Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Evaluation of the middle course of the Oder River contamination

Wolska Małgorzata, Urbańska-Kozłowska Halina

Instal

|

2023

|

nr 12

129--133

EN

Studies of water quality changes in the Oder River in its middle course near the city of Wroclaw, mainly concerning the content of organic substances, were conducted between the years 2017-2022. Over the period of five years, no significant worsening of the Oder River water quality has been observed with respect to the total organic carbon content, however, an increase in the concentrations of specific organic contaminants from the PFAS group was observed. An intense seasonal algae growth was found in spring and late summer, and the number of algae has increased with time. Diatoms are the most abundant algae type. Water from the Oder River contains large amounts of biogens (nitrates and phosphates), which promote microorganism growth in water.

PL

Badania zmian jakości wody Odry prowadzone były w środkowym jej biegu koło Wrocławia w latach 2017-2022. W okresie badań nie stwierdzono istotnych zmian zawartości substancji organicznych zarówno w zakresie ogólnego węgla organicznego, jak też analizowanych mikrozanieczyszczeń. W Odrze stwierdzono zakwit glonów w okresie wiosennym i późnego lata, a liczebność mikroorganizmów rosła w kolejnych latach, wśród których dominowały Okrzemki. Stwierdzona duża zawartość substancji biogennych w wodzie mogła przyczyniać się do rozwoju mikroorganizmów, w tym glonów.

2

Rozwój śródlądowych dróg wodnych w Europie - realizacje i plany

Banasiak Robert

Gospodarka Wodna

|

2023

|

Nr 7

8--13

PL

W artykule przedstawiono wybrane działania zmierzające do poprawy wykorzystania potencjału transportowego europejskich szlaków wodnych. Przedstawiono realizacje i plany we Francji, Belgii, Niemczech, Czechach i w Polsce z próbą wskazania najistotniejszych kwestii lub wyzwań technicznych i środowiskowych. Z dokonanego przeglądu wynika, że rozwój drogi wodnej może być atrakcyjną przyszłością dla danego regionu i jest łatwiejszy do przeprowadzenia na istniejących szlakach i kanałach lateralnych niż w przypadku rzek swobodnie płynących, gdyż rodzi to obawy o ich przyrodniczą degradację i sprzeciwy organizacji środowiskowych. Dotyczy to rzek Łaby i Odry.

EN

The article presents selected activities aimed at an improved use of the European waterways transport potential. The author describes the implemented projects and plans in France, Belgium, Germany, Czech Republic and Poland in an attempt at indicating the most important issues or technical and environmental challenges. The review indicates that the development of a waterway may be an attractive future prospect for a given region and is easier to implement on the existing routes and lateral channels than on the freely flowing rivers, as it raises concerns as to their degradation and protests of environmental organisations. It regards the Elbe and Oder rivers.

3

Plan działań „uzdrawiających” dla Odry oraz zwiększających bezpieczeństwo ekologiczne/hydrologiczne rzek

Żurek Roman, Dumnicka Elżbieta, Książek Leszek, Jasser Iwona, Ciężak Karol

Gospodarka Wodna

|

2023

|

Nr 1

8--15

PL

Miesiąc po zatruciu Odry przeprowadzono badania stanu ichtiofauny i makrobezkręgowców dennych (bentosu) na 18 stanowiskach - od Szczecina Podjuchy do jazu Lipki. Jest to odcinek ok. 400 km. Na podstawie tych bezpośrednich wyników połowów i zwartości prób oszacowano rozmiar zmian w ekosystemie. W dolnym biegu zginęły prawie wszystkie ryby, małże i ślimaki skrzelodyszne. W przestrzeniach międzyostrogowych z utrudnioną wymianą wody z rzeką przeżyły nielicznie, ale wszystkie gatunki ryb. Straty ryb oszacowano na 1,5-2,0 mln sztuk. Na podstawie tych obserwacji i wiedzy o biologii gatunków podano scenariusz powrotu rzeki do pierwotnego stanu i działania przyspieszające ten proces. Takie działania to zakaz połowów przez kilka lat na dolnym odcinku Odry i w miarę możliwości odblokowanie dopływów, aby ryby tam żyjące zasiedliły Odrę. Zaproponowano zakres automatycznego monitoringu rzeki i lokalizacje pozwalające na zawężenie lokalizacji ewentualnego źródła skażenia/zanieczyszczenia. Zwrócono uwagę, że wiedza wynikająca z monitoringu powinna służyć działaniom wszelkiego typu, poprawiającym stan rzeki, a nie być sztuką dla sztuki, jak dotychczas.

EN

One month after contamination of the Oder River, a research on the ichthyofauna and benthic macroinvertebrate community was carried out in 18 stations between Szczecin Podjucha and the Lipki weir. This section stretches over circa 400 km. These direct fishing and catch results were used to assess how seriously was the ecosystem affected. In the lower course of the river, almost the entire population of fish, bivalve mollusks and branchiate snails perished. In areas between groynes, where water exchange with the river is limited, few representatives of all fish species survived. It is estimated that 1.5 to 2 million fish were lost in the die-off. Based on these observations and the knowledge on the biology of species, a scenario of the river recovery is presented and including measures to accelerate this process. The proposed actions include a fishing ban in the lower course of the Oder and unlocking its tributaries, where possible, in order for the fish living there to populate Oder. The authors also propose automatic river monitoring allowing to narrow down the location of possible contamination/pollution source. The article points out that data from the monitoring should be used in actions of all types, aimed at improving the river status and not be an art for the art's sake, as it has been until now.

4

Katastrofa ekologiczna na Odrze latem 2022 r. Próba określenia przyczyny metodą analizy procesów korytowych

Babiński Zygmunt

Gospodarka Wodna

|

2023

|

Nr 1

4--7

PL

Minister Klimatu i Środowiska za przyczynę umierania ryb w Odrze uznała: (1) zrzut do rzeki substancji toksycznej przez któryś z zakładów pracy, (2) ewentualne przyczyny naturalne, tj. niski poziom wód połączony z wysoką temperaturą (zwiększenie stężenia zanieczyszczeń już obecnych w rzece) i (3) zrzucenie dużej ilości wód przemysłowych. Brak potwierdzenia zanieczyszczenia wód Odry latem 2022 r. przez rumowisko rozpuszczone (związki chemiczne pochodzące głównie z denudacji, pól i ścieków przemysłowo-komunalnych) wskazuje, że przyczyną katastrofy ekologicznej (śnięcie ryb) jest nadmierna dostawa zawiesiny pochodząca z resuspensji zakumulowanych przez wielolecia toksycznych osadów mułkowo-ilastych.

EN

The Minister of Climate and Environment considers the fish mortality event in the Oder River to have had three possible causes: (1) discharge of toxic substance to the river by an industrial facility; (2) natural causes, i.e. low water level combined with high temperature (increased concentration of pollution already present in the river); (3) discharge of large quantities of industrial water. Lack of confirmation of the summer 2022 Oder River pollution by dissolved debris (chemicals originating mainly from denudation, fields and industrial or municipal sewage) indicates that the environmental catastrophe (mortality) was caused by excessive load of suspension from toxic clayey silt deposits having accumulated for many years.

5

Remont zabytkowego mostu na Odrze w Ścinawie

Mosty

|

2022

|

nr 2

53--54

PL

W Ścinawie trwa remont ponad 100-letniego mostu. Zakończono już zasadnicze prace konstrukcyjne. Planowany termin zakończenia robót to III kwartał 2022 r.

6

Nowy most na Odrze w Milsku

Mosty

|

2022

|

nr 4

22--24

PL

Opisywana inwestycja obejmuje budowę mostu nad rzeką Odrą oraz nowego przebiegu odcinka drogi wojewódzkiej nr 282 z niezbędną infrastrukturą. Budowa nowej przeprawy ma priorytetowe znaczenie dla obsługi ruchu w województwie lubuskim.

7

System monitoringu sensorycznego mostu nad Odrą w Kędzierzynie-Koźlu

Kużawa Mieszko

Inżynieria i Budownictwo

|

2022

|

R. 78, nr 11-12

472--474

PL

W artykule zaprezentowano wdrożenie elektronicznego systemu monitoringu sensorycznego na przykładzie mostu z betonu sprężonego wymagającego pogłębionej, ciągłej diagnostyki z uwagi na zły stan techniczny. Wdrożony system monitorujący mostu nad Odrą w Kędzierzynie-Koźlu jest pierwszym w Polsce systemem do długoterminowej, ciągłej obserwacji fizycznej odpowiedzi (statycznej oraz dynamicznej) eksploatowanej od wielu lat konstrukcji z uszkodzeniami. W systemie tym zastosowano po raz pierwszy w kraju światłowodowe techniki pomiarowe FBG do długoterminowego monitorowania obiektu mostowego.

EN

The article presents the implementation of an electronic monitoring system for a post-tensioned concrete bridge requiring in-depth, continuous diagnostics due to its poor technical condition. The monitoring system for the bridge over the Odra in Kędzierzyn-Koźle is the first system in Poland for long-term, continuous observation of the physical response (static and dynamic) of the structure (being in operation for many years) with significant damage. For the first time in Poland, the FBG fiberoptic measurement techniques were used for continuous long-term monitoring of the bridge structure.

8

Przystosowanie śluz żeglugowych na Odrzańskiej Drodze Wodnej do klasy międzynarodowej

Majchrzak Artur, Mokwa Marian, Winter Jan

Gospodarka Wodna

|

2022

|

Nr 7

4--9

PL

W artykule przedstawiono stan istniejący Odrzańskiej Drogi Wodnej (ODW) w aspekcie jej przystosowania do osiągnięcia międzynarodowej klasy żeglowności i włączenia w europejską sieć dróg wodnych. Przeprowadzono analizę potrzeb modernizacyjnych poszczególnych śluz oraz wskazano na realizację zamierzeń inwestycyjnych dalszej kanalizacji Odry poniżej Malczyc. Pokazano koncepcję projektową przebudowywanych i nowych śluz odpowiadających klasie międzynarodowej. Przedstawiono autorski model numeryczny wspomagający projektowanie śluz.

EN

The paper presents the existing condition of the Oder Waterway (ODW) in the aspect of its adaptation to achieve international navigability class and its inclusion in the European waterways network. It analyses the modernisation needs of particular locks and indicates the implementation of investment plans for further channelling of the Oder River below Malczyce. A concept of designing redeveloped and new waterway locks corresponding to the international class was shown. The study presents an original numerical model to support the design of the locks.

9

Odrzańska Droga Wodna w kontekście rozwoju społeczności lokalnej

Wolski Aleksander

Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach

|

2021

|

Nr 1(17)

65--83

PL

Publikacja poświęcona została zagadnieniom relacji rzeki i społeczności mieszkających nad rzeką. Przykładowym terenem analizy jest Nadodrze. Zaznaczyć należy, iż sama Odra rozpatrywana jest jako Odrzańska Droga Wodna, czyli jako zmodyfikowana już rzeka na potrzeby gospodarcze, przez to rzeka od stuleci wpisana w kulturowy i gospodarczy koloryt. W celu uporządkowania nagromadzonych wątków i nadania opisowi większej logiki analizy, artykuł został podzielony na cztery zasadnicze części. W poszczególnych częściach poruszono tematykę rysu historycznego Odrzańskiej Drogi Wodnej, co wprowadza w kontekst społecznej i gospodarczej kreacji obszaru, następnie podjęty został temat wybiórczego zobrazowania społeczności nadodrzańskich, co wprowadza Czytelnika w kontekst społecznych aspektów rzeki. Artykuł kończy refleksja nad możliwościami rozwojowymi Nadodrza – głównie w kontekście perspektyw rozwojowych społeczności nadodrzańskich.

EN

The publication is devoted to the issues of the river and the community living on the river. An example of the area of analysis is the Oder. The Oder is considered to be the Odra Waterway, a river modified for economic purposes, inscribed in the cultural and economic aspect of social life. In order to organize the accumulated threads, the article has been divided into four parts. The individual parts deal with the history of the Odra Waterway, images of selected communities living on the Oder, and social aspects of the river. The article ends with a reflection on the development opportunities of Odra - mainly in the context of the development perspectives of the Oder communities.

10

Wstępna analiza kręgów kamiennych w Borach Tucholskich

Ruszkowski Michał

Przegląd Geologiczny

|

2021

|

Vol. 69, nr 2

100--102

EN

According to the definition, stone circles are structures made of vertically arranged blocks and stone boulders forming circles. Such structures are found mainly in Central and Northern Europe. They are also found in Africa and the Middle East, and single circles have been recorded in remote regions of Siberia. The largest clusters of this type of structures are located in northern Poland and southern Scandinavia. This article describes the preliminary results of field works at the Odry and Leśno sites. The result of the research work was the first discovery of the image of a human on the central stone in the circle number V in Odry. It is the first discovery of this type in northern Poland.

11

25 lat historii budowy stopnia wodnego Malczyce - początki budowy

Winter Jan

Gospodarka Wodna

|

2021

|

Nr 5

15--16

PL

W artykule przedstawiono historię budowy stopnia wodnego Malczyce na Odrze. Przypomniano wcześniejsze, niezrealizowane dokumentacje projektowe oraz starania pokoleń hydrotechników o jego budowę. W szczególności przywołano postaci, niestety w większości przypadków nieżyjące, które przyczyniły się do rozpoczęcia inwestycji, i które były autorami realizowanego projektu. Omówiono początek budowy, dla rozpoczęcia której 25 lat temu pojawiło się zielone światło.

EN

The article presents the history of construction of the Malczyce water barrage on the Oder River. It recalls previous, unrealised project documentations and efforts of generations of hydro-technicians striving to get the project off the ground. It mentions persons, most of whom unfortunately passed away, who contributed to the commencement of the investment and were authors of the implemented project. The author describes the beginnings of the construction, which was given green light 25 years ago.

12

Problemy eksploatacyjne jazu Rędzin na Odrze, projekt remontu zabytkowego obiektu

Broś Krzysztof

Gospodarka Wodna

|

2020

|

Nr 8

15--20

PL

Stopień wodny Rędzin zlokalizowany jest w km 260,7 Odry. Jest ostatnim, najniżej położonym stopniem Wrocławskiego Węzła Wodnego. Jaz został wybudowany w latach 1916-1926 w celu zwiększenia głębokości tranzytowej na odcinku od Rędzina do wyżej usytuowanych stopni: Różanka i Śródmiejskiego. Jaz Rędzin stanowi jeden z najpiękniejszych zabytków techniki hydrotechnicznej, jednak wieloletnie zaniedbania wynikające z braku dostatecznego finansowania spowodowały, że stan techniczny konstrukcji zamknięć i urządzeń nie jest dobry i niezbędny jest remont w znacznie większym zakresie, niż ostatnio przeprowadzane remonty w latach 80-tych i 90-tych. Projektowana modernizacja jazu Rędzin obejmuje kompleksowy remont istniejącej zabytkowej budowli hydrotechnicznej. Historyczna ranga całego stopnia Rędzin wymaga, by wszelkie działania inwestycyjne, niezbędne dla zachowania bezpiecznego i sprawnego działania tych budowli były prowadzone z uwzględnieniem zabytkowego charakteru obiektu. Wymaga się, by rozwiązania projektowe zarówno w zakresie elementów ogólnobudowlanych, jak i konstrukcji mostowych, zamknięć oraz mechanizmów napędowych, uwzględniały wytyczne Konserwatora Zabytków. Ograniczone możliwości inwentaryzacji i oceny stanu technicznego elementów konstrukcji znajdujących się stale pod wodą stanowiły istotną przeszkodę w opracowaniu dokumentacji projektowej. Dla rozwiązania tego problemu przeprowadzono wnikliwą analizę zachowanych rysunków niemieckich, dla których weryfikację przeprowadzono poprzez badania nurkowe. W odniesieniu do warunków posadowienia i pracy budowli poddanej obciążeniom hydrodynamicznym wykorzystano metodę badania drgań i operacyjnej analizy modalnej. Identyfikację dynamicznych cech konstrukcji przeprowadzono przez pomiar bezpośredni na konstrukcji, podejmując próbę oceny złożoności i różnorodności przypadków występowania sił i związanych z nią zjawisk. Detale architektoniczne do projektu ustalono w oparciu o badania stratygraficzne, które pozwoliły np. na udokumentowanie oryginalnej kolorystyki obiektu. Połączenie w jazie rozwiązań właściwych dla jazu segmentowego i zasuwowego, obsługiwanych z mostu jazowego, stanowi o wyjątkowych walorach historyczno-technicznych i funkcjonalnych budowli Rędzina, jedynej tego typu na Odrze, na rzekach Polski i unikatowej w Europie.

EN

The Rędzin barrage is located at km 260.7 of the Oder. It is the last, lowest barrage of the Wroclaw Floodway System. Weir was built in the years 1916-1926 to increase the transit depth on the waterway from Rędzin to the higher located barrages: Różanka and Śródmiejski. Jaz Rędzin is one of the most beautiful monuments of hydrotechnical technique, however, long-term negligence resulting from the lack of sufficient financing caused that technical condition of gates and devices is not good and renovation is needed to a much greater extent than recently carried out repairs in the 1980s those and 90's. The planned modernization of the Rędzin weir includes a comprehensive renovation of the existing historic hydrotechnical structures. The historical rank of the whole Rędzin barrage requires that all investment activities necessary for the safe and efficient operation of these buildings should be conducted taking into account the historic character of the building. It is required that design solutions, both in the area of general construction elements as well as bridge constructions, gates and drive mechanisms, should take into account the guidelines of the Conservation Officer. Limited possibilities of inventory and assessment of technical condition of structural elements permanently under water constituted a significant obstacle in the development of design documentation. To solve this problem, a thorough analysis of archives German drawings was carried out, for which the verification was carried out through diving research. In reference to the conditions of the foundation and operation of the structure subjected to hydrodynamic loads, the method of vibration test and operational modal analysis was used. Identification of dynamic construction features was carried out by direct measurement on the structure, attempting to evaluate the complexity and diversity of occurrences of forces and related phenomena. Architectural details for the project were esta- blished on the basis of stratigraphic research, which allowed, for example, to document the original color of the object. The connection in the Rędzin weir of solutions appropriate for the radial gates and slide gates, served from the weir bridge, constitutes exceptional historic, technical and functional values of the buildings of Rędzin, the only one of this type on the Oder river, on the rivers of Poland and unique in Europe.

13

200. rocznica rozpoczęcia planowej regulacji Odry

Pyś Jan

Gospodarka Wodna

|

2019

|

Nr 9

5--17

PL

W tym roku mija 200 lat od podpisania Protokołu Bohumińskiego - pierwszego kompleksowego, jednolitego planu regulacji Odry, którego realizacji miało podjąć się państwo. Komplementarność zabudowy, zmiana podmiotu zobowiązanego do regulacji Odry oraz zmiana reguł finansowania inwestycji odrzańskich zaprezentowane w Protokole były zupełnie nowym podejściem do problemu regulacji rzeki.

14

Application of the maxima distribution to the evaluation of the variability of flood risks in the Odra River basin on the basis of quarterly maxima of daily water levels

Szałata Łukasz, Kuźmiński Łukasz, Zwoździak Jerzy

Environment Protection Engineering

|

2019

|

Vol. 45, nr 2

127--140

EN

The method of assessing the flood risk variability has been presented based on maximum value distributions. Hydrological data were used in the form of daily water levels for the period 1981-2013. The collected data originate from the Malczyce Hydrological Station on the 300th km of the Odra River. To assess the risk of flooding based on the collected data quarterly highs were selected. As a measure of flood risk, the authors suggested the probability of exceeding the emergency level in the studied section of the river. This risk was calculated using the theoretical distribution function of the quarterly heights of the water level. The study used the Gumbel distribution. A special attention was paid to the possibility of using the presented solutions for an integrated flood risk management process in accordance with applicable national and European legislation.

15

Uzyskanie na Odrze granicznej klasy żeglowności Va - budowa modelu hydrodynamicznego

Ewertowski R., Dybkowska-Stefek D., Relisko-Rybak J.

Gospodarka Wodna

|

2018

|

Nr 12

365--371

PL

W artykule przedstawiono etap przygotowawczy do przeprowadzenia analiz i wskazania rozwiązań umożliwiających uzyskanie na Odrze granicznej klasy żeglowności Va. Prace polegały na budowie modelu hydrodynamicznego tego odcinka Odrzańskiej Drogi Wodnej przy wykorzystaniu najnowszego środowiska modelowego HEC-RAS. Model hydrodynamiczny Odry granicznej stanowią dwa osobne submodele, powiązane warunkami brzegowymi w węźle wodnym ujścia Warty. Pierwszy submodel, o akronimie Odra_T0, obejmuje odcinek Odry od ujścia Warty do rozdziału na Odrę Wschodnią i Zachodnią poniżej przekroju Widuchowa. Drugi, Odra_T1-K, zawiera odcinek tej rzeki pomiędzy ujściem Nysy Łużyckiej a ujściem Warty, z uwzględnieniem kanału ulgi Kietz. Budowę obu submodeli oparto na zbiorze dostępnych danych GIS w zakresie topografii rzeki, na numerycznym modelu terenu opisującym morfologię dna rzeki i jej doliny zalewowej oraz na zbiorze cyfrowych przekrojów sondażowych. W artykule przedstawiono także proces kalibracji obu submodeli i ocenę odtwarzania sytuacji rzeczywistych dla batymetrii istniejącej, aby potwierdzić poprawność ich działania i możliwości realizacji za ich pomocą obliczeń dla różnych scenariuszy poprawy żeglowności Odry granicznej.

EN

The article presents the preparatory stage of analyses and indication of solutions allowing the border Oder River to be granted the Va navigation class. The works consisted in elaboration of a hydrodynamic model of this section of the Oder Waterway with the use of the state-of-the-art HEC-RAS modelling environment. The Oder hydrodynamic model is composed of two separate submodels, related to the bank conditions in the Warta River mouth water node. The first submodel, referred to as Odra-T0, covers the Oder section from the Warta mouth to the conjunction of the Eastern Oder and the Western Oder, downstream of the Widuchowa cross-section. The other, referred to as Odra_T1-K, includes the section of the river between the Nysa Łużycka mouth and the Warta mouth, including the Kietz flood relief channel. The construction of both submodels was based on the data available in the GIS database in the scope of the river topography, numerical model illustrating the river bottom morphology and its flood valley, as well as on the set of digital cross-sections. The article also presents the process of calibration of both submodels, as well as an assessment of recreation of real-life situations for the existing bathymetry, in order to confirm the correctness of their operation and possibility to use them in calculations of different scenarios for improvement of the border Oder navigability.

16

Studium wykonalności Międzynarodowej Drogi Wodnej E70 na odcinku Odra-Wisła - ocena możliwości osiągnięcia parametrów min. IV klasy na obszarze województw: lubuskiego, wielkopolskiego i kujawsko-pomorskiego

Wroński S., Modrzewski R., Turowski L., Marciniak Ż.

Gospodarka Wodna

|

2018

|

Nr 10

308--312

PL

Dostosowanie Międzynarodowej Drogi Wodnej E70 na odcinku Odra-Wisła do parametrów min. IV klasy żeglowności pozostaje tematem, który wciąż nie doczekał się kompleksowej dokumentacji studialnej. Pierwszy krok w tym kierunku zrobiły województwa: lubuskie, wielkopolskie i kujawsko-pomorskie, które w ramach ponadregionalnej współpracy zainicjowały potrzebę sporządzenia studium wykonalności dla tego odcinka. Artykuł prezentuje przesłanki do zajęcia się tym tematem, jak również planowaną „mapę drogową" jego realizacji.

EN

Adaptation of the E70 International Waterway in the Oder-Vistula section to the parameters of, among other things, navigation class IV remains a subject that still has no complex study documentation. The first step towards it was made by the Lubuskie, Wielkopolskie and Kujawsko-Pomorskie Voivodeships that, as part of supraregional cooperation, initiated the need to carry out a feasibility study for this section. The article presents the premises for taking care of this subject as well as the planned roadmap of its implementation.

17

Powódź w lipcu 1997 r. na Odrze - weryfikacja przepływów maksymalnych

Banasiak R.

Gospodarka Wodna

|

2018

|

Nr 9

269--274

PL

W artykule przedstawiono weryfikację przepływów maksymalnych powodzi w lipcu 1997 r. na Odrze, ze szczególnym uwzględnieniem Wrocławskiego Węzła Wodnego (WWW). Weryfikację oparto na przeglądzie danych hydrologicznych, również tych z powodzi w 2010 r., oraz na obliczeniach dwuwymiarowymi modelami hydraulicznymi. Stwierdzono, że przepływ maksymalny we Wrocławiu wyniósł ok. 3900 m3/s wobec najczęściej cytowanego 3640 m3/s. Korekty wymagają również przepływy maksymalne powyżej i poniżej WWW. Znaczne zmiany dotyczą przekrojów w ujściu Nysy Kłodzkiej i Brzegu, dla których ten przepływ zweryfikowano do wartości w granicach 4300-4200 m3/s. Na odcinku Głogów-Połęcko przepływy maksymalne zawierają się natomiast w przedziale 2250-2100 m3/s. Były one dotąd zawyżone nawet o 50% ich wartości. Wskazano na wpływ zabudowy hydrotechnicznej i przerwań wałów na uzyskany rozkład przepływów maksymalnych wzdłuż biegu rzeki, także w odniesieniu do innych powodzi historycznych.

EN

The article presents verification of the peak flow rates of the 1997 flood on the Oder River, with particular consideration of the Wrocław Water Node. The verification was based on the review of hydrological data, including those referring to the 2010 flood and on calculations carried out with the use of two-dimensional hydraulic models. It has been found that the maximum flow rate in Wrocław reached ca. 3,900 m3/s as compared to the most often quoted 3,640 m3/s. The peak discharge upstream and downstream of the Node also need to be adjusted. Significant modifications affect the Nysa Kłodzka and Brzeg mouth crosssections, for which the flow was verified to reach the values ranging between 4,300-4,200 m3/s. In the section between Głogów and Połęcko the peak flows remain between 2,250 and 2,100 m3/s. They were hitherto overvalued by up to 50%. The article points out to the influence of the existence of hydraulic structures and the embankments failures on the achieved distribution of the peak flows, also with regard to other historicat floods.

18

The historic steel bridge in Stany. Heritage preservation. Changing the function

Michalak B., Eckert W.

Civil and Environmental Engineering Reports

|

2018

|

Vol. 28, no. 2

111--123

EN

Stany is a small village located near the town of Nowa Sól in the Lubusz Voivodship. Within a few hundred meters of the buildings there is one of the most interesting monuments in the Lubusz Voivodship - a railway bridge dating back to the beginning of the 20th century. It was designed by the company BEUCHELT & Co. The bridge consists of fourteen spans with a total length of 642 m. It was in continuous operation until 1994. Since then the object has not been used and its technical condition is deteriorating year by year. The bridge is unique in Poland and in Europe, which means that it could be interesting to carefully describe it and investigate its structure. There are plans to repair its structure in the following year. The bridge will not be used in its previous function, but it will be renovated and adapted for cyclists.

XX

Stany to mała wieś położona w pobliżu miasta Nowa Sól w województwie lubuskim. W odległości kilkuset metrów od budynków znajduje się jedna z najciekawszych atrakcji województwa lubuskiego - pochodzący z początku XX wieku most kolejowy. Jest to nitowana, stalowa konstrukcja kratownicowa z pasami równoległymi. Projekt został wykonany przez firmę Fabrik und für Brückenbau Eisenkonstruktionen BEUCHELT & Co. Grünberg in Schlesien (dzisiaj ZASTAL). Most składa się z czternastu przęseł o łącznej długości 642 m. Najdłuższe przęsło nurtowe ma rozpiętość 100,01 m. Długość przęsła nurtowego kwalifikuje most w Stanach w krajowej czołówce i daje mu drugie miejsce w Polsce i pierwsze w województwie lubuskim. Most był użytkowany nieprzerwanie do 1994 r. Od tego momentu obiekt jest nieczynny, a jego stan techniczny z roku na rok się pogarsza. Most jest wyjątkowy zarówno w skali kraju jak i Europy, co zachęca do dokładnego opisania i zbadania jego konstrukcji. Planowany jest jego remont i adaptacja do nowych celów. Most nie będzie wykorzystywany zgodnie z poprzednią funkcją, ale zostanie dostosowany do potrzeb planowanej w miejsce dawnej linii kolejowej ścieżki rowerowej.

19

Zróżnicowanie nadrzecznych krajobrazów kulturowych – edukacja geograficzna nad Odrą

Angiel J.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2017

|

nr 38

85--96

PL

Celem artykułu jest przedstawienie możliwości i potrzeb edukacji geograficznej dotyczącej krajobrazów kulturowych prowadzonej nad Odrą, z perspektywy obserwowanej rzeki. Uwzględniono zakres merytoryczny i dydaktyczny tej edukacji; zaprezentowano różne typy nadodrzańskich krajobrazów kulturowych i ich elementów. Przedstawiono ich zróżnicowanie i wyjaśniono jego przyczyny (uwarunkowania i czynniki geograficzne oraz historyczne).

EN

The purpose of this article is to present the need and opportunity of geographical education about cultural landscapes which is performed on the Oder river. The author included substantive and didactical scopes of such education and presented various types of the Oder river cultural landscapes and their components, as well as emphasized their diversity and explained its causes (geographical and historical factors and conditions).

20

Odradzająca się turystyczno-rekreacyjna funkcja Odry

Marszałek E.

Gospodarka Wodna

|

2017

|

Nr 8

253--257

PL

W artykule wykorzystano m. in. wyniki badań ankietowych i wywiadów przeprowadzonych wśród mieszkańców i gospodarzy miejscowości nadodrzańskich, a także materiały pokonferencyjne i zebraną podczas Flisu Odrzańskiego dokumentację zdjęciową.

EN

The article is based, among others, on the results of the survey and interviews carried out among the inhabitants and authorities of the localities situated on the Oder River, as well as conference materials and photo documentation collected during the "Flis Odrzański” expedition.