Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Jakość wód opadowych odprowadzanych do wód i ziemi

Ryńska Joanna

Rynek Instalacyjny

|

2023

|

Nr 12

70--73

PL

Wody opadowe i roztopowe, odprowadzane z powierzchni uszczelnionych na terenach zurbanizowanych i przemysłowych, mogą być nośnikiem szeregu zanieczyszczeń niebezpiecznych dla środowiska – zarówno dla gruntu, w którym są rozsączane, i wód gruntowych, jak i dla wód powierzchniowych, do których są odprowadzane. Istotnym elementem w zagospodarowaniu wód opadowych i roztopowych jest więc zapewnienie ich właściwej jakości przed odprowadzeniem do środowiska. Pozwala to chronić nie tylko zdrowie ludzi, ale też cały ekosystem i jego różnorodność biologiczną.

2

Płuczka wiertnicza na osnowie polimerów syntetycznych z dodatkiem nanomateriałów dostosowana do warunków otworowych

Zima Grzegorz, Jasiński Bartłomiej, Uliasz Małgorzata, Błaż Sławomir

Nafta-Gaz

|

2023

|

R. 79, nr 3

157--170

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań nad zastosowaniem poli-merów syntetycznych zbudowanych z merów winylowoamidowych, winylowosulfonowych, akrylowosulfonowych lub bezwodnika maleinowego do regulowania filtracji płuczek wiertniczych. Płuczki te zawierały w swoim składzie koloid ochronny typu skrobiowego, biopolimer, nanokrzemionkę hydrofobową dyspergowaną za pomocą sonifikatora w wodnym roztworze środków powierzchniowo czynnych oraz jonowy inhibitor hydratacji skał (KCl) i blokator węglanowy celem wytworzenia osadu filtracyjnego. Na podstawie przeprowadzonych badań z wykorzystaniem nowych środków syntetycznych dokonano ich doboru do regulowania filtracji oraz parametrów reologicznych płuczek wiertniczych w różnych warunkach geologicznych. Badania przeprowadzono dla płuczek o różnym stopniu zmineralizowania, przy różnej zawartości fazy stałej. Wykonano również badania właściwości smarnych i inhibicyjnych płuczek. Na podstawie uzyskanych wyników zaproponowano składy płuczek charakteryzujące się niską filtracją w warunkach HPHT. Przeprowadzono pomiary statycznej filtracji HPHT na standardowych sączkach do pomiaru filtracji oraz w temperaturach 60°C i 120°C. Filtrację przy użyciu aparatu Grace M2200 HPHT wykonano na rdzeniach o porowatości 20 µm. W celu odtworzenia warunków otworowych do płuczek dodawano zwierciny (zmielony łupek mioceński) i skażenia chemiczne w postaci chlorków wapnia i magnezu. Wyniki pomiarów na aparacie Grace M2200 HPHT podane w artykule zostały przeliczone na podstawie stosunku po- wierzchni filtracji w celu porównania ze statyczną filtracją HPHT. Uzyskane wyniki badań mogą znaleźć zastosowanie w warunkach przemysłowych podczas głębokich wierceń oraz pozyskiwania energii geotermalnej.

EN

The article presents the results of research on the use of synthetic polymers made of vinylamide, vinylsulfonic, acryl-sulfonic or maleic anhydride to regulate the filtration of drilling fluids. These muds contained a starch-type colloid, a biopolymer, hydrophobic nanosilica dispersed using a sonificator in an aqueous solution of surfactants, as well as an ionic rock hydration inhibitor (KCl) and a carbonate blocker to produce a filter cake. Based on the research carried out with the use of new synthetic agents, their selection was made for regulating the filtration and rheological parameters of drilling fluids under various geological conditions. The tests were carried out for muds of various mineralization levels, with different solids content. The lubricating and inhibitory properties of the muds were also tested. On the basis of the obtained results, the drilling fluids compositions with low HPHT filtration were proposed. Static HPHT filtration measurements were performed on standard filters for filtration measurement and at a temperature of 60 and 120°C. Filtration using a Grace M2200 HPHT apparatus was performed on cores with a porosity of 20 µm. In order to restore the borehole conditions, drill cuttings (ground Miocene shale) and chemical contamination in the form of calcium and magnesium chlorides were added to the muds. The results of the measurements made using the Grace M2200 HPHT apparatus given in the article were converted from the filtration area ratio for comparison with the static HPHT filtration. The obtained research results can be used in industrial conditions during deep drilling and the acquisition of geothermal energy.

3

Simulating Filtration to Evaluate Hydrodynamic Indices of the Underground Gas Storage Operation

Sadovenko Іvan, Inkin Оlexander, Dereviahina Nataliia

Inżynieria Mineralna

|

2023

|

no. 1

97--102

EN

The research objective is to develop and test mathematical model of gas storage in the layered aquifer with poorly permeable interlayer if plane-parallel and axisymmetric filtration takes place. The paper evaluates the gas-hydrodynamic operational indices of the underground gas storages within aquifers in the South East Ukraine. Comprehensive approach has been applied involving collection, systematization, and analysis of actual data on filtration and physicomechanical properties of enclosing rocks impacting formation of natural and technogenic deposits as well as analytical and numerical methods to solve equations of the gas-water contact shift under different conditions. A gas-hydrodynamic model of underground gas storage within the nonuniform aquifer has been substantiated to calculate its cyclic operation in the three-layered seam taking into consideration crossflows through a poorly permeable stopping. The calculation results show significant impact of characteristics of the layered porous environment on the gas water contact transfer through certain seams. The derived new technique linearizing a system of differential equations to identify pressure within a reservoir is generalization of the earlier applied procedures with introduction of ‘boundary schemes’. The calculation results demonstrate significant impact of the layered porous environment on the gas water contact transfer through certain seams. The findings may be applied while making evaluations at the stage of gas storage design within aquifers.

PL

Celem badań jest opracowanie i przetestowanie modelu matematycznego magazynowania gazu w warstwie wodonośnej ze słabo przepuszczalną międzywarstwą, przy założeniu filtracji płasko-rownóległej i osiowo-symetrycznej. W artykule dokonano oceny gazowo-hydrodynamicznych wskaźników eksploatacyjnych podziemnych magazynów gazu w warstwach wodonośnych południowo- wschodniej Ukrainy. Zastosowano kompleksowe podejście polegające na zebraniu, usystematyzowaniu i analizie rzeczywistych danych, dotyczących właściwości filtracyjnych i fizykomechanicznych skał otaczających, wpływających na powstawanie osadów naturalnych i technogenicznych, a także analityczne i numeryczne metody rozwiązywania równań przesunięcia kontaktu gaz-woda w rożnych warunkach. Model gazowo-hydrodynamiczny podziemnego magazynowania gazu w niejednorodnej warstwie wodonośnej został uzasadniony w celu obliczenia jego cyklicznej pracy w pokładzie trójwarstwowym z uwzględnieniem przepływów krzyżowych przez słabo przepuszczalną zaporę. Wyniki obliczeń wskazują na istotny wpływ charakterystyk warstwowego środowiska porowatego na kontakt gazu z wodą przez określone pokłady. Nową techniką linearyzującą układ równań różniczkowych do identyfikacji ciśnienia w zbiorniku jest uogólnienie wcześniej stosowanych procedur poprzez wprowadzenie „schematów brzegowych”. Wyniki obliczeń wskazują na istotny wpływ warstwowego środowiska porowatego na kontakt gazu z wodą przez określone pokłady. Uzyskane wyniki mogą być wykorzystane przy dokonywaniu ocen na etapie projektowania magazynów gazu w warstwach wodonośnych.

4

Zjawiska, których nie uwzględniano w modelowaniu filtracji

Dąbrowski Wojciech

Instal

|

2023

|

nr 12

116--119

PL

Opisano sposób przeprowadzenia oraz wyniki eksperymentów świadczących o dużym wpływie na filtrację wgłębną takich zjawisk, jak zagęszczanie się w czasie złoża filtracyjnego i ściśliwość osadów pokoagulacyjnych, a także prawdopodobnie pod koniec filtracji inaczej rozumiana niż dotychczas sufozja osadu. Zjawiska te są współodpowiedzialne, wraz z innymi, za brak sukcesów w stosowaniu metod matematycznego modelowania procesu filtracji.

EN

The method of carrying out and the results of experiments are described, showing a significant impact on depth filtration of phenomena such as the thickening of the filter bed over time and the compressibility of post-coagulation sediments, as well as, probably at the end of filtration, sediment suffusion of a different character than was expected before. These phenomena are co-responsible, together with others, for the lack of success in using methods of mathematical modelling of the filtration process.

5

Ocena skuteczności oczyszczania wody w aspekcie usuwania związków żelaza i manganu

Wolska Małgorzata, Kabsch-Korbutowicz Małgorzata, Wiśniewski Jacek

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2023

|

Nr 2

17--20

PL

Wody podziemne, stanowiące główne źródło zaopatrzenia ludności w wodę do picia, ze względu na swój skład wymagają często uzdatniania z wykorzystaniem procesów napowietrzania i filtracji. O skuteczności przebiegu tych procesów decyduje wiele parametrów eksploatacyjnych poszczególnych procesów jednostkowych, które powinny być kontrolowane, a w wypadku pogorszenia jakości uzdatnionej wody odpowiednio weryfikowane. W artykule, na podstawie przeprowadzonych badan, pokazano ze oceny przebiegu usuwania związków żelaza i manganu podczas uzdatniania wód podziemnych można dokonać na podstawie badań w skali wielkolaboratoryjnej oraz technicznej.

EN

Groundwater, the main source of the drinking water supply, due to its composition, often requires treatment using aeration and filtration processes. The effectiveness of the process is determined by a number of operational parameters of individual unit processes, which should be controlled and, in the case of the treated water quality deterioration, properly verified. In the article, based on the performed studies, it is shown that the evaluation of iron and manganese compounds removal during groundwater treatment can be carried out on the basis of large-laboratory and technical scale studies.

6

Experimental research on the filtration properties of an untamped mixture with "PMM" polymer mineral material

Mikayelyan Nver A., Tokmajyan Vache H., Vartanyan Arevshad A., Mkrtchyan Samvel H., Galstyan Armavir G.

Budownictwo o Zoptymalizowanym Potencjale Energetycznym

|

2023

|

Vol. 12

17--24

EN

Polymermineral material "PMM" has multiple cycles of swelling and drying. It does not decompose under soil, biological and atmospheric influences and is environmentally safe. By adding the proportion of up to 30 g/kg of PMM additive to soil and tamping, we get a waterproofing material that can be used in urban construction and water supply. Taking into account the fact it is not always technically possible to carry out high-quality ramming when repairing channel walls, the task was to conduct an experimental study in order to determine the total moisture content of the mixture of PMM additive with soil. Experimental results of laboratory studies show that when PMM is added to the soil at a ratio of 30 g/kg under evaporation conditions, the mass of excess water in the substrate increases with time.

7

Settlement of a historic building due to seepage-induced soil deformation

Popielski Paweł, Bednarz Bartosz, Majewski Tomasz, Niedostatkiewicz Maciej

Archives of Civil Engineering

|

2023

|

Vol. 69, nr 2

65--82

EN

The research paper reviews issues associated with the impact of groundwater flow on soil characteristics and parameters, hence, the entire structure of a building set on it. Water seepage through the ground, building subsoil or structural elements of buildings made of soil affects the soil skeleton and may lead to changes in the arrangement of individual grains relative to each other, i.e., a modified soil structure. Soil solid phase (soil skeleton) deformations resulting from seepage forces are called seepage-induced deformations. The article characterizes typical seepage-induced deformations and specifies a criterion defining the beginning of the phenomenon. The case study involved using data on cracks and deformations in a historic building, as well as water seepage in its subsoil. Seepage was analysed, and zones where the seepage process initiation criterion was exceeded, were determined based on subsoil water level monitoring data. The determined zones coincide with the location of building cracks and scratches and confirm the possible cause behind building damage.

PL

W artykule dokonano przeglądu zagadnień związanych z wpływem przepływu wód gruntowych na właściwości i parametry gruntu, a tym samym na całą konstrukcję posadowionego na nim budynku. Filtracja wody przez grunt, podłoże budowlane lub elementy konstrukcyjne budowli wykonanych z gruntu oddziałuje na szkielet gruntu i może prowadzić do zmian w układzie poszczególnych ziaren względem siebie, czyli do modyfikacji jego struktury. Odkształcenia szkieletu gruntowego wynikające z działania sił filtracji nazywane są deformacjami filtracyjnymi. W artykule scharakteryzowano typowe deformacje wywołane filtracją wody w gruncie oraz podano kryterium określające moment pojawiania się danego zjawiska. W studium przypadku wykorzystano dane dotyczące spękań i odkształceń w zabytkowym budynku oraz filtracji wody w jego podłożu. Na podstawie danych z monitoringu poziomu wody gruntowej przeanalizowano przepływ wód podziemnych i wyznaczono strefy, w których przekroczone zostało kryterium inicjacji procesu sufozji. Wyznaczone strefy pokrywają się z lokalizacją pęknięć i zarysowań budynku i potwierdzają możliwą przyczynę jego uszkodzenia.

8

Technologie uzdatniania wody

Mierzyński Szczęsny

Wodociągi - Kanalizacja

|

2022

|

nr 7-8

39--43

9

Filtracja, elektrofiltracja i jonizacja jako sposoby na usuwanie alergenów z pomieszczeń

Ryńska Joanna

Rynek Instalacyjny

|

2022

|

Nr 5

63--65

PL

Wraz z końcem „sezonu grypowego" w jakości powietrza nawiewanego mniejszą wagę przykłada się do transmisji wirusów i bakterii, a więcej uwagi poświęca się profilaktyce czy łagodzeniu alergii, astmy i innych chorób układu oddechowego. Skuteczne oczyszczenie powietrza z alergenów, takich jak pyłki roślin i zarodniki grzybów, mogą zapewnić podzespoły współpracujące z centralą wentylacyjną - filtry dokładne o odpowiednio dużej skuteczności, filtry elektrostatyczne oraz jonizatory.

10

Analiza pracy głębokiego drenażu we wsi Cieszów położonej w zakolu rzeki Bóbr

Zawadzki Paweł, Zaborski Stanislaw, Nieć Jakub, Kałuża Tomasz, Jaszczak Grzegorz, Hämmerling Mateusz, Graf Ryszard

Przegląd Budowlany

|

2022

|

R. 93, nr 7-8

139--141

PL

Stopień wodny w Krzywańcu piętrzy wody rzeki Bóbr i pozwala na skierowanie wody do kanału derywacyjnego elektrowni wodnej w Dychowie. Powyżej jazu powstał zbiornik na brzegu, którego położona jest wieś Cieszów. W przekroju wsi zwierciadło wody podniosło się o ok. 3,5 m w stosunku do normalnego poziomu wody w rzece przed budową stopnia. Aby nie dopuścić do znacznego podniesienia się wód gruntowych i podtopienia wsi wykonane zostały drenaże i rowy odwadniające. Obecnie, mimo opisanych wyżej urządzeń, obserwuje się wysoki poziom wód gruntowych na terenie zabudowanym wsi, piwnice budynków są stale zalewane wodą.

EN

The Krzywaniec barrage dams the waters of the Bóbr River and allows the water to be directed to the derivative canal of the Dychów hydropower plant. On the shore of the reservoir, there is the village of Cieszów. In the cross-section of the village, the water table rose by about 3.5 m in relation to the normal water level in the river before the construction of the barrage. Drainage and drainage ditches were made to prevent a significant rise of groundwater and flooding of the village. Currently, despite the devices described above, a high level of groundwater is observed in the built-up area of the village, and the basements of buildings are constantly flooded with water.

11

Polimery syntetyczne do regulowania filtracji płuczek wiertniczych w warunkach podwyższonej temperatury

Zima Grzegorz, Jasiński Bartłomiej, Uliasz Małgorzata, Błaż Sławomir

Nafta-Gaz

|

2022

|

R. 78, nr 5

375--385

PL

W artykule przedstawiono badania laboratoryjne nad zastosowaniem do regulowania filtracji polimerów syntetycznych takich jak kopolimery i terpolimery zbudowane z merów winylowoamidowych, winylowosulfonowych, akrylowosulfonowych lub bezwodnika maleinowego. Środki te według danych literaturowych wykazują odporność termiczną powyżej 200°C. Na podstawie przeprowadzonych badań z wykorzystaniem nowych środków syntetycznych dokonano ich doboru do regulowania filtracji i parametrów reologicznych płuczek wiertniczych w różnych warunkach geologicznych oraz określono korelację pomiędzy wynikami badań filtracji uzyskanymi na statycznej i dynamicznej prasie filtracyjnej HPHT oraz wynikami filtracji otrzymanymi za pomocą aparatu Grace M2200 HPHT. Badania polimerów syntetycznych przeprowadzono w płuczce, w której składzie zastosowano środek skrobiowy i biopolimer XCD. Płuczka ta zawierała dodatkowo 7% inhibitora jonowego KCl i 7% blokatora węglanowego w celu utworzenia osadu filtracyjnego. Dla badanych płuczek przeprowadzono pomiary ich podstawowych właściwości oraz wykonano pomiary statycznej i dynamicznej filtracji HPHT na standardowych sączkach do pomiaru filtracji oraz krążkach ceramicznych o porowatości 20 µm. Filtrację statyczną określono w temperaturach 60°C i 120°C, natomiast dynamiczną w temperaturze 120°C. Filtrację przy użyciu aparatu Grace M2200 HPHT zmierzono również w temperaturach 60°C i 120°C na rdzeniach o porowatości 20 µm. W celu odtworzenia warunków otworowych do płuczek dodawano zwierciny (zmielony łupek mioceński) i skażenia chemiczne w postaci chlorków wapnia i magnezu oraz obciążano je barytem. Wyniki pomiarów na aparacie Grace M2200 HPHT podane w artykule zostały przeliczone na podstawie stosunku powierzchni filtracji w celu porównania z filtracją HPHT na krążkach ceramicznych. Dla płuczek dodatkowo przeprowadzono badanie dyspersji skały ilastej w celu określenia i porównania ich właściwości inhibicyjnych. Uzyskane wyniki badań mogą znaleźć zastosowanie w warunkach przemysłowych podczas głębokich wierceń oraz pozyskiwania energii geotermalnej.

EN

The article presents laboratory research on the use of synthetic polymers for controlling filtration, such as copolymers and terpolymers made of vinylamide, vinylsulfonic, acryl-sulfonic or maleic anhydride units. According to the literature data, these agents show thermal resistance above 200°C. Based on the research carried out with the use of new synthetic agents, they were selected to regulate the filtration and rheological parameters of drilling fluids in various geological conditions, and the correlation between the results of HPHT filtration tests obtained on the static and dynamic filter press and the filtration results obtained with the Grace M2200 PHT apparatus was determined. The research on synthetic polymers was carried out in a mud containing a starch agent and an XCD biopolimer. This mud contained an additional 7% KCl ionic inhibitor and 7% calcium carbonate to form a filter cake. For the tested muds, measurements of their basic properties were carried out, and static and dynamic HPHT filtration measurements were made on standard filters for filtration and ceramic discs with a porosity of 20 µm. Static filtration was determined at 60 and 120°C, and dynamic filtration at 120°C. Filtration using a Grace M2200 HPHT apparatus was performed on cores with a porosity of 20 µm. In order to restore the borehole conditions, drill cuttings (ground Miocene shales) and chemical contamination in the form of calcium and magnesium chlorides were added to the muds, and weighted with barite. The results of the measurements on the Grace M2200 HPHT apparatus given in the article were converted based on the filtration area ratio for comparison with the HPHT filtration on ceramic discs. For the muds, a rock dispersion test was carried out in order to determine and compare their inhibitory properties. The obtained test results can be used in industrial conditions during deep drilling and acquisition of geothermal energy

12

Procesy filtracyjne wspomagane micelami : przegląd stosowanych surfaktant

Bryjak Marek

Wiadomości Chemiczne

|

2021

|

[Z] 75, 9-10

1343--1349

EN

The short review describes typical surfactants used for micelle enhanced ultrafiltration (MEUF). Concerning the kind of pollutant that has to be removed from aqueous solutions, different surface-active species can be applied. However, to get the efficient separation two bodies have to be selected: a specific surfactant and an ultrafiltration membrane. Each procedure has its own rules to be fulfilled.

13

Testing filter elements for gas masks

Harmata Władysław

Scientific Journal of the Military University of Land Forces

|

2021

|

Vol. 53, No. 3(201)

464--481

EN

Contemporary threats to the natural environment due to atmospheric aerosols, including biological ones, are presented. The filtration process and practical solutions for the protection of the respiratory system against aerosols are characterized. The paper presents the results of tests on a flat filter card-board and a filter used in military gas filters for gas masks.

PL

Przedstawiono współczesne zagrożenia środowiska przyrodniczego aerozolami atmosferycznymi, w tym biologicznymi. Scharakteryzowano proces filtracji oraz rozwiązania praktyczne stosowane w ochronie układu oddechowego przed aerozolami. Przedstawiono wyniki badań płaskiego kartonu filtracyjnego i filtra stosowanego w wojskowych filtropochłaniaczach do masek przeciwgazowych.

14

Filtracja i oczyszczanie powietrza z pyłów zawieszonych i wirusów

Ryńska Joanna

Rynek Instalacyjny

|

2021

|

Nr 11

45--48

PL

Czwarty kwartał roku od kilku lat wiąże się z powrotem problematyki zanieczyszczenia powietrza wewnątrz pomieszczeń. Nasilają się wówczas dwa zjawiska – zanieczyszczenie pyłem zawieszonym oraz rozprzestrzenianie wirusów przenoszonych drogą kropelkową. Choć w przypadku obu tych zagrożeń – smogu i wirusów – kluczowa jest profilaktyka, nadal znajdujemy się w sytuacji, w której bardzo ważne jest radzenie sobie ze skutkami sezonu grzewczego i wirusowego, czyli wyraźnie pogorszoną czystością powietrza wewnątrz pomieszczeń.

15

Leki w ściekach. Pierwsze wyniki są obiecujące

Grucel Sławomir

Forum Eksploatatora

|

2021

|

Nr 2 (113)

50-51

PL

W czerwcu 2020 roku, po blisko trzymiesięcznej przerwie spowodowanej pandemią COVID-19, swoją pracę wznowiła stacja naukowo-badawcza zlokalizowana w Oczyszczalni Ścieków Jeleń Dąb w Jaworznie. Jej głównym celem i założeniem jest ozonowanie ścieków oczyszczonych z zamiarem redukcji z nich farmaceutyków na poziomie 80-90%, przy całkowitym braku powstawania substancji kancerogennych. Chodzi o bezpieczne rozkładanie farmaceutyków do związków nieaktywnych. Dzięki temu do środowiska naturalnego wprowadzane zostają oczyszczone ścieki, które będą bezpieczne dla środowiska wodnego. To pierwsza tego typu stacja oraz projekt badawczy w Polsce.

16

Evaluation of the possibility of replacing the rapid filtration process with ultrafiltration in surface water treatment systems

Wolska Małgorzata, Wisniewski Jacek A., Ferenc Zbigniew, Adamski Wojciech, Mołczan Marek, Pawłowska Magdalena, Szerzyna Slawomir

Environment Protection Engineering

|

2021

|

Vol. 47, nr 2

83--92

EN

The presented study aimed to compare the effectiveness of ultrafiltration and filtration through a sand bed during the water treatment process after the coagulation and sedimentation. The study was conducted in two flow-type water treatment systems: the reference and the test system. Both systems functioned continuously with a throughput of 1 m3/h. The research has shown that both processes ensured a very effective removal of post-coagulation suspensions, however, ultrafiltration was more effective. The filtration process allowed a slightly higher removal of organic substances as compared to ultrafiltration. The effectiveness of the removal of organic substances was determined by the biological activity of sand beds, which is not allowed in the ultrafiltration process. Besides, during the filtration process, aluminum remaining after coagulation was more effectively removed. In turn, the ultrafiltration process ensured an almost 100% effectiveness in reducing the total microorganism cell count, while the effectiveness of the filtration process was approximately half of that. In the end, the possibility of replacing the filtration process with the ultrafiltration process is determined by the costs of both processes.

17

Woda basenowa – praktyki

Kruszelnicka Izabela, Michałkiewicz Michał

Technologia Wody

|

2020

|

Nr 1 (69)

42--45

PL

Monitorowanie parametrów wody basenowej jest istotne zarówno z uwagi na zdrowie osób korzystających z basenu, jak i pracowników obsługi. Niestety, przerwy świąteczne lub tzw. incydenty higieniczne są często powodem skażenia wody. Oczywiście, w takich przypadkach nieckę basenową wyłącza się z użytkowania i usuwa powstałe zanieczyszczenia poprzez zwiększenie przepływu wody przez instalację filtrującą oraz wzrost stężenia środków dezynfekujących. Podczas dezynfekcji powstają niebezpieczne produkty uboczne. Warto się zastanowić, jak szkodliwe są one szkodliwe dla zdrowia osób korzystających z basenowej rekreacji?

EN

Monitoring pool water parameters is important for the health of people using the pool and service staff. Unfortunately, breaks at work or the so-called Hygienic incidents are often a cause of water pollution. Of course, in such cases, the trough pool area is excluded from use, and removes the impurities produced by increasing the flow of water through the filter system and an increase in the concentration of disinfectants. During disinfection dangerous products are formed. It is worth considering, whether they can be harmful to the health of people using the pool recreation?

18

Analiza przydatności różnych rodzajów filtrów do oczyszczania powietrza z pyłów w dużych aglomeracjach miejskich

Ruciński Adam, Rusowicz Artur, Grzebielec Andrzej, Jaworski Maciej, Laskowski Rafał, Niewiński Grzegorz

Rynek Energii

|

2020

|

Nr 6

38--45

PL

W centrach miast występuje znaczne zanieczyszczenie powietrza. W związku z tym istnieje potrzeba lokalnego oczyszczania powietrza. W artykule przedstawiono analizę jakości powietrza w centrum Warszawy oraz sposoby poprawy jego jakości. Przeanalizowano dostępne filtry i sprawdzono ich przydatność. Wstępne badania przeprowadzono na zbudowanym stanowisku badawczym. Badano skuteczność filtracji, spadki ciśnienia i skład zanieczyszczeń przed i za przegrodą filtracyjną. Poszukiwano rozwiązania dla zanieczyszczeń o wielkości ziarna 1-2,5PM. Zbadano trzy rodzaje filtrów (pokrywę antysmogową do splita naściennego, filtr HEPA13 oraz trójstopniowy układ filtracyjny: warstwa węgla aktywnego + filtr F5 + filtr HEPA11) i określono ich przydatność do stosowania w warunkach wysokiego poziomu zapylenia w aglomeracjach wielkomiejskich.

EN

Air pollution is a significant problem in city centres. According to public health care there is a need for local authorities to propose good solutions for purification of an air. It is crucial for outdoor as well as indoor applications. In this paper the levels of PM10 and PM2.5 in the centre of Warsaw, Poland, are presented. Moreover, the experimental stand is introduced due to examination of different filtration materials. There are antismog cover for air conditioning split, HEPA13 class filter and 3-stage filtration (active carbon + F5 class filter + HEPA11 class filter) system for domestic applications. The filtration efficiency is defined and calculated upon experimental measurements of filtration materials. There is experimental stand where some parameters could be adjust. From experiments it is known the efficiency of filtration, the pressure difference and influence of moisture on filtration PM2.5 and less. A solution was considered for contamination of grain size from PM1 to PM2.5. Three types of filters were examined and their suitability for the proposed solution was evaluated. An air purification system was proposed at bus stops.

19

Implementation of smoothing filtering methods for the purpose of improvement inverted pendulum’s trajectory

Kawala-Sterniuk Aleksandra, Zolubak Magda, Ozana Stepan, Siui Dzhulietta, Macek-Kamińska Krystyna, Grochowicz Barbara, Pelc Mariusz

Przegląd Elektrotechniczny

|

2020

|

R. 96, nr 4

110--113

EN

In this paper various smoothing filters were applied in order to smooth inverted pendulum’s movement trajectory. The filtering was implemented for the purpose of some artifacts removal. The authors tested various classical smoothing filters on the single-inverted pendulum, which is a classical problem in control theory and is widely used for the purpose for testing various control algorithms, neural networks, fuzzy control, genetic algorithms etc.

PL

W niniejszym artykule zastosowano filtry wygładzające w celu wygładzenia trajektorii ruchu odwróconego wahadła. Filtracja została użyta do usunięcia zakłóceń . Autorzy przetestowali różne klasyczne filtry wygładzające na wahadle odwróconym, który jest klasycznym problemem w teorii sterowania i ma szerokie zastosowanie do testów różnych algorytmów, sieci neuronowych, w logice rozmytej, algorytmach genetycznych itp.

20

The mechanism of fractured porosity formation in heterogeneous rocks under irreversible volume-stress deformation

Bondar Halyna, Yevdoschuk Mykola

Nafta-Gaz

|

2020

|

R. 76, nr 5

287--290

EN

The paper deals with the study of the deformation, strength, and reservoir properties of rocks under various stress conditions, typical of great depths. The effect of all-round compression causes a change in the elastic, plastic, and strength characteristics of rocks. Some features of fracture formation and development in inhomogeneous solids under tension and compression were determined. The irreversible deformation mechanism of rocks under an uneven volume stress was considered. The irreversible deformation of rocks combines two types of deformation–intergranular slip, which produces the development of micro-fracturing, and intracrystalline slip, which mainly develops only at high pressure. The typical types of rock damage for uneven triaxial compression (transcrystalline and intercrystalline damage) were investigated. The phenomenon of loosening and increasing the volume as a result of irreversible deformations is mainly caused by the simultaneous formation of intergranular micro-cracks and micro-shifts along grain boundaries. As a result of these micro-dislocation combinations, macroscopic shift planes are formed, followed by irreversible deformation. On the surfaces of deformed samples, slip lines often appear; these are the traces of these macroscopic shift planes. Rock samples deformed due to high pressure are presented. The slip plane traces are clearly visible on the samples’ surfaces. It has been stated that under conditions typical of 8–10 km depths, irreversible deformation occurs with decompaction of their structure, increasing the coefficients of porosity and permeability. The effect of rocks deconsolidation caused by stress can be so significant, that in some cases may even increase the volume of voids by 1.5–2 times. The processes of dissolution and leaching of chemically unstable elements are of great importance in determining the filtration capacity and reservoir properties of deep-lying rocks, affected by irreversible deformation changes. Different dependences of volume growth, decompaction intensity coefficient, and permeability coefficient on the overall compression under uneven triaxial stress–which was based on the data of sandstone and marble–have been illustrated. The volume growth is quantitatively determined with the help of the decompaction intensity coefficient, and it is correlated with the collector and filtration capacity of rocks.

PL

Artykuł dotyczy badań odkształcenia, wytrzymałości oraz właściwości zbiornikowych skał w różnych warunkach naprężenia typowych dla znacznych głębokości. Wpływ ściskania obwodowego powoduje zmianę właściwości sprężystych, plastycznych i wytrzymałościowych skał. Określono niektóre cechy tworzenia i rozwoju pęknięć w niejednorodnych ciałach stałych pod wpływem rozciągania i ściskania. Rozważano mechanizm nieodwracalnego odkształcenia skał pod wpływem niejednolitego naprężenia objętościowego. Nieodwracalne odkształcenie skał łączy dwa rodzaje odkształcenia: poślizg międzyziarnowy, powodujący rozwój mikropękania, oraz poślizg międzykrystaliczny, który rozwija się tylko przy wysokim ciśnieniu. Badano rodzaje zniszczenia skał typowe dla niejednolitego trójosiowego ściskania (zniszczenie śródkrystaliczne i międzykrystaliczne). Zjawisko rozluźniania i zwiększenia objętości w wyniku odkształceń nieodwracalnych jest powodowane przez jednoczesne tworzenie mikropęknięć międzyziarnowych oraz mikroprzesunięcia wzdłuż granic ziaren. W wyniku tych kombinacji mikrodyslokacji tworzone są makroskopowe płaszczyzny przemieszczenia, a następnie odkształcenie nieodwracalne. Na powierzchni próbek odkształconych często pojawiają się linie poślizgu, które są śladami tych makroskopowych płaszczyzn poślizgu. Zaprezentowano próbki skalne odkształcone z powodu wysokiego ciśnienia. Na powierzchni próbek widoczne są wyraźnie ślady płaszczyzn poślizgu. Stwierdzono, że w warunkach typowych dla głębokości 8–10 km występuje odkształcenie nieodwracalne z rozgęszczeniem ich struktury, zwiększeniem współczynników porowatości i przepuszczalności. Wpływ dekonsolidacji skał powodowany przez naprężenie może być tak istotny, że całkowicie usuwa konsolidację skał, powodowaną przez naprężenia efektywne, a w niektórych przypadkach może zwiększyć objętość pustek nawet 1,5–2 razy. Procesy rozpuszczania i ługowania elementów niestabilnych chemicznie mają duże znaczenie dla określenia zdolności filtracji oraz właściwości zbiornikowych skał zalegających głęboko pod wpływem nieodwracalnych zmian odkształcenia. Zilustrowano różne zależności wzrostu objętości, współczynnika intensywności dekompakcji i współczynnika przepuszczalności od całkowitego ściskania pod wpływem niejednolitego naprężenia trójosiowego, oparte na danych dla piaskowca i marmuru. Wzrost objętości jest ilościowo określony za pomocą współczynnika intensywności dekompakcji i jest skorelowany z właściwościami filtracyjnymi skał.