Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Cementowanie otworów przeznaczonych do geologicznej sekwestracji CO2

Izdebski Sylwester, Mazur Chrystian, Rzepka Marcin, Kut Łukasz

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2022

|

R. 25, Nr 8 (283)

10-14

PL

Wyeksploatowane złoża węglowodorów po dokonaniu szczegółowej analizy ich właściwości mogą, być przeznaczone do wykorzystania jako zbiorniki do składowania CO2. Analiza ta między innymi powinna wykazać, które odwierty wykonane na strukturze należy skutecznie zlikwidować, a które pozostawić i poddać rekonstrukcji, aby zapewnić ich szczelność w nowych warunkach eksploatacji. Wytypowane odwierty powinny się charakteryzować szczelnością, wszystkich istniejących kolumn rur okładzinowych, a projektowana dodatkowa kolumna rur powinna być zacementowana specjalnymi zaczynami cementowymi odpornymi na CO2. W zależności od średnicy cementowanej kolumny rur należy tak zaprojektować technologię zabiegu, aby w maksymalnym stopniu usunąć płyn zastosowany do wykonania prac rekonstrukcyjnych z przestrzeni pierścieniowej i zastąpić go specjalnym zaczynem cementowym. Proces projektowania prowadzony jest przez doświadczonych specjalistów Serwisu Cementacyjnego przy pomocy specjalistycznego oprogramowania. Otrzymane wyniki przeprowadzonej symulacji posłużą do wykonania projektu cementowania, w którym zawarte zostaną: parametry zabiegu oraz wytypowany specjalistyczny sprzęt pompowy będący w posiadaniu Firmy Exalo Drilling S.A.W INiG-PIB opracowano zaczyny cementowe, które po utwardzeniu posiadają podwyższoną odporność korozyjną płaszcza cementowego izolującego rury okładzinowe od formacji skalnej do temperatury dermę) wynoszącej około 70°C Zaczyny sporządzano m.in. na bazie popiołów lotnych (pyłów dymnicowych w ilości 35-50%), mikrocementu (ok. 10%) i mikrokrzemionki 05-50%). Utwardzone receptury zaczynów cementowych przechowywano w warunkach wody złożowej nasyconej CO2. przez okres 180 dni (wykonując okresowe badania parametrów mechanicznych, przepuszczalności oraz porowatości). Wytrzymałości na ściskania opracowywanych receptur stwardniałych zaczynów cementowych o podwyższonej odporności na korozję węglanową przekraczają 20 MPa a przyczepności do nr stalowych osiągają wartości ok. 5 - 6 MPa po 180 dniach ekspozycji. Przepuszczalność dla gazu po 180 dniach nie przekracza 0,1 mD, W stwardniałych zaczynach obserwuje się niewielki udział porów kapilarnych (zdecydowaną przewagę stanowią pory najmniejsze o wielkości poniżej 100 nm).

EN

Depleted hydrocarbon reservoirs, after a detailed analysis of their properties can be designated for use as CO2 storage. This analysis should, among the others, show which wells in the same structure should be effectively abandoned and which should be left in place and reconstructed lo ensure their tightness under the new production conditions. The selected wells should be characterized by the tightness of all existing casing sections and new designed additional casing section should be cemented with special CO2 resistant cement slurry. Depending on the diameter of the cemented casing section, the treatment technology should be designed to remove drilling fluid used for re-construction from the annular space efficiently and to replace it with a special cement slurry. The design process is carried out by experienced Cementing Service specialists using professional software. The obtained simulation results will be used to prepare the cementing project, which shall include: treatment parameters and selected specialist pumping equipment owned by Exalo Drilling S.A. At the Oil and Gas Institute-National Research Institute, cement slurries for the bottom temperature of approx. 70°C have been developed: which after hardening have increased corrosion resistance of the cement sheath insulating the casing pipes from the rock formation. Slurries were prepared on the basis of i,a. fly ash (in the amount of 35-50%), microcement fapprox. 10%) and microsilica (35-50%). Hardened cement slurries were stored in the conditions of reservoir water saturated with CO2 for a period of 180 days (penodic tests of mechanical parameters, permeability and porosity were performed). The compressive strengths of the developed formulations of hardened cement slurries with increased resistance to carbonate corrosion exceed 20 MPa and the adhesion to steel pipes reaches the values of approx. 5 - 6 MPa after 180 days of exposure. Gas permeability after 180 days does not exceed 0.1 mD. In the hardened slurries, a small number of capillary pores is observed (pores of the smallest size (below 100 nm), made up a vast majority).

2

Ocena stopnia antropopresji wód podziemnych w rejonach poszukiwania i eksploatacji złóż węglowodorów

Krogulec Ewa, Sawicka Katarzyna, Zabłocki Sebastian

Przegląd Geologiczny

|

2020

|

Vol. 68, nr 4

242--248

EN

The aim of the study was to propose a range of interpretation of the results of qualitative groundwater monitoring by using geochemical indicators to assess the degree of anthropogenic groundwater pollution. The location, scope and frequency of groundwater testing dedicated to the possibility of indicating the degree of pressure resulting from the activity in the field of hydrocarbon exploration and exploitation is proposed. On the basis of multistage monitoring research in the area of hydrocarbon exploration and exploitation, the qualitative groundwater base state was determined and change trends were characterized at each subsequent testing stage. Anthropogenic transformations of groundwater chemistry are the result of many overlapping factors, which is why the reason of water quality change is difficult to identify. The very statement of the presence of high values of physico-chemical parameters in waters does not have to prove the influence of the monitored object on their composition. It is proposed to use geochemical indicators: enrichment factor, pollution factor, geoaccumulation factor, and pollution load indicator to assess the degree of anthropogenic pollution of groundwater in the area of hydrocarbon exploration and exploitation. The geochemical indicators, which are proposed for use, enable the identification of substances of anthropogenic origin in waters and the detection of even the initial degree of anthropopressure on their composition in specific mining activities.

3

Ropa naftowa i gaz ziemny w Polsce – obszary perspektywiczne oraz postępowanie przetargowe w 2018/2019 r.

Feldman-Olszewska Anna, Jankowski Leszek, Krzyżak Ewelina, Peryt Tadeusz, Sikorska-Jaworowska Magdalena, Wójcik Krystian

Przegląd Geologiczny

|

2019

|

Vol. 67, nr 1

13--26

EN

On the 28th of June 2017, the Polish Ministry of the Environment announced the boundaries of the 15 tender areas selected for the third licensing concession round for prospection, exploration and exploitation of hydrocarbons. In this paper we describe the areas located in the south-eastern (Ryki) and southern Poland (Proszowice W, Rudnik-Lipiny, Błażowa and Wetlina). The other areas have already been described in the previous issue of the Przegląd Geologiczny. The exploration target of the Ryki area is related to conventional gas deposits in the Upper Devonian and Carboniferous, as well as to unconventional tight gas deposits in the Frasnian carbonates. Prospects in the tender areas located in southern Poland are related to conventional oil and gas deposits in the Carpathians, Carpathian Foredeep and their Paleozoic-Mesozoic basement.

4

Pobór próbek węglowodorowych płynów złożowych do badań właściwości fazowych – PVT

Wojnicki M., Warnecki M.

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2018

|

R. 21, Nr 1 (231)

4--7

PL

W artykule przedstawiono zagadnienia związane z poborem próbek węglowodorowych płynów złożowych do badań właściwości fazowych (PVT). Omówiono znaczenie reprezentatywności pobranych próbek dla wykonania wiarygodnych badań mających wymierny wpływ na proces prowadzenia wydobycia węglowodorów z danego złoża. Wymieniono i scharakteryzowano poszczególne metody poboru wraz z wyjaśnieniem zasad ich stosowalności. Przedstawiono również kryteria wyboru właściwej metody.

EN

In the article issues related to the sampling of hydrocarbon reservoir for the studies of phase properties was presented. The importance of the representativeness of collected samples for the performance of reliable research having a measurable impact on the process of hydrocarbon production from a given reservoir was discussed. Different sampling methods were listed and characterized along with an explanation of the rules of their applicability. The criteria for choosing proper sampling method was also presented.

5

Indicative features of local magnetic anomalies from hydrocarbon deposits: examples from Azerbaijan and Ukraine

Gadirov V. G., Eppelbaum L. V., Kuderavets R. S., Menshov O. I., Gadirov K. V.

Acta Geophysica

|

2018

|

Vol. 66, no. 6

1463--1483

EN

Magnetic surveys are one of the most mobile and low-cost geophysical methods. However, direct searching of hydrocarbon deposits by the magnetic method was questioned for a long time because of the virtual absence of the magnetic properties of oil and gas. Last investigations indicate that physical–chemical reactions of hydrocarbon deposits with the host media often create precursors for detecting directly magnetic signals from the oil and gas deposits even in the cases of large depths. Extraction of low-signal magnetic anomalies generated by hydrocarbon deposits is demonstrated on examples of several deposits from the Middle Kur Depression (Azerbaijan) and Dnieper-Donets Depression (Ukraine). Application of the proposed magnetic data analysis will allow not only to optimize hydrocarbon deposit searching in complex geological environments but also to decrease the number of prospecting boreholes.

6

Złoża węglowodorów z towarzyszącymi nagromadzeniami niekonwencjonalnymi (złoża hybrydowe) i ich dokumentowanie

Kozimor T., Potera J., Nieć M.

Przegląd Geologiczny

|

2017

|

Vol. 65, nr 10/1

643--649

EN

The boundaries of numerous hydrocarbon deposits are defined by lithology change, and cut off permeability 0.1 mD in the case of gas, or 1 mD in the case of oil, considered as a limit of reasonable hydrocarbon recovery. Beyond such limit, hydrocarbon accumulations obviously occur, but the possibility of their free movement is limited. Therefore, they may be treated as unconventional - tight gas, for example. Such hybrid, combined conventional and unconventional hydrocarbon accumulations are common in various formations. Their simultaneous exploitation is possible as demonstrated by the Przemyśl, Lubaczów and Słopnice gas fields. The occurrence of unconventional hydrocarbon accumulation in hybrid deposits should be clearly presented in geological reports and considered in exploitation planning.

7

Ecological risk associated with the onshore hydrocarbon deposits exploration

Uliasz-Misiak B., Lewandowska-Śmierzchalska J., Matuła R.

AGH Drilling, Oil, Gas

|

2017

|

Vol. 34, no. 1

203--218

EN

Oil and natural gas exploration is performed using geophysical methods and drilling works. In areas initially identified as prospective for the occurrence of accumulation oil or natural gas based on the analysis of geological data carried out geophysical surveys. The aim of this works is to identify geological structures that could constitute hydrocarbons traps. In the case of finding the appropriate structures, the next stage of exploration work is drilling well for further recognition of the structure. These works allow to explore not only the geological profile but also the physico-chemical properties of drilled rocks and reservoir fluids. Geophysical (mainly seismic) surveys and drilling works can affect the individual elements of the environment: the atmosphere, underground and surface water, ground surface and land and rock environment in different degrees. In order to estimate the risks, threats to all elements of the environment related to the prospection of hydrocarbon deposits have been analyzed (seismic and drilling works). Environmental risk is estimated based on a modified methodology contained in the norm PN 18002. For risks associated with the exploration referred to the consequences of adverse events in relation to the individual elements of the environment and the frequency thereof (by determining the probability of their occurrence). The risk was estimated by multiplying the weight of the likelihood of adverse events weights and consequences. Risk evaluation, indicating danger tolerated, acceptable and unacceptable was also evaluated

8

Wody towarzyszące złożom węglowodorów jako potencjalne źródło jodu, litu i strontu

Uliasz-Misiak B.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2016

|

T. 32, z. 2

31--44

PL

Złożom ropy naftowej i gazu ziemnego towarzyszą wody złożowe. Zazwyczaj są to solanki o wysokiej mineralizacji, zawierające w swoim składzie szereg mikroelementów. Badania wykonane w różnych basenach sedymentacyjnych na świecie wskazują, że wody te często są wzbogacone w takie pierwiastki jak jod, lit czy stront. Są to mikroelementy znajdujące obecnie coraz szersze zastosowanie, np. lit stosowany jest do produkcji akumulatorów litowo-jonowych oraz baterii litowych, jod wykorzystywany jest przez przemysł farmaceutyczny i elektroniczny oraz w medycynie. Ze względu na rozwój produkcji wyświetlaczy LCD oraz baterii i akumulatorów (np. do samochodów elektrycznych) przewiduje się wzrost zapotrzebowania na jod w skali rocznej rzędu 2% i na lit około 1,5%. Zasoby tych pierwiastków są ograniczone i nierównomiernie rozmieszczone. Jod produkowany jest obecnie w trzech krajach Chile (65% produkcji światowej), Japonii i USA; lit w Argentynie, Australii i Chile, natomiast stront w Chinach (50% światowej produkcji), Hiszpanii i Meksyku. W Polsce jod, lit ani stront nie są produkowane, całe zapotrzebowanie pokrywane jest przez ich import. [...]

EN

Oil and natural gas fields are accompanied by formation waters, usually highly mineralized brines containing a variety of trace elements. Analyses carried out in various sedimentary basins around the world indicate that these waters are often enriched in elements such as iodine, lithium and strontium. Currently, these micronutrients are finding increasing application in the production of lithium-ion batteries and lithium batteries (lithium) and in the pharmaceutical, medical and pharmaceutical industry (iodine). Due to the development of production of LCD displays and batteries (e.g. for electric cars), the expected increase in demand for iodine and lithium is 2% and 1.5%, respectively. The reserves of these elements are limited and unevenly distributed. Iodine is currently produced in the three countries: Chile (65% of the world production), Japan and the US. Lithium is produced in Argentina, Australia and Chile, while strontium is produced in China (50% of the global production), Spain and Mexico. Iodine, lithium and strontium are not produced in Poland and the total demand is met by imports. [...]

9

Złoże ropy naftowej Wańkowa w interpretacji danych elektromagnetycznych

Stefaniuk M., Cygal A., Sada M., Kret A., Lewiński G.

Nafta-Gaz

|

2015

|

R. 71, nr 9

673--680

PL

W rejonie złoża Wańkowa wykonane zostały szczegółowe badania elektromagnetyczne wzdłuż jednej z linii sejsmicznych, przebiegającej w jego najbliższym sąsiedztwie. Przeprowadzone prace geofizyczne miały na celu weryfikację założeń metodycznych dotyczących wykrywania struktur złożowych znajdujących się w piaskowcach menilitowych. Pomiary zrealizowano za pomocą metod bazujących na polach elektromagnetycznych, generowanych w sposób naturalny i sztuczny. Konfrontacja wyników uzyskanych z niezależnych metod pozwoliła na sprecyzowanie i potwierdzenie dotychczasowych założeń. Ostatecznym rezultatem było wyznaczenie charakterystycznych wskaźników obecności struktur złożowych.

EN

Detailed electromagnetic measurements in the Wańkowa deposit area along one of the seismic lines running nearby were performed. Geophysical measurements were performed to verify the methodological assumptions related to the detection of reservoir structures located in the menilite sandstones. The measurements were performed using methods based on the electromagnetic fields generated naturally and artificially. Comparison of the results obtained from independent methods, helped to clarify and confirm existing assumptions. The final result was to determine the characteristic indicators of the reservoir structures presence.

10

Zastosowanie metod elektromagnetycznych w rozpoznawaniu pułapek naftowych w płytkich strukturach fliszowych

Stefaniuk M., Cygal A., Krzysztofik M., Sada M., Maj E.

Nafta-Gaz

|

2015

|

R. 71, nr 9

691--699

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczących wykorzystania metod elektromagnetycznych w prospekcji złóż węglowodorów oraz w rozpoznawaniu struktury i zróżnicowania litologicznego kompleksów fliszowych. W latach 2008–2014 wykonano serię badań elektromagnetycznych w rejonach wybranych karpackich złóż węglowodorów, m.in. w obszarze złoża ropy naftowej i gazu ziemnego Grabownica, złoża gazu ziemnego Strachocina oraz złóż ropnych Łodyna i Wańkowa. Zastosowane zostały metody: audiomagnetotelluryczna (AMT), audiomagnetotelluryczna z kontrolowanym źródłem (CSAMT), metoda polaryzacji wzbudzonej (IP) oraz metoda procesów przejściowych (TDEM). W niniejszej publikacji wykorzystano w charakterze przykładów wyniki badań wykonanych w rejonie złoża ropy naftowej Grabownica za pomocą metod magnetotellurycznych (AMT, CSAMT) oraz metody polaryzacji wzbudzonej (IP). Rezultaty badań potwierdzają przydatność metody magnetotellurycznej do wykrywania i rozpoznawania akumulacji węglowodorów. Parametry polaryzacji wzbudzonej wskazują na obecność złoża i pozwalają na określenie jego zasięgu. Anomalie generowane przez nasycenie węglowodorami są jednak trudne do odróżnienia od efektów związanych ze zróżnicowaniem litologii i/lub elementów struktury geologicznej.

EN

Results of a survey related to the application of electromagnetic methods for hydrocarbon deposits prospection and recognizing of the structure and lithological diversity of flysch complexes in the Polish Outer Carpathians are presented in the paper. Between 2008–2014 a series of electromagnetic research in selected areas of the Carpathian’s hydrocarbon deposits were carried out, inter alia on oil and natural gas “Grabownica”, natural gas reservoir “Strachocina” and oil fields: “Łodyna” and “Wańkowa”. The electromagnetic methods applied were the : audiofrequency magnetotelluric method (AMT), controlled source audiofrequency magnetotelluric method (CSAMT), method of induced polarization (IP) and time-domain electromagnetic method (TDEM). In this paper, as examples, the results of surveys carried out in the area of the “Grabownica” oil field with use of magnetotelluric methods (AMT, CSAMT) as well as the induced polarization method (IP) were presented. The presented results confirm the usefulness of a magnetotelluric method for discovering and recognizing hydrocarbon accumulations.The parameters of induced polarization indicates the presence of deposits and allow to specify its scope. However, anomalies generated by the saturation of hydrocarbons are often difficult to distinguish from effects associated with the lithology differentiation and/or geological structure.

11

Model złoża ropy naftowej Łodyna i jego otoczenia w interpretacji danych elektromagnetycznych

Stefaniuk M., Krzysztofik M., Cygal A.

Nafta-Gaz

|

2015

|

R. 71, nr 9

681--690

PL

Przedmiotem artykułu są wyniki badań elektromagnetycznych wykonanych w rejonie złoża ropy naftowej Łodyna, występującego w obrębie warstw menilitowych w jednostce skolskiej. Specyficzna budowa geologiczna złoża i jego otoczenia skutecznie utrudnia zastosowanie do jego rozpoznawania powierzchniowych metod geofizycznych, w szczególności sejsmicznej metody refleksyjnej. W tej sytuacji w obszarze złoża i w jego otoczeniu podjęta została próba wykorzystania metod elektromagnetycznych, w szczególności metody magnetotellurycznej z kontrolowanym źródłem (CSAMT) oraz metody polaryzacji wzbudzonej (IP). Złoże Łodyna położone jest stosunkowo płytko, a więc pozostaje w zasięgu głębokościowym ww. metod. Niestety rozmiary wysokooporowych warstw nasyconych ropą w stosunku do niskooporowych skał otaczających powodują nieznaczny tylko i trudno zauważalny wzrost oporności strefy złożowej, co ogranicza skuteczność metody magnetotellurycznej. Obiecujące rezultaty dają natomiast wyniki polaryzacji wzbudzonej, wskazujące zasięg konturu złoża.

EN

The subject of the paper are results of an electromagnetic survey made in the area of the “Lodyna” oil field located within the Menilite Beds in the Skole Unit. The specific geological structure of the oil field and its surrounding effectively impede the use of geophysical surface methods, particularly the seismic reflection method for its recognition. In this case, an attempt at the application of electromagnetic methods, particularly Controlled Source Audiomagnetotelluric (CSAMT) and Induced Polarization (IP) methods was undertaken in the area of the oil field and its surrounding. Located relatively at shallow depths the oil field remains within the range of said methods. Unfortunately, the range of high-resistance oil saturated layers in relation to the low-resistance surrounding rocks, cause only a slight and hardly noticeable increase in resistance of the reservoir zone, which limits the effectiveness of magnetotelluric methods. Promising results are offered by the induced polarization method, which indicates the extent of the field’s contour.

12

Możliwości eksploatacji złóż węglowodorów w obszarach chronionych

Uliasz-Misiak B., Winid B.

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2012

|

R. 15, Nr 3 (167)

4--7

PL

Obszary chronione obejmują około 32% powierzchni Polski. Eksploatacja węglowodorów w obszarach chronionych regulowana jest przepisami ustaw: ochrony przyrody, planowania i zagospodarowania przestrzennego, prawa ochrony środowiska i prawa geologicznego. Najbardziej restrykcyjne ograniczenia związane z prowadzeniem działalności gospodarczej występują w obrębie parków narodowych i rezerwatów. Obowiązujące tam zakazy są obligatoryjne ujęte w katalogu zamkniętym. W parkach krajobrazowych i obszarach chronionego krajobrazu zakazy są fakultatywne. Na terenach europejskiej sieci ekologicznej Natura 2000 nie wprowadza się zakazów, na tych obszarach system ochrony jest elastyczny, jego celem jest zachowanie przedmiotów ochrony we właściwym stanie. Spośród 360 udokumentowanych złóż węglowodorów, 28 złóż zlokalizowanych jest w obszarach parków narodowych i krajobrazowych. Na terenach objętych siecią Natura 2000 znalazło się 49 udokumentowanych złóż gazu ziemnego i metanu z pokładów węgla oraz 25 udokumentowanych złóż ropy naftowej (stan na 2006 rok). Obszary perspektywiczne występowania złóż węglowodorów obejmują znaczną część kraju, niektóre złoża mogą znaleźć się w obrębie obszarów chronionych. Problem ten dotyczy obszaru dwóch parków narodowych i trzydziestu trzech parków krajobrazowych.

EN

Natural protected areas cover about 32% of Polish territory. Exploitation of hydrocarbons in protected areas is regulated by the provisions of the laws on environmental protection, planning and spatial development, as well as environmental and geological law. The most restrictive limitations associated with business activities apply to national parks and nature reserves (including mandatory prohibitions included in exhaustive list). Within the parks and protected landscape areas bans are optional. Ecological network of protected areas in the territory of the European Union, Natura 2000, is very flexible and does not implement bans, though its purpose is to preserve the subject matter in proper condition. Of the 360 documented hydrocarbon deposits, 28 are located within national and landscape parks. In areas covered by the Natura 2000 network there were 49 documented natural gas and methane deposits (methane from coal seams), as well as 25 proven oil deposits (as of 2006). Potential areas of hydrocarbon deposits cover a large part of the country, while some of newly discovered deposits might be located within protected areas. Potential reserves can be located in areas covering two national and 33 landscape parks.

13

Sejsmiczna inwersja stochastyczna w systemie INPRES

Bartoń R.

Nafta-Gaz

|

2011

|

R. 67, nr 6

385-394

PL

W artykule przedstawiono ogólne informacje oraz podstawowe zasady postępowania przy tworzeniu projektów inwersji sejsmicznej na podstawie danych sejsmicznych i geofizycznych. Zasadnicza część artykułu dotyczy prezentacji wyników obliczania inwersji stochastycznej w Instytucie Nafty i Gazu, realizowanej w systemie INPRES, na danych sejsmicznych i geofizycznych pochodzących z rejonu zapadliska przedkarpackiego oraz Niżu Polskiego.

EN

This article presents the general information and essentials proceedings in creation projects of the seismic inversion based on geophysical and seismic data. The fundamental part of this article concerns the results of creation and calculation of the stochastic inversion realized in the Oil & Gas Institute in the system INPRES, based on seismic and geophysical data, coming from the regions of the Pre-Carpathian depression and Polish Depression.

14

Próba wykorzystania sieci neuronowych w kompleksowej interpretacji danych elektromagnetycznych na przykładzie złoża Grabownica

Mastej W.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2011

|

T. 37, z. 1

157-173

PL

W pracy przedstawiono próbę zastosowania metody rozpoznawania obrazów z użyciem sztucznych sieci neuronowych w kompleksowej interpretacji danych z sondowań magnetotellurycznych AMT (Audio-frequency Magnetotellurics) i CSAMT (Controlled Source Audio-frequency Magnetotellurics) ze złoża ropy i gazu Grabownica (dipol podłużny i poprzeczny względem linii profili pomiarowych). Obiektami klasyfikacji były pionowe pasy z przekrojów magnetotellurycznych, o szerokości 50 m, utworzone na bazie siatek interpolacyjnych. Strukturę obiektów formalnie niestrukturalnych wymuszono częściowo poprzez ich podział na: przypowierzchniową, wysokooporową strefę do 200 m n.p.m., strefę niskooporowych utworów uszczelniających oraz słabych maksimów - kominów dyfuzyjnych, od 200 do -100 m n.p.m. i najniższą, wysokooporową strefę złoża. Prawidłowe wskazanie rzeczywistych stref złożowych na bazie informacji pochodzących z często niejasnych i rozbieżnych między sobą obrazów z przekrojów magnetotellurycznych, świadczą o przydatności tej metody. Wskazano także dwie nieznane strefy złożowe w NE części przekroju G4 i w SW części przekroju G2.

EN

The paper presents an attempt to apply the pattern recognition method using artificial neural networks in integrated interpretation of the magnetotelluric data AMT (Audio-frequency Magnetotellurics) and CSAMT (Controlled Source Audio-frequency Magnetotellurics), acquired from the Grabownica oil and gas deposit (longitudinal and transversal dipole in relation to measurement profile lines). Vertical belts of magnetotelluric cross-sections, each 50 m wide, obtained from interpolation grids, were the objects of classification. The structure of formally non-structural objects was partly imposed through division into: near-surface high-resistivity zone, to 200 m a.s.l., low-resistivity screens and week maxima - diffusion chimneys, from 200 to -100 m a.s.l., and the lowest, high-resistivity deposit zone. The usefulness of the method was proven by correct identification of real deposit zones based on data often coming from ambiguous and incompatible magnetotelluric cross-sections. In addition, two unknown deposit zones were discovered in NE part of cross-section G4 and SW part of cross-section G2.

15

Metoda polaryzacji wzbudzonej w prospekcji złóż węglowodorów

Wojdyła M., Stefaniuk M., Sada M., Sito Ł.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2011

|

T. 37, z. 1

63-88

PL

W artykule przedstawiono metodę polaryzacji wzbudzonej, a w szczególności jej zastosowanie do bezpośredniego wykrywania złóż węglowodorów. Zaprezentowane zostały parametry polaryzacji wzbudzonej, jakie uzyskuje się w pomiarach w domenie czasu i częstotliwości. Przeanalizowana została klasyfikacja skał i minerałów ze względu na parametr polaryzowalności. Przedstawiono pięć przykładów wykorzystania metody polaryzacji wzbudzonej do wykrywania i rozpoznawania złóż węglowodorów przez zagraniczne firmy poszukiwawcze. Omówiona została metodyka prac polowych na obszarze polskich Karpat i zapadliska przedkarpackiego w przypadku zastosowania układu ekwatorialnego i dipolowego układu osiowego. Przeanalizowano mapy rozkładów parametru fazowego uzyskane z pomiarów układem ekwatorialnym w złożach Rudka i Grabownica oraz wykres parametru fazowego wzdłuż profilu przecinającego złoże Rylowa. Sporządzono przekroje trzech parametrów polaryzacji wzbudzonej uzyskane z pomiarów dipolowym układem osiowym, a następnie przeanalizowano je w kompleksie z przekrojami oporności wyinterpretowanymi na podstawie danych CSAMT.

EN

The paper presents the method of induced polarization (IP) and focuses on its application to direct prospecting for hydrocarbon deposits. Induced polarization parameters that are obtained from measurements in time domain and frequency domain are presented. Classification of minerals and rocks based on induced polarization parameter was analyzed. Five examples of application of induced polarization method to discovering and recognizing hydrocarbon deposits by foreign companies were given. Methodology of field works made in Carpathians and Carpathian Foredeep with the use of equatorial and dipole-dipole arrays was described. Maps of phase parameter evaluated from results of equatorial array measurements for Grabownica and Rudka deposits as well as the plot of phase parameter along profile cutting the area of Rylowa deposit were analyzed. Cross-sections of three induced polarization parameters were made and analyzed with CSAMT resistivity sections in the area of Rudka deposit.

16

Interpretacja złożonych struktur geologicznych z wykorzystaniem prostych i inwersyjnych modelowań pola magnetotellurycznego

Wojdyła M., Stefaniuk M.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2011

|

T. 37, z. 1

113-140

PL

W pracy przedstawiono ogólne założenia jedno- i dwuwymiarowych modelowań prostych i odwrotnych (inwersyjnych) pola magnetotellurycznego. Opisano metodykę interpretacji danych magnetotellurycznych, w tym analizę wymiarowości środka geoelektrycznego oraz jej wpływ na dobór odpowiedniego modelu interpretacyjnego. Na przykładzie polowych danych magnetotellurycznych (AMT i CSAMT) zarejestrowanych w rejonie złoża węglowodorów Grabownica pokazano wpływ modelu startowego na wynik końcowy inwersji 2D. Drugim analizowanym złożem było złoże ropy naftowej Łodyna. Skupiono się na analizie możliwości wyinterpretowania na drodze inwersji 1D i 2D cienkich, pionowych warstw, jakimi w przybliżeniu można to złoże aproksymować. Wskazano na różnice w odwzorowaniu budowy geologicznej w zależnooeci od polaryzacji interpretowanych krzywych (TE mode lub TM mode) oraz zaproponowano zoptymalizowaną metodykę interpretacji.

EN

General assumptions of 1D and 2D modeling and inversion were presented in this paper. Methodology of magnetotelluric data interpretation was described including analysis of dimensionality of geoelectrical medium and its influence on choosing the proper interpretation model. Relations between initial model and final results of inversion were shown based on magnetotelluric (AMT and CSAMT) data from Grabownica oil and gas field. The second example was from the Lodyna oil field. A possibility of interpretation of thin vertical layers, which can approximate the Lodyna field by 1D and 2D MT inverse procedures was analyzed. Dependences between final geological models and MT curve type (TE mode or TE mode) taken to interpretation were shown. Finally, methodology of interpretation was proposed.

17

Zastosowanie metod mikroskopowych w modelowaniu złóż szczelinowych

Leśniak G.

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2010

|

R. 13, Nr 4 (144)

11-14

18

Koncesje na poszukiwanie i rozpoznawanie złóż węglowodorów w Polsce w tym shale gas i tight gas

Zalewska E.

Przegląd Geologiczny

|

2010

|

Vol. 58, nr 3

213-215

19

Laboratorni vyzkum moznosti aplikace CO2 pro zvyseni vytezitelnosti lozisek uhlovodiku s vyuzitim linearniho modelu loziska MAF I

Polnikova K., Bujok P.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2009

|

z. 287

187-194

CS

Emise oxidu uhlićiteho vznikajici antropogenni cinnosti, jsou povazovany za jedno zvyznamnych nebezpeci pro udrżitelny rozvoj lidstva. Vedle usili o syslematicke snizovani emisi CO2 (ćiste provozy), jsou v soucasnosti ovefovany zejmena moznosti jeho uskladnovani ve vhodnych geologickych formacich. Vhodnym potencialnim uloznym prostorem jsou zejmena vytezena i dotezovana loziska ropy, ve kterych lze injektazi C02 zvysit vytezitelnost zbytkove ropy 10 az 15%. V optimalnim pripade muze zlepśena vytezitelnost pfevysit uhradu nakładu na zachycem a ulozeni CO2. V referatu jsou uvedeny vysledky laboratornich pokusu aplikace CO2 pri vytesuovani ropy s vyuzitim linearniho modelu lożiska aparatury MAF I.

EN

Emissions of carbon dioxide due to anthropogenic activities are considered to belong to significant hazards to the sustainable development of humankind. Besides the efforts to reduce systematically C02 emissions (clean technologies), especially the possibilities of its storage in suitable geological formations are verified at present. Suitable potential storage spaces are above all exhausted oil deposits as well as those where extraction is being completed, in which the recovery of residual oil can be improved by C02 injection by 10 to 15%. In the optimum case, the benefit of improved recovery may exceed the costs of C02 capture and storage. In the paper, results of laboratory tests of C02 applications in the case of oil displacement using of linear model measures the apparatus MAF I are described.

20

Analiza niepewności wyników obliczeń zasobów złóż węglowodorów metodą objętościową, w oparciu o statyczny, przestrzenny model złoża

Sowiżdżał K.

Nafta-Gaz

|

2009

|

R. 65, nr 12

934--941

PL

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie metodyki analizy niepewności w odniesieniu do wyników modelowania złożowego oraz obliczeń zasobów geologicznych złóż węglowodorów metodą objętościową. Pierwsza część artykułu obejmuje podstawowe zagadnienia konstrukcji modeli przestrzennych rozkładów parametrów petrofizycznych. Przedstawiono etapy budowy modeli 3D; od integracji danych, poprzez ich analizę geostatystyczną, do modelowania przestrzennych rozkładów parametrów petrofizycznych z wykorzystaniem atrybutów sejsmicznych oraz obliczeń zasobów złóż metodą objętościową w oparciu o modele przestrzenne. Część niniejszego artykułu była prezentowana na Konferencji GEOPETROL 2008; obecna wersja została wzbogacona o przykłady będące wynikiem analizy większej liczby obiektów złożowych, w węglanowych i klastycznych skałach zbiornikowych. Ponadto rozszerzona została część poświęcona analizie niepewności wyników obliczeń zasobów geologicznych złóż węglowodorów.

EN

The article presents methodology of uncertainty analysis with respect to the results of 3D reservoir modeling and volume calculations. First part of the paper covers principles of 3D reservoir models construction; consecutive stages of workflow are described, including data integration, geostatistical analysis, generation of 3D models exploiting secondary seismic data and volume calculations. Part of the article was presented at the GEOPETROL 2008 Conference; current version has been enhanced by the results of other reservoir objects analyses in carbonate and clastic reservoir rocks. Additionally, section dealing with uncertainty analysis in reservoir modeling has been added.