Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wpływ algorytmu określania dróg spływu powierzchniowego na wyniki oceny zagrożenia gleb erozją wodną w skali zlewni z zastosowaniem modelu RUSLE

Drzewiecki W., Ziętara S

Roczniki Geomatyki

|

2013

|

T. 11, z. 1(58)

57--68

PL

Celem pracy było określenie wpływu wyboru algorytmu generowania dróg spływu powierzchniowego na wyniki oszacowania zagrożenia gleb erozją aktualną przeprowadzonego w skali zlewni przy użyciu modelu RUSLE. Zagadnienie to zostało zbadane zarówno w odniesieniu do wielkości jak i rozkładu przestrzennego szacowanych strat gleby. Porównano wyniki uzyskane z zastosowaniem siedmiu tego rodzaju algorytmów: D8, Rho8, Kinematic Routing, DEMON, D∞, Multiply Flow Direction (MFD) oraz Triangular Multiply Flow Direction (MD∞). Uzyskane wyniki upoważniają do stwierdzenia, iż dobór algorytmu określenia dróg spływu powierzchniowego nie pozostaje bez wpływu na wyniki oceny zagrożenia erozyjnego. Oszacowanie powierzchni obszarów zagrożonych przy zastosowaniu poszczególnych algorytmów dało zbliżone rezultaty, jednak wystąpiły różnice w określeniu miejsc ich występowania. Za preferowane z punktu widzenia modelowania erozji uznano stosownie algorytmów kierujących spływ do przynajmniej dwóch położonych niżej komórek, a w szczególności algorytm DEMON.

EN

The objective of the presented research was to evaluate the influence of flow routing algorithm on RUSLE-based soil erosion assessment on catchment scale. Both, the amount of soil loss and the pattern of erosion risk classes were compared. Seven flow routing algorithms were tested: D8, Rho8, Kinematic Routing, DEMON, D∞, Multiply Flow Direction (MFD) and Triangular Multiply Flow Direction (MD∞). Based on the results achieved, we can conclude that the choice of flow routing algorithm influences the soil erosion risk assessment. Particular approaches gave similar results when total area of endangered soils in the catchment was considered. However, the patterns of erosion differ. Multiple-direction algorithms (especially DEMON) seem to be better suited for water erosion studies.

2

Mapa zagrożenia erozyjnego gruntów rolnych w Małopolsce na podstawie klasyfikacji OBIA obrazów teledetekcyjnych oraz analiz przestrzennych GIS

Wężyk P., Drzewiecki W., Wójtowicz-Nowakowska A., Pierzchalski M., Mlost J., Szafrańska B.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2012

|

Vol. 24

403--420

PL

Zjawisko erozji wodnej należy do głównych przyczyn degradacji gleb w Europie. Stanowi ono również główny czynnik degradujący gleby na obszarze Małopolski - regionu o najwyższym stopniu zagrożenia erozyjnego w skali Polski. Występując lokalnie, w zależności od warunków fizjograficznych, może stanowić poważny problem gospodarczy i środowiskowy. Silne zróżnicowanie fizjograficzne oraz różne formy pokrycia i użytkowania terenu województwa małopolskiego, stanowiły główną potrzebę przeprowadzenia oceny zagrożenia erozyjnego i nasilenia stopnia degradacji gleb. Projekt realizowany dla Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego miał na celu identyfikację obszarów, które w największym stopniu narażone są na degradację(erozję potencjalną, czyli taką, jaka miałaby miejsce na polu użytkowanym jako czarny ugór bez stosowania zabiegów przeciwerozyjnych oraz erozję aktualną, czyli z uwzględnieniem aktualnej struktury użytkowania i stosowanych zabiegów przeciwerozyjnych) przez co w pierwszej kolejności wymagają wdrożenia skutecznych metod ochrony gleb użytkowanych rolniczo. W projekcie wykorzystano wysokorozdzielcze zobrazowania satelitarne systemu RapidEye z lat 2010-2011 oraz cyfrowe ortofotomapy lotnicze (RGB). Dane teledetekcyjne poddano zaawansowanej technologicznie klasyfikacji obiektowej (ang. OBIA - Object Based Image Analysis) w oprogramowaniu eCognition (Trimble Geospatial) wspartej analizami przestrzennymi GIS. Ocenę nasilenia erozyjnej degradacji gleb województwa małopolskiego przeprowadzono w oparciu o modelowanie z wykorzystaniem algorytmu USLE (ang. Universal Soil Loss Equation). Jest to najszerzej rozpowszechniony na świecie model erozyjny. W latach 90-tych XX wieku powstała nowa (zmodyfikowana) wersja modelu do określania erozji gleb, tj. (R)USLE. Ocena zagrożenia gleb województwa małopolskiego w aspekcie erozji potencjalnej wykazała, iż jedynie 15% powierzchni terenów użytkowanych rolniczo w województwie nie jest w zasadzie zagrożone erozją wodną. Na obszarze 28.6% terenów rolnych występuje natomiast potencjalnie średnie lub większe zagrożenie erozyjne - mogące skutkować trwałą degradacją profilu glebowego. Tereny zagrożone występują w największym nasileniu w południowej - górzystej części województwa. Ocena przeprowadzona w aspekcie erozji aktualnej pokazuje jednocześnie, iż rzeczywisty aktualny poziom zagrożenia erozyjnego jest znacznie niższy od potencjalnego. Ponad 40% terenów rolniczych nie jest obecnie narażonych na występowanie zjawisk erozji wodnej gleb, a erozja na poziomie średnim lub wyższym stwierdzana jest dla 10% powierzchni tych obszarów. Oznacza to, iż sposób prowadzenia gospodarki rolnej w znacznym stopniu ogranicza występowanie zjawisk erozyjnych. Podsumowując w przypadku województwa małopolskiego zagrożenie erozyjne użytków rolnych należy ocenić jako średnio-wysokie i dość mocno zróżnicowane terytorialnie. Zastosowana metodyka prac poza dużą oszczędnością czasu jaką przyniosła klasyfikacja obiektowa (OBIA) wykazała także możliwość wykorzystania modelu erozji (R)USLE dla jednostek administracyjnych o znacznej powierzchni, takich jak: powiat czy województwo.

EN

In 2011 the Marshal Office of Malopolska Voivodeship decide to evaluate the vulnerability of soils to water erosion for the entire region. The special work-flow of geoinformation technologies was used to fulfil this goal. First of all, the soil map had to be updated to include changes in land use and land cover which took place since 1960s, when most of them were made. The process of soil map updating had to be realised with very high degree of automation, because of the large area to be mapped (ca. 15 000 km sq.) and limited time period (ca. 3 months for complete erosion risk assessment). The approach used was based on the Object Based Image Analysis (OBIA) of orthophotomaps from both high resolution satellite images (RapidEye) and digital aerial photographs and applied GIS spatial analyses. Soil map with up-to-date land use and land cover information, together with rainfall data, detailed Digital Elevation Model and statistical information about areas sown with particular crops created the input information for erosion modelling in GIS environment. Soil erosion risk assessment was based on (R)USLE approach. Both, the potential and the actual soil erosion risk were assessed quantificatively and qualitatively. The soil erosion risk assessment for Malopolska Voivodeship showed that only 15% of the agricultural land in the region is generally free of the risk of water erosion. For the 28.6% of agricultural land the potential medium or higher risk of erosion exist - which can result in permanent degradation of the soil profile. The study was presented in forms of digital thematic maps and reports prepared for the entire area of Malopolska Voivodeship and each administrative district as well.

3

Satellite remote sensing for water erosion assessment

Niemiec M.

Roczniki Geomatyki

|

2009

|

T. 7, z. 2

99-106

EN

Soil erosion is a natural process that detaches and transports soil material through the action of an erosive agent . At a global scale, among erosive agents like wind, gravity and anthropogenic perturbations, the water agent has the biggest impact on land degradation. In order to prevent this process some steps concerning erosion and the estimation of erosion factors must be taken. Detection of erosion features and eroded areas, as well as assessment of factors controlling erosion are very complex tasks which can be solved thorough the integration of spatial data, topographic maps, field measurements and surveys, aerial photographs and satellite imagery. Basically, there are three different approaches for soil erosion assessment. The first one is through field measurements of soil erosion rates. The second approach is erosion field survey, in which erosion features are identified and assessed in a qualitative or quantitative (via repeatable measurements) manner. The third method is a quantitative procedure for the estimation of soil loss through the integration of spatial data on erosion factors. Several models concerning these factors exist, of which the USLE (Universal Soil Loss Equation) is the most frequently used. Such models require large amounts of detailed data on a wide variety of rainfall, soil, vegetation and slope parameters (Vrieling, 2005). Selection of the model and required factors is region-specific, dependant on the characteristics of the area of interest and erosion processes that occur. New possibilities for water erosion assessment are offered by remote sensing methods, especially SAR interferometry using data from new, high resolution sensors. The main objective of this study is to present existing and potential methods for water erosion and erosion factors assessment, putting the emphasis on the utility of radar images (SAR) in erosion studies. In addition, the possible use of new high-resolution radar images acquired onboard the TerraSAR-X satellite is described. Finally, ongoing research on water soil erosion in the area of the Trzebnickie Hills using TerraSAR-X images and radar interferometry is presented.

PL

Erozja wodna jest jednym z głównych czynników powodujących degradację gleb. Istnieje wiele metod oceny tego zjawiska w sensie ilościowym i jakościowym. Większość z nich wykorzystuje zintegrowane dane przestrzenne, w szczególności dane dotyczące czynników wywołujących erozję. Mogą być one pozyskiwane z różnych źródeł, między innymi z: istniejących map glebowych, użytkowania terenu i topograficznych, stacji meteorologicznych, pomiarów terenowych, zdjęć lotniczych i obrazów satelitarnych. Przewagą technik zdalnych jest głównie możliwość pozyskiwania w krótkich odstępach czasowych jednorodnych danych obejmujących duże obszary. Wybór odpowiednich metod i typu danych teledetekcyjnych możliwych do wykorzystania do badania procesów erozyjnych jest podyktowany głównie rodzajem danych wynikowych, które chcemy uzyskać. Jednymi z podstawowych kryteriów wyboru są parametry sensorów, takie jak długość fali, rozdzielczość przestrzenna i czasowa, czy też, w przypadku danych radarowych, polaryzacja. W pracy przedstawiono krótki przegląd możliwości zastosowania technik zdalnych w badaniach erozji wodnej oraz czynników wywołujących to zjawisko. Głównie skoncentrowano się na możliwościach wykrywania i oceny miejsc objętych zjawiskiem erozji oraz oceny czynników wywołujących erozję za pomocą obrazów radarowych SAR. Ponadto, podkreślono potencjał nowych wysoko rozdzielczych obrazów radarowych TerraSAR-X w badaniach erozyjnych. Przedstawiono również pierwsze wyniki realizowanego na obszarze Wzgórz Trzebnickich projektu (grant Niemieckiej Agencji Kosmicznej DLR LAN0154) dotyczącego monitorowania zmian ukształtowania powierzchni terenu spowodowanych erozją wodną, Pokazano pierwszy interferogram uzyskany z danych TerraSAR-X w trybie spotlight. Wskazano problemy związane z opracowaniem tego typu danych.

4

Landscape alteration in view of soil protection from water erosion - an example of the Mielnica watershed

Żmuda R., Szewrański S., Kowalczyk T., Szarawarski Ł., Kuriata M.

Journal of Water and Land Development

|

2009

|

no. 13a

161-175

EN

The paper pertains to landscape management in eroded areas. Erosion processes, especially water erosion of soils, change the existing landscapes and make them less attractive or even hostile to people. Such situation calls for protective actions e.g. an appropriate management of agricultural landscape to minimise negative consequences of such phenomena. The paper presents a concept of counter-erosion measures to be implemented in the Trzebnickie Hills and comments their effect on the landscape. The concept was applied to an agricultural watershed of the Mielnica River. Particular attention was paid to visual aspect of this landscape and to functioning of its elements. Changes in the landscape were visualised and set up with the present status of the watershed.

PL

Praca dotyczy zagadnień związanych z kształtowaniem krajobrazu terenów erodowanych. Procesy erozyjne, zwłaszcza erozja wodna gleb, degradując środowisko glebowe, wywołują zmiany w istniejących krajobrazach, czyniąc je mniej atrakcyjnymi, a nawet nieprzyjaznymi człowiekowi. To z kolei przemawia za koniecznością wprowadzenia działań ochronnych, m.in. poprzez odpowiednie kształtowanie krajobrazu rolniczego, w celu zmniejszenia negatywnych następstw tych procesów. W pracy przedstawiono koncepcję zabiegów przeciwerozyjnych niezbędnych do wprowadzenia na obszarze Wzgórz Trzebnickich i ich wpływ na krajobraz. Koncepcję tych działań przedstawiono na przykładzie zlewni rolniczej cieku Mielnica. Zwrócono szczególną uwagęna aspekt wizualny krajobrazu, a także na funkcjonowanie jego elementów. Tytułowe zmiany w krajobrazie przedstawiono za pomocą wizualizacji fotograficznych zestawionych ze stanem obecnym zlewni.

5

Monitorowanie zmian ukształtowania powierzchni terenu spowodowanych erozją wodną z wykorzystaniem naziemnego skanowania laserowego

Niemiec M.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2009

|

Vol. 20

333--342

PL

Erozja wodna to proces polegający na stopniowym niszczeniu przez wodę wierzchniej, a czasem też głębszych warstw gleby poprzez wymywanie cząstek glebowych i składników mineralnych oraz ich transport. W Polsce, jak i w innych krajach europejskich, zjawisko to stanowi podstawowy czynnik obniżający jakość gleb i powodujący ich degradację. Istotę tego problemu podkreśla m.in. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego (Parlament Europejski, 2006), zobowiązująca państwa członkowskie do identyfikacji, na odpowiednim szczeblu, obszarów na których występują procesy erozyjne, bądź istnieje możliwość ich wystąpienia w przyszłości. W pracy podjęto problem monitorowania zjawiska erozji w sensie ilościowym – z wykorzystaniem techniki naziemnego skanowania laserowego. Obiekt badawczy obejmuje użytkowane rolniczo gleby lessowe położone na obszarze Wzgórz Trzebnickich. W pracy przedstawiono koncepcję oraz wyniki wstępnych badań terenowych, opracowane dane z naziemnego skaningu laserowego w postaci numerycznego modelu terenu wraz z ilościową oceną transportowanej masy gleby. Ponadto, wskazano kierunek dalszych prac oraz możliwości wykorzystania skaningu laserowego do monitorowania zmian ukształtowania powierzchni terenu spowodowanych erozją wodną oraz do weryfikacji stosowanych modeli teoretycznych erozji wodnej.

EN

Soil erosion is the process of systematic soil degradation through the action of an erosive agent. In the case of water erosion, the agent is water, which detaches and transports soil material and rinses minerals and nutrients causing soil depletion. This process causes serious economic problems, not only in Poland, but also in other European countries. Due to this fact, the problem of soil erosion by water is identified e.g. in EU directives which oblige EU member states to identify and delineate eroded areas or regions where the risk of soil erosion occurrence in the future is high. This study focuses on the quantitative monitoring of eroded lands using a technique for terrestrial laser scanning. The area under study is the agricultural region of the Trzebnickie Hills, covered with erosion sensitive loess soils. TLS data were acquired using a Trimble GX laser scanner in the test area (600 m × 450 m) which is mainly occupied by agricultural fields. The study design envisages building a differential Digital Terrain Model (DTM) based on two point clouds acquired within a certain time span. The resulting DTM provides information about the changes in topography resulting from the process of soil erosion by water. The study shows the preliminary results of the site research – DTMs modelled from laser scanning data with an estimate of soil loss. In addition, the future possibilities for using laser scanning in research on monitoring surface change are outlined.

6

Teoretyczne i praktyczne aspekty systematyki procesów erozji wodnej gleb

Koreleski K.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2008

|

Vol. 17, No. 2

5--11

EN

The paper outlines problems concerning semantics of the notion of soil erosion, range of constituent processes; the review analysis of existing systems of the classification of these phenomena has been presented. The author also proposed multicriterial systematics of water soil erosion processes - uniting onomastics from the range of earth’s sciences with the nomenclature applied in agricultural sciences, taking into consideration meritoric and practical aspects. The systematics bases on the general criteria (main causative factor, and type of process) and 6 itemical criteria (a-f): component processes, character of degradation, object of influence, way of influence, effects and preventive measures. Basing on these assumptions the systematics of three essential types of water erosion (surface, ravine and underground) has been presented. The multicriterial analysis of processes, considering also preventive measures to soil erosion degradation of mechanical, chemical and hydrological type, as well as of accumulative type (the so called harmful sedimentation) will help to recognize the complicated structure of these processes.

7

Propozycje rolnośrodowiskowego zagospodarowania przestrzennego zlewni w aspekcie ochrony gruntów rolnych przed erozją wodną

Szewrański S., Sasik J., Wawer R., Żmuda R.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2008

|

Vol. 17, No. 2

34--42

EN

Results of application of geoinformatic analytical and modeling tool are presented in following paper. The analytical tool was developed for agricultural catchment of the Mielnica Stream, located on the eroded southern slopes of Trzebnica Hills in Low Silesia district. Land use changes scenarios had been studied there. The main goals were: designing soil erosion control system (basing on good agricultural practices and agri-environmental measures) as well as environmental impacts assessment. Decision Support System for erosion control management was developed on compilation of IUNG methodology and numerical catchment model. A scenario designing was carried out according to ecophysiographic studies as well as to soil cover analyses, meteorological and hydrological monitoring data. It occurred that further studies of economic and ownership aspects of proposed scenarios need to be provided both at farm and catchment scale.

8

Próba kalibracji modelu RUSLE/SDR dla oceny ładunku zawiesiny wprowadzanego do Zbiornika Dobczyckiego ze zlewni bezpośredniej

Drzewiecki W., Mularz S., Twardy S., Kopacz M.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2008

|

Vol. 18a

83--98

PL

Prognozowanie wielkości ładunku zawiesiny wprowadzanego do zbiornika retencyjnego wraz z zasilającymi je wodami posiada istotne znaczenie, zarówno w kontekście jakości wody zbiornika jak i jego pojemności dyspozycyjnej. Znaczącym wsparciem dla opracowania tego rodzaju prognoz może być realizowane w środowisku Systemów Informacji Geograficznej modelowanie efektów erozji wodnej gleb w obszarze zlewni zbiornika. W artykule przedstawiono rezultaty kalibracji modelu RUSLE/SDR (Revised Universal Soil Loss Equation / Sediment Delivery Ratio) uzyskane w oparciu o wyniki pomiarów przeprowadzonych w czterech ciekach zasilających Zbiornik Dobczycki: Wolnicy, Trzemeśniance, Brzezówce i Bulince. W trakcie przeprowadzonych badań podjęto próby kalibracji modelu w oparciu o wyniki pomiarów ładunków zawiesin Nie udało się uzyskać pozytywnych efektów kalibracji stosując te same parametry modelu dla wszystkich zlewni. Powodzeniem zakończyły się natomiast próby kalibracji w wariantach, w których nie uwzględniono wyników uzyskanych w zlewni Wolnicy. Spośród testowanych wariantów obliczeniowych najlepsze rezultaty dawało zastosowanie do obliczeń wskaźnika topograficznego wzorów McCool’a et al. (1987, 1989) przy użyciu do określenia sieci erozyjno-drenażowej algorytmu D8. Uzyskane rezultaty kalibracji, pomimo iż nie w pełni satysfakcjonujące, pozwalają przypuszczać, że model RUSLE/SDR będzie mógł być wykorzystany do prognozowania zmian ładunków zawiesiny docierającej do zbiornika. Hipoteza ta poddana zostanie weryfikacji w trakcie dalszych badań, w oparciu o pomiary ładunków zawiesiny przeprowadzone w latach 2007/2008.

EN

Synoptic information on suspended matter supply to reservoirs is important because of a potential storage capacity reduction and water contamination. Such prediction is difficult to obtain from in situ measurement only. The suspended matter load can be estimated by modelling water soil erosion effect in GIS environment, using Digital Elevation Model, climate data, soil type parameters, and land-use/land-cover data obtained from remote sensing multitemporal imageries. To predict sediment yields from watersheds, a calibrated model is needed. The paper presents a study on the Dobczyce Reservoir in southern Poland. In the 1980s, detailed measurements of sediment yields in rovers of the Reservoir's immediate catchment were taken. We tried to calibrate the RUSLE/SDR (Revised Universal Soil Loss Equation / Sediment Delivery Ratio) erosion model to predict sediment loads. Different topographical factor equations and runoff routing algorithms were tested. The RUSLE/SDR model calibration was based on sediment loads measured in four streams (Wolnica, Trzemeśnianka, Brzezówka, Bulinka) during three years (1982-84). First, we tried to use one model for all four catchments modelled. The calibration attempts were based on the yearly sediment loads and on average sediment yields for 1982-1984, measured in every catchment. Both attempts failed. Successful calibration was achieved in both approaches when the Wolnica catchment was excluded. Sediment yields measured in the remaining three catchments showed little year-to-year variation. In the Wolnica catchment, the sediment yield in 1982 was thirteen times greater than that in 1984. The differences in the measured sediment yields occurred mainly in winter months. The Wolnica catchment differs from the remaining ones in its location: it is located on the south slopes (at the north side of the existing reservoir). This can bring about differences in climatic conditions. It is possible that the calculated rainfall erosivity factor used was not appropriate for that watershed. The best result was obtained with the use of D8 runoff routing algorithm and the LS-equations proposed by McCool et al. (1987, 1989). The results obtained show the potential of this simple approach in prediction of sediment supply to the Dobczyce Reservoir from its immediate catchment. An improved version of the model (with rainfall erosivity factor calculated in a diferent way or with different parameter values for different catchments) will be tested in the future along with other soil erosion models capable of prediction sediment yields. These models will be validated based on measurements taken last year.

9

Ocena zagrożenia gleb erozją wodną w rejonie Zbiornika Dobczyckiego w oparciu o wyniki numerycznego modelowania

Mularz S., Drzewiecki W.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2007

|

Vol. 17b

535--548

PL

W artykule przedstawiono rezultaty modelowania rozkładu przestrzennego nasilenia procesów erozji (i depozycji) materiału glebowego w obszarze północnej części bezpośredniej zlewni Zbiornika Dobczyckiego, otrzymane z wykorzystaniem modeli RUSLE (Revised Universal Soil Loss Equation) (Renard i in., 1991) i USPED (Unite Stream Power-based Erosion/Deposition) (Mitasova i in., 1998). Szczególną uwagę poświęcono ocenie wpływu, jaki na wynik modelowania wywiera rozdzielczość przestrzenna zastosowanego Numerycznego Modelu Rzeźby Terenu. Wykorzystano w tym celu modele wysokościowe o rozdzielczości przestrzennej 30, 10 oraz 5 metrów wygenerowane przy zastosowaniu tej samej metody z danych źródłowych w postaci modeli TIN otrzymanych w trakcie realizacji projektu LPIS żaden z dwu testowanych modeli (RUSLE, USPED) nie daje w pełni wiarygodnego obrazu zagrożenia erozyjnego. RUSLE prognozuje występowanie erozji (i to nawet o znacznym stopniu nasilenia) na obszarach, na których w rzeczywistości zachodzić może depozycja materiału glebowego. USPED daje możliwość identyfikacji obszarów depozycji, ale prognozowane przez ten model wielkości erozji obarczone są znaczną niepewnością (por. np. Mitasova i in. 1998). Rozwiązanie stanowić może łączną analiza wyników uzyskanych z wykorzystaniem obu modeli. Rozdzielczość użytego NMT w znacznym stopniu determinuje możliwość geometryzacji obszarów zagrożonych. Szczególnie wyraźna różnica widoczna jest pomiędzy wynikami uzyskanymi dla modelu o rozdzielczości 30 metrów, a dwoma pozostałymi testowanymi rozmiarami oczek siatki NMT. Za wystarczający do przeprowadzenia modelowania uznać można model o rozdzielczości 10 metrów. Rozpatrywany obszar (północna część bezpośredniej zlewni Zbiornika Dobczyckiego) jest narażony na procesy erozji wodnej gleb w niewielkim stopniu. W wyniku przeprowadzonego modelowania jedynie dla ok. 2 procent powierzchni analizowanego obszaru stopień zagrożenia określono jako wysoki.

EN

The paper presents results of spatial modelling of soil erosion and deposition in the north part of the Dobczyce Reservoir direct watershed. The Revised Universal Soil Loss Equation (RUSLE) and Unite Stream Power-based Erosion/Deposition (USPED) model were applied. The influence of Digital Terrain Model (DTM) on modelling results was given particular attention. Three DTMs with different grid size (30, 10 and 5 meters) were generated from the same source data – TIN models from LPIS project. No reliable spatial distribution of water soil erosion was achieved with any of tested models used alone. In case of RUSLE, high soil erosion rates were predicted in areas where deposition should occur. The USPED model shows deposition areas, but predicted erosion rates are of high degree of uncertainty. For that reason, the results of both models should be taken into account.

10

Określenie uformowanego składu chemicznego wód w górnym dorzeczu Skawy

Jakubowski T.

Inżynieria Rolnicza

|

2003

|

R. 7, nr 3, t. 1

77--84

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań nad uformowanym składem chemicznym wód górnego dorzecza Skawy jako wyniku procesów erozji wodnej gleb (sufozja chemiczna). Porównano wyniki badań z dwóch przekrojów pomiarowych i na tej podstawie zakwalifikowano wody do odpowiednich klas czystości. Pomiary przeprowadzono w dwóch przekrojach badawczych usytuowanych na rzece Skawie (zamykający zlewnię o powierzchni 468 km2) i jej lewobrzeżnym dopływie Stryszawce (zamykający zlewnię o powierzchni 140 km2).

EN

The study presents the results of the research on chemical constitution formed in the upper Skawa river basin as a result of soil water erosion processes (the chemical piping). The results of two measuring sections were compared and on this basis water was qualified to an appropriate grade. The measuring was conducted on two research sections: on the Skawa river (enclosing the basin area of 468 sq. km) and its left tributary, the Stryszawka stream (enclosing the area of 140 sq. km).

11

Określenie natężenia erozji wodnej gleb w zlewni cieku górskiego o użytkowaniu rolniczym

Jakubowski T.

Inżynieria Rolnicza

|

2003

|

R. 7, nr 3, t. 1

85--91

PL

W pracy opisano zjawisko działania erozji wodnej gleb w terenach górskich o zróżnicowanym użytkowaniu i znacznym stopniu zmian antropogenicznych. Badaniami objęto górne dorzecze Skawy i dopływu Stryszawki. Profile pomiarowe na ciekach umiejscowiono w pobliżu miasta Sucha Beskidzka. Dokonano odczytów wodowskazowych stanów wód oraz pomiarów batometrycznych unosiny w przekrojach badawczych. W opracowaniu wykorzystano niektóre wyniki pomiarów będących w zasobach Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej oraz Regionalnej Dyrekcji Gospodarki Wodnej. Badania prowadzono w latach 1998-1999.

EN

The work presents the phenomenon of soil-water erosion processes actions in mountain regions with a diversified land use and with substantial anthropogenic changes. The ivestigation concerned the upper Skawa river basin and the Stryszawka tributary. Meausering sections on the rivers were situated close to Sucha Beskidzka town. Water-gauge readings of water level were done and bathometer rubble measurements in the measuring sections were conducted. The work uses some of the measurement results by Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej and Regionalna Dyrekcja Gospodarki Wodnej. The investigation was carried out in 1998-1999.

12

Hydrauliczne aspekty projektowania szlaków zrywkowych w obszarach górskich

Pierzgalski E., Popek Z.

Czasopismo Techniczne. Środowisko

|

2002

|

R. 99, z. 5-Ś

55--62

EN

Tree skidding in mountain forests is a difficult problem of forest management engineering. Damage of various size and kind occur in dependence on the skidding method. The soil and plant root systems are damaged at the dragged skidding that is the most popular in Poland. There furrows appear, starting a grooving erosion process, that is later transformed into a gully erosion. The greatest damage, up to 50% of area, occurs at the lack skidding paths, when the skidding goes over the whole forest area. When the network of skidding paths is well developed then the area under damage is lesser. Negative effects of skidding are concentrated then on the area of skidding paths. It results from the literature review that the rules for planning skidding paths in mountains are not uniform. This report analyses a relationship between the selection of the skidding path line and the amount of rainwater running along it, as well as the potential amount of eroded soil. This relationship is a rule not considered at the planning of skidding paths. Soil and topography data (tab. 1) for analysis were adopted on the base of field observation in the watershed of Bystra (Carpathian Mountains). Velocity of water in the skidding paths was calculated according to Manning's formula and concentration of soil material in runoff after Van Rijn's method. Calculations were done for mountain-side for different slopes (5, 15, 20 and 30 stopni) and various location of skidding-path (fig. 1). Length of skidding path and area of water runoff from the mountain-side in dependence on its location is shown on fig. 2. Calculations of eroded material were done for one hour effective rainfall amounted 30 mm. Quantity of sediment rate washed out from skidding-path for all calculated variants are presented on fig. 5.