Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Energetyka jądrowa i wodorowa - perspektywy mariażu

Nowicki Jacek

Wiadomości Elektrotechniczne

|

2024

|

R. 92, nr 1

16--20

PL

Wodór w najbliższych dziesięcioleciach ma wszelkie szanse stać się niemalże idealnym, uniwersalnym paliwem spełniającym warunki bezemisyjności. Od kilku lat głośno było o wodorze „zielonym” uzyskiwanym na drodze elektrolizy wody z udziałem energii elektrycznej pochodzącej ze źródeł odnawialnych. Renesans energetyki jądrowej, dla którego katalizatorem stała się wojna na Ukrainie, skierował zainteresowanie części wiodących gospodarek Zachodu w kierunku energii jądrowej. Stabilne i w pełni przewidywalne źródła zasilania w postaci bloków elektrowni jądrowych mogą w przyszłości posłużyć do zasilania wielkoskalowych systemów wytwarzania paliwa wodorowego.

EN

In the coming decades, hydrogen has every chance of becoming an almost ideal, versalite fuel that meets the emission-free requirements. For several years, there has been a lot of talk about "green" hydrogen obtained through water electrolysis with electricity from renewable sources. The renaissance of nuclear energy, catalysed by the war in Ukraine, has turned the interest of some leading Western economies towards nuclear energy. Stable and fully predictable power sources in the form of nuclear power plants may in the future be used to power large-scale hydrogen fuel production systems.

2

Jeśli nie węgiel to co? Transformacja energetyczna w kontekście rosyjskiej agresji w Ukrainie

Naworyta Wojciech

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2023

|

nr 111

95--107

PL

Rok 2022 był pod względem zabezpieczenia energii dla polskiej gospodarki i gospodarstw domowych rokiem wyjątkowo trudnym. To rok stojący pod znakiem napaści rosyjskiej na Ukrainę. W wyniku sankcji podjętych przez państwa przeciwne działaniom rosyjskiego agresora, do Europy trafia mniej surowców energetycznych z Rosji. Deficyt gazu wymusił na wielu europejskich krajach weryfikację dotychczasowych strategii. Rok poprzedni – 2021, również był dla energetyków rokiem nietypowym, był to czas zwiększonego zapotrzebowania na surowce energetyczne, jaki nastąpił po pandemii Covid -19. W rozdziale na tle dostępnych danych z lat 2021 i 2022, podjąłem się próby zdiagnozowania głównych problemów i wyzwań jakie stoją przed polską energetyką. Dane o produkcji prądu z 10 miesięcy 2022 r. wskazują, że polski system energetyczny jak dotąd dobrze radzi sobie z wyzwaniami związanymi z deficytem i wysoką ceną gazu ziemnego. Produkcja prądu z krajowych źródeł po raz pierwszy od 7 lat przekracza wewnętrzną konsumpcję. Ustawicznie rośnie również udział mocy opartych na odnawialnych źródłach energii, co jednak nie przekłada się na równie dynamiczny przyrost produkcji z tych źródeł. Deficyty energetyczne wynikające z braku gazu albo wysokiej jego ceny kompensowane są głównie przez branżę węgla brunatnego, co będzie miało konsekwencje we wcześniejszym, niż to wynika z koncesji, wyczerpywaniu zasobów tego surowca. Uważam, że dla zapewnienia bezpieczeństwa surowcowego kraju w przeciągu najbliższych kilkunastu lat konieczna jest bezzwłoczna realizacja programu energetyki jądrowej. Czasu pozostało bardzo mało a dotychczasowe działania niestety nie dają gwarancji powodzenia ambitnych planów budowy pierwszych trzech elektrowni jądrowych. Dlatego w obliczu kończących się zasobów w udostępnionych złożach węgla brunatnego niebezpodstawne jest ponowne otwarcie dyskusji nad budową nowej kopalni odkrywkowej dla przedłużenia funkcjonowania elektrowni Bełchatów poza obecny horyzont wyznaczony przez obowiązującą koncesję i zasoby złoża.

EN

The current year 2022 is an exceptionally difficult year in terms of energy security for the Polish economy and households. This is a year marked by Russian aggression against Ukraine. As a result of the sanctions taken by countries opposing the actions of the Russian aggressor, Europe receives less energy resources from Russia. The gas deficit has forced many European countries to review their current strategies. The previous year (2021) was also an unusual year for energy specialists, it was a time of increased demand for energy resources that followed the Covid -19 pandemic. In the chapter, against the background of available data from 2021 and 2022, I attempted to diagnose the main problems and challenges facing power engineering. Data on electricity production for 10 months of 2022 indicate that the Polish energy system has been coping well with the challenges related to the deficit and high price of natural gas so far. The production of electricity from domestic sources exceeds internal consumption for the first time in 7 years. The share of capacity based on renewable energy sources is also constantly growing, which, however, does not translate into an equally dynamic increase in production from these sources. Energy deficits resulting from the lack of gas or its high price are mainly compensated by the lignite industry, which will result in the depletion of resources of this raw material earlier than stipulated in the concession. I believe that in order to ensure the security of the country’s raw materials over the next several years, it is necessary to implement the nuclear energy program without delay. There is very little time left and, unfortunately, the actions taken so far do not guarantee the success of the ambitious plans to build the first three nuclear power plants. Therefore, in the face of the depleting resources in the opened lignite deposits, it is not groundless to re -open the discussion on the construction of a new open-pit mine in order to extend the operation of the Bełchatów power plant beyond the current horizon set by the current concession and resources of the deposit.

3

Zestawy krytyczne i podkrytyczne – istotny element procesu szkoleniowego kadr dla energetyki jądrowej

Koszuk Łukasz, Klisińska Małgorzata

Postępy Techniki Jądrowej

|

2023

|

z. 2

7--16

PL

Niezwykle istotne w procesie edukacyjnym fizyków i inżynierów jądrowych jest rozumienie zachowania reaktora poprzez prowadzenie własnych eksperymentów, pomiarów i jego obsługę. Najprostsze urządzenia, które idealnie spełniają cele dydaktyczne, ale zarazem stanowią narzędzia do badań naukowych w dziedzinie fizyki reaktorowej są to zestawy krytyczne i podkrytyczne. Są to układy składające się z paliwa jądrowego i moderatora. W przypadku zestawu krytycznego masa paliwa jest taka, że pozwala osiągnąć stan krytyczny dopiero po wprowadzeniu zewnętrznego źródła neutronów. Z kolei zestawy podkrytyczne mają wymiary i masę paliwa mniejsze od krytycznych wartości. W artykule analizujemy możliwości budowy prostej, niedrogiej instalacji jądrowej – zestawu podkrytycznego, przeznaczonego do celów kształcenia, szkolenia i badań eksperymentalnych w zakresie inżynierii reaktorowej, którą można zlokalizować na terenie kampusu uczelni wyższej.

EN

It is extremely important in the educational process of nuclear physicists and engineers to understand the behavior of the reactor by conducting their own experiments, measurements and its operation. The simplest devices that perfectly meet didactic goals, but at the same time are tools for scientific research in the field of reactor physics, are critical and subcritical assemblies. These are systems consisting of a nuclear fuel and a moderator. In the case of the critical assembly, the mass of the fuel is such that it allows to reach the critical state only after the introduction of an external neutron source. On the other hand, subcritical assembly has dimensions and mass of the fuel smaller than critical values. In the article, we analyze the possibilities of building a simple, inexpensive nuclear installation – a subcritical assembly, dedicated to the purposes of education, training and experimental research in the field of reactor engineering, which can be located on the campus of a University.

4

Model SaHo – polski model biznesowy dla energetyki jądrowej

Sawicki Łukasz, Horbaczewska Bożena

Postępy Techniki Jądrowej

|

2023

|

z. 3

17--20

PL

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie innowacyjnego modelu biznesowego, Modelu SaHo, stworzonego dla realizacji Programu Polskiej Energetyki Jądrowej (PPEJ), ale możliwego do zastosowania również w innych państwach oraz innych sektorach wymagających dużych nakładów inwestycyjnych. Model SaHo rozwiązuje problemy energetyki jądrowej związane z wysokim ryzykiem inwestycyjnym i wysokimi kosztami kapitału na etapie budowy oraz zapewnia elektrowni jądrowej przychody po podłączeniu jej do sieci. Model zakłada, że na początku inwestorem jest państwo, które przejmuje na siebie w krótkim okresie większość ryzyka. Następnie państwo sprzedaje akcje elektrowni przed podłączeniem jej do sieci, znacząco zmniejszając swoje zaangażowanie finansowe. Od tego momentu elektrownia w Modelu SaHo działa podobnie do elektrowni w fińskim modelu Mankala albo amerykańskiej spółdzielni energetycznej, wytwarzając i sprzedając energię swoim akcjonariuszom po koszcie produkcji. Żaden z modeli stosowanych do tej pory w sektorze jądrowym nie daje takich możliwości. Model SaHo umożliwia zwiększenie konkurencyjności krajowego przemysłu oraz zwiększenia akceptacji społecznej dla energetyki jądrowej. Dzięki temu jest on nie tylko modelem biznesowym, ale również koncepcją funkcjonowania przemysłu jądrowego.

EN

The purpose of the paper is to present an innovative business model, the SaHo Model, designed specifically to enable the Polish government to implement Nuclear Power Development Plans, which can be possibly used in other countries and in sectors requiring high capital expenditures. The SaHo Model solves the problems identified in the nuclear energy sector, which are related to high investment risk and high costs of capital at the investment stage, and ensures revenues after connection to the grid. Since the state is the investor at the initial stages, it takes over most of the risk in the short term. Selling the shares before connection to the grid, the state significantly reduces the financial involvement in the long term. From then on, the SaHo Model works similar to the Finnish Mankala or American electric cooperative models, producing and selling energy to their shareholders at production costs. None of the models used so far in nuclear energy provides such opportunities. The SaHo Model allows to enhance the competitiveness of the national industry and to increase public acceptance for nuclear power. Thus, it is not only a business model but also a concept for the functioning of the nuclear industry.

5

Energetyka jądrowa na świecie i w Polsce w 2022 roku

Mikulski Andrzej

Postępy Techniki Jądrowej

|

2023

|

z. 1

20--24

PL

Artykuł przedstawia przegląd dokonań w energetyce jądrowej na świecie w 2022 r. oraz podsumowanie wydarzeń w Polsce, które wcześniej już były przedstawiane w PTJ w 2022 r. Ogólnie moc zainstalowana w elektrowniach jądrowych i liczba budowanych reaktorów na świecie wzrosła. Niezmiennie najwięcej jest budowanych reaktorów na Dalekim Wschodzie, a jednym krajem, gdzie rozpoczęła się budowa dwóch pierwszych reaktorów był Egipt. W Polsce, jak napisano, dokonano wyboru dostawcy reaktorów do pierwszej elektrowni na Pomorzu, którym będzie Westinghouse. Nieoczekiwanie pojawił się nowy dostawca, którym ma być koncern Korea Hydro & Nuclear Power (KHNP) z Korei Południowej, a elektrownia ma powstać w Pątnowie wspólnie z Zespołem Elektrowni Pątnów Adamów Konin (ZE PAK) i Polską Grupą Energetyczną (PGE SA). Poza tym obserwuje się wzrost liczby firm zainteresowanych budową małych reaktorów modułowych (SMR). Lista tych dawnych i nowych firm jest długa, to: (1) Orlen Synthos Green Energy, Ciech i Unimot, (2) KGHM i Tauron, (3) Last Energy Polska, (4) Respect Energy, (5) PKN Orlen i (6) Świętokrzyska Grupa Przemysłowa INDUSTRIA oraz (7) Narodowe Centrum Badań Jądrowych.

EN

The article presents an overview of achievements in nuclear energy in the world in 2022 and a summary of events in Poland, which were previously presented in PTJ in 2022. In general, the installed capacity of nuclear power plants and the number of reactors under construction in the world increased. Invariably, the largest number of reactors are built in the Far East, and one country where construction of the first two reactors began was Egypt. In Poland, as it was written, the supplier of reactors for the first power plant in Pomerania was selected, which will be Westinghouse. Unexpectedly, a new supplier has appeared, which is to be the KHNP concern from South Korea, and the power plant is to be built in Pątnów together with ZE PAK and PGE SA. In addition, there is an increase in the number of companies interested in building small modular reactors (SMR). The list of these old and new companies is long: (1) Orlen Synthos Green Energy, Ciech and Unimot, (2) KGHM and Tauron, (3) Last Energy Polska, (4) Respect Energy, (5) PKN Orlen, (6) Świętokrzyskie Industrial Group INDUSTRIA and (7) National Center for Nuclear Research.

6

Elektrownia jądrowa im. Alvina W. Vogtle’a – największa w USA

Nowicki Jacek

Postępy Techniki Jądrowej

|

2023

|

z. 4

34--38

PL

W artykule przedstawiono historię rozwoju Elektrowni Jądrowej Vogtle, która wkrótce stanie się największym obiektem energetyki jądrowej w USA. Dwa najnowsze bloki: 3 i 4 zbudowane są na bazie projektu Westinghouse AP1000 – w technologii modułowej z uwzględnieniem zasad bezpieczeństwa pasywnego, charakterystycznego dla generacji III+ jądrowych bloków energetycznych.

EN

The article presents the history of the development of the Vogtle Nuclear Power Plant, which will soon become the largest nuclear energy facility in the USA. The two newest units: 3 and 4 are built on the basis of the Westinghouse AP100 design - in modular technology taking into account the principles of passive safety, characteristic for Generation III+ nuclear power units.

7

BWRX-300, pierwszy SMR w Darlintgton

Kulczyński Dariusz Witold

Postępy Techniki Jądrowej

|

2023

|

z. 3

7--16

PL

W kontekście agresywnej polityki Unii Europejskiej dot. emisji dwutlenku węgla artykuł wyjaśnia zainteresowanie Polski szybkim wdrożeniem energetyki jądrowej, w tym SMR-ów. Przedstawiono osiągnięcia w dziedzinie technologii jądrowej przyszłego operatora obiektu DNNP tj. firmy Ontario Power Generation Inc. (OPG). Artykuł omawia wybrane cechy konstrukcyjne reaktora wodnego wrzącego BWRX-300 zaprojektowanego przez GE-Hitachi.

EN

In view of aggressive CO2 emission abatement policies of the EU, the article explains the need for Poland to quickly develop nuclear power capabilities, hence her interest in SMR’s. The Darlington New Nuclear Project (DNNP) is briefly described. Highlights of nuclear expertise of Ontario Power Generation Inc. (OPG), the DNNP future operator, are presented. Selected design features of GE-Hitachi’s BWRX- 300 boiling water reactor are described.

8

Technologie jądrowe w planach inwestycyjnych przedsiębiorstw ciepłowniczych – podsumowanie badania ankietowego dla Narodowego Centrum Badań Jądrowych

Dekarz Dariusz

Energetyka

|

2023

|

nr 2

96--100

PL

Przeprowadzone w 2021 r. przez „Energopomiar” Sp. z o.o. wśród elektrociepłowni zawodowych i przemysłowych oraz ciepłowni badanie ankietowe pokazało, jak dużym zainteresowaniem cieszy się w Polsce wdrożenie technologii jądrowych. Zastosowanie reaktorów skali małej (SMR – Small Modular Reactor) i mikro (MMR – Micro Modular Reactor) jest postrzegane jako sposób na rezygnację ze spalania paliw kopalnych (dekarbonizacja) i dążenie do osiągnięcia neutralności klimatycznej. Perspektywa zastosowania technologii jądrowych w ciepłownictwie wydaje się jednak na chwilę obecną raczej odległa, stąd też poszczególne przedsiębiorstwa szukają rozwiązań dostępnych aktualnie na rynku.

9

Realia energetyki jądrowej w Polsce

Pieńkowski Ludwik

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2022

|

nr 110

23--28

PL

Rządowy program wdrożenia energetyki jądrowej zakłada wykorzystanie wielkoskalowych reaktorów do budowy sześciu bloków energetycznych o łącznej mocy 6–9 GW. Pierwszy blok ma zostać uruchomiony w 2033 roku, a ostatni w 2043 roku. Tak nakreślony program jest trudny do zrealizowania, co widać w świetle braku sukcesów biznesowych podobnych programów w Europie i w USA w ostatnim ćwierćwieczu. Co więcej wiadomo, że kilkadziesiąt lat temu takie kraje jak: USA, Francja, Japonia, Kanada potrafiły z sukcesami budować po kilkadziesiąt reaktorów dużej mocy w kilkanaście lat. Dziś podobne sukcesy odnoszą Chiny i Rosja. Ten stan rzeczy ożywił programy wykorzystania reaktorów mniejszych oraz wdrożenia zaawansowanych technologii reaktorowych. Niedawna publikacja autora (Pieńkowski 2021) kreśli próbę zrozumienia zachodzących procesów, a obecna jest jej kontynuacją. W szczególności historia pokazuje, że uzyskanie zamówień na budowę dwudziestu i więcej reaktorów AP1000, EPR, lub APR1400 zapewne byłoby punktem zwrotnym dla polskiego programu. Kluczowe zagadnienia zostaną też omówione dla takich projektów jak BWRX-300 i NuScale oraz Natrium z reaktorem chłodzonym sodem.

EN

The government’s nuclear power implementation program is based solely on large-scale reactors and the construction of six power units with a total capacity of 6–9 GW is planned. The first block is to start in 2033 and the last one in 2043. Already in the face of the lack of business successes in the last 25 years of similar programs in Europe and the USA, such a program is difficult to implement. Moreover, it is known that several dozen years ago such countries as USA, France, Japan and Canada were able to successfully build several dozen large-scale nuclear reactors in a dozen or so years. Today, only China and Russia have similar successes in nuclear energy. This state of the art has sparked renewed interest in programs to use smaller reactors and implement advanced reactor technologies. The author’s recent publication (Pieńkowski 2021) outlines an attempt to understand these processes, and the current one is its continuation. In particular, history shows that winning orders to build 20 or more AP1000, EPR or APR1400 reactors would likely be a turning point for this project. Key points will also be discussed for projects such as the BWRX-300, NuScale, and the Natrium with a sodium-cooled reactor.

10

Polski przemysł dla energetyki jądrowej. Część elektryczna elektrowni jądrowych – normy, zalecenia, przepisy

Nowicki Jacek

Wiadomości Elektrotechniczne

|

2022

|

R. 90, nr 11

10--11

PL

Pomimo tego, że nie zbudowano jak dotąd w Polsce żadnej elektrowni jądrowej – polskie firmy dysponują niebagatelnymi doświadczeniami w dziedzinie budownictwa elektroenergetycznego. Początków zaangażowania polskich przedsiębiorstw w projekty jądrowe należy szukać jeszcze w latach 80., gdy trwała budowa Elektrowni Jądrowej w Żarnowcu (planowane 4×440 MW), mającej wejść razem z sąsiednią elektrownią szczytowo-pompową w skład Zespołu Energetycznego Żarnowiec. Warto pamiętać, że w realizowane i planowane dostawy dla tego projektu wchodziły: dziesiątki urządzeń, komponentów i materiałów wyprodukowanych w Polsce.

11

Sytuacja energetyki jądrowej a wojna na Ukrainie

Mikulski Andrzej

Postępy Techniki Jądrowej

|

2022

|

z. 2

7--10

PL

Inwazja Rosji na Ukrainę w dniu 24 lutego 2022 r. wiele zmieniła na świecie, w tym postrzeganie energetyki jądrowej w wielu państwach. W artykule omówiono szczegółowo sytuację energetyki jądrowej na Ukrainie po trzech miesiącach od tej daty oraz w krajach budujących (Bangladesz, Chiny i Turcja) lub przygotowujących się do budowy rosyjskich reaktorów (Egipt, Finlandia i Węgry), a także w krajach decydujących o przyszłości energetyki jądrowej u siebie (Belgia i Niemcy) oraz w UE. Na zakończenie przedstawione zostaną działania podjęte w Polsce.

EN

Russia's invasion of Ukraine on February 24, 2022 changed a lot in the world, including the perception of nuclear energy in many countries. The article discusses in detail the situation of nuclear energy in Ukraine three months after that date and in the countries that are building (Bangladesh, China and Turkey) or preparing to build Russian reactors (Egypt, Finland and Hungary), as well as in countries that decide about the future of nuclear energy at home (Belgium and Germany) and in the EU. Finally, the activities undertaken in Poland will be presented.

12

Energetyka jądrowa na świecie i w Polsce w 2021 roku

Mikulski Andrzej

Postępy Techniki Jądrowej

|

2022

|

z. 1

26--29

PL

Artykuł przedstawia przegląd dokonań w energetyce jądrowej na świecie w 2021 r. z krótkim rozdziałem o Polsce, gdyż szczegóły z pierwszego półrocza przedstawione zostały na portalu internetowym cire.pl, a z trzeciego i czwartego kwartału w poprzednich numerach PTJ. W 2021 r. moc w zainstalowana w blokach jądrowych nieznacznie zmalała z powodu wyłączenia trzech dużych bloków w Niemczech. Liczba budowanych bloków i rozpoczynanych inwestycji na świecie pozostała na tym samym poziomie. W Polsce podpisano porozumienie rządowe o przygotowaniu oferty na budowę wielkoskalowej elektrowni jądrowej przez firmę Westinghouse ze Stanów Zjednoczonych, ale firmy EDF z Francji i KHNP z Korei Południowej również zapowiadają złożenie ofert w tym zakresie. Zainteresowanie małymi reaktorami modułowymi (SMR) zostało znacznie poszerzone, gdyż oprócz firmy Synthos Green Energy zainteresowanie nimi wyraziło pięć innych firm jak: Orlen, ZE PAK, Ciech, KGHM i Unimot. Równolegle realizowany jest projekt Gospostrateg-HTR dotyczący przygotowań do budowy badawczego reaktora HTGR w Polsce. W 2022 r. wkraczamy z wstępnie wskazaną lokalizacją Lubiatowo-Kopalino, obietnicą opublikowania raportu środowiskowego, trzech ofert na budowę elektrowni jądrowej oraz obietnicą podjęcia ostatecznej decyzji do końca tego roku.

EN

The article presents an overview of the achievements in the nuclear energy sector in the world in 2021 with a short chapter on Poland, as details from the first half of the year were presented on the cire.pl website, and from the third and fourth quarters in previous issues of PTJ. In 2021, the installed capacity in nuclear units has slightly decreased due to the shutdown of three large units in Germany. The number of blocks built and investments commenced in the world remained at the same level. A government agreement was signed in Poland to prepare an offer for the construction of a large-scale nuclear power plant by the US company Westinghouse, but the companies EDF from France and KHNP from South Korea also announce that they will submit offers in this regard. The interest in small modular reactors (SMR) has been significantly expanded, because in addition to Synthos Green Energy, interest in them was expressed by five other companies, such as: Orlen, ZE PAK, Ciech, KGHM and Unimot. At the same time, the Gospostrateg-HTR project is being carried out concerning preparations for the construction of the HTGR research reactor in Poland. We are entering 2022 with the pre-selected Lubiatowo-Kopalino location and the promise of publishing an environmental report, three offers for the construction of a nuclear power plant and a promise to make a final decision by the end of this year.

13

Projektowane zmiany w definicji tzw. inwestycji towarzyszących

Dubiński Łukasz

Nowa Energia

|

2022

|

nr 1

74--76

PL

Dnia 8 czerwca 2021 r. pojawił się aż 31 stronnicowy projekt ustawy mającej zmienić ustawę o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących oraz niektóre inne ustawy. Jak wynika z przedstawionego uzasadnienia planowanej nowelizacji, przyjęcie proponowanych rozwiązań ma na celu „przyspieszenie tych strategicznych dla bezpieczeństwa energetycznego inwestycji, ale również zmniejszy poziom ryzyka po stronie inwestora”.

14

Bezpieczeństwo i użyteczność energetyki jądrowej

Pieńkowski Ludwik

Nowa Energia

|

2022

|

nr 5/6

57-59

PL

Użyteczna elektrownia jądrowa, to taka która jest budowana w rozsądnym czasie, za rozsądne pieniądze i w sposób niezawodny generuje energię elektryczną po rozsądnych kosztach. Jeszcze rok temu określenie rozsądne oznaczało co innego niż obecnie i dlatego obecnie całkiem sporo projektów widać jako rozsądne, użyteczne.

15

Wielkoskalowa energetyka jądrowa w Polsce AD 2022

Darnowski Piotr, Mazgaj Piotr

Energetyka Cieplna i Zawodowa

|

2022

|

Nr 6

60--63

PL

2 listopada 2022 roku rząd RP przyjął uchwałę o budowie pierwszej wielkoskalowej elektrowni jądrowej w Polsce [1], [2], [3]. Podjęto decyzję o wyborze oferty amerykańskiego Westinghouse, a na lokalizację wskazano Lubiatowo-Kopalino na Pomorzu. Jest to historyczny krok, po trwającej wiele lat niepewności co do wyboru technologii. To też kolejny etap realizacji Programu Polskiej Energetyki Jądrowej (PPEJ) [4], nadzorowanego aktualnie przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Istnieją przesłanki do uznania, że program ten wejdzie na bardziej poważny etap.

16

Transformacja energetyczna czy energetyka jądrowa? Entropia i kondycja społeczno-polityczna Polski 2022

Popczyk Jan

Energetyka

|

2022

|

nr 11

559--570

PL

Gwałtowna lawina inwestycji w energetykę jądrową – w postaci sześciu bloków jądrowych klasy 1000-1600 MW, kosztujących nie mniej niż 350 mld „przedinflacyjnych” polskich złotych [15] (bez sieci elektroenergetycznych, z sieciami ponad 400 mld PLN) – nakazuje bicie na alarm. Między innymi potrzebna jest ponowna synteza tripletu realizacyjnego transformacji energetycznej [7] i przypomnienie w nowym świetle podstaw fundamentalnych transformacji energetyki w trybie innowacji przełomowej do elektroprosumeryzmu (TETIPE) [1]. W szczególności potrzebne jest skonfrontowanie koncepcji/doktryny i heurystyk oraz oddolnych działań (na rzecz tej transformacji) z raportami [9] i [10]. Dalej, niezbędne jest sformułowanie najważniejszych pytań testowych odnośnie do realizowalności i racjonalności programu inwestycyjnego ogłoszonego przez polski rząd w kilku ostatnich dniach października 2022 r. Wreszcie, po trzecie, potrzebna jest rozszerzona perspektywa widzenia Prawa elektrycznego, mianowicie perspektywa, która prowadzi do Kodeksu transformacji energetycznej [8]. Ta ponowna synteza tripletu realizacyjnego transformacji TETIP i przypomnienie w nowym świetle jej podstaw fundamentalnych jest przedmiotem artykułu.

EN

The exponential rise in investments into nuclear energy - in the form of six nuclear units of 1000-1600 MW class (costing not less than 350 billion "pre-inflatlon" PLN [15] and this only excluding power networks - with them it is more than 400 billion PLN) - requires sounding the alarm. Amongst the others, a renewed synthesis of the energy transition realization triplet [7] is needed as well as a recollection in a new light of key fundamentals of energy transition in the breakthrough innovation mode to electroprosumerism (TETIPE) [1]. And especially it is needed to confront the concept/doctrine and heuristics as well as bottom-up activities (in favour of this transformation) with reports [9] and [10]. Further on, it is necessary to formulate the most important test questions concerning feasibility and rationality of the investment program announced by the Polish government in the last few days of October 2022. Finally, we need an expanded perspective of looking at the Electricity Act, a perspective that leads to the Energy Transition Code [8]. This renewed synthesis of the TETIP transformation realization triplet and recollection of its key fundamentals in a new light is the subject of this article.

17

Bezpieczna energetyka jądrowa

Kochmański Andrzej

Elektroinstalator

|

2022

|

nr 11

30--33

PL

Ostatnie lata są okresem szybko zmieniającej się sytuacji na rynku wytwarzania i dystrybucji energii, a obecnie zmiany te nabierają jeszcze większego tempa. Nowoczesna gospodarka wymaga dostępu do niezawodnych, tanich, mających wysoką sprawność i dużą gęstość strumienia źródeł energii elektrycznej, a także dostępu do niezbędnego paliwa. Polska polityka energetyczna 2040 r. przewiduje uruchomienie od 4 do 6 obiektów energetyki jądrowej (EJ) do 2039 roku. Podyktowane jest to koniecznością wymiany starych węglowych jednostek spalających paliwa stałe.

18

I dokąd teraz, energetyko?

Oziemblewski Kazimierz

Śląskie Wiadomości Elektryczne

|

2021

|

Nr 3 (135)

11--14

PL

W artykule omówiono w skrócie działania jakie podjęto w związku z dostosowaniem krajowej energetyki do pracy w warunkach ograniczenia emisji gazów cieplarnianych. Wobec możliwych problemów w instalacji wystarczającej mocy OZE dyskutuje się potrzebę budowy energetyki jądrowej.

EN

The article briefly discusses the measures that have been taken to adapt the national power industry to work in conditions of reduced greenhouse gas emissions. In view of possible problems in installing sufficient RES capacity, the need for nuclear power generation is discussed.

19

Energetyka jądrowa na świecie i w Polsce w 2020 roku

Mikulski Andrzej

Postępy Techniki Jądrowej

|

2021

|

z. 1

7--16

PL

Artykuł przedstawia przegląd dokonań w energetyce jądrowej na świecie w 2020 r. z rozdziałem zawierającym informacje, co wydarzyło się w Polsce. Liczba reaktorów na świecie zmalała do 442 bloków, przy czym włączono 5 nowych bloków i wyłączono 6 starych bloków. Ogólna ich moc zainstalowana nieznacznie wzrosła do 392,5 GWe. Prowadzone są prace przy budowie 50 bloków jądrowych w krajach posiadających energetykę jądrową. W Polsce prace ruszyły do przodu poprzez przyjęcie przez rząd aktualizacji Programu Polskiej Energetyki Jądrowej (PPEJ) i przygotowanie do podpisania porozumienia o współpracy z USA przy budowie pierwszej elektrowni jądrowej. Planowo realizowany jest projekt Gospostrateg-HTR dotyczący wysokotemperaturowego reaktora chłodzonego gazem (HTGR). Zgodne z harmonogramem przebiegała praca reaktora badawczego MARIA w Świerku. Spółka Synthos Green Energy działała na rzecz budowy małego reaktora modułowego BWRX-300 poprzez przygotowanie wspólnie z amerykańskim koncernem Exelon Generation studium wykonalności i rozpoczęciem dialogu regulacyjnego z Państwową Agencją Atomistyki–PAA.

EN

The article presents an overview of achievements in nuclear energy in the world in 2020, with a chapter indicating what happened in Poland. The number of reactors in the world has decreased to 442 units, with 5 new units being added and 6 old units shut down. Their overall installed capacity slightly increased to 392.5 GWe. Work is underway on the construction of 50 nuclear units in countries with nuclear energy. In Poland, work has been moved forward by the government's adoption of the update of the Polish Nuclear Power Program (PPEJ) and preparation for the signing of a cooperation agreement with the US in the construction of the first nuclear power plant in Poland. The Gospostrateg-HTR project for a high-temperature gas-cooled reactor (HTGR) is underway. The work of the MARIA research reactor in Swierk was according to the schedule. The company Synthos Green Energy acted to build a small modular reactor BWRX-300 by preparing a feasibility study together with the American concern Exelon Generation and starting a regulatory dialogue with PAA.

20

Amerykański model spółdzielni energetycznych

Sawicki Łukasz

Postępy Techniki Jądrowej

|

2021

|

z. 1

29--37

PL

W niniejszym artykule przedstawiono jedną z metod finansowania projektów inwestycyjnych w energetyce jądrowej stosowaną w USA – spółdzielnię energetyczną. Przedstawiono główne cechy modelu, rozpowszechnienie, przykłady zrealizowanych i realizowanych inwestycji. Dokonano także porównania z podobnym modelem Mankala stosowanym w Finlandii i opisanym przez autora w poprzednich artykułach w PTJ (4/2019, 1/2019).

EN

This paper presents one of the methods of financing of investment projects in nuclear power sector, employed in the United States – an electric cooperative. The article presents main features of this model, extension of use, examples of invest ment projects (concluded and just under way). It also presents a comparison with similar Mankala model used in Finland, which was a subject of Author’s publication in previous PTJ editions (4/2019, 1/2019).