Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Cyrkulacja atmosferyczna w badaniach polskich klimatologów

Niedźwiedź Tadeusz, Łupikasza Ewa

Przegląd Geofizyczny

|

2019

|

Z. 1-2

107--166

PL

Opracowanie przedstawia kierunki najważniejszych badań polskich klimatologów w zakresie klimatologii synoptycznej, której zadaniem jest badanie różnych form cyrkulacji atmosfery oraz ich wpływu na warunki klimatyczne. Początki rozwoju tego działu klimatologii w Polsce sięgają początku XX wieku. Natomiast intensywny rozwój badań nastąpił po II wojnie światowej. W Polsce do tych badań stosowane były następujące klasyfikacje typów cyrkulacji: liczbowa klasyfikacja typów cyrkulacji i typów pogody J. Lityńskiego (1962, 1969), subiektywna typologia Osuchowskiej-Klein (1973, 1991), automatyczna klasyfikacja typów cyrkulacji dla półkuli północnej Ustrnula (1997) oraz klasyfikacja Piotrowskiego (2009). Była też używana makroskalowa klasyfikacja „Grosswetterlagen” wg Hessa i Brezowsky’ego (1952, 1977) dla Europy Środkowej. Do typologii regionalnych należy kalendarz typów cyrkulacji dla Polski południowej (Niedźwiedź 1981), dla regionu lubelskiego (Bartoszek 2015) oraz dla obszaru Sudetów (Ojrzyńska 2012). Wśród wskaźników cyrkulacji stosowano NAO, makrotypy cyrkulacji środkowotroposferycznej (poziom 500 hPa) opracowane przez meteorologów rosyjskich Wangenheima (1935, 1946) i Girsa (1964, 1981), indeksy cyrkulacji strefowej Ws i południkowej Wp Lityńskiego (1969) oraz wskaźnik Niedźwiedzia (1981, 2019): wskaźnik cyrkulacji zachodniej – Wi, cyrkulacji południowej – Si oraz cykloniczności – Ci. Szereg prac dotyczy występowania mas powietrznych i frontów atmosferycznych. Badano wpływ cyrkulacji atmosfery na wybrane elementy klimatu. Najwięcej opracowań dotyczy genezy dużych opadów atmosferycznych wywołujących powodzie.

EN

This paper presents most important directions of research that were undertaken by polish climatologist in the field of synoptic climatology which analyses various forms of atmospheric circulation and their impact on climate. Initial research in the field of synoptic climatology dates back in early 20th century while fast development of the research took place after the II World War. Several classification of circulation types constituted the basis of polish synoptic climatology, including quantitative classification of circulation types and weather types by Lityński (1962, 1969), subjective typology by Osuchowska-Klein (1973, 1991), automatic classification of circulation types for Norther Hemisphere by Ustrnul (1997) and objective classification by Piotrowski (2009). „Grosswetterlagen” macroscale classification after Hess and Brezowsky (1952, 1977) for Central Europe was also used. Regional typologies include: the calendar of circulation types for Southern Poland (Niedźwiedź 1981), Lublin region (Bartoszek 2015) and for the Sudetes (Ojrzyńska 2012). The most frequently used circulation indices included: NAO, macro types of mid-tropospheric circulation developed by Russian meteorologists Wangenheim (1935, 1946) and Girs (1964, 1981), zonal Ws and meridional Wp circulation indices by Lityński (1969) and circulation indices by Niedźwiedź (1981, 2019): zonal circulation index – Wi, meridional circulation index – Si and cyclonicity index – Ci. A lot of works concerned air masses and atmospheric fronts. The research was undertaken on the influence of atmospheric circulation on selected climate elements. Most studies concerned the origin of heavy precipitation causing floods.

2

Wybrane uwarunkowania synoptyczne intensywnej tornadogenezy w Europie w latach 1998-2013

Wieczorek L., Podstawczyńska A.

Przegląd Geofizyczny

|

2018

|

Z. 1-2

69--87

PL

Głównym celem pracy było wyróżnienie rodzajów sytuacji synoptycznych, podczas których występowało zjawisko intensywnej tornadogenezy. Dodatkowym celem opracowania było wskazanie położenia geograficznego obszarów pochodzenia mas powietrza, w jakich formowały się najsilniejsze trąby powietrzne w skali Fujity (F3 i F4) oraz analiza częstości adwekcji z wyznaczonych obszarów źródłowych. Baza danych niniejszej pracy składała się z części ogólnej (w pełni zweryfikowane raporty European Severe Weather Database o liczbie, sile i miejscu wystąpienia trąb powietrznych w latach 1998-2013 – 1 772 trąb powietrznych z obszaru Europy, w tym 102 przypadki w granicach Polski) oraz bazy wyselekcjonowanej, zawierającej dane m.in. o trąbach powietrznych występujących w trakcie zjawiska intensywnej tornadogenezy, towarzyszących im dolnych i górnych sytuacjach synoptycznych (mapy z archiwum www.wetter3.de), 72-godzinnych trajektoriach wstecznych mas powietrza napływających nad miejsce wystąpienia trąb powietrznych o sile F3 i F4 (wykorzystano model NOAA HYSPLIT 4.1). Zjawisko intensywnej tornadogenezy zdefiniowano jako wystąpienie co najmniej dwóch trąb powietrznych w ciągu 12 godzin w miejscach oddalonych od siebie maksymalnie o 150 km lub wystąpienie trąb powietrznych jako sekwencji zjawiska podążającego za frontami atmosferycznymi. Kryterium procesu intensywnej tornadogenezy spełniło 40% (718) trąb powietrznych w badanym okresie. Wyróżniono trzy główne sytuacje synoptyczne w dniach intensywnej tornadogenezy, tj. z frontami atmosferycznymi (51%), bezfrontowe (44%), z frontogenezą, frontolizą oraz frontami górnymi (5%). Łącznie główne sytuacje synoptyczne podzielono na 28 typów, z czego front chłodny oraz zatoka niskiego ciśnienia najczęściej towarzyszyły zjawisku intensywnej tornadogenezy. Silne trąby powietrzne o prędkości wiatru powyżej 250 km/h (F3 i F4) stanowiły tylko 3% (46) przypadków w badanym okresie. Analiza szlaków przemieszczania się mas powietrza trzy doby przed adwekcją nad miejsce obserwacji silnych trąb powietrznych wykazała przewagę powietrza morskiego nad kontynentalnym na poziomach 2 500 m i 5 000 m, a kontynentalnego nad morskim na wysokości 500 m. Wyróżniono szesnaście geograficznych obszarów pochodzenia mas powietrza 72-godz. przed napływem nad miejsca intensywnej tornadogenezy w Europie, ograniczonych równoleżnikami 25°N i 57°N oraz południkami 70°W i 25°E. Morze Śródziemne, środkowa i wschodnia część północnego Atlantyku i Półwysep Bałkański to obszary, które najczęściej zasilały adwekcje nad miejsca intensywnej tornadogenezy.

EN

The main purpose of this study was to distinguish types of synoptic situations corresponding to the intense tornadogenesis. An additional objectives of the study were to indicate the geographical location of air masses source in which the intense tornado (F3 and F4, Fujita scale) were formed, and analysis of the frequency of air masses fetch from the designated source areas. The database of this work consisted of a general part (entirely verified reports of the European Severe Weather Database on the number, strength and location of tornadoes in 1998-2013, i.e. 1 772 tornadoes from Europe, including 102 cases within Poland) and a selected database containing the data: about tornadoes occurring during the intense tornadogenesis, accompanying lower and upper synoptic situations (maps from the archive www.wetter3.de), 72-hour backward trajectories of air masses fetch over the site of the intense tornados F3 and F4 (using NOAAHYSPIT 4.1 model). The phenomenon of the intense tornadogenesis was defined in this study as the occurrence of two tornadoes within 12 hours at least in the sites located up to 150 km or the occurrence of tornadoes as a sequence of phenomena following the atmospheric fronts. There were 40% (718) cases of tornadoes within the intense tornadogenesis in analyzed period. Three main synoptic situations were distinguished in the days of intense tornadogenesis, i.e. with atmospheric fronts (51%), without atmospheric fronts (44%), with frontogenesis, frontolysis and upper fronts (5%). In total, the main synoptic situations were divided into 28 types, of which the cold front and the trough most often corresponded to the phenomenon of intense tornadogenesis. The intense tornadoes with wind speeds above 250 km/h (F3 and F4) occurred in 3% (46) cases in the analyzed period. Analysis of the 3-day air masses backward trajectories revealed the dominance of maritime air masses at 2 500 m and 5 000 m levels, and the continental air masses at 500 m level within the intense tornadoes occurrences. There were 16 geographical sources of air masses fetch over of the site of intense tornadogenesis in Europe, limited by latitudes of 25°N and 57°N and longitudes of 70°W and 25°E. Mediterranean Sea, the central and the eastern part of the North Atlantic, Balkan Peninsula are the areas that most often supplied air masses fetch over the sites of the intense tornadogenesis.

3

Spatial Distribution of Carbonaceous Aerosol in the Southeastern Baltic Sea Region (Event of Grass Fires)

Dudoitis V., Byčenkienė S., Plauškaitė K., Bozzetti C., Fröhlich R., Mordas G., Ulevičius V.

Acta Geophysica

|

2016

|

Vol. 64, no. 3

711--731

EN

The aerosol chemical composition in air masses affected by large vegetation fires transported from the Kaliningrad region (Russia) and southeast regions (Belarus and Ukraine) during early spring (March 2014) was characterized at the remote background site of Preila, Lithuania. In this study, the chemical composition of the particulate matter was studied by high temporal resolution instruments, including an Aerosol Chemical Speciation Monitor (ACSM) and a seven-wavelength aethalometer. Air masses were transported from twenty to several hundred kilometres, arriving at the measurement station after approximately half a day of transport. The concentration-weighted trajectory analysis suggests that organic aerosol particles are mainly transported over the Baltic Sea and the continent (southeast of Belarus). Results show that a significant fraction of the vegetation burning organic aerosol is transformed into oxidised forms in less than a half-day. Biomass burning aerosol (BBOA) was quantified from the ACSM data using a positive matrix factorization (PMF) analysis, while its spatial distribution was evaluated using air mass clustering approach.

4

Występowanie dni upalnych w Bydgoszczy w latach 2005–2008 w różnych masach powietrza i ich wpływ na wybrane wskaźniki biotermiczne

Więcław M., Okoniewska M.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2015

|

Vol. 24, No. 1

67--78

PL

Celem opracowania jest określenie częstości występowania dni upalnych w Bydgoszczy w latach 2005–2008 oraz rozpoznanie związków między ich występowaniem a rodzajem mas powietrza. Do analizy wykorzystano dane z automatycznej stacji meteorologicznej zlokalizowanej przy Instytucie Geografii Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Na podstawie cogodzinnych średnich wartości temperatury powietrza, wilgotności względnej powietrza, promieniowania słonecznego i prędkości wiatru obliczono wskaźniki biotermiczne: uniwersalny wskaźnik obciążenia cieplnego (UTCI, °C) oraz wskaźnik parności (W_Sult). Rodzaje mas powietrza w dniach upalnych określono na podstawie analizy dolnych map synoptycznych, publikowanych przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Uwzględniono podział mas powietrza na: arktyczne (PA), polarne morskie świeże (PPm), polarne morskie ciepłe (PPmc), polarne morskie stare (PPms), polarne kontynentalne (PPk) i zwrotnikowe (PZ). Lipiec wyróżnia się jako miesiąc z największymi wartościami uniwersalnego wskaźnika obciążenia cieplnego. We wrześniu oraz sierpniu wartości wskaźnika są najmniejsze. Analiza wskazuje, że jedynie w lipcu, w dniach upalnych, w godzinach okołopołudniowych notowany jest silny stres ciepła, ponadto w tym miesiącu z największą częstością występuje umiarkowany stres ciepła. W miesiącu tym, w dniach upalnych, w godzinach okołopołudniowych w blisko 20% przypadków panowały warunki umiarkowanie parne, a w około 5% występowała duża intensywność parności. Najmniejsza parność występuje w maju i sierpniu. Zdecydowana większość dni upalnych występowała w masie powietrza zwrotnikowego i powietrza polarnego kontynentalnego. Najmniej korzystne warunki biotermiczne występowały w czasie dni upalnych uwarunkowanych napływem powietrza zwrotnikowego. Znacznie łagodniejsze warunki obserwowano w czasie dni upalnych z adwekcją PPms i PPmc.

EN

The aim of the paper is to assess the appearance of hot days in Bydgoszcz during the period 2005–2008 and to recognize the relations between their occurrence and different kinds of air masses. Data from automatic meteorological station, located at Institute of Geography by Kazimierz Wielki University, were used. Based on every hour average values of temperature, relative humidity, global solar radiation and wind speed, the biothermical indices were calculated: Universal Thermal Climate Index (UTCI, °C) and Index of Sultriness (W_Sult). The air masses were determined on the basis of the lower synoptic maps, published by Institute of Meteorology and Water Management. The air masses were divided into: arcitc air (PA), polar maritime fresh (PPm), polar maritime warm (PPmc), polar maritime old (PPms), polar continental (PPk) and tropical (PZ). July is a month with the highest values of Universal Thermal Climate Index, and September and August characterize the lowest values of UTCI. Only in July, during noon hours strong heat stress is noted and the moderate heat stress occurs with the highest frequency. In this month moderate sultriness appears during 20% cases and the strong sultriness occurs during 5% cases. The lowest sultriness is noted in May and August. The hottest days appear during inflow of tropical and polar continental air masses. Days with tropical air characterize the worst biothermal conditions. The best biothermal conditions, with small sultriness, occur during advection of polar maritime old and polar maritime warm air masses.

5

Spatial analysis of air masses backward trajectories in order to identify distant sources of fine particulate matter emission

Godłowska J., Hajto M. J., Tomaszewska A. M.

Archives of Environmental Protection

|

2015

|

Vol. 41, no. 2

28--35

EN

The paper presents a method of identifying distant emission sources of fine particulate matter PM2.5 affecting significantly PM2.5 concentrations at a given location. The method involves spatial analysis of aggregate information about PM2.5 concentrations measured at the location and air masses backward trajectories calculated by HYSPLIT model. The method was examined for three locations of PM2.5 measurement stations (Diabla Góra, Gdańsk, and Katowice) which represented different environmental conditions. The backward trajectories were calculated starting from different heights (30, 50, 100 and 150 m a. g. l.). All points of a single backward trajectory were assigned to the PM2.5 concentration corresponding to the date and the site of the beginning of trajectory calculation. Daily average concentrations of PM2.5 were used, and in the case of Gdańsk also hourly ones. It enabled to assess the effectiveness of the presented method using daily averages if hourly ones were not available. Locations of distant sources of fine particulate matter emission were determined by assigning to each grid node a mean value of PM2.5 concentrations associated with the trajectories points located within the so-called search ellipse. Nearby sources of fine particulate matter emission were eliminated by filtering the trajectories points located close to each other (so-called duplicates). The analyses covered the period of January-March 2010. The results indicated the different origin of air masses in the northern and southern Poland. In Diabla Góra and Gdańsk the distant sources of fine particulate matter emission are identified in Belarus and Russia. In Katowice the impact of the Belarusian PM2.5 emission sources was also noted but as the most important fine particulate matter emission sources were considered those located in the area of Romania, Hungary, Slovakia and Ukraine.

PL

W pracy zaprezentowano metodę rozpoznawania odległych źródeł emisji pyłu drobnego PM2.5, polegającą na przestrzennej analizie łącznej informacji o imisji PM2.5 oraz o wstecznych trajektoriach mas powietrza, obliczonych za pomocą modelu HYSPLIT. Trajektorie wsteczne obliczono startując z wysokości 30, 50, 100 i 150 m n.p.g., dla trzech lokalizacji stacji pomiarowych stężeń PM2.5 (Diabla Góra, Gdańsk, Katowice), reprezentujących różne warunki środowiskowe. Wszystkim punktom pojedynczej trajektorii wstecznej przyporządkowano stężenie PM2.5 odpowiadające dacie startu obliczeń tej trajektorii. Użyto dobowych średnich stężeń PM2.5, a w przypadku Gdańska dodatkowo także godzinnych średnich, co umożliwiło ocenę skuteczności przedstawionej metody. Położenie odległych źródeł emisji pyłu drobnego zostało określone poprzez interpolację danych punktowych trajektorii do regularnej siatki przy zastosowaniu metody metryki danych. Każdemu węzłowi siatki przypisano wartość średnią obliczoną ze stężeń PM2.5 przyporządkowanych punktom trajektorii znajdujących się w obrębie tzw. elipsy wyszukiwania. Przed obliczeniem wartości średniej ukryto część danych, eliminując w ten sposób bliskie źródła emisji pyłu drobnego. Analizy objęły okres styczeń-marzec 2010 roku. Wyniki wskazały na odmienne pochodzenie mas powietrza w północnej i południowej Polsce. W Diablej Górze i Gdańsku odległe źródła emisji pyłu drobnego rozpoznano głównie w Białorusi i Rosji. W Katowicach również zaznaczył się wpływ źródeł białoruskich, ale jako najbardziej istotne odległe źródła emisji PM2.5 uznano te zlokalizowane na obszarze Rumunii, Węgier, Słowacji i Ukrainy.

6

Lidar observations of volcanic dust over Polish Polar Station at Hornsund after eruptions of Eyjafjallajokull and Grimsvotn

Karasiński G, Posyniak M, Bloch M, Sobolewski P, Małarzewski Ł., Soroka J

Acta Geophysica

|

2014

|

Vol. 62, no. 2

316--339

EN

Two significant volcanic eruptions, i.e., Eyjafjallajökull (April-May 2010) and Grímsvötn (May 2011) took place recently in Iceland. Within a few days after eruptions, layers of high aerosol concentration have been observed by multiwavelength lidar of the Polish Polar Station at Hornsund, Svalbard. Measurements of the aerosol’s optical properties indicated a possible presence of volcanic ash transported over the Station. The latter presumption was confirmed by the computed backward trajectories of air masses, showing their paths passing over the location of volcanoes.

7

Dni przymrozkowe w Warszawie (1976-2005)

Lisowska M.

Przegląd Geofizyczny

|

2013

|

Z. 1-2

55--65

PL

Na podstawie wartości temperatury maksymalnej i minimalnej z trzydziestolecia 1976-2005, z dwóch stacji meteorologicznych w Warszawie – peryferyjnej na Okęciu i śródmiejskiej na Uniwersytecie Warszawskim – obliczono średnią miesięczną liczbę dni przymrozkowych (z temperaturą minimalną poniżej 0°C i maksymalną powyżej 0°C), a także wyznaczono okres ich występowania w ciągu roku. Na podstawie zmodyfi kowanego Kalendarza typów cyrkulacji według Lityńskiego i danych o masach powietrznych określono prawdopodobieństwo pojawiania się przymrozków podczas dni o określonych typach cyrkulacji i adwekcji poszczególnych mas powietrznych. Dni przymrozkowe występują od października do kwietnia, a sporadycznie także we wrześniu i maju. Są najczęstszymi dniami charakterystycznymi w Warszawie, najwięcej jest ich w marcu, a najmniej w październiku i kwietniu. Długość okresu przymrozkowego jest o ponad 25 dni dłuższa na stacji peryferyjnej niż na śródmiejskiej. Największe prawdopodobieństwo wystąpienia przymrozków jest związane z adwekcją powietrza arktycznego oraz polarnego kontynentalnego. Na Okęciu zaobserwowano wyraźną zależność występowania dni przymrozkowych od typu cyrkulacji. Na stacji śródmiejskiej warunki lokalne modyfikują znacząco wpływ cyrkulacji na pojawianie się przymrozków.

EN

On the basis on daily values of maximum and minimum temperature from years 1976-2005 of the two weather stations in Warsaw – Okęcie and the University – calculated average monthly number of frost days (with a minimum temperature below 0°C and maximum over 0°C) and determination the periods of their occurrence during the year. Atmospheric circulation was characterized by using modified Calendar of circulation types after Lityński and air masses. Then was determined its influence on occurrence of frost days. In addition has been calculated probability of exceeded certain values of minimum air temperature during the frost days in each air mass. The results are presented as a cumulative distribution function. Frost days during the year are most common in March. Approximately half days in this month is frostiness. Frost days are related with anticyclonic types and airflow from eastern sector. The highest probability of their occurrence is in arctic and continental polar air masses.

8

Dobowy przebieg całkowitego promieniowania słonecznego i temperatury powietrza w Bydgoszczy w zależności od rodzaju masy powietrza

Więcław M.

Ekologia i Technika

|

2011

|

R. 19, nr 1

43-48

PL

Celem pracy jest analiza dobowej zmienności całkowitego promieniowania słonecznego i temperatury powietrza w Bydgoszczy w zależności od rodzaju masy powietrza. Badania przeprowadzono dla miesięcy charakterystycznych dla poszczególnych pór roku, tj. dla stycznia, kwietnia, lipca i października. Wykorzystano wyniki pomiarów meteorologicznych prowadzonych w odstępach trzydziestominutowych w okresie lat 2003-2007. Dane te pochodziły z automatycznej stacji pomiarowej, funkcjonującej na terenie Instytutu Geografii UKW w zachodniej części Bydgoszczy. Rodzaje mas powietrza określono na podstawie analizy codziennych dolnych map synoptycznych Europy z godziny 00:00 czasu uniwersalnego skoordynowanego (UTC), zamieszczanych w Codziennym Biuletynie Meteorologicznym IMGW. Uwzględniono podział mas powietrza na: arktyczne (PA), polarne morskie świeże (PPm), polarne morskie ciepłe (PPmc), polarne morskie stare (PPms), polarne kontynentalne (PPk) i zwrotnikowe (PZ). Badania prowadzono jedynie dla dni z pogodą wewnątrz-masową, kiedy przez całą dobę masa powietrza nie zmieniała się.

EN

The aim of the paper was to investigate the daily course of global solar radiation and air temperature in Bydgoszcz (in January, April, July, October) depending on kind of air mass. The study was based on the data collected from 2003 to 2007 by automatic station, situated in the west side of Bydgoszcz. Air masses was specified on the base of surface synoptic charts of Europe from 00:00 UTC, published in Daily Meteorological Bulletin of IMGW.

9

Dobowy przebieg wybranych wskaźników biometeorologicznych w różnych masach powietrza w Bydgoszczy

Bąkowska M., Więcław M.

Ekologia i Technika

|

2009

|

R. 17, nr 2

53-59

PL

Celem pracy jest charakterystyka zmienności cyklu dobowego warunków biometeorologicznych w różnych masach powietrza w Bydgoszczy w miesiącu styczniu i lipcu. Do analizy wykorzystano wartości półgodzinne elementów meteorologicznych dla obu miesięcy, pochodzących z automatycznej stacji pomiarowej, funkcjonującej na terenie Instytutu Geografii UKW w zachodniej części Bydgoszczy. Na podstawie danych obliczono wskaźniki biometeorologiczne: wskaźnik temperatury odczuwalnej (STI), wskaźnik stresu termofizjologicznego (PhS), wskaźnik przewidywanej termoizolacyjności odzieży (Iclp), tylko dla stycznia) i wskaźnik dopuszczalnego poziomu aktywności ruchowej (MHR, tylko dla lipca), a następnie wybierając dni z określonymi masami powietrza obliczono wartości średnie wymienionych wskaźników. Uwzględniono podział mas powietrza na: arktyczne (PA), polarne morskie świeże (PPm), polarne morskie ciepłe (PPmc), polarne morskie stare (PPms), polarne kontynentalne (PPk) i zwrotnikowe (PZ). Przeprowadzono analizę średnich dobowych wartości oraz przebiegów dobowych wskaźników biometeorologicznych w różnych masach powietrza. Określono również częstość odczuć cieplnych występujących w różnych rodzajach mas powietrza na podstawie wskaźnika temperatury odczuwalnej (STI).

EN

The aim of the paper was to investigate the daily course of chosen biometeorological indices in different air masses in Bydgoszcz in January and July. On the basis of the data collected from 2002 to 2007 by automatic meteorological station, situated in the west side of Bydgoszcz, STI (Subjective Temperature Index), PhS (Physiological Strain), Iclp (Insulation Predicted) and MHR (Accepted level of physical activity) was calculated. Six kinds of air masses were assumed: arctic air (PA), maritime polar air (PPm), old-maritime polar air (PPrns), warm-maritime polar air (PPmc), Continental polar air (PPk) and tropical air (PZ).

10

Związek między stężeniem dwutlenku siarki i dwutlenku azotu w powietrzu atmosferycznym a rodzajem napływających mas powietrza w Ursynowie SGGW

Rozbicka K., Kleniewska M.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2007

|

Vol. 16, No. 3

66--73

EN

This work shows description of the state of air pollution by sulphur dioxide and nitrogen dioxide in different air mass on Ursynów WULS station. There are two main purposes in this work. First purpose is to calculate the value of SO2 and NO2 concentration in station Ursynów WULS in dependence on inflowing air mass. Second purpose is to calculate the relations between concentration of SO2 and NO2 in the air and some basic meteorological elements such as air temperature and relative humidity, wind velocity and rain fall. The studies covered the period of April 2001 to September 2006.

11

Częstość występowania mas powietrza w rejonie Poznania w latach 1965-1990

Buchert L.

Przegląd Geofizyczny

|

2006

|

Z. 3-4

237-243

PL

Artykuł przedstawia wyniki analizy częstości głównych mas powietrza nad Poznaniem w wieloleciu 1965-1990. Wyniki uzyskane na podstawie analizy codziennych map synoptycznych z wymienionego okresu, publikowanych w Codziennych Biuletynach Synoptycznych IMGW (do 1978 roku - Biuletynie Synoptycznym PIHM) przedstawiono w postaci tabelarycznej. Obszar objęty analizą ograniczają południki 15-20°E i równoleżniki 5O-55°N. W opracowaniu uwzględniono wszystkie rodzaje mas powietrza, które w badanym okresie pojawiały się nad Wielkopolską. Określono częstość mas powietrza w ciągu roku, ciepłej i chłodnej pory roku oraz w poszczególnych miesiącach. W okresie 1965-1990 odnotowano w rejonie Poznania 10 rodzajów mas powietrza, należących do 3 głównych typów genetycznych. Do mas powietrza polarnego (PP) zaliczono: PPm, PPmc, PPms i PPk; do mas powietrza arktycznego (PA) zaliczono: PA, PAs i PAm, a do mas powietrza zwrotnikowego (PZ): PZ, PZs oraz PZm. Analiza częstości mas powietrza wskazuje na zdecydowaną przewagę mas powietrza polarnego. W badanym okresie 25-letnim masy powietrza polarnego zaobserwowano w 84% przypadków, przy czym aż 72,2% stanowią masy polarne morskie (PPm). W tym samym czasie masy powietrza polarnego kontynentalnego (PPk) pojawiły się w 11,8% przypadków a masy powietrza arktycznego w 14,3%. Najrzadziej odnotowano masy powietrza zwrotnikowego; zaledwie w 1,7% przypadków były to masy PZ.

EN

This article presents the results of the analysis of frequencies of the major air mass types over Poznań area within a multiyear period of 1965-1990. The results were obtained through the analysis of daily synoptic weather maps from the mentioned period and presented in tables. Atmospheric situations analysis was done according to the published weather maps timed at 00 GMT, printed in Daily Meteorological Bulletin of lMWM (up to 1978 - Synoptic Bulletin of PIHM). Preparation of the output data involved the analysis of synoptic maps for the area delineated by 15-20°E and parallels 50-55°N, with Poznań at its centre and produced throughout the period of 1965-1990. This paper presents only those air masses, which actually appeared over Wielkopolska during the researched period. The number of occurrences was calculated for the year, cold and warm season and for each month of the year. During the multiyear period of 1965-1990, there were 10 types of air masses noted over Poznań, belonging to 3 major air masses genetic types. Polar air (PP) includes: PPm, PPmc, PPms, and PPk; arctic air (PA) includes: PA, PAs, and PAm; and tropical air (PZ): PZ, PZs and PZm. The analysis of frequencies of each air mass type has shown that the dominant air mass type influencing weather in Poznań was of polar origin. During the period polar air counted for 84% of all air mass types occurrences, the majority of which were humid masses of maritime origin (PPm). At the same time dry air masses of continental origin (PPk) occurred at only 11.8% of all cases. Similarly, cooler arctic air (PA) accounts for 14.3%. The least frequent was tropical air. Its participation rate was not higher than 1.7% for the total of days. These air masses constitute one of the major weather forming factors in this part of Poland. Presented results allow for a preliminary characteristic of atmospheric circulation in the Poznań region.

12

Związek między stężeniem dwutlenku siarki w powietrzu atmosferycznym a rodzajem napływających mas powietrza w półroczu chłodnym w Ursynowie SGGW

Kleniewska M.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2004

|

Vol. 13, No. 2

161--167

EN

The following characteristics were elaborated: mean of sulphur dioxide concentration dependently on the kind of air inflow in winter half period, regression equations between sulphur dioxide concentration and meteorological parameters and correlation coefficients of these equations.