Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Możliwości wykorzystania niektórych metod geofizycznych w poszukiwaniach i dokumentowaniu czwartorzędowych nagromadzeń rud żelaza

Gołębiowski T., Ratajczak T., Rzepa G., Sala D.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2013

|

R. 54, nr 2

95--98

PL

W artykule przedstawiono czwartorzędowe nagromadzenia żelaza – rudy darniowe i ochry. Charakteryzują się one skomplikowanym sposobem zalegania, co utrudnia ustalenie granic ich nagromadzeń, powierzchni i zasobów. W celu rozwiązania tych zagadnień określono możliwości wykorzystania metod geofizycznych – magnetycznych i georadarowych, których głównymi zaletami są nieinwazyjność oraz krótki czas uzyskania informacji przestrzennej dla okonturowania nagromadzeń rud żelaza. Było to również możliwe z uwagi na specyficzne cechy mineralno-chemiczne oraz fizykochemiczne tych kopalin, a także znaczne zawartości żelaza w analizowanych próbkach.

EN

The paper presents Quaternary bog iron ores and ochre deposits. They are characterized by a complicated layers position, which makes it difficult to determine the boundary of accumulation, surface and resources. Solving these problems was possible using of selected geophysical methods - magnetic and GPR measurements. The main advantage of these techniques is non-invasive methods and short time needed for gathering of spatial information for outlining accumulations of iron ores. It was also possible due to the specific mineralogical, chemical and physicochemical properties of these deposits and large iron content in the analyzed samples.

2

Lokalne kopaliny mineralne a możliwości ich wykorzystania w ochronie środowiska (na przykładzie mazurskich rud darniowych)

Ratajczak T., Rzepa G.

Inżynieria Ekologiczna

|

2011

|

Nr 27

161-169

PL

Rudy darniowe należą do zapomnianych kopalin zalegających na terenie Warmii i Mazur. W czasach historycznych były eksploatowane i stanowiły podstawę lokalnego przemysłu hutniczego. Ze względów ekonomicznych przestano je wykorzystywać. Wykazane w późniejszym czasie ich właściwości, wynikające z ich składu mineralnego i chemicznego pozwoliły traktować je jako sorbenty mineralne. W tej sytuacji obecność tych kopalin na terenie Warmii i Mazur może zostać spożytkowana praktycznie. Jako kopaliny lokalne mogą zostać wykorzystane w charakterze naturalnych sorbentów.

EN

Bog iron ores represent a forgotten or, virtually unknown mineral raw material in the Warmia and Mazury region (NE Poland). Long ago they were an interesting, exploited commodity thatmade the basis of a local "metallurgical industry", but because of economic reasons their mining ceased. However, current advances in analytical methods have resulted in revealing new, previously unsuspected properties of the bog ores. Detailed information on their mineral and chemical composition as well as physical and chemical features points to a possibility of utilizing the bog ores in question as mineral sorbents. Therefore, bog ores can become a new, local commodity in the region of Warmia and Mazury.

3

Rudy darniowe żelaza w obszarach mokradłowych – na przykładzie Kampinoskiego Parku Narodowego

Jóźwiak K.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2011

|

nr 445 Hydrogeologia z. 12/1

237--244

PL

Nagromadzenie wytrącających się w środowiskach mokradłowych form żelaza(III), powstające w warunkach przypowierzchniowych, nazywa się rudami darniowymi. Głównym czynnikiem regulującym proces wytrącania, w przypadku rud darniowych, jest pH i Eh środowiska. Równie ważnym czynnikiem jest obecność bakterii zużywających żelazo do swoich procesów życiowych. Proces powstawania rud darniowych w strefach mokradeł przebiega jednostopniowo – kiedy bezpośrednio wytrącają się z wody stabilne związki żelaza(II) i żelaza(III), lub dwustopniowo – na skutek rekrystalizacji form metastabilnych. Głównym minerałem w rudach darniowych jest getyt, często współwystępujący z ferrihydrytem. Z kolei w środowiskach redukcyjnych znaczny udział ma wiwianit i syderyt. W Kampinoskim Parku Narodowym żelazo dwuwartościowe w wodach gleb murszowatych właściwych występuje głównie jako jon Fe2+ – 70,29–79,14%. Znacznie więcej żelaza(II) występuje w wodach glebowych w profilu pod glebami murszowatymi murszastymi – powyżej 93,99% zawartości żelaza dwuwartościowego.

EN

The accumulation of the iron forms(III) precipitating in wetland environments, which is emerging in subsurface conditions is called bogs iron ore. The main factor regulating the precipitation process in the case of bogs iron ore is pH and Eh of environment. An equally important factor is the presence of bacteria that consume iron to their life processes. The process of formation of bogs iron ore in the areas of wetlands runs single-stage – when the stable compounds of iron(II) and iron(III) are precipitated directly from the water or two-stage – due to recrystallization of metastable forms. The major mineral of bogs iron ore is goethite, which often coexists with ferrihydryt. In turn, in reducing environments a vivianite and siderite have the significant contribution. In the Kampinoski National Park the bivalent forms of iron in pore water of proper muck-like soils occur as Fe2+ ion – 70.29–79.14%. Much more irons(II) in water occur under muckous soils in the profile – above 93.99% of bivalent iron content.

4

Wpływ warunków środowiskowych na powstawanie holoceńskich rud żelaza

Werońska A.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2009

|

T. 25, z. 2

23-36

PL

Nagromadzenia tlenkowych i tlenowodorotlenkowych precypitatów żelaza (III), powstające w warunkach przypowierzchniowych, nazywane są rudami darniowymi, jeziornymi lub rzecznymi w zależności od środowisk w jakich się tworzyły. Głównym czynnikiem regulującym ów proces, w przypadku rud darniowych i bagiennych, jest pH i Eh środowiska, podczas gdy na powstawanie rud jeziornych i rzecznych wpływa również dynamika środowisk sedymentacji. Decyduje to o odmienności struktur poszczególnych typów holoceńskich rud żelaza. Gwałtowność procesu wytrącania determinuje wykształcenie tlenków i tlenowodorotlenków żelaza (III), budujących holoceńskie rudy żelaza. Proces ten może następować jednostopniowo - kiedy bezpośrednio precypitują stabilne związki żelaza (II) i żelaza (III), lub częściej dwustopniowo - na drodze przeobrażania metastabilnych intermediatów. Główną fazą mineralną tego typu rud jest goethyt, często współwystępujący z metastabilnym ferrihydrytem. Obserwuje się w nich niekiedy znaczne ilości faz manganowych, a w środowiskach o bardziej redukcyjnym charakterze - także wiwianit i syderyt.

EN

Iron oxide and hydroxide accumulations, that form in near-surface environments, are called bog iron ores, lake ores or river ores, depending on environments' characteristics. Processes of bog iron accumulation are controlled mainly by pH and Eh conditions, whereas accumulation of lake and river ores are also dependant on dynamics of water environments. These conditions determine structure of various Holocene iron ores. Rapidity of iron oxides and hydroxides precipitation decides on their form. Formation process may proceed directly - with forming stable iron (II) and iron (III) compounds, or stepwise - with transformation of metastable iron phases. The most important mineral phase in Holocene iron ores is goethite, that often coexists with metastable ferrihydrite. Sometimes there are considerable amounts of manganese compounds, and in more reductive environments - also vivianite and siderite.

5

Rudy darniowe w świeckim i sakralnym budownictwie jako lokalna atrakcja geoturystyczna

Ratajczak T., Rzepa G.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2006

|

z. 273

357-366

PL

Rudy darniowe na terenie Polski wykorzystywano w przeszłości przede wszystkim do celów metalurgicznych oraz jako sorbenty do odsiarczania gazów przemysłowych. Mniej znane jest wykorzystanie ich kawałkowych odmian do celów budowlanych. Budowle wykonane z tego materiału mogą, ze względu na swoją wyjątkowość, pretendować na niektórych obszarach Polski do roli lokalnej atrakcji geoturystycznej.

EN

Bog iron ores in Poland were utilized mainly in metallurgy and as sorbents in desulphurization of industrial gases. Application of lump bog ores as a building material is less known. In some regions of Poland, the building structures made of bog ores may become, due to their uniqueness, a local tourist attraction.