Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zaginiona średniowieczna synagoga we Wrocławiu na tle synagog z terenu Europy Środkowej. Architektura i historia

Chorowska Małgorzata, Goliński Mateusz, Caban Mariusz

Wiadomości Konserwatorskie

|

2023

|

Nr 73

84--101

PL

W 2021 roku rozpoczął się remont gmachu przy ul. Szewskiej 49 we Wrocławiu, będącego obecnie siedzibą Instytutu Historycznego Uniwersytetu Wrocławskiego, a wcześniej przez 300 lat (XV–XVII w.) pałacem miejskim Piastów legnicko-brzeskich. Zaczęły się wówczas wyłaniać spod tynków pokaźne połacie XIV-wiecznych ścian, arkad i otworów. Zasięg ich występowania był rozległy. Badania architektoniczne gmachu ujawniły ich obecność na długości niemal 40 m, szerokości 18 m i wysokości 16 m. Co więcej – odsłaniana struktura budowli zaczęła przypominać układy funkcjonalno-przestrzenne średniowiecznych synagog europejskich. Źródłowe badania historyczne własności posesji pokazały, że do połowy XIV wieku należała ona do przedstawicieli elity żydowskiej we Wrocławiu. Celem artykułu jest zaprezentowanie przeprowadzonych przez autorów wyników badań architektonicznych gmachu i poddanie pod dyskusję argumentów świadczących o tym, że mieścił on w swych murach synagogę. Biorąc pod uwagę czas powstania gmachu, byłaby to jedna z najstarszych i największych budowli tego typu w średniowiecznej Polsce.

EN

The year 2021 saw the beginning of the renovation of the building at 49 Szewska Street in Wrocław, the current seat of the Institute of History of the University of Wrocław, and that had previously been a city palace of the Legnica and Brzeg branch of the Piasts for 300 years (between the fifteenth and seventeenth centuries). At this time, sizeable portions of fourteenth-century walls, arcades and apertures were found underneath the plasters. Their scope was extensive. Architectural investigation of the building revealed their presence along a length of almost 40 m, a width of 18 m and a height of 16 m. Furthermore, the revealed structure resembled the functio-spatial layouts of medieval European synagogues. Historical source studies of the property’s ownership found that up to the mid-fourteenth century it had belonged to members of Wrocław’s Jewish elite. The goal of this paper is to present the results of the authors’ architectural investigation of the building and to present arguments that it housed a synagogue up for discussion. Considering the building’s construction time, it can be considered one of the oldest and largest buildings of its type in medieval Poland.

2

Zarządzanie inwestycjami tramwajowymi na terenie Wrocławia w dobie nieprzewidywalności cen

Skiba Magdalena

Przegląd Budowlany

|

2023

|

R. 94, nr 11-12

168--170

PL

Od 2020 r. Wrocław jest w trakcie ogromnego procesu inwestycyjnego w obszarze infrastruktury tramwajowej. Ze względu na ogólnoświatowy kryzys surowcowy, wywołany szeregiem zdarzeń bezpośrednio lub pośrednio związanych z pandemią zdolności produkcyjne zakładów oraz dostępność surowców uległy drastycznemu zmniejszeniu. Część dostawców była zmuszona do czasowego lub całkowitego przerwania swojej działalności produkcyjnej. Zredukowana podaż doprowadziła również do drastycznego wzrostu cen, a w niektórych przypadkach do przerwania dostaw. W niniejszym artykule przeanalizowano wpływ zmian gospodarczo-politycznych na branżę transportową oraz inwestycyjną, a w rezultacie na transport publiczny oraz realizację inwestycji tramwajowych we Wrocławiu.

EN

Since 2020 Wroclaw has been undergoing a huge investment process in the area of a tram infrastructure. Due to the global raw material crisis, caused by a number of events directly or indirectly related to the pandemic, the production capacity of the plants and the availability of raw materials have been drastically reduced. Some suppliers were forced to temporarily or completely stop their production activities. The reduced supply has also led to a drastic increase in prices and, in some cases, to interruptions of supplies. This article analyzes the impact of economic and political changes on the transport and investment industry, and, as a result, on public transport and the implementation of tram investments in Wroclaw.

3

Wyzwania geotechniczne w rewitalizacji obiektów zabytkowych na przykładzie modernizacji Hotelu Grand we Wrocławiu

Król Maciej

Przegląd Budowlany

|

2023

|

R. 94, nr 1-2

77--82

PL

Specjalistyczne prace fundamentowe stanowią coraz większy udział we współczesnych inwestycjach budowlanych. Szczególnie wymagające jest prowadzenie tych robót w terenach silnie zurbanizowanych. W artykule opisano sposoby zabezpieczenia głębokiego wykopu oraz podchwycenia fundamentów przy zastosowaniu technologii pali wierconych w orurowaniu i kolumn jet-grouting na przykładzie modernizacji zabytkowego Hotelu Grand we Wrocławiu. Zwrócono uwagę na właściwe planowanie i koordynację prac oraz ochronę sąsiedniej zabudowy, które decydują o optymalnym projektowaniu i realizacji.

EN

Special geotechnical works have increasing share in construction projects. It is particulary demanding to execute these works in highly urbanized areas. The paper describes the methods of deep excavations support and underpinning existing foundations using the technology of cased CFA piles and jet-grouting columns on the example of the modernization of the historic Grand Hotel in Wrocław. Attention was paid to the proper planning and coordination of works and protection of adjacent structures which determine the optimal design and execution.

4

Analiza porównawcza koncepcji przekrycia Hali Stulecia we Wrocławiu

Przywara Daniel

Przegląd Budowlany

|

2023

|

R. 94, nr 11-12

44--49

PL

Sława wrocławskiej Hali Stulecia to nie tylko jej historia - i związana z nią skala wyzwania, jakie postawili sobie jej budowniczowie w początkach ubiegłego stulecia; rozgłos tej pięknej - obok katedry św. Jana Chrzciciela - wizytówce Wrocławia przyniosła również forma jej przekrycia - kopuła, wzorowana ideowo na rzymskim Panteonie. Przyjęty na początku ubiegłego wieku przez konstruktora hali, Gintera Trauera, model obliczeniowy - w postaci płaskiego wiązara dwuprzegubowego - pozwolił na uzyskanie wartości sił wewnętrznych, wielkości skądinąd znacznie zawyżonych, choć na płaszczyźnie wiedzy technicznej początku XX stulecia wyników metodologicznie uzasadnionych. Nowoczesne techniki numeryczne (m.in. Metoda Elementów Skończonych), używane w specjalistycznym oprogramowaniu komputerowym pozwalają na określenie stopnia przewymiarowania ustrojów konstrukcyjnych powstałych bez ich wspomagania. W artykule dokonano, w formie studium przypadku, analizy porównawczej koncepcji przekrycia Hali Stulecia we Wrocławiu, zestawiając dwa warianty - istniejącą żebrową konstrukcję kopułową oraz alternatywne rozwiązanie w postaci kopuły łupinowej.

EN

The fame of Wrocław’s Centennial Hall is not only its history - and the related scale of the challenge its builders set themselves at the beginning of the last century; the notoriety of this beautiful - next to the Cathedral of St. John the Baptist - the showcase of Wrocław was also the form of its covering - a dome, ideologically modeled on the Roman Pantheon. The computational model adopted at the beginning of the last century by the hall’s designer, Ginter Trauer – in the form of a flat double-hinged truss - allowed for obtaining the values of internal forces, which were otherwise significantly overestimated, although the results were methodologically justified at the level of technical knowledge at the beginning of the 20th century. Modern numerical techniques (including the Finite Element Method), used in specialized computer software, make it possible to determine the degree of overdimensioning of structural structures created without their support. The article presents, in the form of a case study, a comparative analysis of the concept of covering the Centennial Hall in Wrocław, comparing two variants - the existing ribbed dome structure and an alternative solution in the form of a shell dome.

5

On the Road to a Fare-Free Public Transport Policy: A Case Study of The Wroclaw Anarchist Federation

Štraub Daniel

Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG

|

2023

|

nr 26(1)

40--51

EN

“Climate Alarm”, a position of Wroclaw public authorities, is an official recognition of issues linked to global climate changes highlighting the position of urban transport development on the sustainable development agenda. Wroclaw Anarchists Federation (WAF) has entered the debate over the further trajectory of the city by proposing the fare-free public transport policy (FFPT) as an instrument supporting the new path presented with the “Climate Alarm.” As the FFPT is being implemented for various reasons, this study uses the content and discourse analyses to explore not only the framing of the FFPT campaign but also how the call for FFPT adoption is set in motion. The WAF sees the FFPT as sustainable transport innovation, and their campaign is suitable for explaining the ecological and social rationale of the FFPT. However, it is not enough to shift the public discourse and mobilize public authorities to consider the FFPT as an option.

6

Wyzwania współczesnego mostownictwa

Biliszczuk Jan

Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne

|

2023

|

Nr 3

80--83

PL

Pierwsze dwudziestolecie XXI w. to okres największego w dziejach Polski rozwoju budownictwa infrastrukturalnego. W tym okresie zbudowaliśmy podstawową sieć autostrad i dróg ekspresowych. Prowadzone są dalsze inwestycje drogowe oraz modernizacja linii kolejowych. W ramach tych inwestycji powstało ponad 2000 nowych obiektów mostowych, a polscy inżynierowie opanowali zasady projektowania i budowy nowoczesnych konstrukcji. W Polsce powstały największe w Europie mosty typu ekstradosed, innowacyjne mosty hybrydowe i obiekty z kompozytów. Niemniej jednak w przebiegu niektórych procesów inwestycyjnych zostały wykazane niedostatki w zakresie projektowania i przestrzegania reżimów technologicznych. W kilku nowych mostach wystąpiły awarie kabli zewnętrznych, niedoszacowanie nośności. Te i inne czynniki spowodowały, że organizatorzy Seminarium Naukowo- –Technicznego Wrocławskie Dni Mostowe (WDM) postanowili spotkanie w 2022 r. poświęcić wyzwaniom, jakie stoją przed współczesną inżynierią mostową.

7

Badania stratygraficzne powłok antykorozyjnych mostu Zwierzynieckiego we Wrocławiu

Chmielewski Andrzej, Rabiega Józef, Olczyk Piotr

Inżynieria i Budownictwo

|

2023

|

R. 79, nr 3-4

119--124

PL

Most Zwierzyniecki nad Starą Odrą we Wrocławiu jest użytkowany już od 125 lat. Od jesieni 2021 r. obiekt przechodził remont w zakresie wymiany pomostu na chodnikach oraz zabezpieczeń antykorozyjnych konstrukcji stalowej. Jednym z założeń prowadzonych prac było wykonanie badań stratygraficznych w celu ustalenia pierwotnej kolorystyki mostu, aby po remoncie stalowe przęsło mostu otrzymało swoje oryginalne barwy.

EN

The article presents the condition of a building temporarily out of service without adequate protection against the influence of environmental factors. The survey of the facility revealed a number of damage to the supporting structure elements. The results of non-destructive tests and laboratory tests confirmed the impact of long-term shutdown of operation on the degradation of the structure and allowed for conclusions about the possibility of return ing it to use.

8

Uzupełnienia zabudowy pierzejowej w śródmiejskiej dzielnicy Ołbin we Wrocławiu po 2000 roku

Krajewska Joanna

Builder

|

2023

|

R.27, nr 7

11--25

PL

Historyczna tkanka miejska ukształtowana przez zabudowę kwartałową stanowi dziedzictwo mające wpływ na postrzeganie „miejskości”. Spójna zabudowa pierzejowa tworzy harmonijne wnętrze urbanistyczne, które pozytywnie oddziałuje na użytkowników przestrzeni. Budowa nowego obiektu w istniejącej pierzei ulicy wpisuje go w otoczenie, tworząc ich relację. Sposób zbudowania tej relacji jest zawsze interesujący - zarówno w aspekcie samego projektu, jak i jego analizy. Celem artykułu jest prześledzenie współczesnych tendencji projektowych w obrębie uzupełnień śródmiejskiej zabudowy Wrocławia w układzie pierzejowym. Analizą objęto budynki zrealizowane po 2000 roku w dzielnicy Ołbin.

EN

The historical urban fabric shaped by the quarters of tenement housing is a heritage that has influenced our perception of „urbanity”. Coherent frontage development creates a harmonious urban interior that positively affects the users of the space. The construction of a new building in the existing street frontage fits it into the context of the surroundings. The way this relationship is created is always interesting - from the point of view of both the project and its analysis. The article aims to examine contemporary design trends within the additions to the downtown development of Wrocław (Poland) in the frontage arrangement. The analysis covered buildings erected after 2000 in the Ołbin district.

9

Ewolucja struktury morfologicznej zabudowy kwartałowej Wrocławia na przykładzie obszaru pomiędzy ulicami Ducha Świętego, Kraińskiego, Jana Ewangelisty Purkyniego, placem Nowy Targ oraz Piaskową. Część 1

Kleszcz Justyna

Builder

|

2023

|

R.27, nr 3

2--7

PL

Niniejszy artykuł stanowi kolejny z cyklu tekstów podejmujących kwestię kompleksowej analizy procesu przekształceń w sposobie zagospodarowania kwartałów zabudowy śródmiejskiej na przykładzie Wrocławia. Ma on na celu ukazanie przekształceń, jakim podlega zabudowa w obszarze staromiejskim od momentu pojawienia się pierwszych form zabudowy na analizowanym obszarze, poprzez wytyczenie miasta lokacyjnego, aż do czasów współczesnych. Analizy dokonano na przykładzie wrocławskiego kwartału położonego w obrębie miasta lokacyjnego i ograniczonego ulicami Ducha Świętego, Kraińskiego, Jana Ewangelisty Purkyniego, placem Nowy Targ oraz Piaskową, czyli obszaru istotnego historycznie dla miasta ze względu na położenie bezpośrednio przy murach miejskich od strony Ostrowa Tumskiego.

EN

The paper is another in a series of texts dealing with the issue of a comprehensive analysis of the transformation process in the way of developing downtown quarters on the example of Wrocław. It aims to show the transformations that the old town area development have undergone since the appearance of the first forms of buildings in the analyzed area, through the delineation of the chartered town, up to the present day. The analysis was carried out on the example of the quarter in Wrocław, located within the charter city and limited by streets: Ducha Świętych, Kraińskiego, Jana Ewangelisty Purkynie, Nowy Targ Square and Piaskowa, i.e. an area historically significant for the city due to its location directly at the city walls from the side of Ostrów Tumski.

10

Ewolucja struktury morfologicznej zabudowy kwartałowej Wrocławia na przykładzie obszaru pomiędzy ulicami Ducha Świętego, Kraińskiego, Jana Ewangelisty Purkyniego, placem Nowy Targ oraz Piaskową. Część 2

Kleszcz Justyna

Builder

|

2023

|

R.27, nr 4

10--14

PL

Niniejszy artykuł stanowi kolejny z cyklu tekstów podejmujących kwestię kompleksowej analizy procesu przekształceń w sposobie zagospodarowania kwartałów zabudowy śródmiejskiej na przykładzie Wrocławia. Ma on na celu ukazanie przekształceń, jakim podlega zabudowa w obszarze staromiejskim od momentu pojawienia się pierwszych form zabudowy na analizowanym obszarze, poprzez wytyczenie miasta lokacyjnego, aż do czasów współczesnych. Analizy dokonano na przykładzie wrocławskiego kwartału położonego w obrębie miasta lokacyjnego i ograniczonego ulicami Ducha Świętego, Kraińskiego, Jana Ewangelisty Purkyniego, placem Nowy Targ oraz Piaskową, czyli obszaru istotnego historycznie dla miasta ze względu na położenie bezpośrednio przy murach miejskich od strony Ostrowa Tumskiego.

EN

The paper is another in a series of texts dealing with the issue of a comprehensive analysis of the transformation process in the way of developing downtown quarters on the example of Wrocław. It aims to show the transformations that the old town area development have undergone since the appearance of the first forms of buildings in the analyzed area, through the delineation of the chartered town, up to the present day. The analysis was carried out on the example of the quarter in Wrocław, located within the charter city and limited by streets: Ducha Świętych, Kraińskiego, Jana Ewangelisty Purkynie, Nowy Targ Square and Piaskowa, i.e. an area historically significant for the city due to its location directly at the city walls from the side of Ostrów Tumski.

11

Silesian landscape with a castle in the background. A Wrocław donjon of the prince-crusader

Chorowska Małgorzata, Mruczek Roland

Architectus

|

2023

|

Nr 1 (73)

3--16

EN

The article is an attempt at outlining the cultural landscape of Silesia in times of breakthrough, in the 2nd and 3rd thirds of the 12th century, which was seen through the prism of studies on the early patronage of the Silesian Piasts. The symbol of deep transformations – apart from colonization and rental economy – became the then brick architecture of Lombard genesis, which north of the Alps was connected with Italian aspirations and the imperial power of the Hohenstaufen’s dynasty (1154–1186). The purpose of this work is to present the genesis of the innovative brick eighteen-sided donjon of the princely castle in Ostrów Tumski in Wrocław against the background of the journey of Bolesław I the Tall (exile years: 1146–1163) as well as political, economic, and legal transformations which he initiated in Silesia in the first decades of melioratio terrae (rule years: 1163–1201). That time, which was initially dominated by the Piast conflict with magnates and then by the first successful economic and settlement experiments, preceded widely known in source literature huge architectural and urban investments of European momentum undertaken by his son Henry the Bearded (1201–1238). This work is based on archaeological and architectural research results and analyses of the selected existing tower objects, mainly European, as well as on historical sources. The brick Wrocław donjon is a manifesto of power of Prince Bolesław I the Tall returning from the exile who regained the main gords of the province with difficulty (1163/1166). Similarly to numerous early French and English towers, it was an innovative experimental building but it did not have any direct formal imitations. In the search for its genesis, it is appropriate to refer to Lombard brick models, among which Milan’s defensive walls, which were destroyed after a long siege in the years 1161–1162, can be of great importance. In 1163 Bolesław I the Tall returned to the country from a long exile and initiated a “brick breakthrough” in fragmented Poland. It constituted one of the stages of the great “brick revolution” north of the Alps, which was initiated by the Hohenstaufen’s Italian policy.

PL

Artykuł jest próbą nakreślenia krajobrazu kulturowego Śląska w czasach przełomu, w 2. i 3. tercji XII w., widzianego przez pryzmat studiów nad wczesnym mecenatem Piastów śląskich. Symbolem głębokich przemian – oprócz kolonizacji i gospodarki czynszowej – stała się wówczas ceglana architektura o genezie lombardzkiej, łączona na północ od Alp z włoskimi aspiracjami i mocarstwową polityką Hohenstaufów (1154–1186). Celem pracy jest ukazanie genezy nowatorskiego, ceglanego, osiemnastobocznego donżonu książęcego zamku na Ostrowie Tumskim we Wrocławiu na tle podróży Bolesława I Wysokiego (lata wygnania: 1146–1163) oraz przemian politycznych i ekonomiczno-prawnych, jakie zainicjował na Śląsku w pierwszych dekadach melioratio terrae (lata panowania: 1163–1201). Czas ten, zdominowany początkowo przez konflikt Piastów z możnowładztwem, potem przez pierwsze udane eksperymenty gospodarcze i osadnicze, poprzedził szeroko znane w literaturze przedmiotu ogromne inwestycje architektoniczne i urbanistyczne o europejskim rozmachu podjęte przez jego syna Henryka Brodatego (1201–1238). Praca opiera się na wynikach badań archeologiczno-architektonicznych oraz analizach wybranych istniejących obiektów wieżowych, głównie europejskich, a także źródeł historycznych. Ceglany donżon wrocławski to manifest władzy powracającego z wygnania księcia Bolesława I Wysokiego, z trudem odzyskującego główne grody prowincji (1163/1166). Podobnie jak liczne wczesne wieże francuskie i angielskie był budowlą nowatorską, eksperymentalną i nie znalazł bezpośrednich naśladownictw formalnych. W poszukiwaniach jego genezy wypada sięgnąć do lombardzkich wzorców ceglanych, wśród których istotne znaczenie mogą mieć mury obronne Mediolanu zburzone po długim oblężeniu w latach 1161–1162. Powracając w 1163 r. do kraju z długiego wygnania, Bolesław I Wysoki zainicjował „ceglany przełom” w Polsce dzielnicowej, który stanowił jeden z etapów wielkiej „ceglanej rewolucji” na północ od Alp, zapoczątkowanej przez politykę włoską Hohenstaufów.

12

Zasady i dobre praktyki miejskiej deratyzacji

Rajter Grzegorz

Zieleń Miejska

|

2022

|

Nr 7-8

36

PL

Szczury w miastach mogą sprawiać poważne problemy, stąd potrzeba przeprowadzania akcji deratyzacyjnych. Przebieg i charakterystykę tego rodzaju działań omówimy na przykładzie Wrocławia.

13

Skwer Wrocławianek

Rozalski Szymon, Pec-Święcicka Monika

Zieleń Miejska

|

2022

|

Nr 2

28--29

PL

W centrum Wrocławia, w sąsiedztwie Muzeum Architektury, Panoramy Racławickiej i Akademii Sztuk Pięknych, powstał nowy skwer, który ma szansę stać się zieloną wizytówką tej części miasta. Nazwa oddaje hołd kobietom, które w szczególny sposób wpisały się w historię Wrocławia.

14

Przyszłość pól irygacyjnych Wrocławia

Gierko Aleksandra

Zieleń Miejska

|

2022

|

Nr 3

36--38

PL

Kiedy w 1881 r. uruchomiono pola irygacyjne we Wrocławiu, zapewne nie spodziewano się korzyści dla środowiska przyrodniczego, jakich w przyszłości będzie dostarczał ten zalewany ściekami teren.

15

Wyniki badań architektonicznych piwnic kamienicy przy ulicy Ruskiej 32/33 we Wrocławiu

Kleszcz Justyna, Kmiecik Piotr

Wiadomości Konserwatorskie

|

2022

|

Nr 71

151--167

PL

Artykuł stanowi próbę analizy przekształceń, jakie miały miejsce na przestrzeni wieków w sposobie kształtowania zabudowy kwartałowej w obszarze poszerzenia zakresu lokacyjnego Wrocławia. Przyczynkiem do podjęcia niniejszej analizy były wyprzedzające badania architektoniczne, przeprowadzone w obrębie piwnic przy ulicy Ruskiej 32/33, co wraz z bogatym źródłem ikonograficznym stanowi uzupełnienie i poszerzenie stanu wiedzy nad architekturą i urbanistyką tej części miasta od czasów średniowiecznych. Istotnym elementem pracy jest stworzenie katalogu zapraw budowlanych zastosowanych w obiekcie ze względu na możliwość jednoznacznego datowania, co stanowi istotne ułatwienie dla przyszłych badań na tym obszarze. Wyniki badań potwierdziły również, że aktualna zabudowa zajmuje dwie sąsiednie parcele średniowieczne.

EN

This paper presents an analysis of transformations that have taken place over the centuries in the manner of development of the block buildings in the area of the extension of the city limits of Wrocław. The reason behind this analysis was advance architectural research, which took place in the basement of the tenement house of 32/33 Ruska Street, which, together with rich iconographic sources, complements and extends the state of knowledge on architecture and urban planning of this part of the city since the Middle Ages. An important element of the work is cataloguing of building mortars used in the building due to the possibility of unambiguous dating, which is a significant facilitation for future research in the area. The results of the research also confirmed that the current buildings occupy two adjacent medieval plots.

16

Więźba dachowa na ul. Szewskiej 49 we Wrocławiu. Jej charakterystyka i znaczenie w kontekście historycznej sztuki ciesielskiej

Schaaf Ulrich, Prarat Maciej

Wiadomości Konserwatorskie

|

2022

|

Nr 69

126--140

PL

Przedmiotem opracowania jest więźba dachowa znajdująca się nad budynkiem na ul. Szewskiej 49 we Wrocławiu. Celem podjętych badań architektonicznych była analiza obecnego zadaszenia, pochodzącego z połowy XIX wieku. Specyficzne rozwiązania konstrukcyjne zostały porównane z wiedzą zawartą w historycznych podręcznikach budowlanych. Znaczna część tej konstrukcji ma jednak widoczne ślady wtórnego użycia. Dzięki szczegółowej analizie wielkości budulca i sposobu jego obróbki, a także systemu ciesielskich znaków montażowych czy złącz ciesielskich wyodrębniono dwa wcześniejsze układy konstrukcyjne. Liczba zachowanych elementów pozwoliła na hipotetyczną rekonstrukcję obydwu więźb. Były to ustroje storczykowe o bardzo dużej rozpiętości wiązarów. Wykonane badania dendrochronologiczne dowiodły, że pochodzą one z lat siedemdziesiątych XIV wieku. Są to zatem jedne z nielicznych zachowanych elementów będących przykładami konstrukcji ciesielskich średniowiecznej architektury świeckiej Wrocławia.

EN

The subject of this study is the roof structure located over the building at 49 Szewska Street in Wrocław. The aim of the architectural research undertaken was an analysis of the present roof from the mid-nineteenth century. The specific structural solutions were compared with the knowledge contained in historical construction textbooks. However, a significant part of this structure bears visible traces of reuse. Thanks to the detailed analysis of the volume of the building material and the method of its trimming, and further the system of carpentry assembly marks or carpentry joints, two earlier structural systems were distinguished. The number of preserved elements made the hypothetical reconstruction of both roof structures possible. They were king strut systems with a very large span of trusses. The performed dendrochronological studies proved that they come from the 1470s. Therefore, they are one of the few preserved elements that are examples of the carpentry structures of medieval secular architecture in Wrocław.

17

Wczesnośredniowieczne znaki garncarskie z wykopalisk przy placu Nowy Targ we Wrocławiu

Kmiecik Piotr, Szwed Robert

Szkło i Ceramika

|

2022

|

R. 73, nr 3

43--46

PL

Artykuł omawia wczesnośredniowieczne fragmenty ceramiki z zachowanymi znakami garncarskimi odnalezione w trakcie badań archeologiczno-architektonicznych w pobliżu placu Nowy Targ we Wrocławiu. Przedstawiono okoliczności i kontekst odkrycia, przeprowadzono próbę datowania i przedstawiono jego możliwe znaczenie dla dalszych badań nad najwcześniejszymi fazami rozwoju organizmu miejskiego Wrocławia.

EN

The article discusses early medieval pottery fragments with preserved pottery marks, found during the archaeological and architectural research in the vicinity of Nowy Targ square in Wrocław. The paper presents circumstances and context of the discovery, its possible significance for further research on the earliest stages of the development of the urban structure of Wrocław and gives the first attempt to its dating.

18

The outcomes of the activities of the Voivodeship Office for the Protection of Monuments in Wrocław in the perspective of cultural security from the local point of view in the years 2015-2019

Landmann Tomasz

Scientific Journal of the Military University of Land Forces

|

2022

|

Vol. 54, No. 4(206)

524--539

EN

The aim of the article is to determine and evaluate the effects of the activities of the Voivodeship Office for the Protection of Monuments in Wrocław related to the implementation of tasks in selected areas of protection and care of monuments in the Dolnośląskie Voivodeship in the years 2015-2019. In the study, research methods such as critical analysis of the scientific literature, analysis of legal acts and – to a large extent – analysis of documents are applied. The diversity of the outcomes of the activities of the Voivodeship Office for the Protection of Monuments in Wrocław in the described area was determined. Administrative activities concerned the necessity to enter non-movable monuments into the register of monuments at the request of the owner or the entity in charge of that monument, making new entries in the voivodeship register of monuments or recommending changes in local spatial development plans to local government units. Issuing of permits for conducting archaeological research dominated the issues related to the regulation of other legally permitted activities in relation to monuments. The great activity of the Voivodeship Office for the Protection of Monuments in Wrocław related to issuing conservation recommendations has been demonstrated.

PL

Celem rozważań podjętych w artykule jest określenie i ocena efektów działań Dolnośląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w realizowaniu zadań w wybranych obszarach ochrony i opieki nad zabytkami w województwie dolnośląskim w latach 2015-2019. W artykule zastosowano metody badawcze w postaci krytycznej analizy piśmiennictwa naukowego, analizy aktów prawnych, a także – w zasadniczym zakresie – analizy dokumentów. Ustalono zróżnicowanie efektów działań Dolnośląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w opisywanym obszarze. Działania administracyjne dotyczyły istotnej roli dokonywania wpisu zabytków nieruchomych na wniosek właściciela lub posiadacza do rejestru zabytków, dokonywania nowych wpisów w wojewódzkiej ewidencji zabytków, czy rekomendowania samorządom zmian w lokalnych planach zagospodarowania przestrzennego. Wydawanie pozwoleń na prowadzenie badań archeologicznych dominowało nad regulowaniem innych dozwolonych prawnie działań wobec zabytków. Wykazano dużą aktywność DWKZ w wydawaniu zaleceń konserwatorskich.

19

Analiza zmian warunków gruntowo-wodnych we Wrocławiu w odniesieniu do klas agresywności wód podziemnych na podstawie danych archiwalnych

Trałka Marta, Błachowicz Marek

Przegląd Geologiczny

|

2022

|

Vol. 70, nr 6

449--457

EN

The study of the physical and chemical parameters of groundwater is one of many elements enabling complete recognition of engineering geology conditions that are used in the designing process of building construction. The degree of groundwater aggressiveness is determined, based on the groundwater components likely to cause foundation corrosion (pH, SO42-2+, NH4+, aggressive CO2) and carried out in accordance with the Polish standard PN-EN 206+A2:2021-08. A series of spatial and statistical analyses of archival data from 40 selected engineering geology documentations from the years 2010-2013 were performed to investigate the potential variability in the degree of aggressiveness of shallow groundwater in Wrocław city. Groundwater from 50 individual research points was analysed. Groundwater components: of pH and contents of aggressive carbon dioxide and sulfate ions have a significant influence on the degree of groundwater aggressiveness. Magnesium and ammonium ions are statistically unimportant. Groundwater aggressiveness environments are spatially variable and are demonstrated not only in the study area, but also within a single investment. More than one analysis is necessary to be performed to evaluate groundwater aggressiveness. This conclusion is also confirmed by the current study conducted in 2021.

20

Realizacja kablobetonowych zbiorników retencyjnych na sieci kanalizacyjnej we Wrocławiu

Michałek Jarosław, Moszowski Dawid

Przegląd Budowlany

|

2022

|

R. 93, nr 9-10

29--34

PL

W artykule zaprezentowano technologię realizacji czterech kablobetonowych zbiorników retencyjnych na sieci kanalizacyjnej na terenie przepompowni Port Południe we Wrocławiu, każdy o nominalnej pojemności 15 000 m3. Zbiorniki stanowią główną część nowego układu retencyjnego i przeznaczone są do okresowego magazynowania nadmiarowych ogólnospławnych ścieków pogody burzowej. Obiekty zostały wykonane w latach 2019-2022 w technologii tradycyjnej jako monolityczne, wolnostojące zbiorniki cylindryczne z betonu sprężonego o promieniu wewnętrznym 23,25 m, wysokości ściany 11,82 m i grubości ściany 0,40 m. Ściany zbiorników na wysokości zostały odcinkowo sprężone po obwodzie kablami zbudowanymi ze splotów Y1860S7 - 15,7 mm kotwionych w pilastrach. Ściany zbiorników zostały monolitycznie utwierdzone w płytach fundamentowych. Zbiorniki przykryte zostały samonośnymi kopułami aluminiowymi.

EN

The article presents the technology of realization of the four post-tensioned concrete retention tanks on the sewer network system located in the Port Południe pumping station in Wroclaw, each with a nominal capacity of 15000 m3. The tanks are the main part of the new retention system and are intended for periodical storage of redundant storm sewage. The structures were constructed between 2019 and 2022, along with traditional technology, as monolithic, above ground cylindrical tanks made of prestressed concrete. Dimensions of the structure are as follows: internal radius 23.25 m, wall height 11.82 m and wall thickness 0.40 m each. The tank walls were sectionally prestressed around the perimeter with cables made of Y1860S7 - 15.7 mm strands anchored in pilasters. Tank walls were monolithically restrained in the bottom slabs (foundations) and covered with self-supporting aluminum domes attached to the cylindrical walls of the tanks.