Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zawartość siarki ogółem i jej frakcji oraz aktywność enzymatyczna gleb płowych

Siwik-Ziomek Anetta, Yatsenko Diana

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2023

|

nr I/1

154--168

PL

Celem badań była ocena zawartości ogólnej, organicznej oraz przyswajalnej frakcji siarki oraz aktywności enzymatycznej (dehydrogenaz, FDA, β-glukozydazy, nitroreduktazy oraz arylosulfatazy) w glebie płowej pobranej z Minikowa (Polska) oraz Niżyna (Ukraina) spod uprawy jęczmienia zwyczajnego. Przeprowadzona analiza wariancji potwierdziła istotny wpływ lokalizacji oraz terminu pobierania próbek na zawartość siarki i jej frakcji oraz na aktywność enzymatyczną gleb. Ogólna zawartość siarki przyswajalnej dla roślin (10,1 mg.kg-1 w Minikowie, 10,9 mg.kg-1 w Niżynie) klasyfikuje te gleby do średniej zawartości tego pierwiastka. W celu zapewnienia roślinom zbożowym właściwego zaopatrzenia w siarkę, według pokarmowych potrzeb roślin wobec tego pierwiastka, badane gleby wymagają uzupełnienia jej zawartości poprzez nawożenie tym składnikiem w ilości 10 kg S.ha-1 . Stwierdzona istotna korelacja pomiędzy zwartością siarki ogółem oraz zawartością siarki siarczanowej, a aktywnością badanych enzymów wskazuje na przydatność badań aktywności enzymatycznej jako wskaźnika przemian siarki w glebach.

EN

The aim of the study was to assess the content of total, organic and available sulfur fractions and enzymatic activity (dehydrogenases, FDA, β-glucosidase, nitroreductase and arylsulfatase) in Luvisols collected from Minikowo (Poland) and Niżyn (Ukraine) from the cultivation of common barley. The analysis of variance confirmed the significant impact of the location and date of collecting soil samples on the sulfur content and its fractions as well as on the enzymatic activity. The total content of sulfur available to plants (10,1 mg.kg-1 in Minikowo, 10,9 mg.kg-1 in Niżyn) classifies these soils into the average content of this element. In order to provide cereal plants with an appropriate supply of sulfur, according to the nutritional needs of plants for this element, the tested soils require supplementing its content by fertilizing with this ingredient in an amount of 10 kg S.ha- 1 . The significant correlation found between the content of total sulfur and sulfate sulfur and the activity of the tested enzymes indicates the usefulness of enzymatic activity tests as an indicator of sulfur transformation in soils.

2

Wpływ nawadniania kroplowego na wzrost sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) poddanej mikoryzacji w nasadzeniu na gruncie porolnym oraz na aktywność enzymatyczną gleb

Rolbiecki R., Rolbiecki S., Figas A., Siwik-Ziomek A., Kobierski M., Jagosz B., Stachowski P., Ptach W.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2018

|

Tom 20, cz. 2

1480--1497

PL

Uzyskanie materiału szkółkarskiego o wysokiej jakości możliwe jest na glebach o korzystnych właściwościach fizyczno-biologicznych i zasobnych w składniki pokarmowe. Ze względu na niedostateczne ilości opadów i nierównomierny ich rozkład jednym z najważniejszych zabiegów melioracyjnych w szkółkach leśnych jest nawadnianie, które umożliwia systematyczne uzupełnianie wody dawkami optymalnymi dla młodych roślin. Ekonomicznym rozwiązaniem jest zastosowanie systemu nawadniania kroplowego, dzięki któremu woda dostarczana jest bezpośrednio do strefy korzeniowej roślin. Ważnym wskaźnikiem biologicznej jakości gleby pod plantacjami leśnymi jest aktywność enzymatyczna. W pracy badano wpływ nawadniania kroplowego na wybrane parametry wzrostu roślin sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) poddanej zabiegowi mikoryzacji oraz aktywność enzymów glebowych: dehydrogenaz i katalazy. Badania przeprowadzono w latach 2013-2016 na gruncie porolnym przeznaczonym pod zalesienie zlokalizowanym w Kruszynie Krajeńskim (53°04´53˝N, 17°51´52˝E) koło Bydgoszczy (województwo kujawsko-pomorskie – centralna Polska), zakwalifikowanym do V-VI klasy bonitacyjnej (czarna ziemia zdegradowana zaliczana do kompleksu żytniego słabego i żytniego bardzo słabego). Doświadczenie polowe założono i przeprowadzono jako jednoczynnikowe. Badanym czynnikiem, stanowiącym źródło zmienności było nawadnianie zastosowane w dwóch wariantach: 0 – bez nawadniania (kontrola), K – nawadnianie kroplowe. Eksperyment obejmował łącznie 8 poletek (2 x 4). Do nawodnień kroplowych używano linii kroplującej ‘Euro Drip’ z emiterami rozmieszczonymi co 20 cm. W badaniu wykorzystano 1 roczne sadzonki sosny z zakrytym systemem korzeniowym (produkcja kontenerowa). Sadzonki w trakcie produkcji były poddane połączonej mikoryzacji standardowej z zastosowaniem grzyba Hebeloma crustuliniforme oraz ściółkowaniu ektopróchnicą leśną. Mikoryzowane sadzonki sosny w czteroletnim okresie badań (2013-2016) charakteryzowały się 100% przeżywalnością zarówno na obiekcie nawadnianym kroplowo jak i kontrolnym (bez nawadniania). Nawadnianie kroplowe roślin sosny zwyczajnej istotnie zwiększyło wysokość części nadziemnej, średnicę pędu oraz długość pędu bocznego. Na podstawie pomiarów wykonanych w 2016 roku stwierdzono, iż nawadniane kroplowo sadzonki sosny były o 102% wyższe w porównaniu z kontrolą. Ponadto rośliny sosny uprawiane w warunkach nawadniania miały o 95% większą średnicę pędu od rosnących w warunkach naturalnego uwilgotnienia. Stwierdzono również wyższy o 58% średni przyrost pędu bocznego na ostatnim okółku. Doświadczenie wykazało, że nawadnianie wpływa na oksydreduktazy glebowe i stymuluje ich aktywność, zwłaszcza w głębszych warstwach profilu glebowego. Biorąc pod uwagę deficyt wody w obszarach leśnych Polski, poziom nawadniania przetestowany w tym badaniu jest wystarczający, aby utrzymać zarówno aktywność enzymatyczną gleb, jak i odpowiednią produkcję biomasy przez drzewa sosny zwyczajnej.

EN

High quality forest nursery material is obtained on soils with favorable physico-biological and nutrient-rich properties. Due to insufficient rainfall and uneven distribution, one of the most important melioration treatments in forest nurseries is irrigation, which makes it possible to systematically supplement water with optimum doses for young plants. The economical solution is to use a drip irrigation system, whereby water is delivered directly to the root zone of the plant. An important indicator of the biological quality of soil under forest plantations is enzymatic activity. The effect of drip irrigation of Scots pine (Pinus sylvestris L.) on growth parameters of undergoing mycorrhizal treatment and the activity of soil enzymes dehydrogenases and catalase were evaluated. The research was conducted 2013-2016 on the former land intended for afforestation located in Kruszyn Krajeński (53°04'53˝N, 17°51'52˝E) near Bydgoszcz (Kuyavian-Pomeranian Province, Central Poland), on the soil classified into a quality class V-VI (black-soil-type degraded belonging to very weak and weak-rye-soil-complexes). Irrigation was used in the two variants: 0 – without irrigation (control) and K – drip irrigation.The experiment included a total of 8 plots (2 x 4). Irrigation was done with the drip line “Euro Drip” where the distance between the dripers was 20 cm. In the research 1-year old Scots pine seedlings with covered root system (container production) was used. Seedlings during production were subjected to a standard combined with mycorrhiza fungus Hebeloma crustuliniforme mycorrhization and bedding based ectohumus forest. The Scots pine seedlings subjected to mycorrhizal colonization were characterized by 100% survival in the four-year study period (2013-2016). The drip irrigation of Scots pine (Pinus sylvestris L.) significantly increased the height of the above ground part, the diameter of the shoot, and the lateral shoot length. Also, drip irrigated plants were 102% higher compared to the control in 2016 years. Also, pine plants growing under irrigation conditions were 95% larger in shoot diameter than those grown under natural humidity. Drip irrigation resulted in the significant increase of a lateral shoot on the last circle by 58%. Experience shows that irrigation affects soil oxidase and stimulates their activity especially in the deeper layers of the soil profile. The level of irrigation tested in this study is sufficient to maintain both the enzymatic activity of soils and the appropriate production of biomass by pine trees.

3

Analiza oddziaływania nadtlenku wapnia na aktywność wybranych enzymów oksydoredukcyjnych w glebie lekkiej skażonej przepracowanym olejem silnikowym

Węgrzynowski Ł., Curyło K., Konieczna D., Telesiński A.

Chemistry, Environment, Biotechnology

|

2018

|

Vol. 21

14--18

PL

Celem podjętych badań było określenie oddziaływania nadtlenku wapnia na aktywność dehydrogenaz oraz oksydazy o-difenolowej w glebie zanieczyszczonej przepracowanym olejem silnikowym. Doświadczenie laboratoryjne przeprowadzono na piasku gliniastym o zawartości Corg 8.71 g·kg-1. Do próbek gleby wprowadzono w różnych kombinacjach przepracowany olej silnikowy (w ilościach: 0, 10 i 50 g·kg-1s.m. gleby) oraz nadtlenek wapnia (w ilościach: 0, 200 i 400 mg·kg-1s.m. gleby). Wilgotność próbek gleby doprowadzono do 60% maksymalnej pojemności wodnej i przechowywano w szczelnie zamkniętych szklanych pojemnikach w temperaturze 20°C. We wszystkich kombinacjach oznaczono w 1., 7., 14. i 28. dniu doświadczenia aktywność dehydrogenaz oraz oksydazy o-difenolowej. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że aktywność dehydrogenaz w glebie zanieczyszczonej przepracowanym olejem silnikowym uległa podwyższeniu w stosunku do gleby kontrolnej, podczas gdy aktywność oksydazy o-difenolowej była hamowana. Aplikacja nadtlenku wapnia do gleby niezawierającej przepracowanego oleju silnikowego w niewielki sposób oddziaływała na aktywność oznaczanych oksydo-reduktaz. Trudno jednoznacznie ocenić kierunek zmian aktywności dehydrogenaz oraz oksydazy o-difenolowej w glebie skażonej przepracowanym olejem silnikowym po aplikacji nadtlenku wapnia.

EN

The aim of study was to assess the effect of calcium peroxide on the activity of dehydrogenases and o-diphenol oxidase in soil contaminated with spent engine oil. The laboratory experiment was carried out on loamy sand with Corg content 8.71 g·kg-1. For the soil samples, various combinations of spent engine oil (at the doses of: 0, 10 and 50 g·kg-1DW soil) and calcium peroxide (at the doses of: 0, 200 and 400 mg·g-1DW soil) were added. Samples were adjusted to 60% maximum water holding capacity, and they were incubated in tightly closed glass containers at 20°C. In all combinations, the activity of dehydrogenases and o-diphenol oxidase was determined on days 1., 7., 14., and 28. Obtained results showed that activity of dehydrogenases in the soil contaminated with spent engine oil was increased, compared to the control, while the o-diphenol oxidase activity was inhibited. The application of calcium peroxide to soil without spent engine oil resulted in a small effect on the activity of the oxidoreductases. It is difficult to unambiguously assess the direction of changes in the activity of dehydrogenases and o-diphenol oxidase in soil contaminated with spent engine oil after the treatment of calcium peroxide.

4

The effect of sulphur-containing fertilizers on soil biological properties

Filipek-Mazur B., Gorczyca O., Tabaka M.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2017

|

T. 17, z. 2

69--81

EN

The aim of this paper was to determine the effect of sulphur-containing mineral fertilizers on the number of microorganisms and soil enzymatic activity. The research was carried out under conditions of a two-year field experiment. The effect of fertilization with sulphur in the sulphate form (ammonium sulphate and Saletrosan 26 makro) and in the elemental form (Wigor S) was analysed with respect to the control treatment without fertilization and to the treatment fertilized only with nitrogen, phosphorus and potassium. The effect of sulphur fertilizers was analysed at two levels of fertilization. In the first year of the experiment, spring rape was the test plant, and in the second year – winter wheat. The number of microorganisms (total number of bacteria, fungi and actinomycetes, as well as the number of sulphur bacteria) was determined by plate count method. Dehydrogenase and arylsulfatase activity was determined by colorimetric method, whereas catalase activity by manganometric method. During both years of the research, the number of microorganisms in the fertilized soil was greater than in the non-fertilized soil or these numbers were similar. Fertilization with a double dose of sulphur fertilizers had a stronger stimulating effect on the growth of fungi and actinomycetes than fertilization with a single dose. Compared to the soil fertilized with mineral fertilizers without sulphur, sulphur fertilization stimulated the growth of bacteria, fungi and actinomycetes especially after the first year of the research. The effect of fertilization on soil enzymatic activity was low.

PL

Celem pracy było określenie wpływu nawozów mineralnych zawierających siarkę na liczebność drobnoustrojów i aktywność enzymatyczną gleby. Badania prowadzono w warunkach dwuletniego doświadczenia polowego. Wpływ nawożenia siarką w formie siarczanowej (pod postacią siarczanu amonu i Saletrosanu 26 makro) i elementarnej (w formie Wigoru S) analizowano w odniesieniu do obiektu kontrolnego bez nawożenia oraz obiektu z nawożeniem jedynie azotem, fosforem i potasem. Działanie nawozów siarkowych analizowano na dwóch poziomach nawożenia. W pierwszym roku doświadczenia rośliną testową był rzepak jary, a w drugim roku pszenica ozima. Liczebność drobnoustrojów (ogólnej liczby bakterii, grzybów i promieniowców oraz liczby bakterii siarkowych) oznaczono metodą płytkową. Aktywność dehydrogenaz i arylosulfatazy oznaczono metodą kolorymetryczną, natomiast aktywność katalazy metodą manganometryczną. W ciągu obu lat badań liczebność drobnoustrojów w glebie nawożonej była większa niż w glebie nienawożonej lub liczebności te były zbliżone. Nawożenie podwójną dawką nawozów siarkowych silniej stymulowało rozwój grzybów i promieniowców niż nawożenie pojedynczą dawką. W porównaniu do gleby nawożonej nawozami mineralnymi bez siarki, nawożenie siarką stymulowało rozwój bakterii, grzybów i promieniowców zwłaszcza po pierwszym roku badań. Wpływ nawożenia na aktywność enzymatyczną gleby był mały.

5

Assessment of Napropamide Dissipation and its Effect on Soil Enzymatic Activity

Onyszko M., Telesiński A., Płatkowski M., Stręk M., Śnioszek M.

Journal of Ecological Engineering

|

2017

|

Vol. 18, nr 6

64--70

EN

This paper assesses the dissipation of napropamide and its impact on the activity of dehydrogenases, alkaline phosphatase, acid phosphatase, and urease in sandy clay loam. The experiment was carried out on soil samples with organic carbon content of 12.08 g·kg-1, total nitrogen content of 0.97 g·kg-1, and pH 5.24 with the following variable factors: (a) dose of Devrinol 450 SC formation (containing 450 g of naprop-amide in dm3): 0 (control), 0.5, 1, 2, 4, 8, and 16-fold hold of field dose; (b) day of experiment: 1, 7, 14, 28, 56, and 112. The half-life of napropamide ranged from 33.50 to 71.42 days. The use of napropamide at the dose recommended by the manufacturer and at the dose reduced by half appeared to exhibit low toxicity in relation to enzymes determined. In contrast, the application of elevated napropamide doses decreased the values of biochemical parameters of the soil in most cases. The Pearson’s correlation coefficients showed statistically significant negative correlation between the content of napropamide residues and the enzymatic activity of the soil.

6

Zmiana aktywności wybranych enzymów oksydoredukcyjnych wytwarzanych przez mikroorganizmy w glebie lekkiej zanieczyszczonej benzyną w obecności jonów selenu

Stręk M., Telesiński A.

Ochrona Środowiska

|

2015

|

Vol. 37, nr 1

43--47

PL

W warunkach laboratoryjnych określono wpływ benzyny na aktywność czterech enzymów oksydoredukcyjnych wytwarzanych przez mikroorganizmy glebowe (dehydrogenaz, katalazy, oksydazy o-difenolowej oraz peroksydaz) w zależności od obecności związków selenu +IV i +VI. Badania przeprowadzono na próbkach piasku gliniastego o zawartości węgla organicznego 8,7 gC/kg. Do próbek gleby wprowadzono w różnych kombinacjach benzynę (0,2%, 1% i 5%) oraz selen (+IV i +VI) w ilości 0,05 mmol/kg. We wszystkich kombinacjach badano aktywność oksydoreduktaz po czasie od jednej do 112 dób trwania doświadczenia. Stwierdzono, że obecność jonów selenu (+IV i +VI) w glebie w znaczącym stopniu zniwelowała oddziaływanie benzyny na aktywność dehydrogenaz oraz peroksydaz glebowych, czyli enzymów będących integralną częścią nienaruszonych komórek oraz chroniących przed reaktywnymi formami tlenu i uczestniczącymi w procesie humifikacji. Wykazano, że związki selenu są czynnikiem ograniczającym negatywne oddziaływanie produktów naftowych na metabolizm mikroorganizmów glebowych.

EN

The effect of gasoline as a function of selenium (IV and VI) on activity of four oxidoreductive enzymes produced by soil microorganisms (dehydrogenase, catalase, o-diphenol oxidase and peroxidase) was assessed in laboratory settings. The experiment was carried out on loamy sand with organic carbon content of 8.7 gC/kg. Different combinations of gasoline (0.2%, 1% and 5%) and selenium (IV and VI) in the amount of 0.05 mmol/kg were used. The activity of oxidoreductases was determined in all the combinations tested after 1 to 112 days of the experiment. The presence of selenium (both oxidation states) eliminated impact of gasoline on soil dehydrogenases and peroxidases, enzymes characteristic for intact cells, protecting against reactive oxygen species and involved in humification. Selenium compounds were demonstrated to limit negative effect of petroleum products on metabolism of soil microorganisms.

7

Zmienność aktywności wybranych enzymów glebowych pod wpływem oddziaływania tężni

Lemanowicz J., Krzyżaniak M.

Ekologia i Technika

|

2015

|

R. 23, nr 6

348--353

PL

W pracy przedstawiono zmienność aktywności wybranych enzymów oksydoredukcyjnych (dehydrogenaa i katalazy) oraz hydrolitycznych (fosfatazy alkalicznej i kwaśnej) na tle wybranych właściwości czarnych ziem okresowo zasolonych będących w strefie oddziaływania tężni zlokalizowanej na terenie Parku Zdrojowego w Inowrocławiu (woj. kujawsko-pomorskie). W próbkach glebowych oznaczono Corg , pH potencjometrycznie w IM KC1, kationy wymienne Ca, Mg, Na, K; przewodnictwo elektrolityczne; zawartość chlorków, fosfor aktywny, aktywność dehydrogenaz, katalazy, fosfatazy alkalicznej i kwaśnej. Otrzymana istotna wartość korelacji pomiędzy aktywnością fosfomonoesterazy alkalicznej a pHKC1 potwierdziła wcześniejsze wyniki badań, iż enzymatyczny wskaźnik poziomu pH (AlP/AcP) może być wykorzystywany jako alternatywna metoda określania odczynu gleby. Przeprowadzone analizy dowiodły, że fosfomonoesterazy są enzymami wrażliwymi na zmiany pH gleby. Wyniki obrazują również brak wpływu kationów alkalicznych odpowiadających za zasolenie na zmiany aktywności badanych enzymów. Ponadto pomiary podstawowych parametrów glebowych wykazały bardzo wysoką zmienność tychże parametrów. Można to wyjaśnić bezpośrednim oddziaływaniem tężni oraz odległością miejsc poboru próbek od źródła zasolenia. Czynnikiem, który wpływa na zmienność aktywności dehydrogenaz, fosfatazy alkalicznej i kwaśnej oraz ka talazy w glebie była duża zawartość węgla związków organicznych. Wskazuje to na fakt, że substancja organiczna chroni enzymy przed niekorzystnymi czynnikami przedłużając okres ich aktywności.

EN

The paper presents the varying activity of selected oxldoreductase (dehydrogenases and catalases) and hydrolytic (alkaline and acid phosphatases) enzymes in relation to selected properties of periodically saline Mollic Gleysols occurring within the impact żonę of a graduation tower located in the Spa Park in the town of Inowrocław (the Kujawy-Pomerania Province). The following parameters were determined in soil samples: Corg, pH in 1M KC1 using the potentiometric method, exchangeable cations Ca, Mg, Na, K, electrolytic conductivity, the chloride content, active phosphorus, the activity of dehydrogenases, catalase, alkaline and acid phosphatases. The significant value of correlation between the actMty of alkaline phosphomonoesterase and pHKcl corroborated the previous results of the research saying that the enzyme pH index (AlP/AcP) can be used as an alternative method determining the soil reaction. The performed analyses proved that phosphomonoesterases are enzymes sensitive to changes in the soil pH. The results also show the łąck of effect of alkali cations (responsible forthe salinity) on the activity of the analysed enzymes. In addition, measurements of the main soil parameters have shown their high variability. This can be explained by the direct impact of the graduation tower and the distance between the sampling sites from the source of salinity. The factor that affects the variability in the activity of dehydrogenases, alkaline and acid phosphatases and catalase in the soil is a high content of carbon in organie compounds. It thus appears that organic matter protects the enzymes against adverse factors prolonging their activity.

8

The Application of Effective Microorganisms Preparation in Growing of Zonal Pelargonium (Pelargonium zonale)

Schroeter-Zakrzewska A., Wolna-Maruwka A., Borowiak K.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2013

|

Vol. 20, nr 6

701--708

EN

The aim of the conducted experiment was to evaluate dehydrogenase activity in the substrate and to determine the effect of Effective Microorganisms (EM) on the growth and flowering of zonal pelargonium. Plants were grown in pots in a greenhouse in two types of substrate. One substrate was deacidified highmoor peat and the other was highmoor peat with an addition of loam (at a 4:1 volumetric ratio). Plants were treated once with an EM preparation diluted in water at different proportions of 1:10, 1:50 and 1:100. Inoculum was administered in foliar treatment by spraying plants at 10 cm3 solution per plant and to the soil at 50 cm3 solution per pot. Foliar and soil application of EM had a positive effect of plant flowering. In contrast, it did not have an effect on plant height and the number of leaves. The SPAD index and chlorophyll content in leaves depended on the method of application, concentration of applied inoculum as well as the type of substrate, in which pelargonium was grown. Irrespective of the concentration of EM and the type of substrate inoculation of both soil and plants contributed to an increased activity of dehydrogenases.

PL

Celem przeprowadzonego doświadczenia była ocena aktywności dehydrogenazy w podłożu, a także określenie wpływu Efektywnych Mikroorganizmów (EM) na wzrost i kwitnienie pelargonii rabatowej. Rośliny uprawiano w doniczkach, w szklarni w dwóch rodzajach podłoża. Pierwszym podłożem był odkwaszony torf wysoki, a drugim – torf wysoki z dodatkiem glinki (w stosunku objętościowym 4:1). Rośliny jednorazowo potraktowano preparatem EM rozcieńczonym w wodzie w różnych proporcjach 1:10, 1:50 i 1:100. Szczepionkę aplikowano dolistnie, opryskując rośliny dawką 10 cm3 roztworu na roślinę i doglebowo w dawce 50 cm3 roztworu na doniczkę. Dolistna i doglebowa aplikacja EM wywarła pozytywny wpływ na kwitnienie roślin. Nie miała natomiast wpływu na wysokość roślin i liczbę liści. Indeks zazielenienia liści oraz zawartość chlorofilu w liściach zależała od sposobu aplikacji, stężenia zastosowanej szczepionki a także od rodzaju podłoża, w którym uprawiana była pelargonia. Niezależnie od stężenia EM i rodzaju podłoża inokulacja zarówno gleby, jak i roślin przyczyniła się do zwiększenia poziomu aktywności dehydrogenaz.

9

Seasonal Changes of Selenium and Selected Oxidoreductases in Soil under Manure and Nitrogen Fertilzation

Borowska K., Kozik K., Grabowska M.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2013

|

Vol. 20, nr 10

1163--1172

EN

The aim of the study was to determine the changes of total and available Se concentrations in soil and some oxidoreductases activity in relation to applied doses of fertilizers over vegetation period. The experiment was conducted applying the following crop rotation system – potato – winter wheat with intercrop – spring barley+ undersown – red clover and grasses designed in a split-plot with four replications. The soil was fertilized with farmyard manure (FYM) at doses 0, 20, 40, 60 and 80 Mg · ha–1 (under potato) and with nitrogen at rates 0, 30 and 60 kgN · ha–1 under red clover and grasses. Total selenium content in soil under red clover and grasses cultivation ranged from 132 to 169 μg · kg–1, what indicates that analysed soil is poor in this microelement. FYM fertilization significantly increased total selenium content in the soil with increasing doses of this fertilizer. The highest amounts of total selenium were found in soil at the beginning of the investigation period. The highest content of phytoavailable fractions and their share in the total selenium were observed in the case of fertilization with FYM at a dose of 40 Mg · ha–1 and then decreased with increasing doses of FYM. FYM fertilization as well as mineral nitrogen stimulated the activity of the investigated oxidoreductases, in comparison with non fertilized soil. The highest amounts of enzymes activity were obtained in July. The calculated correlation coefficients between total selenium and organic carbon and total nitrogen content in soil; enzymes activity and organic carbon and total nitrogen and between total selenium content and DHA activity, confirmed a close inter-relationship among these parameters.

PL

Celem pracy było określenie zmian zawartości selenu przyswajalnego dla roślin oraz aktywności wybranych enzymów uczestniczących w przemianach oksydoredukcyjnych w glebie w warunkach zróżnicowanego nawożenia. Próbki gleby pochodziły z doświadczenia prowadzonego przez IUNG w Puławach na terenie RZD Grabów nad Wisłą, z wariantu wzbogacającego glebę w substancję organiczną, z następującym doborem roślin w zmianowaniu: ziemniaki – pszenica ozima + międzyplon – jęczmień jary z wsiewką – koniczyna z trawami. Próbki pobrano czterokrotnie (w marcu, maju, lipcu i wrześniu) w 2001 r. z obiektów, na których uprawiano koniczynę czerwoną. Nawożenie obornikiem zastosowano (jednorazowo w trakcie rotacji) pod ziemniaki w dawkach 0, 20, 40, 60 i 80 Mg · ha–1, natomiast pod koniczynę czerwoną z trawami zastosowano azot w postaci saletry amonowej w ilości 0, 40 i 120 kgN · ha–1. Fitoprzyswajalne formy selenu wyekstrahowano z gleby, wykorzystując część analizy specjacyjnej zgodnie z metodą Chao i Sanzolone (1989) w modyfikacji Wang i Chen (2003), a następnie oznaczono metodą Watkinsona (1966) przy użyciu spektrofluorymetru F-2000 firmy Hitachi. Aktywność dehydrogenaz (DHA) oznaczono metodą Casida (1964), a katalazy (CAT) metodą Johnsona i Temple (1964). Ogólna zawartość selenu w glebie pod koniczynę czerwoną z trawami wahała się od 132 do 169 μg · kg–1, co oznacza glebę ubogą w ten mikrślement. Wykazano, że nawożenie obornikiem w glebie pod uprawą koniczyny czerwonej z trawami wpływało istotnie na zawartość selenu przyswajalnego dla roślin. Niezależnie od terminu pobierania próbek glebowych, zastosowanie największej dawki obornika spowodowało istotne zwiększenie zawartości tych frakcji selenu w glebie. Nie wykazano natomiast jednoznacznego wpływu azotu w tym zakresie. Zawartość oznaczonych fitoprzyswajalnych frakcji selenu w środowisku glebowym oraz aktywność wybranych enzymów podlegała stałym wahaniom i wykazywała zmienność sezonową. Nawożenie obornikiem wyraźnie stymulowało aktywność enzymatyczną gleby. Obliczone wartości współczynników korelacji wykazały istotne zależności między aktywnością badanych enzymów glebowych a zawartością węgla organicznego i ogólną zawartością azotu.

10

Diagnosis of the Content of Selected Heavy Metals in the Soils of the Pałuki Region Against their Enzymatic Activity

Lemanowicz Joanna, Bartkowiak A.

Archives of Environmental Protection

|

2013

|

Vol. 39, no. 3

23--32

EN

The paper presents the research results for the soils sampled from the area located in the eastern part of the Chodzieskie Lakes, between the Middle Noteć River Valley and the Wełna River Valley, the right tributary of the Warta River. The research involved 7 soil samples from the surface horizons, allocated to the cultivation of various plant species (cereals and vegetable crops). The following were determined in the soil material: the content of phytoavailable forms of selected heavy metals Zn, Cu, Pb, Ni, Fe and Mn, active and available to plants phosphorus against the activity of selected oxydo-reduction and hydrolytic enzymes. The soil under the vegetable crops showed a very high richness in phosphorus available to plants, which must have been related to an intensive fertilisation. There were identified relatively low contents of the available forms of the heavy metals investigated, the fact that points to their natural content in soil, which triggered the inhibition of neither the oxydo-reduction nor hydrolytic enzymes.

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań gleb pobranych z terenu leżącego we wschodniej części Pojezierza Chodzieskiego, znajdującego się pomiędzy Doliną Środkowej Noteci, a doliną Wełny, prawego dopływu Warty. Badaniom poddano 7 próbek glebowych pobranych z poziomów powierzchniowych, przeznaczonych pod uprawę różnych gatunków roślin (zboża i warzywa). W materiale glebowym oznaczono zawartość fi todostępnych form wybranych metali ciężkich Zn, Cu, Pb, Ni, Fe i Mn, aktywnego oraz przyswajalnego dla roślin fosforu na tle aktywności wybranych enzymów oksydoredukcyjnych i hydrolitycznych. Badana gleba spod roślin warzywnych charakteryzowała się bardzo wysoką zasobnością w fosfor przyswajalny dla roślin, co miało związek najprawdopodobniej z intensywnym nawożeniem. stwierdzono. Stwierdzono stosunkowo niskie zawartości form przyswajalnych badanych metali ciężkich, co świadczy o naturalnej ich zawartości w glebie, która nie spowodowała inhibicji badanych enzymów oksydoredukcyjnych jak i hydrolitycznych

11

Wpływ szczepionki Efektywnych Mikroorganizmów na poziom aktywności dehydrogenaz oraz liczebność wybranych grup mikroorganizmów glebowych

Wolna-Maruwka A., Gajewski P.

Ekologia i Technika

|

2011

|

R. 19, nr 4

214-219

PL

Określano wpływ zróżnicowanych dawek mikrobiologicznej szczepionki Efektywnych Mikroorganizmów (EM) oraz murszu na właściwości mikrobiologiczne oraz aktywność enzymatyczną gleby. Doświadczenie laboratoryjne przeprowadzono na próbkach gleby mineralnej o składzie granulometrycznym gliny piaszczystej. Uzyskane wyniki badań wskazują, że działanie zarówno murszu, jak i preparatu EM na mikroorganizmy glebowe było zróżnicowane. Szczepionka EM wykazywała pozytywny wpływ na ogólną liczebność bakterii, promieniowców, grzybów pleśniowych, a także na aktywność dehydrogenaz. Przeprowadzone wyniki badań wykazują również pozytywny wpływ murszu na ogólną liczbę bakterii, promieniowców, grzybów oraz na aktywność dehydrogenaz. Ponadto wykazano negatywny wpływ murszu na wzrost grzybów pleśniowych.

EN

The effect of microbiological inocula containing Effective Microorganisms (EM) and muck on the microbiological properties and enzymatic activity was determined. A laboratory experiment was carried out on mineral soil with the texture of sand loam. The results obtained indicated differentiated effects of the muck and EM inocula tasted on soil microorganisms. The EM had a beneficial effect on the total bacteria number, actinomycestes, molds and dehydrogenases activity. The results obtained indicated positively effects of the muck on the total bacteria and actinomycetes number and dehydrogenases activity. Moreover, muck negatively affected on molds.

12

Microbiological Characteristic of Composts Prepared on the basis of Sewage Sludge Supplemented with Refined Glycerol

Wolna-Maruwka A., Pilarski K.

Archives of Environmental Protection

|

2011

|

Vol. 37, no. 1

43-56

EN

The paper presents microbiological characteristic of sewage sludge composted in controlled conditions together with biowastes (wheat, maize and rapeseed straw, sawdust and refined glycerol). An experiment was carried out in which the material was mixed at appropriate weight proportions and then placed in bioreactor chambers of constant air flow (4 lźmin-1). The performed composting process aimed at determining the developmental dynamics of heterotrophic bacteria, molds, actinomycetes as well as bacteria from Salmonella genus and Enterobacteriaceae family. Microbiological analyses were performed on selective substrates using Koch's plate method. Moreover, using the floatation method, the presence of live eggs of ATT (Ascaris spp., Trichuris spp., Toxocara spp.) intestinal parasites was assessed and levels of dehydrogenase activity were determined using 1% triphenylotetrazole chloride as a substrate. It was concluded, on the basis of the obtained research results, that the composting process reduced bacterial counts of heterotrophic bacteria, molds and the activity of dehydrogenases activity in all experimental treatments. On the other hand, no reduction was observed in quantities of actinomycetes in the composted materials whose changes in numbers were found to correlate positively most strongly with levels of dehydrogenases activity. In addition, it was found that changes in numbers of the analysed groups of microorganisms depended, primarily, on the pH value and concentrations of ammonia released from the composted materials. Furthermore, the obtained research results also revealed that the sewage sludge used in the experiment did not contain Salmonella spp. bacteria and live eggs of ATT intestinal parasites, and that the composting process reduced completely numbers of bacteria from the Enterobacteriaceae family in all compost treatments. The obtained composts fulfilled all sanitary standards complying with the requirements issued by the Minister of Agriculture and Rural Development (2008) as well as with the EU regulation (EC) No. 185/2007 from February 2007 changing EEC regulations No. 809/2003 and No. 810/2003 connected with the extension of the period of transitional requirements for composting and biogas plants as provided by the EU regulation No. 1774/2002 of the European Parliament and Council.

PL

Praca przedstawia charakterystykę mikrobiologiczną osadu ściekowego kompostowanego w warunkach kontrolowanych wraz z bioodpadami (słomą pszenną, kukurydzianą, łubinową, trocinami oraz gliceryną rafinowaną). Przeprowadzono doświadczenie, w którym wymieszano materiał w odpowiednim stosunku wagowym, a następnie umieszczono w komorach bioreaktora o stałym przepływie powietrza (4 l•min-1). Przeprowadzony proces kompostowania miał na celu określenie dynamiki rozwoju bakterii heterotroficznych, grzybów pleśniowych, promieniowców oraz bakterii z rodzaju Salmonella, jak również z rodziny Enterobacteriaceae. Analizy mikrobiologiczne przeprowadzano na wybiórczych podłożach, stosując metodę płytkową Kocha. W doświadczeniu oznaczano również metodą flotacyjną obecność żywych jaj pasożytów jelitowych ATT (Ascaris spp., Trichuris spp., Toxocara spp.) oraz poziom aktywności dehydrogenaz, stosując jako substrat 1% chlorek trójfenylotetrazolu. Na podstawie uzyskanych wyników badań stwierdzono, że proces kompostowania przyczynił się do zmniejszenia liczebności bakterii heterotroficznych, grzybów pleśniowych oraz aktywności dehydrogenaz we wszystkich kombinacjach. Nie zaobserwowano z kolei redukcji promieniowców w kompostowanych materiałach, których zmiany liczebność najsilniej, dodatnio korelowały z poziomem aktywności dehydrogenaz. Ponadto stwierdzono, że zmiany liczebności analizowanych grup mikroorganizmów uzależnione były głównie od wartości pH oraz stężenia wydzielanego z kompostowanych materiałów amoniaku. Uzyskane rezultaty badań wykazały również, że osad ściekowy zastosowany w doświadczeniu nie zawierał bakterii Salmonella spp. oraz żywych jaj pasożytów jelitowych ATT, zaś proces kompostowania całkowicie zredukował liczebność bakterii z rodziny Enterobacteriaceae we wszystkich kombinacjach kompostowych. Uzyskane komposty spełniały więc normy sanitarne zgodne z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (2008) oraz zgodne z przepisem Komisji (EC) Nr 185/2007 z 20 lutego 2007 r. zmieniające rozporządzenia (WE) nr 809/2003 oraz (WE) nr 810/2003 w zakresie przedłużenia okresu obowiązywania środków przejściowych dla kompostowni i wytwórni biogazu na mocy rozporządzenia (WE) nr 1774/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady.

13

Aktywność mikrobiologiczna i enzymatyczna gleby pod uprawą kukurydzy w zależności od zróżnicowanego nawożenia azotem

Natywa M., Sawicka A., Wolna-Maruwka A.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2010

|

T. 10, z. 2

111-120

PL

Celem podjętych badań było określenie wpływu zróżnicowanego nawożenia azotem na dynamikę wzrostu wybranych grup drobnoustrojów i aktywność dehydrogenaz w glebie pod uprawą kukurydzy z przeznaczeniem na kiszonkę. Doświadczenie zlokalizowano na terenie Zakładu Doświadczalno-Dydaktycznego Złotniki, należącego do Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Eksperyment obejmował 8 poletek doświadczalnych, na których wysiano kukurydzę. Połowa poletek była deszczowana w okresie letnim. Badania przeprowadzono w latach 2007-2008. Próbki gleb do analiz pobierano w 6 terminach w okresie wegetacji kukurydzy: przed siewem nasion i azotu, w fazie 2-3 liści, w fazie 7-8 liści, w fazie wyrzucania wiech, w fazie dojrzałości mlecznej i po zbiorze roślin. Do oznaczenia aktywności dehydrogenaz wykorzystano metodę Thalmanna, natomiast liczebność poszczególnych grup drobnoustrojów (bakterii, promieniowców i grzybów) określona została na odpowiednich podłożach wybiórczych. Stwierdzono istotny wpływ zróżnicowanego nawożenia azotem oraz fazy rozwojowej kukurydzy na liczebność drobnoustrojów i aktywność enzymów w glebie. Większą liczebność badanych grup drobnoustrojów odnotowano latem, natomiast mniejszą wiosną (faza 2-3 liści). Aktywność dehydrogenaz była najwyższa wiosną (przed siewem roślin) i latem, natomiast najniższa wiosną, ale w fazie 2-3 liści. Duże dawki azotu nie wpływały stymulująco na liczebność drobnoustrojów i aktywność enzymów (z wyjątkiem II roku analiz, gdy aktywność dehydrogenaz była wyższa na obiektach nawożonych intensywnie).

EN

The aim of undertaken study was to determine the effect of differentiated nitrogen fertilisation on the growth dynamics of selected soil microorganisms and dehydrogenases activity under maize cropped for silage. The experiment was carried out in Złotniki Experimental Station, Poznań University Life Sciences and included 8 experimental plots sown with maize. One half of the plots were sprinkle irrigated in the summer period. The studies were carried out in the years 2007-2008. Soil samples for analyses were taken on 6 sampling occasions during the vegetation season: before sowing (control), in the phase of 2-3 leaves, in the phase of 7-8 leaves, in the phase of tasselling, in the milk maturity stage and after harvest. Thalmann's method was used to determine dehydrogenase activity and the total number of bacteria, actinomycetes and fungi was determined on appropriate selective media. Significant effect was found of differentiated nitrogen fertilization and the development stage of maize on the number of microorganisms and dehydrogenases activity in the soil. The highest number of microorganisms was recorded in the summer time, while the lowest in spring (in the phase of 2-3 leaves). The highest activity of dehydrogenases was noted in the spring - before sowing and in the summer, while the lowest in the spring but in the phase of 2-3 leaves. Higher nitrogen doses did not stimulate microbial and enzymatic activity with the exception of the second study year when the activity of dehydrogenases was higher in intensively fertilised objects.

14

Impact of the Way of Land Use on Dehydrogenase Activity in the Soils of the Silesian Foothills

Skowron K., Miechówka A., Zadrożny P.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2010

|

Vol. 17, nr 10

1309-1313

EN

The objective of the research was to check the relations between dehydrogenase activity and the way of land use. Soil material collected from 6 soil profiles located in the area of the Silesian Foothills was used in the research work. The results showed higher dehydrogenase activity in the surface horizons of grassland soils (12.40–17.34 cm3 kg–1 24–1) than in the analogous horizons of arable soils (4.58–7.06 cm3 kg–1 24–1). It was observed that in all profiles dehydrogenase activity was higher in surface horizons than in the deeper ones. Dehydrogenase activity depended mainly on the way of land use and the soil concentrations of organic carbon and total nitrogen.

PL

W przeprowadzonych badaniach sprawdzono zależności pomiędzy aktywnością dehydrogenaz a sposobem użytkowania gleb. W pracy wykorzystano materiał glebowy z 6 profili glebowych, zlokalizowanych na terenie Pogórza Śląskiego. Aktywność dehydrogenaz w powierzchniowych poziomach gleb zadarnionych była większa (12,40-17,34 cm3H2 kg-1 24-1) niż w analogicznych poziomach gleb gruntów ornych (4,58-7,06 cm3H2 kg-1 24-1). We wszystkich profilach stwierdzono większą aktywność dehydrogenaz w powierzchniowych poziomach w porównaniu do poziomów niżej leżących. W badanych glebach aktywność dehydrogenaz zależała głównie od sposobu użytkowania oraz od zawartości węgla organicznego i azotu ogólnego.

15

Wpływ sposobu uprawy roli na aktywność enzymatyczną gleby i plon kukurydzy

Natywa M., Majchrzak Rawicka., Rawicka A.

Ekologia i Technika

|

2009

|

R. 17, nr 4

171-177

PL

Doświadczenie zlokalizowano w ZDD w Swadzimiu należącym do Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Badano wpływ przygotowania gleby do siewu: (uprawa tradycyjna i siew bezpośredni) i rodzaju pozostawionej biomasy (kontrola - ściernisko, słoma pszenna, wyka jara, owies, gorczyca biała) na aktywność dehydrogenaz w glebie oraz plon kukurydzy. Próbki glebowe do analiz pobierano w 5 terminach: przed siewem (próbka kontrolna), w fazie 2-3 liści, w fazie 7-8 liści, w fazie wyrzucania wiech i po zbiorze kukurydzy. Do oznaczenia aktywności dehydrogenaz zastosowano metodę Thalmanna (1968), wykorzystując jako substrat 1% roztwór TTC, po 24h czasie inkubacji w temperaturze 30 C, przy długości fali 485 nm. Dodatkowo w każdym terminie analiz oznaczano pH gleby. Stwierdzono, iż najwyższa aktywność enzymów wystąpiła latem, w fazie wyrzucania wiech kukurydzy. Płużna uprawa gleby w sposób istotny zwiększyła obsadę roślin, czego konsekwencją był wyższy plon świeżej masy ogółem kukurydzy, jak i plon kolb.

EN

The aim of the studies was determine the impact of different soil village systems as well as conventional, direct seeding and crop residue (control- stubble, wheat straw, spring vetch, oat and white mustard) on the dehydrogenase activity in soil and maize yield. The experiment was carried out at ZDD Swadzim belong to Poznań University of Life Sciences and it included 10 experimental plots which were sown with maize. Soil samples for analyses were taken in 5 terms in the vegetation season: before sowing (control), in the phase of 2-3 leaves, in the phase of 7-8 leaves, in the phase of tasseling and after harvest of maize. For the determination of dehydrogenases activity, the Thalmann's method was applied [38]. It was found, that the highest activity of dehydrogenases was recorded in summer, in the phase of tasseling. Number of plants was significantly higher on the treatments with ploughing tillage and higher fresh matter yield of maize and cobs yield was observed on the treatment with traditional tillage.

16

Activity of dehydrogenases in soil contaminated with diesel fuel and subjected to bioremediation process

Hawrot-Paw M.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2009

|

Vol. 16, nr 1-2

21-25

EN

The carried out study referred to evaluation of the activity of dehydrogenases in soil that was contaminated with diesel fuel (5 % w/w), In addition, the influence of modifications used in the process of biodegradation of oil pollutions (agrotechnical measures, biostimulation, bioaugmentation) was evaluated. The experiment was made with in situ and ex situ methods. It was found that diesel fuel stimulated the activity of dehydrogenases, Also a highly significant effect of applied remediation measures was demonstrated.

PL

Przeprowadzone badania dotyczyły oceny aktywności dehydrogenaz w glebie, którą zanieczyszczono olejem napędowym. Dodatkowo oceniano wpływ modyfikacji stosowanych w procesie biodegradacji skażeń substancjami ropopochodnymi (zabiegi agrotechnicme, biostymulacja, bioaugmentacja). Doświadczenia prowadzono metodą in situ oraz ex situ. Stwierdzono, że olej napędowy stymulował aktywność dehydrogenaz. Ponadto wykazano statystycznie wysoce istotny wpływ stosowanych zabiegów remediacyjnych.

17

Aktywność dehydrogenaz i inwertazy w glebie rdzawej leśnej w okolicy Zakładów Azotowych "Anwil" we Włocławku

Koper J., Piotrowska A., Siwik-Ziomek A.

Proceedings of ECOpole

|

2008

|

Vol. 2, No. 1

197--202

PL

Przedstawiono zmiany aktywności wybranych enzymów glebowych pod wpływem zanieczyszczeń emitowanych przez zakład przemysłowy „Anwil" we Włocławku. W celu określenia działania naturalnych i antropogennych czynników środowiska badano również glebę rdzawą z profilu usytuowanego poza zasięgiem oddziaływania emisji. Aktywność dehydrogenaz i inwertazy była determinowana odległością od emitora oraz terminem i głębokością pobierania próbek. Najmniejszą aktywnością enzymatyczną charakteryzowała się gleba pobrana z punktu oddalonego ok. 2 km od zakładów azotowych we Włocławku w kierunku zachodnim. Duże współczynniki korelacji uzyskane dla aktywności oznaczonych enzymów i zawartości Corg i Nog świadczą o dużym znaczeniu tych enzymów w przemianach podstawowych składników materii organicznej badanych gleb leśnych.

EN

Changes of activities of some soil enzymes under the influence of industrial pollutions by the Włocławek Nitrogen Plant "Anwil" were studied. In order to exclude possible natural and anthropogenic influence it was necessary to find a good control soil. Finally the control analyses were carried out on a rusty soil of the village Szumiaca located in the Bory Tucholskie, far away from any emissions. Activities of dehydrogenases and invertase were determined depending on the distance from the emitter and the dates and depth of sampling. The lowest enzymatic activity was noted for the soil samples collected from the site 2 km away west from the Włocławek plant. High correlation coefficients calculated for the relationship between enzymatic activities and Corg and Ntot concentrations suggested an important role of the enzymes in transformations of basic components of organic matter of forest soil under study.

18

Enzymatyczne bioczujniki oparte na dehydrogenazach wykorzystujących NAD⁺

Kossakowska A., Pijanowska D., Torbicz W.

Elektronika : konstrukcje, technologie, zastosowania

|

2008

|

Vol. 49, nr 5

113-118

PL

Zaprezentowano przykłady oraz omówiono zastosowanie bioczujników enzymatycznych opartych na dehydrogenazach, wykorzystujących koenzym NAD+. Opisano różne technologie wytwarzania bioczujników oraz różne metody detekcji. Porównano dwa sposoby regeneracji koenzymu za pomocą dodatkowego systemu enzymatycznego przy wykorzystaniu diaforazy oraz mediatora przenoszenia elektronów. Przedstawiono jedną z metod ulepszania bioczujników amperometrycznych, polegającą na zastosowaniu elektroprzewodzącego polipirolu domieszkowanego elektroaktywnym mediatorem (żelazocyjanek).

EN

This paper presents examples and application of enzymatic biosensors based on NAD+ -dependent dehydrogenases. Different technologies of biosensors fabrication and different methods of detection are described. Two methods of the coenzyme regeneration with additional enzymatic system using diaphorase and with the electron transfer mediator are compared. A method of improving of amperometric biosensors by applying electroconducting polypyrrole doped with electroactive mediator (ferrocyanide) is presented.

19

Activity of dehydrogenases, invertase and rhodanase in forest rusty soil in the vicinity of 'ANWIL' Nitrogen Plant in Wloclawek

Koper J., Piotrkowska A., Siwik-Ziomek A.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2008

|

Vol. 15, nr 3

237-243

EN

Changes of activities of same soil enzymes under the influence of industrial pollutions emitted by the Włocławek Nitrogen Plant' Anwil' were studied. In order to exclude possible natural and anthropogenic influence, it was necessary to find a good control soil. Finally the control analyses were carried out on a rusty soil of the village Szumiąca located in the Tucholskie Forest, far away from any emissions. Activities of dehydrogenases, invertase and rhodanase were determined the distance from the emitter and the dates and depth of sampling. The highest enzymatic activity was noted for the soil samples collected from the site 2.5 km east from the Włocławek plant. High correlation coefficients calculated for the relationship between enzymatic activities and Corg, Ntot and Stot concentrations suggested an important role of the enzymes in transformations of basic components of organic matter of the forest soil under study.

PL

W publikacji przedstawiono zmiany aktywności wybranych enzymów glebowych pod wpływem zanieczyszczeń emitowanych przez zakład przemysłowy "Anwil" we Włocławku. W celu określenia działania naturalnych i antropogennych czynników środowiska badano również glebę rdzawą z profilu usytuowanego poza zasięgiem oddziaływania emisji. Aktywność dehydrogenaz, inwertazy i rodanazy była determinowana odległością od emitora oraz terminem i głębokością pobierania próbek. Największą aktywnością charakteryzowała się gleba pobrana z punktu oddalonego ok. 2,5 km od zakładów azotowych we Włocławku w kierunku wschodnim. Duże współczynniki korelacji uzyskane dla aktywności oznaczonych enzymów oraz zawartości Corg, Nog i Sog świadczą o dużym znaczeniu tych enzymów w przemianach podstawowych składników materii organicznej badanych gleb leśnych.