Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zmiany wartości sezonowego współczynnika efektywności SCOP powietrznej pompy ciepła w zależności od założeń projektowych

Gadomska Anna, Kowalczyk Anna

Ciepłownictwo, Ogrzewnictwo, Wentylacja

|

2022

|

T. 53, nr 11

3--10

PL

Tematem artykułu jest analiza zmienności współczynnika efektywności SCOP pompy ciepła oraz warunków pracy urządzenia w zależności od założeń projektowych. Pierwsza część obejmuje analizę zmian wartości współczynnika SCOP w zależności od lokalizacji budynku, układu i systemu pracy pompy ciepła, a także założonego punktu biwalentnego. W każdym wariancie wyznaczono dodatkowo energię użytkową i końcową dla pompy ciepła i źródła szczytowego. Druga część artykułu stanowi analizę kosztów inwestycyjnych, eksploatacyjnych z podziałem na koszty uwzględniające pracę pompy ciepła i pracę źródła szczytowego oraz kosztów cyklu życia obliczonych metodą prostą dla 20 lat eksploatacji. Analizę wykonano dla domu jednorodzinnego oraz budynku wielorodzinnego.

EN

The subject of the article is the analysis of the variability of the SCOP efficiency coefficient of the heat pump and the operating conditions of the device depending on the design assumptions. The first part covers the analysis of changes in the SCOP co-efficient value depending on the location of the building, the system and system of operation of the heat pump, as well as the assumed bivalent point. In each variant, the usable and final energy was additionally determined for the heat pump and the peak source. The second part of the article is an analysis of the investment and operating costs broken down into costs including the operation of the heat pump and the operation of the peak source as well as the life cycle costs calculated by the simple method for 20 years of operation. The analysis was performed for a single-family house and a multi-family building.

2

Energetyczno-ekonomiczna analiza instalacji ogrzewania budynku wyposażonej w sprężarkową pompę ciepła. Cz. 4 - Koszty inwestycyjne i eksploatacyjne. Analiza ekonomiczna

Zmywaczyk Janusz, Koniorczyk Piotr, Wizor Małgorzata

Ciepłownictwo, Ogrzewnictwo, Wentylacja

|

2022

|

T. 53, nr 6

37--41

PL

Przedmiotem badań była sprężarkowa pompa ciepła solanka/ woda WPC 13 o mocy grzewczej 13,2 kW . Stanowisko badawcze znajdowało się w budynku jednorodzinnym o całkowitej powierzchni 340 m2 [1]. Dolnym źródłem pompy ciepła był zbiornik wody zlokalizowany obok budynku. W artykule poddano ocenie porównawczej koszty wytwarzania ciepła do instalacji centralnego ogrzewania biorąc pod uwagę systemy grzewcze oparte na: sprężarkowej pompie ciepła, kotle gazowym, kotle olejowym oraz kotle zasilanym ekogroszkiem.

EN

The test subject was a WPC 13 compressor brine/water heat pump with a heating capacity of 13.2 kW. The test site was located in a single-family building with a total area of 340 m2 [1]. The heat pump was adapted to cooperate with a low-temperature heat exchanger, which was a water tank located next to the building. In the paper a comparative evaluation of the costs of heat generation for the central heating system has been made, taking into account the heating systems based on: compressor heat pump, gas-fired boiler, oil-fired boiler and eco-pea coalfired boiler.

3

Koszty występujące w cyklu funkcjonowania obiektu budowlanego wynikające z niewłaściwego rozpoznania podłoża gruntowego

Węgliński Szymon

Przegląd Geologiczny

|

2021

|

Vol. 69, nr 12

963--970

EN

The statistics of damage and failures of buildings indicate that one of the causes are geotechnical issues. The lack or a limited scope of subsoil tests does not allow for a proper assessment of soil and water conditions, and then the correct determination of geotechnical parameters. Lack of substantive knowledge and ignorance of the current building regulations (including ground identification) shown by people interested in a construction investment (investor, designer, contractor) may result in damage, failure or catastrophe. Negligence in the proper preparation of the subsoil also results in additional costs at the stage of use of the structure. It is easier and cheaper to ensure the proper subsoil recognition and reduce or eliminate potential irregularities at the design and implementation stage than when the building is in use. The paper presents the current state of regulations related to geotechnical issues and the possible costs that may arise due to the lack of proper geotechnical identification of the subsoil.

4

Analityczne metody wyznaczania rocznego zużycia energii w pływalni

Wnukowicz Zbigniew

Instal

|

2020

|

nr 3

37--39

PL

Pływalnia w ujęciu inwestycyjnym może być zadaniem o charakterze społecznym, realizowanym dla zaspokojenia potrzeb lokalnej społeczności, albo komercyjnym, realizowanym w celu generowania zysku. W obu przypadkach realizacja zadania inwestycyjnego wymaga zaangażowania środków finansowych na pokrycie kosztów inwestycyjnych, związanych z budową pływalni, oraz eksploatacyjnych, związanych z bieżącym funkcjonowaniem pływalni w planowanym przez inwestora okresie użytkowania. Oba te składniki należy traktować w sposób komplementarny. Ich znajomość w przypadku zadania społecznego pozwala zaplanować wieloletnie wydatki budżetowe, a w przypadku inwestycji komercyjnej pozwala oszacować jej rentowność i czas zwrotu. Elementem niezbędnym przy planowaniu inwestycji jest więc prognoza obu tych składników kosztów.

EN

In terms of investment, a swimming pool can be a social task carried out to meet the needs of the local community, or a commercial task implemented to generate profit. In both cases, the implementation of the investment task requires the involvement of financial resources to cover investment costs related to the construction of the swimming pool, and operational costs related to the current functioning of the swimming pool in the investor's planned period of use. Both components should be treated in a complementary way. Their knowledge in the case of a social task allows you to plan long-term budget expenses, and in the case of commercial investment allows you to estimate its profitability and payback time. Therefore, the forecasting of both cost components is an essential element when planning investments.

5

Analiza kosztów inwestycyjnych wykonania pompowni przeciwpożarowej hali sportowo–wystawienniczej

Kliś K., Piechurski F.

Instal

|

2019

|

nr 2

29--35

PL

Wykonano projekty i przeanalizowano koszty wykonania pompowni przeciwpożarowej, zasilającej instalacje tryskaczowe, instalację hydrantów wewnętrznych oraz sieć hydrantów zewnętrznych dla hali sportowo–wystawienniczej. Dla trzech wersji rozwiązań projektowych wykonano kosztorysy i porównano koszty inwestycyjne wykonania pompowni ppoż. dla zasilania instalacji i sieci. Z przeprowadzonej analizy kosztów pompowni przeciwpożarowej wynika, iż najtańszy okazał się wariant z pompą pożarową główną wraz z pompą rezerwową dla drugostronnego zasilania sieci ppoż.

EN

Projects were done and the costs of installing a fire-fighting pumping station supplying sprinkler systems, installation of internal hydrants and a network of external hydrants for a sports and exhibition hall were analyzed. Cost estimates were made for three options and the investment costs of the fire pumping station execution were compared for power supply installations and networks. Based on the analysis of the investment costs of the fire pumping station, it appears that the option with the main fire pump together with a standby pump for the secondary supply of the fire protection network would be the cheapest.

6

The use of a heat pump and solar energy in the heat demand

Noch T.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2018

|

z. 65, nr 1

99--108

EN

The article presents the energy performance of a heat pump. The coefficient of performance was taken into account, which is the ratio of the heating energy obtained to the supplied electrical energy necessary for the compressor operation. The focus was on the issue of operating costs of using heat pumps. These costs are mainly influenced by two factors. Firstly, energy performance and the purchase price of electricity. The second factor is investment costs. Heat gains from solar energy were characterized. The value of the solar radiation transmission coefficient for the double glazing was assumed (TR = 0.7). Solar gains were shown in January for windows on the eastern and western facades. The analysis covered the seasonal heat demand for heating. The studies and calculations took into account the occurring heat losses and heat gains from the sun and internal sources with their utilization rate. Particular attention was paid to the fact that the peak power of heating appliances can be calculated by knowing the value of the annual energy demand for heating a building that takes into account the most severe external conditions prevailing in a given climate zone, i.e. the minimum outside temperature.

7

Metodyka szacowania prognozowanego okresu zwrotu kosztów inwestycji przy docieplaniu budynków

Gorszkov A., Orłowicz R.

Izolacje

|

2016

|

R. 21, nr 4

71--74

PL

W artykule przedstawiono model obliczeniowy prognozowanego okresu zwrotu kosztów inwestycji docieplenia budynku. Jako przykład posłużyło docieplenie ścian zewnętrznych budynku istniejącego. Określono czynniki wpływające na obniżenie prognozowanego okresu zwrotu inwestycji.

EN

This survey presents a calculation model for payback period forecast for an in-vestment project meant for improving energy efficiency of a building through additional insulation. An example of external walls insulation of an existing building was used. The factors affecting reduction of the payback period forecast are defined.

8

Optymalizacja grubości izolacji cieplnej budynku ze względu na koszty inwestycyjne

Orzechowski T.

Ciepłownictwo, Ogrzewnictwo, Wentylacja

|

2016

|

T. 47, nr 6

229--233

PL

Zastosowanie odpowiedniej izolacji cieplnej jest najskuteczniejszą metodą ograniczenia zużycia energii. Na rynku dostępna jest szeroka oferta materiałów izolacyjnych. Dobrym przykładem jest oferowany w różnych gatunkach styropian, którego przewodność cieplna wynosi od 0,03 W/(m·K) do 0,045 W/(m·K). W artykule zaproponowano prosta metodę obliczania optymalnej grubości izolacji tak, aby koszt termo-modernizacji pokryć oszczędnościami w opłatach za ogrzewanie przy kredytowaniu termomodernizacji ze stałą stopą procentową. Podano wyniki obliczeń z wykorzystaniem różnych gatunków styropianu i różnych okresów kredytowania inwestycji.

EN

Suitable heat insulation is the most effective way to reduce energy consumption. A good example is foamed polystyrene offered in different types with thermal conductivity range from 0.03 W/(m·K). up to 0.045 W/(m·K). The paper proposes a simple methodology for calculating the optimal insulation thickness so as to cover the cost of the thermo-modernization in heating expenses in the case of thermo-modernization lending with a fixed interest rate. The results of calculations for foamed polystyrene of various conductivity and for different periods of investment credit are given.

9

Analiza możliwości regeneracji gruntu za pomocą rewersyjnej pompy ciepła

Koszorek P.

Technika Chłodnicza i Klimatyzacyjna

|

2015

|

nr 10

360--365

PL

Podstawowym zadaniem pomp ciepła jest praca na rzecz systemów grzewczych, jednak dzięki wprowadzeniu niewielkich zmian w konstrukcji urządzenia, może ono mieć również możliwość chłodzenia obiektów w okresie letnim. Takie działanie możliwe jest dzięki zamianie funkcji parownika i skraplacza pompy ciepła. Urządzenie to nazywane jest wówczas rewersyjną pompą ciepła. Ciepło odprowadzane z chłodzonych obiektów czy pomieszczeń, pompa ciepła może oddawać np. do gruntu, dzięki czemu jest on regenerowany (posiada wyższą temperaturę na początku kolejnego sezonu grzewczego). W artykule omówiono zasadę działania rewersyjnej pompy ciepła, zwrócono uwagę na możliwość regeneracji dolnego źródła ciepła w trybie chłodzenia aktywnego, biorąc pod uwagę zarówno koszty inwestycyjne jak i eksploatacyjne będące skutkiem takiego rozwiązania.

EN

The main purpose of heat pumps is application in heating systems. But with slight design modifications a cooling function is also available in summer. If it is possible to change the functions of condenser and evaporator, such a device is called a reversible heat pump. Heat taken from cooled objects or buildings may be given for example to the ground. This way so called heat regeneration of the ground is achieved and at the beginning of the next heating period the ground has higher temperature. In the paper the design and operation of reversible heat pumps are described. Possibilities of ground heat regeneration during active cooling are discussed and involved investment costs and operation costs are taken into account.

10

Wykorzystanie ciepła odpadowego ze schładzania mleka do ogrzewania wiejskiego budynku mieszkalnego

Olkowski T., Koniecko A., Przybylski Ł.

Inżynieria Rolnicza

|

2013

|

R. 17, nr 2, t. 1

245--252

PL

W pracy przedstawiono rozważania teoretyczne nad wykorzystaniem ciepła odpadowego ze schładzania mleka do celów grzewczych, na tle wybranych konwencjonalnych technologii produkcji ciepła w wiejskim budynku mieszkalnym. W artykule przedstawiono także przybliżone wyniki rachunku kosztów inwestycyjnych i eksploatacyjnych. Wykorzystanie ciepła odpadowego z procesów technologicznych jest jednym z elementów ograniczania zużycia paliw, które z roku na rok stają się coraz droższe, a w szerszej perspektywie przyczyni się do poprawy stanu środowiska naturalnego przez zmniejszanie emisji CO2 do atmosfery. Ciepło odpadowe z procesu schładzania mleka stanowi istotne źródło energii cieplnej w bilansie energetycznym gospodarstw rolnych, w których prowadzi się chów bydła mlecznego. Na rynku krajowym od wielu lat są dostępne systemy umożliwiające odzysk energii cieplnej odbieranej od chłodzonego mleka i wykorzystywanej do przygotowania ciepłej wody użytkowej, którą - w zależności od jej ilości i potrzeb - można wykorzystać do celów produkcyjnych w oborze lub w gospodarstwie domowym. Z przeglądu literatury wynika natomiast, że brakuje szerszych informacji na temat wykorzystania ciepła odpadowego ze schładzania mleka w instalacjach centralnego ogrzewania. Dlatego celem artykułu jest uzupełnienie wiedzy w tym zakresie.

EN

The paper presents a theoretical discussion on the use of waste heat from cooling milk for heating purposes compared to the selected conventional technologies of producing heat in a rural residential building. Moreover, the article presents approximate results of the investment and exploitation costs account. The use of waste heat from technological processes is one of the elements of limiting the fuel consumption, which becomes more and more expensive with every year and in a wider perspective it influences the improvement of the natural environment condition through decrease of CO2 emission to atmosphere. Waste heat from the process of cooling milk constitutes a significant source of thermal energy in the energy balance of farms, where diary cattle is bred. For many years on the national market there have been systems enabling recovery of thermal energy collected from the cooled milk and used for preparation of warm utility water, which may be used for production purposes in a cowshed or in a farm, depending on its amount and demand. Whereas, as it results from the literature review, there are no further information on the use of waste heat from cooling milk in installations of the central heating. Therefore, the purpose of the article is to complement knowledge in this scope.

11

Planning decisions and the risk of change to the investment assumptions on the example of multi-family building construction design on Sniadeckich/Glogowska street in Poznan

Kmiecik G., Szymczak M.

Architecture Civil Engineering Environment

|

2013

|

Vol. 6, no. 4

13--20

EN

In the process of implementation of the building construction design environmental issues are often treated by a potential investor as the necessary evil. This hostile attitude is often due to the fact that environmental factors may significantly affect on the nature of the investment, or even pause it for some period, as we recently witnessed especially during the realizations in the road industries. Above mentioned environmental factors may also cause the unpredictable investment costs which in turn can significantly increase the risk of cost-effectiveness of the specific implementation. In the case of the projects that do not require obtaining environmental decisions or preparing an environmental impact report, potential environmental restrictions can be defined not until the stage of completion of design work, and after incurring defined expenses. Whereas, some of the environmental conditions could be from beginning translated directly into the land zoning and included in planning decisions that would significantly speed up the investment process and improve the design work.

PL

W całym procesie realizacji inwestycji budowlanej kwestie środowiskowe traktowane są przez potencjalnego Inwestora jako zło konieczne. To nieprzychylne nastawienie często wynika z faktu, że uwarunkowania środowiskowe w znacznym stopniu mogą zdeterminować charakter inwestycji, a nawet ją wstrzymać na jakiś okres, czego jesteśmy ostatnio świadkami zwłaszcza przy realizacjach z branży drogowej. Niepokój w tym wypadku budzi duża doza niewiadomej oraz czynnik nieprzewidzianych kosztów inwestycji, co może znacznie podwyższyć ryzyko opłacalności danej realizacji. W przypadku projektów nie wymagających uzyskania decyzji środowiskowych czy sporządzenia raportu pewne ograniczenia środowiskowe mogą zostać zdefiniowane dopiero na etapie znacznego zaawansowania prac projektowych i już po poniesieniu nakładów finansowych. Natomiast niektóre z warunków środowiskowych byłyby możliwe do przełożenia bezpośrednio na warunki zabudowy i ujęte w decyzjach planistycznych co znacznie przyśpieszyłoby proces inwestycyjny oraz usprawniło prace projektowe.

12

Porównanie kosztów wentylacji z ogrzewaniem tradycyjnym i wentylacji z ogrzewaniem powietrznym domu jednorodzinnego. Część 1

Gładyszewska-Fiedoruk K., Bondaruk W.

Technika Chłodnicza i Klimatyzacyjna

|

2011

|

nr 9

445-448

PL

Przedstawiono porównanie kosztów inwestycyjnych i eksploatacyjnych wentylacji z ogrzewaniem tradycyjnym i wentylacji z ogrzewaniem powietrznym dla wolnostojącego domu jednorodzinnego. Porównano nakłady finansowe konieczne do poniesienia na takie systemy. Porównano także ich walory użytkowe, takie jak: bezpieczeństwo, łatwość obsługi i regulacyjność, uciążliwość, estetyka, a również ekologiczność rozwiązania. W części pierwszej publikacji zwrócono uwagę na stosowane rozwiązania wentylacji w domach jednorodzinnych, poczynając od systemu wentylacji grawitacyjnej, poprzez mechaniczną, a kończąc na wentylacji hybrydowej. Ocenie technicznej poddano również systemy ogrzewania stosowane w takich budynkach

EN

A comparison between investment and operating costs of heating, ventilation and conventional ventilation with heat air for detached single-family home. Compared the financial outlay required to pay for such systems. were compared their functional properties, such as: safety, ease of use and rangeability, nuisance, aesthetics, and also the environmental performance the solution. The first part of the publication highlights the ventilation solutions used in houses, ranging from natural ventilation system through mechanical, and finishing with hybrid ventilation. Technical evaluation systems were also heating used in such buildings

13

Porównanie dostępnych na rynku reaktorów jądrowych: zalety i wady techniczne, ekologiczne i ekonomiczne

Strupczewski A.

Energetyka

|

2009

|

nr 8

499-506

PL

Obecnie dostępne na rynku reaktory to głównie reaktory III generacji, dużo bezpieczniejsze niż reaktory pracujące dotychczas. Zapewniają też one lepsze parametry eksploatacyjne, wysokie wypalenie paliwa i wysokie współczynniki wykorzystania mocy zainstalowanej. Nakłady inwestycyjne są wysokie, ale dużo niższe niż na elektrownie wiatrowe, a dzięki niskim kosztom paliwa elektrownie jądrowe III generacji są zdecydowanie konkurencyjne wobec elektrowni z paliwami organicznymi.

EN

Present market available reactors are mainly reactors of the 3rd generation – much safer than the ones working hitherto. They provide also better operational characteristic, high load factor and a high fuel burnout level. Investment costs are also big but much lower than for wind farms and, due to low fuel costs, the 3rd generation nuclear power plants are strongly competitive against the ones fired with organic fuels.

14

Współpraca źródła geotermalnego z miejskim wysokotemperaturowym systemem ciepłowniczym

Badur J., Wiśniewski A., Zagrodzki I.

Ciepłownictwo, Ogrzewnictwo, Wentylacja

|

2007

|

R. 38, nr 2

4-8

PL

Określono możliwości techniczno-ekonomiczne wykorzystania energii odnawialnej ze źródeł geotermalnych usytuowanych na dużych głębokościach, w produkcji ciepła, na potrzeby centralnego ogrzewania wysokotemperaturowego i przygotowania ciepłej wody użytkowej. W analizie ekonomicznej, szczególnie skupiono się na planowanych kosztach inwestycyjnych ciepłowni oraz kosztach ponoszonych przez odbiorcę końcowego ciepła, jakim jest zwykły mieszkaniec miasta. Jako przykład wprowadzenia energii geotermalnej do systemu ciepłowniczego miasta posłużono się danymi eksploatacyjnymi z konwencjonalnej ciepłowni miejskiej w Ustce.

EN

The technical/economical possibilities of obtaining the renewable energy from the geothermal sources, situated in deep places, are determined. The energy may be used for heat production, for high-temperature central heating and for preparation of the usable hot water. Particularly, in the economic analysis the planned investment costs of the heating plants were taken into account. The charge of an ordinary town inhabitant was also analysed. The exploitation data from a conventional municipal heating plant in Ustka was taken as an example of introducing the geothermal energy to a heating system.

15

Koszty inwestycyjne systemu grzewczego ze sprężarkową pompą ciepła

Chudzik P., Strzelczyk F.

Rynek Energii

|

2006

|

nr 5

31-39

PL

W artykule przedstawiono szacunkowe całkowite nakłady inwestycyjne na pompę ciepła typu solanka/woda, woda/woda i powietrze/woda. Jako dolne źródło pompy ciepła rozważono wykorzystanie kolektora gruntowego poziomego, spiralnego, a także zastosowanie wymiennika gruntowego pionowego, wody gruntowej i powietrza.

EN

The article contains an estimation of total investment expenditure of application of brine-to-water heat pump, water-to-water heat pump and air-to-water heat pump. A horizontal ground loop heat exchanger, spiral-tube ground loop heat exchanger, vertical ground loop heat exchanger, water ground and ambient air were used as lower source of heat in these heat pumps.

16

Analiza opłacalności zastosowania kolektorów słonecznych dla przygotowania ciepłej wody w budynku mieszkalnym

Życzyńska A.

Rynek Energii

|

2005

|

nr 1

35-37

PL

W artykule zawarto ocenę opłacalności przygotowania ciepłej wody w nowo wybudowanym budynku wielorodzinnym z wykorzystaniem kolektorów słonecznych. Rozpatrzono kilka wariantów różniących się między sobą rozwiązaniami technicznymi oraz sposobami finansowania inwestycji. Analizę wykonano w oparciu o istniejące projekty koncepcyjne, a także założenia oraz dane techniczne i oferty cenowe dla urządzeń firmy Viessmann. Budynek projektowany powiększa zasoby budowlane Spółdzielni Mieszkaniowej im. W. i Z. Nałkowskich w Lublinie, która zarządza kilkudziesięcioma budynkami z lat 70 - tych i 80 - tych. Obliczenia wykonano w oparciu o dane uzyskane w Spółdzielni, a dotyczące zużycia wody oraz jednostkowych kosztów podgrzewu.

EN

Article presents economic evaluation of preheating water using solar collectors in a newly built multi-family residential building. There were analyzed several variants of technical solutions and investment methods. The analysis was conducted on the basis of existing conceptual designs, technical data and price list for Vissmann equipment. The designed building has increased building properties of W. and Z. Nałkowskich Condominium, which is administering tens of buildings built in the 1970s and 1980s. Calculations were made using data concerning water usage and heating costs, which were obtained in the Condominium.

17

Zmiany w scentralizowanych systemach zaopatrzenia w ciepło a koszty jego dostawy

Cholewa L., Życzyńska A., Dyś G.

Rynek Energii

|

2004

|

nr 6

26--35

PL

W artykule przedstawiono możliwe do wykonania zmiany w scentralizowanych systemach zaopatrzenia w ciepło, pozwalające na obniżenie kosztów dostawy ciepła oraz poprawy działania układów przygotowania ciepłej wody. Opisano możliwe do realizacji układy zaopatrzenia w energię cieplną na potrzeby instalacji c.o. i przygotowania ciepłej wody, różniące się między sobą rozwiązaniami technicznymi. Przeprowadzono analizę techniczno-ekonomiczną wybranych wariantów dostawy ciepła możliwych do zastosowania jako alternatywa dla obecnie funkcjonujących rozwiązań. Obliczenia wykonano w oparciu o dane uzyskane od Spółdzielni, Polskie Normy oraz obowiązującą taryfę dla gazu i ciepła.

EN

The article presents possible changes in centralized heat supply systems, enabling the reduction of heat supply costs and improvement of hot water preheating systems. Possible to realization heating energy supply systems for central heating and for preheating hot water were described with differentiated technical solutions. The technical-economical analysis was conducted for chosen variants of heat supply as an option for existing solutions. Calculations were performed on the basis of data obtained from the Condominium, in accordance with the Polish Norms and actual tariffs for gas and heat.

18

Selection of combined cutter-loader parameters for unidirectional and bidirectional longwall mining systems and the investment costs involved in mining operations

Krauze K.

Archives of Mining Sciences

|

2004

|

Vol. 49, nr 2

253-262

EN

In consideration of the required daily output in the longwall mining operations, the methodology of selection of operating parameters of combined cutter-loaders is outlined. The unidirectional and bi-directional cutting operations are investigated. Theoretical considerations are supplemented with an exam-ple: calculations of investment costs of longwall operations where a daily production rate Vd < 7 000 Mg.

PL

Zestaw maszyn i urządzeń służący do mechanicznego urabiania węgla systemem ścianowym, nazywany kompleksem ścianowym, składa się z trzech podstawowych maszyn, pozwalających na urabianie i transport urobku oraz na zabezpieczenie wyrobiska. Odpowiedni dobór maszyny urabiającej (kombajn ścianowy), środków transportu (przenośnik ścianowy, podścianowy) i obudowy (podporowe, osłonowe, osłonowo-podporowe), umożliwia uzyskanie założonego wydobycia dobowego zgodnego z życzeniem użytkownika czyli kopalni. Mając powyższe na uwadze można stwierdzić, że dobór maszyn i urządzeń kompleksu ścianowego polega na zestawieniu tych rządzeń tak, by przy uwzględnieniu warunków górniczo-geologicznych i organizacyjnych otrzymać założone wydobycie przy minimalnych kosztach inwestycyjnych i eksploatacyjnych. Produkowane obecnie kombajny ścianowe przystosowane są do dwukierunkowego urabiania, gdzie tak w jednym (ruch maszyny urabiającej zgodny z ruchem zgrzebeł przenośnika ścianowego) jak i w drugim kierunku (ruch maszyny urabiającej przeciwny do ruchu zgrzebeł przenośnika ścianowego) realizowany jest proces urabiania (skrawanie, ładowanie). Stosując urabianie dwukierunkowe, wykorzystuje się maksymalnie czas pracy kombajnu ścianowego i całego kompleksu. Dlatego powszechne stosowanie tego systemu jest ekonomicznie i technicznie uzasadnione. Występują jednak przypadki kiedy ten system nie może być z różnych powodów stosowany (szczególnie w sytuacjach wyciskania ociosu, występowania obwałów lub kłopotów z czystym ładowaniem). Wtedy użytkownik może przejść na system urabiania jednokierunkowego, który polega na urabianiu w jednym kierunku, a ładowaniu w drugim. Problemem, jaki pozostaje do rozwiązania przy urabianiu jednokierunkowym jest ustalenie wartości prędkości posuwu w czasie urabiania (skrawanie, ładowanie) i prędkości posuwu przy ruchu powrotnym (ładowanie), nazywanej często prędkością manewrową. Wartości tych prędkości powinny być takie, by uzyskać założone wydobycie dobowe. Ważnym jest również ustalenie wysokości koniecznych nakładów inwestycyjnych jakie musi ponieść użytkownik by mógł podjąć prawidłową decyzję, co do wyboru systemu urabiania. Zakładając uzyskanie przez użytkownika żądanej wydajności urabiania (wydobycia dobowego) w czasie wybierania węgla systemem ścianowym, podano metodykę doboru parametrów ruchowych zmechanizowanego kompleksu ścianowego a szczególnie maszyny urabiającej (kombajnu ścianowego). Rozważono pracę kombajnu ścianowego w przypadku lwu lub jednokierunkowego systemu urabiania. Stosując opisaną metodykę zamieszczono wyniki przykładowych obliczeń dla ściany o wydobyciu dobowym Vd < 7000 Mg oraz wymagane nakłady inwestycyjne.