Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Amarantus - skład chemiczny i wartość prozdrowotna

Łysoń E., Biel W.

Przemysł Spożywczy

|

2017

|

T. 71, nr 6

44--46

PL

Obserwowane na całym świecie skutki globalizacji i unifikacji w produkcji żywności prowadzą do ograniczenia liczby uprawianych gatunków roślin. W poszukiwaniu nowych gatunków uprawnych sięga się obecnie po rośliny o małym dotychczas znaczeniu gospodarczym, natomiast o udokumentowanej wartości odżywczej. Do tej grupy zaliczają się jedne z najstarszych roślin uprawnych, należące do rodzaju Amaranthus L. Znaczenie użytkowe szarłatu wynika przede wszystkim z unikalnego składu chemicznego nasion. Skład chemiczny części wegetatywnych amarantusa jest również bardzo interesujący i potwierdza dużą ich wartość odżywczą. Zawartość wysokiej jakości białka w liściach wynosi do 28% suchej masy. Części zielone amarantusa zawierają składniki biologicznie czynne, takie jak antocyjany, flawonoidy oraz fenolokwasy odpowiedzialne za właściwości farmakologiczne. Wiele badań naukowych potwierdza działanie prozdrowotne amarantusa.

EN

The effects of globalization and the observed unification of food production around the world have limited the number of cultivated plant species. To counteract this trend, new plants – previously not used on a massive scale, but with a proven nutritional value – have been introduced in commercial agriculture. This group includes one of the oldest cultivated plants, belonging to the genus Amaranthus L. The value of amaranth depends mainly on the unique chemical composition of its seed. The chemical composition of leaves is also very interesting and presents significant nutritional value. The content of high quality protein in the leaves amounts to 28% of dry matter. The entire amaranth plant contains biologically active components such as anthocyanins, flavonoids, and phenyl acids, which are responsible for the plants’ pharmacological properties. Many research studies confirm the health-promoting effects of amaranth.

2

Cereals – Health or Disease

Badora A., Kozłowska-Strawska J., Domańska J., Filipek T.

Problemy Ekorozwoju

|

2014

|

Vol. 9, nr 2

87--98

EN

As a result of appropriate interference in the agro-ecosystems, a man can control their productivity and increase the amount of produced biomass, which can be utilized as food for humans, feed for animals, and raw material for many industries, including fuels. Such agriculture combines the laws of nature and human activity into a single coherent system. FAO has drawn attention to the idea of food security for a long time, because sufficient amount of healthy food is a prerequisite for life. The issue of genetically modified cereals not only to increase the yields, but also to stimulate the consumer’s appetite, is still little discussed. Pervasive promotion of cereals praised as a healthy food set the trends and fashions in diet and surrendered them the agricultural markets and production fields. Growing the alternative crops, among others the amaranth, shows agriculture as an economic activity that combines natural laws with human interference into a single coherent system operating in accordance with the principles of sustainable development. In this way, resources of arable lands are exploited in a sustainable manner. Moreover, amaranth grains due to the high nutritional value, especially in view of special characteristics of protein, fat, and starch, are becoming more and more popular among producers, consumers, and the industry. Therefore, the aim of this study was to evaluate the usefulness of the forgotten plant species – amaranth (Amaranthus cruentus L.) to measure the impact of its raw materials and products on human health and in the context of wheat and its processed products dominance on agricultural markets.

PL

W wyniku odpowiedniej ingerencji w agroekosystemy człowiek steruje ich produktywnością i zwiększać ilość produkowanej biomasy, która może być spożytkowana jako pokarm dla człowieka, karma dla zwierząt i surowiec dla wielu gałęzi przemysłu, z paliwowym włącznie. Takie rolnictwo łączy prawa przyrody i działalność człowieka w jeden spójny układ. FAO od dawna zwraca uwagę na ideę bezpieczeństwa żywnościowego, gdyż dostateczna ilość zdrowego pożywienia jest warunkiem koniecznym do życia. Jednak publicznie nie mówi się na temat zbóż zmienionych genetycznie nie tylko w celu zwiększenia plonów, ale również pobudzenia apetytu konsumenta. Wszechobecna promocja zbóż zachwalanych jako zdrowa żywność ustaliła trendy i mody w diecie oraz podporządkowała im rynki rolne i pola produkcyjne. Uprawa roślin alternatywnych, m. in. szkarłatu ukazuje rolnictwo jako działalność gospodarczą, która łączy prawa przyrody z ingerencją człowieka w jeden spójny układ działający zgodnie z zasadą ekorozwoju. W ten sposób eksploatuje się zasoby gruntów ornych w zrównoważony sposób. Ponadto nasiona roślin amarantusa (Amaranthus cruentus L.), z uwagi na wysoką wartość odżywczą, a zwłaszcza z uwagi na szczególne właściwości białka, tłuszczu i skrobi, cieszą się coraz większym zainteresowaniem wśród producentów, konsumentów i przedstawicieli przemysłu. Dlatego celem niniejszej pracy była ocena przydatności zapomnianej rośliny jaką jest amarantus pod kątem wpływu surowców i produktów uzyskanych z tej rośliny na zdrowie człowieka i w kontekście dominacji pszenicy i jej przetworów na rynkach rolnych.

3

Effect of Varied NPK Fertilization on Catalase Activity of Amaranth (Amaranthus Cruentus L.)

Skwaryło-Bednarz B., Krzepiłko A.

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2013

|

Vol. 20, nr 2

321-329

EN

A study was carried out on the effect of varied NPK fertilization on catalase activity per gram fresh weight of the leaves of two varieties of amaranth, Rawa and Aztek, at different developmental stages (seedling, five-leaf, flowering and mature seed), as well as in the seeds. Amaranth was grown in a field experiment in southeast Poland, at wide-row spacing on good wheat complex soil. The following combinations of macronutrient levels were applied: I - 50 kg N ? ha-1, 40 kg P ? ha-1, 40 kg K ? ha-1, II - 70 kg N ? ha-1, 50 kg P ? ha-1, 50 kg K ? ha-1, III - 90 kg N ? ha-1, 60 kg P ? ha-1, 60 kg K ? ha-1 and IV - 130 kg N ? ha-1, 70 kg P ? ha-1, 70 kg K ? ha-1. The study showed that catalase activity exhibited a downward trend during the vegetation period of amaranth. The highest catalase activity was noted in the leaves during the first stage, ie the seedling stage. Increasing levels of NPK led to an increase in catalase activity. Leaves of the Rawa variety had higher catalase activity than those of the Aztek variety at every stage of development. The level of catalase activity in the amaranth seeds was also significantly affected by fertilization and the variety of amaranth. Higher levels of the fertilizers caused an increase in catalase activity in the seeds.

PL

Badano wpływ zróżnicowanego nawożenia NPK na aktywność katalazy w świeżej masie liści dwóch odmian amarantusa (Rawa i Aztek) w różnych fazach rozwojowych (faza siewki, faza piątego liścia, faza pełni kwitnienia i faza pełni dojrzałości nasion) oraz w nasionach. W doświadczeniu polowym uprawiano szarłat w rozstawie szerokorzędowej na glebie kompleksu pszennego dobrego, w południowo-wschodniej części Polski. Zastosowano następujące kombinacje dawek makroskładników: I - 50 kg N ź ha–1, 40 kg P ź ha–1, 40 kg K ź ha–1, II - 70 kg N ź ha–1, 50 kg P ź ha–1, 50 kg K ź ha–1, III - 90 kg N ź ha–1, 60 kg P ź ha–1, 60 kg K ź ha–1 oraz IV - 130 kg N ź ha–1, 70 kg P ź ha–1, 70 kg K ź ha–1. Z przeprowadzonych badań wynika, iż aktywność katalazy wykazywała tendencję malejącą w okresie wegetacji amarantusa. Najwyższą aktywnością katalazy cechowała się świeża masa liści w pierwszej badanej fazie - fazie siewki. Wzrostowi aktywności katalazy sprzyjało nawożenie wzrastającymi dawkami NPK. Liście odmiany Rawa cechowały się większą aktywnością katalazy niż Aztek i to niezależnie od fazy rozwojowej. Na poziom aktywności katalazy w nasionach amarantusa istotny wpływ miało także nawożenie oraz odmiana. Większe dawki nawozów powodowały wzrost poziomu aktywności katalazy w nasionach.

4

Pobranie miedzi, cynku, manganu i żelaza przez Amaranthus cruentus L. jako roślinę energetyczną w zależności od odmiany, rozstawy i nawożenia

Brodowska M. S., Brodowski R., Skwaryło-Bednarz B.

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2012

|

R. 13, nr 10

176-180

PL

Niniejsza praca obejmuje przeanalizowanie wpływu różnych dawek azotu, fosforu i potasu oraz rodzaju siewu dwóch odmian (Rawa i Aztek) szarłatu (Amaranthus cruentus L.) na pobranie mikroskładników (Cu, Zn, Mn, Fe) przez roślinę testową. Podstawę pracy stanowi trzyletnie doświadczenie polowe założone metodą losowanych podbloków (split-plot) w trzech powtórzeniach, w którym czynnikami zmiennymi były: odmiana rośliny i sposób siewu, zastosowane na dwóch poziomach oraz nawożenie NPK na pięciu. Uzyskane wyniki eksperymentalne weryfikowano statystycznie modułem ANOVA (dla układów czynnikowych) programu STATISTICA. Testem HSD Tukeya określono wartości NIR. W celu wzajemnego porównania wielkości udziału poszczególnych czynników doświadczalnych w wyjaśnieniu wariancji zmiennej zależnej obliczone zostały współczynniki η2p. Uzyskane wyniki badań wskazują, że zastosowane czynniki doświadczalne przyczyniły się do istotnego zróżnicowania pobrania miedzi, cynku, manganu i żelaza przez Amaranthus cruentus L. Ogólnie należy stwierdzić, że wyższe pobranie wszystkich analizowanych mikroskładników przez rośliny testowe odnotowano w przypadku odmiany Aztek. Biorąc pod uwagę wpływ siewu roślin na pobranie miedzi, cynku, manganu i żelaza przez amarantus w przypadku odmiany Aztek wyższe pobranie odnotowano przy siewie szerokorzędowym. W przeprowadzonym eksperymencie nie stwierdzono jednoznacznie ukierunkowanego wpływu nawożenia na kumulację mikroskładników w roślinie testowej.

EN

Present research includes analysis of the in fluence of varied nitrogen, phosphorus, and potassium rates as well as spacing type of two amaranth cultivars (Rawa and Aztek) (Amaranthus cruentus L.) on uptake of microelements (Cu, Zn, Fe, Mn) by the test plant. The paper was based on three-year field experiment established by means of randomized sub-blocks (split-plot) in three replicates and included three variable factors: plant cultivar, spacing (two levels each), and NPK nutrition (five levels). Results achieved during the experiments were statistically verified using ANOVA mode (for factorial systems) in STATISTICA software. LSD values were determined with a help of HSD Tukey test. In order to compare the shares of particular experimental factors in explaining the variance of dependent variable, η2p (partial eta-squared) coefficients were calculated. Achieved results indicated that applied experimental factors contributed to a substantial differentiation of uptake of copper, zinc, manganese and lead by Amaranthus cruentus L. It should be stated that higher uptake of all analyzed microelements by test plants were in the case of Aztek cv. Considering the in fluence of plant spacing on copper, zinc, manganese and lead uptake by amaranth, their higher levels were found at wide-spacing for Aztek cv. No univocally directed in fluence of fertilization on microelements accumulation at test plant was found in the experiment.

5

Plonowanie Amaranthus cruentus L. jako rośliny energetycznej w zależności od odmiany, rozstawy i nawożenia

Brodowska M. S., Brodowski R., Skwaryło-Bednarz B.

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2012

|

R. 13, nr 10

198-201

PL

Mała popularność amarantusa jako rośliny energetycznej wskazuje na potrzebę podejmowania wielu badań ukierunkowanych na pełną ocenę jego plonowania oraz składu chemicznego decydującego o jego wykorzystaniu. Stąd też celem niniejszej pracy było przeanalizowanie wpływu odmiany, siewu i zróżnicowanego nawożenia NPK na plonowanie szarłatu (Amaranthus cruentus L.). Podstawę pracy stanowi trzyletnie doświadczenie polowe założone metodą losowanych podbloków (splitplot), w którym czynnikami zmiennymi były: odmiana rośliny (A),rozstawa (B), zastosowane na dwóch poziomach oraz nawożenie NPK (C) - na pięciu. Analiza uzyskanych wyników badań wskazuje istotne zróżnicowanie wielkości plonów łodyg i liści Amaranthus cruentus L. w efekcie działania czynników doświadczalnych. Spośród analizowanych odmian wyższe plony łodyg odnotowano w przypadku odmiany Aztek. Szarłat reagował istotną zwyżką plonów na nawożenie azotem, fosforem i potasem. Najwyższe plony amarantusa uzyskano przy nawożeniu NPK3 (90 kg N• ha-1, 60 kg P• ha-1, 60 kg K• ha-1). Najwyższa dawka azotu, fosforu i potasu (NPK4) wiązała się ze spadkiem plonowania rośliny testowej, bez względu na odmianę , czy rozstawę roślin.

EN

Poor popularity of amaranth as an energy plant indicates the need to undertake numerous studies upon the complete evaluation of its yield and chemical composition determining its utilization. Therefore, the aim of present research was to analyze the influence of cultivar, plant spacing, and diverse NPK nutrition on yielding of amaranth (Amaranthus cruentus L.). The paper was based on three-year field experiment established by means of randomized sub-blocks (split-plot) and included three variable factors: plant cultivar (A), spacing (B) (two levels each), and NPK nutrition (C) (five levels). Analysis of achieved results indicated some remarkable differentiation of Amaranthus cruentus L. yield size of stems and leaves as an effect of experimental factors. Among examined cultivars, Aztec cv. produced higher yields of stems. Amaranth reacted with remarkable increase of yields towards nitrogen, phosphorus, and potassium nutrition. The highest yields were produced at NPK3 fertilization (90 kg N• ha-1, 60 kg P• ha-1, 60 kg K• ha-1). The highest nitrogen, phosphorus, and potassium rates (NPK4) contributed to the decrease of the test plant yielding, regardless of the cultivar and spacing.

6

Automatyzacja procesu produkcji ekspandowanych nasion amarantusa

Dzierżek K.

Pneumatyka

|

2010

|

nr 4

25-27

PL

Amarantus należy do grupy najstarszych roślin uprawnych świata. Charakteryzuje się wysoką zawartością białka oraz różnego rodzaju składników mineralnych. W pracy przedstawiono sposób automatyzacji linii do produkcji ekspandowanych nasion amarantusa. Przedstawiono także konfigurację układu sterowania oraz algorytm procesu.

EN

Amaranth belongs to the world's oldest crops. It is characterized by a high content of protein and various minerals. The paper shows how to automate production lines expanded amaranth seeds. Also shown the configuration of the control system and algorym process.

7

Reaction of amaranthus to pollution of soil with copper

Skwaryło-Bednarz B.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2008

|

Vol. 15, nr 9

979-983

EN

In the pot experiment the influence of various dose of copper (O, 20, 40, 60, 80, 100, 120, 140 mg . kg-l of soil) on cropping and contents of copper in stalks, leaves, seeds, and roots of amaranthus, Aztec, c.v. has been investigated. The crops of overground parts and roots were determined. Also, contents of copper were determined in the plant material. It was observed that copper at dose of 100 mg' kg-l of soil caused over 10 % decrease in the crop of the analyzed plants. Maximum dosage of copper applied in the experiment (140 mg' kg-l of soil) caused a decrease in the crop of overground parts as well as roots (stalks by 27.4 %, leaves by 28.6 %, seeds by 43.9 %, and roots by 26.1 %). Contents of copper in amaranthus depended on plant organ. Capability of the investigated plant parts to uptake this element can be described as follows: stalks < leaves < seeds < roots. The statistical analysis that was carried out revealed many significant negative correlations between the applied dosage of copper and the crop of different organs of amaranthus plants, and positive correlations between the applied dosage of copper and contents of copper in the analyzed parts of plant material. Due to high ability of amaranthus to accumulate copper it may be used for rec1amation of soils polluited with the metal.

PL

W doświadczeniu wazonowym badano wpływ różnych dawek miedzi (0, 20, 40, 60, 80, 100, 120, 140 mg . kg-l gleby) na plonowanie i zawartość miedzi w łodygach, liściach, nasionach i korzeniach amarantusa odmiany Aztek. Określono plon części nadziemnych i korzeni. W materiale roślinnym oznaczono także zawartość miedzi. W wyniku badań stwierdzono, że miedź w dawce 100 mg . kg-l gleby powodowała ponad 10-procentowy spadek plonu analizowanych części roślin. Maksymalna dawka miedzi zastosowana w doświadczeniu (140 mg' kg-I gleby) spowodowała obniżenie plonu części nadziemnych i korzeni (łodyg 027,4 %, liści 028,6 %, nasion 043,9 % i korzeni 026,1 %). Zawartość miedzi w amarantusie uzależniona była od organu rośliny. Zdolność badanych części roślin do pobierania tego pierwiastka można uszeregować następująco: łodygi < liście < nasiona < korzenie. Przeprowadzona analiza statystyczna wykazała wiele istotnych ujemnych zależności pomiędzy zastosowaną dawką miedzi a plonem poszczególnych organów roślin amarantusa oraz dodatnich zależności pomiędzy zastosowaną dawką miedzi a jej zawartością w analizowanych częściach materiału roślinnego. Ze względu na dużą zdolność akumulacji miedzi przez amarantus jest celowe wprowadzenie tej rośliny do struktury zasiewów, głównie z przeznaczeniem na przemysłowe wykorzystania biomasy tej rośliny. Uprawa tego typu roślin może przyczynić się do zmniejszenia stanu degradacji chemicznej gleb zanieczyszczonych miedzią.

8

Propozycja technologii zupełnego zbioru biomasy z zanieczyszczonej gleby i jej wykorzystanie na cele energetyczne

Ulicny A., Koszel M.

Problemy Inżynierii Rolniczej

|

2007

|

R. 15, nr 2

37-42

PL

Zbiór - wyrywanie amarantusa wraz z korzeniami - wymaga dokładnej znajomości jego morfologicznych i fizycznych właściwości. Stwierdzono, że wysokość roślin wynosiła 0,75-1,48 m, lnu 0,65-1,3 m, grubość łodygi amarantusa 2-11,5 mm, lnu 0,5-3 mm, długość korzenia amarantusa 5-1,9 cm, lnu 60-100 cm. Siła potrzebna do wyrwania amarantusa wynosiła 1,5-1,8 kg, a lnu 0,5-0,8 kg. Porównując wyniki badań z lnem siewnym stwierdzono, że są podobne w zakresie wysokości roślin, grubości łodygi oraz siły potrzebnej do wyrwania. Większa siła potrzebna była podczas wyrywania amarantusa z powodu siewu w mulcz, dowodem czego jest krótki, rozgałęziony korzeń [Fabry 1957]. W przypadku większej liczby roślin na jednostce powierzchni oraz podczas siewu w mniejszym odstępie rzędów łodyga była cieńsza i mniej rozgałęziona oraz nastąpił rozrost korzenia głównego na niekorzyść korzeni bocznych. Również siła potrzebna do wyrywania była mniejsza przy większej liczbie roślin. Wyniki badań wskazują, że zbiór amarantusa można przeprowadzić wykorzystując maszyny i technologię do zbioru lnu. Ponadto roślinę tę można wykorzystać do celów energetycznych.

EN

Amaranthus plants take up the heavy metals from contaminated soils and cumulate these metals mostly in their root system. The technology of complete harvesting - uprooting of the whole amaranthus plants - needs the knowledge of their morphological and physical characteristics. Following parameters of amaranthus plants were measured and compared with the plants of cultivated flax, and respectively: plant height 0.75 - 1.48 m vs. 0.65 - 1.30 m; stem thickness 2.0 -11.5 mm vs. 0.5 - 3.0 mm; root length 5.0 -19.0 cm vs. 60-100 cm; uprooting strength 1.50 - 1.80 kg vs. 0.50 - 0.80 kg. In comparison with the sown flax, the amaranthus was similar in plant height and stem thickness. However, the strength of uprooting amaranthus plants was much higher as they were sparsely sown in unfilled soil of different fertility; thus the root system was relatively short but much branched. In the case of sowing larger number of plants per surface unit, at less distance between plants in a row, the stems were thinner and less branched at more intensively developed main (vertical) root, to disadvantage of the side roots; in such case the strength of plant uprooting was much less. Investigation results suggested the possibility of complete harvest of amaranthus plants with the use of machines and technology being applied at flax harvesting. Moreover, the whole biomass of amaranthus plants may be used as a renewable energy source.

9

Żywność bezglutenowa – legislacja i aspekty technologiczne jej produkcji

Hoffmann M., Jędrzejczyk H.

Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego

|

2007

|

nr 1

67-69

PL

W artykule dokonano przeglądu zagadnień prawnych dotyczących żywności bezglutenowej oraz składników recepturowych tego typu produktów. Podstawowymi surowcami wykorzystywanymi do produkcji żywności bezglutenowej są skrobie oraz mąki bezglutenowe - pszenna bezglutenowa, kukurydziana, ryżowa i ziemniaczana. Jako dodatki wzbogacające używane są ziarna (siemię lniane, ziarna dyni, sezamu, gryki, prosa), płatki zbożowe oraz orzechy. Częstym składnikiem jest też amarantus występujący w postaci surowego ziarna, poppingu i płatków.

EN

This work was carried out to analyse the composition of gluten-free products and legislation aspects concerning those group of food. Gluten-free wheaten and flours of corn, rice, potato are the most often used materials in production of his type of food. Natural enriching additives such as pumpkin grains, sesame, buckwheat, millet, also cereals and nuts are also used as well as amaranthus as raw grain, popping or flakes.

10

Efektywność procesu ekspandowania nasion w strumieniu gorącego powietrza

Konopko H.

Inżynieria Rolnicza

|

2005

|

R. 9, nr 11

243--249

PL

Badania procesu ekspandowania nasion amarantusa w pionowym przewodzie pneumatycznym wykonano w warunkach zapewniających otrzymanie produktu wysokiej jakości. Parametry procesu wyznaczono w symulacji komputerowej. Określono wpływ wielkości nasion oraz ich wilgotności na efektywność procesu. Najwyższą efektywność otrzymano dla nasion największych o wilgotności 14 %.

EN

The tests of expanding amaranth seeds in a vertical pneumatic duct were carried out under conditions ensuring hi8gh quality of the final product. The parameters of expanding process were determined by computer simulation. The effect of seeds’ size and moisture content on effectiveness of the process was determined. The highest effectiveness was obtained for largest seeds of 14% moisture content.

11

Badanie wpływu wilgotności ziaren amaranthusa na efekt ich zgniatania

Diakun J., Kaczor A.

Inżynieria Rolnicza

|

2005

|

R. 9, nr 9

43--49

PL

Standardową metodą rozdrabiania zbóż na mąkę jest ich przemiał na wlewniku walcowym. Badaniom na zgniatanie poddano pojedyncze nasiona amarantusa o różnej wilgotności w zakresie od 10 do .16%. Mierzono siłę zgniatania i obserwowano zachowanie się nasion w trakcie zgniatania Porównano zachowanie się nasion amaratusa z ziarnem pszenicy o standardowej wilgotności przemiałowej.

EN

Standard method of crushing the grains into flour is their grinding in the cylindrical pourer. Individual amaranthus seeds of different humidity from 10 to 16% were subjected to the crushing tests. The crushing force was measured and the behaviour of seeds while crushing was observed. The behaviour of amaranthus seeds was compared with the wheat grain of standard milling humidity.

12

Wykorzystanie komputerowej analizy obrazu w pomiarach geometrii ekspandowanych nasion amarantusa

Zapotoczny P., Markowski M., Konopko H.

Inżynieria Rolnicza

|

2003

|

R. 7, nr 7

227--236

PL

Amarantus (szarłat spożywczy) jest rośliną bardzo cenną ze względu na swój skład chemiczny. Nasiona mogą być spożywane w postaci surowych nasion, mąki oraz jako „popping” poddane procesom termicznym (np.: ekspandowaniu). Ważną cechą określającą jakość gotowego produktu po ekspandowaniu oprócz składu chemicznego, barwy jest ich geometria. W pracy zaprezentowano metodykę pomiarów wielkości geometrycznych z wykorzystaniem komputerowej analizy obrazów. Omówiono wpływ procesu ekspandowania na zmianę podstawowych wymiarów geometrycznych oraz współczynników kształtu nasion amarantusa.

EN

Amaranth - for its chemical composition - is a valuable food plant. The amaranth seeds may be consumed raw (without any processing), as a meal or "popping" - after thermal treatment, e. g. by expanding. An impotrant feature determining the quality of amaranth seeds after expanding, apart from chemical composition and colour is their geometry. Paper presented the methods to measuring geometrical values with the use of computer image analysis. The effects of expanding process on the changes in basic geometrical dimensions and shape coefficients of amaranth seeds were discussed.

13

Wpływ warunków ekspandowania na mechaniczne właściwości nasion amarantusa

Markowski M., Zapotoczny P., Ratajski A., Konopko H.

Inżynieria Rolnicza

|

2003

|

R. 7, nr 7

93--100

PL

Przedstawiono wyniki badań wpływu temperatury powietrza oraz masowego wydatku ekspandowanych nasion amarantusa na przebieg testów osiowego ściskania pojedynczych nasion oraz warstwy nasion w komorze Kramera. Otrzymane wyniki świadczą o tym, że wraz ze wzrostem temperatury ekspandowania nasiona staja się „słabsze”, tzn. doznają określonych odkształceń liniowych przy mniejszych wartościach obciążenia. Natomiast wpływ masowego wydatku surowca na właściwości mechaniczne ekspandowanych nasion amarantusa nie jest jednoznaczny.

EN

Paper presented the experimental results concerning the effect of air temperature and mass output of expanded amaranth seeds on the course of axial compression tests of single seeds and seed beds in the Kramer's chamber. It was stated that along with increase of expanding temperature the seeds became "weaker", i. e. they sustain determined linear deformations at smaller loads applied. However, the influence of mass output of the material on mechanical features of expanded amaranth seeds was not unique.

14

Wpływ warunków ekspandowania na barwę nasion amarantusa

Zapotoczny P., Markowski M., Konopko H.

Inżynieria Rolnicza

|

2003

|

R. 7, nr 7

237--245

PL

W pracy przedstawiono wpływ procesu ekspandowania na zmianę wyróżników barwy nasion amarantusa. Przyjęto, iż barwa jest jednym z ważniejszych parametrów oceny jakości produktów poddanych procesom termicznym. Do pomiaru zmiany barwy wykorzystano spektrofotometr MiniScan XL Plus. Barwa zapisywana była za pomocą składowych Lab* a na ich podstawie wyliczono indeksy barwy: WI, YI, ΔE*, ΔH*, ΔC*. Najlepszą barwą charakteryzowały się nasiona ekspandowane w temperaturze 290 C oraz niektóre grupy w 330°C przy wysokim początkowym strumieniu masy nasion.

EN

Paper dealt with the effect of expanding process on the changes in colur indices of amaranth seeds. It was assumed that colour is one of the most important parameters to assess the quality of products exposed to thermal processing. Spectrophotometer Miniscan XL Plus was used to measuring of the colour changes. Colour was recorded by means of Lab* components and on this basis the colur indices (WI, YI, ΔE*, ΔH*, ΔC*) were computed. The best colour was obtained by seeds expanded at the temperature of 290°C and some groups at 330°C, at high initial stream of the seed mass.

15

Wpływ położenia przewodu na efektywność ekspandowania nasion amarantusa podczas transportu pneumatycznego

Konopko H.

Problemy Inżynierii Rolniczej

|

2001

|

R. 9, nr 2

29-36

PL

Wyniki badań wykazały, że położenie przewodu, w którym zachodzi ekspandowanie nasion amarantusa w warunkach transportu pneumatycznego ma znaczący wpływ zarówno na gęstość usypową produktu, jak i intensywność wymiany ciepła i masy pomiędzy powietrzem i nasionami. Istnieje więc korelacja efektywności procesu oraz intensywności tej wymiany. Pionowe położenie przewodu zapewnia uzyskanie mniejszej gęstości usypowej produktu w porównaniu z poziomym. Jednak istnieją takie warunki prowadzenia procesu (wysoka temperatura powietrza, duża wilgotność nasion), dla których ta różnica jest mała.

EN

The results if investigations proved that the position of pipeline signifacantly influenced both, the efficiency of expanding amatanth seeds during their pneumatic conveying and the intensity of head and mass transfer between air and seeds. Thus, there exists a correlation between the process efficiency and intensity of that transfer. Vertical position of the pipeline assures smaller bulk density of the product than the horizontal position. Neverthless, there exist such conditions of conducting the process (high air temperature, high moisture cintsnt of seeds), at which this difference is small.

16

Wpływ dodatku amarantusa na jakość wybranych wyrobów ciastkarskich

Sucharzewska D., Nowakowska K.

Zeszyty Naukowe. Chemia Spożywcza i Biotechnologia / Politechnika Łódzka

|

2000

|

Z. 64

51-66

PL

Badano wpływ dodatku mąki z nasion Amarantus cruentus na właściwości wypiekowe trzech typów mąk pszennych przeznaczonych do wypieku wyrobów ciastkarskich. Określono właściwości fizykochemiczne i charakterystyki kleikowania mąk pszennych, mąki z nasion amarantusa oraz mieszanek mąk pszennych z udziałem mąki z amarantusa. Dokonano oceny fizykochemicznej i organoleptycznej bułeczek drożdżowych i ciastek kruchych z dodatkiem mąki z nasion amarantusa w dniu wypieku i w czasie ich przechowywania. Stwierdzono wpływ dodatku mąki z nasion amarantusa na ilość wymywanego glutenu, lepkość maksymalną kleiku mącznego oraz zmiany temperatur kleikowania skrobi. Korzystne cechy organoleptyczne, przedłużona świeżość oraz możliwość uzupełnienia wyrobów w szereg cennych składników odżywczych wskazują na celowość stosowania dodatku mąki z nasion amarantusa (A. cruentus) w produkcji ciasta drożdżowego w ilości nie większej niż 6%, a do ciasta kruchego 4%.

EN

The effect of addition of flour from Amarantus cruentus seeds on baking properties of 3 kinds of wheat flour for confectionery was investigated. Physico-chemical and Theological properties pastes of wheat flour, from amarantus seeds and mixtures of wheat flour with a 2, 4 and 6% addition of amarantus flour were defined. A physico-chemical and organoleptic evaluation of buns and cookies with the addition of amarantus flour on the day of their baking and during their storage was made. It has been stated that the addition of flour from amarantus seeds affects the amount of washed out gluten, maximum viscosity paste of wheat flour and pasting temperature of starch. Good organoleptic characteristics, prolonged freshness as well as the possibility of adding to products a number of valuable nutrients make it advisable to add flour from amarantus seeds (A. cruentus) in the production of yeast dough in an amount up to 6% and in the production of short cakes up to 4%.

17

Wpływ wielkości nasion amarantusa na gęstość usypową produktu otrzymanego w procesie ich ekspandowania podczas transportu pneumatycznego

Konopko H.

Problemy Inżynierii Rolniczej

|

2000

|

R. 8, nr 2

27-34

PL

Analiza danych literaturowych wykazała, że problem wpływu wielkości nasion na ich objętość bądź gęstość usypową po procesie ekspandowania nie został dotąd rozstrzygnięty. Przedstawione w pracy wyniki dowodzą, że najkorzystniejszą, najmniejszą gęstość usypową produktu uzyskano przy ekspandowaniu najmniejszych nasion, zaś największą - przy ekspandowaniu największych nasion. Największe efekty termiczne towarzyszyły procesowi ekspandowania najmniejszych nasion. Podstawową przyczyną takiego zachowania najmniejszych nasion jest ich największa względna powierzchnia.

EN

From the literature data review it is known that the question of seed size effect on their volume or bulk density after expanding process still remains without answer. The experimental results presented in this paper proved that the most adventageous, least bulk density of product could be achieved at expanding the smallest seeds, whereas the highest bulk density - at expanding largest seeds. The strongest thermal effect were connected with the process of smallest seeds expanding. Such a behaviour of the smallest seeds resulted mainly from their largest relative surface.

18

Nietolerancja glutenu

Bartnik M.

Przemysł Spożywczy

|

1999

|

T. 53, nr 7

33-34

PL

W artykule przedstawiono niektóre ważniejsze problemy dotyczące celiakii (m.in. toksyczność białek prolaminowych, produkty bezglutenowe i problemy legislacyjne, wykorzystanie owsa, gryki i amarantusa w diecie bezglutenowej).

EN

Aspects of coeliac disease are discussed from the viewpoint of different problems connected with the dietetic therapy (e.g. toxicity of prolamins, gluten-free products and legal problems, oats, buckwheat and amaranthus in gluten-free diets).