawania skomplikowanych profili osadów kenozoicznych oraz zaburzających je struktur glacitektonicznych w rejonie Orłowo–Nidzica (płd. Warmia). Analiza półszczegółowego zdjęcia grawimetrycznego dała szereg informacji dotyczących przestrzennego zasięgu struktur kopalnych rozpoznanych punktowo innymi metodami (np. otworami wiertniczymi). Geoelektryczna metoda obrazowania elektrooporowego dzięki dużemu zagęszczeniu punktów pomiarowych umożliwiła rozpoznanie wąskich i stromo stojących struktur, co jest nieosiągalne innymi metodami. Metoda ta doskonale uzupełniła w strefie przypowierzchniowej dane uzyskane metodą płytkiej sejsmiki refleksyjnej wysokiej rozdzielczości, która pozwoliła na precyzyjne rozpoznanie nasunięć glacitektonicznych zakorzenionych na głębokości do 300 metrów. W pracy przedstawiono metodykę kompleksowej interpretacji geologicznej danych geofizycznych uzyskanych kilkoma metodami, dla tych samych przekrojów. Ponadto przytoczono przykłady wzajemnego uzupełniania się danych uzyskanych poszczególnymi metodami geofizycznymi.

20

Wykorzystanie dostępnych wyrobisk byłej kopalni „Wolność” w Kowarach jako geologicznego poligonu badawczego

Zagożdżon P. P., Zagożdżon K.

Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Konferencje

|

2005

|

Vol. 111, nr 43

229-236

PL

Szereg sztolni, stanowiących do lat 60. ubiegłego wieku, część podziemnej infrastruktury kopalni rud żelaza i uranu „Wolność” w Kowarach podlega systematycznym badaniom geologicznym. Ich wynikiem są precyzyjne plany wyrobisk oraz ich mapy geologiczne. Szczegółowo dokumentowana jest budowa geologiczna, prowadzone są także pomiary promieniowania radioaktywnego i wypływu wód oraz obserwacje ruchów powietrza. Przedstawiono zarys historii prac górniczych prowadzonych w rejonie Kowar, a także wybrane informacje dotyczące budowy geologicznej złoża rud żelaza i uranu „Wolność” oraz jego najbliższego otoczenia. Autorzy zwracają uwagę na olbrzymią ilość informacji geologicznych dostępnych w licznych nieczynnych sztolniach dostępnych na terenie Dolnego Śląska.

EN

Several adits that in the sixties of the last century were part of the underground structure of uranium and iron mine "Wolność" in Kowary are continously geologically studied. As result, very precise plans and geological maps were prepared. Geological structure, measurements of radiation, water outflow, and movements of the air are documented in great details. The article shows a review of mining works in the vicinities of town Kowary as well as selected information about geological structure of both uranium and iron ores in the "Wolność" mine and in its close surroundings. Authors indicate a great number of geological information that is still available in numerous abandoned adits in the Lower Silesia.