PL
 |
EN
Ograniczanie wyników
Czasopisma help
  1. 23 Chemia Analityczna
  2. 20 Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
  3. 20 Principles and Methods of Assessing the Working Environment
  4. 14 LAB Laboratoria, Aparatura, Badania
  5. 13 Analit
Więcej...
Autorzy help
  1. 11 Niedzielski P.
  2. 8 Gawęda E.
  3. 7 Siepak J.
  4. 7 Surgiewicz J.
  5. 6 Rajfur Małgorzata
Więcej...
Lata help
  1. 6 2022
  2. 5 2021
  3. 7 2020
  4. 7 2019
  5. 7 2018
Więcej...
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 131

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 7 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  atomic absorption spectrometry
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 7 next fast forward last
1
Zawartość określonych pierwiastkow papierowych opakowaniach przydatnych do odzysku przez kompostowanie i biodegradację
Ciepliński Maciej, Podawczyk Izabela
Przegląd Papierniczy
|
2022
|
R. 78, nr 3
164--169
PL
Omówiono zastosowanie metody absorpcyjnej spektrometrii atomowej do oznaczania zawartości Zn, Cu, Ni, Cd, Pb, Hg, Cr, Mo, Se i As w papierowych i tekturowych opakowaniach i materiałach opakowaniowych przydatnych do odzysku przez biodegradację i kompostowanie, zgodnie z PN-EN 13432. Przedstawiono wyniki oznaczania tych pierwiastków w 280 próbkach papieru i tektury. Tylko w pojedynczych próbkach stwierdzono przekroczenie dopuszczalnych zawartości Pb, Cu i Zn, a ponad 90% próbek spełniło wymagania PN-EN 13432 pod względem zawartości szkodliwych pierwiastków.
EN
The application of atomic absorption spectrometry method for determination of Zn, Cu, Ni, Cd, Pb, Hg, Cr, Mo, Se and As content in paper and cardboard packaging and packaging materials suitable for recovery by biodegradation and composting according to PN-EN 13432 has been discussed. The results of the determination of these elements in 280 paper and board samples are presented. Single samples were found to exceed the permissible contents of Pb, Cu and Zn. More than 90% of the samples met the requirements of EN 13432 in terms of the content of harmful elements.
2
Content available Kobalt i jego związki . Metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy
Wasilewski Paweł
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
|
2022
|
Nr 1 (111)
133--145
PL
Kobalt ze względu na swoje fizykochemiczne właściwości w formie metalicznej jest wykorzystywany przy produkcji stopów odpornych na temperaturę, będących magnesami trwałymi i odlewniczych. Dodatkowo szerokie zastosowanie znajdują sole kobaltu, które są stosowane przy produkcji pigmentów, sykatyw do farb olejnych oraz baterii. Kobalt metaliczny w formie drobnego proszku w kontakcie ze skórą może wywoływać odpowiedź alergiczną. Głównym zagrożeniem dla zdrowia pracownika są rozpuszczalne sole kobaltu, które zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE 1272/2008) są sklasyfikowane jako substancje rakotwórcze. Celem badań było opracowanie metody oznaczania kobaltu do oceny narażenia zawodowego w zakresie 1/10 ÷ 2 zaproponowanej wartości NDS. Metoda polega na pobraniu aerozolu kobaltu i jego związków zawartych w powietrzu na filtr, mineralizacji filtra w kwasie azotowym(V) i kwasie chlorowodorowym w podwyższonej temperaturze, a następnie oznaczeniu zawartości kobaltu w próbce z zastosowaniem absorpcyjnej spektrometrii atomowej z elektrotermiczną atomizacją (ET-AAS). Podczas wykonywania badań spełniono wymagania walidacyjne przedstawione w normie europejskiej PN-EN 482. Metoda umożliwia oznaczanie kobaltu i jego związków w powietrzu w stężeniach 0,0001 ÷ 0,002 mg/m³ dla frakcji respirabilnej. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu i inżynierii środowiska.
EN
Due to its physicochemical properties, cobalt in metallic form is used in the production of the following alloys: heat resistant, permanent magnets and foundry alloys. Moreover, cobalt salts are widely used in the production of pigments, oil drying agents and batteries. Metallic cobalt in the form of fine powder in contact with skin can cause an allergic response. However, the main danger are soluble cobalt salts, which are classified as carcinogens according to the European Union Commission Regulation (WE 1272/2008). The aim of this study was to develop a method for determining cobalt to assess occupational exposure within 1/10 ÷ 2 of the proposed MAC value. The method consists in taking an aerosol of cobalt and its compounds contained in the air onto a filter, mineralization of the filter in nitric acid (V) and hydrochloric acid at elevated temperature and then determination of cobalt content in the sample using atomic absorption spectrometry with electrothermal atomization (ET-AAS). Validation requirements presented in Standard No. PN-EN 482 were fulfilled during the tests. The method allow the determination of cobalt and its compounds in workplace air at concentrations of 0.0001 ÷ 0.002 mg/m³ for the respirable fraction. LOQ is 0.017 µg/m³ . The overall precision of the study was 5.39% and the expanded uncertainty was 23.56%. The method for determining cobalt and its compounds has been recorded in the form of an analytical procedure (see Appendix). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
3
Content available remote Biological monitoring using lichens as a source of information about contamination of mountain with heavy metals
Budzyńska-Lipka Wiktoria, Świsłowski Paweł, Rajfur Małgorzata
Ecological Chemistry and Engineering. S
|
2022
|
Vol. 29, nr 2
155--168
EN
The aim of this study was passive biomonitoring of the mountains of southern Poland. Lichens Hypogymnia physodes were used for the study. Concentrations of the heavy metals Ni, Cu, Zn, Cd and Pb were determined in these lichens. The concentrations were measured by atomic absorption spectrometry (AAS). The analysis of the concentrations of the determined heavy metals in the lichen thallus allowed to determine the places with the highest and the lowest contamination with a given heavy metal in the study area. It was shown that the area of Great Czantoria and Big Soszow is the most contaminated with heavy metals among the investigated areas. The study shows that the transport of analytes with the wind from distant emission sources, low-level emission (coal burning), and traffic have the greatest influence on the level of atmospheric aerosol pollution in the study area.
4
Content available The biological monitoring as a source of information on environmental pollution with heavy metals
Wacławek Maria, Świsłowski Paweł, Rajfur Małgorzata
Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology
|
2022
|
R. 27, NR 1-2
53--78
EN
The influence of environmental pollution on living organisms has been known for a long time, but it was not until the second half of the twentieth century that methodical studies on the influence of anthropopressure on changes in ecosystems began. Living organisms began to be used as biological indicators of environmental pollution. Cyclical and quantitative studies of pollutant concentrations in bioaccumulators have become the basis of modern biological monitoring (biomonitoring) of environmental pollution. Biomonitoring studies are carried out with the passive method (passive biomonitoring), in which living organisms occurring in their natural environment are analysed, and with active methods (active biomonitoring), in which, for example, plants living in the environment with low pollution are transferred and displayed in more polluted ecosystems e.g. heavy metals. The analysis of trace elements, including heavy metals accumulated in algae, mosses and lichens used in biological monitoring provides a lot of information on, among others concentration and origin of pollutants and the directions of their spread. Biomonitoring is used to assess the level of contamination of selected ecosystems, as well as the impact of individual emitters on the environment. An important element in determining the concentrations of trace elements in biological material used in biomonitoring is the proper planning of the experiment, taking into account, among others: methods of collecting or exposing samples, selection of analytical methods and methods of evaluation and interpretation of results. The aim of the presented long-term research, conducted by the Research Team of the Institute of Biology of the University of Opole, was to show that analytical techniques using biota samples can provide reliable data on the past, present and future state of the environment. However, it should be remembered that in order for the results of biomonitoring studies to be reliable and comparable, the applied research methodologies should be consistent and repeatable. In the presented research, Palmaria palmata and Spirogyra sp. algae, Pleurozium schreberi mosses, Hypogymnia physodes and bark of deciduous trees were used. In samples of biological material by the method of atomic absorption spectrometry, the concentrations of heavy metals, including Ni, Cu, Zn, Cd and Pb, were determined. On the basis of the conducted research, it was unequivocally stated that the biomonitoring methods are a good complement to the classic methods of environmental quality assessment. The analysis of the elements accumulated in the biological material provides us with information about the quality of the examined ecosystems, the introduced pollutants and their potential sources. This information allows for the introduction of effective measures to improve the quality of the environment.
5
Content available remote Chemometric tools in the investigation of the mineral composition of food products derived from seaweed
Reczyński Witold, Musiał Joanna, Wójcik Szymon, Jakubowska Małgorzata
Analit
|
2022
|
Nr 11
2--18
EN
The work presents a new chemometric-assisted approach to distinguish commercially available food products based on their chemical composition. The analysed material consisted of 15 seaweeds (red Rhodophyta and brown Phaeophyta macroalgae) of various origin. The concentrations of the main nutrients (K, Na, Ca, and Mg) and essential trace elements (Fe, Mn, and Zn) were determined using flame atomic emission spectroscopy and atomic absorption spectrometry. The highest concentrations of nutrients were found in the products of brown algae (for example: the highest concentration of Ca was determined in the Kombu algae product - 13.92 mg/g dr.wt.; Mg - in Wakame - 9.85 mg / g dr.wt.) compared to the products of red algae (the lowest concentrations of Ca and Mg were found in Dulce algae - 1.87 mg / g dr.wt. and 2.83 mg / g dr.wt., respectively). Chemometric tools, i.e. principal components analysis and cluster analysis combined with heat maps allowed to distinguish samples clearly by species, red algae (Nori, Dulse, Irish moss) from brown ones (Wakame, Kombu). However, neither the place of harvest (country of origin) nor the food processing has allowed the separation of the food samples into individual groups. It was proven that the nutritional properties of food derived from naturally grown sea algae depend on the characteristic of the species, rather than on the place of harvest. Furthermore, the method of food processing changes its mineral composition to a very limited degree.
6
Content available remote Badanie wpływu procesu mineralizacji na stężenie żelaza w bentonitach
Brzózka Bartosz, Kępka Martyna, Krzyżyk Sara, Kuryśko Kacper
Analit
|
2022
|
Nr 12
5--15
PL
W artykule opisano badania wpływu mineralizacji na stężenie żelaza w trzech próbkach bentonitu. Próbki zostały pobrane z zakładu CERTECH na trzech różnych etapach produkcji. Każdą z nich poddano mineralizacji różnymi kawasami: wodą królewską, stężonym i rozcieńczonym kwasem azotowym oraz kwasem solnym. Przygotowano przesącze i poddano je badaniu metodą atomowej spektrometrii absorpcyjnej. Każdą próbkę badano dwukrotnie. Przedstawiono wyniki badań, wygenerowano wykresy rozkładu stężeń żelaza w zależności od użytego do mineralizacji kwasu.
EN
The topic of the following article is the effect of mineralization on iron concentration in three bentonite samples. The samples were taken from the CERTECH factory at three different stages of production. Each was mineralized with different acids: aqua regia, concentrated and diluted nitric acid and hydrochloric acid. The filtrates were prepared and subjected to atomic absorption spectrophotometry. Each sample was tested twice. The results of the study are presented, and graphs of the distribution of iron concentrations depending on the acid used for mineralization were generated.
7
Content available Żelazowanad : metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy
Surgiewicz Jolanta
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
|
2021
|
Nr 1 (107)
97--115
PL
Żelazowanad należy do grupy żelazostopów stosowanych do produkcji stali węglowej, stali stopowej o wysokiej wytrzymałości, odpornej na temperaturę i skręcanie. Żelazowanad w postaci pyłu jest łagodnym środkiem drażniącym dla skóry i dróg oddechowych człowieka. Jednak wśród pracowników narażonych na żelazowanad stwierdzono zmiany patologiczne w układzie oddechowym. Wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) na stanowiskach pracy dla frakcji wdychalnej żelazowanadu wynosi 1 mg/m³, wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) wynosi 3 mg/m³. Przedstawiono metodę oznaczania żelazowanadu do oceny narażenia zawodowego na tę substancję w zakresie 1/10 ÷ 2 wartości NDS. Metoda polega na: pobraniu żelazowanadu zawartego w powietrzu na filtr, mineralizacji filtra w stężonym kwasie azotowym i chlorowodorowym oraz oznaczaniu żelaza i wanadu metodą płomieniową absorpcyjnej spektrometrii atomowej (AAS). Metoda umożliwia oznaczenie żelazowanadu zawartego w powietrzu na stanowiskach pracy we frakcji wdychalnej w zakresie stężeń 0,073 ÷ 2,06 mg/m³ (dla próbki powietrza o objętości 720 l). Uzyskana względna niepewność rozszerzona pomiaru żelazowanadu spełnia wymagania zawarte w normie europejskiej PN-EN 482 dla procedur stosowanych do oznaczania czynników chemicznych. Opracowana metoda umożliwia wykonywanie pomiarów zgodnie z zasadami dozymetrii indywidualnej. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
EN
Ferrovanadium belongs to the group of ferroalloys used in the production of carbon steel, high-strength alloy steel. Ferrovanadium dust is a mild irritant to human skin and respiratory tract. However, pathological changes in various zones of the respiratory system were found among workers in the production of ferrovanadium. Currently, maximum allowable concentration value (MAC) for ferrovanadium in workplace air in Poland, for inhalable fraction, is at 1 mg/m³ and STEL at 3 mg/m³ . The article presents a method for determining concentrations of ferrovanadium in the range of 1/10–2 of the MAC. The method consists in collecting ferrovanadium contained in the air in fractions to filters, mineralization of filters with the use of concentrated acids and determination of iron and vanadium with atomic absorption spectrometry (AAS). The developed analytical method makes it possible to determine the inhalable fraction ferrovanadium in workplace air at the concentration range of 0.073–2.06 mg/m³ (for an 720-L air sample). The obtained relative expanded uncertainty of the measurement of ferrovanadium meets the requirements of Standard No. PN-EN 482. This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
8
Content available Nikiel i jego związki. Metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy
Wasilewski Paweł
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
|
2021
|
Nr 4 (110)
179--189
PL
Nikiel dzięki swoim właściwościom fizykochemicznym jest stosowany do wytwarzania stopów o wysokiej wytrzymałości, odpornych na korozję i temperaturę, o wysokiej rezystancji i kwasoodpornych. Nikiel w postaci drobnego proszku może wywoływać odpowiedź alergiczną w kontakcie ze skórą, udowodniono również właściwości rakotwórcze przy długotrwałym narażeniu na pył niklowy. Zgodnie z proponowaną dyrektywą Parlamentu Europejskiego nr 2020/0262 zaproponowano wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) w powietrzu na stanowiskach pracy dla frakcji wdychalnej 0,05 mg/m³ , a dla frakcji respirabilnej 0,01 mg/m³ (2020/0262/COD). Celem badań było opracowanie metody oznaczania niklu do oceny narażenia zawodowego w zakresie 1/10 ÷ 2 zaproponowanych wartości NDS. Metoda polega na: pobraniu aerozolu niklu i jego związków zawartych w powietrzu na filtr, mineralizacji filtra w kwasie azotowym(V) i kwasie chlorowodorowym w podwyższonej temperaturze, a następnie oznaczeniu zawartości niklu w próbce z zastosowaniem absorpcyjnej spektrometrii atomowej (AAS) z atomizacją w płomieniu. Metoda oznaczania niklu została przedstawiona w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu i inżynierii środowiska.
EN
Nickel due to its physicochemical properties is used to produce high strength, corrosion resistant, temperature resistant, high resistance and acid resistant alloys. Nickel in the form of fine powder can induce an allergic response when in contact with the skin, carcinogenic properties have been proven with long-term exposure to nickel dust. According to the proposed directive of the European Parliament No. 2020/0262, a value of maximum allowable concentration (MAC) in a workplace air in Poland for the inhalable fraction should be at 0.05 mg/m³ and for the respirable fraction at 0.01 mg/m³ (2020/0262/COD). The aim of this study was to develop a method for determining nickel in the range of 1/10 ÷ 2 of the MAC. The method is based on gathering nickel aerosol and its compounds contained in the air on a filter, filter mineralization in nitric acid(V) and hydrochloric acid at elevated temperature then determination of nickel content in the sample using atomic absorption spectrometry (AAS) with flame atomization. The method for the determination of nickel is presented in the form of an analytical procedure, which is included in the appendix. This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
9
Content available remote Passive and active biomonitoring of atmospheric aerosol with the use of mosses
Słonina Nikola, Świsłowski Paweł, Rajfur Małgorzata
Ecological Chemistry and Engineering. S
|
2021
|
Vol. 28, nr 2
163--172
EN
The aim of the carried out research was passive and active biomonitoring of woodlands in the Opole province. Pleurozium schreberi mosses were used during the research, in which the following heavy metals concentrations were determined: Mn, Fe, Ni, Cu, Zn, Cd and Pb. Concentrations were determined with absorption atomic spectrometry (AAS). On the basis of the carried out research, concentrations of heavy metals in moss samples used in the passive and active biomonitoring methods were compared. The obtained results indicate that Pleurozium schreberi mosses can be successfully used in both passive and active biomonitoring, however, these methods should not be used interchangeably in a defined study area. On the basis of carried out research it was determined that the applied biomonitoring methods can be supplementary.
10
Content available The assessment of heavy metal contamination of the cultivated soils in the Odra river floodplain
Michalak Aleksandra, Świsłowski Paweł, Rajfur Małgorzata
Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology
|
2021
|
R. 26, NR 1-2
55--64
EN
The aim of the study was to assess the contamination of selected heavy metals in cultivated soils of the Odra river floodplain. The heavy metals Mn, Fe, Cu, Zn, Ni, Cd and Pb were determined in soil samples collected in the autumn of 2020 - after the vegetation period of plants from designated measurement points. Concentrations of the analytes were measured using an atomic absorption spectrometer (F-ASA). A comparison was made between concentrations of heavy metals in soil samples collected from areas flooded in 1997 and from areas flooded as a result of rainfall, snowmelt and winter floods. The results of the studies were compared with the data for soils taken from non-flooded areas. The studies confirmed enrichment of soils subjected to precipitation, snowmelt and winter floods in heavy metals. Also samples taken from two measurement points located on floodplains of the Odra river were characterised by high concentrations of Zn, Cd and Pb.
11
Content available remote Zastosowanie Calamagrostis epigejos w celu rekultywacji terenów zanieczyszczonych metalami
Najduch Laura, Orzechowska Oliwia, Spilkowski Mateusz
Analit
|
2021
|
Nr 10
25--33
PL
W niniejszej pracy przedstawiono przebieg badań nad próbkami pobranymi z jednego z zakładów zajmujących się składowaniem odpadów przemysłowych. Przedmiotem badań był rosnący na pryzmie piasku formierskiego, Trzcinnik piaskowy (łac. Calamagrostis epigejos). Dodatkowo do badań pobrano próbki piasku formierskiego z tej samej pryzmy, na różnych wysokościach i tej samej głębokości, w celu pozyskania informacji na temat rozkładu stężenia oznaczanych pierwiastków. Celem sprawdzenia użyteczności trzcinnika piaskowego do rekultywacji terenów składowania odpadów, oznaczono zawartość metali, tj. miedzi, żelaza i magnezu metodą atomowej spektrometrii absorpcyjnej - ASA w tkankach tej rośliny.
EN
The paper presents a study of the samples collected from one of the industrial waste disposal facilities. Calamagrostis epigejos growing on a mouldering sand pile was the subject of this study. Additionally, moulding sand samples were taken from the same pile, at different heights and the same depth, in order to obtain information about distribution of the determined elements. In order to check usefulness of reed canary grass for the reclamation of waste disposal areas, the content of metals, i. e. copper, iron and magnesium, was determined by means of atomic absorption spectrometry - ASA.
12
Content available remote The role of analytical diagrams in the preparation of analytical procedures in modern, chemical research laboratories
Wyciślik Andrzej
Polish Technical Review
|
2020
|
No. 3
22--25
EN
In correctly functioning chemical research laboratories, employing GLP (Good Laboratory Practice) principles, especially in accredited laboratories or those ones applying for the accreditation certificate, it is necessary - apart from the development of the policy of quality and systemic procedures - to prepare the methodological (analytical) procedures in a form, being consistent and comprehensible for the laboratory staff. The analytical diagrams, developed in a synthetic and transparent form, are a significant factor in the mentioned documents. In the present paper, the methods of constructing the analytical diagrams in the field of the studies on testing and materials for the determination of chemical composition of the isolated intermetallic γ’ phases, when applying the technique of atomic absorption spectrometry (AAS), exposing the element form in the first case and a complex form with consideration of the specified dilutions of the analyzed samples (comprehensive analytical diagram) in the second case.
PL
W prawidłowo funkcjonujących chemicznych laboratoriach badawczych stosujących zasady GLP - Good Laboratory Practice, zwłaszcza w laboratoriach akredytowanych lub ubiegających się o certyfikat akredytacji, oprócz opracowania polityki jakości i procedur systemowych, konieczne jest również przygotowanie w zwartej i zrozumiałej dla personelu laboratoryjnego formie, procedur metodycznych (analitycznych). Istotnym czynnikiem w tych dokumentach są opracowane w syntetycznej i przejrzystej postaci diagramy analityczne. W niniejszej pracy przedstawiono sposoby konstruowania diagramów analitycznych w obszarze badań materiałoznawczych, do określania składu chemicznego wyizolowanych faz międzymetalicznych γ’, stosując technikę atomowej spektrometrii absorpcyjnej [ang. atomic absorption spektrometry] (AAS), eksponując w pierwszym przypadku formę pierwiastkową, a w drugim kompleksową z uwzględnieniem konkretnych rozcieńczeń roztworów próbek analizowanych ( ang.comprehensive analytical diagram).
13
Content available Tlenek wapnia : metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy
Surgiewicz Jolanta
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
|
2020
|
Nr 3 (105)
159--173
PL
Tlenek wapnia jest stosowany w budownictwie, przemyśle chemicznym, cukrownictwie, garbarstwie, przemyśle mydlarskim i farbiarstwie. Jest używany również jako środek owadobójczy i nawóz sztuczny w rolnictwie. Związek działa toksycznie w sposób podobny do działania ługu sodowego: drażni skórę, działa parząco, powoduje bardzo bolesne i trudno gojące się rany. Może prowadzić do przebicia przegrody nosowej i zapalenia płuc. Jest szczególnie niebezpieczny dla oczu. Wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia tlenku wapnia ustalono z uwzględnieniem frakcji; dla frakcji wdychalnej wartość NDS wynoszącą 2 mg/m³ i wartość NDSCh wynoszącą 6 mg/m³ , a dla frakcji respirabilnej wartość NDS wynoszącą 1 mg/m³ i wartość NDSCh wynoszącą 4 mg/m³ . W artykule przedstawiono metodę oznaczania stężeń tlenku wapnia występującego w powietrzu na stanowiskach pracy w zakresie 1/10 ÷ 2 wartości NDS. Metoda polega na: pobraniu tlenku wapnia zawartego w powietrzu we frakcjach na filtry membranowe, mineralizacji filtrów z zastosowaniem stężonego kwasu azotowego i oznaczaniu wapnia w roztworach przygotowanych do analizy metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej z atomizacją w płomieniu acetylen-powietrze (F-AAS). Opracowana metoda umożliwia oznaczenie wapnia w powietrzu na stanowiskach pracy w zakresie stężeń 0,50 ÷ 25,00 µg/ml. Uzyskana krzywa kalibracyjna wapnia charakteryzuje się wysoką wartością współczynnika korelacji (R2 = 0,9999). Granica oznaczalności wapnia (LOQ) wyniosła 1,4 ng/ml, a granica wykrywalności (LOD) 0,5 ng/ml. Wyznaczony współczynnik odzysku z filtrów wyniósł 1,00. Opracowana metoda analityczna umożliwia oznaczanie stężenia tlenku wapnia zawartego w powietrzu na stanowiskach pracy we frakcji wdychalnej w zakresie stężeń 0,10 ÷ 4,86 mg/m³ (dla próbki powietrza o objętości 720 l) i we frakcji respirabilnej w zakresie stężeń 0,10 ÷ 5,11 mg/m³ (dla próbki powietrza o objętości 684 l). Metoda charakteryzuje się dobrą dokładnością i precyzją i spełnia wymagania zawarte w normach europejskich PN-EN 482 i PN-EN 13890:2010 dla procedur oznaczania czynników chemicznych. Metoda oznaczania tlenku wapnia została zapisana w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
EN
Calcium oxide is used in construction, the chemical industry, the sugar industry, tanning in the soap and dyeing industries. It is also used as an insecticide and fertilizer in agriculture. The compound is toxic in a similar way to caustic soda, irritates the skin, has a burning effect, causes very painful and difficult to heal wounds. May lead to puncture of the nasal septum and pneumonia. It is especially dangerous for the eyes. Currently, maximum allowable concentration value (MAC) for calcium oxide in the work environment in Poland has been determined taking into account the fraction; for inhalable fraction at 2 mg/m³ and STEL at 6 mg/m³ and for respirable fraction at 1 mg/m³ and STEL at 4 mg/m³ . The aim of the study was to develop a method for determining the concentration of calcium oxide in the workplaces atmosphere, in the range from 1/10 to 2 of NDS. The developed method is based on collecting, stopping calcium oxide, contained in the inhalable and the respirable fraction, on membrane filters, mineralizing filters with concentrated nitric acid and determining calcium of the resulted solution by atomic absorption spectrometry with atomization in acetylene-air flame (F-AAS). The method enables determination of calcium in the air at workplaces in the concentration range 0.50 - 25.00 µg/ml. The obtained calcium calibration curve has a high correlation coefficient (R2 = 0.9999). The limit of detection (LOD) is 0.5 ng/ml, whereas the limit of quantification (LOQ) is 1.4 ng/ml. The determined recovery factor was 1.00. The developed analytical method allows the determination of the concentration of calcium oxide contained in the workplace air in the inhalable fraction in the concentration range of 0.10 - 4.86 mg/m³ (for a sample air volume 720 l) and in the respirable fraction in the concentration range of 0.10 - 5.11 mg/m³ (for a sample air volume 684 l). The method has good precision and accuracy and meets the requirements of European Standards PN-EN 482 and PN-EN 13890:2010 for procedures for determining chemical agents. The method for determining calcium oxide was presented in the form of the analytical procedure (Appendix). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
14
Content available remote The use of bark in biomonitoring heavy metal pollution of forest areas on the example of selected areas in Poland
Świsłowski Paweł, Kříž Jan, Rajfur Małgorzata
Ecological Chemistry and Engineering. S
|
2020
|
Vol. 27, nr 2
195--210
EN
In the year 2016, passive biomonitoring studies were conducted in the forest areas of southern and north-eastern Poland: the Karkonosze Mountains (Kark), the Beskidy Mountains (Beskid), Borecka Forest (P. Bor), Knyszynska Forest (P. Kny), and Białowieza Forest (P. Bia). This study used bark from the tree, Betula pendula Roth. Samples were collected in spring (Sp), summer (Su), and autumn (Au). Concentrations of Mn, Fe, Ni, Cu, Zn, Cd, and Pb were determined for the samples using the atomic absorption spectrometry method with flame excitation (F-AAS). Based on the obtained results, the studied areas were ranked according to level of heavy-metal deposition: forests of southern Poland > forests of north-eastern Poland. Some seasonal changes in the concentrations of metals accumulated in bark were also indicated, which is directly related to their changing concentrations in the air during the calendar year, for instance, the winter heating season produces higher concentrations of heavy metals in the bark samples taken in spring. When deciding to do biomonitoring studies using bark, but also other biological materials, it is necessary to take into account the period in which the conducted research is done and the time when the samples are taken for analysis, because this will have a significant impact on the obtained results.
15
Content available Reactivity of (3-aminopropyl)trimethoxysilane with cellulose
Woźniak Magdalena, Ratajczak Izabela
Annals of Warsaw University of Life Sciences - SGGW. Forestry and Wood Technology
|
2020
|
No. 109
53--57
EN
Reactivity of (3-aminopropyl)trimethoxysilane with cellulose. The paper presents the results of tests for the reactivity of (3-aminopropyl)trimethoxysilane (APTMOS) with cellulose. The cellulose was treated with aqueous ethanolic solution of silane in two concentration: 5% and 20%. The reactivity of APTMOS with cellulose was analysed using instrumental methods: attenuated total reflectance Fourier transform infrared spectroscopy, atomic absorption spectrometry and elemental analysis. In the FTIR spectra of silane-treated cellulose, the bands of Si-O, Si-C and N-H bonds were detected. The analysis of silicon and nitrogen concentration in treated cellulose confirmed the presence of silane in cellulose structure. The presented results indicate that APTMOS forms chemical bonds with cellulose.
PL
Reaktywność 3-(aminopropylo)trimetoksysilanu z celulozą. W pracy przedstawiono wyniki badań reaktywności 3-(aminopropylo)trimetoksysilanu (APTMOS) z celulozą. Celuloza była traktowana etanolowym roztworem silanu w dwóch stężeniach, wynoszących 5 i 20%. Reaktywność APTMOS z celulozą była analizowana z wykorzystaniem metod instrumentalnych, w tym spektroskopii osłabionego całkowitego odbicia w podczerwieni z transformacją Fouriera, atomowej spektroskopii absorpcyjnej oraz analizy elementarnej. W widmach FTIR celulozy poddanej działaniu silanu obserwowano pasma pochodzące od wiązań Si-O, Si-C i N-H. Analiza stężenia krzemu i azotu w modyfikowanej celulozie potwierdziła obecność silanu w strukturze celulozy. Przedstawione wyniki wskazują, że APTMOS tworzy wiązania chemiczne z celulozą.
16
Content available Organosilanes in wood protection – chemical analysis of wood and cellulose treated with MTMOS
Babicka Marta, Woźniak Magdalena, Ratajczak Izabela
Annals of Warsaw University of Life Sciences - SGGW. Forestry and Wood Technology
|
2020
|
No. 110
5--8
EN
Organosilanes in wood protection – chemical analysis of wood and cellulose treated with MTMOS. The paper presents the results of methyltrimethoxysilane (MTMOS) reactivity with Scots pine wood and cellulose. The lignocellulosic material after treatment with ethanolic solution of MTMOS was analysed using instrumental methods – atomic absorption spectrometry (AAS) and attenuated total reflectance Fourier transform infrared spectroscopy (ATR-FTIR). The analysis of silicon concentration in treated material indicated the presence of silane in structure of wood and cellulose. The bands characteristic of vibrations of the silicon-carbon and silicon-oxygen originating from MTMOS molecule were observed in the spectra of modified materials, which confirmed the reactivity of silane with wood and cellulose. Moreover, the chemical analysis indicated that MTMOS exhibited higher reactivity to cellulose than to pine wood.
PL
Organosilany w ochronie drewna – analizy chemiczne drewna i celulozy traktowanej MTMOS. W pracy przedstawiono wyniki badań reaktywności metylotrimetoksysilanu (MTMOS) z drewnem sosny zwyczajnej oraz celulozą. Materiał lignocelulozowy po działaniu etanolowego roztworu MTMOS był analizowany z wykorzystaniem metod instrumentalnych – AAS oraz ATR-FTIR. Analiza stężenia krzemu w impregnowanym materiale wskazuje na obecność silanu w strukturze drewna i celulozy. Charakterystyczne pasma dla drgań krzem-węgiel oraz krzem-tlen, pochodzące z cząsteczki MTMOS obserwowane w widmach modyfikowanych materiałów potwierdzają reaktywność silanu z drewnem oraz celulozą. Ponadto, analiza chemiczna wykazała, że MTMOS wykazywał wyższą reaktywność wobec celulozy niż drewna sosny.
17
Content available A reaction of [3-(2-aminoethylamino)propyl]trimethoxysilane with wood and cellulose – chemical analyses
Woźniak Magdalena, Ratajczak Izabela
Annals of Warsaw University of Life Sciences - SGGW. Forestry and Wood Technology
|
2020
|
No. 109
43--47
EN
A reaction of [3-(2-aminoethylamino)propyl]trimethoxysilane with wood and cellulose – chemical analyses. The paper presents tests results for [3-(2-aminoethylamino)propyl]trimethoxysilane (AATMOS) reactivity with cellulose and Scots pine wood. The tested material was treated with ethanolic solution of aminosilane and analyzed using instrumental methods, including elemental analysis, atomic absorption spectrometry and infrared spectroscopy. The results of the chemical analysis indicated that [3-(2-aminoethylamino)propyl]trimethoxysilane exhibited reactivity with both cellulose and pine wood. In addition, AATMOS-treated cellulose showed a higher content of silicon and nitrogen and more significant changes in FTIR spectra than the treated wood, suggesting that AATMOS showed a higher reactivity to cellulose than to wood.
PL
Reakcja [3-(2-aminoetyloamino)propylo]trimetoksysilanu z drewnem i celulozą – analizy chemiczne. W pracy przedstawiono wyniki reaktywności [3-(2-aminoetyloamino)-propylo]trimetoksysilanu (AATMOS) z celulozą i drewnem sosny zwyczajnej. Badany materiał traktowano etanolowym roztworem aminosilanu i analizowano z wykorzystaniem metod instrumentalnych, takich jak: analiza elementarna, atomowa spektrometria absorpcyjna i spektroskopia w podczerwieni. Uzyskane wyniki wskazują, na reaktywność [3-(2-aminoetyloamino)propylo]trimetoksysilanu zarówno z celulozą jak i drewnem sosny. Ponadto, celuloza traktowana AATMOS charakteryzowała się większą zawartością krzemu i azotu oraz intensywniejszymi zmianami w widmach FTIR w porównaniu do impregnowanego drewna, co sugeruje, że AATMOS wykazuje większą reaktywność do celulozy niż do drewna.
18
Content available remote Badanie akumulacji wybranych metali w wodzie z różnych ujęć rzeki Wisły
Matysiak Sabina, Słowik Martyna
Analit
|
2020
|
Nr 9
41--52
PL
Celem niniejszej pracy było zbadanie stężeń różnych ujęciach rzeki. Oznaczenie stężenia manganu i żelaza wykonano wykorzystując metodę absorpcyjnej spektrometrii atomowej (ASA), a stężenie chromu oznaczono przy użyciu metody impulsowej woltamperometrii różnicowej adsorpcyjnej strippingowej (DP-AdSV) w układzie z elektrodą rtęciową jako elektrodą pracującą. Przeprowadzone badania nie wykazały przekroczenia dopuszczalnych stężeń oznaczanych pierwiastków w wodzie. Szczególną uwagę zwrócono na próbkę wody pobraną tuż za miejscem zrzutu nieoczyszczonych ścieków komunalnych do rzeki po awarii oczyszczalni ścieków „Czajka" w Warszawie, jednak nie wykazała ona odstępstw od normy. Uzyskane wyniki porównano z obowiązującymi normami.
EN
The aim of this work was to determine the chosen metals concentration in water derived from Vistula River in Cracow and Warsaw. Three water samples were collected from different parts of the river. Atomic Absorption Spectrometry (AAS) was used to determine the concentrations of manganese and iron, whereas measurements of chromium concentration were carried out using differential voltammetry in the system with the CGMDE electrode as a working electrode. The conducted research did not show that the permissible concentrations of the elements in water were exceeded. Particular attention was paid to the water sample collected just after the discharge site of untreated municipal sewage to the Vistula river after the failure of the "Czajka" sewage treatment plant in Warsaw, but it did not show any deviation from the norm. The obtained results were compared with the applicable standards.
19
Content available Zanieczyszczenie metalami ciężkimi Matricaria chamomilla L. i Plantago lanceolata L.
Pieczka Mariola, Świsłowski Paweł, Rajfur Małgorzata
Proceedings of ECOpole
|
2019
|
Vol. 13, No. 1-2
135--143
PL
Celem badań była ocena zanieczyszczenia metalami ciężkimi (Mn, Fe, Ni, Cu, Zn, Cd i Pb) rumianku lekarskiego (Matricaria chamomilla L.) i babki lancetowatej (Plantago lanceolata L.). W ramach biomonitoringu pasywnego pobrano próbki roślin leczniczych oraz próbki gleby, na której rosły rośliny. Metale ciężkie oznaczono za pomocą absorpcyjnej spektrometrii atomowej (AAS). Na podstawie przeprowadzonych badań można stwierdzić, że zioła wykorzystane do badań różniły się pod względem stężeń metali ciężkich w zależności od miejsca ich pobierania. Wszystkie próbki ziół były zanieczyszczone wysokimi stężeniami manganu, żelaza oraz cynku. Badane próbki gleb z grupy B i C według rozporządzenia ministra środowiska nie przekroczyły maksymalnych dopuszczalnych stężeń poszczególnych metali ciężkich. Przeprowadzone badania biomonitoringowe wskazują na możliwość wykorzystania obu gatunków tych roślin leczniczych jako biowskaźniki do oceny stopnia zanieczyszczenia metalami ciężkimi środowiska przyrodniczego.
EN
The aim of the study was to evaluate the heavy metal contamination (Mn, Fe, Ni, Cu, Zn, Cd and Pb) of Matricaria chamomilla L. and Plantago lanceolata L. Within passive biomonitoring, samples of medicinal plants and soil samples were taken. Heavy metals were determined using atomic absorption spectrometry (AAS). On the basis of the conducted research it can be stated that the herbs used in the study differed in terms of concentrations of heavy metals, depending on the place of their collection. All herb samples were contaminated with high concentrations of manganese, iron and zinc. The tested soil samples from groups B and C according to the Regulation of the Minister of the Environment didn’t exceed the maximum permissible concentrations of individual heavy metals. The conducted biomonitoring studies indicate the possibility of using both species of these medicinal plants as bio-indicators to assess the level of heavy metals pollution in the natural environment.
20
Content available Wodorotlenek wapnia : metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy
Surgiewicz Jolanta
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
|
2019
|
Nr 2 (100)
139--150
PL
Wodorotlenek wapnia jest substancją stałą koloru białego. Jest stosowany w budownictwie, w przemyśle chemicznym, do oczyszczania wody i ścieków i do odsiarczania spalin. Związek powoduje poważne uszkodzenie oczu, działa drażniąco na skórę i może powodować podrażnienie dróg oddechowych. Wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) dla wodorotlenku wapnia, dla frakcji wdychalnej, została ustalona na poziomie 2 mg/m³ , a wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) – 6 mg/m³ . Dla frakcji respirabilnej zaś wartość NDS wynosi 1 mg/m³ , a wartość NDSCh – 4 mg/m³ . Celem pracy było opracowanie metody oznaczania stężeń wodorotlenku wapnia występującego w powietrzu na stanowiskach pracy, we frakcji wdychalnej i we frakcji respirabilnej, w zakresie od 1/10 do 2 wartości NDS, zgodnie z wymaganiami zawartymi w normie europejskiej PN-EN 482 dla procedur oznaczania czynników chemicznych. Opracowana metoda oznaczania polega na: pobraniu wodorotlenku wapnia zawartego w powietrzu we frakcji wdychalnej i we frakcji respirabilnej aerozolu na filtry membranowe, mineralizacji filtrów z zastosowaniem stężonego kwasu azotowego oraz oznaczaniu wapnia w roztworach przygotowanych do analizy metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej z atomizacją w płomieniu acetylen-powietrze (F-AAS). Metoda umożliwia oznaczenie wapnia w powietrzu na stanowiskach pracy, w zakresie stężeń 0,50 ÷ 20,00 µg/ml. Uzyskana krzywa kalibracyjna wapnia charakteryzuje się wysoką wartością współczynnika korelacji (R2 = 1,0000). Granica wykrywalności wapnia (LOD) wynosi 0,1 ng/ml, natomiast granica oznaczalności (LOQ) wynosi 0,3 ng/ml. Wyznaczony współczynnik odzysku wyniósł 1,00. Opracowana metoda analityczna pozwala na oznaczanie stężenia wodorotlenku wapnia zawartego w powietrzu na stanowiskach pracy we frakcji wdychalnej w zakresie stężeń 0,10 ÷ 4,11 mg/m³ (dla próbki powietrza o objętości 720 l) i we frakcji respirabilnej w zakresie stężeń 0,07 ÷ 2,70 mg/m³ (dla próbki powietrza o objętości 684 l), co stanowi 0,05 ÷ 2,06 wartości NDS dla frakcji wdychalnej i 0,07 ÷ 2,7 wartości NDS dla frakcji respirabilnej. Metoda charakteryzuje się dobrą dokładnością i precyzją, a także spełnia wymagania zawarte w normie europejskiej PN-EN 482. Opracowana metoda oznaczania wodorotlenku wapnia została zapisana w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
EN
Calcium hydroxide is a white color solid. It is used in construction, chemical industry, water purification and wastewater treatment, flue gas desulphurization. Calcium hydroxide causes serious damage to the eyes, irritates the skin and it can cause after-launch respiratory irritation. Maximum allowable concentration value (MAC) for calcium hydroxide in the work environment in Poland, for the inhalable and respirable fraction is 2 mg/m³ (STEL is 6 mg/m³ ) and 1 mg/m³ (STEL is 4 mg/m³ ), respectively. The aim of the study was to develop a method for determining the concentration of calcium hydroxide present in the inhalable and respirable fraction in the workplaces atmosphere, in the range from 1/10 to 2 MAC values in accordance with the requirements of European Standard PN-EN 482. The developed method is based on collecting, stopping calcium hydroxide (contained in the inhalable and the respirable fraction) on membrane filters, mineralizing filters with concentrated nitric acid and determining calcium of the resulted solution by atomic absorption spectrometry with atomization in acetylene-air flame (F-AAS). The described method allows the determination of calcium in workplace air concentrations in the range of 0.50–20.00 µg/ml. The calibration curve characterized by a high value of the correlation coefficient: R2 = 1.0000. The limit of detection (LOD) is 0.1 ng/ml and the limit of quantification (LOQ) is 0.3 ng/ml. The determined coefficient of recovery is 1.00. An analytical method allows the determination of the concentration of the calcium hydroxide present in the workplace air in the inhalable fraction in the concentration range of 0.10–4.11 mg/m³ (sample air volume 720 L) and in the reparable fraction in the concentration range 0.07–2.70 mg/m³ (for a sample air volume of 684 L), which represents 0.05–2.1 MAC value for the inhalable fraction and 0.07–2.7 MAC value for the respirable fraction. The method has good precision and accuracy and meets the requirements of European Standard PN-EN 482 for procedures for determining chemical agents. The method for determining calcium hydroxide has been recorded in the form of an analytical procedure (see Appendix). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
first rewind previous Strona / 7 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.