Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Projekt Osady Wypoczynkowej jako współczesna kontynuacja układu ruralistycznego wsi Stary Ujazd

Krupa Karol, Kędzior Karolina

Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych

|

2023

|

T. 19, nr 1

110--121

PL

Przestrzeń miast oraz wsi jest zmienna w czasie i uzależniona od rozwijających się potrzeb użytkowników. Wyzwania stawiane obecnie architektom oraz urbanistom różnią się w znacznym stopniu od tych, które miały w przeszłości wpływ na kształtowanie ośrodków mieszkalnych we wszystkich skalach. Zmiany związane z np. globalizacją czy przemianami społecznymi warunkują zakres oraz formę wszystkich składowych w tkance urbanistycznej. Wpływ powyższych rozkłada się w czasie i nie jest procesem gwałtownym, a efekt widoczny jest dopiero w odniesieniu do pierwotnych elementów krajobrazu przestrzennego. Artykuł porusza kwestie związane z projektowaniem architektonicznym w oparciu o tożsamość miejsca i bogactwo krajobrazu kulturowego. Wielowątkowa analiza wartości obszarów wiejskich pozwala na określenie kodu tożsamościowego na płaszczyźnie architektury i ruralistyki stanowiąc istotne podstawy do przygotowania koncepcji projektowej. Omówienie pracy dyplomowej w kontekście poprzedzających ją studiów nad wartością układu wsi Stary Ujazd wskazuje na zasadność prowadzenia szczegółowych analiz w procesie kreacji nowej przestrzeni i architektury szanującej krajobraz kulturowy danego obszaru.

EN

Urban and rural space is variable over time and dependent on the evolving needs of users. The challenges faced by architects and urban planners today are very different from those that influenced in the past shaping residential centers at all scales. Changes associated with, for example, globalization or social change condition the scope and form of all components in the urban fabric. The impact of the above is spread out over time and is not an abrupt process, and the effect is visible only in relation to the original elements of the spatial landscape. The article raises issues related to architectural design based on the identity of the place and the richness of the cultural landscape. A multifaceted analysis of rural values allows the definition of an identity code at the level of architecture and ruralism providing an important basis for the preparation of a design concept. Overview of the thesis in the context of the preceding study of the value of the composition of the village of Stary Ujazd shows the legitimacy of conducting detailed analysis in the process of creating a new space and architecture that respects the cultural landscape of the area.

2

Film i krajobraz w perspektywie geografii kulturowej

Copik Ilona

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2023

|

nr 49 (1)

89--110

PL

Celem artykułu jest refleksja na temat relacji film i krajobraz inspirowana perspektywą geografii kulturowej. Przed¬miotem moich rozważań jest status krajobrazu filmowego (obraz, mapa, zdarzenie) oraz przesunięcia i kontinua w praktykach zapośredniczonego medialnie odkrywania świata przez film (od kontemplacji do praktyk set-jettingu). Biorąc pod uwagę sposób zaangażowania widza w krajobraz wyróżniam postawy: zdystansowanego obserwatora, zaangażowanego emocjonalnie uczestnika i badacza - eksploratora oraz wyodrębniam paradygmaty doświadczenia krajobrazu w filmie: obserwacyjny (chorograficzny), uczestniczący (afektywny) oraz obserwacyjno-uczestniczący (analityczny). Refleksja ta jest próbą krytycznego ustosunkowania się do tradycyjnej dychotomii krajobraz-obraz (reprezentacja)/ krajobraz-doświadczenie (uczestnictwo, sprawczość) i wykazania jej dezaktualizacji na gruncie współczesnych nauk o kulturze.

EN

Film and landscape from the perspective of cultural geography. The aim of this article is to reflect on the relationship between film and landscape inspired by cultural geography. The subject of my reflection is the status of film landscape (image, map, event) and the shifts and continua in the practices of mediated discovery of the world through film (from contemplation to set-jetting practices). Taking into account the way in which the viewer engages with the landscape, I distinguish between the attitudes of: the distanced observer (1), the emotionally engaged participant (2) and the researcher-explorer (3). I also distinguish between paradigms of landscape experience in film: observational/chorographic (1), participatory/affective (2) and observational-par¬ticipatory/analytical (3). This reflection is an attempt to critically address the traditional landscape-image (representation)/scape-experience (participation, causation) dichotomy and to demonstrate its obsolescence in contemporary cultural studies.

3

The Green Ring of Tradition and Culture in Łódź as an example of a strategic plan to protect and shape the landscape of a former industrial city

Dankowska Maria

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

|

2023

|

Nr 15

7--20

EN

Natural heritage and cultural heritage co-create the cultural landscape becoming the basis of the local and supra-local identity. Therefore protection and at the same time shaping both of these resources is the task of currently living generations. It is possible, and even very appropriate, to take integrated action, in which both natural and cultural heritage will be protected and shaped together. At the same time, it is important to take into account the specificity of both of these resources and parallel development of system solutions and individual ones. The Green Ring of Tradition and Culture is a design proposal for producing the system of attractive spaces surrounding the city centre of Łódź, in which green areas, e.g. parks, allotment gardens, have also been taken into account as well as greenery along the Łódka and Jasień rivers, cemeteries and post-industrial buildings: factories, palaces and factory owners' villas and palaces or other culturally significant architectural works which are an important part of the history of Łódź. A special place of this layout is occupied by Piotrkowska Street together with the buildings adjacent to it, which was defined as an element that cuts transversely and connects (fastens) the entire layout. Lodz Ring is therefore a design creation that uses the existing, significant potential of Łódź for creating an attractive system of public spaces and thus extracting and preserving the most valuable elements of its cultural heritage and nature.

PL

Dziedzictwo przyrodnicze oraz dziedzictwo kulturowe współtworzą krajobraz kulturowy stając się podstawą lokalnej a także ponadlokalnej tożsamości. Zatem ochrona i jednocześnie kształtowanie obu tych zasobów jest zadaniem obecnie żyjących pokoleń. Możliwe, a nawet bardzo właściwe, jest podejmowanie działań zintegrowanych, w których zarówno dziedzictwo przyrodnicze jak i kulturowe będzie chronione i kształtowane łącznie. Przy czym istotne jest uwzględnianie specyfiki obu tych zasobów oraz równoległe wypracowanie rozwiązań systemowych oraz jednostkowych/indywidualnych. Zielony Krąg Tradycji i Kultury jest propozycją projektową wytworzenia systemu atrakcyjnych przestrzeni otaczających śródmieście Łodzi, w którym uwzględnione zostały równocześnie tereny zieleni np. parki, ogrody działkowe, ale także zieleń wzdłuż rzek Łódki i Jasienia, cmentarze oraz ważne ze względu na historię Łodzi obiekty poprzemysłowe: fabryki, pałace i wille fabrykanckie ale również inne znaczące kulturowo dzieła architektoniczne. Szczególne miejsce tego układu zajmuje ulica Piotrkowska wraz z przyległą do niej zabudową, którą określono jako element przecinający poprzecznie i spinający całość założenia. Łódzki Krąg jest zatem kreacją projektową wykorzystującą istniejący, znaczący potencjał Łodzi do utworzenia atrakcyjnego systemu przestrzeni publicznych i tym samy wydobyciu oraz zachowaniu najcenniejszych elementów jej dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego.

4

Parki kulturowe jako narzędzie kształtowania i ochrony przestrzeni publicznych w Krakowie

Mol Paulina

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

|

2023

|

Nr 15

107--124

PL

Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami wprowadziła do polskiego systemu prawnego nową formę ochrony zabytków w postaci parku kulturowego. Celem jego ustanowienia jest ochrona zabytków nieruchomych oraz krajobrazu kulturowego, występującego na danym terenie. Przez prawie 20 lat funkcjonowania tej formy ochrony zabytków, wciąż jeszcze niewiele samorządów zdecydowało się na utworzenie na terenie gminy (bądź kilku gmin) parku kulturowego. Niemniej, przy jasno sformułowanych zapisach i konsekwentnym ich egzekwowaniu, park kulturowy może być skutecznym narzędziem ochrony i kształtowania przestrzeni publicznych polskich miast i wsi. Powyższa tematyka została poruszona w niniejszym artykule na przykładzie parków kulturowych, funkcjonujących na terenie Krakowa.

EN

Abstract: The Act of July 23, 2003 on the protection and care of historical monuments introduced into the Polish legal system a new form of monument protection in the form of cultural parks. The purpose of its establishment is to protect immovable monuments and the cultural landscape found in a certain area. For almost 20 years of operation of this form of monument protection, still few local governments have decided to establish cultural parks on the territory of a municipality (or several municipalities). Nevertheless, with clearly formulated provisions and consistent enforcement, cultural parks can be an effective tool for protecting and shaping the public spaces of Polish towns and villages. The above-mentioned topics are discussed in this article on the example of cultural parks operating in Krakow.

5

Changing the game: the case of cultural landscapes

Jacques David

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

|

2023

|

Nr 17

97--103

EN

There are a number of thoughtful analyses on how the World Heritage Convention has progressed, notably by Jukka Jokelhito, and by Christina Cameron and Mechtild Rössler. They explain the principles on which the World Heritage Convention was based. It concerns the common heritage of the world’s most significant places – we would all be poorer if we lost them. This paper concerns the ideas we adopt in our dealings on landscape. The subject of cultural landscapes has been a latecomer in World Heritage terms. It is not a closely defined subject like, say, ecclesiastical architecture, and it has connections to many other subjects. Adjacent to many, it is defined by none. It still occupies a slightly detached column at the edge of the world heritage spreadsheet. It is not this paper’s intention to claim that the cultural landscapes community has been the initiator of fundamental ideas, but it has been touched by many from within and outside the World Heritage system, and in some cases has been instrumental in bringing about fresh thinking and change.

6

Kształtowanie przestrzeni krajobrazowej Poznania w projektach H.F. Wiepkinga-Jürgensmanna

Grzeszczuk-Brendel Hanna

Builder

|

2023

|

R.27, nr 10

42--46

PL

Kompozycje zieleni od końca XIX wieku odgrywały coraz większą rolę w projektowaniu urbanistycznym jako istotny czynnik o różnorodnych funkcjach. W koncepcjach nazistowskich nadawano im także znaczenie ideologiczne, czego przykładem są działania Friedricha Wiepkinga-Jürgensmanna w Poznaniu w czasie II wojny światowej. Były one elementem nazyfikacji krajobrazu w okupowanych krajach. Historyczno-logiczna analiza tego problemu jest szkicem słabo opracowanego w Polsce tematu oraz zaczynkiem refleksji nad związkami między zobiektywizowaną wartością prezentowanej wiedzy a jej ideologicznym wykorzystaniem.

EN

Greenery compositions have played an increasingly important role in urban design since the end of the 19th century as an important factor with a variety of functions. They were also given ideological meaning in Nazi concepts, as illustrated by Friedrich Wiepking-Jürgensmann's activities in Poznan during the Second World War. They were part of the nazification of the landscape in occupied countries. The historical and logical analysis of this issue is a sketch of a topic poorly studied in Poland, and is the beginning of a reflection on the relationship between the objectified value of presented knowledge and its ideological use.

7

Drzewa w krajobrazie komunikacyjnym – struktura, problemy, rozwiązania

Bobek Wojciech

PUA Przestrzeń Urbanistyka Architektura

|

2022

|

Vol. 1

77--84

PL

Artykuł prezentuje relacje między drzewami a ciągami komunikacyjnymi i zmieniające się podejście do utrzymania drzew w ich sąsiedztwie. Dyskusja podjęta w artykule dotyczy przyczyn zamierania drzewostanów przydrożnych, pochopnie podejmowanej pielęgnacji, przedwczesnych decyzji o ich usuwaniu, co nie zawsze musi być koniecznością. Artykuł przedstawia możliwe działania w celu poprawy sprawności zarządzania drzewostanami przydrożnymi, cennymi krajobrazowo, kulturowo i przyrodniczo elementami otoczenia.

EN

This article presents the relationships between trees and communication routes as well as the changing approach to maintaining trees in their vicinity. The discussion in the article concerns the reasons for the decline of roadside stands, care taken rashly, and premature decisions about their removal, which may not always be necessary. The article presents possible actions and solutions for the improvement of the management efficiency of roadside stands and elements of the surroundings that are valuable in terms of landscape, culture and nature.

8

Osiedla robotnicze zagłębia węglowego Nord-Pas-de-Calais

Sulimowska Anna

Builder

|

2022

|

R.26, nr 6

19--21

PL

Artykuł przedstawia problematykę osiedli robotniczych zagłębia węglowego Nord-Pas-de-Calais we Francji w kontekście rozwoju urbanistycznego regionu oraz ich roli w dzisiejszym krajobrazie kulturowym. Celem artykułu jest ukazanie ewolucji w podejściu do zachowania i ochrony osiedli na tle przemian społeczno-ekonomicznych. Efekty działań związanych z odnową osiedli zostały ukazane w oparciu o analizę literatury oraz badania in situ. Wnioski dotyczą możliwości ich zachowania i zarządzania w kontekście wpisu na Listę Światowego Dziedzictwa.

EN

The paper presents the issue of the workers' settlements of the Nord-Pas-de-Calais coalfield in France, in the context of the urban development of the region and their role in the cultural landscape. The aim of the article is to show the evolution in the protection of settlements in the background of socio-economic changes. The results of their renewal are presented on the basis of literature analysis and in situ research. The conclusions concern the possibility of preservation and management in the context of World Heritage List.

9

Farma fotowoltaiczna w krajobrazie miasta. Przekrycie wielkoskalowego obiektu panelami fotowoltaicznymi na przykładzie projektu parkingu w Strefie Kultury w Katowicach

Duda Andrzej

Builder

|

2022

|

R.26, nr 7

39--43

PL

Poszukiwanie zasad integracji urządzeń dla pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych (OZE) z architekturą jest obecnie ważnym zadaniem dla architektów oraz inżynierów. Wdrażanie tych nowoczesnych technologii otwiera nowe możliwości zarówno na polu użytkowym, jak i estetycznym. Ma to także duży wpływ na rozwój krajobrazu urbanistycznego miasta. Projekt farmy fotowoltaicznej będącej przekryciem wielopoziomowego parkingu jest przykładem takiej integracji. Jest jednocześnie poszukiwaniem kreacji architektonicznej adekwatnej do kontekstu kulturowego i przestrzennego Strefy Kultury w Katowicach.

EN

The search for the principles of integrating devices for obtaining energy from renewable sources (RES) with architecture is now an important task for architects and engineers. The implementation of these modern technologies opens up new possibilities both in the field of utility and aesthetics. It also has a great influence on the shaping of the urban landscape of the city. The project of a photovoltaic farm, which is a cover for a multi-storey car park in the Culture Zone in Katowice, is a kind of such integration, it is also a search for an architectural creation adequate to the spatial context of the Zone.

10

Planning protection of Ciechanow castle versus contemporary exposition in the landscape

Drobek Katarzyna, Boguszewska Kamila

Budownictwo i Architektura

|

2022

|

Vol. 21, no 4

79--88

EN

The castle in Ciechanow is classified as a Gothic castle of the lowland type. The building, which is an example of defensive architecture, is located to the north of the historic urban layout of the Ciechanow centre. At present, the castle is covered by the following forms of protection: protection for the Natural and Landscape Complex "Łydynia River Valley”, provisions of the Local Spatial Development Plan and an entry in the Register of Historic Monuments. The authors of the paper analyse the legal regulations concerning the castle and their impact on the contemporary castle’s exposition in the landscape.

PL

Zamek w Ciechanowie zaliczany jest do zamków gotyckich typu nizinnego. Obiekt będący przykładem architektury obronnej zlokalizowany jest na północ od historycznego założenia urbanistycznego śródmieścia miasta Ciechanowa. W chwili obecnej zamek objęty jest następującymi formami ochrony: ochroną do dla zespołu Przyrodniczo – Krajobrazowego „doliny rzeki Ładyni, zapisami Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego oraz wpisem do Rejestru zabytków. Autorki artykuły analizują zapisy prawne dotyczące zamku oraz ich wpływu na współczesna ekspozycję zamku w krajobrazie

11

Ocena skuteczności ochrony krajobrazu w parkach kulturowych w Polsce

Marcinek Roman, Myczkowski Zbigniew, Siwek Andrzej

Wiadomości Konserwatorskie

|

2021

|

Nr 66

106--120

PL

Różnorodność krajobrazu to także wielość i różnorodność form ochrony jego struktury i piękna. Trwa ona od ponad 150 lat w świecie i ponad 100 lat w Polsce. Od 20 lat ogniskuje się wokół krajobrazu kulturowego i jego ustawowej formy ochrony, jaką jest park kulturowy. Po wprowadzeniu możliwości ich tworzenia, w wojewódzkich strategiach wytypowano przeszło 200 obszarów. Obecnie ich liczba waha się w granicach 40. Proces jest dynamiczny, ponieważ już w roku 2021 odnotowano likwidację jednego, a równocześnie pojawiają się uchwały samorządowe dla utworzenia kilku kolejnych. W artykule autorzy, w ślad za opracowaną przez nich obszerną ekspertyzą powstałą w Narodowym Instytucie Dziedzictwa, poddają analizie istniejące parki kulturowe, cele ich powołania, treści uchwał, z mocy których powstały, zapisy planów ochrony oraz praktyki ich funkcjonowania. Ocenie poddano sposoby zarządzania nimi, aktywność oraz popularyzację. Całość została poddana analizie SWOT.

EN

Landscape diversity also means a diversity and multitude of forms of conserving its structure and beauty. This conservation has lasted for over 150 years around the world and for over 100 years in Poland. For around twenty years, it has concentrated around the cultural landscape and its form of statutory protection: the cultural park. After it became possible to establish such parks, voivodeship strategies were amended to list over 200 areas. At present, this number is around forty. The process is dynamic, as the liquidation of a park was observed already in 2021, and several resolutions on the establishment of one were recorded. In this paper, the authors, following their comprehensive expert report drafted at the National Heritage Institute, analyze existing cultural parks, the goals of their establishment, the content of resolutions that had established them, conservation plan provisions and the practice of their operation. Their management, activity and popularization were assessed. The findings were then subjected to a SWOT analysis.

12

Współczesne tendencje w kształtowaniu przestrzeni publicznych w Budapeszcie

Sykta Izabela, Grzybowski Michał

Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie

|

2021

|

T. 49

359--382

PL

W artykule przedstawiono przegląd zrealizowanych w Budapeszcie na przestrzeni ostatnich lat projektów przestrzeni publicznych - placów, bulwarów, skwerów i ogrodów - implementujących współczesne tendencje w architekturze krajobrazu i projektowaniu miejskim. Znajdują się one w historycznym centrum miasta, wchodząc w bezpośrednie - często kontrowersyjne - relacje przestrzenne z zabytkową zabudową. Prezentowane obiekty wyróżnia nowoczesna forma i estetyka oraz wysoka jakość rozwiązań projektowych. Wykorzystują współczesne, ahistoryczne materiały i nowoczesne technologie. Kreatywnie i nowocześnie aranżują tworzywo roślinne i wodę. Tworzą atrakcyjne, przyjazne, sprzyjające społecznej integracji miejsca rekreacji w otoczeniu zieleni, jednocześnie eksponujące zabytki i przybliżające je współczesnym odbiorcom.

EN

This paper presents contemporary tendencies in the shaping of public spaces and urban green areas in Budapest. It is a review of built designs of plazas, boulevards and city squares that have been completed in the span of the last few years and which implement contemporary trends in landscape architecture and city design. All of the presented sites are located in the historical city centre, entering into direct and often controversial relations with the historical built environment and monuments. The presented structures are distinguished by modern forms and aesthetics as well as a high quality of design solutions. They have been shaped with the use of modern, ahistoric materials and technologies, with creative plant and water arrangements. They create attractive recreation and contemplation spaces surrounded by greenery, conducive to social integration, and at the same time exposing monuments and bringing them closer to contemporary recipients.

13

Cultural landscape and typology of the Kharanaq village in Iran

Aghaeimeybodi Mojgan, Andaroodi Elham

Przestrzeń i Forma

|

2021

|

nr 47

203--212

EN

This article intends to analyse the historic village-castle of Kharanaq, which has been inhabited for over a thousand years in various historical periods. Different layers of habitation make Kharanaq’s residential context different from other castles or villages of Iran. This village-castle is fortified by high walls and is located at the edge of the Central Desert of Iran. This article focuses on identifying the interaction of the inhabitants with the desert environment of the village-castle through an analysis of its cultural landscape and the typology of its residential houses, as well as the current situation of its architecture and spaces.

14

Kamienica „Pod Kruki”, Rynek Główny 25, Kraków. Teraźniejszość historii – nawarstwianie przyszłości

Włodarczyk Małgorzata, Włodarczyk Marcin

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

|

2021

|

Nr 11

107--126

PL

Architektura to sztuka budowania, czyli gromadzenia trwałych materiałów i takie ich aglomerowanie, aby powstał utwór trwały, funkcjonalny i piękny (jak to opisuje witruwiańska triada: firmitas, utilitas, venustas). Zakończenie budowy oznacza początek trwania budynku. Trwanie architektury prawie zawsze wiąże się z wprowadzaniem zmian. Byłoby wspaniale pozwalać trwać architekturze w nieskończoność, z zachowaniem jej pierwotnych kształtów, faktur, materiałów. Postęp techniczny, zmiany w zakresie potrzeb, wypadki przyrodnicze i historyczne, i mnóstwo innych czynników powoduje konieczność wprowadzania zmian w obiekcie. Trwanie architektury to ciągłe zmiany i dobrze jest, jeżeli powstają one na drodze NAWARSTWIANIA. Nawarstwianie to jak pisanie książki, karta za kartą. Pozwala to potem na „czytanie” architektury, a z nią historii miejsca i ludzi. Nawarstwianie jest ciekawsze niż wymienianie. Strata w wypadku wymiany polega na tym, że poprzedni etap, który został usunięty, katastrofą czy świadomie, jest jak karta z książki wyrwana. Nowoczesna ingerencja w zabytkowy budynek musi szanować poprzednie karty, poprzednie nawarstwienia. Czasami może nawet pewne braki stron uzupełnić albo raczej wskazać. Mądre postępowanie nie kieruje się w takim wypadku wyłącznie poleceniami służb konserwatorskich. Empatia dla zapisów architektury/księgi to wyzwanie dla twórców, szczególnie architektów. Pokażemy taki proces na przykładzie kamienicy o numerze Rynek Główny 25 w Krakowie, która jest przykładem starannego unowocześniania struktury i przestrzeni z zachowywaniem czytelnych śladów. Jest także ukłonem teraźniejszości ku przyszłości nowego ducha tej przestrzeni.

EN

Architecture is the art of building, that is, gathering durable materials and agglomerating them in such a way as to produce a work that is durable, functional, and beautiful (as described by the Vitruvian triad: firmitas, utilitas, venustas). The completion of construction marks the beginning of the building's duration. The duration of architecture almost always involves making changes. It would be wonderful to let architecture last indefinitely, with its original shapes, textures, and materials preserved. Technical progress, changes in needs, natural and historical accidents, and many other factors make it necessary to introduce changes in the object. Persistence of architecture is a constant change and it is good if they are created by EVOLUTION. Layering is like writing a book, page by page. It then allows you to "read" the architecture and with it the history of the place and the people. Layering is more interesting than exchanging. The loss in the case of replacement is that the previous stage that was removed, whether by disaster or intentionally, is like a page torn out of a book. A modern intervention in a historic building must respect the previous pages, the previous layering. Sometimes it can even fill in some missing pages or rather point them out. The wise course of action in such a case is not guided only by the orders of conservation services. Empathy for architectural/book records is a challenge for creators, especially architects. We will show such a process on the example of the tenement house number 25 Market Square in Krakow, which is an example of careful modernization of structure and space while preserving legible traces. It is also a nod of the present to the future of the new spirit of this space.

15

Methods and tools in landscape persistence imaging with the example of a stratigraphy model

Żemła-Siesicka Anna, Myga-Piątek Urszula

GIS Odyssey Journal

|

2021

|

Vol. 1, no. 1

5--20

EN

Cultural landscape stratigraphy is a concept based on geological epoch imaging. It refers to a method of interpretation of the specific arrangement and relations between cultural layers visible in the landscape. The number of layers and their age carry information about the persistence of a given landscape type and structure. For a specific site (region, landscape unit) and scale, the layers can be illustrated in a graphical notation of a coordinate system, where the vertical axis (y) represents the time intervals and the x and z axes illustrate the spatial location in Cartesian coordinates of a given landscape unit. This paper aims to present the landscape stratigraphy model, taking into account the necessary differences depending on the landscape scales. Three levels of analysis are presented. On the mesoscale (level of geographical mesoregion), the landscape stratigraphy includes the biography and schematic imaging of the area. The microscale (level of landscape units and level of landscape interior) contains three types of imaging: cartographic, spatial digital (3D), and spatial graphic drawing. These two scales differ in their imaging detail. The landscape stratigraphy model is based on analysis of both literature and cartographic sources. The stratigraphy imaging includes two steps: the analysis of historical and contemporary maps performed in GIS, and the creation of an appropriate type of imaging, using 3D modelling software, vector graphic software, and a graphic tablet. The landscape stratigraphy model can be used in landscape persistence identification, and landscape protection and forecasting. Moreover, the attractive visualisation of landscape changes can be helpful in landscape education.

16

Legnica's Grenadier Barracks as a cultural capital in the urban space

Rudnicka-Bogusz Marta M.

Architectus

|

2021

|

Nr 1 (65)

21--30

EN

The purpose of the article was to demonstrate that in garrison towns, barracks are a cultural capital because they are on many levels the carriers of intangible heritage and tradition related to the presence of the army in historic towns. Second incentive was an introduction to the discussion on their protection through suitable revalorization from the point of view of preserving their typological characteristics. The article presents a synthetic description of the evolution of Legnica garrison before World War II, the development of the Grenadier barracks complex at Hutników Street in Legnica and a detailed stylistic analysis of the 19th century buildings making up the complex. In the course of the research, it was possible to establish the determinants thanks to which the historical barracks of Legnica are not only the features of the city, its resource, but its cultural capital, i.e. a resource that can be used both materially and ideologically to build prestige etc. Legnica became a garrison town at the turn of the 19th and 20th centuries, which significantly affected the cultural landscape, population and realestate market. Majestic barracks, built with state money, proved the government’s special attention and enhanced the aesthetic value of the city’s landscape. An ascetic, yet expressive style helped build an impression of the wealth of the state that founded the barracks and the clearly defined typology of complexes allowed for their immediate recognition in the urban space. A vast supply of barracks was one of the reasons why post war the military took up seat in Legnica, which is also one of the founding myths of the city. That is why it is so important that the barracks in the garrison cities are revitalized with respect to historiographic values as exemplified by the Grenadier Complex, and not rebuilt, densified or demolished. The regeneration efforts must observe the plan and architectural form of buildings, which are the hallmarks of military architecture.

PL

Celem artykułu było ukazanie, iż koszary stanowią kapitał kulturowy w miastach garnizonowych, ponieważ są na wielu płaszczyznach nośnikiem niematerialnego dziedzictwa i tradycji wiążących się z obecnością wojska w historycznych ośrodkach miejskich. Praca stanowi też wprowadzenie do dyskusji o właściwych drogach rewaloryzacji zespołów koszarowych z punktu widzenia zachowania ich wyróżników typologicznych.W artykule naszkicowano historię garnizonu legnickiego przed II wojną światową, dokonano prezentacji rozwoju zespołu koszarowego grenadierów przy ul. Hutników oraz przeprowadzono szczegółową analizę stylistyczną XIXwiecznych budynków składających się na zespół. W toku badań udało się ustalić determinanty, dzięki którym historyczne zespoły koszarowe Legnicy nie stanowią jedynie cechy miasta, jego zasobu, ale jego kapitał kulturowy, czyli taki zasób, którym można się zarówno w sposób materialny, jak i ideowy posługiwać do budowania prestiżu itp. Na przełomie XIX i XX w. Legnica stała się miastem garnizonowym, co miało znaczący wpływ na krajobraz kulturowy i strukturę ludności. Pałacowe gmachy koszar budowane za państwowe pieniądze były dowodem szczególnego zainteresowania rządzących i podnosiły walory estetyczne krajobrazu miasta. Za pomocą ascetycznej, jednak wyrazistej stylistyki budowano wrażenie bogactwa państwa fundującego koszary, a jednoznacznie określona typologia zespołów pozwalała na ich natychmiastowe rozpoznanie w przestrzeni miejskiej. Rozległa sieć koszar była jedną z przyczyn umieszczenia tu jednostek wojskowych po wojnie, co również stanowi jeden z mitów założycielskich miasta. Dlatego tak ważne jest, aby w miastach garnizonowych koszary podlegały rewitalizacji z poszanowaniem wartości historiograficznych – czego doskonałym przykładem jest adaptacja koszar grenadierów – a nie przebudowie, dogęszczeniu lub wyburzeniom. Adaptacji dokonywać należy z poszanowaniem planu i formy architektonicznej, które są wyróżnikami architektury wojskowej.

17

The contemporary importance of the Old Canal area for the centre of Bydgoszcz and its influence on the city’s cultural landscape

Grześkow Iga

Technical Transactions

|

2020

|

Vol. 117, iss. 1

art. no. e2020034

EN

European cities are centuries-old connections of social and cultural interrelations in which the history and heritage of generations have formed a specific model of collective life and culture. The nature, prestige and signs of urban life in these cities are best indicated by their public spaces and their structure and inclusion in the urban tissue. Being presentable areas as well as places of social intercourse and activity, public spaces form multipurpose areas which establishe the city’s cultural landscape. Simultaneously, the game for urban areas in the city and related economic interests, and market all activities promoting the city's image and interfering with the city’s structure, pose a threat to the sensible development of the most valuable parts of the urban space. Globalisation processes contribute to the unification and standardisation of any forms of life, including space. The need for maintaining the continuity of urban tissue requires that its historical traces be cultivated. In this context, the contemporary role of the Old Canal area for downtown Bydgoszcz and its influence on the development of the city’s cultural landscape are part of the current strategies for the cultureforming regeneration of urban space.

PL

Miasta europejskie to wielowiekowy splot społeczno-kulturowych zależności,gdzie historia i dziedzictwo pokoleń stworzyły określony model życia zbiorowego i kultury. O ich charakterze, prestiżu i przejawach życia miejskiego świadczą najpełniej przestrzenie publiczne, ich struktura i wpisanie w tkankę urbanistyczną miasta. Przestrzenie publiczne jako miejsca reprezentacji, forum współżycia i aktywności mieszkańców, tworzą wielofunkcyjną przestrzeń, budującą krajobraz kulturowy miasta. Jednocześnie gra o tereny w mieście i związane z tym interesy ekonomiczne, urynkowienie wszelkich działań promujących obraz miasta ingerujących w jego strukturę, zagraża świadomemu kształtowaniu najcenniejszych fragmentów miejskiej przestrzeni. Procesy globalizacji przyczyniają się do unifikacji i uniformizacji wszelkich form życia, w tym również przestrzeni. Potrzeba zachowania ciągłości tkanki miejskiej wymaga kultywowania jej historycznych śladów. Na tym tle współczesna rola przestrzeni Starego Kanału w śródmiejskiej części Bydgoszczy i jego wpływ na kształtowanie krajobrazu kulturowego miasta, wpisuje się w aktualne strategie kulturotwórczej odnowy przestrzeni miejskiej.

18

Key qualities of 19th-century barrack complexes on the example of Legnica’s Grenadier Barracks

Rudnicka-Bogusz Marta

Technical Transactions

|

2020

|

Vol. 117, iss. 1

art. no. e2020038

EN

With the construction of Grenadier Barracks in 1874, Legnica joined the prestigious group of 82 Silesian garrison towns that were regularly visited by the highest authorities. Barracks, which were often built according to a typical plan, were characterized by a set of standard features that immediately distinguished them from the surrounding buildings and communicated a set of intangible impressions: prestige, community, strength, etc. Today, these features form a link with intangible heritage and local tradition. For this reason, when demilitarized barrack complexes are redeveloped, priority should be given to preserving the plan and architectural form as these now constitute cultural capital. The present study contains a synthetic description of the evolution of Legnica garrison, a detailed analysis of the Grenadier Barracks, and an introduction to the discussion on their protection through suitable revitalization.

19

Cultural landscape transformations in the suburban zone – case study of the Michałowice commune

Majewska Anna, Szymczak Anna

Przestrzeń i Forma

|

2020

|

nr 42

257--270

EN

The development of Warsaw determined the spatial system of its suburban zone. The original cultural landscape of the area, composed of agricultural areas with enclaves of forests and settlement clusters, is subject to continuous changes which intensified after the political transformation in 1989. Consecutive stages of such changes can be traced through the analysis of the Michałowice commune neighbouring to Warsaw. From the mid 19th century, suburban residential districts were built there, followed by model residential districts called “garden cities” (Komorów and Michałowice). The area of the commune is subject to strong urbanisation pressure. This contributes to changes in its cultural landscape and quality of residency in the area.

PL

Rozwój Warszawy zdeterminował układ przestrzenny jej strefy podmiejskiej. Dawny krajobraz kulturowy tego obszaru, składający sie z terenów rolniczych, z enklawami lasów i skupisk osadniczych, ulega obecnie przemianom, które nasiliły się po transformacji ustrojowej w 1989 r. Kolejne etapy tych przemian możemy prześledzić analizując rozwój, graniczącej z Warszawą, gminy Michałowice. Od połowy XIX wieku, powstawały tu tzw. letniska, a następnie, dwa wzorcowe osiedla - "miasta - ogrody" (Komorów i Michałowice). Obszar gminy podlega silnej presji urbanizacyjnej, co wpływa na zmiany jej krajobrazu kulturowego i jakość zamieszkania na tym terenie.

20

Przyrodnicze i kulturowe uwarunkowania krajobrazów winiarskich wyspy Pico (Azory)

Makowski Jerzy, Miętkiewska-Brynda Joanna

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2020

|

nr 44 (2)

163--190

PL

Krajobrazy winiarskie wyspy Pico* swoją unikatowością kuszą i przyciągają, w równiej mierze badaczy i turystów. Wśród europejskich krajobrazów z winnicami nie sposób znaleźć podobnych. Również w dostępnej literaturze, w folderach turystycznych, różnych źródłach internetowych niewiele jest wzmianek o krajobrazach winiarskich choćby zbliżonych fizjonomią, podobnie wykształconych, jak te z azorskiej wyspy Pico. Walor ich unikatowości, historia i miejsce w kulturze regionu były podstawą uznania przez UNESCO za dziedzictwo kulturowe ludzkości, co być może zapewnia im ochronę i przetrwanie dzięki zainteresowaniu turystów. Przedmiotem szczególnego zainteresowania i celem autorów artykułu było poznanie przyrodniczych i kulturowych uwarunkowań uprawy winorośli na wyspie Pico oraz powstania tam unikatowych krajobrazów winiarskich. Analizie tych uwarunkowań poświęcono zasadniczą część pracy. Krótki pobyt na Pico umożliwił przeprowadzenie jedynie prostych obserwacji terenowych oraz ograniczonej liczby nieustrukturyzowanych wywiadów z pracownikami miejscowych instytucji kulturalnych i mieszkańcami wyspy. Koniecznym uzupełnieniem informacji zebranych w terenie były kameralne studia literatury przedmiotu oraz konsultacje z innymi badaczami już po opuszczeniu wyspy Pico.

EN

The unique wine-growing landscapes of the island of Pico* in the Azores tempt and attract researchers and tourists in equal measure. Among Europe’s wine-growing landscapes it is impossible to find similar ones. Moreover, in the available literature, tourist brochures and various internet sources there are few mentions of vineyard landscapes that even vaguely resemble those of the Azorean island of Pico in physiognomy. Their uniqueness, history and place in the culture of the region were the basis for their being recognised by UNESCO for a place on the Cultural Heritage of Humanity list, which perhaps ensures their protection and survival thanks to the interest of tourists. The subject of particular interest to the authors and their aim in writing the article was to get to know the natural and cultural conditions of grape cultivation on Pico Island and how the unique wine-growing landscapes there are formed. The main body of the paper is devoted to an analysis of these conditions. Our short stay on Pico only allowed for simple field observations and a limited number of unstructured interviews with staff from local cultural institutions and islanders. Information gathered in the field was complemented by in-depth studies of the subject literature and consultations with other scholars after leaving Pico Island.