Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Abiotic factors as a long-term stressor for the vendace fisheries in Lake Ińsko (European Central Plains Ecoregion, Poland)

Czerniejewski Przemysław, Strzelczak Agnieszka, Machula Sylwia, Martinez-Bracero Moises

Journal of Water and Land Development

|

2022

|

Special Issue

24--33

EN

The population of vendace (Coregonus albula L., 1758) in many European lakes, especially in Central Europe, have declined recently as a result of lake eutrophication. The aim of the study was to (i) determine many years’ changes in the volume of vendace catches and specific physicochemical parameters of water, (ii) determine correlations between particular physicochemical parameters, and (iii) indicate hydrochemical parameters which show the greatest impact on the volume of vendace catches on the example of Lake Ińsko located in the European Central Plains Ecoregion. Principal Component Analysis (PCA) was applied to indicate the most important hydrochemical variables impact on vendace fisheries. Among them, after redundancy analysis, 6 were taken into account (total nitrogen, N-NO3, N-NO2, total phosphorus, oxygen concentration, temperature). Time series analysis revealed an increasing trend in nutrients concentration in lake. Analyses showed that fish catches were mostly negatively connected to nitrogen and phosphorus concentration. Trend analysis, based on the above-mentioned parameters, can provide prediction of vendace catches for further years with the predictability at the level of around 60% accuracy. The results of this study are very crucial to the vendace fisheries and for formulating fisheries management policies in the future in the changing hydrochemical condition of lakes.

2

Możliwości wędkarskiego wykorzystania małych, śródpolnych zbiorników wodnych na tle warunków środowiskowych

Brysiewicz A., Czerniejewski P.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2018

|

T. 18, z. 3

5--20

PL

W artykule przedstawiono podstawowe parametry określające presję połowową na 8 niewielkich zbiornikach wodnych na terenach rolniczych w województwie zachodniopomorskim. Oceniono warunki siedliskowe ryb i zróżnicowanie chemiczne wód w poszczególnych zbiornikach. Przedstawiono ichtiofaunę złowioną przez wędkarzy w każdym akwenie, określono współczynnik stałości występowania (Ci) i dominacji (Di) gatunków. Badania hydrochemiczne nie wykazały podwyższonego poziomu biogenów w badanych zbiornikach wodnych w porównaniu z akwenami o większej powierzchni. Łącznie ze wszystkich 8 zbiorników w dwuletnim cyklu badawczym odłowiono 501 ryb należących do 9 gatunków. Wśród złowionych ryb zanotowano największą liczbę karasi pospolitych (Carassius carassius L.), których łącznie w okresie dwóch lat badań złowiono 127 szt. Nieco mniej odłowiono okoni (Perca fluviatilis L.) i płoci (Rutilus rutilus L.) – w obu przypadkach po 92 osobniki. Największą wartość współczynnika dominacji odnotowano w odniesieniu do karasia pospolitego (25,25%), a najmniejszy – jazia (Leuciscus idus L.) (0,20%). Również największe wartości współczynnika stałości występowania (Ci) stwierdzono w przypadku karasia pospolitego (87,5%) i nieznacznie niższy – lina (Tinca tinca L.) (75,0%). W dwuletnim cyklu prowadzonych badań rozdano 99 ankiet wędkarskich, a zbiornikiem wodnym, na którym poławiało najwięcej wędkarzy, był ZW1 (35 wędkarzy).

EN

The article presents the basic parameters determining the fishing pressure on 8 ponds located on agricultural areas in West Pomeranian Region. The habitat conditions of fishes were assessed and the hydrochemical differentiation of individual ponds was given. The ichthyofauna caught by anglers in each ponds was presented, coefficient of occurrence (Ci) and dominance of ichthyofauna (Di) were determined. Hydrochemical studies did not show elevated nutrient levels in each reservoir water. In total, from all 8 ponds in a two-year study cycle, 501 fish belonging to 9 species were caught. Among the fish caught by anglers, the largest number of crucian carp (Carassius carassius L.) was recorded, a total of 127 fish of this species were caught in two years of research. Then the most frequently caught fish were perch (Perca fluviatilis L.) and roach (Rutilus rutilus L.) – in both cases 92 individuals. The highest dominance coefficient was recorded in crucian carp (25.25%), and the lowest was recorded in ide (0.20%). Also, the highest values of coefficients of constancy were found in crucian carp (87.5%), and tench (75.0%). In a two-year cycle of research, 99 angling questionnaires were distributed, and ZW1 (35 anglers) was the largest water reservoir with the largest number of anglers.

3

Zmiany zawartości substancji biogennych w wodach rzeki Pratwy przepływającej przez zbiornik wstępny Brzózki

Wiatkowski M.

Proceedings of ECOpole

|

2017

|

Vol. 11, No. 2

621--629

PL

Przedstawiono wyniki badań jakości wody rzeki Pratwy przepływającej przez zbiornik wstępny; badania prowadzono w okresie od listopada 2005 do października 2007 roku. Ich celem była ocena zmian zawartości substancji biogennych na trzech stanowiskach: w wodach rzeki Pratwy, zbiornika wstępnego i w wodach na odpływie ze zbiornika wstępnego. Ocenę tę wykonano na podstawie badań jakości wody pod względem zawartości w nich substancji biogennych: NO3–, NO2–, NH4+ i PO443– i chlorofilu a. Ponadto w wodzie zbiornika wstępnego badano przezroczystość wody. Przeprowadzone badania wykazały, że zbiornik wstępny Brzózki w okresie badawczym wpływał negatywnie na zmiany jakości wody rzeki Pratwy. Zawartości wszystkich badanych substancji biogennych w wodach odpływających ze zbiornika wstępnego były wyższe niż w wodach dopływających do zbiornika wstępnego. Przeprowadzone badania wykazały, że zbiornik wstępny w okresie badań nie spełniał zakładanych zbiornikom wstępnym funkcji. Badane wody z terenu zbiornika wstępnego uznano za wody eutroficzne ze względu na wartość przeźroczystości i chlorofilu a, natomiast wody rzeki Pratwy ze względu na zawartość azotanów zakwalifikowano także do wód eutroficznych. W pracy wskazano, że należy dążyć do sytuacji, aby zbiorniki wstępne mogły się przyczyniać do ochrony i poprawy jakości wód. W tym celu należy je właściwie użytkować oraz monitorować jakość wody wszystkich dopływów do zbiornika, która wynika z gospodarki wodno-ściekowej w zlewni.

EN

This paper presents the results of water quality measurements carried out in the Pratwa river that flows through the pre-dam reservoir located in the backwater of the Brzozka reservoir in the Opole province. The research was carried out over the period from November 2005 to October 2007. Its goal was to evaluate the changes in the content of biogens at three measurement points: in the Pratwa river, in the pre-dam reservoir and at the outflow from the pre-dam reservoir. The assessment was performed based on the water quality measurements in terms of the content of the following biogens: NO3–, NO2–, NH4+, PO43– and chlorophyll a. Moreover, water transparency was measured in the pre-dam reservoir. The measurements show that over the investigated period of time the Brzozki pre-dam reservoir adversely affected the quality of water in the Pratwa river. The content of all of the investigated biogens in the water outflowing from the pre-dam reservoir was higher than that in the water inflowing to it. The measurements also show that over the investigated period of time the pre-dam reservoir did not fulfil the functions expected of pre-dam reservoirs. Because of the transparency and the content of chlorophyll, the water from the reservoir was deemed eutrophic. The water in the Pratwa river was also deemed eutrophic, but the reason for this was the content of nitrates. The paper shows that one should try to make the pre-dam reservoirs contribute to the protection and improvement of water quality. To this aim, one should use such reservoirs correctly and monitor the quality of water inflowing to the reservoir as a result of water and sewage management in the catchment.

4

Nature and fodder value of grass-sedge communities in the Noteć valley in the Natura 2000 area

Grzelak M., Gaweł E., Janyszek M., Wrońska-Pilarek D., Janyszek S., Murawski M., Runowski S., Knioła A.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2017

|

Vol. 62, nr 3

135--140

EN

Studies aiming at the evaluation of nature and fodder value of grass-sedge communities were conducted in the years 2009-2013 in the Natura 2000 area in the Noteć Leniwa and Bystra valley on meadows with varied moisture and trophic conditions. They showed that a significant effect on the formation of grass communities, their richness and floristic diversity, as well as nature and agricultural value is exerted by moisture conditions resulting from habitat mosaic and management intensity. Most analysed communities of considerable nature value have mediocre productivity value, providing yields (d.m.) of 1.6 - 14.6 t. ha-1. Their fodder value score FVS ranged from 1.1 to 7.4, while the calculated floristic diversity (H’) was varied and ranged from 1.2 to 4.2. Some of the communities are barren land.

PL

Badania walorów przyrodniczych i użytkowych zbiorowisk trawiastych i szuwarowych przeprowadzone w latach 2009-2013, na obszarze Natura 2000 w dolinie Noteci Leniwej i Bystrej, na łąkach o zróżnicowanych warunkach wilgotnościowych i troficznych. Dotyczyły one walorów przyrodniczych i użytkowych. Wykazały one, że na wykształcanie się zbiorowisk trawiastych, ich bogactwo i różnorodność florystyczną, walory przyrodnicze oraz rolnicze, istotny wpływ ma przede wszystkim uwilgotnienie, które wynika z mozaikowatości siedlisk, i intensywność użytkowania. Większość cennych przyrodniczo zbiorowisk posiada mierną wartość gospodarczą i wartość użytkową Lwu wynosząca od 1,1 do 7,4, a niektóre są nieużytkami. Wyliczona różnorodność florystyczna (H’) jest zróżnicowana i wynosi od 1,2 do 4,2, a uzyskiwane plony s.m. wynoszą od 1,6 do 14,6 t. ha-1. Celem pracy była ocena walorów przyrodniczych i użytkowych zbiorowisk trawiasto-turzycowych dolinie Noteci na obszarze Natura 2000 na odcinku Białośliwie- Radolinek na obszarze Natura 2000.

5

Technologia redukcji biogenów organicznych, nadwyżki azotu i fosforu oraz odorów w sieci kanalizacyjnej

Swiniarski K.

Forum Eksploatatora

|

2015

|

Nr 2 (77)

32-35

PL

Preparaty ECO-TABS stają się coraz popularniejsze na polskim rynku preparatów biologicznych oczyszczających ścieki i zanieczyszczone wody. Technologia ta może posłużyć do ograniczenia ilości zanieczyszczeń i biogenów, a także do likwidacji odorów w sposób przyjazny środowisku przy jednoczesnym obniżeniu kosztów. Unia Europejska, w myśl Ramowej Dyrektywy Wodnej (200016( WE) oraz Dyrektywy Ściekowej (91/271/EWG), nakłada na każdy kraj członkowski obowiązek „(...) racjonalnego wykorzystani i ochrony zasobów wodnych w myśl zasady zrównoważonego rozwoju”. W przypadku, gdy Polska nie poprawi jakości wody, będą nam grozić unijne kary jeśli do końca 2015 r. nie wypełnimy zobowiązań traktatu akcesyjnego. Dla zwyczajnego Kowalskiego będzie to oznaczało drastyczny wzrost cen.

6

Removal of biogens from synthetic wastewater by microalgae

Zabochnicka-Świątek M., Malińska K., Krzywonos M.

Environment Protection Engineering

|

2014

|

Vol. 40, nr 2

87--104

EN

Removal of biogens (P, N) from synthetic wastewater by microalgae Chlorella vulgaris was investigated. The study was carried out under static conditions (batch tests). Significant differences were found in the removal of nutrients by algae. The removal of biogens was >50% for ammonium ions and >80% for nitrates and phosphates. N and P removal through assimilation by microalgal C. vulgaris species can be considered an ecological alternative for current methods applied for removal of these substances from wastewater. It seems that using algae for N and P removal from wastewater can be affordable in comparison to other methods. The efficiency of biogens removal depends on the type of a biogen to be removed and the concentration of N and P in solutions. Optimization of N:P ratio can have some positive influence on the removal of biogens from wastewater by C. vulgaris.

7

Zastosowanie modelowania matematycznego do oceny zmian jakości fizyczno-chemicznej wód rzeki Biebrzy w zakresie stężeń azotu i fosforu

Bielak S. R.

Technologia Wody

|

2013

|

Nr 12 (32)

12--24

PL

W pracy omówiono problematykę jednowymiarowego modelowania matematycznego jakości wód powierzch¬niowych. W tym celu zastosowano program Qual2k, który jest jednym z najpopularniejszych tego typu na¬rzędzi analitycznych opracowanych przez amerykańską Agencję Ochrony Środowiska (U.S. EPA). Jako obiekt badawczy wybrano 50-kilometrowy odcinek nizinnej rzeki Biebrzy, położonej w granicach Basenu Dolnego Biebrzańskiego Parku Narodowego. Dane do modelu uzyskano w trakcie trzech kampanii pomiarowych prze¬prowadzonych w latach 2007-2008. Efekty symulacji komputerowych pozwoliły ocenić stan fizyczno-chemiczny Biebrzy oraz jej dopływów punktowych i obszarowych w zakresie stężeń związków azotu i fosforu, umożliwiły określenie wpływu poszczególnych dopływów punktowych na jakość cieku głównego, a także ułatwiły identyfikację naturalnych i antropogenicznych źródeł obszarowego zasilania Biebrzy biogenami.

EN

In this paper the subject matter of one-dimensional, mathematical modeling of surface water quality has been discussed. It has been done with use of the Qual2k Modeling Framework, which is one of the most popular ana¬lytical tool of such type, thrown open to the public by the U.S. Environmental Protection Agency. As a research object a 50 kilometers long reach of the lowland Biebrza River was chosen. The river is located in the borders of the Lower Basin, which is a part of the Biebrza National Park, Poland. Data, necessary for the model, were obtained during three measurement campaigns conducted in 2007-2008. The effects of computer simulations have allowed to assess the physico-chemical state of the Biebrza River and its point and nonpoint inflows in the range of nitrogen and phosphorus concentrations. Moreover, research results made it possible to determine the influence of particular point inflows on quality of the main watercourse and also made it easier to identify natural and anthropogenic sources of nonpoint feeding the Biebrza River with biogens.

8

Water quality of springs alongside Srebarna lake: preliminary chemical analysis

Kraleva E., Pavlova M., Mazo Bedia E., Borisova P., Pehlivanov L.

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2012

|

Vol. 19, nr 4

639-647

EN

The Srebarna Lake Biosphere Reserve is a protected natural site of national and international significance. It characterizes with extremely high biodiversity, being one of the last wetlands along the Lower Danube preserved in relatively natural state; the lake area is NATURA 2000 site. This study was designed to further research on the impact of intensive agriculture on the lake's ecological status. First task was to find an evidence for link between intensive agriculture and the loading of the lake with nutrients. The second was a study on the PAH's penetration into the lake ecosystem. An overview was made on drinking water data for 2 underground (drinking water springs). Dyakova spring's water displayed good ecological state after measured parameters PO3-4 , NO2-3, NO- 2 and pH. Todorankina spring did not fell within the boundaries of good and very good conditions. Increased nitrate levels in water samples leads us to conclude that agriculture in this part of the surrounding area affect groundwater quality in the biosphere reserve. Results from GC-MS analysis proved, that there is no groundwater contamination, responsible for the existing (although low) concentrations of PAH found in the lake.

PL

Rezerwat Biosfery Jezioro Srebarna jest chronionym obiektem przyrodniczym o znaczeniu krajowym i międzynarodowym. Charakteryzuje się bardzo dużą różnorodnością biologiczną, jako jeden z ostatnich terenów podmokłych wzdłuż dolnego Dunaju zachowany w stanie względnie naturalnym; region jeziora jest objęty programem Natura 2000. Przeprowadzone badania dotyczą wpływu intensywnej gospodarki rolniczej na stan ekologiczny jeziora. Pierwszym zadaniem było znalezienie dowodów na związek pomiędzy intensywną gospodarką rolniczą i wzbogacaniem jeziora w substancje odżywcze. Drugim celem było zbadanie translokacji WWA w ekosystemie jeziora. Badaniom poddano dwa źródła wody pitnej. Woda ze źródła Dyakova charakteryzowała się dobrym stanem ekologicznym, co stwierdzono na podstawie wartości stężeń 3 4 PO , 2 3 NO , 2NO oraz wartości pH. Woda ze źródła Todorankina nie mieści się w granicach jakości dobrej i bardzo dobrej. Zwiększone stężenie azotanów w próbkach wody prowadzi do wniosku, że rolnictwo wpływa na akość wód gruntowych w tej części rezerwatu biosfery. Wyniki analizy GC-MS pokazały, że wody podziemne nie są odpowiedzialne za istniejące niewielkie zanieczyszczenie jeziora przez WWA.

9

Stan trofii jeziora Symsar i możliwości jego poprawy

Sidoruk M., Potasznik A.

Inżynieria Ekologiczna

|

2011

|

Nr 26

221-229

PL

Badaniami objęto jezioro Symsar położone na Pojezierzu Olsztyńskim w gminie Lidzbark Warmiński. Na podstawie badań stwierdzono, że jezioro należy do III kategorii podatności na degradacje i III klasy jakości wód. Jezioro podatne jest na proces eutrofizacji, ze względu na rolniczy charakter jego zlewni i mały udział lasów.Głównym czynnikiem powodującym zanieczyszczenie wód jeziora jest dopływ nieoczyszczonych ścieków (mechaniczne oczyszczanie) z oczyszczalni ścieków w Klutajnach oraz ośrodka wypoczynkowego "Świteź". Jezioro Symsar jest obiektem rekreacyjnym, w pobliżu zlokalizowane są liczne domki letniskowe niemające podłączenia do instalacji sanitarnej, co również wpływa negatywnie na jakość jego wód. W celu ochrony należy podjąć wszelkie działania, w pierwszej kolejności ograniczyć punktowe źródła z oczyszczalni i obiektów turystycznych. W celu poprawy jakości jego wód należy podjąć działania ograniczające dopływ biogenów z jego zlewni, poprzez wprowadzenie barier biogeochemicz-nych w postaci pasów zieleni, zatrzymujących biogeny.

EN

The subject of research was The Symsar Lake which belongs to Olsztyn's Lake District in community Lidzbark Warmiński. It was found that the lake belongs to the third cathegory of degradation susceptibility and third class of waters quality. The Lake is susceptible to eutrophication process because of the lake cachment's agricultural character and low forests participation. Lake's water pollution is caused by point sources such as untreated sewage (mechanical treatment) from Water Treatment Plant in Klutajny and in recreation centre "Świteź". Lake Symsar is a recreational facility which has nearby many summer resort cottages without connection to sanitary installation, what had negative influence to waters quality. Any actions in order to protection should be taken, first of all by the reducing the impact of point sources' pollution from WTP and tourist objects. It is necessary to limit the imput of pollutants from the agricultural cachment, by using green belts which are biogeochemical barriers that block biogens.

10

Integracja działań biologicznych i technicznych jako podstaw a intensyfikacji procesów samooczyszczania się zbiorników zaporowych (na przykładzie Zbiornika Sulejowskiego)

Puczyńska I., Skrzypski J.

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2009

|

Vol. 16, nr 2

221-235

PL

Retencjonowanie wód w zbiornikach zaporowych jest podstawowym sposobem poprawy bilansu wody. Obszarem przedstawianych badań był Zbiornik Sulejowski (22 km2, śr. głębokość 3,3 m). Próbki bentosu pobierane były raz w miesiącu (od kwietnia do listopada), wzdłuż zbiornika, na pięciu stanowiskach pomiarowych. Określono ich skład systematyczny, liczebność i biomasę. Dominującymi grupami systematycznymi na każdym stanowisku były larwy muchówek (głównie Chironomidae) oraz larwy skąposzczetów (Oligochaeta). Część rzeczna zbiornika była siedliskiem, gdzie panowały lepsze warunki biotyczne i abiotyczne dla rozwoju bentosu. Fauna denna, akumulując pierwiastki biogenne, może być czynnikiem kształtującym ich szlaki w zbiornikach zaporowych i przyczyniającym się do poprawy jakości wód.

EN

This is assessment of bottom fauna in shallow Sulejów dam reservoir (22 km2, 3.3 m deep). Five main systematic groups were found in each of five site of reservoir. The samples were taken every months (from April to November). The dominant groups were assessed: Diptera larvae (mainly Chironomidae) and subdominant group, Oligochaeta. In general, benthos is richer in terms of number and diversity in fluvial sities. Biotic and abiotic agents have the impact on number and biomass of bottom fauna. Benthos can have role in creating of biogens' trails.

11

Zagrożenia eutrofizacji wód w dorzeczach rzek Drwęcy i Brdy

Kowalkowski T., Buszewski B.

Ekologia i Technika

|

2008

|

R. 16, nr 3

124-128

PL

Dorzecza Drwęcy i Brdy należą do najważniejszych systemów rzecznych basenu dolnej Wisły ze względu na ich wykorzystanie gospodarcze jak i walory turystyczne. W artykule tym scharakteryzowano jakość wód w obu dorzeczach. Oszacowano wielkość emisji azotu i fosforu. Za pomocą modelu GIS określono też główne źródła emisji tych pierwiastków. Przedstawiono również możliwości redukcji ich emisji poprzez zastosowanie różnych scenariuszy socjoekonomicznych oraz porównano także ich efektywność w obu przypadkach.

EN

Drwęca and Brda catchments belong to most important river systems of Lower Vistula basin in view of their economical utilization as well as tourist advantages. Quality of water in both catchments with respect to nitrogen and phosphorus has been characterized in this paper. Major sources of those biogens has been indicated using GIS model. Possibility of the reduction of nitrogen and phosphorus emission has been also evaluated using different socio-economic scenarios. Effectiveness of these scenarios were also been compared.

12

Littoral zone flora versus quality of Kielecki Bay waters

Rabajczyk A., Jóźwiak M.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2008

|

Vol. 15, nr 12

1359-1368

EN

Environmental assessment is largely based on knowledge about tolerance of organisms to different biotope factors. If upper or lower critical point values ale exceeded for specific organisms in relation to environmental factor, according to Shelford's law of tolerance, it causes a withdrawal of organisms from their natural biotope. This feature is used for biomonitoring the environmental condition. Research was performed in the Kielecki Bay area. It is the water basin located in the city zone of Kielce. It was formed by closing the Silnica River valley by weir at 8 km of the river course. Państwowa Komunikacja Samochodowa (State Motor Transport Company), "Metalowiec" Allotments and City Road Administration in Kielce are users of the bar water, which determines the usage of the areas around the basin for recreational, housing and industrial purposes. Additional loads for Kielecki Bay ale the nearby located class one road which runs towards the city of Lodz and is a source of transportation pollution as well as the city swimming pool which discharges chlorinated water to the basin. The basin is supplied by watercourse, which receives municipal wastewater nom the village of Maslow located near Kielce. The amount and diversity of organic and inorganic compounds getting into the basin influences heavy pollution of Bay waters. Methods used in biomonitoring and instrumental monitoring were applied in this research. A growth of flora typical of basins with unclassified waters containing a huge amount of heavy metals and biogens is a result of human activity. The basin was classified as a dystrophic type. The conducted research shows that anthropogenic influence on the basin should be limited. The research may be also used for correcting the spatial planning solutions.

PL

Diagnoza stanu środowiska w dużej mierze korzysta z wiedzy o tolerancji organizmów na różne czynniki biotopowe. Przekroczenie wartości górnego lub dolnego punktu krytycznego dla określonego organizmu w odniesieniu do czynnika środowiska, zgodnie z prawem tolerancji Shelforda skutkuje wycofaniem się organizmu z charakterystycznego dla niego biotopu. Tę właściwość wykorzystuje się do biomonitoringu stanu środowiska przyrodniczego. Badania przeprowadzono na obszarze Zalewu Kieleckiego. Jest to zbiornik wodny w granicach miasta Kielce, który został utworzony poprzez zamknięcie doliny rzeki Silnicy jazem, na jej 8 km. Użytkownikami wody ze zbiornika są Państwowa Komunikacja Samochodowa, Ogródki Działkowe "Metalowiec" oraz Miejski Zarząd Dróg w Kielcach, co sprawia, że tereny wokół zbiornika zagospodarowane są zarówno na cele rekreacyjne, mieszkaniowe, jak i gospodarcze. Dodatkowymi obciążeniami dla Zalewu jest przebiegająca w bezpośrednim sąsiedztwie droga krajowa w kierunku Łodzi, będąca źródłem zanieczyszczeń komunikacyjnych oraz basen miejski, z którego wprowadzana jest do zbiornika woda chlorowana. Zbiornik zasilany jest ciekiem wodnym stanowiącym odbiornik zanieczyszczeń komunalnych z miejscowości Masłów, położonej w pobliżu Kielc. Ilość oraz różnorodność związków zarówno organicznych, jak i nieorganicznych dostających się do zbiornika powoduje, że wody Zalewu są bardzo zanieczyszczone. W badaniach wykorzystano metody stosowane w biomonitoringu oraz w monitoringu instrumentalnym. Efektem działalności człowieka jest rozwój flory charakterystycznej dla zbiorników o wodach pozaklasowych zawierających dużą ilość metali ciężkich oraz biogenów. Zbiornik zaklasyfikowano jako dystroficzny. Wykonane badania wskazują na konieczność ograniczenia antropogennego oddziaływania na zbiornik. Mogą również być wykorzystane do skorygowania rozwiązań planistycznych związanych z zagospodarowaniem terenu.

13

Różnorodność biologiczna fauny dennej i jej rola w kształtowaniu szlaków biogenów w Zbiorniku Sulejowskim

Puczyńska I., Skrzypski J.

Proceedings of ECOpole

|

2007

|

Vol. 1, No. 1/2

211--219

PL

Retencjonowanie wód w zbiornikach zaporowych jest podstawowym sposobem poprawy bilansu wody. Obszarem badań był Zbiornik Sulejowski (22 km2, śr. głębokość 3,3 m). Próby bentosowe pobierane były raz w miesiącu (od kwietnia do listopada), wzdłuZ zbiornika, na pięciu stanowiskach pomiarowych. Określono ich skład systematyczny, liczebność i biomasę. Dominującymi grupami systematycznymi na każdym stanowisku były larwy muchówek (głównie Chironomidae) oraz larwy skąposzczetów (Oligochaela). Część rzeczna zbiornika była siedliskiem, gdzie panowały lepsze warunki biotyczne i abiotyczne dla rozwoju bentosu. Fauna denna, akumulując pierwiastki biogenne, może być czynnikiem kształtującym ich szlaki w zbiornikach zaporowych i przyczyniającym się do poprawy jakości wód.

EN

This is assessment of bottom fauna in shallow Sulejów dam reservoir (22 km2, 3.3 m deep). Five main systematic groups were found in each of five site of reservoir. The samples were taken every months (from April to November). The dominant groups were assessed: Diplera larvae (mainly Chironomidae) and subdominant group. Oligochaeta. In general, benthos is richer in terms of number and diversity in fluvial sities. Biotic and abiotic agents have the impact on number and biomass of bottom fauna. Benthos can have role in creating of biogens' trails.

14

Oczyszczalnie gminne i przydomowe jako uzupełniające się sposoby oczyszczania ścieków na wsiach

Eymontt A.

Inżynieria Ekologiczna

|

2001

|

Nr 5

31--46

PL

W typowej gminie wiejskiej mieszka około 3500 do 8500 mieszkańców. zarówno charakter zabudowy, rzeźba terenu poziom wody gruntowej jak i istniejąca infrastruktura podziemna być decydującymi czynnikami technicznymi przy projektowaniu sieci ii urządzeń kanalizacyjnych. Każdorazowo należy kalkulować koszty inwestycyjne i eksploatacyjne sieci i oczyszczalni. Niemniej podstawowym powodem decydującym o wyborze zbiorczego systemu powinni) być jakość oczyszczanych ścieków, które w dużej oczyszczalni są w stanie spełnić wszystkie wymagania zawarte w rozporządzeniu Ministra Środowiska z 5 listopad:) I 991 r. Odnośnie lokalnych systemów oczyszczania ścieków można - z kilkoma wyjątkami - ocenić je jako nic nadające sic do masowego stosowania, co potwierdzono wcześniejszymi wynikami badań, W większości rozwiązań opisywanych jako przydomowe oczyszczalnie ścieków stosuje się osadniki z rozsączeniem w gruncie lub złożu kamiennym, żwirowym lub piaskowo-żwirowym, ewentualnie, dodawaniem do osadników biopreparatów. Rozwiązania te zapewniają 60-80% redukcję UZT5 i 50-60% redukcję biogenów. Nowe rozwiązania typu BIOPAN z symulacją procesu niskoobciążonego osadu czynnego wymagają częstego usuwania osadów z ostatniej komory, które przy braku stałego nadzoru mogą przedostawać się do odbiornika oczyszczonych ścieków jakim jest rów melioracyjny, lokalny zbiornik wodny lub grunt. Dlatego, najkorzystniejszym rozwiązaniem na terenach gmin wiejskich są systemy zbiorcze, uzupełnieniem rozwiązaniami przydomowymi. Koszty oczyszczania 1 m3 ścieków liczone z amortyzacją oczyszczalni i systemu odprowadzania ścieków powinny mieścić się w przedziale 1,2, 1,8 zł/m3.

EN

In the typical rural area live approximately 3500 to 8500 habitants. Localization of houses, territory relief, level of underground water, as existing underground infrastructure X. should be the main technical factors deciding on canalization systems design. Each time should be also calculated investment and exploitation costs of canalization system and 1 waste-water treatment plants. Basing on the provided cost analysis we may conclude, that the main and economically proficient solution should be central canalization system including total territory. Hovewer, reason for choosing central system should be quality of post-treated wastes which satisfy all requirements of Environmental Ministry from the 5-th November 1991 year. According to the local waste-water treatment plants we may evaluate, based on previous measurements results as non acceptable as the main wastes treatment systems in rural areas. In the greater part of solutions described as local wastewater treatment stations have been used waste sumps with addition of soil or rubble or gravel drainage. To the waste sumps have been added bioprcparals. These solutions enable 60 to 80% reduction of BOD5 and 50 to 60% reduction of biogens. New solutions as BIOPAN with simulation of low-rate activated sludge need frequent sludge removing from the last chamber, and without proper exploitation control sludge may How to the melioration ditch, local pond or soil. Exploitation and monitoring problems causes, that the most acceptable systems should be canalization with central waste - water treatment plant with local plants as complementary. Waste-water treatment cost (with amortization of waste-water treatment station and supply system) is calculated on the level of 1,2 to 2,5 zl/m3 of posttreated wastes.