Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Ecotoxicological biotests as tools for continuous monitoring of water quality in dam reservoir

Łaszczyca Piotr, Nakonieczny Mirosław, Kostecki Maciej

Archives of Environmental Protection

|

2023

|

Vol. 49, no 1

25--38

EN

Ecotoxicological biotests were applied in order to evaluate their suitability as early warning systems in the continuous monitoring of lowland shallow dam reservoirs located in Central Europe. The following biotests were used: Daphtoxkit F™magna, Algaltoxkit F™, Ostracodtoxkit F, Phytotoxkit and MARA Test. The experiment was conducted from July 2010 to December 2012 in Goczalkowice Reservoir (the Vistula River, Poland), serving as a model. For the analysis, 41 out of 52 measured water indices were used to assess its toxicity to living organisms. The results of biotests were correlated with 41 hydrochemical indices of water quality. The pattern of relationships among the result of biotest and hydrochemical indices as well as Factor Analysis (FA) and Primary Component Analysis (PCA) revealed that: i) signs of ecotoxicity detected with biotests were associated with either low flow periods or spring surface runoff of water; ii) single events of increased ecotoxicity in the depression areas behind saddle dam pump stations appeared after high flow periods; iii) elevated toxicity was accompanied by high concentrations of dissolved and suspended substances; iv) FA and PCA demonstrated correlations among the results of biotests and damming parameters, water conductivity, alkali and transitory metal metals (Ca, Fe, Cu, Zn), and several forms of nitrogen phosphorous and carbon compounds concentration. The relationships suggest that batteries of biotests may serve as a cost-eff ective tool for continuous monitoring of water quality in dam reservoirs and can detect effects of extreme hydrologic events, local toxic discharges, and signs of the trophic status of the reservoirs.

PL

Celem pracy była analiza zastosowania biotestów ekotoksykologicznych do oceny ich przydatności jako systemów wczesnego ostrzegania w ciągłym monitoringu nizinnych, płytkich zbiorników zaporowych zlokalizowanych w Europie Środkowej. Zastosowano następujące biotesty: Daphtoxkit F™magna, Algaltoxkit F™, Ostracodtoxkit F, Phytotoxkit i MARA Test. Badania prowadzono od lipca 2010 do grudnia 2012 roku na Zbiorniku Goczałkowickim (Wisła, Polska), który pełnił funkcję modelu badawczego. Do analizy wykorzystano 41 z 52 zmierzonych wskaźników wody celem oceny jej toksyczności na organizmy żywe. Wyniki biotestów skorelowano z 41 hydrochemicznymi wskaźnikami jakości wody. Schemat zależności między wynikiem biotestów i wartościami wskaźników hydrochemicznych oraz wyniki analizy czynnikowej (FA) i analizy składowych pierwszorzędowych (PCA) wykazały, że: iii) oznaki ekotoksyczności wykryte za pomocą biotestów były związane albo z okresami niskiego przepływu, albo z wiosennym spływem wód powierzchniowych; iii) po okresach wzmożonych przepływów wystąpiły pojedyncze przypadki zwiększonej ekotoksyczności w obszarze obniżenia tamy bocznej za przepompowniami zapory; iii) podwyższonej toksyczności towarzyszyły wysokie stężenia substancji rozpuszczonych i zawieszonych; iv) FA i PCA wykazały korelacje między wynikami biotestów i parametrami piętrzenia, przewodnością wody, metalami alkalicznymi i przejściowymi (Ca, Fe, Cu, Zn) oraz kilkoma grupami związków azotu, fosforu i węgla. Uzyskane wyniki analizy sugerują, że baterie biotestów mogą służyć, jako efektywne, nisko kosztowe narzędzie do ciągłego monitorowania jakości wody w zbiornikach zaporowych i mogą wykrywać negatywne skutki ekstremalnych zdarzeń hydrologicznych, lokalnych zrzutów zanieczyszczeń oraz zmian stanu troficznego zbiorników. Wyniki sugerują, że biotesty mogą pomóc w ciągłym monitorowaniu poziomu troficznego zbiorników zaporowych

2

Zmienność mineralizacji wód dopływających z poziomu wapienia podstawowego do wyrobisk górniczych kopalni Rudna KGHM

Kiełczawa B., Chudy A., Ślusarczyk S.

Przegląd Geologiczny

|

2017

|

Vol. 65, nr 11/2

1290--1295

EN

The article discusses the results of the work on the variability of water mineralization in the Basal Limestone, inflowing to the excavations of the KGHM Polska Miedź S.A. Rudna mine. The spatial variability of the total water mineralization and concentrations ofparticular ions (Na+, Cl-, SO2-, Ca2+ and Mg2+) were analyzed. It has been observed that the mineralization of waters from the Basal Limestone is from 12 to 256 g/dm3 with a mineralization gradient at 43.34 g/dm3/100 m. The waters are of the Na-Cl chemical type. It was found that the lowest concentrations of Na+ and Cl- characterize the southern part of the study area. Concentrations of these ions increase in the northern part of the Rudna mine, where the lowest content of sulphate ions and the highest concentrations of Ca2+ ion were observed. Based on selected, most commonly used hydrochemical indexes, an attempt was made to determine the origin of the major ions.

3

Geneza wód leczniczych w utworach jurajskich rejonu Buska-Zdroju i Solca-Zdroju

Chowaniec J., Gągulski T., Gorczyca G.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2016

|

nr 466

33-42

PL

Z badań składu chemicznego i izotopowego wód górnojurajskiego poziomu wodonośnego rejonu Buska-Zdroju i Solca- Zdroju wynika, że są to solanki pierwotne i wody słone, zasilane w okresie przedplejstoceńskim, kiedy klimat charakteryzował się długimi okresami znacznie cieplejszymi niż współcześnie. Solanki te mają zdecydowanie cięższy skład izotopowy niż wody lecznicze, siarczkowe występujące na tym obszarze w utworach kredowych (głównie cenomanu) oraz zbliżone wartości wskaźników hydrochemicznych do wód morskich.

EN

The study of the chemical and isotopic composition of the Upper Jurassic aquifer in the Busko-Zdrój and Solec-Zdrój region suggests primary nature of the brines supplied before the Pleistocene under climate conditions characterized by long and much warmer periods than today. Compared to the sulphide healing waters occurring in the Cretaceous formations, mainly of Cenomanian age, the discussed brines and salt water are characterized by a far heavier isotopic composition as well as by the values of hydrochemical indica¬tors mostly similar to those of marine waters.

4

Wybrane zagadnienia genezy wód podziemnych dopływających do kopalń Lubin oraz Polkowice-Sieroszowice w strefie kontaktów hydraulicznych utworów cechsztynu i oligocenu

Kiełczawa B., Owczarek A., Kalisz M.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2011

|

nr 445 Hydrogeologia z. 12/1

291--299

PL

Głównym zagadnieniem prezentowanej pracy było określenie zróżnicowania chemizmu wód w kopalniach Lubin oraz Polkowice-Sieroszowice w strefie kontaktów hydraulicznych triasowo-permskiego kompleksu wodonośnego z kenozoicznym. Strefy takich kontaktów występują głównie w południowym rejonie wspomnianych kopalń. Badania przeprowadzono na podstawie 458 wyników analiz składu chemicznego wód. Opierając się na wybranych, najczęściej stosowanych wskaźnikach hydrochemicznych, podjęto próbę określenia genezy głównych składników jonowych. Wykorzystano także wyniki analiz stopnia nasycenia (wskaźnik SI) badanych wód względem minerałów budujących kompleks skalny obszaru badań.

EN

The key issue of the work was to define water chemistry variations in the Lubin and Polkowice-Sieroszowice mines, in the area of hydraulic connections between the Triassic-Permian and Cenozoic water-bearing complexes. Such connections occur chiefly in the southern part of these mines. The research was based on 458 results of chemical composition analyses of these waters. Based on selected, most commonly used hydrochemical indices, an attempt was taken to determine the origin of main ion components. The author also used the results of analyses concerning the degree of saturation index (SI) of the studied waters with minerals composing the rock complex.