Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Pierwsza w Polsce publikacja na temat zastosowań fotogrametrii lotniczej dla celów katastralnych autorstwa prof. dr. hab. inż. Edmunda Wilczkiewicza z 1925 roku

Bryś Henryk

Przegląd Geodezyjny

|

2021

|

R. 93, nr 11

10--13

PL

Autor prezentuje w pracy reprint pierwszej polskiej publikacji na temat zastosowań aerofotogrametrii dla celów pilnych zadań katastralnych. Publikacja autorstwa wybitnego fotogrametry, prekursora zastosowań zdjęć lotniczych dla celów katastralnych Prof. Edmunda Wilczkiewicza z Politechniki Lwowskiej, opisuje skrótowo cele i zadania lotniczych zdjęć fotogrametrycznych oraz technikę i technologię opracowania fotogramów. Fotogrametria lotnicza dla celów geodezyjnych oraz wykonywania szerokiego asortymentu map, stosowana była już od początku lat 20-tych ubiegłego wieku w państwach: początkowo w Szwajcarii, a następnie w Niemczech, Holandii, Italii i Francji, a od 1925 roku również w Polsce.

EN

The author presents a reprint of the first Polish publication on the use of aerophotogrammetry for urgent cadastral tasks. Publication by an outstanding photogrammeter, a pre-cursor of aerial photography applications for cadastral purposes Prof. Edmund Wilczkiewicz from the Lviv Polytechnic, briefly describes the goals and tasks of aerial photogrammetric images as well as the technique and technology of developing photo-grams. Aerial photogrammetry for geodetic purposes and making a wide range of maps has been used since the beginning of the 1920s in countries: initially in Switzerland, then in Germany, the Netherlands, Italy and France, and from 1925 also in Poland.

2

Analysis of accuracy of the generous orthophotomap on the basis of digital aerial photos collected for the airport Dęblin

Lalak Marta

Journal of KONBiN

|

2019

|

Vol. 49, iss. 3

471--496

EN

The article presents the technological process of generating an orthophotomap based on photos obtained from the aviation ceiling. To achieve the intended goal, it was necessary to design and measure a field photogrammetric matrix. A method of GNSS technique measurement was chosen for the measurement of the photopoints. The aim of the research was to generate an orthophotomap and to evaluate the impact of parameter selection on the orthophotomap accuracy. The obtained ortho-images were compared with the orthophotomap obtained from the resources of the Central Geodesic and Cartographic Documentation Center. Based on the obtained results, it was found that the change of parameters during the generation of intermediate products does not significantly affect the accuracy of the resulting orthophotomap.

PL

W artykule przedstawiono proces technologiczny generowania ortofotomapy na podstawie zdjęć pozyskanych z pułapu lotniczego. W tym celu konieczne było zaprojektowanie i pomiar polowej osnowy fotogrametrycznej. Do pomiaru fotopunktów wykorzystano techniki GNSS. Celem badań było wygenerowanie ortofotomapy i ocena wpływu doboru parametrów na jej dokładność. Otrzymane ortoobrazy porównano z ortofotomapą z zasobu Centralnego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej. Na podstawie otrzymanych wyników stwierdzono, iż zmiana parametrów podczas generowania produktów pośrednich nie wpływa znacząco na dokładność wynikowej ortofotomapy.

3

Photogrammetric reconstruction of changes in vertical river position using archival aerial photos: case study of the Czarny Dunajec River, Polish Carpathians

Hajdukiewicz Maciej, Wyżga Bartłomiej, Hajdukiewicz Hanna, Mikuś Paweł

Acta Geophysica

|

2019

|

Vol. 67, no. 4

1205--1221

EN

Rivers of the Polish Carpathians incised deeply during the twentieth century, but detailed information about the timing and amount of incision of their channels exists only for water-gauge cross sections. Applicability of photogrammetric extraction of digital elevation models (DEMs) from archival aerial photos for reconstructing changes in vertical river position was verifed in the study of a 3-km reach of the Czarny Dunajec River. DEMs extracted from a few sets of archival aerial photos from the years 1964–1994 together with recent orthophotos and DEMs were used in the analysis. Measurements taken in river cross sections spaced at 100-m intervals indicated that on average the lowest point of the channel bed lowered between 1964 and 2009 by 1.74±0.17 m, low-fow water surface by 1.57±0.07 m, active river channel by 1.54±0.12 m and the belt of river migration by 1.03±0.15 m. However, the change in vertical river position during the years 1964–2009 varied greatly along the reach, with the elevation of low-fow water surface lowered by up to 3.61±0.07 m in the upper part of the reach and increased by up to 1.34±0.07 m in its lower part. Combining the information about changes in vertical river position and the width of river migration belt yielded data about the change in sediment volume in the reach, with an average annual loss of sediment amounting to 256±37 m3 per 100-m channel segment. The study indicated that DEMs generated from archival aerial photos can be a useful tool in analysing recent vertical channel changes outside water-gauge stations.

4

Profesor Edmund Wilczkiewicz – Prekursor Fotogrametrii Lotniczej w Polsce – wspomnienia

Bryś H.

Przegląd Geodezyjny

|

2017

|

R. 89, nr 11

12--15

PL

Autor prezentuje w publikacji twórczość i dorobek naukowo-badawczy, konstrukcyjny, dydaktyczny i organizacyjny jednego z najwybitniejszych geodetów polskich Profesora Edmunda Wilczkiewicza, byłego dziekana Wydziału Inżynierii Politechniki Lwowskiej oraz Wydziału Inżynierii Wydziałów Politechnicznych Akademii Górniczej w Krakowie – Politechniki Krakowskiej. W krótkim zarysie przedstawiono osiągnięcia w dziedzinie konstrukcji i budowy innowacyjnych przyrządów fotogrametrycznych z powodzeniem wykorzystywanych w okresie międzywojennym dla zadań aerofotogrametrii i terrafotogrametrii oraz opracowań wielkoskalowych fotomap Krakowa i Lwowa oraz granicy polsko-radzieckiej, jak również w zadaniach nietopograficznych zastosowań metod stereofotogrametrycznych w geodezji inżynieryjnej.

EN

The author presents in the publication creativity and scientific achievements, construction, didactic and organisation of one of the most outstanding Polish surveyors Professors Edmund Wilczkiewicz, former Dean of the Faculty of Engineering of Lviv Polytechnic and of Faculty of Engineering in the Cracow Polytechnic. A brief outline of the achievements in the field of innovative photogrammetric instruments. These instruments were successfully used in the interwar period for the taks an aerophotogrammetry and terraphotogrammetry, large-scale photomap works of Lviv and Cracow and the Polish-Soviet border. They were also used in nontopographic measurements by stereo-photogrammetry in the ingineering geodesy.

5

Influence of Elevation Data Source on 2D Hydraulic Modelling

Bakuła K., Stępnik M., Kurczyński Z.

Acta Geophysica

|

2016

|

Vol. 64, no. 4

1176--1192

EN

The aim of this paper is to analyse the influence of the source of various elevation data on hydraulic modelling in open channels. In the research, digital terrain models from different datasets were evaluated and used in two-dimensional hydraulic models. The following aerial and satellite elevation data were used to create the representation of terrain – digital terrain model: airborne laser scanning, image matching, elevation data collected in the LPIS, EuroDEM, and ASTER GDEM. From the results of five 2D hydrodynamic models with different input elevation data, the maximum depth and flow velocity of water were derived and compared with the results of the most accurate ALS data. For such an analysis a statistical evaluation and differences between hydraulic modelling results were prepared. The presented research proved the importance of the quality of elevation data in hydraulic modelling and showed that only ALS and photogrammetric data can be the most reliable elevation data source in accurate 2D hydraulic modelling.

6

Opracowanie ortofotomapy terenów wiejskich na podstawie wysokorozdzielczych zdjęć, pozyskanych z niskiego pułapu

Kędzierski M., Wierzbicki D., Fryśkowska A., Wojtkowska M., Deliś P.

Przegląd Geodezyjny

|

2015

|

R. 87, nr 4

3--6

PL

Bezzałogowe Statki Latające stanowią coraz bardziej popularną platformę nośną dla sensorów pozyskujących dane na potrzeby teledetekcji i fotogrametrii. Niski pułap lotu pozwala na pozyskanie danych o bardzo wysokiej rozdzielczości, w stosunkowo krótkim czasie. Dzięki temu możliwa jest realizacja wielkoskalowych opracowań mapowych. Jednak charakter pozyskiwanych danych oraz pułap pozyskiwania powodują szereg trudności w późniejszym opracowaniu zdjęć. Podstawowym problemem już na etapie wykonania nalotu jest orientacja zewnętrzna zdjęć, wstępnie pozyskiwana z systemów nawigacyjnych GPS/INS. Zazwyczaj stosowane jednoczęstotliwościowe odbiorniki GPS pozwalają (z dokładnością zaledwie kilku metrów) wyznaczyć przybliżone elementy orientacji zewnętrznej. Ponadto brak stabilizacji kamery powoduje, że pozyskane obrazy często cechują się stosunkowo dużymi wartościami kątów nachylenia podłużnego i poprzecznego. W artykule zaprezentowano kolejne etapy pozyskiwania oraz przetwarzania danych obrazowych, takie jak: aerotriangulacja, generowanie numerycznego modelu terenu, ortorektyfikacja oraz mozaikowanie. Do badań wykorzystano obrazy pozyskane kompaktową kamerą niemetryczną, zamontowaną na pokładzie płatowca napędzanego silnikiem elektrycznym. Obszar, dla którego pozyskano dane obejmuje tereny płaskie, rolnicze i zalesione. Zbadano dokładność aerotriangulacji, a także poprawność wygenerowanego numerycznego modelu terenu oraz ortomozaiki. Analiza i przetwarzanie danych realizowane były w oprogramowaniu INPHO UASMaster. Na podstawie przeprowadzonych badań dokładności aerotriangulacji, generowania numerycznego modelu terenu oraz ortorektyfikacji stwierdzono, że w celu osiągnięcia wysokiej dokładności aerotriangulacji oraz numerycznego modelu terenu wymagane jest m.in. zastosowane specjalnie zaprojektowanych sygnalizowanych znaków osnowy fotogrametrycznej.

EN

Unmanned Aerial Vehicles are more and more popular platforms for photogrammetry and remote sensing sensors. Low altitudes allow for a high resolution data acquisition in a relatively short period of time. It makes that an implementation of large-scale mapping studies is possible. On the other hand, type of acquisitioned data and low altitude cause a lot of troubles during processing of images. The main problem is low accuracy of an exterior orientation elements of images which are acquired from GPS/INS systems. Usually, single frequency GPS receivers are used which can determine approximate exterior orientation elements with an accuracy about a few meters. Furthermore, the lack of camera stabilization causes relatively large values of pitch and roll angles of images. In the paper, the stages of acquisition and processing of image data: aerotriangulation, a Digital Elevation Model generation, orthorectification and mosaicking process are presented. In the research, images from a non-metric compact camera mounted on an airframe was used. The airframe is driven by an electric motor. A region of research includes flat, agricultural and forested areas. Accuracies of the aerotriangulation process, orthomosaic and the correctness of the Digital Terrain Model generation were examined. The analysis and processing of the data were performed in INPHO UASMaster software. As a result it was found that in order to achieve a high accuracy of the aerotriangulation process and Digital Terrain Model, there is required to use specially designed signalized ground control points.

7

Aspekty aerotriangulacji zdjęć cyfrowych pozyskanych kamerą niemetryczną zamontowaną na pokładzie bezzałogowego statku latającego

Wierzbicki D.

Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej

|

2013

|

Vol. 62, nr 4

113-127

PL

W artykule przeanalizowano możliwości pozyskiwania zdjęć za pomocą amatorskiej, niemetrycznej kamery zamontowanej na pokładzie miniaturowego bezzałogowego statku latającego. W ramach prac badawczych przeprowadzono analizę dokładności aerotriangulacji z uwzględnieniem wpływu dodatkowych parametrów na wzrost dokładności wyrównania dla dwóch testowych bloków zdjęć o nieregularnej geometrii. Do oceny dokładności pierwszego i drugiego bloku wykorzystano odpowiednio 17 i 13 niezależnych punktów kontrolnych. Fotopunktami i punktami kontrolnymi były szczegóły terenowe. W toku badań przeprowadzono sześć niezależnych wyrównań każdego z bloków. Pierwsze wyrównanie nie uwzględniało wpływu dodatkowych parametrów. Natomiast pozostałe wyrównania uwzględniały kolejno modele dodatkowych parametrów opracowane przez Bauera, Jacobsena, Ebnera, Browna oraz Model Dystorsji Obiektywu. Na podstawie przeprowadzonych badań wpływu dodatkowych parametrów na dokładności aerotriangulacji stwierdzono, że poprawne wyrównanie testowanych bloków wymaga zastosowania większej liczby fotopunktów niż w przypadku opracowania tradycyjnych zdjęć lotniczych. Ponadto, uwzględnienie w wyrównaniu dodatkowych parametrów może w zauważalny sposób zwiększyć dokładność wyznaczenia współrzędnych punktów. W stosunku do wyników wyrównania przeprowadzonego bez uwzględniania parametrów dodatkowych, wyrównanie z zastosowaniem Modelu Dystorsji Obiektywu pozwoliło na podwyższenie dokładności aerotriangulacji o 56% i 31% odpowiednio dla pierwszego i drugiego bloku. Wykorzystanie Modelu Ortogonalnego Ebnera w pierwszym przypadku nieznacznie podniosło dokładność wyrównania (o 9%), natomiast dla bloku drugiego zaobserwowano zmniejszenie dokładności aerotriangulacji (o 2%). Jest to spowodowane faktem, że model ten pierwotnie przeznaczony był dla opracowań zdjęć pozyskanych kamerami analogowymi.

EN

This article raises a problem of acquiring digital images form an amateur non metric camera on board an unmanned aerial vehicle. Within the research work on chosen blocks of images, an accuracy analysis of the aerialtriangulation allowing for the influence of additional parameters to increase accuracy adjustment was made. In the course of research, six independent adjustments were made. The first adjustment did not include additional parameters. The other adjustments included five additional parameters’ models: Bauer’s Simple Model, Jacobsen’s Simple Model, Ebner’s Orthogonal Model, Brown’s Physical Model and Lens Distortion Model, respectively. The legitimacy of using these additional parameters was determined by the low flight level in the range of tens of meters. The unfavourable dependence in this case is that the accuracy of the coordinates of the control points is much lower than the ground sampling distance on the images. In the course of research, an assumption was made that in the realization of these studies, in many cases the ground sampling distance is equal to or smaller than the accuracy of the coordinates of control points. On the basis of research concerning the accuracy of aerialtriangulation as well as the influence of additional parameters, it was found that correct adjustment of tested blocks required the use of a larger number of control points, when working with traditional airborne images. Moreover, the use of additional parameters adjustment can visibly increase accuracy of the determined point coordinated. Compared to the results of the alignment performed without taking into account additional parameters alignment using lens distortion model allowed us to increase the accuracy of aerial triangulation by 56% and 31% for the first and second block. However, the use of orthogonal model Ebner’a in the first case, slightly increased the accuracy of the alignment (about 9%), while the second block resulted in reduced accuracy of aerial triangulation (about 2%). This is due to the fact that this model was originally designed for studies images acquired analog cameras.

8

Analiza możliwości wykonania aerotriangulacji zdjęć cyfrowych pozyskanych kamerą niemetryczną zamontowaną na pokładzie bezzałogowego statku latającego bez systemu GPS/INS

Kędzierski M., Wierzbicki D., Wilińska M., Fryśkowska A.

Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej

|

2013

|

Vol. 62, nr 4

241-251

PL

Omówiono zagadnienie fotogrametrycznego opracowania zdjęć pozyskanych za pomocą amatorskiej, niemetrycznej kamery zamontowanej na pokładzie miniaturowego, bezzałogowego statku latającego (BSL). Rozpatrywanym zagadnieniem jest również zbadanie potencjału wykorzystania niskobudżetowych bezzałogowych platform latających pozbawionych systemu GPS/INS do pozyskiwania geodanych. W tym przypadku wyposażenie tego typu platformy w taki system podnosiłoby nawet kilkakrotnie koszt całego urządzenia, a dokładność wyznaczenia pozycji bezzałogowego statku kształtowałaby się na poziomie tylko kilku metrów. Celem badań było przeprowadzenie analizy dokładności aerotriangulacji zdjęć cyfrowych pozyskanych za pomocą kamery niemetrycznej zamontowanej na pokładzie bezzałogowego statku latającego. W ramach prac badawczych wykorzystano terenową osnowę fotogrametryczną, przeprowadzono kalibrację kamery niemetrycznej oraz wykonano nalot fotogrametryczny nad obszarem opracowania. Z kilkudziesięciu pozyskanych zdjęć wybrano takie, które charakteryzowały się możliwe najmniejszymi wartościami kątów nachylenia i skręcenia oraz posiadały zbliżoną skalę. W dalszych badaniach skupiono się na analizie dokładności aerotriangulacji na wybranym bloku testowym bez uwzględniania danych nawigacyjnych oraz, dla porównania, z uwzględnieniem przybliżonych środków rzutów z systemu GPS. Analizy dokładności wyrównania dokonano niezależnie w dwóch programach: Leica Photogrammetry Suite oraz MATCH-AT (INPHO). Na podstawie otrzymanych wyników stwierdzono, że oprogramowanie MATCH-AT jest znacznie wydajniejszym programem do aerotriangulacji zdjęć cyfrowych pozyskanych kamerą cyfrową z pokładu BSL od oprogramowania Leica Photogrammetry Suite. Dzięki dużej liczbie poprawnie wygenerowanych punktów wiążących możliwe było wzmocnienie sieci wiązań w czasie wyrównania. Udowodniono również, że możliwe jest otrzymanie zadowalających wyników wyrównania bez uwzględniania danych z tanich sensorów nawigacyjnych o niskiej dokładności, które w kontekście aerotriangulacji w żaden sposób nie poprawiły dokładności wyrównania.

EN

This paper addresses the problem of developing photogrammetric images acquired by an amateur, non-metric camera mounted on the UAV. Another issue under consideration is also exploring the potential use of low-cost unmanned platforms without a GPS/INS to obtain geospatial data. In the presented case, the use of this type of equipment on the UAV system would raise the cost of the device even several times, whilst the precision of the UAV’s position would be within a few meters. The aim of this study was to analyze the accuracy of aerial triangulation of digital images obtained using non-metric cameras mounted on board of the UAV. Ground control points, independent check points, the UAV system and calibrated digital camera have been used for aerial triangulation. With dozens of acquired images those that were characterized by the lowest possible values of the yaw, pitch and roll angles and those having a similar scale were selected. Further studies focused on the analysis of the aerial triangulation accuracy test on a selected block. Adjustment accuracy analysis was performed independently in two softwares: the Leica Photogrammetry Suite and MATCH-AT (INPHO). Based on the obtained results, the MATCH-AT software is much more efficient software for aerial triangulation of digital images obtained with a digital camera from UAV, compared to the Leica Photogrammetry Suite modules. Due to a large number of well generated tie points, the block geometry was strengthened which allow us to obtain good results. It was found that it is possible to obtain satisfactory results without the use of additional navigation data from low-cost sensors with low accuracy.

9

Attempts at Automatic Detection of Railway Head Edges from Images and Laser Data

Marmol U., Mikrut S.

Image Processing & Communications

|

2012

|

Vol. 17, no. 4

151--160

EN

The more and more high resolution of aerial and ground images, as well as high density of laser data cause that they are more and more widely applied in many engineering projects. Given the current technical parameters, it is also possible to map railway infrastructure not only from the ground level but also from airborne locations (photogrammetry, laser scanning). Testing the usefulness of those data in obtaining information about railway infrastructure, and in particular, in detecting rail heads has been a subject of research of this paper authors. The paper presents results of experiments, consisting in verification of existing solutions and testing own algorithms for an automatic extraction of railway rail heads. The tested algorithms of object detecting and locating produced preliminary, satisfying results. The authors believe it to be reasonable to continue their research work.

10

Use of integrated GPS and INS systems in aerial photogrammetry

Poręba M.

Geomatics and Environmental Engineering

|

2011

|

Vol. 5, no. 3

79-87

EN

A synthetic overview of the present state of knowledge regarding the use of GPS and INS systems in aerial photogrammetry is presented. Although, the inertial navigation can calculate the position of the aircraft without any help from outside world, a large number of error are introduced. Hence a GPS is used to aid the INS, using a Kalman filter which helps in estimating the errors in the INS and thus updating position to improved accuracy. The deficiencies inherent in both systems as well as the reasons for their integration are considered. Since the use of a GPS system during flight still requires the creation of a net of ground control points and the planning of blocks with sufficient overlap between images, GPS/INS system integration has become a topic of keen interest. For this purpose, the basics of GPS/INS integration and the advantages and disadvantages of this solution are explained. The summary presents conclusions about directions for further development of integrated systems and a brief discussion of the current state of studies on direct georeferencing published in international scientific literature.

PL

Artykuł w sposób syntetyczny ujmuje aktualny stan wiedzy w zakresie wykorzystania systemów GPS i INS w fotogrametrii lotniczej. Mimo że system inercyjny jest w pełni autonomiczny i nie wymaga żadnego wsparcia z zewnątrz, to jednak dokładność ustalenia pozycji ulega stopniowej degradacji w czasie. System GPS jest wykorzystywany, aby wesprzeć INS i przy użyciu filtru Kalmana pomóc w oszacowaniu błędów INS. Omówione zostały zarówno rodzaje błędów towarzyszące obu systemom, jak i przesłanki ich integracji. Ze względu na fakt, że stosowany podczas nalotu system GPS w dalszym ciągu wymaga zakładania osnowy polowej oraz projektowania bloków o odpowiednich pokryciach między zdjęciami, integracja systemów GPS/INS staje się kwestią bardzo aktualną. Wyjaśniono zatem podstawy integracji GPS/INS oraz mocne i słabe strony takiego rozwiązania. W podsumowaniu zawarto konkluzje dotyczące kierunków dalszej pracy nad zintegrowanym systemem oraz zarys stanu badań dotyczących georeferencji wprost zgłaszanych w literaturze światowej.

11

Wybrane aspekty integracji danych naziemnego i lotniczego skaningu laserowego

Fryśkowska A., Kędzierski M.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2010

|

Vol. 21

97--107

PL

Od kilkunastu lat zauważalny jest duży postęp technik wizualizacyjnych. Coraz częściej trójwymiarowe modele pozyskane ze zdjęć lotniczych czy satelitarnych zastępowane są modelami wygenerowanymi na podstawie lotniczego skaningu laserowego (LSL). Najnowocześniejsze systemy skanujące mają możliwość pozyskania nawet kilkudziesięciu punktów na m2 oraz rejestracji wielokrotnego echa, co pozwala na odtworzenie powierzchni terenu wraz z jego pokryciem. Jednak dane z LSL charakteryzują się dokładnością kilkunastu cm, a także specyficznymi brakami w danych: brakiem informacji o przyziemiu (w większości systemów skanujących), często o elewacji, lub o obiektach przysłoniętych innymi, wyższymi obiektami. Zauważalne są również okluzje czy też brak danych „pod obiektem”. Z kolei naziemny skaning laserowy (NSL) pozwala na bardzo dokładne (1÷5 cm) pomiary wszystkich tych elementów, które nie są kompletne czy widoczne w danych z LSL (elewacja, skomplikowana struktura, wnętrze czy kształt budynku, mostu itp.). Pełny model 3D obiektu np. budynku jest możliwy do osiągnięcia tylko poprzez połączenie danych z obu systemów skanowania laserowego. W artykule przedstawiono wybrane aspekty i metody łączenia danych z lotniczego i naziemnego skaningu laserowego w celu wykonywania trójwymiarowych modeli miast na przykładzie danych pozyskanych skanerem lotniczym Lite Mapper Q680i oraz naziemnym skanerem ScanStation2. Przeanalizowano także metody doboru punktów wiążących chmury punktów w różnych układach współrzędnych (UTM – z lotniczego i w lokalnym – z naziemnego skaningu laserowego). Ocenie poddano także wyniki transformacji. Poruszona zostanie również kwestia modelowania chmur punktów oraz łączenia wykonanych modeli z ortoobrazami.

EN

Visualization techniques have been greatly developed in the past few years. Threedimensional models based on satellite and aerial imagery are now being replaced by models generated on aerial laser scanning (ALS). The most modern of such scanning systems have the ability to acquire over 50 points per m2 and to register a multiple echo, which allows reconstruction of the terrain together with the terrain cover. However, ALS data accuracy is greater than 10cm and the data is often incomplete: there is no information about the ground level (true for most scanning systems)and often about the facade or objects which are covered by other objects. There is also no data on beneath the object. However, the terrestrial Laser Scanning (TSL) obtains higher accuracy data (1÷5cm) on all of those elements which are incomplete or not visible with ALS methods (facades, complicated structures, interiors, bridges, etc.). This paper presents chosen aspects and methods for combining data from aerial and terrestrial laser scanning for the purpose of creating three-dimensional models of cities. This will be done based on data acquired using the Lite Mapper Q680i aerial scanner and the ScanStation2 terrestrial laser scanner. Methods for choosing tie points to combine point clouds in different data (UTM from aerial measurements and a local datum from terrestrial scanning) will be analyzed. The results of transformations will also be evaluated. The problem of modeling point clouds and combining created models with othro-images will also be dealt with.

12

Ocena dokładności aerotriangulacji zobrazowań ADS40

Karwel A.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2009

|

Vol. 20

185--193

PL

W odróżnieniu od lotniczych kamer kadrowych kamera ADS40 wyposażona jest w trzylinijkowy skaner, dlatego aerotriangulacja obrazów pozyskanych tą kamerą musi przebiegać w oparciu o inne działania metodyczne, niż te, które stosuje się w przypadku aerotriangulacji obrazów kadrowych. Badania przeprowadzono w oparciu o blok zdjęć składający się z trzech pasów zobrazowań pozyskanych z wysokości 2000 m, z rozdzielczością geometryczną 20 cm. Proces aerotriangulacji wykonany został przy pomocy oprogramowania ORIMA (Leica Geosystems), które posiada specjalny moduł wyrównawczy przeznaczony dla zobrazowań ADS40. Analizę dokładności przeprowadzono na bloku zdjęć wykonanych w różnych kanałach spektralnych (panchromatyczny, czerwony, zielony). W badaniach została wykorzystana różna liczba fotopunktów. Ocena dokładności orientacji poszczególnych bloków bazowała na parametrach statystycznych, które uzyskano z analizy macierzy kowariancyjnej układu niewiadomych i poprawek do współrzędnych fotopunktów, punktów wiążących oraz punktów kontrolnych. Pomiar punktów kontrolnych wykonano manualnie na stacji fotogrametrycznej firmy Intergraph, w oparciu o moduł ISSD (Image Station Stereo Display).

EN

The camera ADS40 is equipped with a Three-Line-Scanner (TLS) therefore triangulation issues here require another approach than that used with other airborne cameras. The triangulation tests performed were based on an ADS40 photogrammetric block consisting of three strips with flying heights of 2000 m. The average ground resolution for this flight was 20 cm. The whole triangulation process was carried out using ORIMA (Leica Geosystems) software. An analysis was carried out to determine the accuracy of the ADS photogrammetric strips using different spectral bands. Tests were performed with different numbers of GCPs (ground control points). Estimation of orientation accuracy of the block test was based on statistical parameters which were obtained from the analysis of the covariance matrix of system unknowns and the residuals of the ground control points, tie points and the checkpoint. The measurement of the checkpoint was performed manually by the stereoscopic observer on the Intergraph photogrammetric image station based on the ISSD module (Image Station Stereo Display).

13

Wykorzystane bezzałogowych aparatów latających (mini śmigłowców) do wykonywania fotogrametrycznych zdjęć lotniczych z niskich pułapów

Szczechowski B.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2008

|

Vol. 18b

569--579

PL

W artykule przedstawione są wybrane aspekty organizacyjne, techniczne oraz formalno – prawne związane z zastosowaniem bezzałogowych aparatów latających (mini śmigłowców) do wykonywania fotogrametrycznych zdjęć lotniczych z niskich pułapów. W przypadku tego typu aparatów latających do wykonywania zdjęć mogą być wykorzystywane jedynie tzw. kamery niemetryczne czyli wybrane aparaty fotograficzne montowane w specjalnej obudowie zainstalowanej pod śmigłowcem. Aparaty fotograficzne wymagają kalibracji. W artykule przedstawione są dwa różne zestawy aparatury: - pierwszy zestaw to miniaturowy mini śmigłowiec o nazwie MD4-200 firmy Microdrones GmbH z Niemiec zaprojektowany z myślą o wykorzystaniu do fotografowania z powietrza różnego rodzaju obiektów; śmigłowiec ma niewielki udźwig – stąd też ma zainstalowany kompaktowy aparat fotograficzny Pentax Optio A40 o rozdzielczości 12 milionów pikseli; - drugi zestaw to mini śmigłowiec MS EAGLE o udźwigu około 5 kg z zainstalowanym aparatem fotograficznym Canon EOS 5D. W artykule są przedstawione także możliwości zastosowania tego typu aparatury w różnego rodzaju zagadnieniach pomiarowych; w artykule załączone są także zdjęcia aparatury.

EN

The paper discusses organizational, technical, legal and formal issues of unmanned aerial vehicles use in photogrammetry from low level. This type of photogrammetry makes use of certain selected types of calibrated, non-metric cameras only. The cameras are placed in a box installed under the helicopter. Two different sets of equipment are described:  The MD4-200 mini helicopter manufactured by Microdrones GmbH (Germany) and a Pentax Optio A40 compact digital camera with 12.0 effective megapixels,  The MS EAGLE mini helicopter with 5 kg load capacity and a Canon EOS 5D photo camera. The paper discusses also some applications of the equipment.

14

Prezentacja i zastosowanie systemu internetowych pomiarów obrazów fotogrametrycznych

Janowski A., Paszotta Z., Szulwic J.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2004

|

Vol. 14

1--10

PL

W referacie zaprezentowane zostają funkcjonujące rozwiązania powstałe w ramach badań i prac doktorskich, a odnoszące się do rozwiązywania zadań fotogrametrii lotniczej w środowisku internetowym. Pierwotny zamysł systemu internetowych pomiarów obrazów fotogrametrycznych (SIPOF) zrodził się w projekcie badawczym prowadzonym w zespole dra hab. Zygmunta Paszotty, prof. UWM, na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie. Zasadnicze badania były realizowane w ramach studiów nad rozprawami doktorskimi autorów. Efekty badań zostały wdrożone w formie funkcjonującego systemu umożliwiającego realizację internetowych pomiarów na zdjęciach fotogrametrycznych nazwanego SIPOF. Referat jest skróconym przewodnikiem po systemie; prezentuje jego funkcjonalność oraz przedstawia możliwości wykorzystania w edukacji, nauce i gospodarce. SIPOF był prezentowany w ośrodkach edukacyjno-badawczych w Polsce oraz zagranicą i spotkał się z zainteresowaniem podmiotów gospodarczych. Komercjalizacja pracy naukowej zaowocowała dalszą koncepcją udostępniania fotogrametrycznych opracowań rastrowych jako nośników informacji kartometrycznej dla użytkownika specjalistycznego i masowego. Przedstawienie funkcjonującego systemu internetowych pomiarów fotogrametrycznych opartego przede wszystkim na kliencie informatycznym implementowanym w graficznej przeglądarce internetowej stanowi tło dla oczekiwań , jakie pokładane są przez użytkownika masowego w fotogrametrii jako dziedzinie użytkowej. Równolegle przytoczone zostają opisy związane z klientem dedykowanym dla systemu operacyjnego Windows, który funkcjonuje obecnie jako dominujący SO wykorzystywany przez użytkownika masowego. Przytoczne prezentacje systemu pokazują funkcje i możliwości jego zastosowania w pracach geodezyjnych i kartograficznych. Przeprowadzone analizy funkcjonalne i ocena dokładności określają przydatność zbudowanego systemu i jego praktyczną użyteczność.

15

Porównanie edukacyjnego oprogramowania do lotniczej fotogrametrii cyfrowej z profesjonalnymi systemami fotogrametrycznymi

Kędzierski M.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2004

|

Vol. 14

1--5

PL

W referacie zostało porównane edukacyjne oprogramowanie DDPS z profesjonalnymi systemami fotogrametrycznymi. Pod względem możliwości i dokładności opracowań mogłoby się wydawać, że takie porównanie nie ma sensu to jednak pod kątem wykorzystania oprogramowania DDPS w procesie nauczania podstaw fotogrametrii cyfrowej program ten pod pewnymi względami przewyższa profesjonalne oprogramowanie fotogrametryczne. Dokładności osiągnięte w procesie porównawczym przy wykorzystaniu programu DDPS nie odbiegają tak znacząco od innych programów.