Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Dworce kolejowe w rejonie Wałbrzycha na planach z XIX wieku

Jarmołowicz-Szulc Katarzyna

Przegląd Geodezyjny

|

2023

|

R. 95, nr 12

27--28

PL

Podczas prac inwentaryzacyjnych starych dokumentów niemieckich z terenu Wałbrzycha (Dolny Śląsk) odnaleziono zbiory różnych map z XIX i początku XX w., które mają charakter geodezyjny i górniczy. Dotyczy to różnych kopalń, jak np. Victoria, Julia czy Wałbrzych, które z biegiem czasu ulegały licznym zmianom zarówno pod względem obszaru, charakteru, jak i nazwy. W artykule opisano ich konstrukcje boczne – dworce kolejowe w osadach Szczawno Zdrój i Biały Kamień.

EN

Some sets of different 19th and early 20th century maps and cross-sections have been found during inventory works of old, German documents from the Wałbrzych region (Lower Silesia) that display a geodesy and mining character. That concerns different coal mines as e.g., Victoria, Julia or Wałbrzych mines, which have undergone multiple changes in the area, character and also the name with time. The present paper describes their side-constructions – train stations in the Szczawno Zdrój and the Biały Kamień settlements.

2

Wyniki kontroli małych placów budów na Dolnym Śląsku

Siegieda Jarosław

Przegląd Budowlany

|

2023

|

R. 94, nr 9-10

144--148

PL

W artykule zamieszczono wyniki kontroli przeprowadzonych na małych placach budowy na terenie województwa dolnośląskiego w 2022 i 2023 roku. Za małą budowę należy uznawać miejsce prowadzenia prac budowlanych, na którym pracę wykonuje do 20 osób w tym samym czasie. Zakres kontroli obejmował: zagospodarowanie terenu budowy, przygotowanie do pracy, przygotowanie i organizacja budowy, stanowiska pracy, roboty ziemne i wykopy, prace na wysokości, rusztowania, maszyny i urządzenia techniczne, substancje i mieszaniny chemiczne, urządzenia i instalacje elektryczne. Najwyższy odsetek stwierdzonych nieprawidłowości dotyczył przygotowania pracowników do pracy, prac na wysokości oraz rusztowań budowlanych. Skala naruszeń przepisów, a także liczba bezpośrednich zagrożeń ujawnionych podczas kontroli małych placów budów wskazuje na konieczność działań mających na celu dostosowywanie do standardów europejskich mniejszych przedsiębiorstw budowlanych.

EN

The article includes the results of inspections carried out at small construction sites in the Lower Silesian province in 2022 and 2023. The audit scope included: development of the construction site, preparation for work, preparation and organization of construction, workstations, Earthworks and excavation, work at height, scaffolding, machinery and technical equipment, chemical substances and mixtures, electrical equipment and installations. The highest percentage of irregularities found concerned the preparation of workers for work, work at height and construction scaffolding. The scale of violations as well as the number of direct hazards revealed during inspections of small construction sites indicates the need for measures to bring smaller construction companies up to European standards.

3

Municipal communication policy regarding environmental challenges (on the example of Lower Silesia)

Becla Agnieszka, Tutaj Jerzy

Economics and Environment

|

2023

|

No. 3

352--365

EN

This paper presents the partial results of research examining Lower Silesia’s municipal communication policies regarding environmental issues. This type of research is very rare in Poland. The research was carried out between 2016 and 2022. The research problem concerned the functioning of municipal information policy and the place in it of environmental issues. The formulated hypoth-esis, according to which the scope and forms of presentation of environmental issues are insufficient at the level of the commune and the local community, was validated and proved right. Indeed, it affected more than two-thirds of the municipalities surveyed. It was also possible to identify some of the most common mistakes in taking and implementing environmental measures in municipal information policies. The research conducted was not financed from external sources but was based on the use of the authors' own resources. None of the surveyed municipalities was interested in financing such research or even in using the results obtained.

PL

W artykule przedstawiono częściowe wyniki badań przeprowadzonych nad gminnymi politykami informacyjnymi na Dolnym Śląsku w zakresie uwzględniania problemów ekologicznych. Badania wykonano w latach 2016-2022. Problem badawczy dotyczył funkcjonowania gminnej polityki informacyjnej i miejsca w niej zagadnień ekologicznych. Tego typu badania są w Polsce bardzo rzadko realizowane. Przedstawiona hipoteza o niedostatecznym zakresie i niedostatecznych formach prezentacji zagadnień ekologicznych na poziomie gminy i społeczności lokalnej została zweryfikowana pozytywnie. Dotyczyła bowiem ponad 2/3 badanych gmin. Udało się także zidentyfikować kilka najpowszechniejszych błędów w zakresie podejmowania i realizacji działań proekologicznych w gminnych politykach informacyjnych. Przeprowadzone badania nie były finansowane ze źródeł zewnętrznych, lecz opierały się na wykorzystaniu środków własnych autorów. Żadna z badanych gmin nie była zainteresowana finansowaniem takich badań, a nawet wykorzystaniem otrzymanych wyników.

4

Ecological and climatic challenges facing documents of local development strategies (on the example of Lower Silesian municipalities in Poland)

Czaja Stanisław, Rutkowska Małgorzata

Economics and Environment

|

2023

|

No. 3

366--381

EN

The paper presents the results of a study on how global climate change is reflected in local development strategies. The study included 173 Lower Silesian municipalities and is one of those rarely undertaken in the Polish literature. They were based on original studies of local development strategies carried out between 2016 and 2022, as well as interviews with those responsible for preparing and updating these documents. The research covered 250 local development strategies developed for 173 Lower Silesian municipalities (existing and updated). The authors briefly discussed the importance of development strategies in the functioning of municipalities and local communities. The main formal and substantive mistakes made in such documents are also presented. The main element of the presentation was the ways (forms) and the extent to which global climate change is reflected in municipal development strategies. The study has confirmed the main hypothesis that global climate change is insufficiently addressed at the local level in the analysed municipalities.

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań w zakresie odzwierciedlenia globalnych zmian klimatycznych w dokumentach lokalnych strategiach rozwoju. Badania objęły 173 gminy dolnośląskie i należą do rzadko podejmowanych w piśmiennictwie polskim. Zostały one oparte na autorskich badaniach lokalnych strategii rozwoju przeprowadzonych w latach 2016-2022 oraz wywiadach z osobami odpowiedzialnymi za przygotowanie i aktualizację tych dokumentów. Badaniami objęto 250 lokalnych strategii rozwoju opracowanych dla 173 dolnośląskich gmin (istniejących i aktualizowanych). Autorzy omówili pokrótce znaczenie strategii rozwoju w funkcjonowaniu gmin oraz lokalnych społeczności. Przedstawiono także główne formalne i merytoryczne błędy popełniane w takich dokumentach. Głównym elementem prezentacji były sposoby (formy) i zakres odzwierciedlenia globalnych zmian klimatycznych w gminnych strategiach rozwoju. Studia twierdząco zweryfikowały główną hipotezę o niedostatecznym odnoszeniu globalnych zmian klimatycznych do poziomu lokalnego w badanych gminach.

5

Rok 2021 – jak obchodziliśmy 75-lecie Oddziału Wrocławskiego SEP

Hachoł Andrzej

Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej

|

2022

|

Nr 74

249--252

PL

W artykule opisano obchody 75 lecia O/Wr. SEP i Roku Patrona SEP 2021. Oddział powstał w pionierskim okresie odbudowy dolnośląskiej energetyki po zakończeniu II wojny światowej i tworzenia dolnośląskich struktur SEP (Oddział Wrocławski i Jeleniogórski). Przedstawiono sylwetki najbardziej zasłużonych dla O/Wr. SEP działaczy tego okresu: kol. F. Bilka, prof. K. Idaszewskiego, prof. J.I. Skowrońskiego, pionierów i współtwórców struktur dolnośląskich SEP oraz elektrycznego szkolnictwa wyższego we Wrocławiu.

EN

The article describes the celebration of the 75th anniversary of the SEP Wroclaw Branch and the celebration of the patron year of SEP 2021. The branch was established in the pioneering period of the reconstruction of the Lower Silesian energy sector after the end of World War II and the creation of the Lower Silesian SEP structures (Wrocław and Jeleniogórski Branch). The profiles of the most distinguished for O / Wr SEP activists of this period are presented: col. F. Bilek, prof. K. Idaszewski, prof. J.I. Skowroński, pioneers and co-founders of the Lower Silesian SEP structures and electrical higher education in Wrocław.

6

Zagrożenia obiektów budowlanych i infrastruktury komunikacyjnej na tle rozmieszczenia osuwisk w jednostkach administracyjnych Sudetów

Sikora Rafał

Przegląd Geologiczny

|

2022

|

Vol. 70, nr 9

636--644

EN

The paper presents the results of research on the landslide distribution according to the administrativ subdivision of the Sudetes (SW Poland). It is the first comprehensive analysis of this problem for the Polish part of the Sudetes, which is based on the published data, cartographic materials and spatial databases. The index of landslide occurrence for each county has been calculated, and the number and types of buildings and roads located on landslides have been distinguished. The results were used for preliminary identification of hazards, which, in turn, provide information for the county governments, on various levels, useful for spatial planning and practical risk management.

7

O nowej grupie kolekcjonerskiej agatów z Płóczek Górnych (Dolny Śląsk)

Rzymełka Jan

Przegląd Geologiczny

|

2022

|

Vol. 70, nr 8

598--601

EN

In Lower Silesia, south-western Poland near Lwówek Śląski, in the vicinity of Płóczki Górne, there are agate deposits in Permian trachyandesite (melaphyre). They are intensely multicoloured, transparent and show numerous morphological structures. A new collector’s group has been distinguished among them: small quartz agates with “quartz suns” (cold quartz suns). These agates account for 5 to 10% of the population of agate from Płóczki. Cold suns grow from small marginal spherulites. They have structures of radial colourless quartz crystals, and show the phenomenon of irisation or rainbowing. Their sharp pyramidal ends, covered with milky chalcedony, form the so-called “dog teeth” or crystal vaults. This proposal of a new collector’s agate group is a useful instrument for the ordering of a large collection.

8

Innowacyjność wykorzystania technologii BIM w hydrotechnice

Filipczyk Janusz Michał, Czajkowski Jakub, Hajda Jindřich, Kędzia Dawid, Dorada Paweł, Radecki-Pawlik Artur, Brusik Martyna, Rówińska Jolanta, Kosiek Kamil

Materiały Budowlane

|

2022

|

nr 10

43--48

PL

W artykule przedstawiono możliwości wykorzystania modelu BIM w hydrotechnice na przykładzie istniejącej Elektrowni Wodnej na Dolnym Śląsku. Technologia BIM umożliwia opracowanie cyfrowych danych, które ułatwiają proces projektowania, koordynacji projektami oraz szybką wymianę danych. Do wykonania remontu Elektrowni Wodnej wykorzystany został program Allplan BIM, za pomocą którego stworzono kompleksowy model zawierający budynek elektrowni, kanał wlotowy wraz z ukształtowaniem spirali i kanał wylotowy oraz sąsiadujący z elektrownią budynek mieszkalny. Ukształtowanie przestrzenne elektrowni w BIM posłużyło do analizy hydraulicznej sprawności turbiny, która została wykonana w technologii CFD oraz usprawniła opracowanie projektu naprawczego.

EN

The paper presents BIM technology and CDF model which were applied in hydraulic engineering studies. As a practical example a Hydroelectric Power Plant located in Lower Silesia was chosen. BIM technology enables the elaboration of digital data which facilitates the design process, project coordination and data editing. For the renovation of the Hydroelectric Power Plant AllPlan BIM software was used, with which a comprehensive model was created including: a powerplant building, an inlet channel with the spiral configuration, an exit channel and a residential building. Spatial configuration of the Power Plant in was used for hydraulic analysis of the efficiency of a turbine created in CFD technology. Finally, it was proved and showed in the paper that using BIM technology and CDF model improved and speeded up the renovation project.

9

Wody lecznicze Dolnego Śląska - historia eksploatacji i specyfika dokumentowania zasobów

Sokołowski Jakub, Sosnowska Małgorzata

Górnictwo Odkrywkowe

|

2022

|

R. 63, nr 1

17--25

PL

W artykule przedstawiono warunki występowania wód leczniczych na Dolnym Śląsku zwracając szczególną uwagę na specyfikę tego obszaru. Omówiono wielowiekową historię wykorzystywania dolnośląskich wód leczniczych oraz obecny stan udokumentowania ich zasobów. Na Dolnym Śląsku występuje wiele rodzajów wód leczniczych, m.in. szczawy, wody radonowe i lecznicze wody termalne, a także ich mieszaniny (szczawy termalne, szczawy radonowe). Wody te zawierają także szereg składników swoistych, takich jak żelazo, fluorki, kwas metakrzemowy i siarkowodór. Złoża tych wód w największym nagromadzeniu występują w Sudetach. Na obszarze bloku przedsudeckiego i monokliny przedsudeckiej są mniej liczne. Aktualnie na Dolnym Śląsku znajduje się 20 złóż wód leczniczych, z czego w 2020 r. wody wydobywano z 10 z nich. Wody lecznicze Dolnego Śląska są wykorzystywane głównie w balneoterapii i rozlewnictwie, także w rekreacji oraz do wytwarzania kosmetyków i produkcji naturalnego CO2. W artykule poruszono także najważniejsze zagadnienia związane z dokumentowaniem zasobów eksploatacyjnych ujęć wód leczniczych na Dolnym Śląsku.

EN

The article discusses the conditions of the occurrence of medicinal waters in Lower Silesia, paying special attention to the specificity of this area. The centuries-old history of the use of healing waters and the current state of documenting their resources are presented. There are many types of healing waters in Lower Silesia, incl. sorrel, radon and healing thermal waters, as well as their mixtures (thermal sorrel, radon sorrel).These waters also contain a number of specific components such as iron, fluorides, metasilicic acid and hydrogen sulfide.The deposits of these waters are mostly concentrated in the Sudetes.They are less numerous in the area of the Fore-Sudetic Block and the Fore-Sudetic Monocline.Currently, there are 20 healing water deposits in Lower Silesia, of which, in 2020, water was extracted from 10 of them.The curative waters of Lower Silesia are used mainly in balneotherapy and bottling, also for the production of cosmetics and the production of natural CO2.The article also deals with the most important issues related to documenting the exploitation resources of the Lower Silesian healing water intakes.

10

Architektura murowana versus architektura drewnianoziemna. Badanie wspólnych relacji na przykładzie zamku i grodu na Ostrowie Tumskim we Wrocławiu w XII–XIII wieku

Chorowska Małgorzata, Pankiewicz Aleksandra, Wodejko Eryk

Wiadomości Konserwatorskie

|

2021

|

Nr 68

16--29

PL

Artykuł stanowi studium zależności pomiędzy lokalizacją drewniano-ziemnych wałów i pierwszych budowli murowanych na zamku i podgrodziu wrocławskiego Ostrowa Tumskiego. Na podstawie konkretnych przypadków prześledzono relację tych dwóch rodzajów budownictwa. Pod uwagę wzięto drugą połowę XII wieku i XIII stulecie, czyli specyficzny czas, w którym w grodach nizinnych stopniowo zaczynają zanikać tradycyjne wały, a pojawia się architektura murowana. W tekście podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, czy (i w jaki sposób) te dwa nurty budownictwa wspólnie koegzystowały i czy obecność dawnych fortyfikacji była przeszkodą, czy wręcz przeciwnie: czynnikiem stymulującym rozwój zamków, murów i kościołów. W toku dociekań niejako przy okazji wyłoniła się inna, niż dotychczas przypuszczano, rekonstrukcja przebiegu wałów okalających gród główny w XII wieku, czego skutkiem jest również rewizja poglądów na temat wielkości tego grodu, a następnie zamku.

EN

This article is a study of the relationship between the location of wooden-earthen ramparts and the first brick buildings of the castle and suburbium of Wrocław’s Ostrów Tumski. On the basis of specific cases, the relationship between these two types of architecture is traced. The second half of the twelfth century and the thirteenth century, i.e., a specific period when traditional ramparts gradually disappeared and brick architecture appeared in lowland towns, are taken into consideration. In the text, an attempt is made to answer the question of whether (and in what way) these two types of architecture co-existed and whether the presence of the old fortifications was an obstacle or, on the contrary, a stimulating factor for the development of castles, walls and churches. In the course of the investigation, a different reconstruction of the course of the ramparts surrounding the main castle in the twelfth century emerged, which also resulted in a revision of views on the size of the gord and later the castle.

11

Szyb wydobywczy Mittlau w Iwinach w początkach jego istnienia

Rybicka Karolina

Przegląd Górniczy

|

2021

|

T. 77, nr 7-9

40--43

PL

Artykuł przedstawia historię szybu wydobywczego Mittlau w Iwinach od połowy lat 30. XX wieku do zakończenia II wojny światowej. Na tym terenie przeprowadzono prace badawcze, które miały na celu określenie zasobności złoża miedzionośnego. Dały one pozytywne rezultaty, więc podjęto decyzję o budowie szybu wydobywczego. Przedsięwzięcie zrealizowano na zlecenie koncernu Towarzystwo Górnicze Spadkobiercy Georga Gieschego (Bergwerks-Gesellschaft Georg von Giesches Erben) z Wrocławia. W pracy przytoczono okoliczności budowy szybu, wyboru miejsca, kosztów inwestycji, określono trudności geologiczne i hydrologiczne oraz przebieg prac budowlanych. Wyjaśniono także, dlaczego głębienie szybu przebiegało wolno w porównaniu do sąsiadującego z nim szybu Mühlberg.

EN

The article presents the history of the Mittlau mining shaft in Iwiny from the 30s of the twentieth century to the end of World War II. Resaerch work conducted in this area was to determine the wealth of the copper deposit. The results of the research were positive, so the decision was made to build an extraction shaft. The project was commissioned by the concern Towarzystwo Górnicze Spadkobiercy Georg von Giesches from Wrocław. The work presents the circumstances of the shaft construction, site selection, investment costs, geological and hydrological difficulties and the course of consruction works. It also explained why sinking of the shaft was slow compared to the adjacent Mühlberg shaft.

12

Osobliwa mineralizacja rudna w serpentynitach antygorytowych kopalni Nasławice koło Sobótki (Dolny Śląsk)

Heflik Wiesław, Dumańska-Słowik Magdalena, Kotowski Mirosław

Przegląd Górniczy

|

2021

|

T. 77, nr 7-9

1--8

PL

W pracy przedstawiono charakterystykę mineralogiczno-petrograficzną grubokrystalicznej mineralizacji dolomitowo-magnetytowej napotkanej w obrębie północno-zachodniej części kopalni serpentynitów w Nasławicach koło Sobótki (Dolny Śląsk). Takie grubokrystaliczne wykształcenie tych dwóch minerałów w obrębie serpentynitów Wzgórz Nasławickich napotkano po raz pierwszy. Mineralizacja ta występuje w strefie kontaktu tektonicznego serpentynitu z wczesnowaryscyjską intruzją gabrową. W wyniku badań mikroskopowych w świetle przechodzącym oraz mikrospektroskopii Ramana stwierdzono, że asocjacja tych dwóch minerałów (dolomitu i magnetytu) stanowi produkt krystalizacji roztworów hydrotermalnych. Składniki chemiczne, żelazo i magnez, potrzebne do krystalizacji tych faz pochodzą głównie z rozkładu piroksenów i oliwinów oraz produktów protokrystalizacji obecnych w protolicie serpentynitowym. Wapń doprowadzony został pogabrowymi roztworami hydrotermalnymi.

EN

The paper presents mineralogical and petrographical characteristics of coarse-crystalline dolomite-magnetite mineralization found within the north-western part of the serpentinite mine in Nasławice near Sobótka (Lower Silesia). Such a coarse-crystalline formation of these two minerals within the serpentinites of the Nasławice Hills was encountered here for the first time. The mineralization occurs in the tectonic contact zone of the serpentinite with the Early Variscan gabbroic intrusion. The observations under polarized transmitted light microscopy and analyses of Raman microspectroscopy revealed that the association of these two minerals (dolomite and magnetite) has been a product of post-magmatic, hydrothermal activity. The chemical components, i.e. iron and magnesium, required for the crystallisation of these phases were mainly derived from the decomposition of pyroxenes and olivines and the products of protocrystallisation found in the serpentinite protolith. Calcium was supplied by post-gabbroic hydrothermal solutions.

13

Katastrofy wodne w szybie Mühlberg w Iwinach

Rybicka Karolina

Przegląd Górniczy

|

2021

|

T. 77, nr 4-6

46--48

PL

Artykuł przedstawia historię dwóch katastrof wodnych, do których doszło w szybie Mühlberg w Iwinach. Należał on do ośrodka górniczego, powstającego w tym miejscu na zlecenie koncernu Towarzystwo Górnicze Spadkobiercy Georga Gieschego (Bergwerks-Gesellschaft Georg von Giesches Erben) z Wrocławia. Pierwsza, mniejsza, miała miejsce, w marcu, a druga, rozleglejsza, we wrześniu 1944 roku. Ponadto uwzględniono proces budowy szybu, przyczyny zalania, plan odwodnienia oraz skutki tych działań.

EN

The following notice presents the history of two water disaster that occurred in the Mühlberg shaft in Iwiny. It belonged to the mining center, which was built there on behalf of the Bergwerks-Gesellschaft Georg von Giesches Erben from Wrocław. The first one smaller took place in March and the second one more extensive was in September of 1944. In addition included the shaft construction process, causes of flooding, drainage plan and the effects of these activities.

14

Warunki termiczne i biotermiczne na Dolnym Śląsku w 2019 roku

Miszuk Bartłomiej

Przegląd Geofizyczny

|

2021

|

Z. 1-2

43--64

PL

Najnowsze światowe raporty klimatyczne pokazały, że rok 2019 był jednym z najcieplejszych w historii pomiarów. Celem opracowania było określenie cech warunków termicznych i biotermicznych wybranych regionów Dolnego Śląska w 2019 r. oraz odniesienie ich do wartości w okresie wieloletnim 1971-2019. W analizach wykorzystano dane meteorologiczne z trzech stacji IMGW-PIB (Wrocław, Kłodzko, Śnieżka), które reprezentowały różne piętra wysokościowe. Do oceny warunków biotermicznych wykorzystano wskaźnik temperatury odczuwalnej STI. Wyniki badań pokazały, że 2019 r. był najcieplejszym lub jednym z najcieplejszych w uwzględnionym wieloleciu. Jednocześnie wykazano, że w okresie 1971-2019 znacząco wzrosła temperatura powietrza oraz częstość dni upalnych i gorących, przy malejącej liczbie dni przymrozkowych i mroźnych. W zakresie warunków biotermicznych zarówno w 2019 r., jak i wieloleciu widać wyraźną różnicę pod względem kształtowania się odczuć cieplnych między stacjami niżej położonymi (Wrocław i Kłodzko) a szczytową strefą Karkonoszy (Śnieżka). Stacje położone niżej cechuje znaczna częstość dni ze stresem gorąca w okresie letnim, w szczytowej strefie Karkonoszy natomiast przez cały rok dominują odczucia z zakresu silnego stresu zimna. W 2019 roku, w porównaniu do okresu wieloletniego, byłą większa częstość dni ze stresem gorąca i warunków pogodowych o charakterze termoneutralnym. Uzyskane wyniki badań będą mogły zostać wykorzystane w ocenie potencjału rekreacyjnego regionu Dolnego Śląska.

EN

The results of the latest WMO and NOAA reports on climate show that 2019 was one of the warmest years in the history of meteorological measurements. Therefore, the aim of the paper was to evaluate thermal conditions in 2019 in the selected regions of the Lower Silesia, Poland, and compare the results to the multiannual period of 1971-2019. Additionally, analysis on bio-thermal conditions were carried out in order to examine how changes in thermal conditions affects biometeorological issues. The analysis was carried out on the basis of meteorological data for 1971-2019 from IMGW-PIB stations representing various altitude. Wrocław (120 m a.s.l.) represented the lowlands, Kłodzko (356 m a.s.l.) the lower mountain parts, while Śnieżka (1603 m a.s.l.) represented the summit zone of the Giant Mts. In case of bio-thermal conditions evaluation, subjective temperature index STI, developed on the basis of MENEX model, was used. The results showed that 2019 at the considered stations was characterized as the warmest (Wrocław, Kłodzko) or one of the warmest years (Śnieżka) in the 1971-2019 period. Furthermore, for 1971-2019, increasing and statistically important trend was noticed for mean annual air temperature and the number of heat and warm days. The rate of increase in mean air temperature was equal to 0,5°C/ decade in Wrocław, 0,3°C/decade in Kłodzko and 0,4°C/decade on Śnieżka. On the other hand, decreasing tendency was observed for annual frequency of frosty and icy days. In terms of bio-thermal conditions, ‘cool’ thermal senses were prevailing throughout the year in the lower located regions. During the summer season, higher frequency of heat stress was noticed for both 2019 and 1971-2019. In case of Śnieżka, intensive cold stress (“extremely cold”, “very cold” and “cold”) dominates during the cold season. In the warm season, ‘cool’, “comfortable” and “warm” conditions are also observed with no weather types considered as heat stress. Comparing bio-thermal conditions in 2019 to 1971- 2019, lower frequency of cold stress occurred in 2019 at each station. In the lower located regions, higher number of days with heat stress and ‘comfortable’ conditions was noticed. On Śnieżka, frequency of ‘cool’, “comfortable” and “warm” conditions increased if compared to 1971-2019. Therefore, in case of further increase in air temperature and frequency of heat and warm days, additional increase in heat stress frequency can be expected in the lower located regions. On the other hand, improvement in bio-thermal conditions can be noticed in the summit zone of the mountains because of increase in thermoneutral conditions frequency. Nevertheless, it should be emphasized that in spite of increase in air temperature, “very cold” “cold” and “cool” thermal senses should still be predominant throughout the year in the summit zone. As bio-thermal indices are often considered in evaluations of weather conditions for tourism, the results of the analysis can be used for assessment of recreational potential of the Lower Silesia.

15

Na marginesie inwentaryzacji starych dokumentacji – sięgnięcie w przeszłość Dolnego Śląska

Jarmołowicz-Szulc Katarzyna

Przegląd Geodezyjny

|

2021

|

R. 93, nr 9

31--32

PL

W trakcie prac inwentaryzacji starych dokumentów o charakterze geologiczno- -górniczym z rejonu Wałbrzycha odkryty został zbiór oryginalnych kalek, przekrojów i wykresów z lat 30. dwudziestego stulecia. Są to znakomicie zachowane dokumenty geodezyjne, z których kilka prezentuje praca.

EN

During inventory works of old geological-mining documents from the Wałbrzych region, a set of original tracing papers, cross-sections and schemes dated for 30s of the XX century has been discovered. These are perfect preserved geodetic documents, some of which are described in the paper.

16

Tunele kolejowe. Rewitalizacja, ocena stanu technicznego, projekt naprawczy, modelowanie numeryczne : problemy naukowo-techniczne

Łydżba Dariusz, Dróżdż Arkadiusz, Wątroba Paweł, Różański Adrian, Sobótka Maciej, Pachnicz Michał, Grosel Szczepan, Rainer Jakub

Geoinżynieria : drogi, mosty, tunele

|

2021

|

nr 2

92--102

17

Forecasting of socio-economic security in the region on the example of Lower Silesia

Popławski Maciej, Kuźnik Anita

Scientific Journal of the Military University of Land Forces

|

2020

|

Vol. 52, No. 3(197)

714--728

EN

Nowadays, the concept of security has a much broader range of meaning than in the past, mainly associated with dynamic social, technical, military, and political development. This article aims to present the forecasting process in the region in the “Multifactorial model of socio-economic security” (research project No. 108/WZA/61DzS conducted as part of statutory research at MULF). The paper presents the process and results of forecasting socio-economic security in the region on the example of Lower Silesia counties. In the first part of the paper, the choice of the topic was justified, and the methodological assumptions were presented. Then, the forecasts of socio-economic security for the studied region in the form of a table and maps were presented.

PL

W dzisiejszych czasach koncepcja bezpieczeństwa ma znacznie szersze znaczenie niż w przeszłości, co wiąże się głównie z dynamicznym rozwojem społecznym, technicznym, wojskowym i politycznym. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie procesu prognozowania w regionie w „Wieloczynnikowym modelu bezpieczeństwa społeczno-ekonomicznego” (projekt badawczy nr 108/WZA/61DzS przeprowadzony w ramach badań statutowych AWL). W pracy przedstawiono proces i wyniki prognozowania bezpieczeństwa społeczno-ekonomicznego w regionie na przykładzie powiatów Dolnego Śląska. W pierwszej części artykułu dokonano był uzasadnienie wyboru tematu oraz przedstawiono założenia metodologiczne. Następnie przedstawiono prognozy bezpieczeństwa społeczno-ekonomicznego dla badanego regionu w formie tabeli i map.

18

Historyczne konstrukcje stalowych zbiorników i silosów na Dolnym Śląsku

Hotała Eugeniusz

Builder

|

2020

|

R.24, nr 4

96--99

PL

Na Dolnym Śląsku zbudowano pod koniec XIX wieku wiele stalowych zbiorników wieżowych dla potrzeb sieci wodociągowych. W artykule zaprezentowano jeden z nich, który jest nadal eksploatowany – od 135 lat – i jest jednym z najstarszych obiektów stalowych o konstrukcji powłokowej w Europie. Kolejne stalowe konstrukcje powłokowe, powstałe na Dolnym Śląsku na początku lat 30. XX wieku, to 4 duże baterie silosów do magazynowania zboża, które są pierwszymi stalowymi silosami na świecie eksploatowanymi do tej pory bez zakłóceń. Opisano nowatorskie konstrukcje tych silosów oraz oceniono ich trwałość eksploatacyjną. Oprócz niezwykłej wartości historycznej prezentowane konstrukcje zbiorników i silosów mają swoją wartość jako poligon doświadczalny do analiz odporności korozyjnej i trwałości eksploatacyjnej stalowych konstrukcji budowlanych. Losy tych konstrukcji zależą przede wszystkim od jakości projektu i wykonawstwa oraz warunków eksploatacji, co wykazano na przykładzie zaprezentowanych zbiorników i silosów.

EN

In Lower Silesia, many steel tower reservoirs were built at the end of the 19th century for water supply networks. The article presents one of them, which is still in operation for 135 years and is one of the oldest steel buildings having a steel shell structure in Europe. Another steel shell structures, created in Lower Silesia at the early thirties of the 20th century, are 4 large grain storage silo batteries, which are the first steel silos in the world and have been operated without disturbances so far. Innovative constructions of these silos were described and their service life evaluated. In addition to their extraordinary historical value, the presented tank and silo constructions have their value as an experimental base for the analysis of corrosion resistance and service life of steel building structures. The fate of these structures depends primarily on the quality of design and workmanship and operating conditions, as shown by the example of the tanks and silos presented.

19

Uwagi na temat ochrony historycznych obiektów przemysłowych. Śląskie doświadczenia

Gerber Piotr

Architectus

|

2020

|

Nr 1 (61)

69--80

PL

Ochrona dziedzictwa przemysłowego jest ważnym społecznym zadaniem. Proces zachowania zabytków techniki wymaga wiedzy i doświadczenia z różnych dziedzin obejmujących specyfikę chronionego zabytku. W artykule przedstawiono kryteria stosowane przy ocenie wartości zabytku techniki. Na podstawie badań usystematyzowano modele postępowania przy ochronie i ponownym użytkowaniu historycznych obiektów przemysłowych. Omówiono zasady obowiązujące przy podejmowaniu decyzji o przystosowaniu zabytków techniki do nowych funkcji. Zaprezentowane rozwiązania zilustrowano przykładami projektów ochrony i użytkowania dużych zabytkowych obiektów przemysłowych zrealizowanymi przez Fundację Ochrony Dziedzictwa Przemysłowego Śląska.

EN

The protection and preservation of industrial heritage is an important social task. The process of preserving technical monuments requires knowledge and experience in various fields covering the specificity of the protected monument.This article presents the criteria used to assess the value of a technical monument. Based on the research, approaches to the protection and re-use of historic industrial facilities were systematized. The way of proceeding when making decisions on adapting technical monuments to new functions was discussed. The solutions discussed are illustrated by examples of projects for the protection and use of large historic industrial facilities implemented by the Foundation for the Protection of Industrial Heritage of Silesia.

20

Rekonstrukcja i możliwości adaptacji dworców kolejowych na przykładzie wybranych obiektów z terenu Dolnego Śląska – wyniki analiz przeprowadzonych podczas warsztatów studenckich

Kozaczek Aleksandra, Wojciechowska Gabriela, Czarnecka Maria, Nowicka Agnieszka

Architectus

|

2020

|

Nr 1 (61)

57--68

PL

Na terenie Dolnego Śląska w okresie dynamicznego rozwoju kolejnictwa w XIX w. powstały liczne obiekty związane z infrastrukturą kolejową. Wybudowano wtedy budowle wyjątkowe pod względem architektonicznym oraz inżynieryjnym. Celem pracy jest ukazanie obiektów związanych z kolejnictwem na Dolnym Śląsku, mających istotne walory architektoniczne, historyczne, kulturowe i krajobrazowe, a na skutek zaprzestania użytkowania – niszczejących i popadających w ruinę. Zamierzeniem autorek było też wskazanie potencjalnych źródeł inspiracji do rewitalizacji opisanych dworców – przykładów adaptacji budynków kolejowych do nowych zadań.W artykule zaprezentowano rekonstrukcje wybranych dworców w formie makiet architektonicznych. Szczegółowo zostały omówione trzy obiekty reprezentujące różne rozwiązania funkcjonalne i kubaturowe: Dworzec Marchijski we Wrocławiu, pierwszy dworzec w Jaworzynie Śląskiej oraz stacja kolejowa w Żelaźnie. Ich rekonstrukcje zostały wykonane na podstawie archiwaliów (odtworzenie pierwotnego wyglądu obiektu na podstawie archiwalnej dokumentacji budowlanej, rycin, fotografii) oraz opracowań naukowych i kart ewidencyjnych zabytków. Istotnym zadaniem publikacji było pokazanie wybranych założeń kolejowych w dobie ich świetności oraz skonfrontowanie ze stanem obecnym.

EN

In Lower Silesia, during the period of dynamic development of the railway industry in the 19th century, numerous objects related to railway infrastructure were created. At that time, some unique architectural and engineering objects were built. This article discusses selected buildings related to the railways in Lower Silesia that have significant architectural, historical, cultural and landscape values, but which have deteriorated and fallen into disrepair as a result of not being used. The authors’ intention was also to show potential sources of inspiration for the revitalization of the described cases – examples of railway station adaptation to new functions.The article presents reconstructions of selected stations in the form of architectural models. Three objects representing various functional and spatial solutions were discussed in detail: Marchijski Railway Station in Wrocław, the station in Jaworzyna Śląska, and the station in Żelazno. Reconstruction mockups of the facilities were made using archival building documentation, engravings and photographs, data from the Register of Monuments and scientific studies to research their original appearance and provide information on the changes that occurred over time to each facility and its functioning. An important aim k of the publication is to show selected railway facilities in the era of their splendor and to contrast this with their current state.