Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Mały atom, wielka sprawa – krok w ewolucji czy rewolucja w polskiej energetyce

Gorczyca-Goraj Anna

Energetyka

|

2024

|

nr 1

13--21

PL

Komisja Europejska zaprezentowała zbiór inicjatyw określonych jako Europejski Zielony Ład (European Green Deal) [1] wskazując kierunek rozwoju krajom członkowskim, a mianowicie w 2050 roku Europa ma być pierwszym kontynentem neutralnym dla klimatu. Z tą ambicją świat polityki kreuje wizję nowoczesnej polityki klimatycznej, jak również przemysłowej. Firmy zużywające dużo energii potrzebują zielonej energii elektrycznej, jeśli chcą, aby ich procesy produkcyjne były neutralne dla klimatu. Transformacji energetycznej towarzyszy również dynamiczny rozwój sieci elektroenergetycznej, zarówno na poziomie przesyłowym, jak i dystrybucyjnym. Sieci stanowić mają centralny interfejs dla zastosowań energetycznych, które do tej pory opierały się głównie na paliwach kopalnych, zarówno w transporcie drogowym, ciepłownictwie, jak i w procesach przemysłowych. Polska nie może dłużej opierać swojej energetyki na węglu. Konieczna jest dywersyfikacja wytwarzania energii, czyli wprowadzenie różnorodnych źródeł energii, przy założeniu ich niskoemisyjności. Polityka klimatyczna UE nie jest jedyną motywacją, chodzi także o względy czysto ekonomiczne związane z polskim górnictwem. Aby sprostać wymaganiom i zmianom w energetyce europejskiej w Polsce planuje się rozwój energetyki atomowej i to w wydaniu „dużego” i „małego” atomu. W artykule przedstawiono różnice między tymi technologiami, z naciskiem na podkreślenie potencjału małych reaktorów modułowych (Small Modular Reactors, SMR).

EN

The European Commission presented a set of initiatives known as the European Green Deal [1], indicating the direction of development for member states, namely in 2050 Europe is to be the first climate-neutral continent. With this ambition the world of politics creates a vision of modern climate and industrial policy. Companies that consume a lot of energy need green electricity if they intend to make their production processes climate neutral. The energy transformation is also accompanied by the dynamic development of the power grid, both at the transmission and distribution levels. The networks are to constitute a central interface for energy applications that so far have been mainly based on fossil fuels, in transport, heating and industrial processes. Poland cannot base the energy production on coal any longer. It is necessary to diversify energy production, i.e. introduce various energy sources assuming their low emission. However, the EU’s climate policy is not the only motivation, it is also about purely economic reasons related to Polish mining. In order to meet the requirements and changes in the European energy sector, the development of nuclear energy in Poland is planned in both ways, i.e. the conventional and small modular reactors. The article presents the differences between these technologies, with an emphasis on the potential of small modular reactors (Small Modular Reactors, SMR).

2

Waloryzacja, optymalizacja i dywersyfikacja sposobami na poprawę sytuacji w budownictwie

Adamczak-Bugno Anna

Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne

|

2023

|

Nr 6

22--32

PL

Sektor budowlany od dłuższego czasu funkcjonuje w warunkach wysokiej inflacji. Trendy rynkowe, przede wszystkim ceny materiałów, mocno odbiegają od znanych dotychczas schematów i są dodatkowo mocno skorelowane z decyzjami politycznymi. Czy rozwiązaniem umożliwiającym utrzymanie się firm na rynku w trudnej sytuacji może być waloryzacja, efektywna optymalizacja kosztów oraz szukanie zleceń w innych segmentach rynku budowlanego?

3

Zaawansowanie działań Komisji Europejskiej ukierunkowanych na uniezależnienie Europy od rosyjskich paliw kopalnych

Ciechanowska Maria

Nafta-Gaz

|

2023

|

R. 79, nr 1

61--66

PL

W artykule przedstawiono realizację wybranych zadań przyjętych przez KE w ramach planu REPowerEU, zmierzającego do uniezależnienia Europy od rosyjskich paliw kopalnych, a równocześnie do budowy nowego europejskiego systemu energetycznego wraz z odpowiednią infrastrukturą. Zwrócono uwagę na kilka aspektów, w tym między innymi na pilną konieczność zdywersyfikowania źródeł dostaw gazu ziemnego do UE. Omówiono działania wewnątrzwspólnotowe podjęte dla złagodzenia kryzysu energetycznego (utworzenie między innymi unijnej platformy energetycznej, zawarcie szeregu porozumień tzw. solidarnościowych między krajami członkowskimi na dostawy gazu w sytuacjach kryzysowych). Przedstawiono planowane inwestycje o charakterze wspólnotowym zwiększające możliwości zaopatrzenia w gaz (w tym między innymi terminal pływający w Gdańsku, rozbudowa gazociągu przesyłowego LNG przez Pireneje i rozbudowa połączeń systemów przesyłowych Hiszpanii, Francji czy Włoch z systemami afrykańskimi). Zaprezentowano wybrane projekty inwestycyjne związane z dostarczaniem gazu do Polski, a współfinansowane ze źródeł europejskich. Podkreślono istotne znaczenie oszczędzania i efektywnego wykorzystania energii, będących najtańszym, ale i najbardziej skutecznym sposobem zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego.

EN

The paper presents the implementation of selected objectives adopted by the EC as part of the REPowerEU plan, aiming to make Europe independent of Russian fossil fuels while building a new European energy system with the relevant infrastructure. Several aspects were highlighted, such as the urgent need to diversify the EU's natural gas supply sources. The intra-Community measures taken to mitigate the energy crisis (the creation of an EU energy platform, the conclusion of a number of so-called solidarity agreements between Member States for the supply of gas in crisis situations, among others) are discussed. Community-based planned investments to increase gas supply possibilities are presented (such as a floating terminal in Gdańsk, the extension of the LNG transmission pipeline across the Pyrenees and the expansion of the connections of the transmission systems of Spain, France and Italy with those of Africa). Selected investment projects related to the supply of gas to Poland and co-financed from European sources are presented. The critical importance of energy conservation and efficiency, which are the cheapest yet most effective means of increasing energy security, was highlighted.

4

Kompatybilność rop badana z zastosowaniem mikroskopu wysokociśnieniowego w warunkach dynamicznych

Szuflita Sławomir, Krasodomski Wojciech, Kuśnierczyk Jerzy, Wojnicki Mirosław, Warnecki Marcin

Nafta-Gaz

|

2023

|

R. 79, nr 1

11--19

PL

Ze względu na wysoką cenę lekkich rop większość rafinerii skłania się do zakupu większych ilości tańszych rop „okazyjnych”, które są cięższe i zawierają wyższe stężenia siarki i kwasów naftenowych. Takie podejście doprowadza do większej częstotliwości prac serwisowych związanych z oczyszczaniem instalacji procesowej w rafinerii. Na szczęście zrozumienie przyczyn i metod łagodzenia wytrącania się zanieczyszczeń ropopochodnych uległo ostatnio znacznej poprawie dzięki opracowaniu narzędzi do przewidywania i identyfikacji. Co zaskakujące, 90% zanieczyszczeń ropopochodnych w rafinacji ma tylko kilka wspólnych przyczyn. Analiza osadu zwykle pozwala na zidentyfikowanie pierwotnej przyczyny, którą potwierdza odnalezienie prekursora tego niekorzystnego zjawiska w ropie naftowej przepływającej przez zanieczyszczoną jednostkę instalacji. Odpowiednie rozpoznanie zagadnienia może wprowadzić szereg potencjalnych metod łagodzących, z których dana rafineria może wybrać najlepszą do wdrożenia. Każdy kraj na świecie dąży do osiągnięcia jak największego bezpieczeństwa energetycznego, a tym samym do dywersyfikacji dostaw ropy i innych surowców. W przypadku ropy, gdy pozyskiwana jest ona z różnych źródeł, generuje się dodatkowy problem, a mianowicie kompatybilność. Okazuje się, że po zmieszaniu niektóre ropy wykazują tendencje do wytrącania osadów w zbiornikach magazynowych, a następnie w ciągu logistycznym. W jednej z poprzednich prac opracowano skuteczną metodę filtrowania pozwalającą na określenie kompatybilności rop i ich mieszanin. W obecnej pracy skoncentrowano się na tym, aby nowa metoda pozwoliła na szybszą możliwość wykonania pomiaru kompatybilności przy jednoczesnej możliwości ponownego wykorzystania tej samej próbki. Opracowany nowy sposób badań kompatybilności z wykorzystaniem mikroskopu (ang. high-pressure microscope, HPM) zastosowano do dwóch rop pochodzących z różnych kierunków dostaw. Pomiary wykonano dla rop i ich mieszanin w temperaturze 120°C i pod ciśnieniem 25 bar. Pomiar kompatybilności rop metodą filtrowania wykorzystano do celów porównawczych, gdzie masa odseparowanego osadu na specjalistycznych filtrach stanowiła wyznacznik kompatybilności badanych rop.

EN

Since the price of light crude oil is high, most refineries prefer to purchase higher volumes of cheaper bargain crude, which is heavier and contains higher concentrations of sulfur and naphthenic acids. This approach leads to a higher frequency of treatment service works to maintain the refinery's process plant. Fortunately, understanding precipitation mechanisms and the development of methods to mitigate precipitates of petroleum contaminants has recently improved with the advancement of prediction and identification tools. Surprisingly, 90% of petroleum contaminants in refining have only a few common causes. Sediment analysis usually identifies the initial trigger, which is confirmed by finding a precursor to this unfavourable phenomenon in the crude oil flowing through the contaminated unit. Appropriate identification of the issue can result in several potential mitigation methods from which a particular refinery can choose the best one to implement. Every country in the world strives to achieve greater energy security and thus diversification of the supply of oil and other raw materials. When crude oil is obtained from different sources, an additional problem can appear during processing in the refinery, namely oil compatibility. Some crude oils, when blended, tend to precipitate sediments in the process chain. In the previous statutory work, an effective filtering method was developed to determine crude oils' compatibility. Now, attention has been paid to speeding up the measurements and reusing the sample. A new method of compatibility testing using an HPM microscope was developed for two crude oils from different supplies. The measurements were performed for crude oils and their mixtures at 120°C under 25 bar pressure. Compatibility tests using the filtering method were used for comparative studies. The mass of sediment separated on dedicated filters was taken as an indicator of compatibility for investigated crude oils.

5

Hybrydowe instalacje grzewcze wykorzystujące ciepło słoneczne – praktyczny kompromis

Starościk Janusz

Energetyka Rozproszona

|

2022

|

nr 7

85--97

PL

Obecne działania mające na celu dekarbonizację energetyki i ogrzewnictwa oraz ograniczenie wykorzystania paliw kopalnych zmuszają do poszukiwania rozwiązań, które realnie pozwolą na stopniowe dochodzenie do tego celu bez narażenia użytkowników końcowych na niebezpieczeństwo wynikające z utraty pokrycia zapotrzebowania na ciepło. Zwiększanie udziału odnawialnych źródeł energii w ogrzewaniu jest uzasadnionym działaniem, jednak należy pamiętać, że ich zastosowanie wymaga podwyższania efektywności energetycznej budynków, głównie poprzez ograniczenie ich zapotrzebowania na ciepło. W praktyce jest to trudne do wykonania w krótkim czasie z uwagi na skrajną niejednorodność w konstrukcjach budynków oraz inne czynniki, takie jak preferencje i zasoby finansowe użytkowników końcowych, parametry lokalnych systemów energetycznych i specyfika konstrukcji samych budynków. Dlatego szuka się rozwiązań, które z jednej strony pozwolą na stopniowe zmniejszenie udziału paliw kopalnych i energii elektrycznej ze źródeł konwencjonalnych w ogrzewaniu wraz z postępem realizowanej termomodernizacji, a z drugiej zapewnią odbiorcom bezpieczeństwo energetyczne. Takie rozwiązanie powinno również docelowo prowadzić do ograniczenia kosztów zakupu nośników energii przez zwiększanie udziału dostępnych lokalnie zasobów energii. Warunki te spełniają hybrydowe instalacje grzewcze – składające się z różnych uzupełniających się nawzajem źródeł ciepła połączonych w jeden układ, który automatycznie dostosowuje się do warunków podaży dostępnych lokalnie zasobów. Dobrym tego przykładem jest kombinacja kolektorów słonecznych z magazynem ciepła i dodatkowym źródłem ciepła, odgrywającym rolę źródła szczytowego, dzięki czemu istnieje możliwość zwiększania udziału czystego bezemisyjnego ciepła pochodzącego z kolektorów słonecznych i zagwarantowania stałego komfortu cieplnego odbiorcom.

EN

Current activities aimed at decarbonization the energy and heating supply and reduction of the use of fossil fuels, force us to look for solutions that will realistically allow for a gradual achievement of this goal, without risking the security of covering the heat demand of end users. Increase the share of renewable energy sources in heating is a justified measure, but it should be remembered that their use requires increase the energy efficiency of buildings, mainly by reducing their heat demand. In practice, this is a difficult task to accomplish in a short time due to the extreme heterogeneity in building structures and other various factors such as end-user preferences and their financial resources, available local energy systems and the resources of buildings themselves. Therefore, solutions are sought that will, on the one hand, allow for a gradual reduction in the share of fossil fuels and electricity from conventional sources in heating along with the progress of thermal modernization, and on the other hand, will ensure energy security for consumers. Such a solution should also ultimately lead to the reduction of the purchase costs of energy carriers by increasing the share of locally available energy resources. Hybrid heating installations are such solution. Currently, hybrid heating installations are installations consisting of various complementary heat sources combined into one system that automatically adjusts to the supply conditions of locally available resources. A good example of such an installation is a combination of solar collectors with a heat storage and a supplementary additional heat source, acting as a peak source, thanks to which we have the opportunity to increase the share of clean, emission-free heat from solar collectors and guarantee constant thermal comfort to recipients.

6

Ocena kompatybilności rop naftowych metodą pompową i filtracyjną

Szuflita Sławomir, Krasodomski Wojciech, Kuśnierczyk Jerzy, Wojnicki Mirosław, Warnecki Marcin

Nafta-Gaz

|

2021

|

R. 77, nr 7

463--470

PL

Z danych Narodowego Banku Polskiego wynika, że w 2019 roku import ropy do Polski wyniósł 26,3 mln ton, z czego główny jej wolumen pochodził z Rosji. Konieczność zapewnienia większego bezpieczeństwa energetycznego kraju wymusza dywersyfikację dostaw ropy naftowej, przez co największe krajowe rafinerie z roku na rok zwiększają udział dostaw z różnych źródeł. Pociąga to za sobą potrzebę nieustannego uzyskiwania informacji o opłacalności przerobu nowych rodzajów ropy i potencjalnych problemach skutkujących podwyższeniem kosztów. Kontrole jakości oferowanych na rynku surowców pomagają zminimalizować ryzyko zakupu niekompatybilnych gatunków rop dzięki upewnieniu się, że proponowana partia spełnia właściwe wymagania jakościowe. Szczególne znaczenie ma fakt, że badania takie należy wykonywać wyprzedzająco, zanim zostanie podjęta decyzja o zakupie konkretnego surowca naftowego i wprowadzeniu go do instalacji w rafinerii. Często jednak zdarza się, że szczegółowe badania wykonywane są dopiero po zakupie. Należy zwrócić uwagę, że samo badanie właściwości fizykochemicznych i określanie wydajności poszczególnych frakcji nie jest wystarczające. Wytrącanie osadów w ciągu logistycznym ropy naftowej jest istotnym problemem zarówno w instalacjach rurociągowych, bazach magazynowych, jak też w instalacjach rafineryjnych, w których przerabiana jest ropa zawierająca zdyspergowane osady. We wcześniejszym etapie badań opracowano skuteczną metodę filtrowania pozwalającą na określenie kompatybilności rop i ich mieszanin. Obecnie uwagę skupiono na opracowaniu nowej metody, która pozwoliłaby na szybszą możliwość wykonania pomiaru kompatybilności przy jednoczesnej możliwości ponownego wykorzystania tej samej próbki. Opracowany nowy sposób badań kompatybilności metodą pompową przetestowano na dwóch ropach pochodzących z różnych kierunków dostaw. Pomiary wykonano dla rop i ich mieszanin w temperaturze 150°C pod ciśnieniem 25 bar. Pomiar kompatybilności rop metodą filtrowania wykorzystano do celów porównawczych, wyznaczając na podstawie masy osadu odseparowanego na specjalistycznych filtrach dopuszczalne udziały procentowe, w których mieszaniny węglowodorowe były kompatybilne.

EN

According to the National Bank of Poland, by the end of 2019, oil imports to Poland amounted to 26.3 million tonnes of crude oil, where the main volume came from Russia. The need to ensure greater energy security enforces the diversification of crude oil supplies, thus the largest domestic refineries are increasing the share of supplies from different sources each year. This entails the need for continuous information on the profitability of processing new types of crude oil and potential problems resulting in increased cost. Quality control of the crude oil offered on the market helps minimize the risk of purchasing incompatible oil types by ensuring that the proposed shipment meets the relevant quality requirements. Of particular importance is the fact that such tests should be performed prior to the decision to purchase a particular crude oil and introduce it to the refinery’s installation. It often happens, however, that detailed tests are performed only after the purchase. It is important to note that testing the physicochemical properties and determining the yield of individual fractions alone is not sufficient. Precipitation of sediments in the logistic chain of crude oil is a significant problem both in pipeline installations, storage depots, and refinery installations, where crude oil containing dispersed sediments is processed. In the previous stage of work, an effective filtration method was developed to determine the compatibility of crude oils and their mixtures. Now, attention was focused on developing a new method that allowed for a faster compatibility measurement capability along with reusing samples for another measurement. The developed new method of pump compatibility testing was tested for two crude oils from different supply directions. The measurements were performed for crude oils and their mixtures at 150°C under 25 bar pressure. Compatibility of crude oils with the filtration method was used for comparison, where based on the mass of sediment separated on special filters, the allowable concentrations where hydrocarbon mixtures were compatible were determined.

7

Energetyczna rewolucja Olsztyna. Modernizacja oraz budowa źródeł ciepła w aspekcie nowych przepisów środowiskowych i planu na dywersyfikację paliw na przykładzie Miejskiego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. w Olsztynie

Kosin Jarosław

Instal

|

2021

|

nr 1

21--24

8

Impacts of Diversification on Operational Efficiency of Vietnam Commercial Bank

Anh Tran Thi Lan

Annals of Computer Science and Information Systems

|

2021

|

Vol. 28

55--61

EN

This research has focused on the assessment the impacts business diversification can have on the operational efficiency of commercial banks on the basis of regression of array data of 24 Vietnamese commercial banks in the period 2010 - 2020. The findings signify the important benefits of diversification in banking. By diversifying business activities, it is possible for banks to assert their position in the market, improve competitiveness, and thereby have many opportunities to find new incomes from non-traditional activities. Diversification is also a way for banks to limit risks and improve operational efficiency. This is reflected in the fact that the diversification index has positive influences on the bank’s operating efficiency both before and after risk adjustment. On the basis of research results, the author gives some policy implications.

9

Three Seas Initiative capabilities in terms of diversification of natural gas supply versus Russian Federation foreign policy – a geopolitical approach

Borówka Aleksy

Scientific Journal of the Military University of Land Forces

|

2020

|

Vol. 52, No. 3(197)

501--512

EN

The aim of the article is to determine potential strategic directions of development of the Three Seas initiative so as to ensure that it becomes an effective geopolitical system capable of the diversification of current natural gas sourcing towards non-Russian sources. The Russian Federation bases its geostrategic approach to foreign policy on controlling geopolitical pivots, and endeavors to regain lost influence spheres due to the collapse of the Soviet Union. As a monopolist in terms of natural gas supply to Central-East European countries, the Russian Federation has strengthened its position by having reach a set of geostrategic goals within the years of 2008-2018. The threat of using natural gas supply shortage as an instrument of foreign policy is one of the biggest challenge for Central-East European countries. The Three Seas Initiative is a popular international policy concept in Central-East Europe. However, its capabilities in terms of diversification of natural gas supply are limited because of the control of geopolitical pivots by the Russian Federation. The article indicates a set of challenges for diverting current natural gas supply, and proposes a set of strategic directions for developing the Three Seas Initiative.

PL

Celem artykułu jest określenie strategicznych kierunków rozwoju Inicjatywy Trójmorza jako efektywnego systemu geopolitycznego, zdolnego do dywersyfikacji dostaw gazu ziemnego z nierosyjskich źródeł. Federacja Rosyjska opiera swoje podejście geostrategiczne w polityce zagranicznej na kontrolowaniu sworzni geopolitycznych. Federacja Rosyjska dąży do odzyskania kontroli nad utraconymi strefami wpływów w wyniku upadku Związku Radzieckiego. Jako monopolista w zakresie dostaw gazu ziemnego do Europy Środkowo-Wschodniej, Federacja Rosyjska wzmocniła swoją pozycję przez osiągnięcie zespołu geostrategicznych celów w latach 2008-2018. Zagrożenie użycia podaży gazu ziemnego jako instrumentu polityki zagranicznej jest jednym z największych wyzwań dla Europy Środkowo-Wschodniej. Inicjatywa Trójmorza jest jedną z najpopularniejszych koncepcji polityki międzynarodowej w Europie Środkowo-Wschodniej. Jednakże, jej potencjał w zakresie dywersyfikacji dostaw gazu ziemnego jest ograniczony z powodu przejmowania kontroli nad sworzniami geopolitycznymi przez Federację Rosyjską. Artykuł wskazuje zarówno zespół wyzwań dywersyfikacji dostaw gazu ziemnego, jak i strategiczne kierunku rozwoju Inicjatywy Trójmorza.

10

Assessment of Security of Water Supply for Benissa Municipality, Spain Employing the Shannon-Weaver Model

Miazga Maciej, Królikowska Jadwiga

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2020

|

Tom 22, cz. 2

593--604

EN

This publication is a presentation of the methodology to determine the degree of diversification and allocation of water resources in water supply systems; with a differentiated level of need based on the example of the municipality of Benissa Spain. The article shows a frequency of the changes and factors that affect the functioning of the water supply system. Moreover, its presents the calculation of the diversification indices for the selected water supply system while the methodology offers the possibility of evaluating the diversification of water resources in two parameters according to an adapted form of the Shannon-Weaver index.

PL

Publikacja przedstawia metody wyznaczenia współczynnika dywersyfikacji i alokacji zasobów wodnych dla systemu zbiorowego zapotrzebowania wody cechującego się zróżnicowanym jej zapotrzebowaniem na przykładzie miasta Benissa w Hiszpanii. W pracy przedstawiono obliczenia stopnia dywersyfikacji zasobów wodnych, metodą dwu-parametryczną, wg zaadaptowanego wskaźnika Shannona-Weavera.

11

Fuels from waste for energy source diversification

Gołowicz Artur, Wojciechowski Andrzej

Polityka Energetyczna

|

2020

|

T. 23, z. 2

139--155

EN

The dynamics of economic development determines the need to develop technologies for waste recycling especially the acquisition of condensed fuels for the needs of the local diversification of energy sources. In a short time, Poland will probably lack its own produced electricity. To apply the process of diversification of energy sources, by developing methods of generating energy from waste, it becomes crucial to protect the environment. The use of cogeneration technology based on fuels derived from waste, in particular concentrated oil and gas fuels, is becoming more common and provides the basis for securing the energy supply in the preferred diversification process. Plastic waste processing in the controlled depolymerization process, which is the reverse of the polymerization process for hydrocarbon recovery – uses petroleum derivatives its production. At present, the greatest interest arises in the material recovery of plastics and rubber in the process of anaerobic thermal decomposition (thermolysis/pyrolysis), which is used on an industrial scale and consists in the degradation of polymer bonds into low molecular weight. The imperative of a modern economy is to obtain energy from fuels from waste treatment, including hazardous waste, preferably in the cogeneration process. The fuel obtained from waste may be used to obtain thermal or electric energy in order to diversify energy sources. The article presents innovative Polish technologies of obtaining fuel in processes of anaerobic thermal decomposition mainly of elastomeric and polymeric waste (including hazardous ones) for direct application in power generators of various power.

PL

Dynamika rozwoju gospodarczego determinuje potrzebę rozwoju technologii recyklingu odpadów, w szczególności pozyskiwania paliw skondensowanych na potrzeby lokalnej dywersyfikacji źródeł energii. W niedługim czasie, w Polsce prawdopodobnie będzie brakowało wyprodukowanej własnym sumptem energii elektrycznej. Stosowanie procesu dywersyfikacji źródeł energii ma za zadanie, opracowanie metody wytwarzania energii z odpadów w celu ochrony środowiska. Zastosowanie technologii kogeneracji opartej na paliwach pozyskiwanych z odpadów, w szczególności skoncentrowanych paliw typu olej i gaz, staje się coraz bardziej powszechne i daje podstawę bezpieczeństwa dostaw energii w preferowanym procesie jej dywersyfikacji. Obecnie największe zainteresowanie budzi odzysk materiałów z tworzyw sztucznych i gumy w procesie beztlenowego rozkładu termicznego (termolizy/pirolizy), który stosuje się na skalę przemysłową. Polega on na degradacji wiązań polimerowych do niskiej masy cząsteczkowej. Imperatywem nowoczesnej gospodarki jest pozyskiwanie energii z paliw pochodzących z przetwarzania odpadów, w tym niebezpiecznych, najkorzystniej w procesie kogeneracji. Pozyskane z odpadów paliwa mogą znaleźć zastosowanie w produkcji energii cieplnej lub elektrycznej w celu dywersyfikacji źródeł energii. W artykule przedstawione zostały innowacyjne polskie technologie pozyskiwania paliw w procesach beztlenowego rozkładu termicznego, głównie odpadów elastomerowych i polimerowych (w tym niebezpiecznych), do bezpośredniego zastosowania w agregatach prądotwórczych o zróżnicowanej mocy.

12

Use of the Shannon Wiener index to measure LAG diversity, a major player in regional rural development

Pártlová Petra, Vachal Jan, Dobrovič Ján, Tabor Joanna

Polish Journal of Management Studies

|

2020

|

Vol. 22, No. 1

385--400

EN

The article presents a new scientific approach to the issue of entropy as a pro-growth and limiting factor in regional development and its practical elaboration. The research goal was to formulate a theoretical definition of entropy in regional development and to verify it in practice, i.e. to diagnose the entropy factor and to effectively analyze it with the possibility of its practical use. The use of the Shannon Wiener index for Local Action Groups in the South Bohemian region has provided valid results in the field of differentiation of territorial units, such as Local Action Groups (LAGs), regions and municipalities, as well as an appropriate basis for prediction of their further development. The research has also confirmed suitability of four main indication pillars (economic, infrastructure, social and environmental) while their indicators should be adjusted to the character of the tested territory. An appropriate approach seems to be application of the entropy index to a relatively closed unit where the elements mutually affect one another and have mutual relations and ties. Outputs from the solution can be seen as a description of the general status in the individual LAGs; moreover, outputs from the research have been examined by LAG managements and they have seen them as an important source of knowledge and have made some recommendations to strengthen their informative capacity. In conformity with the findings we can conclude that the achieved results should be seen as the first approximation of the solution of the concerned issue and they need to be further verified and completed.

PL

W artykule przedstawiono nowe naukowe podejście do zagadnienia entropii jako czynnika prorozwojowego i ograniczającego rozwój regionalny oraz jego praktyczne opracowanie. Celem badań było sformułowanie teoretycznej definicji entropii w rozwoju regionalnym i zweryfikowanie jej w praktyce, tj. Zdiagnozowanie czynnika entropii i efektywna analiza z możliwością jej praktycznego wykorzystania. Zastosowanie indeksu Shannona Wienera dla lokalnych grup działania w regionie południowoczeskim dostarczyło wiarygodnych wyników w zakresie zróżnicowania jednostek terytorialnych, takich jak lokalne grupy działania (LGD), regiony i gminy, a także odpowiednią podstawę do prognozowania ich dalszego rozwoju. Badania potwierdziły również przydatność czterech głównych filarów wskazań (ekonomiczny, infrastrukturalny, społeczny i środowiskowy), a ich wskaźniki powinny być dostosowane do charakteru badanego terenu. Wydaje się, że właściwym podejściem jest zastosowanie wskaźnika entropii do stosunkowo zamkniętej jednostki, w której elementy wzajemnie na siebie oddziałują i mają wzajemne relacje i więzi. Wyniki rozwiązania można postrzegać jako opis ogólnego stanu poszczególnych LGD; ponadto wyniki badań zostały przeanalizowane przez kierownictwo LGD i uznały je za ważne źródło wiedzy i sformułowały zalecenia w celu wzmocnienia ich zdolności informacyjnej. Zgodnie z ustaleniami można stwierdzić, że uzyskane wyniki należy traktować jako pierwsze przybliżenie rozwiązania rozpatrywanej kwestii i wymagają dalszej weryfikacji i uzupełnienia.

13

Po co niemcom Nord Stream 2?

Garbicz Marek, Sokół Hanna

Rynek Energii

|

2019

|

Nr 3

3--8

PL

Nord Stream 2 jest w Europie ideą kontrowersyjną. Jest prawdopodobne, że budowa tego gazociągu zwiększy uzależnienie Niemiec od gazu rosyjskiego. Szacuje się, że przyjęta przez Niemcy polityka klimatyczna istotnie zwiększy zapotrzebowanie tego kraju na gaz ziemny. Nord Stream 2 jest przez wpływowe koła polityczne i biznesowe tego kraju traktowany jako swoista strategia hedgingowa minimalizująca ryzyko związane z rosnącym udziałem gazu w produkcji energii elektrycznej.

EN

Nord Stream 2 has been contentious issue in Europe. Building this pipeline will have potential consequences like greater German dependency to Russian gas. It is argued that due to climate policy adopted by Germany, future gas demand in this country could be much bigger. Nord Stream 2 is seen in many German business and political circles as a hedging strategy minimizing risks connected with growing share of gas in power production.

14

Zróżnicowanie cen żywności między państwami Unii Europejskiej

Szczepaniak Iwona

Przemysł Spożywczy

|

2019

|

T. 73, nr 2

6--11

PL

Celem artykułu jest analiza zróżnicowania cen żywności między państwami Unii Europejskiej. W badaniu wykorzystano dane Eurostat, który regularnie porównuje ceny dóbr i usług konsumpcyjnych w gospodarstwach domowych 28 państw członkowskich UE. Spośród cen produktów żywnościowych analizą porównawczą objęte są ceny około 440 produktów. Okres analizy obejmuje lata 2004-2017. Z przeprowadzonego badania wynika, że wskaźniki poziomu cen żywności i napojów bezalkoholowych w poszczególnych państwach członkowskich UE znacząco różnią się między sobą. Jednocześnie poziom cen tych produktów w „nowych” państwach członkowskich UE (UE-13) jest dużo niższy niż w „starych” państwach członkowskich (UE-15). Innym obserwowanym zjawiskiem jest stopniowe wyrównywanie się cen żywności wewnątrz Unii Europejskiej. Konwergencja cen żywności oznacza, że przewagi kosztowo-cenowe stopniowo przestają być dla producentów z państw UE-13 podstawową determinantą międzynarodowej konkurencyjności. W warunkach globalizacji i integracji europejskiej systematycznie rośnie znaczenie pozacenowych czynników konkurencyjności. Zmusza to producentów żywności z poszczególnych krajów do poszukiwania nowych źródeł przewag konkurencyjnych.

EN

The purpose of the paper is to analyse the differentiation of food prices between the European Union countries. The analysis is based on the data from Eurostat, that periodically compares prices of consumer goods and services in households in the EU-28. As regards food products, the comparative analysis covers prices of approximately 440 products. The analysis covers the period of 2004-2017. The analysis shows that price level indexes of food and non-alcoholic beverages vary significantly between the particular EU Member States. At the same time, prices of these products in the „new” EU Member States (EU-13) are much lower than in the „old” Member States (EU-15). Gradual levelling of food prices in the EU can also be observed. The convergence of food prices means that cost-price advantages gradually cease to be a key determinant of international competitiveness for producers from the EU-13 countries. Due to globalization and European integration, the importance of non-price competitiveness factors is systematically growing. This compels food producers from particular countries to seek new sources of competitive advantages.

15

Strategie dywersyfikacji w wodociągach

Rak Janusz R.

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2019

|

Nr 2

53--56

PL

Strategie dywersyfikacji stają się przedmiotem intensywnych badań naukowych i związanych z nimi studiów empirycznych. W pracy przedstawiono strategie dywersyfikacji stosowane w systemach wodociągowych. Obecnie dywersyfikacja z powodzeniem prowadzona jest w podsystemach źródeł dostawy wody, pompowni, przewodów magistralnych i sieciowych zbiornikach wodociągowych. Możliwości ilościowej oceny stopnia dywersyfikacji pozwalają na globalne zwiększenie niezawodności i bezpieczeństwa dostawy wody wodociągowej do odbiorców. Współczesne metody zarządzania ryzykiem wykreowały instrumenty alternatywnego finansowania ryzyka, które opierają się na równoczesnym stosowaniu retencji i transferu ryzyka. Dywersyfikacja w wykonaniu zastosowań inżynierskich oznacza wzrost potencjału bezpieczeństwa poprzez bardziej równomierne rozłożenie ryzyka na poszczególne podsystemy systemu wodociągowego.

EN

The strategies of diversification become the subject of intensive scientific research and empirical studies connected with them. The paper presents diversification strategies used in water supply systems. Currently, the diversification is successfully performed in subsystems of water supply sources, pumping stations, main and network water supply tanks. The possibilities of quantitative assessment of the level of diversification allow for a global increase in the reliability and safety of tap water supply to recipients. Modern methods of risk management have created tools for alternative risk financing, which are based on the simultaneous use of retention and risk transfer. Diversification in the implementation of engineering applications means an increase in the safety potential through a more even distribution of risk to individual subsystems of the water supply system.

16

Open innovation in the context of organisational strategy

Walecka-Jankowska Katarzyna, Zimmer Joanna

Engineering Management in Production and Services

|

2019

|

Vol. 11, no. 3

86--95

EN

The paper aims to analyse the relationship between different types of corporate strategy and open innovation in the contexts of the age, size and the operational range of enterprises. The research targeted companies in Poland that were surveyed from January to April, using traditional and electronic forms of a questionnaire. The questionnaire was developed based on a 5-point Likert scale. The level of “openness” of innovation processes in an enterprise was determined according to a 3-point scale, namely, a closed innovator, a hybrid or semi-open innovator, and an open innovator. The strategy implemented by an enterprise was classed into main three types used to achieve a competitive advantage, i.e. cost leadership, differentiation or diversification. There is a strong correlation between open innovations, the cost leadership strategy and the differentiation strategy (negative correlation). The relationship between the age, size and the range of a company and the opening of innovative processes was also observed. The research aims to fill the knowledge gap existing in the literature regarding the links between a particular type of strategy and the opening of innovation processes.

17

Rynek pracy dostępny dla ludności wiejskiej a wspólna polityka rolna Unii Europejskiej

Karwat-Woźniak B.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2018

|

z. 129

201--219

EN

The study analyses changes taking place in the rural population’s economic activity during the functioning of Poland within the EU structures. The subject of research work was the processes of transformation in employment and unemployment of the total rural population and by: associations with farms, sectors, type of employment. Analysis has been based on general statistical data, results of the IAFE-NRI field studies and the literature. Due to a need to reduce the number of the employed in the agricultural sector from the perspective of reducing economic distance between the countryside and cities, as well as between Polish and EU agriculture, much room in the paper has been dedicated to the diversification of the rural population’s professional activity. The CAP in creating jobs in rural areas and in deagrarianising employment. It has been demonstrated that during the analysed period a relatively constant level of the rural population’ professional activity was accompanied by the increased employment level and decreased unemployment level. This process was going hand in hand with the diversification of employment. Consequently, employment in agriculture was less than 10% of the total population employed and 22% of the rural population. The creation of jobs is not a treaty objective of the CAP, it is activities in this regard which constituted an integral part of the rural development programmes financed under the CAP. From analysing of the ways and effects of their impact it results that those initiatives contributed to the growth of non-agricultural employment.

PL

Opracowanie zawiera analizę zmian zachodzących w aktywności ekonomicznej mieszkańców wsi w okresie funkcjonowania Polski w strukturach Unii Europejskiej (UE). W odniesieniu do sytuacji na rynku pracy przedmiot dociekań stanowiły procesy przeobrażeń w zatrudnieniu i bezrobociu ogółu ludności wiejskiej oraz według: związku z gospodarstwem rolnym, sektorów (rolnictwo – działy nierolnicze) charakteru zatrudnienia (najemnie – na własny rachunek). Tendencje w aktywności ekonomicznej mieszkańców polskiej wsi zostały skonfrontowane ze zmianami zachodzącymi w tej płaszczyźnie wśród ludności miejskiej oraz w innych krajach UE. Podstawę analizy stanowiły dane statystyki powszechnej (GUS i Eurostat) i wyniki badań terenowych IERiGŻ-PIB oraz literatura przedmiotu. Ze względu na konieczność spadku liczby pracujących w sektorze rolniczym z perspektywy zmniejszania dystansu ekonomicznego między wsią i miastem oraz polskim i unijnym rolnictwem, w pracy dużo miejsca poświęcono problematyce dywersyfikacji aktywności zawodowej ludności rolniczej. Podjęto również próbę określenie roli Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) w kreowaniu miejsc pracy na obszarach wiejskich i dezagraryzacji zatrudnienia. Wykazano, że w okresie objętym analizą względnie stałemu poziomowi aktywności zawodowej ludności wiejskiej towarzyszył wzrost zatrudnienia i spadek bezrobocia. Z tym procesem szła w parze dywersyfikacja zatrudnienia. W konsekwencji zatrudnienie w rolnictwie miało niespełna 10% ogółu pracujących w polskiej gospodarce i 22% mieszkańców wsi. Pozostali pracowali głównie w usługach w miastach. Kreowanie miejsc pracy nie jest traktatowym celem WPR, to działania w tym zakresie stanowiły integralną część programów na rzecz rozwoju obszarów wiejskich finansowanych w ramach WPR. Z analizy sposobów i efektów ich oddziaływania wynika, że inicjatywy te przyczyniały się do wzrostu nierolniczego zatrudnienia.

18

Metoda oceny stopnia dywersyfikacji źródeł dostawy ciepła na przykładzie miasta Rzeszowa

Rak J. R., Boryczko K., Bącal L.

Instal

|

2018

|

nr 2

15--17

PL

Celem pracy jest prezentacja metody oceny dywersyfikacji źródeł ciepła w systemie zaopatrzenia w ciepło. Moce zainstalowane w poszczególnych elektrociepłowniach dają możliwość wyliczania bezwymiarowego wskaźnika dywersyfikacji. W pracy zaprezentowano przykład dla miasta Rzeszowa.

EN

The aim of the paper is to present the methodology for determining the diversification degree of heat supply sources. Powers installed in heat supply sources provide the possibility to calculate the dimensionless diversification index according. The paper presents an example for the city of Rzeszów.

19

Dokąd zmierza polskie ciepłownictwo?

Kupijaj M.

Energetyka Cieplna i Zawodowa

|

2018

|

Nr 7

72--79

PL

Polskie ciepłownictwo stanęło obecnie przed ogromnymi wyzwaniami. Dotknęło go, niczym plagi egipskie, wiele zagrożeń niezależnych od firm, związanych z sytuacją makroekonomiczną w otoczeniu branży.

20

Proposal for water supply systems evaluation due to diversification of water intakes and water tanks

Rak J., Boryczko K.

Ekonomia i Środowisko

|

2018

|

nr 3

63--70

EN

The aim of the study was to compare the various water supply systems – from rural to agglomerations, in terms of continuity of water supply to the inhabitants in a crisis situation. The work included the diversification of water intakes with their number and the maximum daily production capacity and the diversification of water in the water tanks, knowing their number and volume. RB1 and RB2 diversification indexes have been proposed. Assessment criteria were included with comment. The research component is a two-parameter assessment of diversification for selected water supply systems using the indicators proposed by the authors. The use of proprietary indicators to assess the diversification of water supply using preference functions gives the ability to perform calculations easily and accurately.