Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

The usage of smart sprinkler system in smart home

Wolniak Radosław

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2024

|

z. 191

643--658

EN

Purpose: The purpose of this publication is to present the usage of smart sprinkler system in smart homes. Design/methodology/approach: Critical literature analysis. Analysis of international literature from main databases and polish literature and legal acts connecting with researched topic. Findings: The integration of a Smart Sprinkler System within the context of a Smart Home represents a groundbreaking convergence of technology and water management, reshaping conventional approaches to lawn care and irrigation. This innovative system epitomizes a seamless fusion of convenience, efficiency, and sustainability in the modern landscape of home automation. Operating on real-time data and intelligent algorithms, the Smart Sprinkler System ensures precise water usage by dynamically adapting to environmental changes, avoiding over-watering or under-watering, and aligning with conservation efforts. The publication emphasizes the system's connectivity, leveraging the Internet of Things (IoT) for remote control and integration into smart home ecosystems. Notable features include energy efficiency, aesthetics enhancement, and integration with other devices. While the advantages are evident, the accompanying tables comprehensively detail key features, advantages, and potential challenges, providing a nuanced perspective for homeowners and highlighting the ongoing evolution of these systems in advancing sustainable, efficient, and connected living experiences. Originality/Value: Detailed analysis of all subjects related to the problems connected with the usage of smart sprinkler system in smart home.

2

The usage of smart locks in smart home

Wolniak Radosław

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2024

|

z. 191

629--642

EN

Purpose: The purpose of this publication is to present the usage of smart doorbells in smart locks. Design/methodology/approach: Critical literature analysis. Analysis of international literature from main databases and polish literature and legal acts connecting with researched topic. Findings: The integration of smart locks into the fabric of smart homes represents a groundbreaking advancement, reshaping the dynamics of security and convenience. These intelligent locks have surpassed traditional mechanisms, ushering in an era where digital authentication and advanced features redefine how individuals secure and engage with their living spaces. Smart locks empower homeowners with unparalleled control and accessibility, eliminating the need for physical keys and introducing heightened security through encryption and biometric identification. Emphasizing their pivotal role in smart homes, the publication highlights the ability of smart locks to remotely monitor and control access, providing unprecedented flexibility, especially in scenarios involving trusted individuals. The seamless integration of smart locks within the broader smart home ecosystem fosters an interconnected environment, enabling holistic automation and enhancing user experience and energy efficiency. While acknowledging challenges such as vulnerabilities and power dependency, the publication underscores the vast advantages of smart locks, ranging from enhanced security to increased home resale value. Tables 1, 2, and 3 provide a comprehensive overview of key features, advantages, and challenges, serving as a valuable guide for navigating the evolving landscape of smart home security. As technology advances, smart locks continue to shape the future of residential living, fortifying the boundaries between physical and digital security. Originality/Value: Detailed analysis of all subjects related to the problems connected with the usage of smart locks in smart home.

3

Transformacja energetyczna budynków w świetle polityki klimatycznej UE

Krysik Piotr

Rynek Instalacyjny

|

2024

|

Nr 3

54--57

PL

W artykule omówiono planowane kierunki zmian sektora energetycznego wskazywane przez politykę klimatyczną Unii Europejskiej i ich wpływ na sektor budownictwa. Przedstawiono rolę efektywności energetycznej, bezemisyjnych technologii energetycznych oraz współpracy transportu, energetyki i budownictwa na rzecz neutralności klimatycznej UE.

EN

The article discusses the planned directions of changes in the energy sector indicated by the European Union’s climate policy and their impact on the construction sector. The role of energy efficiency, emission-free energy technologies and cooperation between transport, energy and construction for the EU’s climate neutrality was presented.

4

Analiza ekonomiczna dla budynku mieszkalnego wielorodzinnego w celu spełnienia wymagań wynikających z programu budownictwa socjalnego i komunalnego (BSK)

Radomski Bartosz

Rynek Energii

|

2024

|

Nr 1

30--41

PL

W artykule przedstawiono wyniki analizy ekonomicznej działań koniecznych do wdrożenia w celu spełnienia wymagań wynikających z aktualizacji programu budownictwa socjalnego i komunalnego (BSK). Wymagania te dotyczą pożądanego standardu energetycznego dla którego wartość wskaźnika rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną EP nie może przekraczać 52 kWh/(m2rok). Przeanalizowano łącznie 25 wariantów technicznych, w tym jeden pierwotnie zaprojektowany, z czego sześć w zakresie architektonicznym, osiem w zakresie instalacji sanitarnych oraz dziesięć w zakresie instalacji pozyskujących energię odnawialną. Najkorzystniejszymi rozwiązaniami ze względu na koszty eksploatacyjne zmienne i stałe są rozwiązania bazujące na wykorzystaniu pomp ciepła typu powietrze-woda oraz pomp ciepłą typu glikol-woda wsparte instalacją fotowoltaiczną o mocy 33,78 kWp pokrywająca całą dostępną powierzchnią dachu w przedmiotowym budynku. Roczne całkowite koszty eksploatacyjne dla tych rozwiązań są niższe od rozwiązania bazowego o odpowiednio 76,80% i 81,57%. Znaczące środki finansowe, które można uzyskać w ramach przedmiotowego programu przy uwzględnieniu dodatkowych środków w postaci uzyskania grantu OZE powoduje, że warianty bazujące na wykorzystaniu rozwiązań alternatywnych finalnie stają się tańsze o ok. 35,0% całkowitych kosztów inwestycyjnych od rozwiązania bazowego. Ta stymulacja powinna ukierunkować decydentów w kierunku podjęcia decyzji o budowie budynków energooszczędnych zgodnie z wytycznymi programu wsparcia.

EN

The article presents the results of the economic analysis of the measures necessary to implement in order to meet the requirements resulting from the update of the social and municipal housing program (BSK). These requirements apply to the desired energy standard for which the value of the annual demand for non-renewable primary energy EP cannot exceed 52 kWh/(m2year). A total of 25 technical variants were analysed, including one originally designed, of which six architectural variants, eight sanitary installations and ten renewable energy installations. The most advantageous solutions in terms of variable and fixed operating costs are solutions based on the use of air-water heat pumps and glycol-water heat pumps supported by a photovoltaic installation with a capacity of 33.78 kWp covering the entire available roof area in the building. The annual total operating costs for these solutions are lower than the base solution by 76.80% and 81.57%, accordingly. Signiﬁcant ﬁnancial resources that can be obtained under the program in question, taking into account additional funds in the form of obtaining a RES grant, make the variants based on the use of alternative solutions ultimately cheaper by approx. 35.0% of the total investment costs than the base solution. This stimulation should direct decision-makers towards making decisions on the construction of energy-efﬁcient buildings in accordance with the guidelines of the support programme.

5

Pompowanie ciepła

Skurzok Dominik

Przegląd Komunalny

|

2024

|

nr 2

48--51

PL

Pompy ciepła to wynalazek jeszcze z XIX roku. Musiało upłynąć z górą półtora wieku, by doczekał się on szerokiej popularności, stając się hitem rynku energetycznego i nadzieją na to, by czysto i efektywnie pozyskiwać ciepło.

6

Wpływ pakietu „Fit for 55” na budownictwo

Gilewski Paweł, Krysik Piotr, Węglarz Arkadiusz

Materiały Budowlane

|

2024

|

nr 1

49--51

7

Potencjał dekarbonizacji zabytkowej kamienicy w Warszawie

Firląg Szymon, Kaliszuk-Wietecka Agnieszka, Sławińska Martyna

Materiały Budowlane

|

2024

|

nr 2

50--54

PL

Konieczność zmniejszenia udziału budownictwa w ogólnym zapotrzebowaniu na nieodnawialną energię pierwotną i minimalizacji emisji dwutlenku węgla na etapie eksploatacji budynków wymusza opracowanie planu termomodernizacji i dekarbonizacji budynków. Proces ten wymaga jednak szczególnego planowania w przypadku obiektów zabytkowych. W artykule przeprowadzono analizę stanu istniejącego i opracowano dwa warianty termomodernizacji jednej z przedwojennych, zabytkowych kamienic warszawskich przy ulicy Kopernika 23. Sprawdzono, jak zmiany w budynku mogą wpłynąć na jego efektywność energetyczną oraz emisję CO2 i innych szkodliwych substancji, a także poprawę komfortu użytkowania budynków. Głównym założeniem było zmniejszenie zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną oraz zminimalizowanie emisji CO2. W przedstawionych propozycjach wzięto również pod uwagę architekturę budynku i jego otoczenie.

EN

The need to reduce the share of construction in the overall demand for non-renewable primary energy and to minimize carbon dioxide emissions during the operation stage of buildings requires the development of a plan for renovation and decarbonization of buildings. However, this process requires special planning for historic buildings. The article analyzes the existing state and develops two variants of renovation of one of Warsaw's pre-war historic apartment buildings at 23 Kopernika St. It examines how changes to the building can affect its energy efficiency and emissions of CO2 and other pollutants, as well as improve indoor comfort. The main goal was to reduce the demand for non-renewable primary energy and minimize CO2 emissions. The proposed solutions also took into account buildings architecture and surroundings.

8

Charakterystyka energetyczna wielorodzinnych budynków mieszkalnych na przykładzie aglomeracji warszawskiej

Kwiatkowski Jerzy

Materiały Budowlane

|

2024

|

nr 1

57--60

9

Transformacja polskiej energetyki w aspekcie neutralności klimatycznej. Artykuł dyskusyjny

Jędral Waldemar

Energetyka

|

2024

|

nr 1

8--12

PL

Europejski Zielony Ład z pakietem Fit for 55 i nowymi regulacjami w zakresie transportu samochodowego zmierzają do osiągnięcia przez UE neutralności klimatycznej do 2050 r. W artykule omówiono realne szanse dokonania w tym czasie transformacji energetycznej w Polsce, uwzględniając konieczność transformacji również innych dziedzin gospodarki, całkowicie eliminującej paliwa kopalne. Oszacowano zapotrzebowanie na energię elektryczną (e.e.) również innych użytkowników, tj. transportu i ciepłownictwa, po transformacji. Zbudowanie w Polsce źródeł odnawialnych (OZE) o największych możliwych do osiągnięcia mocach lądowych farm wiatrowych (80 GW), morskich farm wiatrowych (20 GW) i farm fotowoltaicznych (92,5 GW), nawet wsparte magazynami energii o wielkich pojemnościach (3500-4000 GW) i elektrowniami jądrowymi o mocach 15-20 GW, może nie sprostać zapotrzebowaniu. Konieczne będzie radykalne ograniczenie ilości e.e. pobieranej z sieci poprzez znaczny wzrost efektywności energetycznej procesów produkcyjnych i eksploatacyjnych w całej gospodarce oraz powszechne instalowanie i eksploatowanie przez wszystkich użytkowników rozproszonych OZE, wykorzystujących energię wiatru, słońca i wody oraz energię geotermalną. Należy także znacznie ograniczyć marnotrawienie wielkich ilości e.e. i ciepła.

EN

The European Green Deal with the Fit for 55 package and new regulations in the field of road transport aim to achieve climate neutrality by the EU by 2050. The article discusses the real chances of achieving the power engineering transformation in Poland at that time, taking into account the need to also transform other areas of economy that completely eliminates fossil fuels. The demand for electricity of the entire economy was estimated, including: transport and heating, after transformation. Building renewable energy sources (RES) in Poland with the highest possible capacities of onshore wind farms (80 GW), offshore wind farms (20 GW) and photovoltaic farms (92,5 GW), even supported by energy storage facilities with large capacities (3500-4000 GW) and nuclear power plants with a capacity of 15-20 GW, may not meet the demand. It will be necessary to radically reduce the amount of electricity collected from the network by a significant increase in the energy efficiency of production and operational processes throughout the economy and the widespread installation and operation of distributed RES using wind, solar, water and geothermal energy by all users. The waste of large amounts of electricity and heat should also be significantly reduced.

10

Experimental study of dispersed flow in the thermopressor of the intercooling system for marine and stationary power plants compressors

Konovalov Dmytro, Kobalava Halina, Radchenko Mykola, Løvås Terese, Pavlenko Anatoliy, Radchenko Roman, Radchenko Andrii

Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences

|

2024

|

Vol. 72, nr 1

art. no. e148439

EN

This study investigates the use of a thermopressor to achieve highly dispersed liquid atomization, with a primary focus on its application in enhancing contact cooling systems of the cyclic air for gas turbines. The use of a thermopressor results in a substantial reduction in the average droplet diameter, specifically to less than 25 μm, within the dispersed flow. Due to practically instantaneous evaporation of highly atomized liquid droplets in accelerated superheated air the pressure drop is reduced to minimum. A further increase of the air pressure takes place in diffuser. In its turn, this allows for the compensation of hydraulic pressure losses in the air path, thereby reducing compressive work. Experimental data uncover a significant decrease in the average droplet diameter, with reductions ranging from 20 to 30 µm within the thermopressor due to increased flow turbulence and intense evaporation. The minimum achievable droplet diameter is as low as 15 µm and accompanied by a notable increase in the fraction of small droplets (less than 25 µm) to 40–60%. Furthermore, the droplet distribution becomes more uniform, with the absence of large droplets exceeding 70 µm in diameter. Increasing the water flow during injection has a positive impact on the number of smaller droplets, particularly those around 25 μm, which is advantageous for contact cooling. The use of the thermopressor method for cooling cyclic air provides maximum protection to blade surfaces against drop-impact erosion, primarily due to the larger number of droplets with diameters below 25 μm. These findings underline the potential of a properly configured thermopressor to improve the efficiency of contact cooling systems in gas turbines, resulting in improved performance and reliability in power generation applications. The hydrodynamic principles explored in this study may have wide applications in marine and stationary power plants based on gas and steam turbines, gas and internal combustion engines.

11

Impact of a photovoltaic installation on economic efficiency on the example of a company with high energy consumption

Mikulik Jerzy, Niekurzak Mariusz

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2023

|

z. 169

522--540

EN

Purpose: The research objective of the work is to quantify the levels of profitability of a photovoltaic installation for a company from the clothing industry. The authors of the article answer the question of where and under what boundary conditions in Poland there is already economic justification for the construction of photovoltaic power plants producing energy for the needs of their own business activity. Design/methodology/approach: The study was conducted using the methods of models of economic measures. These methods allowed the authors to calculate the market value of the investment with the assumed boundary criteria and to determine the economic efficiency of the investment. In addition, the authors made an analysis of the energy consumption of the company's implementation of individual manufacturing processes. The research was carried out in the period 2020-2022 on the example of a real PV installation. Findings: Installing a photovoltaic system in production plants brings many benefits. It should be noted that each kWh produced in a PV installation makes the investor independent of the grid distributor, reduces the consumption of energy from conventional sources, minimizes the emission of pollutants into the atmosphere and favors economic development. In addition, investment in this type of installation allows for obtaining income from the sale of surplus energy produced. Practical implications: The presented models have shown that the project of their implementation is fully economically justified and will allow investors to make a rational investment decision. Originality/value: The contribution of this work is to obtain data that allowed the authors to indicate directions for improvement that may contribute to a more reliable assessment of the profitability of the tested installations. The proposed research can improve the planning of new industrial plants in terms of PV Installations as well as the redesign of existing ones.

12

Influence of window roller blinds on energy consumption in residential buildings in Serbia

Djoković Jelena M., Nikolić Ružica R., Bokůvka Otakar, Pastorková Jana

System Safety : Human - Technical Facility - Environment

|

2023

|

Vol. 5, iss. 1

75--82

EN

Roller blinds are devices that are retracted and wrapped in a box above the window opening and are used to protect against the solar radiation. Those are the well-known devices with distinct advantages over the fixed external dimming elements. The influence of external blinds on the internal thermal environment in climatic conditions in the Republic of Serbia, the city of Kragujevac, was considered in this research. An external blind was installed in the test room and its influence on the internal temperature was compared with the internal temperature of the room without the blind. Real-time monitoring was carried out in February and August 2023. The results presented in this paper show that the blind reduces the temperature in summer by 3.57ºC and increases it in winter by 1.76ºC. The cooling load can be reduced by about 20%, and the heat load by about 15%.

13

Green buildings in pursuit of healthy and safe human living environment

Vranayova Zuzana, Tkachenko Tetiana, Lis Anna, Savchenko Olena, Vranay Frantisek

System Safety : Human - Technical Facility - Environment

|

2023

|

Vol. 5, iss. 1

204-211

EN

Emission of harmful substances into the atmosphere resulting from the combustion of fuels in the energy production process and road traffic intensity are a key determinants of poor air quality in cities and the creation of an unfriendly environment for people to live in, which has a significant impact on their safety and health. The first step to reducing emissions is to reduce energy consumption. The ecological effect resulting from the thermal modernization of existing residential building stock was estimated. Nature-based solutions were proposed to compensate for the lost green areas in favor of gray infrastructure in the form of green roofs and walls. The possibility of improving environmental conditions by introducing this type of solutions into the urban tissue was assessed. Depending on the type of vegetation, one m2 of green cover is able to absorb an average of 2.3 kg of CO2 and 0.2 kg of particulate matter from the air per year. Renewable energy sources are an important element of green buildings. Heat pump may be the most advantageous solution in minimizing emissions combined with low operating costs. Obtaining energy from geothermal sources would be equally beneficial in terms of reducing emissions, but there are risks changes in groundwater levels or soil damage. Solar energy is one of the leading renewable energy sources, especially in hot water installations, where it is possible to reduce energy consumption by up to 50%.

14

Zdalny odczyt zużycia mediów jako element inteligentnych budynków i zrównoważonego rozwoju

Ryńska Joanna

Rynek Instalacyjny

|

2023

|

Nr 9

106--108

PL

Wiedza o faktycznym zużyciu mediów, takich jak zimna i ciepła woda, energia cieplna czy chłód, daje użytkownikom końcowym motywację do zmiany zachowań na sprzyjające oszczędzaniu, a zarządcom budynków informacje na temat obszarów, gdzie możliwa jest optymalizacja zużycia wody i energii oraz zwiększenie efektywności energetycznej. Systemy indywidualnego opomiarowania ze zdalnym odczytem są bardzo pomocnym i skutecznym narzędziem w realizacji tych zadań.

15

Zastosowanie procesów adiabatycznych do poprawy efektywności energetycznej systemów chłodniczych

Ryńska Joanna

Rynek Instalacyjny

|

2023

|

Nr 10

66--69

PL

Chłodzenie budynków, szczególnie obiektów komercyjnych i przemysłowych, wymaga dużych nakładów energii. Istotne oszczędności można uzyskać, ograniczając pracę urządzeń sprężarkowych na rzecz ewaporacyjnych, wymagających dużo mniejszych nakładów energetycznych.

16

Zarządzanie energią w zabudowie rozproszonej

Kluczberg Beata, Żurawski Jerzy, Fedorczak-Cisak Małgorzata

Rynek Instalacyjny

|

2023

|

Nr 7-8

56--64

PL

Zarządzanie energią w obiektach rozproszonych wymaga zastosowania odpowiedniego oprogramowania oraz infrastruktury towarzyszącej. Potencjał energii w budynkach jedno- i wielorodzinnych, w obiektach publicznych czy sportowych oraz w specjalnie zaprojektowanych magazynach energii umożliwia efektywne wykorzystanie jej alternatywnych źródeł, zwłaszcza OZE, do zaspokajania zapotrzebowania na ciepło, chłód i energię elektryczną. Zastosowane w Polsce rozwiązania wykazały skuteczność energetyczną i ekonomiczną systemów zarządzania energią także w obiektach rozproszonych, pozwalając uzyskać oszczędności energii i kosztów na poziomie od 5 do 10%. Obecne warunki geopolityczne i niestabilny rynek paliw kopalnych powinny się stać impulsem do rozwoju technologii opartych na energetyce rozproszonej. Chmurowe systemy automatyki gwarantują rozwój takiej energetyki w Polsce oraz poprawę krajowej efektywności energetycznej.

17

Wybór systemu ogrzewania i chłodzenia dla nowo projektowanego budynku hotelowego

Szczepankiewicz Grzegorz, Komerska Anna

Rynek Instalacyjny

|

2023

|

Nr 7-8

72--78

PL

W artykule dokonano oceny efektywności energetycznej wybranych rozwiązań systemów HVAC w projektowanym budynku hotelowym. Analizie poddano wybrane warianty instalacji centralnego ogrzewania, klimatyzacji oraz wentylacji w aspekcie spełniania wymagań WT 2021, w tym pod względem wykorzystania odnawialnych źródeł energii i ich wpływu na wartość wskaźnika energii pierwotnej EP. Dla wariantów spełniających wymagania WT 2021 przeprowadzono analizę ekonomiczną obejmującą koszty inwestycyjne oraz eksploatacyjne.

EN

The article evaluates the energy efficiency of selected design solutions for HVAC systems in the designed hotel building. Selected variants of central heating, air conditioning and ventilation installations were analyzed in terms of meeting the requirements of Polish building codes WT 2021, including the use of renewable energy sources and their impact on the value of the primary energy index EP. For variants meeting the requirements of WT 2021, an economic analysis was carried out, including investment and operating costs.

18

Wentylatory - wymagania i oczekiwania dotyczące efektywności energetycznej

Joniec Waldemar

Rynek Instalacyjny

|

2023

|

Nr 3

50--52

PL

Wentylatorom, tak jak i innym urządzeniom zasilanym energią elektryczną, stawia się w UE wymagania prawne dotyczące efektywności - ważne jest, by zużywały tej energii jak najmniej. Pierwsze zalecenia dotyczące pracy silników elektrycznych pojawiły się już ponad 20 lat temu. Energia elektryczna pochodziła wówczas głównie z paliw kopalnych i wymagania odnośnie do efektywności urządzeń elektrycznych pracujących stale lub przez większość roku miały duże znaczenie w kontekście obniżania emisji spalin wpływającej na przyspieszanie zmian klimatycznych. Obecnie znaczna część energii elektrycznej pozyskiwana jest w UE ze źródeł odnawialnych, ale do wyzwań ekologicznych doszły kwestie bezpieczeństwa energetycznego i efektywność wentylatorów nabrała nowego znaczenia.

19

Systemy rozprowadzania powietrza - nowe rozwiązania wentylacyjne

Ryńska Joanna

Rynek Instalacyjny

|

2023

|

Nr 4

91--94

PL

Prawidłowa wentylacja mechaniczna wymaga rozprowadzenia w budynku powietrza o odpowiedniej jakości, osiągnięcia wysokiej efektywności energetycznej w procesach jego przygotowania do odpowiedniej temperatury oraz zapewnienia komfortu akustycznego użytkownikom pomieszczeń. Odpowiadają za to w dużym stopniu właściwie dobrane do danego budynku systemy rozprowadzania i nawiewu powietrza.

20

Renowacja wielorodzinnych budynków historycznych

Grelich Paulina, Laska Marta

Rynek Instalacyjny

|

2023

|

Nr 12

26--30

PL

Budynki zabytkowe oraz zlokalizowane w obszarze ochrony konserwatorskiej mają duży potencjał obniżenia zużycia energii, ale ze względu na walory architektoniczne znacznie ograniczone możliwości termomodernizacyjne. W artykule przedstawiono wytyczne dla inwestorów oraz pozytywne przykłady budynków wielorodzinnych w wybranych miastach Niemiec, Szwajcarii i Holandii, które, pomimo ograniczeń, zostały kompleksowo zmodernizowane w kierunku standardu możliwie niskoenergetycznego. W budynkach tych, oprócz ociepleń przegród i wymiany stolarki, zastosowano rozwiązania bazujące na OZE, takie jak pompy ciepła, panele fotowoltaiczne i termiczno-fotowoltaiczne, urządzenia mikrokogeneracyjne, systemy wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła czy wykorzystujące ciepło odpadowe ze spalin jako dolne źródło pompy ciepła. Działania te przyniosły wymierne efekty w postaci obniżenia emisji CO2 nawet o 88%, wskaźnika EK o 81%, a EP o 86%. Uwzględniały one także komfort mieszkańców, tzn. zastosowano rozwiązania generujące niższy poziom hałasu i izolację akustyczną, jednostki umieszczono w miejscach niewidocznych, skorzystano także z możliwości synergii różnych rozwiązań technicznych. Głęboka transformacja sektora budowlanego w Polsce nie jest łatwym zadaniem i wymaga długofalowych i konkretnych działań. Jednak przykłady rozwiązań z sąsiednich krajów pokazują, że jest ona możliwa nawet w budynkach podlegających przepisom konserwatorskim.

EN

Historic buildings, as well as those located in conservation areas, have great potential for reducing energy consumption, but due to their architectural value, they have highly limited opportunities for thermomodernization. The article presents guidelines for investors and positive examples of multifamily buildings in selected cities in Germany, Switzerland and the Netherlands, which, despite their limitations, have been comprehensively modernized to a low-energy standard as possible. In the buildings, in addition to insulating the envelope and replacing the woodwork, RES-based solutions such as heat pumps, photovoltaic and thermal-photovoltaic panels, micro-cogeneration devices, mechanical ventilation systems with heat recovery or using waste heat from exhaust gases as a source of heat pumps were used. Such solutions have brought measurable results in reducing CO2 emissions by up to 88%, EK by 81%, and EP by 86%. In addition to the dimension of energy savings, the described solutions took into account the comfort of residents, i.e. the focus was on solutions that generate lower noise levels, the use of acoustic insulation, the location of units in invisible places or the possibility of synergies between different technical solutions. Deep transformation of the building sector in Poland is not an easy task and requires long-term and concrete actions. However, examples of solutions from neighboring countries show that it is possible even in buildings under the preservation regulations.