Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Trzeci wymiar geologii złoża rud miedzi

Twardowski Mateusz, Kaczmarek Wojciech, Rożek Robert

Przegląd Geologiczny

|

2020

|

Vol. 68, nr 12

886--893

EN

The issue of three-dimensional geological modelling of stratoidal copper and silver ore deposit in the Fore-Sudetic Homocline has been the subject of hot discussions for many years. Formation of a single layer of deposit body can suggest the ease of interpretation of its form and structure, putting into question the need of three-dimensional visualization. The problem of building and updating a model is directly related to the production scale of KGHM Polska Miedź S.A. which is held over an area of495 km2 with an annual progression of around 480 km of underground workings in three mines, which also includes additional exploration of the deposit body. An important step in the time-consuming 3D geological modelling process is the appropriate selection of previously prepared data and the spatial dimension for the target model - in accordance with its intended purpose. The process of 3D geological modelling, currently carried out at KGHM Polska Miedź S.A., can be divided into two related steps: structural modelling and grade modelling. The components of structural models are used in the grade modelling process, acting as a set of geological constraints during the grade estimation process. The products of both steps find practical application in many processes in a mining company.

2

Group winning blasting as a measure to mitigate seismic hazard in a deep copper ore mine, SW Poland

Gogolewska Anna Barbara, Kowalczyk Małgorzata

Mining Science

|

2020

|

Vol. 27

155--164

EN

Three deep mines have been excavating the copper ore deposit in south-west Poland for about fifty years. Rock mass tremors and their effects such as rock bursts pose the most dangerous hazard which increases with intensity and depth of exploitation. The permanent growth of seismicity of the deposit necessitated the implementation of preventive activities into mining technology. Temporary and long-term as well as active and passive methods were developed to reduce or eliminate the hazard among which group winning blasting seems to be one of the most successful preventive technique. The paper aimed to assess seismic activity and the effectiveness of active prevention as well as to verify the connection between induced seismicity of rock mass and elements of blasting works. To realize the goal, seismic activity, the number of blasted faces, the number of explosives, and blasting-induced seismicity were analyzed. Moreover, the linear correlation coefficients between the aforementioned parameters and characteristics were calculated. One mining division of the Polkowice-Sieroszowice copper ore mine was investigated over three years during a high rate of seismic hazard and intense exploitation.

3

Prognozowanie powierzchniowo-czasowe jako podstawa w podejmowaniu decyzji rozwojowych i operacyjnych organizacji

Namysłowska-Wilczyńska Barbara, Wilczyński Artur

Zeszyty Naukowe Uczelni Jana Wyżykowskiego. Studia z Nauk Technicznych

|

2019

|

Nr 8

117--144

PL

Ważnym elementem zarządzania organizacją jest planowanie jej rozwoju i działań operacyjnych. W procesie podejmowania decyzji związanych z tymi działaniami w przypadku wielu przedsiębiorstw niezbędne jest wykonywanie prognoz obszarowo-czasowych, z krótszym lub dłuższym wyprzedzeniem czasowym. Dotyczy to przede wszystkim tych przedsiębiorstw, których działalność obejmuje duże obszary lub zjawiska stanowiące podstawę do podejmowania racjonalnych decyzji, w odniesieniu do rozwiązywanych zagadnień, rozwijających się w układzie powierzchniowym, powierzchniowo-czasowym, a także przestrzennym. Przykładem mogą tutaj być kopalnie surowców mineralnych, instytucje zajmujące się badaniem i ochroną środowiska naturalnego, przedsiębiorstwa sieciowe, np. telekomunikacyjne czy energetyczne. Przedstawiono metodykę badawczą wykorzystującą metody geostatystyki liniowej i nieliniowej, zastosowanej do modelowania, szacowania i prognozowania (2D, 3D) wartości parametrów opisujących różnorodne zmienne zregionalizowane. Dane wejściowe do analiz przestrzennych stanowiły wartości parametrów geologicznych, pochodzące z opróbowania wyrobisk górniczych w kopalniach rud miedzi, tj. zawartość Cu, miąższość i zasobność złoża (bilansowego), oraz wartości mocy elektrycznej w węzłach sieciowych najwyższych napięć 220 i 400 kV dla obszaru Polski. Zastosowane techniki pozwoliły na szczegółowe odwzorowanie zróżnicowania wartości badanych parametrów, wydzielenie anomalnych stref, określenie przedziałów ufności na odpowiednim poziomie ryzyka, oszacowanie niepewności i analizę zmienności tego ryzyka.

EN

A major element of managing an organization is the planning of its development and operations. As part of the relevant decision making process it is necessary for many enterprises to make areal-temporal forecasts more or less ahead of time. This particularly applies to enterprises whose activity covers large areas or phenomena, which constitute the basis for making rational decisions concerning the problems being solved, developing in the areal system, the areal-temporal system as well as in the spatial system. Industrial mineral mines, institutions studying and protecting the natural environment and network (telecommunications or power) companies are examples here. A research methodology using methods of linear and non-linear geostatistics applied to the (2D, 3D), modelling, estimating and forecasting of the values of parameters describing various regionalized variables is presented. The input data for the spatial analysis were the values of the geological parameters: Cu content, (recoverable) deposit thickness and endowment coming from the sampling of mine workings in copper ore mines and electric power values in the nodes of 220 and 400 kV ultra-high voltage distribution networks for area of Poland. Thanks to the above techniques the variation in the values of the investigated parameters was mapped in detail, anomalous zones were distinguished, confidence levels at an appropriate risk level were determined, uncertainty estimated and the variation of the risk was analysed.

4

Wykształcenie złoża rud miedzi w strefach występowania facji Rote Fäule w zachodniej części złoża Sieroszowice (KGHM Polska Miedź S.A.)

Wojciuszkiewicz Ariel, Kaczmarek Wojciech

Górnictwo Odkrywkowe

|

2019

|

R. 60, nr 2

49--55

PL

Złoże rud miedzi na monoklinie przedsudeckiej tworzą skały osadowe zdeponowane na przełomie czerwonego spągowca i cechsztynu (perm). Powstanie mineralizacji miedziowo-srebrowej jest związane z długotrwałymi i kilkuetapowymi procesami geologicznymi. Zagadnienie genezy złoża jest szeroko opisywane w literaturze jako zbiór następujących po sobie procesów sedymentacyjnych, diagenetycznych i tektonicznych. Parametry geologiczne złoża charakteryzują się znaczną zmiennością pionową i poziomą wynikającą ze zróżnicowania wykształcenia litologicznego skał złożowych oraz intensywności okruszcowania. Jednym z głównych czynników, które zdecydowały o poziomym rozprzestrzenienie siarczków miedzi w piaskowcach, łupkach i dolomitach miedzionośnych były warunki geochemiczne w jakich następowały kolejne fazy diagenezy skał osadowych.. Obserwowane obecnie granice facji utlenionej i redukcyjnej (niekiedy wyróżniana jest też facja przejściowa) są nieregularne i nieostre. Prowadzenie racjonalnej gospodarki zasobami złoża w strefach kontaktu facji geochemicznych wymaga stałego dozoru geologicznego oraz bardzo szczegółowego opróbowywania i kartowania przodków i ociosów wyrobisk. Autorzy podjęli próbę scharakteryzowania fragmentu obszaru złoża bilansowego oraz sąsiadującej z nim strefy bezzłożowej, związanej z obecnością czerwonych plam (rote Fäule) w południowej części złoża Sieroszowice.

EN

The copper ore deposit of Foresudetic Monocline comprise the sedimentary rocks formed in the turn of Rotliegend and Zechstain (Permian). The origin of copper-silver mineralisation is involved with long and multistage geological processes. The issue of origin is widely described in literature as the series of sequential sedimentary, diagenetic and tectonic processes. The ore body is variable in horizontal and vertical direction which caused by different lithology of hosting rocks and mineralisation intensity. One of the main factors which determine the horizontal spread of mineralisation in sandstones, shales and dolomites is geochemical variability. The boundaries of oxidized and reduced facies are irregular and indistinctive. The mining extraction of the deposit in areas of the contact of oxidized and reduced facies requires the permanent geological supervision and detailed sampling and surveying. The authors make the attempt to document the deposit boundaries in area of red staining (Rote Fäule) in the southern part of Sieroszowice deposit.

5

Wpływ zmienności litologicznej skał złożowych na parametry jakościowe złoża rud miedzi LGOM

Kaczmarek W., Wasilewska-Błaszczyk M., Dudek M.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2018

|

nr 472

105--119

PL

W artykule opisano wykształcenie litologiczno-facjalne złoża rud miedzi na monoklinie przedsudeckiej, w strefach tzw. depresji stropu białego spągowca. Szczególny nacisk położono na wzajemne relacje między sąsiadującymi ze sobą odmianami litologicznymi a wykształceniem złoża bilansowego we fragmencie obszaru górniczego Sieroszowice. Badaniami objęto fragment depresji stropu białego spągowca położonej między Centralną i Północną Elewacją Rudnej. W celu zilustrowania zmienności parametrów złożowych ściśle związanych z uwarunkowaniami facjalno-litologicznymi skał goszczących, na podstawie obserwacji terenowych i wyników opróbowania złoża, wykonano metodami geostatystycznymi trójwymiarowe modele litologiczne i geochemiczne. Na podstawie map izoliniowych miąższości utworów piaskowcowych, łupkowych i węglanowych oraz przekrojów przez modele 3D, opisano wykształcenie złoża w obszarze depresji białego spągowca, gdzie profil litologiczny jest określany jako „typowy”, tj. w profilu złoża są obecne wszystkie główne typy litologiczne rud miedzi charakterystyczne dla złóż LGOM. W artykule scharakteryzowano zmienność kształtu bryły złożowej, nieregularność granic stref mineralizacji bilansowej, czym potwierdzono liczne odstępstwa od ogólnie przyjętego modelu złoża. W badanym polu eksploatacyjnym, rozpoznanym gęstą i regularną siatką opróbowania, stwierdzono wyraźną zależność między miąższością łupków miedzionośnych a obecnością w nich bilansowej mineralizacji miedziowej. Opisano również wpływ obecności utworów łupkowych o znacznej miąższości na obecność i wykształcenie bilansowej mineralizacji w leżących wyżej utworach węglanowych. Scharakteryzowano ponadto zaobserwowane w obszarze badań zróżnicowane formy wykształcenia złoża wynikające ze zmienności sekwencji litologicznej.

EN

The article discusses the lithological and facies development of the copper ore deposit in the Fore-Sudetic Monocline in the so-called depression at the top of the Weissliegend. The lithological variability and quality parameters of the deposit in the exploitation field located between the Central and Northern elevations of Rudna, where the deposit profile is described as “typical”, i.e. the Cu-Ag mineralization occurs in all three basic lithological types of copper ore, is analyzed. The lithological variability of ores in depression zones is the reason why the degree of mineralization and the parameters of the economic deposit are highly variable. The authors focused on the mutual relationships between the neighbouring lithological units and the development of the balance deposit. To illustrate the variability of deposit parameters closely related to the lithological and facies development of the host rocks, three-dimensional lithological and geochemical models and isoline maps of the thickness of individual specific copper ore types were made using geostatistical methods and based on field observations and sampling of the deposit.

6

Charakterystyka stref bezzłożowych w centralnej części złoża rud miedzi na monoklinie przedsudeckiej

Kaczmarek W., Dudek M., Golda K., Wasilewska-Błaszczyk M.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2017

|

nr 100

79--93

PL

W artykule opisano wykształcenie litologiczno-facjalne skał złożowych w strefach elewacji stropu białego spągowca oraz relacje między litologią a intensywnością okruszcowania Cu-Ag. Szczególny nacisk położono na charakter enklaw pozbawionych mineralizacji bilansowej (stref bezzłożowych) wewnątrz bryły złożowej. Za strefy bezzłożowe uznaje się przestrzenie, w których mineralizacja siarczkami Cu zazwyczaj występuje, jednak jej ilość nie spełnia kryterium brzeżnego dotyczącego zawartości Cu w kopalinie. Dla zilustrowania zmienności parametrów złożowych ściśle związanych z uwarunkowaniami facjalno-litologicznymi skał goszczących, na podstawie obserwacji terenowych i wyników opróbowania złoża wykonano metodami geostatystycznymi trójwymiarowe modele litologiczne i geochemiczne dla dwóch obszarów badań. Obszary badań obejmują fragmenty Północnej Elewacji Rudnej wraz z otaczającymi elewację depresjami w granicach złóż Sieroszowice i Rudna. Dzięki przekrojom przez modele 3D scharakteryzowano wykształcenie złoża w obszarach elewacji stropu utworów piaskowcowych, gdzie profil litologiczny określany jest jako „nietypowy” z powodu braku serii łupków miedzionośnych, czyli warstwy najbardziej charakterystycznej dla złóż rud miedzi na monoklinie przedsudeckiej. Potwierdzono dużą zmienność kształtu bryły złożowej oraz nieregularność granic stref mineralizacji bilansowej i enklaw skały płonnej w złożu. Stwierdzono obecność wielkoobszarowych enklaw skały płonnej w całym profilu skał dolnego cechsztynu (obszary pozbawione bilansowego okruszcowania miedziowego) i niewielkich stref płonnych piaskowców wzbogaconych w spoiwa anhydrytowe w sąsiedztwie bloków złoża bilansowego ulokowanego w piaskowcach ilastych. Wskazano na możliwość występowania w obrębie złoża bilansowego płatów skał płonnych w stropowej warstwie białego spągowca, bezpośrednio przy granicy z dolomitem wapnistym i nieregularnych przerostów skał płonnych wewnątrz utworów piaskowcowych. Ponadto zaobserwowano niewielkie strefy silnego wzbogacenia w siarczki Cu w strefach kontaktu spoiw siarczanowych i ilastych w serii piaskowcowej białego spągowca.

EN

The presented article describes the relationship between lithological and facies development of reservoir rocks in the area of the roof elevation of the Weissliegend sandstones, with a particular emphasis on the influence of elevation on the occurrence of low mineralization zones in the deposit area. To illustrate the variability of the deposit parameters, closely related to the facies and lithological conditions of the host rocks, three-dimensional lithological and geochemical models for two research areas were developed using the geostatistical methods and based on field observations and the sampling of the deposit. The research area includes parts of the Northern Elevation of Rudna and the surrounding depressions within the boundaries of the Sieroszowice and Rudna deposits. Based on cross-sections of the 3D models, a different deposit formation in the roof elevation area of sandstone formations has been characterized; the lithological profile is defined as „atypical” due to the absence of a copper-bearing shale series, the most characteristic layer for copper ore deposits in the Fore -Sudetic monocline. Large variations in the shape of the deposit and the irregular boundaries of both balance mineralization and enclaves of gangue have been confirmed. The presence of large-scale enclaves of igneous rock in the entire profile of the Lower Zechstein rocks (areas without the balance copper mineralization) and small areas of gangue (sandstone) enriched with anhydrite binders adjacent to the parts of balance deposit located in argillaceous sandstone has been revealed. The possibility of the occurrence of gangue, in the area of the roof elevation of the Weissliegend sandstones directly adjacent to the border with calcareous dolomite, and irregular gangue partings in sandstone formations in the balance deposit was indicated. In addition, small areas of strong enrichment in Cu sulphides were observed in the contact zones between sulphate and clay binders in the Weissliegend sandstone series.

7

Opis koncentracji miedzi w profilu złoża i propozycja jego wykorzystania w planowaniu produkcji

Pactwa K., Malewski J.

Przegląd Górniczy

|

2013

|

T. 69, nr 7

75--82

PL

Efektywność procesów wzbogacania rud miedzi zależy w znacznym stopniu od stabilności parametrów jakościowo-ilościowych rudy dostarczanej z różnych obszarów (pól) złoża do zakładu przeróbczego. Stąd planowanie jakości i ilości wydobycia rudy wiąże się z odpowiednim rozpoznaniem okruszcowania złoża, czyli rozkładu koncentracji metalu w profilu złoża przemysłowego. Artykuł przedstawia wyniki opisu rozkładów koncentracji miedzi w utworach łupkowych, węglanowych i piaskowcowych w pewnym obszarze złoża miedzi LGOM. Badania prowadzone były pod kątem ich wykorzystania do modelowania i symulacji procesów produkcyjnych wydobycia i przeróbki rud, a w szczególności uśredniania koncentracji miedzi w rudzie pochodzącej z wielu oddziałów wydobywczych oraz określenia struktury litologicznej rudy w strumieniach operacji wydobycia i przeróbki. Analizę statystyczną wykonano na próbie kilku tysięcy analiz chemicznych pochodzących z prób bruzdowych. Zaproponowano modele rozkładów koncentracji metalu w profilu złoża i oszacowano parametry tych rozkładów. Sposób wykorzystania uzyskanych wyników pokazano na odpowiednim przykładzie obliczeniowym.

EN

Efficiency of copper ore depends largely on the stability of qualitative and quantitative parameters of ore shipped from different areas of the deposit to the processing plant. Thus, planning the quality and quantity of ore exploitation requires appropriate identification of bed mineralization meaning the distribution of concentration of this metal in industrial deposits. This paper presents the results of the description of concentration distribution of copper in shale, carbonate and sandstone formations in the area of LGOM. The research concerned their use for modeling and simulation of manufacturing processes of extraction and processing of ore, especially averaging the concentration of copper in ore from many exploitation divisions as well as determining the lithological structure of ore in extraction and processing operation streams. The statistical analysis was performed on a sample of several thousands of chemical reactions from the channel samples. Models of concentration distribution for this metal in the deposit profile and the estimated parameters of these distributions were presented. The method of using the obtained results was shown in the form of a suitable numerical example.

8

Geomorfologiczne i geochemiczne uwarunkowania mineralizacji złoża LGOM

Pactwa K.

Przegląd Górniczy

|

2012

|

T. 68, nr 3

158--163

PL

Dokonano przeglądu krajowych publikacji w zakresie genezy i uwarunkowań geomorfologicznych i geochemicznych zmienności okruszcowania złoża rud miedzi Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego. Analiza źródeł pokazuje, że ze względu na złożoność procesu powstawania złoża, wnikliwe poznanie etapów tworzenia i źródeł mineralizacji jest niezbędne w dalszym wnioskowaniu wspomaganym odpowiednimi metodami obliczeniowymi.

EN

A review of Polish publications related to the origin and geomorphological conditionings and geochemical changes of mineralization of the copper ore deposit in the Legnica-Głogów Copper District has been carried out. The analysis of sources shows that on account of the complicated process of deposit origination, thorough knowledge regarding the stages of formation and mineralization sources is indispensable for further inference supported by suitable calculation methods.

9

Ocena ilości metali towarzyszących wprowadzanych do środowiska przy wydobyciu rud miedzi w LGOM

Bojakowska I., Paulo A., Lech D.

Rudy i Metale Nieżelazne

|

2011

|

R. 56, nr 9

457-469

PL

Wraz z rudami miedzi w kopalniach LGOM wydobywane są znaczne ilości metali towarzyszących: Ag, As, Co, Hg, Mo, Ni, Pb, Se, V, Zn, oraz raczej umiarkowane Cd, Cr, Sb, Sn, Tl i innych, lecz wśród wymienionych tylko srebro, część ołowiu, niklu i selenu jest przetwarzana na surowce mineralne a reszta przechodzi do odpadów. W odróżnieniu od miedzi i srebra, których rozmieszczenie w złożu rozpoznawane jest z dużą dokładnością, analizy pozostałych metali są nieliczne, a te same miary ich średniej zawartości obarczone dużym błędem, który wynosi 25-50 %, a nawet więcej. Różnice wielkości średniej arytmetycznej i mediany bywają kilkakrotne. Skutkuje to rozbieżnością danych literaturowych odnośnie zawartości średnich w różnych odmianach rud i różnych oddziałach wydobywczych, różnymi ocenami ilości wydobywanych oraz uwalnianych do środowiska w toku procesów technologicznych. Autorzy zbadali zawartość 15 pierwiastków w 152 próbkach pochodzących z czynnych kopalń i reprezentujących pełny profil złoża. Określono rozkłady zawartości i główne parametry statystyczne. Przedyskutowano uzyskane wyniki i porównano je z danymi literaturowymi dla LGOM oraz podobnych formacji rudonośnych na świecie. Wobec stwierdzonego przeważnie skośnego lub wielomodalnego rozkładu zaproponowano, by do wyliczania wielkości zasobów i ilości wydobytej stosować medianę, a nie jak dotychczas średnie arytmetyczną i geometryczną. W większości przypadków nasze wyniki wskazują na niższe zawartości metali towarzyszących i mniejsze ilości uwalniane do środowiska niż te, które podają oficjalne bilanse.

EN

Important quantities of silver, arsenic, cobalt, mercury, molybdenum, nickel, lead, selenium, vanadium, zinc, and fairly moderate of cadmium, chromium, antimony, tin, thallium and others are exploited within copper ores in the mines of Lubin district, Poland. Among them only silver and a part of contained lead, nickel, and selenium is converted into mineral raw materials while the rest goes to waste. Contrary to Cu and Ag, which distributions in the deposit are recognized by great number of samples and appreciated accuracy the analyses for remaining associated metals are relatively scarce. The same measures of their average content are subject to significant error achieving 25-50 % or even more; the arithmetic mean may be several times greater than median value. This results in significant discrepancy of published data on the average metal contents in copper ore lithotypes and particular exploitation divisions as well as in differences of known assessments of the quantities won and released to the environment during technological processes. Present authors analysed contents of 15 elements in 152 samples representing all active mines and the whole profile of ore deposit. Metal content distributions and main statistical parameters were determined. The results thus obtained are discussed and compared with bibliography data for Lubin district and similar ore formations of the world. Having in view dominating skewness or polymodality in experienced distributions, the median (in place of commonly used arithmetic or geometric mean) is proposed as a better measure used in calculations of the particular metal resources in copper ore and its quantity in the mine output. In general, our results suggest lower amounts of associated metals and therefore lesser amounts released to the environments in comparison to the official data by government agencies.

10

Wpływ występowania stref kamiennych na efektywność ekonomiczną eksploatacji złoża w warunkach polskich kopalń rud miedzi

Dyczko A., Kopacz M., Stopkowicz A.

Górnictwo i Geoinżynieria

|

2010

|

R. 34, z. 3

229-243

PL

W artykule podjęto problematykę występowania stref kamiennych w obrębie pól eksploatacyjnych, które stanowią z jednej strony utrudnienie techniczne, z drugiej wpływają na efektywność ekonomiczną eksploatacji pola. Prowadzenie wyrobisk eksploatacyjnych w obszarach bezzłożowych jest nieekonomiczne, jednakże pozostawienie takich stref powoduje wzrost naprężeń w ich otoczeniu. Kwestię problemów geomechanicznych przedstawiono na przykładzie obliczeń numerycznych przeprowadzonych dla różnych wielkości stref kamiennych pozostawionych w otoczeniu wyrobisk i zrobów. Natomiast ocenę efektywności ekonomicznej prowadzonej eksploatacji omówiono na przykładzie modelu szacowania efektywności ekonomicznej w polu X dla kopalni Y.

EN

The paper presents researches over existence of low mineralisation zones among exploitation areas which are, on one hand - technical restriction, but on the other - they affects economics effectiveness of mining production. Undertaking mining activity in low mineralisation zones is usually economically ineffective, otherwise can increase a level of stress in rock mass. Geomechanic issues were presented on example of numerical calculations of a different zone sizes located in surrounding of mine-out areas. The calculation of economic effectiveness was undertaken in an attempt to obtain economic value of panel X in mine Y.

11

Udział ZBiPM CUPRUM w zagospodarowaniu złoża rud miedzi

Kijewski P., Przyborowski A.

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

2008

|

nr 2

13-44

PL

Zagospodarowanie złoża rud miedzi było przedsięwzięciem niezwykle ważnym dla gospodarki. Wymagało jednak rozwiązania wielu problemów nieznanych dotychczas w polskim górnictwie rud. Dotyczyły one zakresu projektowania dużych jednostek wydobywczych i zakładów wzbogacania, mrożenia górotworu, opracowania wysokowydajnych systemów eksploatacji oraz projektowania i budowy infrastruktury w nowym okręgu górniczym. Pierwsze prace projektowe prowadzone były od 1960 r. przez Dzieł Nowej Miedzi BPPMN "Bipromet" w Katowicach. Jednak skala zagadnień projektowych oraz badawczych, związanych z podjęciem eksploatacji wymagała utworzenia specjalistycznej jednostki o szerokim zakresie działania. Zakłady Badawcze i Projektowe Miedzi "Cuprum" powstałe w styczniu 1968 r. stanowią zaplecze naukowo-badawcze i projektowe Polskiej Miedzi.

EN

The copper ore deposit management was very important issue for the Polish economy. It required, however, solving many problems unknown previously in the Polish ore mining. They concerned designing the big mining facilities and treatment plants, rock mass freezing, developing high-effective mining systems, as well as designing and building the infrastructure in the new mining region. First design works were carried out by the New Copper Department of BPPMN "Bipromet" in Katowice since 1960. However the scope of design and research problems regarding the mining activity required establishing the special entity with the wide scope of activity. ZBiPM Cuprum which came into being in January 1968 is till nowadays the research and design base for the Polish Copper.

12

Rozwój technologii górniczej w eksploatacji złoża rud miedzi

Butra J.

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

2008

|

nr 2

61-80

PL

W kopalniach rud miedzi na monoklinie przedsudeckiej eksploatacja złoża prowadzona jest od ponad czterdziestu lat. Przy wdrażaniu systemów eksploatacji w głębokich kopalniach rud miedzi niezbędne okazało się ich dostosowanie do zmiennych warunków geologicznych oraz dużych ciśnień górotworu. Ewolucja systemów eksploatacji w górnictwie rud miedzi jest związana ze stanem wiedzy w zakresie rozpoznania, prognozowania i zwalczania zagrożeń ze strony górotworu. Każdy nowy system eksploatacji oparty był na teoretycznych podstawach geomechanicznych i doświadczeniach praktycznych. Wprowadzane nowe rozwiązania umożliwiły bezpieczną i efektywną eksploatację złoża na coraz większej głębokości i w warunkach skrępowanych.

EN

In the copper mines on Foresudetic Monocline the mining has been carried out for over 40 years. The implementation of mining systems in deep copper mines required some adjustments to variable geological conditions and high rock mass pressure. The mining systems evolution in copper mining is linked with the level of knowledge in the prospecting, predicting and controlling the rock mass pressure hazard. Each new mining system was based on the theoretical basis and practical experiences. The implementation of new solutions made possible the save and effective mining on bigger depth and in more constrained conditions.

13

Problemy hydrogeologiczne górnictwa rud miedzi, wskaźniki zawodnienia kopalń

Downorowicz S.

Rudy i Metale Nieżelazne

|

2005

|

R. 50, nr 3

126-130

PL

Przedstawiono zwięzłą charakterystykę hydrogeologiczną struktur geologicznych, w obrębie których było lub jest prowadzone wydobycie rud miedzi oraz podano parametry hydrogeologiczne kopalń starego i nowego zagłębia.

EN

Hydrogeological characteristics of geological structures, within which copper ore was or is being mined, has been presented in brief. Hydrogeological parameters of mines in the old and new basins are given.

14

Sposób wyznaczania jednostkowych kosztów wybierania rudy miedzi w nowo projektowanych oddziałach górniczych dla złoża o małej i średniej miąższości

Sobociński J., Suchan S.

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

1998

|

nr 9

221-233

PL

W artykule podano sposób oszacowania jednostkowych kosztów wybierania złoża rudy miedzi dla zróżnicowanej miąższości przy stosowaniu podobnych systemów eksploatacji w oddziałach wydobywczych o podobnych zdolnościach produkcyjnych. Zakładając określone warunki geologiczno-górnicze występujące w danym polu eksploatacyjnym oraz przyjmując system eksploatacji o odpowiednio dobranej geometrii i wskaźnikach techniczno-ekonomicznych wyznaczono w sposób przybliżony jednostkowe koszty wydobycia.

EN

Method of unit cost estimation of cooper deposit mining for diverse thickness using similar mining systems in sections with similar capacities is presented in the paper. We assumed given geological and mining conditions in the panel as well as mining method with properly selected geometry and technical and economic parameters what made it possible to approximately calculate mining unit costs.

15

Prognoza zagrożenia gazowego złoża rud miedzi zalegającego poniżej poziomu 1200 m.

Kondratowicz G.

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

1998

|

nr 9

97-118

PL

W referacie przedstawiono charakterystykę dotychczas stwierdzonych objawów gazowych w trakcie prowadzenia robót górniczych w kopalniach KGHM Polska Miedź S.A (szczególnie Rudna i Sieroszowice), oraz charakterystykę objawów gazowych stwierdzonych w trakcie wierceń geologiczno-poszukiwawczych dokumentujących złoże rud miedzi (ze szczególnym uwzględnieniem obszaru Retków-Ścinawa). Omówiono także kryteria oceny stopnia zagrożenia gazowego oraz określono potencjalne miejsca nagromadzeń gazów palnych w rozpatrywanym obszarze.

EN

Characteristic of the occurring gas symptoms recorded during mining operations in KGHM Polska Miedź SA mines (especially in Rudna and Polkowice mines) as well as gas symptoms characteristics recorded during prospecting drillings (mainly in Retków-Scinawa area) are presented in the paper. Criterion of the gas hazard degree evaluation were discussed and potential places of the flammable gases accumulation in this region are determined.