Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Evaluation of the impact of digestate formed during biogas production on the content of heavy metals in soil

Borek K., Barwicki J., Mazur K., Majchrzak M., Wardal W. J.

Agricultural Engineering

|

2015

|

Vol. 19, No. 2

15--23

EN

The aim of the study was to identify and assess the impact of four digestive masses obtained from different organic substrates on the content of heavy metals in soil. The study utilized soil derived from fertilizer and equipment. Timothy grass was used as a test plant. The effect of a fertilizer on the analyzed mass was compared with the objects of reference, which were: a control object (without fertilization), fertilized objects with the use of ammonium nitrate, fresh pig slurry and mineral fertilizer YaraMila. Experiment was conducted in quadruplicate, consisting of the total of 76 objects. Based on the survey, it was found that the use of digestive for fertilizing purposes is justified because of its impact on various soil parameters and is comparable to the impact of traditional fertilizers such as manure, ammonium nitrate and mineral compound fertilizers. The use of the digestive did not cause greater accumulation of heavy metals in the soil, than it is in case of the use of ammonium nitrate fertilizer or fresh manure, which further confirms that these products are safe and can be applied alternatively with traditional fertilizers.

PL

Celem pracy było określenie i ocena wpływu stosowania czterech materiałów pofermentacyjnych uzyskanych z różnych substratów organicznych na zawartość metali ciężkich w glebie. Do badań wykorzystano glebę pochodzącą z trwałych doświadczeń nawozowych. Rośliną testową była trawa tymotka. Efekt nawozowy analizowanych mas porównywany był z obiektami odniesienia, do których należały: kontrola (obiekt bez nawożenia), obiekty nawożone saletrą amonową, świeżą gnojowicą świńską oraz nawozem mineralnym YaraMila. Doświadczenie prowadzone było w czterech powtórzeniach, łącznie obejmowało 76 obiektów. Stosowane masy pofermentacyjne nie spowodowały większego gromadzenia metali ciężkich w glebie, niż ma to miejsce w przypadku stosowania saletry amonowej czy świeżej gnojowicy, co dodatkowo potwierdza, że są to produkty bezpieczne i mogą być alternatywą dla tradycyjnych nawozów.

2

Ultrasonic cleaning of plant roots in their preparation for analysis on heavy metals

Cuske M., Karczewska A., Gałka B.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski

|

2014

|

nr 155 (35)

25--32

EN

The paper focuses on ultrasonic method used for cleaning of root material collected from a pot experiment. In the experiment, red fescue was grown on differently contaminated soils amended with organic additions. Determined were total concentrations of Cu and Zn in root material pre-pared for analysis by hand washing and the use of ultrasonic bath. The results indicate significant differences between the two methods.

PL

Przedstawiono wyniki zastosowania metody ultradźwiękowego czyszczenia materiału korzeniowego pobranego z doświadczenia wazonowego. W doświadczeniu wykorzystano różnie zanieczyszczone gleby z dodatkami organicznymi a następnie wysiano kostrzewę czerwoną. Oznaczono całkowite zawartości Cu i Zn w wybranych próbkach korzeni kostrzewy po ich oczyszczaniu ręcznym oraz po zastosowaniu oczyszczania metodą ultradźwiękową. Wyniki wskazują na znaczne różnice pomiędzy zastosowanymi metodami.

3

Zinc uptake from soils at various times polluted with heavy metals

Czech T., Gambuś F., Urbańska K., Wieczorek J.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2014

|

Vol. 21, nr 2

221--229

EN

The interest in the subject of trace element concentrations and their behaviour in the environment is increasing, therefore investigations focused at determining abilities for harmful metals accumulation in plants growing on soil permanently or freshly polluted with heavy metals, contribute to development of this area of research. The paper aimed at an assessment of yielding and accumulation of zinc in buckwheat (Fagopyrum esculentum Mśnch) and sunflower (Helianthus annuus L.) cultivated on soils at various times polluted with this metal. Much lower yields of buckwheat and sunflower were obtained on light soils, irrespective of supplementary mineral fertilization or the level and date of soil pollution with heavy metals. A toxic effect of heavy metals “freshly” applied to the soil was visible only on light soil, additionally fertilized with NPK. Plants cultivated on soils with higher content of these metals usually accumulated at least several times higher amounts of zinc, both in their shoots and roots. Additional NPK fertilization often increased Zn content. The largest amounts of zinc were absorbed by plants from light soils freshly and permanently polluted with heavy metals, on which additional mineral (NPK) fertilization was applied, and next from medium soil, freshly polluted with heavy metals and fertilized with NPK.

PL

Stale wzrasta zainteresowanie tematyką zawartości pierwiastków śladowych i ich zachowaniem w środowisku, a badania, których celem jest określenie zdolności do akumulowania pierwiastków szkodliwych w roślinach rosnących na glebach trwale oraz świeżo zanieczyszczonych tymi metalami, przyczyniają się do rozwoju tego obszaru badawczego. Celem pracy była ocena plonowania oraz kumulacji cynku w gryce (Fagopyrum esculentum Mśnch) oraz w słoneczniku (Helianthus annuus L.) uprawianych w różnym czasie na glebach zanieczyszczonych tym metalem. Znacznie mniejsze plony gryki i słonecznika uzyskano na glebie lżejszej, niezależnie od dodatkowego nawożenia mineralnego oraz poziomu i terminu zanieczyszczenia gleby metalami ciężkimi. Toksyczny efekt „świeżo” zastosowanych do gleby metali ciężkich ujawnił się jedynie na glebie lekkiej dodatkowo nawożonej NPK. Rośliny uprawiane na glebach z większą zawartością tych metali nagromadzały zwykle co najmniej kilkakrotnie większe ilości cynku zarówno w częściach nadziemnych, jak i korzeniach. Dodatkowe nawożenie NPK często zwiększało tę koncentrację. Największe ilości cynku zostały pobrane przez rośliny z gleby lekkiej świeżo oraz trwale zanieczyszczonej metalami ciężkimi, do której zastosowano dodatkowe nawożenie mineralne (NPK) i z kolei z gleby średniej, świeżo zanieczyszczonej metalami i nawożonej NPK.

4

Wpływ dawek osadu ściekowego na zawartość i pobranie Zn, Cu i Cr przez biomasę życicy wielokwiatowej oraz na akumulację tych metali w glebie

Wiśniewska B., Kalembasa S.

Inżynieria Ekologiczna

|

2011

|

Nr 27

229-239

PL

Badano wpływ nawożenia zróżnicowanymi dawkami osadu ściekowego i obornikiem na zawartość i pobranie Zn, Cu i Cr przez życicę wielokwiatową, a także akumulację tych metali ciężkich w utworze glebowym po trzech latach doświadczenia wazonowego. Zawartość cynku w biomasie życicy wielokwiatowej była istotnie zróżnicowana pod wpływem stosowanego nawożenia w każdym roku prowadzenia badań, natomiast zawartość miedzi wykazała istotne zróżnicowanie tylko w roku pierwszym i drugim. Zawartości badanych metali ciężkich w testowanej trawie zwiększała się wraz ze zwiększeniem dawki osadu ściekowego i była większa niż w roślinach nawożonych obornikiem. Średnia z trzech lat zawartość cynku w glebie wskazuje na zwiększenie kumulacji tego metalu pod wpływem zwiększenia udziału osadu ściekowego, natomiast zawartość miedzi i chromu wskazuje na zmniejszenie ilości tego pierwiastka wraz ze wzrostem udziału osadu ściekowego, co można tłumaczyć większym pobraniem tych metali przez biomasę uprawianej trawy.

EN

The influence of varied sewage sludge doses and FYM on the content and uptake Zn, Cu and Cr of Italian ryegrass, as well as accumulation these metals in a soil after three years of a pot experiment, was investigated. Fertilization with different doses of waste activated sludge and FYM signifficiant differentiated the content of Zn in biomass of tested plant during all years of experiment and Cu in first and second year. The content of investigated heavy metals in the biomass of tested grass increased along with the doses of sewage sludge and it was much higher than due to manure. After three experimental years, higher zinc accumulation in the soil was observed, which resulted from elevated doses of sewage sludge. The accumulation of copper and chromium was lowest in objects with 30% waste activated sludge than the object with addition 10%, that was explane bigger uptake these metals by biomase tested grass.

5

Yielding Effect of Nitrogen and Sulfur at Pot Experiment Conditions with Winter Wheat (Triticum aestivum L.)

Podleśna A.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2011

|

Vol. 18, nr 3

401-405

EN

The aim of the present research was to proof the yielding role of nitrogen and sulfur in the process of growth and development of winter wheat. The experiment was conducted at a greenhouse, in Mitscherlich pots and soil had a low concentration of sulfur. Three increasing doses of N were applied in this experiment. The N sources were ammonium nitrate (without sulfur) and tetra urea calcium sulfate (with sulfur). No other sulfur fertilizer was used in this experiment. It was found that higher yields of wheat were obtained at objects with use of sulfur containing fertilizer. These plants gave higher yield of grain on all N-S levels in comparison to objects not fertilized with S. Plant supply with N and S produced a larger number of lateral fertile shoots as well as a significantly larger number of grains per ear of main and lateral shoots. Mineral sulfur also caused better plumpness of grain in comparison to parallel objects without sulfur, because in these objects a larger mass of thousand grains was found.

PL

Doświadczenie prowadzono w wazonach Mitscherlicha, na glebie o niskiej zawartości siarki. W doświadczeniu zastosowano trzy wzrastające dawki N z użyciem nawozu bezsiarkowego (saletra amonowa) oraz czteromocznikanu siarczanu wapnia jako źródła azotu i siarki. Stwierdzono, że od początku wzrostu i rozwoju pszenicy wyższe plony suchej masy uzyskano na obiektach, w których stosowano dodatkowo nawożenie siarką. Rośliny dojrzałe, które nawożono siarką, dały wyższy plon ziarna na wszystkich poziomach nawożenia w porównaniu do obiektów nawożonych tylko azotem. Uzyskany wzrost plonu wynikał przede wszystkim ze wzrostu liczby pędów bocznych kłosowych oraz liczby ziaren w kłosie pędu głównego i kłosach pędów bocznych. Po zastosowaniu każdej z dawek siarki stwierdzono również wzrost MTZ w porównaniu do równoległych obiektów N bez siarki.

6

Effect of Sulphur Fertilization on Yielding and Total Content of Nitrogen, Nitrates (V) and Sulphur in White Mustard

Filipek-Mazur B., Gryzełko M.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2009

|

Vol. 16, nr 5/6

549-554

EN

In 2-year pot experiments the direct and consequent effect of sulphur contained in the new fertilizer: ammonium nitrate sulphate designed for manufacturing, on yielding and the contents of nitrogen and sulphur in white mustard were analyzed. Effectiveness of the new fertilizer was compared with ammonium sulphate and NPK fertilization without sulphur. Two doses of sulphur fertilizers were applied in the lst year of the experiment, while in the 2nd its consequent effect was researched at the identical NPK treatment. Mustard was harvested at flowering stage. In the lst year of the experiment increase in mustard yields depended on NPK fertilization without any significant sulphur effect. In the second year the conseąuent effect of sulphur led to an increase in yields by between 10 and 27 % and the greatest was registered in treatments where the new fertilizer was used. Sulphur fertilization nad no significant effect on nitrogen content or the degree of this element utilization from fertilizers. In comparison with NPK treatment application of fertilizers containing sulphur caused a con-siderable increase in sulphur content in mustard. Fertilization with sulphur caused an increase in nitrate(V) content in mustard shoots in the lst year of the experiment, particularly in treatments where a double dose of this element was used. In the 2nd year of the experiment at absolutely higher N-NO3 content a decline in the level of this nitrogen form was detected in plants under which sulphur was applied. The share of N-NO3 in total nitrogen content in mustard ranged between 1.73 and 7.46 % in the lst year of the experiment, whereas it was higher in the second year and ranged from 6.14 to 11.45 %.

PL

W 2-letnim doświadczeniu wazonowym badano bezpośredni i następczy wpływ siarki zawartej w projektowanym do produkcji nowym nawozie saletrosiarczanie amonu na plonowanie oraz zawartość azotu i siarki w gorczycy białej. Efektywność nowego nawozu porównywano z siarczanem amonu i nawożeniem NPK bez siarki. Nawożenie siarką w dwóch dawkach stosowano w I roku doświadczenia, a w II roku badano następcze jej działanie przy jednakowym nawożeniu NPK. Gorczycę zbierano w fazie kwitnienia. W I roku doświadczenia zwiększenie plonów gorczycy zależało od nawożenia NPK, bez znaczącego wpływu siarki. W drugim roku następcze działanie siarki spowodowało wzrost plonów o 10 do 27 %, największy w obiektach z nowym nawozem. Nawożenie siarką nie miało znacznego wpływu na zawartość azotu w gorczycy i stopień wykorzystania tego składnika z nawozów. W porównaniu z obiektem NPK stosowanie nawozów zawierających siarkę spowodowało znaczne zwiększenie zawartości siarki w gorczycy. Nawożenie siarką powodowało w I roku doświadczenia wzrost zawartości azotanów(V) w częściach nadziemnych gorczycy, zwłaszcza w obiektach z podwójną dawką tego pierwiastka. W II roku badań, przy bezwzględnie większej zawartości N-NO3, stwierdzono obniżenie poziomu tej formy azotu w roślinach, pod które stosowano siarkę. Udział N-NO3 w całkowitej zawartości azotu w gorczycy mieścił się w zakresie od 1,73 do 7,46 % w l roku doświadczenia, a w II roku był większy i wynosił 6,14-11,45 %.

7

Dynamics of changes of mineral nitrogen form content in soil after application of sewage sludge as fertilizer

Grzywnowicz I.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2007

|

Vol. 14, nr 3-4

303-308

EN

Apart from positive changes of experimental soil abundance, the effect of some nutrients included in sludges, mainly nitrogen, may lead to negative results through potential greater leaching of mineral nitrogen forms and increase in nitrate(V) accumulation in plant. This phenomenon was much more seldom analysed, therefore the investigations aimed at determining the dynamics of changes in mineral nitrogen content at different dates after the large N doses introduction to the soil in sewage sludge used as fertilizers. Almost thrice increase in mineral nitrogen quantity, which after 3 months from the sewage application greatly exceeded plant demand, posed an environmental hazard. Slight changes in available phosphorus content prove that phosphorus contained in the sludge is hardly soluble and does not pose any hazard, despite its considerable amounts supplied with the sludge. A decrease in total nitrogen content during the experiment may suggest its potential losses in a gaseous form during the denitrification process.

PL

Oddziaływanie niektórych składników pokarmowych zawartych w osadach, w tym głównie azotu, oprócz korzystnych zmian zasobności gleb doświadczalnych może prowadzić do skutków negatywnych poprzez możliwość zwiększonego wymywania mineralnych form azotu oraz zwiększoną kumulację azotanów(V) w roślinie. Zjawisko to było rzadko rozpatrywane, dlatego podjęto badania w celu określenie dynamiki zmian zawartości azotu mineralnego w różnych terminach po wprowadzeniu znacznych jego ilości przy zastosowaniu osadu ściekowego do celów nawozowych. Blisko trzykrotny wzrost zawartości azotu mineralnego, obserwowany już po upływie 3 miesięcy od zastosowania osadu, znacznie większy od zapotrzebowania roślin, stanowi zagrożenie dla środowiska. Niewielkie zmiany zawartości fosforu przyswajalnego dowodzą, że fosfor zawarty w osadach jest trudno rozpuszczalny i nie stanowi zagrożenia, pomimo znacznych jego ilości wprowadzanych z osadem. Zmniejszenie zawartości azotu ogólnego w trakcie trwania doświadczenia może wskazywać na możliwość jego strat w formie gazowej w wyniku procesu denitryfikacji.

8

Arsenic, cadmium, lead and zinc uptake by Pteris cretica L. and Mentha aquatica L.

Richtrová E., Tlustoš P., Száková J., Balík J.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2006

|

Vol. 13, nr 9

973-980

EN

Environmental pollution is a serious problem which affects all biota of the world. Heavy metals and metalloids are very stable in the environment and therefore it is necessary to find the appropriate cleaning technology. Phytoremediation, i.e. the utilization of green plants in cleaning of contaminated soils, waters and wastes, is one of them. Quite recently new accumulating plants were discovered on soils polluted by arsenic - among them Pteris cretica L, fern from the same family as arsenic hyperaccumulator Pteris vittata L, and Mentha aquatica L In our study both As accumulating plants were tested in the pot experiment on five soils of different level and origin of contamination by As and other toxic elements. Results of experiments showed very good As accumulation capacity by Pteris cretica. Plant leaves accumulated up to 915 mg As . kg-1 d.m., but the accumulation of other elements was substantially lower, 0.2 mg Cd . kg-1 d.m. and 1.2 mg Pb . kg-1 d.m. Mentha aquatica introdueed significantly lower As accumulation capacity up to 6.2 mg As. kg-1 d.m. Other elements were accumulated in slightly higher extend: 0.5 mg Cd . kg-1 and 4.9 mg Pb . kg-1 d.m. than in Pteris. Extremely high mixed contamination adversely affected biomass yield and subsequently bioaccumulation coefficient of all investigated metals. Long term metal tolerance as well as climate suitability bas to be investigated in the future research within several harvests.

PL

Zanieczyszczenie środowiska jest poważnym problemem, który oddziałuje na florę i faunę świata. Metale ciężkie i metaloidy są bardzo stabilne w środowisku, dlatego konieczne jest znalezienie odpowiednich technologii oczyszczania. Fitoremediacja, czyli wykorzystywanie roślin zielonych w oczyszczaniu zanieczyszczonych gleb, wód i ścieków, jest jedną z nich. Całkiem niedawno na glebach zanieczyszczonych arsenem odkryto nowe rośliny akumulujące - wśród nich Pteris cretica L., paproć z tej samej rodziny co hyperakumulator arsenu Pteris vittata L, oraz Mentha aquatica L W przeprowadzonych badaniach testowano obydwie rośliny akumulujące As w doświadczeniu wazonowym na pięciu glebach o różnym poziomie i pochodzeniu zanieczyszczenia As i innymi pierwiastkami toksycznymi. Badania wykazały bardzo dobrą zdolność Pteris cretica do akumulacji As. Liście akumulowały do 915 mg As . kg-1, ale akumulacja innych pierwiastków była istotnie mniejsza, 0,2 mg Cd. kg-1 i 1,2 mg Pb. kg-1. Mentha aquatica wykazała wyraźnie mniejsze zdolności do akumulacji As, do 6,2 mg As. kg-1. Inne pierwiastki były akumulowane w nieznacznie większym zakresie, 0,5 mg Cd. kg-1 i 4,9 mg Pb . kg-1 niż w Pteris. Skrajnie duże zanieczyszczenie mieszaniną metali niekorzystnie oddziaływało na ilość plonu biomasy i w konsekwencji na współczynniki bioakumulacji wszystkich badanych metali. Powinny być prowadzone dalsze badania nad długotrwałą tolerancją metali, jak również sprzyjających jej warunków klimatycznych w ciągu kilku zbiorów roślin.

9

Zawartość i pobranie mikroelementów przez owies w warunkach nawożenia kompostami różnego pochodzenia w aspekcie wartości paszowej i wpływu na środowisko

Gondek K., Filipek-Mazur B.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2005

|

T. 5, z. 1

81-93

PL

Wykorzystując substancje odpadowe, nawet po ich uszlachetnieniu, należy w pierwszej kolejności, przed wykorzystaniem do nawożenia, określić ich wpływ na środowisko, w tym rośliny i glebę. Dlatego celem prezentowanych badań było przedstawienie zmian zawartości wybranych mikroelementów w owsie uprawianym na glebie z dodatkiem kompostów w aspekcie wartości paszowej uzyskanej biomasy. Niepokojąco mała okazała się zawartość miedzi, zwłaszcza w ziarnie i słomie owsa. Zmniejsza to wartość paszową roślin, ale może również pośrednio decydować o wielkości ich plonu. Nie nastąpiła spodziewana kumulacja zawartości cynku, manganu i żelaza w roślinach uprawianych na obiekcie nawożonym solami mineralnymi. Można to tłumaczyć "efektem rozcieńczenia", biorąc pod uwagę znacznie większy plon roślin uzyskany na tym obiekcie. Niedobór żelaza w ziarnie i słomie może mieć podłoże fizjologiczne, związane z trudnościami w jego transporcie z systemu korzeniowego do organów nadziemnych, a nie ograniczeniem pobierania z podłoża, na co wskazują jego ponad 20-krotnie większe zawartości w korzeniach niż w częściach nadziemnych. Zastosowanie kompostów do nawożenia gleby nie spowodowało większych zmian w zawartości badanych mikroelementów w biomasie owsa w porównaniu z nawożeniem mineralnym i obornikiem. Na ogół zawartości te były niedoborowe ze względu na jakość paszy. Należałoby zatem rozważyć kwestię dodatkowego nawożenia, np. dolistnego, w celu wzbogacenia uzyskanej biomasy w miedź, cynk, mangan i żelazo.

EN

Waste materials, even after their refinement, should be checked for their environmental impact, including that on plants and soil. Therefore, this study was aimed at presenting changes in selected microelements content in oat cultivated in soil with compost supplements concerning the fodder value of obtained biomass. The study revealed alarmingly low content of copper in nearly all fractions of the oat yield. Low copper content decreases the plant fodder value but may also indirectly affect the amount of plant yield. No expected accumulation of zinc, manganese or iron was found in plants cultivated in soil fertilized with mineral fertilizers in relation to plants from other treatments. This may be explained by "dilution effect" considering a much larger plant yield obtained in this treatment. A problem of iron deficiency in grain and straw may have a physiological background connected with difficulties in its transport from the root system to aboveground organs but not its reduced uptake from the substratum as evidenced by its over 20 times larger content in roots than in the aerial parts. Composts applied for soil fertilization did not cause any major changes in the content of analysed microelements in oat biomass in comparison with mineral and farmyard manure treatment. Generally, the contents were deficient in view of fodder quality. Therefore, a supplementary, e.g. foliar treatment should be considered in order to enrich the obtained biomass in copper, zinc, manganese and iron.

10

Yield forming potential of liquid multi-factor fertilizers "Damishum" and "Vermisol"

Filipek-Mazur B., Gondek K., Lożek O., Slamka P.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2005

|

Vol. 12, nr 1-2

35-41

EN

Studies aimed at comparing yield forming effects of multi-factor liquid fertilizers "Damishum" and "Vermisol" with single component mineral fertilizers, slurry and farmyard manure. Pot experiment comprised 6 treatments. The experimental design: untreated control mineral treatment, farmyard manure, pig slurry and treatments with liquid fertilizers produced in Slovakia - "Damishum" and "Vermisol". Doses of NPK nutrients were equalized at all treatments, except the control. In the first year orchard grass was cultivated and in the second meadow fescue. Multi-factor liquid fertilizers "Damishum" and "Vermisol" used in two-year grass cultivation affected plant yielding equivalently to mineral treatment applied as chemically pure salts. Farmyard manure effect was significantly poorer. Applied multi-factor fertilizers slightly diversified chemical composition of orchardgrass and meadow fescue, which not always complied with values regarded as optimal regarding animal nutritional needs.

PL

Celem badań było porównanie efektów plonotwórczych płynnych nawozów wieloskładnikowych "Damishum" i "Vermisol" z nawozami mineralnymi jednoskładnikowymi oraz nawożeniem gnojowicą i obornikiem. Doświadczenie wazonowe obejmowało 6 obiektów. Schemat doświadczenia: kontrola (bez nawożenia), nawożenie mineralne, obornik, gnojowica trzody chlewnej oraz obiekty z nawozami płynnymi produkowanymi na Słowacji - "Damishum" i "Vermisol". Dawki składników pokarmowych NPK były wyrównane we wszystkich obiektach, poza kontrolą. W pierwszym roku uprawiano kupkówkę pospolitą, a w drugim roku - kostrzewę łąkową. Płynne, wieloskładnikowe nawozy "Damishum" i "Vermisol" w dwuletniej uprawie traw oddziaływały równorzędnie na plonowanie roślin jak nawożenie mineralne zastosowane w postaci czystych chemicznie soli. Działanie obornika było znacząco gorsze. Zastosowane nawozy wieloskładnikowe nieznacznie różnicowały skład chemiczny kupkówki pospolitej i kostrzewy łąkowej, który nie zawsze spełniał kryteria zawartości makroelementów uznawanych za optymalne z punktu widzenia potrzeb pokarmowych zwierząt.

11

Effect of cadmium on plant yielding dependent on chemical form of potassium fertiliser

Wiśniowska-Kielian B., Niemiec M.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2005

|

Vol. 12, nr 1-2

157-163

EN

In a pot experiment direct and after-effect of elevated cadmium levels in soil on plant yielding (Zea mays L., Lolium perenne L. and Lathyrus sativus L.) dependent on form and dose of potassium fertiliser was investigated. Experiment was carried out on heavy textured acid soil on the background of basic NPK treatment. Two doses of potassium sulphate or chloride were applied and four Cd levels in a soil were investigated. It was stated that higher potassium doses and the sulphate form limited the harmful effect of Cd excess on the plant development in comparison with KCl fertilisation. All tested plants produced higher yields of the above-ground parts biomass after K2SO4 application than in case of KCl use and in majority as a result of providing higher K doses. Elevated Cd content in the soil significantly diminished plants yielding already after the smallest Cd addition, to a larger extend when KCl was applied than after K2SO4 fertilisation. Potassium sulphate application caused a positive effect because of Cd immobilisation in the soil and limiting negative Cd influence on plant yielding already in case of first cultivated plant. Negative after-effect of elevated Cd content in the soil was more visible as a result of KCl fertilisation than after K2SO4 application and lowering of yield even third cultivated plant, especially in case of smaller K dose application.

PL

W doświadczeniu wazonowym badano bezpośredni i następczy wpływ zwiększonej zawartości kadmu w glebie na plonowanie roślin (Zea mays L, Lolium perenne L. i Lathyrus sativus L.) w zależności od formy chemicznej i dawki nawozu potasowego. Doświadczenie prowadzono na glebie ciężkiej, kwaśnej na tle pod stawowego nawożenia NPK. Badano oddziaływanie dwóch dawek siarczanu lub chlorku potasu oraz czterech poziomów Cd w glebie. Stwierdzono, że większe dawki potasu i forma siarczanowa ograniczały ujemny wpływ nadmiaru Cd na rozwój roślin w porównaniu z nawożeniem KCl. Wszystkie rośliny testowe wytwarzały większy plon biomasy części nadziemnych po zastosowaniu K2SO4 niż w przypadku stosowania KCl i w większości przypadków jako skutek dostarczania większych dawek K. Podwyższona zawartość Cd w glebie znacząco pogarszała plonowanie roślin już po zastosowaniu najmniejszego dodatku Cd, w większym zakresie, gdy zastosowano KCl niż po nawożeniu K2SO4. Stosowanie siarczanu potasu powodowało korzystne działanie wskutek immobilizacji Cd w glebie i ograniczając ujemny wpływ Cd na plonowanie już w przypadku pierwszej uprawianej rośliny. Ujemny wpływ następczy zwiększonej zawartości Cd w glebie uwidocznił się bardziej w przypadku nawożenia KCl niż po zastosowaniu K2SO4, obniżając plon nawet trzeciej uprawianej rośliny, zwłaszcza w przypadku mniejszej dawki K.