Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Badania nad przygotowaniem nowego ekologicznego granulatu ceramicznego dla budownictwa

Wang Yifei

Przemysł Chemiczny

|

2023

|

T. 102, nr 8

795--798

PL

Poferment z fermentacji biomasy (DR) i popiół lotny (FA) zmieszano z biowęglem z osadów ściekowych (SSC) w stosunku 10:10:80 i spiekano w temp. 1050°C. Produkt został zgranulowany z przeznaczeniem na materiały budowlane i przetestowany zgodnie z chińskimi normami krajowymi. Wszystkie wskaźniki jakości granulatu spełniły wymagania chińskich norm krajowych dla granulatu budowlanego. Wskaźnik potencjalnego ryzyka ekologicznego związanego z obecnością metali ciężkich był niski, a produkt był bezpieczny.

EN

Biomass fermentation digestate and fly ash were mixed with sludge biochar in the ratio of 10:10:80 and sintered at 1050°C. The product was pelletized to building materials and tested according to China national stds. All the qual. indicators of the pellets met the requirements of the China national stds. for construction pellets. The potential ecol. risk index of heavy metals was low, and the product was safe.

2

A brick in contemporary architectural solutions, an example of Upper Silesia

Juroszek Justyna

Przestrzeń i Forma

|

2022

|

nr 49

7--22

EN

This article presents analyses how the perception of a brick as an architectural form in Upper Silesia has changed over the decades. Not only global trends have changed, but also macro and micro-regional trends. Universality of a brick is due to the fact that for centuries it has been considered the most outstanding material from which the most beautiful buildings in the world were created. Nowadays, brick is no longer used only for construction purposes, but more and more often its use is visible in the facade finishing elements. This detail turned into a more openwork, spatial and geometric form. Silesian architects, wishing to contribute to architecture and art, began to experiment in designing with the use of bricks, with respect for the culture and traditions of the region. Many analogies can be found in the colours of the newly created objects, referring to the local culture.

PL

Niniejszy artykuł przedstawia analizę w jaki sposób zmieniło się, na przestrzeni dziesięcioleci, postrzeganie cegły jako formy architektonicznej w obszarze Górnego Śląska. Zmianom uległy nie tylko trendy światowe, ale również trendy makro i mikroregionalne. Uniwersalność cegły wynika z faktu, że była ona od wieków uznawana za najznamienitszy materiał, z którego powstawały naj piękniejsze budowle świata. Współcześnie cegła nie służy już wyłącznie do celów konstrukcyjnych, ale coraz częściej jej zastosowanie widoczne jest w elementach wykończenia elewacji. Detal ten zmienił się w bardziej ażurową, przestrzenną i geometryczną formę. Śląscy architekci, pragnąc mieć swój wkład w architekturę i sztukę, zaczęli eksperymentować w projektowaniu z użyciem cegły, mając na względzie poszanowanie kultury i tradycji regionu. Wiele analogii można doszukać się w kolorystyce nowopowstałych obiektów, nawiązującej do lokalnej kultury.

3

Rynek płytek ceramicznych w Polsce

Krawczyk Justyna

Nowoczesne Systemy Zarządzania

|

2022

|

T. 17, nr 3

25--36

PL

Głównym walorem estetycznym w ukończonych obiektach i budynkach mieszkalnych stały się praktyczne, ale także nowoczesne i designerskie koncepcje związane z wykorzystaniem płytek ceramicznych. Na rynku budowlanym obserwuje się obecnie określone potrzeby i oczekiwania potencjalnych klientów. Stąd też celem rozważań jest analiza rynku płytek ceramicznych w Polsce. Na początku dokonano analizy procesów zachodzących na rynku budowlanym oraz scharakteryzowano produkt, jakim jest płytka ceramiczna oraz jakim obróbkom została poddana, aby zwiększyć efektywność sprzedaży. Przedstawiono zagadnienia związane z korzyściami importu i eksportu ceramiki budowlanej. Na zakończenie analizy przybliżono wartości sprzedaży detalicznej. Posiadana wiedza i duże zaangażowanie menadżerskie powoduje wzrost zainteresowania płytkami ceramicznymi na rodzimym rynku i mimo pandemii zauważalny jest wzrost sprzedaży ceramiki użytkowej. Celem artykułu jest ukazanie zainteresowania klientów w sektorze ceramiki budowlanej w ciągu ostatnich kilku lat. Praca przedstawia najważniejsze aspekty designerskie na rynku budowlanym w Polsce. Artykuł zawiera charakterystykę polskiego rynku płytek ceramicznych zarówno od strony podażowej, jak i popytowej oraz ukazuje zmiany, jakie się dokonały w tym sektorze i jakie w znacznym stopniu miały wpływ na poprawę sytuacji rodzimych producentów. W publikacji uwzględniono również wpływ pandemii COVID-19 na sprzedaż płytek ceramicznych w Polsce oraz przedstawiono segmentację rynku w tym zakresie. Założenia metodologiczne pracy obejmowały głównie pośrednie metody badawcze oparte na krytycznej analizie literatury przedmiotu oraz danych statystycznych pochodzących z Głównego Urzędu Statystycznego oraz z Euromonitora International. Pozyskanie szczegółowych informacji na badany temat i przedstawienie analizowanych danych przełożyły się na poszerzenie istniejącej wiedzy na temat rynku ceramicznego w Polsce. W pracy postawiono następujące pytania badawcze: czy rynek płytek ceramicznych w Polsce zmienił się w ostatnich latach? Którzy producenci ceramiki budowlanej w Polce się wyróżniają?

EN

The practical and modern designer solution associated with the use of ceramic tiles has become the main estethic value in the completed facilities and residential buildings. Currently, there are specific needs and expectations of prospects in the construction market. Therefore, the purpose of this discussion is to analyze the ceramic tiles market in Poland. At the beginning, the processes taking place in the construction market were analyzed and the product, which is a ceramic tile, was characterized along with the treatments executed to increase sales efficiency. Issues related to the benefits of import and export of construction ceramics were then presented. At the end of the analysis, the values of retail sales were approximated. The knowledge and high managerial commitment increase interest in ceramic tiles on the domestic market, and despite the pandemic, an increase in the sale of utility ceramics is noticeable. The purpose of the article is to show the interest of customers in the construction ceramics sector in the last few years. The paper presents the most important designer aspects in the construction market in Poland. It also demonstrates the characteristics of the Polish ceramic tile market, both in terms of supply and demand, and shows the changes that occurred in this sector and significantly improved the situation of domestic producers. The impact of the COVID-19 pandemic on the ceramic tiles sales in Poland and market segmentation in this scope were taken into account. The methodological assumptions of this paper included mainly indirect research methods based on a critical analysis of the source literature and statistical data from Statistics Poland and Euromonitor International. The acquirement of detailed information on the topic under consideration and presentation of the analyzed data translated into broadening the extant knowledge about the ceramics market in Poland. The paper inquires the following research questions: Has the ceramic tile market in Poland changed in recent years? Which producers of construction ceramics in Poland are prominent?

4

Wykorzystanie warstw antykondensacyjnych w celu ochrony materiałów ceramiki budowlanej

Grzebielec Andrzej

Szkło i Ceramika

|

2021

|

R. 72, nr 4

23--27

PL

Powłoki antykondensacyjne znajdują szerokie zastosowanie w chłodnictwie, klimatyzacji czy chociażby technologii okrętowej. Coraz częściej są stosowane także do zabezpieczania konstrukcji betonowych czy też ceramicznych. Potrafią zmagazynować określoną ilość wody we własnej objętości, a następnie zwrócić ją w sprzyjających warunkach. Powłoki antykondensacyjne stosowane są również do ochrony konstrukcji stalowych przed wilgocią. W pracy przedstawiono wyniki badań eksperymentalnych wymiany ciepła i masy w powłoce antykondensacyjnej w warunkach konwekcji naturalnej i wymuszonej. Wyniki eksperymentalne uzyskano dla płyt poziomych i nachylonych.

EN

Anti-condensation coatings are widely used in refrigeration, air conditioning or even ship technology. More and more often they are also used to protect concrete or ceramic structures. They can store a certain amount of water in their own volume and then return it under favorable conditions. Anti-condensation coatings are also used to protect steel structures against moisture. The paper presents the results of experimental research on heat and mass transfer in an anti-condensation coating under natural and forced convection conditions. Experimental results were obtained for horizontal and inclined slabs.

5

Ceramika w służbie przyrody. O niespodziewanych skutkach oszczędzania energii

Kleszcz Justyna

Szkło i Ceramika

|

2021

|

R. 72, nr 2

19--22

PL

Niniejszy artykuł analizuje problem miejsca ptaków we współczesnych miastach oraz odpowiedzi, jaką w kwestii tej daje zastosowanie ceramicznych materiałów i komponentów budowlanych o tradycyjnej formie, jednak nieco zmienionej funkcji.

EN

The paper examines the problem of the place of birds in modern cities and the answer that the use of ceramic building materials and components with a traditional form, but with a slightly changed function, provides in this matter.

6

Frakcja odpadów komunalnych poniżej 10 mm i możliwości jej wykorzystania w ceramicznych materiałach budowlanych

Gronba-Chyła Anna, Generowicz Agnieszka

Przemysł Chemiczny

|

2020

|

T. 99, nr 9

1318--1321

PL

Badano frakcję odpadów komunalnych o cząstkach poniżej 10 mm. Wykazuje ona zmienność w czasie i stanowi znaczny problem dla gospodarki w obiegu zamkniętym. Przeprowadzono analizy XRF WDX i XRD i na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że frakcja ta zawiera kwarc i glinokrzemiany, a jej jakość wskazuje na możliwości wykorzystania w ceramicznych materiałach budowlanych, co ograniczyłoby jej deponowanie na składowiskach odpadów.

EN

Municipal waste fraction below 10 mm was studied by X-ray diffraction and fluorescence methods to det. its oxide compn. and to discuss its applicability in prodn. of building ceramics.

7

Badanie wpływu rodzaju, ilości i uziarnienia dodatków poryzujących na porowatość i podciąganie kapilarne tworzyw ceramicznych

Wons Wojciech, Kłosek-Wawrzyn Ewelina, Wiśniewska Kornelia

Materiały Ceramiczne

|

2020

|

T. 72, nr 3

151--160

PL

Zjawisko podciągania kapilarnego jest nieodłączne dla porowatych materiałów budowlanych narażonych na bezpośrednie oddziaływanie warunków atmosferycznych. Sterując rozkładem wielkości porów w tworzywie można częściowo ograniczyć podciąganie kapilarne, a tym samym zwiększyć odporność tworzywa na działanie wody. Dobór odpowiedniego rozkładu porów nie jest zagadnieniem prostym w realizacji, a przy tym zupełnie inaczej przebiega np. dla betonów i zapraw, a inaczej dla ceramiki budowlanej. W artykule wykazano, że dla tworzyw ceramiki budowlanej podciąganie kapilarne można kształtować poprzez zastosowanie odpowiedniego rodzaju, ilości, a przede wszystkim uziarnienia dodatków poryzujacych. Każda tego typu modyfikacja mikrostruktury wpływa bezpośrednio na pozostałe parametry użytkowe tworzywa, co zostało udowodnione w niniejszym artykule.

EN

The phenomenon of capillary rise is inherent in porous building materials exposed to direct weather conditions. By controlling the pore size distribution in the material, it is possible to partially limit the capillary rise and thus increase the resistance of the material to water. The selection of an appropriate pore distribution is not an easy issue to implement, and at the same time it is completely different, for example, for concrete and mortars, and differently for building ceramics. The article shows that for building ceramics, capillary rise can be shaped using an appropriate type, amount and, above all, graining of the additives. Each modification of the microstructure of this type directly affects the remaining performance parameters of the material, which has been proven in this article.

8

Ściany z ceramiki budowlanej na tle wymagań dotyczących izolacyjności akustycznej

Dulak Leszek

Ceramika Budowlana

|

2020

|

nr 1-2

4--13

9

Badanie wpływu rodzaju, ilości i uziarnienia dodatków poryzujacych na szybkość suszenia mas ceramicznych z ich udziałem

Wons Wojciech, Murzyn Paweł, Wiśniewska Kornelia

Materiały Ceramiczne

|

2019

|

T. 71, nr 1

61--70

PL

Jednym z najistotniejszych parametrów ceramicznych elementów murowych jest niska wartość współczynnika przewodzenia ciepła. Aby to osiągnąć należy między innymi zwiększyć porowatość tworzywa ceramicznego. Cel ten można osiągnąć poprzez wprowadzenie do masy ceramicznej tzw. poryzatorów, czyli dodatków, które w trakcie procesu wypalania ulegają spaleniu i pozostawiają po sobie puste przestrzenie. W artykule postawiono tezę, że parametry takie jak rodzaj, uziarnienie i ilość poryzatora mają wpływ na szybkość procesu suszenia mas ceramicznych, do których go wprowadzono. W celu potwierdzenia tej tezy wykonano szereg eksperymentów, polegających na określeniu szybkości suszenia mas ceramicznych z udziałem różnych poryzatorów. Skupiono się przy tym na etapie stałej szybkości suszenia, w którym szybkość dyfuzji wody do powierzchni wyrobu jest proporcjonalna do szybkości odparowania wody z powierzchni suszonego półfabrykatu. Przeprowadzone badania pokazały, że istotny wpływ na szybkość suszenia ma uziarnienie stosowanego dodatku poryzującego oraz w mniejszym stopniu jego rodzaj i ilość.

EN

One of the most important parameters for fired-clay masonry bricks is a low value of thermal conductivity. To achieve this, among other things, the porosity of the ceramic material should be increased. This goal can be achieved by introducing pore forming additives, that are burned during the firing process, resulting in the formation of pores in the ceramic material. The work proposes that parameters such as the type, grain size and amount of pore forming additive affect the speed of the drying process of ceramic masses, which contain it. In order to confirm this thesis, a number of experiments were performed, consisting in determining the speed of drying ceramic masses with the use of various pore forming agents. The main focus in the work was on the stage of constant drying speed, in which the rate of diffusion of water to the surface of the product is proportional to the rate of evaporation of water from the surface of the dried semi-finished product. Tests, that were carried out shown that the rate of drying is influenced by the graining of the used additive and, to a lesser extent, by its type and quantity.

10

Elementy konstrukcyjne z ceramiki budowlanej

Mazur Wojciech

Izolacje

|

2019

|

R. 24, nr 10

74--79

PL

W artykule opisano ceramiczne elementy murowe stosowane do wznoszenia ścian nośnych i nienośnych wewnętrznych i zewnętrznych, a także działowych. Scharakteryzowano cegły, pustaki tradycyjne, poryzowane oraz akustyczne. Dokonano podziału elementów ceramicznych ze względu na ich zastosowanie.

EN

The article describes ceramic masonry components that are used to erect load-bearing and non-load bearing external and internal walls as well as dividing walls. Characterised are bricks, traditional blocks, hollow bricks and acoustic insulation bricks. A subdivision of ceramic components based on their use is provided.

11

Waste sludge from washing dolomite aggregates as a raw material for brick production

Kłosek-Wawrzyn Ewelina, Łój Grzegorz, Bugaj Anna, Wons Wojciech

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2019

|

T. 35, z. 3

37--48

EN

The amount of waste from washing dolomite aggregates increases continuously. Aggregates are washed to remove clayey pollutants. They consist of a large amount of clay minerals and carbonates. Their properties and amount depends on the type of raw material and type of washing technology. Utilization of waste from washing aggregates is common problem and has not been sought out yet. Their usage as the raw material in ceramics might be environmentally friendly way to utilize them. This paper presents technological properties, phase composition and microstructure analysis of materials made of waste sludge from washing dolomite aggregates. Research was divided into three parts: technological properties analysis, phase composition analysis and microstructure analysis. Samples made of waste dolomite sludge were formed in laboratory clay brick vacuum extruder and fired at 900, 1000 and 1100°C. For final materials, apparent density, open porosity, water absorption, compressive strength and durability were examined. Results of technological research suggest the possibility of the application of the waste sludge from washing aggregates in building ceramics technology as bricks materials. Waste sludge from washing dolomite aggregates can be used as the main raw material of building ceramics masses. Without any additional technological operations (e.g. drying or grinding), the material with satisfactory properties was obtained. According to durability results all obtained materials can be used for masonry protected against water penetration and without contact with soil and ground water and also for masonry subjected to passive exposure (F0 – according to the standard EN 771-1).

PL

Ilość odpadów z płukania kruszyw dolomitowych stale wzrasta. Kruszywa płucze się w celu usunięcia zanieczyszczeń ilastych. Odpady z płukania charakteryzują się wysoką zawartością minerałów ilastych oraz węglanów. Ich właściwości zależą od charakterystyki płukanego surowca oraz zastosowanej technologii płukania. Problem utylizacji szlamów z płukania kruszyw wapiennych nie został rozwiązany do dzisiaj. Ich zagospodarowanie w ceramice budowlanej może przynieść korzyści ekologiczne i ekonomiczne. W pracy przedstawiono właściwości technologiczne, skład fazowy i analizę mikrostruktury materiałów wykonanych z odpadu z płukania kruszywa dolomitowego. Badania podzielono na trzy części: analizę właściwości technologicznych, analizę składu fazowego i analizę mikrostruktury. Próbki wykonane z odpadowego szlamu dolomitowego formowano w laboratoryjnej próżniowej prasie ślimakowej i wypalono w 900, 1000 i 1100°C. Dla otrzymanych tworzyw wyznaczono: gęstość pozorną, porowatość otwartą, absorpcję wody, wytrzymałość na ściskanie oraz trwałość. Wyniki badań technologicznych sugerują możliwość zastosowania odpadu z płukania kruszywa dolomitowego jako surowca mas w technologii wytwarzania ceramiki budowlanej. Bez zastosowania dodatkowych operacji technologicznych w przygotowaniu surowca uzyskano materiał o zadowalających właściwościach. Stwierdzono, że otrzymane tworzywa mogą być stosowane w murach zabezpieczonych przed przenikaniem wody, nie mających kontaktu z glebą i wodą gruntową, a także w warunkach obojętnych (wyrobach kategorii F0 zgodnie z normą EN 771-1).

12

Zarys dawnego górnictwa i przerobu surowców ilastych Lubska, Jasienia i ich okolic (powiat żarski)

Kaczan W.

Hereditas Minariorum

|

2018

|

Vol. 5

165--179

PL

Lubsko (dawniej Sommerfeld) to miasto położone w południowo-zachodniej części województwa lubuskiego. Jego morfologia została istotnie zmieniona w wyniku odkrywkowej eksploatacji surowców ilastych prowadzonej na przemysłową skalę w XIX i XX w. Celem tej publikacji jest uporządkowanie obecnej wiedzy na temat geologii i historii górniczej Lubska, Jasienia oraz ich okolic. Dodatkowo, wynikiem przeprowadzonego zwiadu terenowego jest dokumentacja fotograficzna reliktów górniczych. Studium literaturowe zostało przeprowadzane na bazie dokumentów, tekstów i map pochodzących z Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy Lubsko, Archiwum Państwowego w Zielonej Górze, prywatnych zbiorów geologa – pana A. Kuźniara,a także baz danych i źródeł internetowych. Przeprowadzono również rozmowy z byłymi pracownikami zakładów – mechanikiem, panem Piotrem Kaczanem, głównym geologiem, panem Alfredem Kuźniarem i kierownikiem produkcji, panią Eugenią Kuźniar.

EN

Lubsko is a small town in western part of Poland. Deposits of clay raw materials in this area were well known in middle ages. Back in those days production existed as a cottage industry. Development of mining occurred in XIX and XX century due to the construction of a new railway line across this region. The end of this industry branch is related to the political changes in Poland in the late 80's. Nowadays, only one mine is operating in this area. The mining left significant impact on Lubsko’s history and morphology. This article describes geology of the region, its deposits and history of the mining and processing of clay raw materials. Moreover, the recent condition of the mining remainings is described and documented with photos.

13

Research on the possibility of using sludges from washing dolomite and limestone aggregates in the building ceramics technology

Kłosek-Wawrzyn E., Bugaj A.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2018

|

T. 34, z. 4

65--82

EN

Washing is very popular technological operation removing clay particles from aggregates. The amount of mineral washing sludges increases. Besides filling the excavations, there is no common method of their utilization. The usage of sludges from washing aggregates in building ceramics might be environmentally friendly way to utilize them. This paper presents laboratory research on two type of sludges: from dolomite and limestone aggregates washing. Selected properties of sludges such as water content, particle size distribution (sieve and areometric method), chemical composition (XRF), mineral composition (XRD), thermal properties (STA/EGA, dilatometry, heating microscopy) and stability of fired materials during steam exposure were determined. It was found that dolomite sludge contains more clay minerals and less carbonates, it is more finely grained than limestone sludge. Limestone sludge has large fluctuations in water content and has high content of potentially hazardous calcite grains. During heating up to 1300°C of both dried sludges decarbonation and sintering take place. Dolomite sludge softens, melts and flows below 1300°C. After firing sludges at 1000°C material made of limestone sludge is not resistant to steam. The obtained result suggests that dolomite sludge can be used in building ceramics technology without processing as main component of ceramic mass. Limestone sludge have to be ground before its application in building ceramic materials. Results suggest that it can not be used as the main raw material in ceramic masses, but only as an additive.

PL

Płukanie jest operacją technologiczną pozwalającą na usunięcie z kruszyw minerałów ilastych. Z roku na rok ilość szlamów powstających podczas płukania kruszyw wzrasta. Poza rekultywacją obszarów kopalni, nie ma powszechnej metody utylizacji tych odpadów. Możliwość użycia szlamów z płukania kruszyw wapiennych w ceramice budowlanej może być przyjazną środowisku metodą ich wykorzystania. W artykule przedstawiono wybrane badania laboratoryjne dwóch szlamów z płukania kruszywa: dolomitowego i wapiennego. Odpady scharakteryzowano pod względem zawartości wody, składu granulometrycznego (analiza sitowa i areometryczna), chemicznego (XRF) i mineralnego (XRD), właściwości termicznych (STA/EGA, dylatometria, mikroskopia wysokotemperaturowa) oraz trwałości spieków w obecności pary wodnej. Stwierdzono, że odpad z płukania kruszywa dolomitowego zawiera więcej minerałów ilastych i mniej węglanów oraz jest bardziej drobnoziarnisty niż odpad z płukania wapienia. Odpad z płukania kruszywa wapiennego charakteryzują duże wahania zawartości wody i duża zawartość potencjalnie niebezpiecznych ziaren kalcytu. Podczas ogrzewania wysuszonych próbek szlamów do 1300°C zachodzi dekarbonatyzacja i spiekanie. Odpad z płukania kruszywa dolomitowego mięknie, topi się i płynie przed osiągnięciem temperatury 1300°C. Po wypaleniu szlamów w 1000°C spiek ze szlamu wapiennego nie jest odporny na działanie pary wodnej. Odpad z płukania kruszywa dolomitowego może być wykorzystany w ceramice budowlanej bez jego przetwarzania jako podstawowy składnik mas ceramicznych. Odpad z płukania kruszywa wapiennego nie nadaje się do zastosowania w ceramice budowlanej bez jego poprzedniego zmielenia. Jego właściwości sugerują możliwość zastosowania go jedynie jako dodatek do mas ceramicznych, nie jako ich główny składnik.

14

Gospodarka złożami kopalin ilastych ceramiki budowlanej w Polsce w ostatnim ćwierćwieczu

Bąk B., Szeląg A., Radwanek-Bąk B., Szczygielski W.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2017

|

R. 58, nr 3

77--83

PL

Na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat w Polsce zaznacza się wyraźna tendencja spadku wydobycia kopalin ilastych ceramiki budowlanej oraz zamykanie wielu cegielni, które w trudnych warunkach rynkowych stają się nierentowne. Głównymi tego przyczynami, oprócz czynników koniunkturalnych są swego rodzaju przemiany cywilizacyjne, spowodowane wzrostem wymagań jakościowych względem surowców i wyrobów ceramiki budowlanej, rozwojem nowych technologii, niższą materiałochłonnością produktów ceramicznych (zwłaszcza cegieł) oraz wprowadzaniem coraz to nowych materiałów budowlanych. Sprzyjają im również czynniki planistyczno - środowiskowe. Efektem tych przemian jest zanik tradycyjnych powiązań między producentem, a odbiorcą i rozwój dużych zakładów produkcyjnych zbywających produkty za pomocą sieci hurtowni.

EN

Over the last dozen years, a clear declining tendency of common clays mining in Poland is observed and the closure of many brickworks which under unfavorable market conditions have become unprofitable. The main causes are the customers increasing requirements for raw materials and ceramics quality, the development of new technologies, lower material consumption of ceramic products (especially bricks), and the introduction of new building materials. Environmental and land use planning restraints add to them. As result of these transformations it is the disappearance of traditional relationships between the small producers and the customers and the development of large ceramic plants that sell their products through the wholesale network.

15

Budownictwo z odpadów ceramicznych na Białostocczyźnie. Cz. 1, Budynki ze stłuczonych dachówek w Czarnej Wsi Kościelnej

Cieciuch J., Gołębiewski P., Szewczyk J.

Architecturae et Artibus

|

2017

|

Vol. 9, no. 4

5--26

PL

W okolicy Czarnej Wsi Kościelnej położonej w gminie Czarna Białostocka (to jest jakieś 25 kilometrów na północny wschód od Białegostoku) znajdowało się co najmniej kilkanaście budynków o ścianach z odpadów ceramicznych (najczęściej z uszkodzonych dachówek), spajanych glinianą zaprawą strycharską lub zaprawą wapienną. Ich zaistnienie należy wiązać z funkcjonującym tam od końca XVIII wieku ośrodkiem produkcji ludowej ceramiki użytkowej. Autorzy traktują te budynki jako nie tylko interesujące wytwory ludowej kultury budowlanej, godne uwagi badawczej z racji swej specyfiki materiałowo-konstrukcyjnej, ciekawych cech estetycznych i związków z miejscową kulturą rzemieślniczą (w tym związków z lokalnym rzemiosłem ceramicznym), lecz również jako przejaw zaistnienia oryginalnego i unikalnego zjawiska na polu kultury materialnej regionu. Podobne obiekty znajdują się zresztą również w innych częściach Białostocczyzny, włącznie z Białymstokiem (dotychczas potwierdzono ich występowanie w gminach Siemiatycze, Milejczyce, Tykocin, Korycin i Turośń Kościelna), lecz występują tam sporadycznie. W pracy podjęto więc temat budownictwa z odpadów ceramicznych jako zjawiska, jako swoistego fenomenu: opisano stan wiedzy na temat owego budownictwa, jego historii, rozpowszechnienia i wpływu na kulturę budowlaną obszarów sąsiednich. Zaprezentowane tu (w opisie i na fotografiach) budynki w gminie Czarna Białostocka zarejestrowano jesienią 2016 roku podczas badań terenowych; wówczas też przeprowadzono wywiady z mieszkańcami, dopełniające zebrany materiał badawczy. Niniejszy artykuł jest elementem większej, trzyczęściowej rozprawy. O ile celem niniejszej pierwszej części jest przedstawienie budownictwa z odpadów ceramicznych jako spójnego i ciekawego zjawiska historyczno-architektonicznego, które zaistniało i rozwinęło się w okolicach Czarnej Wsi Kościelnej, to w części drugiej zaprezentowane zostaną głębsze związki tego zjawiska ze sferą lokalnej ludowej kultury materialnej (na przykładzie wybranych pracowni garncarskich w Czarnej Wsi Kościelnej i z uwzględnieniem informacji pozyskanych podczas wywiadów), a w trzeciej części zostaną przedstawione także – na prawach kontekstu porównawczego – przykłady podobnego budownictwa z innych obszarów Białostocczyzny, w tym niezwiązanego genetycznie z ośrodkiem garncarskim w Czarnej Wsi Kościelnej. Ten typ budownictwa rozwinął się bowiem na mniejszą skalę również wokół innych ośrodków ludowej ceramiki na Białostocczyźnie (zwłaszcza koło Siemiatycz i Milejczyc), a także sporadycznie występował poza obszarami bezpośredniego oddziaływania takich ośrodków.

EN

A number of vernacular houses of a unique construction still exist in the vicinity of Czarna Wieś Kościelna in the commune of Czarna Białostocka, region of Białystok (25 km north-east to Białystok), Podlaskie Voivodeship, N-E Poland. They are unique because of their wall construction, as their thick walls have been erected with ceramic waste (tiles or pottery) and clay or lime mortar. They are claimed to represent the specific local architectural and cultural phenomenon related to the sphere of vernacular material culture and vernacular architecture, especially. As such, they seem to be worthy of research because of their connections with local traditional ceramic crafts (pottery and tile production center in Czarna Wieś Kościelna), and because of their aesthetic values, construction parameters, etc. The range and prevalence of such a cultural phenomenon has been the point of the authors’ research interest, as the authors got also information about other buildings made of that type of construction, namely, in Białystok and in a few villages in communes Siemiatycze, Milejczyce, Tykocin, Michałowo, Korycin and Turośń Kościelna, with the prospects to find still more examples in the future. Therefore, the issue of range and prevalence of such buildings is also addressed to other researchers in the region. In the article, which is the first one of a three-part series, the state-of-the-art of that indigenous construction is presented, and the examples of such architecture are listed with more detailed information about two dozen buildings in Czarna Wieś Kościelna. The wider historic and cultural context will also be sketched in the future second part; and the buildings erected with ceramic waste in other parts of the Podlasie region will be recognized and presented in the third part of the series. In total, the basis for the reasoning about history, features and prevalence of that local construction, as well as its impact on vernacular architecture in and outside the vicinity of Czarna Wieś Kościelna (namely, on examples of similar buildings in Czarna Wieś Kościelna, Karczmisko, Białystok, Łomy, Pomigacze, Siemiatycze, Milejczyce, Michałowo, Mierzwin Mały and Tykocin), are more than 20 examples of such buildings which have been surveyed in October, November and December 2016.

16

Diamentowe Owczary

Stępień R., Malinowska M., Malinowska M.

Szkło i Ceramika

|

2016

|

R. 67, nr 3

34--37

17

Wpływ dodatku dolomitu do masy z iłu triasowego na właściwości użytkowe, skład fazowy i mikrostrukturę otrzymywanych tworzyw ceramicznych

Kłosek-Wawrzyn E., Bugaj A.

Materiały Ceramiczne

|

2016

|

T. 68, nr 3

236--241

PL

Polska jest krajem bogatym w złoża dolomitów. Podczas wydobycia i obróbki tego surowca powstają pyły, które mogą mieć potencjalne zastosowanie w ceramice budowlanej. Ze względu na dużą zawartość CaO i MgO, będących topnikami, zastosowanie dolomitu jako dodatku do mas ceramicznych powinno intensyfikować proces ich spiekania, a w rezultacie wpłynąć na właściwości fizykomechaniczne otrzymanych z nich tworzyw. W prezentowanej pracy przedstawiono wyniki badań tworzyw ceramicznych uzyskanych z mas na bazie iłu triasowego z dodatkiem 0%, 5%, 10% i 15% mas. dolomitu Ołdrzychowice. Zastosowano dwie temperatury wypalania: 950 °C i 1050 °C. Tworzywa poddano badaniom adsorpcji wody, gęstości pozornej, mrozoodporności, wytrzymałości na ściskanie i wytrzymałości na zginanie. Oznaczono również skład fazowy otrzymanych tworzyw. Analizy mikrostruktury dokonano porównując mikrofotografie SEM zgładów. Stwierdzono, że dodatek dolomitu do iłu triasowego może powodować wzrost wytrzymałości mechanicznej: wytrzymałości na zginanie o maks. 15% w przypadku 5-procentowego dodatku dolomitu do masy ceramicznej wypalonej w 1050 °C oraz wytrzymałości na ściskanie o maks. 15% w przypadku 10-procentowego dodatku dolomitu do masy ceramicznej wypalonej w 1050 °C. Analiza składu fazowego wykazała, że w tworzywach z mas z dodatkiem dolomitu powstają nowe fazy krystaliczne takie jak diopsyd czy anortyt. Stwierdzono, że dodatek dolomitu do iłu triasowego w ilości od 5% do 15% poprawia mrozoodporność tworzywa ceramicznego wypalonego w 1050 °C, co wskazuje na możliwość zastosowania takich tworzyw w murach niezabezpieczonych przed czynnikami zewnętrznymi.

EN

Poland is a country rich in dolomites. During the extraction and processing of this raw material, dusts are generated which may have potential application in the ceramic building materials. Due to the high content of CaO and MgO being fluxes, the usage of dolomite as an additition to ceramic masses should intensify the process of sintering, and consequently affect the physical and mechanical properties of resultant ceramics. In this paper, the results of research of ceramic materials obtained from masses based on Triassic clay added by the dolomite Ołdrzychowice addition of 0%, 5%, 10% and 15% by weight are presented. Two firing temperatures: 950 °C and 1050 °C were used. Water adsorption, apparent density, frost resistance, compressive strength and flexural strength were determined. Phase composition of the obtained materials was also measured. Microstructure analysis was made by SEM using photomicrographs of microsections. It has been found that the addition of dolomite to Triassic clay may increase the mechanical strength; the max. 15% increase was measured in case of both the flexural strength of materials added with 5% dolomite and the compressive strength of materials added with 15% dolomite fired at 1050°C. Analysis of the phase composition showed new crystalline phases such as diopside or anorthite which crystallised in materials obtained from masses containing the dolomite. It has been found that the addition of the dolomite to Triassic clay in the amount ranging from 5% to 15% improves frost resistance of ceramic materials fired at 1050 °C, suggesting their potential use for building walls unprotected against external influences.

18

Ceramika w interpretacji Marka Szczęśniaka, SDA Architekci/MAZM

Szcześniak M.

Ceramika Budowlana

|

2016

|

nr 1-2

9--12

19

Ceramika - najlepszy materiał na ściany dla szybko realizowanych inwestycji budowlanych

Rzeszutko M.

Ceramika Budowlana

|

2016

|

nr 1-2

4--7

PL

Wyniki badań statystycznych wśród inwestorów szykujących się do budowy własnego domu jednoznacznie wskazują na chęć zakończenia całej inwestycji w ciągu maksimum dwóch lat. Czy warto budować szybko, a następnie szybko zamieszkać? Tak, ale wyłącznie jeśli dobrze dobierzemy materiały.

20

Zaawansowane technologie i nowoczesne wyroby ceramiki budowlanej

Jaroszewicz M., Klimm J.

Materiały Ceramiczne

|

2015

|

T. 67, nr 1

95--100

PL

Na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat cegły ceramiczne, ceramiczne pustaki, czasami zwane też ceramicznymi elementami murowymi, przeszły ewolucję technologiczną w tempie i skali dotychczas niewyobrażalnym. Bez przesady można stwierdzić, że od lat sześćdziesiątych ubiegłego stulecia aż po dzień dzisiejszy innowacyjność w zakresie technologii produkcji ściennych wyrobów ceramicznych, a także technik wznoszenia z nich ścian jest znacznie większa niż cały wcześniejszy dorobek w tej dziedzinie, sięgający w Polsce 800 lat, a na świecie znacznie dłużej. Warto w tym miejscu podkreślić również, że tempo wspomnianego rozwoju nabiera przyspieszenia, co jest szczególnie widoczne w ostatnim dziesięcioleciu. Współczesna cegła produkowana na skalę przemysłową jest wynikiem szeregu precyzyjnie zaprojektowanych i perfekcyjnie wykonanych procesów technologicznych - poczynając od nowoczesnych technik wydobycia surowca, poprzez proces budowania hałdy, od której kompozycji zależy jakość produktu, a skończywszy na całkowicie zautomatyzowanym i skomputeryzowanym procesie produkcji. Cegły nowej generacji wytwarzane są niezmiennie z naturalnych surowców, ale dodatkowo ze szczególną dbałością o oszczędność energii i ochronę środowiska. Wśród nowoczesnych wyrobów ceramiki budowlanej na szczególną uwagę zasługują pustaki ceramiczne o bardzo dobrych parametrach izolacyjności termicznej, pozwalające na wybudowanie domu energooszczędnego w technologii ściany jednowarstwowej, czyli bez dodatkowego ocieplenia. Głównymi zaletami tej technologii są: trwałość i zdrowy, przyjazny człowiekowi mikroklimat zamieszkania. Współczesne cegły są coraz większe, ich konstrukcja staje się bardziej finezyjna, co pozwala na utrzymanie stosunkowo niedużej masy pustaków o dość dużych wymiarach. Co ważne współczesne cegły charakteryzują się wysoką wytrzymałością na ściskanie, gdyż produkowane są w klasach 10 i 15. Są mocne, trwałe i wytrzymałe. Ich niektóre odmiany można stosować nawet w obszarach aktywnych sejsmicznie, których w Europie jest bardzo wiele. Idea nowoczesnego pustaka termicznego dotyczy nie tylko budowy wewnętrznej, liczby rzędów drążeń, ich kształtu, lecz także stopnia poryzacji materiału ceramicznego oraz techniki poryzacji i wypału. Ostatnio proponowane są także produkty ceramiczne wypełniane naturalnym materiałem izolacyjnym takim jak wełna mineralna lub perlit. Obok termicznych na uwagę zasługują również nowoczesne pustaki akustyczne zapewniające doskonałą izolacyjność od dźwięków powietrznych. Są to duże, optymalnie ciężkie pustaki typu AKU. Co warte szczególnego podkreślenia - jedna z odmian takiego pustaka akustycznego spełnia także wymagania termiczne czyli pełni absolutnie unikatową, podwójną rolę w budynku. Nowoczesne wyroby ceramiki budowlanej dają olbrzymie możliwości swobody projektowania, efektywnego i solidnego budowania, a także komfortowego i zdrowego zamieszkania, z których chętnie korzystają architekci, wykonawcy i użytkownicy.

EN

During past few decades, ceramic bricks passed technological evolution in speed and scale previously unimaginable. Without exaggeration we can say that since the sixties of the last century until present day, innovation in production technology of ceramic bricks and masonry techniques is much greater than all previous achievements in this field, reaching 800 years in Poland and much longer in the world. It should be emphasized also, that this development nowadays becomes faster, which is particularly visible in the last decade. Modern brick produced on industrial scale is a result of technological processes carefully designed and perfectly executed, starting from modern raw material extraction through the heap building process and ending in the fully automated and computerized manufacturing process. New generation bricks are invariably produced from natural raw materials but also with attention to energy saving and environmental protection. Among modern building ceramic products, ceramic bricks with high thermal insulation performance, that are dedicated to energy-efficient housing in single layer wall technology with no need of additional thermal insulation, deserve special attention. Durability and healthy microclimate inside buildings are main advantages of this technology. Modern bricks are getting bigger; their structure becomes more sophisticated which allows keeping a relatively small mass, and, what is very important, the bricks can be still produced in high compressive strength in classes 10 and 15. They are strong, durable and robust. Some of their types can be used in seismically active areas. The idea of modern thermal brick concerns not only the internal structure, number of voids or their shape, but also the level of porosity and firing techniques. Recently introduced ceramic products are also filled with natural insulating materials such as mineral wool or perlite. Beyond the thermal bricks, modern bricks of superior airborne sound insulation deserve also to attention. These are optimally large, heavy bricks of the AKU type. What is worth of special emphasis - one variant of such acoustic brick also meets the thermal requirements and plays absolutely a unique, dual role in constructions. The modern building ceramics products offer great opportunities for design freedom, efficient and robust buildings as well as comfortable and healthy living conditions. They are willingly used by architects, contractors and end users.