Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Phosphoric regime of light chestnut soil and sugar beet yield with long-term use of phosphorous fertilizers

Alimbekova Balnur, Yeleshev Rakhimzhan, Bakenova Zhenisgul, Shibikeyeva Aigerim, Balkozha Marzhan

Journal of Water and Land Development

|

2021

|

no. 49

151--155

EN

This study presents the results of research on the effect of long-term use of phosphorus fertilizers on permanent sugar beet crops for more than 50 years and on the transformation of phosphate forms on light chestnut soil and its yield. Our work aims to establish the main factors of quantitative and qualitative changes in various phosphates in light chestnut soil. Despite the large amount of practical material, the influence duration of phosphorus fertilizer application has not been sufficiently studied on the irrigated soils of Kazakhstan. It should be noted that the current study was carried out in long-term stationary experimental sites for the production of sugar beet with permanent sowing. The introduction of phosphate fertilizers primarily on the permanent crops of sugar beets in the same norms contributes to a more significant increase in gross phosphorus reserves. The soil content of gross phosphorus for 58 years on the control and nitrogen-potassium variants show practically no changes. Furthermore, when phosphorus fertilizers are applied on the variant with the annual application of a single norm of phosphorus and its amount for 58 years (4400 kg∙ha–1 of application doses) its content increased by 2660 mg∙kg–1, and with the introduction of its one and a half norms (6600 kg of application doses) by 2860 mg∙kg–1 of soil.

2

Modeling of Organic Substances and Ammonia Nitrogen Removal in Vertical Flow Constructed Wetlands

Malinowski Paweł, Dąbrowski Wojciech

Journal of Ecological Engineering

|

2020

|

Vol. 21, nr 1

231--237

EN

The aim of the research was to determine the possibility of using and adapting regression models for a description of constructed wetland systems treating reject water from aerobic sewage sludge stabilization. The P-k-C* model was investigated along with related models. The research was carried out using reject water from aerobic sewage sludge stabilization in dairy wastewater treatment plant (WWTP) belonging to Mlekovita in Wysokie Mazowieckie. The main components of the research installation were two vertical flow constructed wetland beds with passive aeration operating at 0.1 m/d hydraulic load. The following parameters were used for modeling: BOD5, COD, N-NH4+ and temperature. Air temperature was also monitored.

3

Ponowne spojrzenie na biogaz w Polsce

Cebula Jan, Konkol Izabela

Przegląd Techniczny : Gazeta Inżynierska

|

2019

|

nr 14-15

25--28

PL

W artykule przedstawiono ponowne spojrzenie na możliwości wykorzystania biogazu w Polsce. Zwrócono uwagę na biogaz jako sposób zagospodarowania odpadów oraz ochrony powietrza atmosferycznego, wód i gleb. Podkreślono wagę biogazu jako źródła oraz sposobu magazynowania energii odnawialnej przydatnej do stabilizacji sieci elektroenergetycznej. Zwrócono uwagę na wyższość energii z biogazu nad energią atomową.

EN

The article provides a renewed insight into possibilities of using biogas in Poland. Attention is paid to biogas as a way of waste management and protection of air, water and soil. The importance of biogas as a source and method of storing renewable energy useful for stabilizing the power grid was emphasized. Attention also was paid to the advantage of energy from biogas over atomic energy.

4

Zastosowanie sztucznych sieci neuronowych do prognozowania zawartości azotu ogólnego w odpływie z oczyszczalni ścieków

Wąsik E., Chmielowski K., Studziński J., Szeląg B.

Ochrona Środowiska

|

2018

|

Vol. 40, nr 1

29--33

PL

Zaprezentowano możliwość wykorzystania sztucznych sieci neuronowych do prognozowania zawartości azotu ogólnego w ściekach oczyszczonych w funkcji jego różnych postaci występujących w odpływie z oczyszczalni ścieków. W badaniach zastosowano dane z lat 2010–2016, zawierające pomiary zawartości związków azotu w ściekach odpływających z oczyszczalni obsługującej aglomerację o równoważnej liczbie mieszkańców powyżej 100000. Zbiór danych wejściowych został wstępnie poddany analizie skupień i następnie wykorzystany do trenowania sieci neuronowej w postaci perceptronu wielowarstwowego. Na podstawie uzyskanych symulacji stwierdzono, że najmniejsze wartości błędów prognozy ilosci azotu ogólnego (2÷3%) uzyskano w wariancie, gdy jego wartość była funkcją wszystkich postaci azotu występujących w oczyszczonych ściekach. W przypadku modelu wykorzystującego jedynie dane o zawartości azotu nieorganicznego oraz azotanów otrzymane wyniki symulacji niewiele różniły się od wartości rzeczywistych, na co wskazuje bardzo duża wartość współczynnika korelacji (>97%). Wartość średniego błędu bezwzględnego w tym przypadku zwiększyła się tylko o około 4 punkty procentowe do wartości 6,2% (proces uczenia) oraz 6,9% (proces testowania/walidacji) w stosunku do symulacji wykorzystującej wszystkie postacie azotu w ściekach.

EN

Potential application of artifi cial neural networks (ANN) to forecast total nitrogen content (TNC) in treated wastewater was presented as a function of selected nitrogen forms present in the secondary effl uent. The analyzed data from the period of 2010–2016 covered measurements of the nitrogen content in the effl uent from the treatment plant servicing agglomeration with a population equivalent of more than 100,000. The input data set was initially subjected to cluster analysis and then, used to train a neural network in the form of a multilayer perceptron (MLP). The simulations demonstrated that the smallest error values for the forecast of TNC (2–3%) were obtained for the variant, the value of which was a function of all the forms of nitrogen present in the secondary effl uent. For the total nitrogen model based on inorganic nitrogen and nitrates data only, the simulation results did not differ signifi cantly from the actual values, as indicated by a very high correlation coeffi cient (over 97%). In this case, the value of the mean absolute error increased only by nearly 4% to 6.2% (learning process) or 6.9% (testing/validation process), compared to the simulation based on all the nitrogen forms in the sewage.

5

The Impact of Pond on Water Quality in the Čermná Stream

Hubačíková V., Oppeltová P.

Journal of Ecological Engineering

|

2017

|

Vol. 18, nr 1

42--47

EN

The aim of this study is to demonstrate the positive impact of ponds on water quality in a small stream Čermná. Four sites were sampled regularly every month for one year. Simultaneously, pH and temperature were measured continuously. The concentration of ammonia nitrogen, nitrate nitrogen and nitrite nitrogen were determined by subsequent analysis of the water samples. The results were classified in compliance with Government Decree (GD) No. 401/2015 Coll., as amended, and Czech standard ČSN 75 7221. High concentrations of ammonia nitrogen that were detected during the whole period are the result of the discharge of all wastewater from the village of Dolní Čermná to flow Čermná. Although the results showed a positive effect pond Čermenský, during the growing season the concentration of ammonia nitrogen at SP No. 2 placed under the pond increased mainly due to fertilizing pond by manure to increase nutrients for the fish population in the pond.

6

Dynamics of Nitrogen and Phosphorus Forms Content in Dojlidy Retention Reservoir

Oszczapińska K., Skoczko I., Szczykowska J.

Journal of Ecological Engineering

|

2017

|

Vol. 18, nr 1

147--153

EN

The Dojlidy Ponds, which include Dojlidy water dam, are located within Bialystok city limits in Podlasie area, Poland. The reservoir with a water surface of 34 ha and average depth of 1.75 m was constructed in 1962 as a result of Biala River damming. The researches were conducted in July, October and December 2014 as well as in March 2015. Each time five test samples were collected from spots located along the reservoir. Water samples were tested for the presence of ammonia nitrogen, nitrite nitrogen, organic nitrogen, phosphates and organic phosphorus. The values of nutrient indicators exhibited high variability during the study period. The highest concentration of nitrite and nitrate nitrogen were observed in July, while the lowest in October – nitrite nitrogen, and in December – nitrate nitrogen. Different situation was observed after the analysis of phosphorus forms – the highest concentrations of organic phosphorus and phosphates were observed in December and the lowest in July. Relatively high concentrations of nitrogen and phosphorus forms identified in water samples were most likely caused by tributaries, due to the pollution from the reservoir catchment. Technical parameters of the object and location of the reservoir have undoubtedly an impact on the tested parameters contents.

7

Ocena stężenia form azotu w zurbanizowanej zlewni na przykładzie Potoku Oliwskiego

Matej-Łukowicz K., Wojciechowska E.

Inżynieria Ekologiczna

|

2017

|

Vol. 18, nr 3

91--98

PL

W pracy przedstawiono wyniki analizy stężeń związków azotu w formie azotu amonowego i azotanów (III) i (V) w Potoku Oliwskim. Badania zrealizowano w latach 2016–2017, analizując wpływ opadu atmosferycznego w zlewni miejskiej. Wybrano sześć charakterystycznych punktów i sprawdzono oddziaływanie zagospodarowania zlewni na zmianę wskaźników zanieczyszczeń wywołanych epizodem opadowym. Stwierdzono wzrost azotu amonowego po wystąpieniu opadu w okresie wiosennym, w porównaniu do jesiennego. Wyniki stężenia azotanów (III) dla wszystkich punktów przekroczyły graniczne wartości II klasy czystości, zgodnie z obowiązującym Rozporządzeniem z dnia 21 lipca 2016 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych. W pracy przedstawiono także wyniki stężenia związków azotu w Potoku Oliwskim po wystąpieniu opadu nawalnego, który spowodował powódź w Gdańsku, w lipcu 2016 r.

EN

In the article the results of nitrogen compounds (NH4, NO2-, NO3-) in water samples collected at six locations (sampling points) at the Oliwa Stream will be presented. The study was carried out in 2016–2017, analyzing the changes caused by rainfall in the urban catchment. After the spring rain the concentration of ammonia nitrogen is considerably higher than in autumn. The results were compared with the Regulation of the Minister of the Environment, which describes two main classes of water purity. In addition, the article describes the results of the nitrogen compounds after the rainfall of 15th July 2016 will be presented.

8

Wastewater treatment in submerged aerated biofilter under condition of high ammonium concentration

Pawęska K., Bawiec A., Pulikowski K.

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2017

|

Vol. 24, nr 3

431--442

EN

Treatment of wastewater produced in Service Areas (SA) located on expressways and highways is a worldwide problem because of increasing amount of roads and specific composition of those kinds of sewage. Insufficient removal of pollutants from wastewater discharged into surface water may cause serious environmental problems. In the present study efficiency of treatment of wastewater with high ammonium concentration in biological membrane system used on SA was investigated. Concentrations of ammonia nitrogen in wastewater flowing into bioreactor in none of the tested objects did not fall below 99.0 mg of N-NH4·dm−3. Because of high ammonium content in sewage and high pH reaching value about 9, it is almost impossible to create favorable conditions for microorganisms that run purification processes resulting in low efficiency of phosphorus and nitrogen removal (reduction of biogenic compounds did not exceed 15%). Treatment of wastewater consisting mainly of urine with commonly used biological membrane technology has to be widely tested to perform suitable quality of discharged wastewater, to provide safety of surface water environment.

9

Zastosowanie haloizytu w celu zmniejszenia stężenia zanieczyszczeń w ściekach komunalnych

Machnicka A., Nowicka E.

Inżynieria Ekologiczna

|

2016

|

Nr 50

217--222

PL

Jedna z metod oczyszczania ścieków komunalnych pozwala na zastosowanie złóż biologicznych. W badaniach zastosowano złoże wypełnione haloizytem. Podczas pracy złoża w zależności od zastosowanego obciążenia hydraulicznego uzyskano redukcję stężeń fosforanów, azotu amonowego i materii organicznej. Najwyższą redukcję PO43- (89%) i N–NH4+ (81%) w ściekach uzyskano przy obciążeniu hydraulicznym złoża wynoszącym 0,04 m3/m2h. Stężenie substratu organicznego uległo redukcji o ok. 86%.

EN

One of the methods of municipal wastewater treatment allows the use of biofilters. The study used a bed filled halloysite. In operation of the bed, depending on the hydraulic load, the concentration of phosphate, ammonium and organic matter was reduced. Highest reduction of the concentration PO43- (89%) and NH4+ (81%) in the waste water of the hydraulic load –0,04 m3/m2h.was obtained. The concentration of the organic substrate was reduced by approximately 86%.

10

Wpływ sposobu prowadzenia biofiltracji wody na efektywność usuwania azotu amonowego i przebieg procesu nitryfikacji

Papciak D., Pietrzyk A.

Technologia Wody

|

2015

|

Nr 6 (44)

82--87

PL

W pracy dokonano oceny wpływu sposobu prowadzenia procesu biofiltracji wody na efektywność usuwania azotu amonowego oraz przebieg procesu nitryfikacji. Badania przeprowadzone zostały na złożach diatomitowvch z zastosowaniem biofiltracji z . przepływem grawitacyjnym oraz przeciwnym do grawitacyjnego. Ocenę oparto na parametrach fizyko-chemicznych wody. takich jak zawartość: azotu amonowego. azotu azotanowego(III). azotu azotanowego(V) oraz tlenu rozpuszczonego. Uzyskane wyniki pozwalają stwierdzić. że sposób prowadzenia biofiltracji ma wpływ na przebieg procesu nitryfikacji uraz parametry wody uzdatnionej. Przepływ niekonwencjonalny okazał się; korzystniejszy, gdyż pozwala na optymalne wykorzystanie całej powierzchni złoża. naturalną regulację grubości błony biologicznej oraz utrzymanie względnie stałej aktywności mikrobiologicznej biofilmu. Przepływ odwrotny do grawitacyjnego umożliwiał sukcesywne usuwanie z biofiltru martwej materii organicznej, co w konsekwencji spowodowało ograniczenie zużycia tlenu, ale nie wpływał znacząco na wzrost efektywności usuwania azotu amonowego.

EN

In the paper the assessment of the impact of the conducting of water biofiltration process for ammonia nitrogen removal efficiency and nitrification process were performed. The research were performed on diatomite deposit using biofiltration with the gravitational flow and opposite to gravitational flow, The evaluation was based on physicochemical water parameters, such as: ammonia nitrogen. nitrite nitrogen, nitrate nitrogen and dissolved oxygen. The obtained results allow to conclude that the way of biofiltration conducting has impact on the nitrification process and treated water parameters. It occurs that the unconventional flow is more preferable because it allows 1 lie optimum list of the entire surface of the filler. The natural regulation of the biological membrane and preserve a relatively constant activity- of microbial biofilms. It also causes the gradual removal of the biofilter dead organic matter which resulted in limiting the oxygenuse. However the applied flow does not significantly affect the removal efficiency of ammonia nitrogen.

11

Usuwanie związków azotu z odcieków składowiskowych w pilotowej oczyszczalni hydrofitowej

Wojciechowska E.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2015

|

Tom 17, cz. 2

1484--1497

EN

Landfill leachate contains very high concentrations of ammonia nitrogen and COD. At the same time, BOD5 concentrations are quite low, which makes leachate treatment one of the most difficult and up-to-date problems of environmental engineering. In the recent years constructed wetlands are applied for landfill leachate treatment, alone or as one of treatment stages. The experiences from USA, Canada and Europe (Norway, United Kingdom, Slovenia, Sweden) show good removal efficiencies of surface flow systems (SF). Horizontal subsurface flow systems (HSSF) are less effective. At present the application of vertical flow subsurface beds (VSSF) for landfill leachate treatment is investigated. The vertical flow beds advantage are good conditions for nitrification of ammonia nitrogen. In the article the processes of nitrogen transformation and removal from landfill leachate in a pilot multi-stage constructed wetland consisting of two vertical subsurface flow beds (VSSF-1 and VSSF-2) followed by a horizontal subsurface flow bed (HSSF) were analyzed. The set-up of a pilot system was designed to treat high concentrations of ammonia nitrogen present in the leachate and to provide conditions for the sequence of nitrogen transformation processes (ammonification – nitrification – denitrification). The results from three research periods were discussed. In each period the operational conditions were changed. Different hydraulic loadings, leachate composition (with or without addition of municipal wastewater) and different operation conditions of vertical flow beds were applied. The total nitrogen removal effectiveness varied from 65 to 98%. Nitrification of ammonia nitrogen took place in the vertical flow beds, however the process was incomplete due to too high ammonia nitrogen concentrations in the raw leachate. Denitrification of nitrates in the last bed with horizontal flow of leachate was the limiting process. Quite high concentrations of nitrates were still present in the outflow from the bed. The reason for denitrification inhibition was deficiency of labile organic matter in the leachate inflowing to the HSSF bed. The conclusions for further applications were to use a hydrophyte pond instead of HSSF bed as the last stage of treatment which would increase the amount of easily decomposable organic matter form plant detritus. Also stripping of ammonia nitrogen before the inflow to constructed wetland would increase treatment effectiveness.

12

Wpływ aktywacji chemicznej złoża chalcedonitowego na proces biofiltracji wód podziemnych

Papciak D., Puszkarewicz A., Kaleta J.

Instal

|

2015

|

nr 5

60--64

PL

W artykule dokonano analizy wpływu aktywacji złoża chalcedonitowego roztworem KMnO4 na skuteczność usuwania żelaza, manganu i azotu amonowego w połączonych procesach utleniania chemicznego, sorpcji i nitryfikacji. Wstępna aktywacja chemiczna wypełnienia filtru miała wpływ na czas formowania biofilmu nitryfikacyjnego i opóźniała rozpoczęcie procesu nitryfikacji. Wymaganą zawartość azotu amonowego w wodzie oczyszczonej uzyskano znacznie później niż na złożach nie poddawanych aktywacji chemicznej. Odnotowano pozytywny wpływ sposobu przygotowania złoża chalcedonitowego na skuteczność usuwania jonów manganowych(II), nie stwierdzono wpływu aktywacji na efektywność usuwania żelaza.

EN

The article describes the influence of activation of the chalcedonite bed with potassium permanganate solution on the process of nitrification and on the removal efficiency of ammonia nitrogen, iron and manganese. The chemical activation of the bed delayed formation of nitrification biofilm and also starting the first and second phase of nitrification in comparison to the process on a non-activated bed. It was found that the chemical activation had a positive influence on the removal efficiency of manganese ions, whereas it had no effect on the efficiency of removal of iron and ammonium nitrogen.

13

Biologiczne usuwanie azotu amonowego z wód podziemnych na filtrach suchych

Balcerzak W., Mucha Z.

Rynek Instalacyjny

|

2014

|

Nr 12

67--69

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań efektywności usuwania azotu amonowego z wody podziemnej w procesie dwustopniowej filtracji pospiesznej. Analizowana stacja uzdatniania składa się ze wstępnego napowietrzania i desorpcji gazów oraz filtracji na biologicznych filtrach suchych antracytowo-piaskowych oraz klasycznych ciśnieniowych filtrach piaskowych. Przeprowadzone analizy jakości wody surowej i oczyszczonej potwierdzają wysoką efektywność usuwania azotu amonowego i żelaza.

EN

The paper presents the results of the research works on removal on ammonia nitrogen during a two- stage rapid filtration. The water treatment plant comprised: initial aeration/gas desorption and filtration in both biological dry filters with an anthracite/sand bed and classic rapid sand filters. The characteristic of raw and treated water confirm the high efficiency of ammonia nitrogen and iron removal in the filters.

14

Porównanie wybranych metod analitycznych oznaczania azotu amonowego w różnych typach ścieków

Wierzbicka D.

Przemysł Chemiczny

|

2014

|

T. 93, nr 9

1538-1542

PL

Dokonano analizy porównawczej metod oznaczania azotu amonowego. Sześcioma metodami przebadano 34 próby ścieków komunalnych, rolno-spożywczych, koksowniczych oraz 7 prób wzorcowych. Stwierdzono, że na jakość wyniku istotny wpływ ma charakter próbki. Na podstawie porównania wyników badań laboratoryjnych podjęto próbę wskazania optymalnej metody analitycznej dla różnych typów ścieków.

EN

Thirty-four samples of wastewater from food-processing industry, cokeries, municipal wastewater treatment plants and 7 ref. samples were analyzed by 6 std. and commonly used methods for NH3 nitrogen content, to test the particular methods. The applicability of the methods depended on the origin and nature of the wastewater sample. No general recommendation was given.

15

Wpływ wierzby uprawianej na cele energetyczne na zawartość związków azotu i fosforu w wodach gruntowych

Świtajska I. J., Szymczyk S.

Proceedings of ECOpole

|

2014

|

Vol. 8, No. 1

301--309

PL

W okresie od stycznia do grudnia 2011 roku na terenie obiektu doświadczalnego UWM w Olsztynie, zlokalizowanego we wsi Samławki (ok. 80 km od Olsztyna), prowadzono badania nad dynamiką stężeń składników biogennych w wodach gruntowych pod plantacją wierzby krzewiastej (Salix viminalis L.), uprawianej na cele energetyczne, oraz na obiektach porównawczych. Wody gruntowe pobierano z sześciu piezometrów. Trzy z nich zainstalowano na plantacji wierzby: po jednym na wzniesieniu terenu, na stoku i w obniżeniu terenu oraz trzy w celach porównawczych umieszczono - na gruntach ornych (1 szt.) i dwa w lesie (po jednym na wierzchowinie i w obniżeniu terenu). Wody gruntowe do analiz chemicznych pobierano raz w miesiącu i oznaczono w nich standardowymi metodami: azot azotanowy(V) (N-NO3), azot azotanowy(III) (N-NO2), azot amonowy (N-NH4), a także fosfor ogólny (P) i fosforanowy (P-PO4). Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że na zawartość związków azotu i fosforu w wodach gruntowych znacząco wpływał sposób użytkowania terenu oraz jego ukształtowanie, a także warunki meteorologiczne, w tym przede wszystkim opady atmosferyczne, modyfikujące dostępność dla roślin i mobilność składników pokarmowych w środowisku glebowym. Ze względu na ochronę wód gruntowych przed zanieczyszczeniami związków fosforu zaleca się uprawę wierzby, która znacznie redukuje te związki.

EN

In the period from January to December 2011 in the area of the experimental object University of Warmia and Mazury in Olsztyn, located in the village Samławki (about 80 km from Olsztyn distance) the research was concerned of nutrients compounds on dynamics concentrations in groundwaters on the long-term plantation of the willow (Salix viminalis L.) and comparative points. Groundwaters were being taken up from 6 piezometers. Three of them were installed on the area of the planted willow: the elevation of land (1 piece), slope (1 piece), the depression of land (1 piece). The three comparative points was installed in the forest (2 pieces - elevation and depression of forest) and on the arable land (1 piece) located in the vicinity of the plantation. Groundwaters for chemical analyses have been taken up once a month to determine with standard methods: the nitrate nitrogen (N-NO3), nitrite nitrogen (N-NO2) ammonia nitrogen (N-NH4), as well as compounds of total phosphorus (P) and of phosphates (P-PO4). As a result of examinations carried out, it was found that nitrate, nitrite and ammmonia nitrogen, total phosphorus and phosphates concentration in groundwaters was affected the method of agricultural use, land form and meteorological conditions especially precipitations which modified the availability for plants and of nutrients in the soil environment. The willow plantation (Salix viminalis L.) as form excluded from agricultural use proved to be the most effective method of protecting groundwaters before total phosphorus.

16

Wykorzystanie zużytego wypełnienia filtra adsorpcyjnego (kory sosnowej wzbogaconej azotem amonowym) w produkcji roślinnej

Wieczorek S, Stężała S.

Problemy Inżynierii Rolniczej

|

2013

|

R. 21, nr 1

133--141

PL

W pracy przedstawiono przebieg i wyniki dwuletnich badań prowadzonych w celu określenia wpływu zużytego wypełnienia filtrów adsorpcyjnych (kory sosnowej wzbogaconej azotem amonowym), zmniejszających emisję amoniaku z obiektów produkcji zwierzęcej, na plon i kondycję pszenicy jarej. Badania prowadzono metodą wegetacyjnych badań wazonowych. Korę sosnową, jako źródło azotu, w ilościach 0,32 i 0,56 g N·wazon-1 (80 i 140 kg N·ha-1), wprowadzono do gleby torfowo-murszowej i mineralnej (glina lekka) po 4- i 16-miesięcznym okresie jej kompostowania oraz z pominięciem tego procesu. W próbach kontrolnych stosowano korę sosnową (naturalną), a azot dostarczono w postaci mocznika. Najlepsze wyniki uzyskano w przypadku pszenicy, bez względu na rodzaj gleby, w których azot zaaplikowano w formie amoniaku zaadsorbowanego na korze sosnowej niekompostowanej. Podobne wyniki, różniące się nieistotnie od powyższych, uzyskano na obiektach kontrolnych.

EN

Paper presents the course and results of two years’ investigations concerning the effect of pine bark with adsorbed ammonia on the rate of yielding and condition of the wheat crop. The bark originated from the worn packing of adsorbent filters, which decrease ammonia emission from the livestock buildings. The method of vegetation pot experiment was used. Pine bark, as a source of nitrogen in amounts of 0.32 and 0.56 g N per pot (80 and 140 kg N·ha-1), was put into muck-peat and mineral (light-loam) soils, after 4 and 16 months of their composting, and without such processing. In control objects the natural pine bark was applied, with the nitrogen supplied in form of carbamide. Best results were obtained in case of the wheat on both types of soil, where nitrogen was used in form of ammonia adsorbed by uncomposted pine bark. Similar results, at insignificant differences, were obtained in control objects.

17

Analiza zależności między wskaźnikami jakości wody w Jeziorze Goczałkowickim w aspekcie zakwitów fitoplanktonu

Czaplicka-Kotas A., Ślusarczyk Z., Pięta M., Szostak A.

Ochrona Środowiska

|

2012

|

Vol. 34, nr 1

21-27

PL

Analizie statystycznej poddano zawartość azotu amonowego, azotynów, azotanów, ortofosforanów i fosforu ogólnego w wodzie Jeziora Goczałkowickiego w latach 1994-2009. Wyodrębniono grupę punktów pomiarowych usytuowanych przy powierzchni lustra wody oraz grupę punktów pomiarowych usytuowanych na głębokościach 2 m i 6 m. Za pomocą testu równości średnich sprawdzono, że wartości wskaźników jakości wody na różnej głębokości podczas zakwitu okrzemek, sinic lub zielenic różniły się od wartości tych wskaźników w czasie braku zakwitu. W przypadku wody pobranej z powierzchni istotne różnice wartości podczas zakwitu i jego braku wykazały azot amonowy, azotyny i azotany. Stwierdzono, że większość wskaźników jakości wody miała istotne sezonowe zróżnicowanie, a jedynie azot amonowy i azotyny nie wykazywały istotnych zmian ze względu na porę roku. Wykazano również, że zakwit fitoplanktonu wpływał na związki korelacyjne pomiędzy badanymi wskaźnikami jakości wody. W wielu przypadkach nieistotne wartości współczynnika korelacji Spearmena przy braku zakwitu były istotne podczas zakwitu.

EN

Statistical relations between the water quality parameters were determined based on the analysis of ammonia nitrogen, nitrite, nitrate, orthophosphate and total phosphorus concentrations observed in Lake Goczalkowickie (impounding reservoir) over the period of 1994-2009. Measuring stations were divided into two groups: those located on the surface of the lake water and those situated at the depth of 2 m and 6 m. The mean value equality test verified that at either of the two depths the values of the water quality parameters measured during blooms of diatoms, cyanobacteria and green algae were different from the values of these parameters measured over the period with-out blooms. When water samples were taken from the surface of the lake, significant differences in the values measured during blooms and the lack thereof were observed with ammonia nitrogen, nitrites and nitrates. The water quality parameters examined exhibited significant differences in their seasonal patterns, except ammonia nitrogen and nitrites, which did not show any significant seasonal variations. The study revealed that phytoplankton bloom affected the correlation between the water quality parameters tested. In many instances, Spearman correlation coefficient values that were insignificant in the absence of blooms became significant when blooms were present.

18

Wpływ zbiorników retencyjnych na ujęciu z Rudawy na jakość wody przeznaczonej do zaopatrzenia Krakowa

Pawełek J., Grenda W.

Ochrona Środowiska

|

2011

|

Vol. 33, nr 4

63-66

PL

Kraków jest zaopatrywany w wodę m.in. z Rudawy, której jakość, szczególnie podczas wezbrań, powoduje znaczne utrudnienia w eksploatacji zakładu oczyszczania wody. W celu ograniczenia tych trudności w 1998 r. wybudowano na ujęciu wody dwa zbiorniki retencyjne o powierzchni 36,7 ha i objętości całkowitej 981 tys. m3. W pracy dokonano oceny wpływu tych zbiorników na zmiany wartości wybranych wskaźników jakości wody ujmowanej z Rudawy na skutek jej retencjonowania. W tym celu wykorzystano wyniki badań jakości wody (mętność, barwa, azot amonowy, fosforany oraz chlorofil a) z pięciolecia 2006-2010 w pięciu punktach poboru na trasie jej przepływu od ujęcia poprzez osadniki, zbiorniki retencyjne (na ich dopływie i odpływie), do w studni zbiorczej na terenie zakładu oczyszczania wody "Rudawa". Wykazano, że wprowadzenie zbiorników do eksploatacji spowodowało poprawę jakości wody dostarczanej do układu oczyszczania. Średnia mętność i barwa oraz zawartości azotu amonowego i fosforanów w wodzie uległy zmniejszeniu. Szczególnie korzystny okazał się wpływ zbiorników na zmniejszenie mętności wody. Podkreślono, że woda zgromadzona w zbiornikach retencyjnych spełnia rolę zapasu w czasie pogorszenia jakości wody w rzece podczas wezbrań i incydentalnych zanieczyszczeń.

EN

One of the sources of municipal water for the city of Krakow is the Rudawa river. The quality of its water, however, raised operating problems in the treatment plant, specifically during floods or over periods of incidental contamination. To reduce water quality deterioration which is concomitant with those recurrent events, two storage reservoirs (of an area of 36.7 ha and a total volume of 981,000 m3) were constructed at the riverine water intake. Both have been in service since 1998. The aim of the study reported on in this paper was to assess the contribution of the storage reservoirs to the changes in some of the parameters describing the quality of the taken-in riverine water. This was achieved by scrutinizing the results of water quality analyses (turbidity, color, ammonia nitrogen, phosphates and chlorophyll a) performed in the time span of 2006 to 2010 at five sampling points along the pathway of the water from the intake, through the settling tanks and the two storage reservoirs (at their inflow and outflow), to the raw water well within the premises of the Rudawa Water Treatment Plant. The results of the study make it clear that the storage reservoirs have upgraded the quality of the water entering the treatment plant: the average values of turbidity and color, as well as those of ammonia nitrogen and phosphate concentrations, have been reduced. The favorable influence of the storage reservoirs is particularly distinct in the case of turbidity removal. Moreover, the water stored in the reservoirs is kept in reserve, to enable safe municipal supply during floods or incidental deterioration.

19

Nitryfikacja azotu amonowego w odciekach składowiskowych w reaktorach z ruchomym złożem zawieszonym (MBBR) pracujących w układzie dwustopniowym

Kulikowska D., Kaczówka E., Kuczajowska-Zadrożna M.

Ochrona Środowiska

|

2010

|

Vol. 32, nr 2

49-52

PL

Określono wpływ obciążenia ładunkiem azotu amonowego reaktorów z ru-chomym złożem zawieszonym (MBBR), pracujących w układzie dwustopniowym, na skuteczność i szybkość przebiegu procesu nitryfikacji. Przeanalizowano również wpływ obciążenia na powstające produkty nitryfikacji. Wykazano, że przy obciążeniu powierzchni właściwej wypełnienia ładunkiem azotu amonowego 1,1 gNH4+/m2d, skuteczność utleniania azotu amonowego w 1o wyniosła 93%, jednak do osiągnięcia pełnej nitryfikacji (zawartość azotu amonowego w odpływie poniżej 1 gNH4+/m3) konieczne było zastosowanie układu dwustopniowego. Zwiększenie obciążenia reaktora ładunkiem azotu amonowego do 2,0 gNH4+/m2d spowodowało, że zawartość azotu amonowego w ściekach oczyszczonych wzrosła do 33,4 gNH4+/m3, co odpowiadało skuteczności nitryfikacji około 86%. Przy obciążeniach 2,8 gNH4+/m2d i 3,8 gNH4+/m2d skuteczność utleniania azotu amonowego była podobna (ok. 70%), natomiast różne były produkty końcowe procesu. Przy obciążeniu 2,8 gNH4+/m2d stosunek [NO2-]/([NO2-]+[NO3-]) wyniósł 0,16, natomiast przy obciążeniu 3,8 gNH4+/m2d wzrósł do 0,99. Oznacza to, że w drugim przypadku nastąpiło hamowanie II fazy nitryfikacji, a głównym produktem utleniania azotu amonowego były azotyny. Stwierdzono, że szybkość nitryfikacji w pierwszym reaktorze MBBR (1o układu oczyszczania) zwiększała się wraz ze wzrostem obciążenia reaktora ładunkiem azotu amonowego (z 1,0 gNH4+/m2d do 2,4 gNH4+/m2d), natomiast w drugim reaktorze MBBR (2o układu) była kilkakrotnie mniejsza.

EN

The aim of this work was to ascertain how the loading of the two-stage moving bed biofilm reactor (MBBR) with ammonia nitrogen influences the rate, efficiency and products of the nitrification process. It was found that at a 1.1 gNH4+/m2d load the efficiency of ammonia nitrogen oxidation at the 1st stage totaled 93%. To achieve complete nitrification (with ammonia nitrogen concentration in the effluent lower than 1 gNH4+/m3), it was necessary to make use of a two-stage MBBR. The increase of the MBBR load to 2.0 gNH4+/m2d caused the effluent concentration of ammonia nitrogen to rise to the level of 33.4 gNH4+/m3, which is equivalent to approx. 86% efficiency of nitrification. With the MBBR load of 2.8 gNH4+/m2d and 3.8 gNH4+/m2d, the efficiency of ammonia nitrogen oxidation was similar (about 70%), but the final products of the process were different. At 2.8 gNH4+/m2d, the value of the [NO2-]/([NO2-]+[NO3-]) ratio was 0.16, and increased to 0.99 at the load of 3.8 gNH4+/m2d. This finding indicates that with the MBBR load of 3.8 gNH4+/m2d, phase II of nitrification was inhibited, and that the predominant product of ammonia nitrogen oxidation was nitrites. It was furthermore found that the rate of nitrification in the single-stage MBBR (1st treatment system) increased with the increase in the MBBR load (from 1.0 gNH4+/m2d to 2.4 gNH4+/m2d); in the two-stage MBBR (2nd treatment system) nitrification rate was substantially lower.

20

Long-Time Effect of Hard Coal Fly Ashes Application on Nitrogen Content in the Soil

Ciećko Z., Żołnowski A., Ostrowska E., Chełstowski A.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2010

|

Vol. 17, nr 7

747-755

EN

The paper discusses the long-term effect of hard coal fly ashes on the content of some nitrogen forms in soil. The study was based on a field experiment 19 years after it had becn established. Fly ashes were dosed at rates of O, 100, 200, 400, 600 and 800 Mg ha-1, in the following four series: without organic substance, with farmyard manure, with straw and with trec bark. The results seem to prove that hard coal fly ashes as well as organic fertilizers applied in addition to fly ashes had a significant influence on the long-term content of the analyzed forms of nitrogen in soil. The effect of fly ashes was particularly evident in the arable horizon of the analyzed soil. In deeper soil layers, fly ashes were found to have no influence on the content of the analyzed nitrogen forms. Among the organic amendments tested in the experiment, irrespective of the depth at which soil samples were taken, tree bark had the strongest influence on N-NO3. increasing its content. With respect to N-NH4, the strongest influence on its content was produced by straw.

PL

Pracę poświęcono wyjaśnieniu następczego oddziaływania popiołów z węgla kamiennego na zawartość wybranych form azotu w glebie. Badania wykonano, korzystając z doświadczenia polowego po 19 latach od jego założenia. Popioły stosowano w dawkach 0, 100, 200, 400, 600 i 800 Mg o ha-1 z uwzględnieniem czterech serii: bez dodatku substancji organicznej, z obornikiem, ze słomą i z korą drzewną. Uzyskane wyniki badań wskazują, że popioły z węgla kamiennego oraz wprowadzane wraz z nimi dodatki nawozów organicznych znacznie wpłynęły na długookresowe kształtowanie się zawartości badanych form azotu w glebie. Działanie popiołów uwidoczniło się przede wszystkim w warstwie ornej badanej gleby. W głębszych warstwach nie stwierdzono wpływu popiołów na zmiany zawartości badanych form azotu. Spośród zastosowanych dodatków organicznych niezależnie od poziomu pobrania próbek gleby na zawartość N-NO3 najsilniej wpływała kora drzewna, powodując wzrost jego ilości. W odniesieniu do formy N-NH4 najsilniejszy wpływ na zawartość tej formy azotu miała słoma.