Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Skanowanie obiektów zabytkowych metodą fotogrametryczną na przykładzie drewnianego kościoła pw. św. Brykcjusza w Gościęcinie

Orłowski Tomasz, Tunkel Magda

Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Technicznej w Katowicach

|

2022

|

T. 14

45--56

PL

Obecnie mamy do czynienia z niezwykle szybkim tempem rozwoju technologii informatycznych i komputerowych, których postęp umożliwia sporządzenie w krótszym niż dotychczas czasie dokumentacji technicznej, a także inwentaryzacyjnej z wykorzystaniem obrazów z naziemnych kamer cyfrowych. W artykule opisano specyfikę wykonywania pomiarów metodą tradycyjną przy użyciu dalmierza i koła mierniczego w korelacji z coraz bardziej powszechną i dostępną na rynku metodą laserowego skanowania, która umożliwia gromadzenie danych o autentycznym stanie zachowania obiektu. Skanowanie 3D umożliwia zaplanowanie prac remontowych i naprawczych w szczególności w odniesieniu do obiektów zabytkowych lub/i trudnodostępnych. Dzięki bezinwazyjnym badaniom można monitorować ewentualne zmiany zachodzące w obiekcie np. deformacje, wyboczenia czy odkształcenia konstrukcji. Obiektem badawczym jest kościół pw. św. Brykcjusza w Gościęcinie, który zbudowano w 1661 r., w zrębowej konstrukcji ścian. W artykule zaprezentowano dane archiwalne udostępnione przez Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Opolu, fotografie stanu istniejącego, a także wyniki badań terenowych zrealizowanych metodą tradycyjną i przy użyciu techniki fotogrametrycznej. W pracy przedstawiono również symulację modelu, który należy traktować jako przykład wykorzystania możliwości technologicznych ze szczególnym uwzględnieniem laserowego skanowania obiektów.

EN

Currently, we are dealing with an extremely fast pace of development of information and computer technologies, the progress of which enables the preparation of technical documentation and inventory with the use of images from terrestrial digital cameras in a shorter time than before. The article describes the specificity of taking measurements using the traditional method with the use of a rangefinder and a measuring wheel in correlation with the more and more common and available on the market method of laser scanning, which enables the collection of data on the authentic state of preservation of the object. 3D scanning allows you to plan renovation and repair works, in particular in relation to historic and / or hard-to-reach buildings. Non-invasive tests allow for ongoing monitoring, which may contribute to the timely introduction of observed possible changes occurring in the object, such as deformation, buckling or deformation of the structure. The research object is the church of SW. Brykcjusz in Gościęcin, built in 1661, a wall in a carcass construction. in order to perform the technological process carried out by the Voivode of Protection. The presentation also includes a simulation of the model, which should be treated as an example of the possibility of using the working method of laser scanning of objects.

2

Analiza kosztów i czasu budowy domu jednorodzinnego w technologii drewna krzyżowo klejonego CLT

Ossowski Andrzej, Szczepański Marcin

Materiały Budowlane

|

2021

|

nr 12

6--10

PL

W artykule przybliżono problematykę konstruowania obiektów z drewna krzyżowo klejonego CLT pod kątem czasu i potencjalnych kosztów budowy. Poddano analizie budowę jednorodzinnego domu w Żółwinie, jednego z pierwszych obiektów z CLT w Polsce. Z przeprowadzonej analizy wynika, że właściwości drewna klejonego krzyżowo czynią ten materiał ciekawą alternatywą dla tradycyjnych materiałów budowlanych, takich jak cegła, stal i beton. Duży zakres możliwości obróbki i doboru liczby oraz charakterystyki poszczególnych warstw składowych paneli z CLT stwarzają szeroki wachlarz zastosowania tego materiału w różnego rodzaju obiektach budowlanych. Kwestie proekologiczne, bardzo dobra jakość wykonania elementów konstrukcyjnych, prostota montażu obiektów i czas trwania budowy przemawiają na korzyść coraz szerszego wykorzystywania drewna krzyżowo klejonego w budownictwie. Wysoki koszt materiału oraz niski poziom znajomości technik budowlanych związanych z nowoczesnym budownictwem drewnianym na rynku krajowym mogą być jednak czynnikami spowalniającymi stosowanie tej technologii.

EN

The article presents the problems of constructing objects made of CLT cross-laminated timber in terms of time and potential construction costs. The construction of a single-family house in Żółwin, one of the first buildings, was analyzed with CLT in Poland. The analysis shows that the properties of cross-laminated timber make this material an interesting alternative to traditional building materials, such as brick, steel and concrete. The wide range of possibilities for processing and selection of the number and characteristics of individual component layers of CLT panels create a wide range of applications of this material in various types of construction facilities. Ecological issues, very good quality of construction elements, the simplicity of the assembly of facilities and the duration of construction speak in favor of the increasing use of cross-wood glued in construction. The high cost of the material and the low level of knowledge of construction techniques related to modern wooden construction in the domestic market however, they may be factors that slow down the application of this technology.

3

Between tradition and modernity – a study of contemporary architecture in the Austrian alpine region on the example of the W2 Manufaktur studio

Krynicka Bogna

Architectus

|

2021

|

Nr 3 (67)

127--138

EN

This paper aims to show the influence of traditional, historical rural architecture on the contemporary architecture of the Alpine region in Austria. The subject of consideration are the latest projects and realisations of theW2 Manufaktur design and construction studio based in Leogang – one of the most famous ski resorts of the Salzburg region. W2 Manufaktur was founded by Alfred Waltl, an experienced designer, whereas this paper has been authored by one of the architects who lead projects in the construction/reconstruction/extension of hotel complexes. The article presents the design paradigms adopted by the studio's architects such as respect for the landscape and the local tradition in construction, a kind of "synthesis of arts" combining architecture, art (design), advanced technologies, and sometimes greenery shaping. The text mainly relies on my design experience and studies of old Alpine architecture.

PL

Tematem artykułu jest ukazanie wpływu tradycyjnego, historycznego budownictwa wiejskiego na współczesną architekturę regionu alpejskiego w Austrii. Przedmiotem rozważań są najnowsze projekty i realizacje pracowni projektowo-wykonawczej W2 Manufaktur z siedzibą w Leogang – miejscowości będącej jednym z najbardziej znanych kurortów narciarskich rejonu salzburskiego. W2 Manufaktur została założona przez doświadczonego projektanta Alfreda Waltla, a autorka artykułu jest jedną z architektek prowadzących projekty dotyczące głównie budowy/przebudowy/rozbudowy kompleksów hotelowych. W artykule zostały przedstawione paradygmaty projektowania przyjęte przez architektów biura, wśród których należy wymienić szacunek dla krajobrazu i lokalnej tradycji budowania oraz swoistą „syntezę sztuk” łącząca architekturę, sztukę (design), zaawansowane technologie, a niekiedy też – kształtowanie zieleni. Tekst oparto w głównej mierze na doświadczeniach projektowych autorki i studiach dawnej architektury alpejskiej.

4

Prefabrykowane budownictwo drewniane

Nitka Wojciech

Materiały Budowlane

|

2020

|

nr 11

10--13

5

Wtórne wykorzystanie elementów szkutniczych w drewnianym budownictwie nadwiślańskim

Pogodziński Paweł Marek

Wiadomości Konserwatorskie

|

2019

|

Nr 59

106--114

PL

Zagadnienie ponownego wykorzystania drewnianych elementów szkutniczych w budownictwie jest stosunkowo nowe i nadal słabo rozpoznane. Obiekty tego typu mogą być ważnym źródłem do studiów nad szkutnictwem rzecznym oraz drewnianym budownictwem wiejskim i małomiasteczkowym. W artykule przedstawiono kwestie wtórnego wykorzystania fragmentów statków w nadwiślańskiej architekturze drewnianej, odnosząc się do rozpoznanych obiektów tego typu z innych obszarów Polski. Przedstawiono także zagrożenia oraz postulaty badawcze, które powinny zostać zrealizowane w przyszłości, by w pełni określić charakterystykę obiektów tego rodzaju.

EN

The reuse of wooden elements from boats in building construction is a relatively new concept and remains poorly investigated. Buildings of this kind can be an important source for research on river vessel construction and wooden building construction in rural areas and small towns. The paper presents issues related to the reuse of ship elements in wooden architecture in the regions along the Vistula River with reference to buildings of this type identified in other parts of Poland. Threats are also presented, as well as recommendations for research, which should be undertaken in the future in order to fully describe the characteristic features of this building type.

6

Drewno we współczesnej architekturze. Cz.1 Wstęp do architektury drewnianej

Szewczyk Jarosław

Builder

|

2019

|

R.23, nr 8

28--32

PL

Niniejszy artykuł i jego przyszłe kontynuacje są próbą naukowego ujęcia rozwoju architektury drewnianej i jego usystematyzowania z perspektywy krytyki architektury, zatem z perspektywy niejako historycznej, choć skoncentrowanej na zjawiskach najnowszych, z uwypukleniem najciekawszych aktualnych tendencji. Tym poszczególnym tendencjom będą poświęcone kolejne odcinki, zaś niniejszy ma charakter propedeutyczny i streszcza całokształt zjawiska, ujmując je najpierw w trzy kategorie: materiału, konstrukcji oraz – pokrótce – także estetyki (formy), i wskazując te jego wytwory, które wyznaczają obecny stan oraz oczekiwany (przyszły) horyzont rozwoju nowoczesnej architektury drewnianej.

EN

The article opens a series devoted to evolution of timber architecture, polite rather than vernacular. The subject matter is taken under systematic examination in terms of history and theory of architecture, with focus on the most recent and most essential problems. The forthcoming articles of the series will refer to consecutive categories of the relevant problems, whilst this issue is of propaedeutic nature, as it formulates general framework for the subsequent examination of present-day timber architecture, namely, in threefold terms of material, construction and aesthetics. The milestones in the general development of timber-made architecture, are observed and defined, as well as resultant prognosis is formulated.

7

Drewno we współczesnej architekturze Cz 3. "Plyscrapers"

Szewczyk Jarosław

Builder

|

2019

|

R.23, nr 11

32--36

PL

W artykule opisano historię użycia drewna w najwyższych budynkach i usystematyzowano odnośne osiągnięcia dawne oraz współczesne, odnosząc je do umownych czterech kategorii wysokości budynków i do analogicznych rekordów natury. Stwierdzono istotność zjawiska jako fenomenu kulturowego ostatnich lat, opatrywanego od niemal dekady medialnym słowem „plyscrapers” („sklejkowce”) i coraz intensywniej włączanego w wielostronne zależności między światem biznesu, kultury, sztuki oraz nauki akademickiej.

EN

History of high rise wooden building has been surveyed and presented. The superlative achievements have been categorized and compared, inter alia, to the tallest trees. The conclusion has been drawn that the present-day high-rise building is a cultural phenomenon of rapidly growing importance, giving a boost to building technology whilst also being boosted by economy factors, academia, and mass media.

8

Drewno we współczesnej architekturze Cz 2. Budownictwo szybkościowe z drewna

Szewczyk Jarosław

Builder

|

2019

|

R.23, nr 9

32--36

PL

Tytułowy zamysł szybkościowego budownictwa drewnianego ujęto w chronologicznym wywodzie, począwszy od jego początków (XI wiek n.e.) aż po najnowsze zjawiska czerpiące z postępu technologicznego. Wywód systematyzuje też podejścia do szybkościowego budownictwa drewnianego w ciągu ostatniego tysiąclecia.

EN

New timber technologies support the recent shift towards ‘quick building’, which has been analyzed on wider historic background. The oldest traces of the ‘quick building’ idea (the 11th century CE) are presented in the article, and the latest market trends are also shown, if relevant. The historic and present-day concepts of ‘quick building’ with timber, are explained and classified.

9

Tradycyjne zdobnictwo starych domów okolic wsi Kaniuki we wspomnieniach ludowego rzeźbiarza Włodzimierza Naumiuka

Naumiuk-Jakuc Anna

Architecturae et Artibus

|

2019

|

Vol. 11, no. 1

30--39

PL

Pozyskano wspomnienia Włodzimierza Naumiuka, 84-letniego ludowego artysty i rzemieślnika ze wsi Kaniuki na Białostocczyźnie, dotyczące jego wiedzy na temat zjawiska architektoniczno-kulturowego, w którym osobiście uczestniczył, mianowicie powstawania drewnianej deskowej ornamentyki domów wiejskich. Uwzględniono, zaprezentowano i poddano ocenie te aspekty badanego zjawiska, które poznano dzięki wspomnieniom Włodzimierza Naumiuka, a które wykraczają poza dotychczasową wiedzę z literatury przedmiotu. W szczególności wykazano zaskakująco silny wpływ preferencji mieszkańców wsi (klientów rozmówcy) na tematykę zdobnictwa domów i dokonano ogólnej periodyzacji mody zdobniczej.

EN

Based on personal reminiscences achieved from Włodzimierz Naumiuk, a 84-year old folk artist and craft master from Kaniuki in the region of Białystok, N-E Poland, vernacular plank-made ornaments of old country houses in the vicinity of Kaniuki have been assessed as a local cultural heritage, in order to supplement the existing literature knowledge about the subject of local plank-made architectural ornamentation as a cultural phenomenon. In particular, basic time periods of that phenomenon have been recognized and assessed, and inhabitants’ preferences were pointed as essential part of artistclient dialogue that had influenced the themes of timber ornamentation of country houses.

10

Aktualne kierunki budownictwa na bazie drewna, z uwzględnieniem uwarunkowań polskich

Miedziałowski Cz., Malesza J., Malesza M.

Inżynieria i Budownictwo

|

2018

|

R. 74, nr 7-8

411--416

PL

Ostatnie trzy dekady w Polsce to rozwój budownictwa drewnianego i konstrukcji drewnianych, stosowanych zarówno w budownictwie mieszkaniowym, jak i wielkopowierzchniowym. Nowe technologie wprowadzane w zakresie projektowania i realizacji budynków mieszkalnych to tzw. rozwiązania tarczowe, a ostatnio również modułowe oparte o szkielet drewniany ze współpracującym poszyciem. Przedstawiono stosowane technologie i rozwiązania materiałowe, konstrukcyjne i projektowe konstrukcji drewnianych.

EN

Last three decades brought new progress in development of habitable timber buildings and large space covering timber structures in Poland. New technologies in design and realization of block of flats permit for use panel building construction and in the last decade also modular construction based on the wood-framed with sheathing technology. Presented paper contains review of used technologies in timber engineering in the field of applied materials, structures and designing.

11

Analiza parametrów fizykalnych wybranych przegród zewnętrznych budynku drewnianego

Mrzygłód M., Pawłowski K.

Izolacje

|

2017

|

R. 22, nr 4

80--83

PL

Projektowanie przegród zewnętrznych budynku drewnianego powinno uwzględniać obowiązujące przepisy prawne i wytyczne m.in. w zakresie wymagań cieplno-wilgotnościowych. W pracy przedstawiono analizę przepisów prawnych, charakterystykę budownictwa drewnianego oraz wyniki obliczeń cieplnych wybranych rozwiązań materiałowych ścian drewnianych w technologii szkieletowej.

EN

Design of the external envelope of a wooden building should account for the applicable regulations and guidelines, including those regarding temperature and humidity requirements. This paper presents the analysis of the legal regulations, description of construction of wooden buildings, and the results of calculations of thermal performance of selected materials for wooden walls in timber frame technology

12

Złącza kotwiące do domów drewnianych

Szczesiak T.

Fastener : rynek elementów złącznych

|

2017

|

nr 1

54--57

PL

Na rynku budowlanym jesteśmy świadkami ciągłego rozwoju i wzrostu popularności budownictwa drewnianego, w szczególności szkieletu drewnianego. Oczywistymi elementami złącznymi przy tego typu obiektach są: gwoździe, wkręty, śruby i złącza ciesielskie. Warto jednak zwrócić uwagę na pewną grupę złączy ciesielskich, która odgrywa szczególną i bardzo ważną rolę w budynkach szkieletowych. Tą grupą są złącza kotwiące.

13

Drewno w architekturze i krajobrazie Podhala

Łaś J.

Topiarius. Studia krajobrazowe

|

2016

|

Nr specjalny

33--51

PL

Ze wszystkich tworów ludzkich budownictwo, a w szczególności budownictwo ludowe, jest podatne na przemiany typowo użytkowe. Z tego względu nie zawsze dostrzegano w nim sztukę, która tworzy piękno wynikające z piękna budowli, jej własnej przestrzeni, jak też jej oddziaływania na otoczenie – lokalny krajobraz. Chałupa podhalańska ulegała i ulega istotnym przeobrażeniom tak pod względem funkcjonalnym jak i formalnym, zachowując i rozwijając najistotniejsze pierwiastki tradycyjnego budownictwa. Działo się to i nadal dzieje dzięki umiejętnościom i doświadczeniu cieśli podhalańskich współpracujących z projektującymi architektami. Zdarza się, że zdobnictwo i forma budynku zatracają jednak proporcje, a architekci szukają inspiracji w stylach obcych tym terenom. Tym ważniejsze jest pokazywanie tradycyjnego budownictwa i odnajdywanie w nim proporcji, form, zdobnictwa, które współgrają harmonijnie z krajobrazem.

EN

From every man´s creations – architecture, especially folk architecture is susceptible to influence and changes of its shape and function. That´s one reason why vernacular buildings are often outside "Architecture" and "Art" and its beauty and harmony with landscape is often forgotten. Mountaineers living in Podhale Region near Tatra Mountains are still faithful to this kind of tradition. Wooden houses from Podhale region transformed according to changing landscape. It was possible due to talents and great experience of local carpenters, who are still collaborating with architects. Sometimes the ornamentation and the form of the building, however, lose their proportions and architects seek inspiration in styles foreign to these lands. Therefore it is to demonstrate the traditional construction and to identify its proportions, forms, and ornamentation that harmonize with the landscape.

14

Assessment of the validity of investing in energy-efficient single-family construction in Poland - case study

Tomczak K., Kinash O.

Archives of Civil Engineering

|

2016

|

Vol. 62, nr 4/I

119--138

EN

The article raised issues related to the design and execution of low-energy objects in Polish conditions. Based on the designed single-family house, adapted to the requirements of the National Fund for Environmental Protection and Water Management ("NF40" standard), the tools to assist investment decisions by investors were shown. An economic analysis and a multi-criteria analysis were performed using AHP method which had provided an answer to the question whether it is worthwhile to bear higher investment costs in order to adjust to the standards of energy-efficient buildings that fulfil a minimal energy consumption's requirements contained in Polish law. In addition, the variant of object that had optimal characteristics due to the different preferences of investors was indicated. This paper includes analysis and observations on the attempts to unify that part of the building sector, which so far is considered to be personalized, and objects in accordance with the corresponding idea are designed as "custom-made".

PL

W artykule poruszono tematykę związaną z projektowaniem i wykonawstwem obiektów niskoenergetycznych w warunkach polskich. Na przykładzie projektowanego domu jednorodzinnego, dostosowanego do wymogów Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (standard NF40), przedstawiono narzędzia wspomagające podejmowanie decyzji inwestycyjnych przez inwestorów. Wykonana analiza ekonomiczna oraz wielokryterialna metodą AHP pozwoliła odpowiedzieć na pytanie, czy warto ponosić większe koszty inwestycyjne na dostosowanie do standardów energooszczędnych obiektów pierwotnie spełniających jedynie w minimalny sposób polskie wymogi dotyczące energochłonności. Ponadto wskazano wariant projektowanego obiektu, który wykazywał cechy optymalne ze względu na różne preferencje inwestorów. Praca zawiera analizy i spostrzeżenia dotyczące prób unifikacji tej części budownictwa, która do tej pory uznawana jest za indywidualną, a obiekty zgodne z odpowiadającą mu ideą projektowane są "na miarę".

15

Średniowieczne kościoły drewniane w Polsce wyrazem geniuszu człowieka i obecności Boga

Radziewicz-Winnicki R.

Architecturae et Artibus

|

2016

|

Vol. 8, no. 4

35--42

PL

Kościoły drewniane są w Polsce zjawiskiem szczególnym. Ich niezwykły charakter jest wyrazem idei funkcjonalno-przestrzennej ukształtowanej u zarania chrześcijaństwa na ziemiach polskich. Kiedyś niezwykle powszechne, stanowiły na tle architektury murowanej najliczniejszą grupę obiektów sakralnych. Dziś nieliczne zachowane przykłady, z których najstarsze pochodzą z drugiej połowy XV wieku, stanowią najcenniejszą pamiątkę i świadectwo sacrum dawnych czasów. Mimo iż najstarsze zachowane w Polsce kościoły to obiekty murowane, można zaryzykować stwierdzenie, że oba nurty rozwijane były równocześnie, a ich ewolucję warunkowały czynniki i potrzeby lokalne. Niniejsza praca jest próbą syntetycznego przedstawienia cech typowych dla najwcześniejszych kościołów drewnianych na podstawie znanych XV-wiecznych obiektów. Są to przykłady z terenów Małopolski, Śląska, Wielkopolski i Mazowsza, lecz zdaniem badaczy mogą one stanowić reprezentatywną grupę kościołów drewnianych typu gotyckiego. Opracowanie ma na celu przedstawienie zabytkowej architektury sakralnej z uwzględnieniem takich aspektów, jak: forma, funkcja, konstrukcja, materiał czy właściwości fizykalne. Ważne jest, aby na tę wyjątkową grupę obiektów spojrzeć w kontekście współczesnych zasad zrównoważonego budownictwa, dostrzegając w nich cechy świadczące o szerokiej wiedzy, doświadczeniu oraz intuicji ówczesnych budowniczych.

EN

The wooden churches of Poland are a special phenomenon. Their unique nature reflects a functional and spatial idea formed in the dawn of Christianity on Polish soil. Once very common, they stood out as the most numerous group of religious buildings. Nowadays, the few preserved examples which date back to the second half of the 15th century are the most valuable keepsake and an evidence of the sacred of the old times. Although the oldest preserved churches in Poland are made of stone, it seems safe to say that both currents were developed concurrently which was conditioned by the local factors and needs. This paper attempts to summarize the features typical for the earliest wooden churches based on the 15th century buildings. They include examples from the regions of Lesser Poland, Silesia, Greater Poland and Mazovia but, according to the researchers, they can be a representative group of the Gothic wooden churches. The paper aims to present the historical religious architecture while taking into account the following aspects: form, function, structure, material or physical properties. It is important to consider the unique group of structures in the context of the contemporary sustainable construction and notice their features being the proof of a broad knowledge, awareness and intuition of the builders of that time.

16

Budynek drewnianej kaplicy w rządowym kompleksie wypoczynkowym w Łańsku

Szmitkowska A.

Architecturae et Artibus

|

2016

|

Vol. 8, no. 3

162--167

PL

Historia ośrodka wypoczynkowego w Łańsku sięga lat pięćdziesiątych XX wieku. W czasach Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej był to tajny, pilnie strzeżony kompleks przeznaczony dla najwyższych rangą urzędników państwowych i partyjnych. Położony nad jeziorem ośrodek jest ukryty pośród lasów Puszczy Nidzickiej. Stanowi dziś własność Kancelarii Premiera RP. Jedynym budynkiem, jaki powstał w granicach ośrodka po roku 1989, jest drewniana kaplica. Pomimo swoich niewielkich rozmiarów stanowi ona ważny, czytelny znak nowych demokratycznych czasów. Zgodnie z założonym pierwotnie celem w niniejszej publikacji zaprezentowano architekturę obiektu oraz naświetlono uwarunkowania dla przyjętych rozwiązań projektowych. Było to możliwe dzięki przeprowadzeniu badań terenowych, analizie materiałów archiwalnych oraz studiów literatury.

EN

The history of the holiday resort in Lansk goes back to the 1950s. During The Polish People’s Republic it was a secret and a closely-guarded complex for those who held high-ranking positions within the state and the party. The resort is located at the lake and it is hidden in the middle of a forest called Puszcza Nidzicka. Nowadays it is a property of The Chancellery of the Prime Minister of Poland. The only building that has been erected within resort’s border after 1989 is a wooden chapel. In spite of its small size it is an important and a clear sign of new democratic times. Due to an initially established goal this publication presents an architecture of the object and highlights the conditions for final design solutions. It was possible thanks to a field trip, the analyses of archival data and a literature review.

17

Analiza porównawcza rozwiązań materiałowych ścian zewnętrznych i ich złączy w aspekcie nowych wymagań cieplnych

Pawłowski K., Lewandowski Ł., Lewandowski F.

Izolacje

|

2015

|

R. 20, nr 3

24--33

PL

W artykule przedstawiono cechy charakterystyczne warstw materiałowych ścian zewnętrznych murowanych i wykonywanych w technologii drewnianej z uwzględnieniem wymagań w zakresie ochrony cieplno-wilgotnościowej. Wykonano analizę ścian murowanych i w technologii drewnianej w zakresie strat ciepła oraz oceny złączy w zakresie ryzyka występowania kondensacji powierzchniowej. Sformułowano podstawowe kryteria w zakresie kształtowania układów materiałowych ścian zewnętrznych i ich złączy.

EN

The paper presents the characteristics of layers of materials of outside masonry walls and wooden technology walls, accounting for temperature and moisture protection requirements. Masonry and wooden walls were reviewed for heat losses and joints were assessed for risk of surface condensation. Basic criteria were defined for determination of layouts of materials for external walls and their joints.

18

People in the development of wooden architecture of Skalne Podhale

Łaś J.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2015

|

Y. 112, iss. 1-A

53--81

EN

The originality of architecture and art of Podhale was already noted in the first half of the 19th century, while in the second half of the century ethnographic collections were established. However, it was thanks to the work of famous personages from Warsaw: a surgeon Władysław Matlakowski, a lawyer Bronisław Dembowski and his wife Maria, as well as the painter and art critic Stanisław Witkiewicz, that the interest in architecture of the Podhale region and the perception of it as a national style increased.

PL

Na oryginalność budownictwa i sztuki podhalańskiej zwracano uwagę już w pierwszej połowie XIX stulecia, w drugiej połowie tegoż wieku zaś zaczęto gromadzić zbiory etnograficzne. Dopiero jednak dzięki działalności znanych osobistości z Warszawy: chirurga Władysława Matlakowskiego, prawnika Bronisława Dembowskiego i jego żony Marii oraz malarza i krytyka sztuki Stanisława Witkiewicza nastąpił wzrost zainteresowania budownictwem Podhala i postrzeganiem go jako stylu narodowego.

19

Housing in the Polish countryside (ruralist's reflections)

Mełges H.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2015

|

Y. 112, iss. 1-A

83--108

EN

This article presents the issue of housing construction in the Polish countryside in a synthetically treated historical aspect (until 1939) and seven phases after 1945 distinguished by the author. The author’s observations and assertions are based on knowledge of the subject (and many years of research) in relation to construction in Lesser Poland. The seven parts (sections) cover the critical description of the phenomena connected with rural housing, in particular processes of dispersion (entropy) in the management of rural space and far-reaching aesthetic disorders, both landscape and conceptual-functional (in terms of technical infrastructure and social costs). The article justifies the thesis of a significant and sometimes decisive (often negative) impact of land reform (Decree PCNL 1944), and two great political transformations (1944–1948, i.e. the introduction of real socialism, and return to a market economy and democratic system after 1989) on the construction. The considerations are accompanied by reflections of a general nature by researcher of rural planning and architecture and designer of many architectural objects.

PL

Artykuł przybliża problematykę budownictwa mieszkaniowego na polskiej wsi w syntetycznie potraktowanym aspekcie historycznym (do 1939 r.) i w siedmiu wyodrębnionych przez autora fazach po roku 1945. Swoje obserwacje i konstatacje autor opiera na znajomości przedmiotu (i wieloletnich badaniach) w odniesieniu do tego budownictwa na terenie województwa małopolskiego. W siedmiu częściach (podrozdziałach) ujmuje krytyczny opis zjawisk towarzyszących budownictwu wiejskiemu, w szczególności procesy rozproszenia (entropii) w gospodarowaniu przestrzenią wiejską oraz daleko idące zaburzenia estetyczne, krajobrazowe i koncepcyjno-funkcjonalne (w kontekście infrastruktury technicznej i kosztów społecznych). Uzasadnia przy tym tezę o znaczącym, a niekiedy decydującym (i nierzadko negatywnym) wpływie na to budownictwo reformy rolnej (dekret PKWN z 1944 r.) oraz dwóch wielkich transformacji ustrojowych (1944–1948 r., czyli wprowadzenia realnego socjalizmu, oraz po 1989 r. powrotu do gospodarki rynkowej i ustroju demokratycznego). Rozważaniom towarzyszą refleksje natury ogólnej badacza przedmiotu z zakresu planowania i architektury wsi oraz praktyka-projektanta wielu obiektów architektonicznych.

20

Tradycyjne budownictwo drewniane w Muzeum Budownictwa Ludowego – Parku Etnograficznym w Olsztynku, ekspozycja i użytkowanie

Chodkowska W.

Budownictwo i Architektura

|

2015

|

Vol. 14, nr 3

17--25

PL

W latach 1909- 1912 wzniesiono pierwsze Heimatmuseum w Królewcu, które translokowano do Olsztynka w latach 1938-1943. Twórcami muzeum byli profesorowie uniwersyteccy dr Adalbert Bezzenberger, dr Felix Ernst Peiser i konserwator prowincjonalny Richard Dethlefsen. Do tamtego muzeum wybrano najciekawsze przykłady budownictwa drewnianego, reprezentatywne dla regionów ówczesnych Prus Wschodnich. Twórcy muzeum podjęli wówczas decyzję o budowie kopii wybranych w terenie obiektów. Po 1945 roku do muzeum translokowano w przeważającej części oryginalną zabudowę. W referacie podano przykłady budownictwa ludowego charakterystyczne dla Warmii, Mazur i Powiśla i sposoby ich ochrony. Przybliżono sposoby ochrony obiektów drewnianych na kilku płaszczyznach. Jedną z nich są remonty wykonywane przez własną ekipę złożoną z: cieśli, stolarzy, dekarza, kowala, ślusarza, elektryka, murarzy i starszego renowatora. Wskazano ważny sposób zwrócenia uwagi na konieczność ochrony budownictwa drewnianego poprzez edukację. Omówiono realizowane lekcje muzealne i imprezy edukacyjne, podczas których prezentowane są zróżnicowane typy zabudowy, na modelach pokazywane są sposoby wznoszenia budynków i zdobienia detalem architektonicznym. Podano przykłady współcześnie wzniesionych budynków drewnianych, dla których inspiracją był historyczny detal.

EN

Construction of the first Heimatmuseum in Königsberg in the years 1909- 1912, which translocated to Olsztynek in the years 1938- 1943. The creators of the museum: the provincial conservator Richard Dethlefsen, university professors Dr. Adalbert Bezzenberger, Dr. Felix Ernst Peiser. The choice of places to search for objects in the field. The most interesting examples of wooden buildings, representative for the then East Prussia regions. Decisions of the founders of the museum preservation: inventory of selected objects, reasons for the decision to build the museum copies of selected objects. Decisions conservation in MBL-PE in Olsztynek after 1945, translocation original building. Examples of folk buildings collected in the museum. Discussion of ways to protect wooden objects in the museum on several levels. One of them is repair performed by its own team consisting of: carpenters, joiners, roofers, blacksmith, locksmith, plumber, electrician, bricklayer and older renovator. Another way to draw attention to the need to protect the wooden buildings is education. Realized through the lessons museum and educational events during which presented different types of buildings, models are shown ways of erecting buildings and decorating architectural details. The museum presents outfits related to wood processing and temporary exhibitions.