Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wybrane aspekty zmian restrukturyzacyjnych w polskim górnictwie węgla kamiennego (w latach 1990-2008)

Dubiński J., Turek M.

Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa

|

2009

|

nr 2

5-19

PL

Zmiany restrukturyzacyjne zachodzące w polskich kopalniach węgla kamiennego wynikały z potrzeby dostosowania ich działalności do warunków gospodarki rynkowej oraz sytuacji panującej na krajowym i międzynarodowym rynku węgla. Podstawę restrukturyzacji górnictwa stanowiły programy rządowe, które pokrótce zostaną omówione w niniejszym artykule. W ramach ustawy o przekształceniach własnościowych niektórych przedsiębiorstw z 49 kopalń zostało utworzonych sześć jednoosobowych spółek Skarbu Państwa. Dodatkowo, węgiel jest wydobywany w prywatnej kopalni Siltech sp. z o.o. W strukturze górnictwa węgla kamiennego funkcjonuje również Spółka Restrukturyzacji Kopalń SA, zajmująca się likwidacją i pracami polikwidacyjnymi. Ważnym zagadnieniem jest techniczna restrukturyzacja kopalń, wywierająca znaczny wpływ na pozostałe aspekty ich funkcjonowania, szczególnie na efektywność. Działania w sferze technicznej to koncentracja produkcji w ścianach, oddziałach przygotowawczych oraz w całym obszarze górniczo-technicznym, a także działania prowadzące do poprawy jakości węgla. Prowadzi to do zmniejszenia liczby ścian wydobywczych, wzrostu wydajności, a w konsekwencji do uproszczenia struktury kopalni i w efekcie daje możliwość zmniejszenia zatrudnienia. W kopalniach czynnych, według specjalistów, częściowym rozwiązaniem problemu zatrudnienia może być zatrudnianie zwalnianych górników w rentownych kopalniach. Koncentracja produkcji jest korzystna z uwagi na zamrożenie niewielkiego kapitału w długotrwałych obiektach majątku kopalni, zwiększenie wydajności, zmniejszenie zatrudnienia, ograniczenie dopływu wody w jednostce czasu, zmniejszenie wydatku powietrza, kosztów robocizny, materiałów, energii i poprawę bezpieczeństwa pracy. Zwiększenie koncentracji produkcji można uzyskać także w wyniku połączenia kopalni z sąsiednią kopalnią. Niezwykle ważnym warunkiem zmian procesu wydobywczo-przeróbczego jest dążenie do poprawy parametrów jakościowych węgla. Można to uzyskać przez modernizację, rozbudowę i budowę zakładów przeróbczych. W dalszej części artykułu omówiono zagadnienia dotyczące restrukturyzacji zatrudnienia i stąd wynikającego zmniejszenia kosztów produkcji. Restrukturyzacja ta obejmuje zmianę ogólnej liczby zatrudnionych w przedsiębiorstwie i struktury zatrudnienia oraz zmianę kwalifikacji zatrudnionych. W procesie restrukturyzacji zatrudnienia założono niedopuszczenie do wzrostu bezrobocia przez aktywizację pracowników odchodzących z górnictwa, zapewnienie osłon socjalnych i możliwość przekwalifikowania.

EN

Restructuring changes occurring in Polish hard-coal mining industry resulted from the need of adaptation of their work for the conditions of market economy and the situation dominating on domestic and international coal market. The basis of mining restructuring constituted government programmes which have been briefly discussed in this article. Within the frame of the act on property transformation of some enterprises, six uni-legal person companies of the state treasury from 49 mines were established. Additionally, coal is also mined by "Siltech" private mine inc. company. Mine Restructuring Inc. Company works within the structure of hard coal mining industry which deals with liquidation and after-liquidation works. An important problem constitutes technical mines restructuring which brings significant influence on other aspects of their work, particularly on performance. Action in the technological field rely on concentration production in longwalls, preparation plants and in the whole mining and technological area and also the actions resulting in coal quality improvement. It results in decreasing in the number of mining longwalls, increase in productivity and consequently in simplification of structures of mines and it results in the possibility of employment decrease. In working mines, according to experts a partial solution to the employment problem may constitute engaging dismissed miners in profitable mines. Concentration of production is profitable regarding small capital freeze in long-lasting objects of mine assets, increase in productivity, decrease in employment, restriction of water flow in a time unit, decrease in air flow rate, work and material costs, energy and work safety improvement. Increase in concentration of productivity may be obtained as a result of fusion a mine with a neighbouring one. The extremely important condition of change mining and processing process constitutes the aim of the improvement of coal qualitative parameters. It may be achieved by modernization and processing plants development. In the further part of the article problems referring to employment restructuring have been discussed which results from the decrease in production costs. The restructuring includes the change of general number of employees in an enterprise, employment structure and the change of employees' qualifications. In the process of employment restructuring one assumes the exclusion of unemployment increase through activation of workers leaving mining industry, assurance of social protection and possibility of qualification for a new job.

2

Wpływ restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego na zasolenie wód powierzchniowych zlewni górnej Wisły

Maksymiak-Lach H., Lach R., Caruk M.

Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa

|

2006

|

nr 2

91-106

PL

W artykule omówiono wpływ restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego na jakość wód powierzchniowych w zlewni Górnej Wisły, wynikających ze zmian w odprowadzaniu słonych wód z odwadniania kopalń. Na podstawie wyników monitoringu przeanalizowano zmiany jakości wód Wisły na 40 km odcinku od ppk. poniżej zbiornika Goczałkowice - przed zrzutem wód kopalnianych - do ppk. Pustynia-Oświęcim - po zrzucie wód kopalnianych z zakładów wydobywczych w zlewni Wisły (bez ZG "Janina"). Przeanalizowano również zmiany jakości wód w dopływach Wisły: Gostyni, Potoku Goławieckim, Przemszy. Stwierdzono, że po roku 1994 nastąpiło zmniejszenie zasolenia wód w Gostyni i Przemszy na odcinku ujściowym do Wisły oraz w Wiśle w przekroju Nowy Bieruń (23,7 km) i Pustynia - Oświęcim (0,5 km). Ponadto, porównano bilanse zrzutu dołowych wód pochodzących z odwadniania kopalń zlokalizowanych w dorzeczu Górnej Wisły w latach 1994-2003 oraz przedstawiono prognozę bilansu na rok 2010. Analiza wykazała, że sumaryczny ładunek chlorków i siarczanów, wprowadzany do Górnej Wisły bezpośrednio i przez jej dopływy, ulegał stopniowo zmniejszaniu (o około 35% w latach 2000-2001 w stosunku do 1994 roku). Spadek ten był wynikiem ograniczania dopływu zasolonych wód do kopalń czynnych (były to tzw. działania "u źródła), o wodach silnie zmineralizowanych. Przewiduje się, że największy efekt ekologiczny w zlewni Górnej Wisły zostanie uzyskany po 2006 roku w wyniku zatopienia kopalni "Piast" Ruch II i przekształcenia wyrobisk tej kopalni w zbiornik retencyjno-dozujący.

EN

The article analyses the impact of hard coal mining restructuring on the quality of surface waters in the Upper Vistula catchment area, resulting from changes relating to salty waters discharge from mine draining. On the basis of monitoring results have been analysed quality changes of Vistula waters at the 40 km of the section from the measuring-control point below the Goczałkowice reservoir - before mine water discharge - to the measuring-control point Pustynia-Oświecim - after mine water discharge from mines in the Vistula catchment area (without "Janina" mine). There have been also analysed water quality changes in the tributaries of the Vistula river: Gostynia, Goławiecki stream, Przemsza. It has been ascertained that after 1994 followed water salinity reduction in the Gostynia and Przemsza rivers in the estuary section to the Vistula river as well as in the Vistula in the cross-section Nowy Bieruń (23.7 km) and Pustynia-Oświęcim (0.5 km). Furthermore, the balances of discharge of mine waters deriving from the drainage of mines located in the Upper Vistula river basin in 1994-2003 were compared and a balance forecast for 2010 was presented. The analysis has pointed out that the summary load of chlorides and sulphates, introduced directly to the Upper Vistula as well as through its tributaries, was subject to gradual reduction (by about 30% in the years 2000-2001 in relation to the year 1994). This decrease was the result of limitation of inflow of salty waters into operating mines (this was the so-called action "at the source"), with highly mineralised waters. We predict that the greatest ecological effect in the Upper Vistula catchment area will be achieved after the year 2006 in consequence of flooding in the "Piast-Part II" mine and transformation of workings of this mine into a storage reservoir.

3

Łagodzenie skutków restrukturyzacji górnictwa węgla kamie

Czarny G.

Polityka Energetyczna

|

2005

|

T. 8, spec.

637-645

PL

Na podstawie oficjalnych dokumentów zestawiono programy związane z łagodzeniem skutków restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego. Omówiono propozycje pakietu osłonowego uwzględniającego świadczenia wyrównawcze, pomostowe, aktywizująco - adaptacyjne, górnicze, a także pożyczki na tworzenie nowych miejsc pracy i rozpoczęcia działalności gospodarczej. Stwierdzono, że ze względu na trudną sytuację społeczną na Górnym Śląsku łagodzenie skutków jest niezwykle istotnym problemem. Należy wykorzystać możliwości finansowe Unii po zabezpieczeniu wkładu własnego. Realizacja programów zależeć będzie od polityki rządu, aktywności samorządów i odpowiedniej działalności decydentów górniczych.

EN

Programs of unfavorable effects of hard coal mining restructuring have been complied in the paper basing on an official documents The social protection package have been described that offers supplementary payment performance, intermediate payment, payment for stimulation and adaptation activity, miners payment as well as loans for new job formation and for commencement of economic activity. It is stated that due to a difficult social situation in the Upper Silesia the mitigation of unfavorable effects of restructuring is a very essential problem. it is necessary to take a full advantage of the financial possibilities our belonging to the European Union, after gathering own input. The programs realization will depend on the government policy, activity of local authorities and an appropriate decisions of hard coal management.

4

Simulation of coal production costs in conditions of coal mining restructuring process

Gawlik L.

Polityka Energetyczna

|

2003

|

T. 6, z. 1

13-22

EN

The paper presents the history of restructuring process of coal mining industry in Poland as well as its present state. In the aspect of expected decrease of demand for Polish coal the possible activities of the industry to keep the profitability of production are searched. The paper shows how the unit cost of sold coal depends on the level of production. The analysis employs the theory of fixed and variable costs. In unfavourable external conditions of decreased level of production and falling down coal prices, the possibilities of further decrease of costs of sold coal are explored in the paper.

PL

Artykuł przedstawia historię procesu restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego w Polsce oraz jego stan aktualny. W kontekście spodziewanego obniżenia zapotrzebowania na węgiel poszukiwane są takie działania, które zapewnią opłacalność produkcji węgla. W artykule przestawiono zależność jednostkowego kosztu sprzedanego węgla od wielkości produkcji. W analizie zastosowano teorię kosztów zmiennych i stałych. W niesprzyjających zewnętrznych warunkach obniżającego się poziomu produkcji i spadających cen węgla, w artykule zbadano możliwości dalszego obniżenia kosztów jego produkcji.

5

Some problems of domestic coal mining

Mokrzycki E.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2000

|

T. 16, z. 4

55-65

EN

The process of closing permanently unprofitable coal mines started at the beginning of 90-ies. It may consist in closure of entire mines of its parts. Closure of mine usually takes a few years but the-plan of mine closure contains specifie timetable for each month. 15 coal mines will be closed of the total production capacity of 18,9 mln ton/year in the years 1998-2002. Additionally in those years in 10 partly closed coal mines reduction of 7,6 mln tons of production capacity is foreseen. The mine closure causes negative social impact. Social program of the mine is based upon the "Miner' s Social Welfare Package" which has been approved by the Government on June 30, 1998 as a part of the program "Reform of hard coal mining in Poland in the years 1998-2002". The Miner's Social Welfare Package contains both the welfare and the stimulation instruments. As a result of its implementation reductions of labour force in hard coal mining industry reached 36.1 thousand jobs in 1999. Costs of mines closure is very high and therefore the subsidies from the budget have to be granted. It is assumed that the process of coal mining industry restructuring will be financed from the budget subsidies till 2002, in the years 2003-2005 both from the state budget and own sources of mines gathered at the mines closure fund. After 2005 restructuring of mines will be financed exclusively from own financial sources of mines. The mine closures cause numerous technical and organizational problems that demand to be solved. These are: protection against water hazard in mines adjacent to the closed one, protection against fire hazard in mines under cIosure, protection of surface in mining districts against the migration of methane and carbon dioxide, necessity to relocate the employees from closed mines.

PL

Proces likwidacji kopalń trwale nierentownych rozpoczął się na początku lat dziewięćdziesiątych. Likwidacja może być całkowita lub częściowa. Plan likwidacji jest z reguły programem wieloletnim, który wymaga szczegółowych rozwiązań w okresach miesięcznych. Na rysunku 1 przedstawiono schemat procesu likwidacji kopalń. Do roku 2002 nastąpi całkowita likwidacja 15 kopalń o łącznej produkcji węgla w latach 1998-2002 wynoszącej 18,9 mln ton. Ponadto w tym okresie nastąpi w 10 kopalniach częściowa likwidacja, która spowoduje łączny spadek produkcji węgla o 7,6 mln ton. Likwidacja kopalni prowadzi również do ujemnych skutków społecznych. Program socjalny likwidowanej kopalni jest ujęty w Górniczym Pakiecie Socjalnym, który został przyjęty przez rząd Polski 30 czerwca 1998 r. Górniczy Pakiet Socjalny zawiera instrumenty osłonowe i aktywizujące. W 1999 r. z górnictwa odeszło 36,1 tys. osób. Stan zatrudnienia w 1999 r. wynosił 173,6 tys. osób. Liczbę "odejść" osób z górnictwa w latach 1993-1999 zamieszczono w tabeli 2. Koszty likwidacji kopalń są bardzo wysokie, dlatego też niezbędne jest przyznanie środków finansowych z budżetu państwa. Zakłada się, że proces restrukturyzacji górnictwa do roku 2002 finansowany będzie ze środków budżetowych, natomiast od roku 2003 do 2005 finansowany będzie częściowo ze środków budżetowych oraz wspomagany środkami pochodzącymi z funduszu likwidacji kopalń, a po 2005 r. tylko z funduszu likwidacji kopalń. W tabeli 3 przedstawiono zapotrzebowanie na zewnętrzne środki finansowe dla wsparcia reformy górnictwa. Po zakończeniu likwidacji kopalń pozostaje szereg problemów techniczno-organizacyjnych, które muszą zostać rozwiązane. Do tych problemów zaliczyć należy: ochronę przed zagrożeniem wodnym kopalń sąsiadujących z kopalnią likwidowaną, zagrożenie pożarowe rejonów kopalń likwidowanych, ochrona powierzchni obszarów przed wypływem metanu i dwutlenku węgla, konieczność alokacji załóg z kopalń całkowicie likwidowanych.