Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Studia medyczne Jana Jaśkiewicza na Uniwersytecie Wiedeńskim (1766/1767-1775)

Wójcik Andrzej J., Siembab Mateusz

Kwartalnik Historii Nauki i Techniki

|

2023

|

T. 68, nr 3

155--190

EN

During the Age of Enlightenment, many Poles pursued medical studies at various European universities. One of them was Jan Dominik Piotr Jaśkiewicz. Born on 6 July 1749 in Lviv to an Armenian family, he moved to Vienna in the late 1760s to study medicine at the university under the supervision of renowned professors: Anton de Haën, Heinrich Johann Nepomuk von Crantz, Nikolaus Joseph von Jacquin, and others. Jaśkiewicz graduated in 1775 with a Doctor of Medicine degree, based on the thesis titled “Dissertatio inauguralis medica sistens pharmaca regni vegetabilis”, in which he provided a list, description, and healing properties of some plant species, arranged according to the systematics of Carl von Linnè (Linnaeus). Through his dissertation, Jaśkiewicz popularized in Poland the views of the Viennese medical school, among others, on the medical use of digitalis. For some time he remained in Vienna, attempting to secure a suitable position. Between 1780 and 1783, Jaśkiewicz expanded his knowledge of nature through travels to Italy, Germany, and France. After presenting his mineralogical observations in Paris, Jaśkiewicz was appointed as a correspondent member of the Paris Academy of Sciences. It was during this time in Paris that Jaśkiewicz met Jan Śniadecki, who later became his friend, colleague, and patient. Subsequently, Hugo Kołłątaj appointed Jaśkiewicz as a professor of natural history and chemistry at the Crown’s Main School in Kraków (Jagiellonian University). He began his lectures in Kraków on 1 October 1783. It should be emphasized that Jaśkiewicz laid the foundations for Polish scientific vocabulary. He also played a crucial role in establishing a chemical laboratory and organizing a botanical garden and a cabinet of natural history. In February 1783, Jaśkiewicz took on the position of a hospital physician (director) at the St. Barbara Academic Hospital, where he focused on organizing the hospital’s finances and management. Around the same time, he declined additional remuneration for this role. In 1787, Jaśkiewicz assumed the duties of the house physician for the Wielopolski margrave in Pińczów. Jaśkiewicz died in Kraków on 14 November 1809. Throughout his life, he was an active physician and performed his medical career independently of other duties. Jaśkiewicz gained considerable recognition and popularity for his achievements in the medical field.

2

Schwechat airport development forecast as a risk management tool to address the impact of the Covid-19 pandemic

Rozenberg Robert, Tomas Marek, Tobisova Alica, Hanak Peter

Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska

|

2022

|

z. 117

221--231

EN

The COVID-19 pandemic has affected all areas of our society. The effects of the pandemic on the economy have not only affected mainly the development of transport and tourism but most especially air transport. Many airports in Europe and around the world have experienced a drop in passengers and cargo due to the COVID-19 pandemic. For many airports, this period, which began in 2019, meant huge losses due to a drop in passengers, leading to the collapse of several airlines. Despite the gradually improving situation, the impact of the pandemic is still being felt, and the number of passengers at airports is growing rather slowly. Thus, airports had to deal with the current situation and adapt their future operation to the current conditions. Even the leading airport in Central Europe - the Schwechat Airport in Vienna - was not spared from the effects of the current pandemic. This article aims to evaluate the effects of the COVID-19 pandemic on Schwechat airport. It focuses on the analysis of the development of the airport before and during the pandemic up to the present. Further, this article describes the problems that Schwechat airport dealt with throughout the period, with the loss of passengers, delays and the collapse of carriers. Subsequently, this article is part of a study aimed at identifying the negative effects of the pandemic on air transport and related industries worldwide. Predicting the development of the airport is a very important aspect, especially for the company's management and should be part of the risk management of every company.

3

Relacje przestrzeni mieszkalnych z naturą na przykładzie osiedla Wohnpark Alt-Erlaa

Śliwa Aleksandra

Builder

|

2022

|

R.26, nr 8

38--41

PL

Sposób kształtowania relacji pomiędzy mieszkaniami a otoczeniem budynku stanowi kryterium determinujące sposób funkcjonowania zabudowy wielorodzinnej oraz jej formę. W opozycji do realiów zabudowy jednorodzinnej zachowanie kontaktu mieszkańców z naturą staje się wyzwaniem w warunkach miejskich, gdzie zasoby naturalne są ograniczone, a rosną intensywność zabudowy oraz złożoność struktur przestrzennych. Celem badań jest waloryzacja rozwiązań zastosowanych w projekcie wiedeńskiego osiedla Alt-Erlaa w latach 70. ubiegłego wieku w kontekście zachowania relacji pomiędzy wewnętrznymi przestrzeniami zamieszkiwania a zewnętrznymi strefami zieleni i natury. Badania wykazują, że w ramach osiedla występują zróżnicowane standardy tych relacji, wynikające z przyjętych rozwiązań planistycznych oraz typologicznych. Wyniki badań mają przyczynić się do wskazania pożądanych kierunków rozwoju dla wielorodzinnego budownictwa mieszkalnego w obliczu postpandemicznych wymagań stawianych przestrzeniom mieszkalnym.

EN

The manner of shaping the relationship between dwellings and the building environment is a criterion determining both the functioning of multi-family developments and its form. In opposition to the situation of single-family housing, maintaining contact between residents and nature becomes a challenge under urban conditions, where natural resources are limited, and the intensity and complexity of spatial structures increase. The aim of the research is to evaluate the design of the Alt-Erlaa housing project in Vienna in the 1970s in terms of maintaining the relationship between indoor living spaces and outdoor green and natural zones. The study indicates that within the estate there are various standards of these relations, resulting from the adopted planning and typological solutions. The analysis results are intended to provide guidance on preferred developments for multifamily housing in the light of post-pandemic requirements for living spaces.

4

Lobau Autobahn: the last highway in Austria?

Buława Piotr

Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Technicznej w Katowicach

|

2021

|

nr 13

61--70

EN

The building of the Lobau Autobahn was cancelled after 20 years of preparations and disputes. It should be the last part of the Vienna’s new 203 km long bypass. The Lobau Autobahn includes the Lobau tunnel under the Danube and the Donau-Auen National Park. The analysis of reports on this project and some press materials shows that the cancellation of the project results from the reschedule relations between further development of road network, the compact city concept, and environment protection. Reports were prepared by the Expert Group and by the TU Wien. The first suggests the necessity to build the Lobau Autobahn for further development of Vienna. The climate targets should be fulfilled by introducing other measures than stopping building new car roads. The second report postulates to cancel the plan of building the Lobau Autobahn. According to this report, the project is incompatible with the climate targets and the compact city concept. Additionally, the organisation ‘Science for Future’ supports the position expressed in the report prepared by the TU Wien. The presented differences have a reason in different assumptions adopted by the authors of the reports, not in the incorrectness of one of the reports.

PL

Budowa autostrady Lobau została odwołana po 20 latach przygotowań. Miała to być ostatnią częścią nowej 203-kilometrowej obwodnicy Wiednia. Autostrada Lobau obejmuje tunel Lobau pod Dunajem i Parkiem Narodowym Donau-Auen. Z analizy raportów dotyczących tego projektów oraz niektórych materiałów prasowych wynika, że rezygnacja z projektów wynika z przesunięcia środka ciężkości w relacji pomiędzy dalszym rozwojem sieci drogowej a koncepcją miasta kompaktowego i ochroną środowiska. Raporty zostały przygotowane przez Grupę Ekspertów oraz TU Wiedeń. Pierwszy z nich wskazuje na konieczność budowy autostrady Lobau dla dalszego rozwoju Wiednia. Cele klimatyczne powinny zostać osiągnięte poprzez wprowadzenie innych środków niż zaprzestanie budowy dróg samochodowych. Drugi raport postuluje anulowanie planu budowy autostrady Lobau. Według tego raportu projekt ten jest niezgodny z celami klimatycznymi i koncepcją miasta kompaktowego. Dodatkowo organizacja „Science for Future” poparła w swoim apelu stanowisko wyrażone w raporcie przygotowanym przez TU Wiedeń. Przedstawione różnice mają przyczynę w odmiennych założeniach przyjętych przez autorów raportów, a nie w błędności jednego z raportów.

5

Sztuka w Wiedniu. Praktyki kultury w przestrzeniach porzuconych i niestandardowych

Petelenz Anna, Araszkiewicz Franciszek

Środowisko Mieszkaniowe

|

2021

|

nr 37

37--45

PL

Wiedeń to miasto słynące ze sztuki, dobrego transportu i uważnych praktyk rozrostu środowiska mieszkaniowego. W Wiedniu, zanim rozpocznie się budowa osiedla na obrzeżach miasta – na przyszłych mieszkańców czeka linia metra, a w budżetach nowych dzielnic przewidziane są fundusze na ośrodek kulturalny, którego obecność jest równie niezbędna jak urzędów pocztowych, sklepów spożywczych i placówek opiekuńczych. Miasto, aktywnie działające na rzecz zmniejszenia emisji CO2, stara się też o odświeżenie wizerunku w obszarze sztuki. Bo Wiedeń to nie tylko Klimt i Mozart, ale i sztuka współczesna w dziesiątkach artystycznych pracowni, art space‘ów i festiwali. Te ostatnie to wydarzenia często realizowane w swoistych post-przestrzeniach, miejscach, które utraciły swoją pierwotną funkcjonalność. Sztuka pełni w ich przypadku rolę aktywizującą i poprawiającą wizerunek danego obszaru miasta, często mając wpływ na otaczające środowisko mieszkaniowe. Autorzy poddają analizie wybrane przykłady festiwali sztuki realizowanych w przestrzeniach nieużywanych.

EN

Vienna is a city famous for its art, great public transport and careful practices concerning growing housing environment. It is the capital of Austria that has been at the top of the quality of life rankings for years. In Vienna, before building new estates on the outskirts, a metro line is already waiting for its users (U2 - Seestadt, U1 – Oberlaa) and the budget for new district includes specific funds for a cultural center. The presence of which is as necessary as post offices, grocery stores and care facilities. The city, actively working to reduce CO2 emissions, is also trying to refresh its image in the field of art. Because Vienna is not only Klimt and Mozart, but most of all contemporary art presented in dozens of artistic studios, art spaces and festivals that also impact local housing environment. The authors analyze selected examples of art festivals created in abandoned spaces.

6

Barokowe ogrody Wiednia

Kożuszek Radosław

Zieleń Miejska

|

2020

|

Nr 3

24--26

PL

Wiedeń uważany jest za światową stolicę stylu barokowego. Pośród wysadzanych płaskorzeźbami bogato zdobionych budynków na terenie miasta znajduje się kilka ternów zieleni, których styl przywołuje najśmielsze założenia ogrodow z tego okresu.

7

Floating facilities providing social services – a Floating Salvation Army Refuge in Paris and “School Ship” in Vienna

Rytel Grzegorz

Journal of Water and Land Development

|

2020

|

no. 45

126--132

EN

The article presents two floating architectural structures developed in response to the needs of local communities. The first one – a river barge “Louise-Catherine” – was adapted in 1929 according to the design of Le Corbusier, one of the most influential architects of the first half of the 20th century, for the purposes of Salvation Army shelter docked on the Seine in Paris and it continued its operation as such until 1994. The second one – Bertha von Suttner state junior high school – was developed in a shipyard to serve as a school, which purpose it has been fulfilling since 1994 while moored on the Danube River in Vienna. The author’s intention was to describe both structures while highlighting common features as well as differences, and to analyse them in view of certain selected aspects. The background for the projects’ development was described account taken of different reasons and circumstances. Issues under analysis include decision making processes in terms of architectural programme, functions and spatial developments. The analysis also includes technical aspects such as structural developments, material and infrastructure – in terms of the floating Viennese school – account taken on safety of using a barge as a school establishment. A separate part of the article is dedicated to the issue of social reception, and in case of the former Salvation Army shelter – actions aimed at the protection of a historic structure.

8

Kieszonkowe parki dla Wiednia

Gierko Aleksandra

Zieleń Miejska

|

2019

|

Nr 5

14--16

PL

Wiedeń często przywoływany jest jako przykład miasta przyjaznego mieszkańcom. O ile w wiekszości miejskich aglomarecji jakość życia nie jest satysfakcjonująca i zazwyczaj brakuje w nich zielonych przestrzeni zapewniających miejsce do odpoczynku oraz rekreacji dla różnych użytkowników, stolica Austrii wydaje sie być wyjątkiem odbiegającym od tej reguły.

9

Wybrane aspekty recepcji postaci Ludwika Zamenhofa w Wiedniu

Cwanek-Florek Ewa

Problemy Nauk Stosowanych

|

2019

|

T. 10

167--178

PL

Wstęp i cele: W pracy zaprezentowano recepcję życia i działalności Ludwika Zamenhofa – polsko-żydowskiego lekarza okulisty, twórcy najbardziej rozpowszechnionego na świecie sztucznego języka pomocniczego esperanto - w Wiedniu, gdzie na przestrzeni kilku stuleci koegzystowało obok siebie nawet kilkanaście narodów i kultur. Ukazano popularność języka esperanto w stolicy Austrii, zaprezentowano trwałe pamiątki, którymi uczczona jest w omawianej metropolii naddunajskiej tytułowa osobistość, ukazano możliwość recepcji postaci L. Zamenhofa w Wiedniu na podstawie poświęconych mu trwałych śladów pamięci. Materiały i metody: Materiałami są źródła przedstawiające życie i działalność Ludwika Zamenhofa oraz dokumenty opisujące pamiątki poświęcone tej postaci w Wiedniu. Zastosowano metodę analizy i syntezy. Wyniki: Chociaż L. Zamenhof przebywał w Wiedniu bardzo krótko, język esperanto cieszy się w tym mieście od ponad 100 lat dużą popularnością. Życie i dzieło L. Zamenhofa są w stolicy multikulturowego kraju uczczone kilkoma trwałymi pamiątkami. Wniosek: Różnorodne pamiątki, którymi uczczono w Wiedniu życie i działalność L. Zamenhofa oraz popularność języka esperanto świadczą o tym, że lekarz-lingwista od wielu dziesięcioleci w stolicy Austrii niejako w dalszym ciągu „żyje” w swoim dziele.

EN

Introduction and aims: The work presents the reception of the life and activities of Ludwik Zamenhof - a Polish-Jewish ophthalmologist, the creator of the most widespread artificial auxiliary language Esperanto in the world - in Vienna, where over several centuries co-existed side by side over a dozen nations and cultures. The popularity of Esperanto in the capital of Austria was shown, permanent memorabilia were presented with which the title personage is celebrated in the Danube metropolis, the possibility of reception of the character of L. Zamenhof in Vienna was shown based on permanent traces of memory dedicated to him. Materials and methods: In the paper have been used some materials are sources depicting the life and activities of Ludwik Zamenhof and documents describing memorabilia dedicated to this character in Vienna. The method of analysis and synthesis was used. Results: Although L. Zamenhof spent a very short time in Vienna, Esperanto has been very popular in the city for over 100 years. L. Zamenhof's life and work are celebrated in the capital of a multicultural country with several permanent souvenirs. Conclusion: Various souvenirs, which were celebrated in Vienna, the life and activity of L. Zamenhof and the popularity of Esperanto prove that the doctor-linguist for many decades in the capital of Austria continues to "live" in his work.

10

Seestadt - miasto jeziora

Gierko A.

Zieleń Miejska

|

2017

|

Nr 12

37--39

PL

Seestadt to nowe modelowe osiedle powstające we wschodniej części Wiednia, na terenie dawnego lotniska Aspern.

11

Park Esterházy w tkance urbanistycznej Wiednia

Staniewska A.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2016

|

Nr 46

16--29

PL

Park Esterházy to jeden z najstarszych parków publicznych w Wiedniu, który powstał z przekształconego ogrodu barokowego rezydencji magnackiej rodów Kaunitz i Esterházy. Jego przemiany są świadectwem szerszych procesów, jakim podlegał obszar całego miasta na przestrzeni ostatnich 250 lat. Historia i współczesność parku mają ścisły związek z kompozycją urbanistyczną całej dzielnicy Mariahilfer w Wiedniu. Losy Parku Esterházy są przykładem drogi od podmiejskiego ogrodu pałacowego do parku dzielnicowego wpisanego w gęstą tkankę urbanistyczną z przełomu XIX i XX wieku. W artykule dokonano analizy zmian układu przestrzennego parku i jego kompozycji oraz przedstawiono współczesne interwencje projektowe.

EN

Esterházy Park is one of the oldest public parks in Vienna, which was created from a converted Baroque garden of the nobleman’s residence of the Kaunitz and Esterházy families. Its transformations are the evidence of wider processes the area of the whole city was subjected to within the last 250 years. The history and modernity of the park are closely connected to the urban composition of the whole Mariahilfer district in Vienna. The history of Esterházy Park exemplifi es the change from a suburban palace garden to a district park fi tted into a dense urban tissue from the turn of the 19th and 20th century. The article analyses the alterations in the spatial layout of the par and its composition and presents the contemporary project interventions.

12

The markets in urban environment: methods of research and analysis (by the example of Vienna city)

Kryvoruchko O.

Przestrzeń i Forma

|

2014

|

nr 22/2

57--70

EN

The article deals with methods of research of markets in the urban structure. The study is based on the examples of Vienna, the total number of markets and shopping streets that have been studied is 81. The focus is: what is the market in general and its specific types in a city. Market is studied as a separate organization in the urban structure and as a part of its public space and public life. In this approach, it is very important, in which ways a person takes contact with the market, how a person behaves there, how long it stay at the market, which ways runs a human paths through the market, whether the market attract buyers to stay here longer. In conclusion, we can say what makes the market a special place in the city.

PL

Badanie opiera się na przykładach z Wiednia, liczba rynków i ulic handlowych, które zostały zbadane w ilości 81. Сelem badania jest definicja rynku jako zjawiska urbanistycznego oraz określenie jego typów spotykanych w mieście. Rynek jest badany jako organizm osobny w strukturze miejskiej i jako część jego przestrzeni publicznej oraz życia publicznego. Z tego punktu widzenia ważnym jest, w jaki sposób człowiek dokonuje kontaktu z rynkiem, jak on się zachowuje na rynku, jak długo pozostaje tam, czym rynek może zachęcić kupujących, oprócz handlu, do pozostania tu dłużej. Podsumowując, możemy powiedzieć, co sprawia, że rynek jest miejscem szczególnym w mieście.

13

Wiedeńskie domy projektu Adolfa Loosa: racjonalizm przeciw symbolowi i ekspresji

Serafin A.

Architecturae et Artibus

|

2014

|

Vol. 6, no. 3

63--70

PL

Artykuł stanowi próbę rozstrzygnięcia, czy „antydekoracyjny” charakter twórczości Adolfa Loosa stanowi opozycję wobec zagadnień symbolu i ekspresji, które zdają się charakteryzować współczesne temu twórcy nurty architektury i sztuki. Ciekawe wydaje się również stanowisko architekta wobec relacji łączących sztukę i architekturę. Poglądy prezentowane w esejach, takich jak słynny Ornament i zbrodnia, zostały w artykule poddane konfrontacji z wybranymi realizacjami. Omówieniu zostały poddane domy mieszkalne wybudowane w Wiedniu według projektów Loosa.

EN

The article is a trial of settlement whether the „anti-decorative” nature of works of Adolf Loos is in contradiction to symbol and expression that is characteristic of trends of architecture and art at that time. Architect’s standpoint on relations between an art and an architecture seems to be interesting as well. The article confronts the opinions presented in the essays like Ornament and crime to selected realizations. The residences built in Vienna was considered.

14

Z zagadnień urbanistyki i neostylistyki architektury historyzmu wiedeńskiej Ringstrasse

Tołłoczko Z., Tołłoczko T.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2012

|

Nr 31

9-26

PL

Fenomen artystyczny, architektoniczny, urbanistyczny i krajobrazowy, jakim jest Ringstrasse, budzi powszechne zainteresowanie nie tylko znawców historii sztuki. Jest bowiem ten niezwykłej urody bulwar osobliwym symbolem niepowtarzalnej epoki, która kojarzy się nierozerwalnie z panowaniem cesarza Franciszka Józefa I. Z epoką tą wiąże się integralnie rozkwit historyzmu (historycyzmu) i eklektyzmu, które tak wybitnie zaznaczyły się w okresie romantyzmu i pozytywizmu za długoletniego panowania tego monarchy. Był on również inicjatorem wybitnego dzieła znakomitych austriackich twórców planowania przestrzennego, jakim pozostaje po dziś dzień Ring. Tkankę tego prospektu wypełniają głównie najznamienitsze przykłady różnorodności i neostylowego pluralizmu architektury dojrzałego i późnego historyzmu, wśród których wyróżniają się: neogotyk i szczególnie różne warianty neorenesansu. Istotę wiedeńskiego neorenesansu określić można mottem Otto Wagnera, kreatora secesji i jednocześnie wybitnego historycysty, preceptora Gottfrieda Sempera: Artis Sola Domina Necessitas.

EN

The artistic, architectonic, urban planning and landscape phenomenon, such as the Ringstrasse, evokes general interest not only among experts on art history. This boulevard of unusual beauty is a curious symbol of a unique epoch, which is inseparably associated with the reign of the Emperor Franz Joseph I. This epoch is integrally connected with the heyday of historism (historicism) and eclecticism, which made such a unique impact in the period of romanticism and positivism during the long-lasting reign of that monarch. He was also an initiator of the Ring which was and has since remained an outstanding work created by brilliant Austrian spatial planners. The tissue of this vista is predominantly filled with the most spectacular examples of diversity and neo-stylistic pluralism of architecture of mature and late historicism, among which the most distinctive are: neo-Gothic and especially variations of neo-Renaissance. The essence of the Viennese neo-Renaissance could be expressed using the motto of Otto Wagner, the creator of secession and at the same time an eminent historicist, preceptor of Gottfried Semper: Artis Sola Domina Necessitas.

15

Nowe oblicze detalu architektonicznego na przykładzie neomodernizmu wiedeńskiego

Olenderek J.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2012

|

R. 109, z. 5-A/1

225--232

PL

W latach 2009-2011 firma Palmers AG wzniosła w ramach najważniejszej ulicy handlowej Wiednia, tj. Mariahilfer Str., nowy budynek biurowo-komercyjny stanowiący znakomity przykład nowoczesnej architektury wielkomiejskiej. Neomodernizm w jego wydaniu stosuje prostotę będącą środkiem wyrazu współczesności, co więcej można go zaliczyć do kierunku twórczego określanego mianem nowego rygoryzmu.

EN

During the years 2009-2011 the Palmers AG company built a new office- commerce building on the most important Vienna shopping street, The Mariahilfer Str., which is an excellent example of modern urban architecture. Neomodernism, in this case, uses simplicity as a means of expressing modern times, which allows it to join the art trend, known as The New Rigour.

16

Debate on secession and historicism in Vienna. Relation to Poznań

Bączkowska M.

Architecture Civil Engineering Environment

|

2010

|

Vol. 3, no. 2

23-30

EN

The aim of the paper is to describe the discourse on architecture, which took place in Vienna at the turn of the 19th and 20th century. The participants were architects and Viennese university professors, known for their accomplishments in civil engineering as well as their teaching and research activities. This analysis is based on selected parts of the original publications which represent two opposing artistic attitudes. It has enabled the synthetic notion of trends. This paper marks the differences in opinions on the development and the future of architecture at the turn of the centuries. The presented situation is evident in the built architecture of the style of late historicism and secession in Vienna. In two generations of artists there were different styles of buildings and changes in style. The discussed examples are the buildings of Carl König and Otto Wagner. According to the architect Alfred Grotte, a student of Viennese masters, these influences have also affected building design in Poznan during the age of Secession.

PL

Celem opracowania jest ukazanie rezultatów dyskursu o architekturze, który toczył się we Wiedniu na przełomie XIX i XX wieku. Uczestniczyli w nim architekci, profesorowie wiedeńskich uczelni, znani z realizacji i działalności dydaktyczno-naukowej. Analiza wybranych fragmentów ówczesnych oryginalnych publikacji reprezentatywnych dla dwóch przeciwstawnych artystycznych postaw umożliwiła syntetyczne ujęcie tendencji oraz odnotowanie różnic w poglądach na rozwój i przyszłość architektury przełomu wieków. Sytuacja ta widoczna jest w realizacjach późnego historyzmu i secesji wiedeńskiej, zróżnicowanej stylistyce budowli i wahaniach dwóch pokoleń twórców. Przykładem są realizacje Carla Königa i Otto Wagnera. Za sprawą wychowanka mistrzów wiedeńskich, architekta Alfreda Grotte wpływy te dotarły również na teren Poznania.

17

Metro w Wiedniu

Graff M.

TTS Technika Transportu Szynowego

|

2008

|

R. 14, nr 5-6

26-34

PL

Wiedeń, stolica Austrii, system kolei miejskiej otrzymał oficjalnie w 1978 r., choć pierwsza wiedeńska linia przed-metra (pre-metro) funkcjonowała już od 1896 r. pod nazwą Stadtbahn (kolej miejska). Wtedy funkcję metra spełniały pociągi prowadzone trakcją parową. Obecnie w Wiedniu funkcjonuje 5 linii metra (U1, U2, U3, U4 oraz U6), obsługujących 90 stacji i 66 km szlaków.

18

Rola tramwaju towarowego w ograniczeniu wykorzystywania TIR-ów zaopatrujących duże miasta

Poliński J.

Problemy Kolejnictwa

|

2008

|

Z. 146

53-64

PL

Omówiono problemy transportowe występujące w dużych miastach, historię wykorzystywania tramwajów towarowych do przewozu ładunków (Drezno, Zurych i Wiedeń) oraz projekt wykorzystania tramwaju towarowego w Monachium. Przedstawiono zalety i wady takich rozwiązań oraz wskazano, że istnieje możliwość zastosowania takiego transportu w Polsce.

EN

Transportation problems appearing in big cities, history of applications of freight trams (Dresden, Zurich, Vienna) and project of application of freight tram in Munich are described. Advantages and disadvantages of such solutions are presented and possibilities of applications of that kind of transport in Poland indicated.

19

Współczesne miejskie bramy i wieże

Gyurkovich J., Węcławowicz-Gyurkovich E.

Kwartalnik Architektury i Urbanistyki

|

2008

|

T. 53, z. 2

3-21

PL

Bramy i wieże współczesnych miast nie bronią już dostępu obcym. Nie ma już takiej potrzeby ani możliwości, bo miasta ponowoczesne - post-polis - to miasta opanowane przez obcych. Bramy dawno już opuściły peryferia i przeniosły się do środka miasta. Ciągle podejmowane próby sytuowania nowych bram na krawędziach miast skazane są na niepowodzenie. Bramy i wieże stały się dzisiaj wyłącznie znakami w przestrzeni, symbolami miejsca, formami mocnymi, punktami orientacyjnymi, które dzięki szczególnemu ukształtowaniu, gabarytom, zastosowanym materiałom i fakturom - przyciągają uwagę, ułatwiają identyfikację miejsc. Dzisiejsze bramy miejskie są otwarte - są zaproszeniem ułatwiającym orientację w chaosie miasta.

EN

Gates and towers do not protect the access to contemporary cities. There is no such need, nor such possibility, because post-modern towns - post-polis - are occupied mostly by strangers. The gates have moved from the outskirts into the city centers long time ago. The attempts of placing new gates on the borders are condemned to failure. Gates and towers have become only signs in the space, symbols of a place, strong forms, orientation points, which facilitate the identification of a place. Today's city gates are open - they are an invitation which makes orientation within the city's chaos easier.

20

Współczesne metody konserwacji zabytków na przykładzie obiektów architektonicznych Wiednia

Gosztyła M., Lichołai L.

Architectus

|

2007

|

Nr 1-2(21-22)

83--91

PL

Naturalną potrzebą i troską kolejnych pokoleń powinna być dbałość o zachowanie świadectw przeszłości. Budynki i budowle przekazują swoją historią, bryłą i sylwetą dzieje ich funkcjonowania, są przykładami technicznej kultury realizacyjnej, związanej z okresem ich powstania. Obiekty takie, często ze względu na swe walory architektoniczne i historyczne tradycje zaliczane do zabytkowych, funkcjonując w przestrzeni, mogą być płaszczyzną odniesienia do kształtowania współczesnych funkcji użytkowych, realizowanych przez projektantów i wykonawców. Do obiektów zabytkowych, przekazujących walory poszczególnych okresów cywilizacyjnych, można zaliczyć zarówno pojedyncze dzieła architektoniczne, jak i mniejsze czy większe zespoły urbanistyczne, tworzące osiedla, dzielnice, czy wręcz całe miasta. Obiekty zabytkowe liczące nieraz wiele setek lat wymagają dbałości o ich stan techniczny. Do miast niewątpliwie bogatych w historyczne obiekty architektoniczne należy Wiedeń. Zaliczany jest on do najstarszych i najładniejszych stolic europejskich, ze względu na swoje zabytki i położenie w dolinie Dunaju, na pograniczu Alp i Kotliny Wiedeńskiej. Początki Wiednia sięgają założonego tam rzymskiego obozu wojskowego z I w. n.e. Obóz ten tworzył regularny czworobok, przecięty prostymi ulicami. Wokół obozu powstała z czasem cywilna osada, która rozkwitła w III i IV w., jednak prawdziwy rozwój Wiednia wiąże się z epoką monarchii austro-węgierskiej [1]. Architektura Wiednia w przejrzysty sposób wyraża interesującą historię miasta. Celem nadrzędnym konserwatorów wiedeńskich jest troska o zachowanie cennych dzieł architektonicznych oraz zabezpieczenie ich walorów kulturowych i historycznych, przy jednoczesnym umożliwieniu ich użytkowania przez mieszkańców i turystów. W niniejszym artykule przedstawiono na wybranych przykładach wykorzystywane współcześnie metody konserwacji zabytków.

EN

The article demonstrates issues bound with modern conservation of historical monuments. Preservation works are exemplified by the most valuable monuments of the history of Vienna. In particular, attention has been drawn to the preservation of authenticity. Where the architectonic structure was severely damaged, the methods applied were directed towards recreating historical forms. Modern methods were used for the conservation of stone elements and for construction of new parts of architectonic systems. The cause of corrosion of materials' structure was precisely diagnosed before the conception and methods were accepted. The aim of the methods and means of conservation works ac-cepted, was to preserve to a maximum the structure's authenticity. Where the original substances could not be secured, materials with technical features referring to the original were introduced. The conservation measures described were realized by Viennese conservators.