Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Changes of the Vistula River channel pattern and overbank accumulation rate in the Carpathian Foreland (South Poland) under human impact

Łajczak Adam

Studia Geomorphologica Carpatho-Balcanica

|

2021

|

Vol. 55

153--184

EN

The rate of overbank accumulation in the Vistula floodplain within the Carpathian Foreland has increased since at least the 16th century as a result of drainage basin deforestation (mainly in the Carpathian portion) and agricultural use of this area. However, since the 1850s, additional causes have included deepening of the Vistula channel and its tributaries (mainly the Carpathian ones) initiated by regulation works which delivered additional sediment for overbank accumulation within the inter-embankment zone. Since the 1950s, a rapid decrease in the overbank accumulation rate was noted. This resulted from the retention of the majority of the sediment by deep reservoirs on the Carpathian tributaries of the Vistula, reforestation of the Carpathian portion of the drainage basin, and the slowing down of the rate of deepening of the Vistula channel. An estimate was made of the differentiation of the rate of overbank accumulation within the inter-embankment zone in the longitudinal profile of the study section of the Vistula. The Author proposed a modified model of temporal change of the rate of overbank accumulation in section of the course of the Vistula studied, distinguishing a stage in which change was influenced by regulation works.

2

Wyniki interpretacji strukturalnej utworów triasu i paleozoiku przedgórza Karpat opartej na nowych danych sejsmicznych

Urbaniec Andrzej, Bartoń Robert, Bajewski Łukasz, Wilk Aleksander

Nafta-Gaz

|

2020

|

R. 76, nr 9

559--568

PL

Głównym celem artykułu jest odtworzenie szczegółów budowy strukturalnej utworów triasu i paleozoiku centralnej części przedgórza Karpat na podstawie interpretacji nowych materiałów sejsmicznych 3D. W ramach interpretacji wykonano analizę atrybutów sejsmicznych, wśród których najbardziej pomocne były: Time gain, Relative acoustic impedance, First derivative, Dominant frequency oraz Instantaneous bandwidth. Dotychczasowe informacje na temat budowy geologicznej kompleksu paleozoicznego w tym obszarze pochodziły głównie z interpretacji profili sejsmicznych 2D, koncepcji regionalnych oraz informacji z jedynego głębokiego otworu wiertniczego zrealizowanego na przełomie lat 50. i 60. XX wieku. Wyniki przeprowadzonej analizy obrazu sejsmicznego wskazują, że podłoże jury zbudowane jest z szeregu bloków tektonicznych o zróżnicowanej wielkości oddzielonych powierzchniami dyslokacji. W większości mają one charakter bloków wychylonych (tilted blocks), stanowiąc pozostałość kaledońsko-waryscyjskiego systemu tektonicznego. Utwory paleozoiczne o wyraźnie uporządkowanych ciągłych refleksach sejsmicznych silnie kontrastują w obrazie sejsmicznym z zalegającym poniżej kompleksem anchimetamorficznych skał najwyższego ediakaru o nieuporządkowanym, jednorodnym zapisie. Klastyczne utwory dolnego triasu w pierwszej kolejności wypełniają głębsze partie półrowów tektonicznych. Na podstawie analizy obrazu sejsmicznego kompleks ten podzielono na dwie serie: dolną, o zdecydowanie mniejszych wartościach amplitudy i zauważalnie mniejszej ciągłości refleksów sejsmicznych, oraz górną, o zróżnicowanej dynamice i większej ciągłości refleksów. Najwyższym analizowanym kompleksem są węglanowe utwory retu i wapienia muszlowego, cechujące się wysokimi wartościami amplitudy i dużą ciągłością refleksów, dzięki czemu są one łatwo identyfikowalne na sekcjach sejsmicznych. Przeprowadzona analiza z wykorzystaniem atrybutów sejsmicznych pozwoliła na określenie charakterystyki sejsmicznej poszczególnych kompleksów litostratygraficznych triasu i paleozoiku oraz wniosła bardziej szczegółowe informacje o budowie geologicznej obszaru badań.

EN

The main purpose of the article was to reconstruct the structural details of the Triassic and Palaeozoic formations of the central part of the Carpathian Foreland based on interpretation of new 3D seismic data. The interpretation included the analysis of seismic attributes, among them Time Gain, Relative acoustic impedance, First derivative, Dominant frequency and Instantaneous bandwidth were the most useful. Previous knowledge on the geological structure of the Palaeozoic complex in this area was derived mainly from the interpretation of 2D seismic sections, regional concepts and data from the only deep well drilled in the late 1950s and early 1960s. The results of the seismic image analysis show that the Jurassic sub-surface is composed of a number of tectonic blocks of various sizes, separated by dislocation zones. Most of them are tilted blocks which are the remnants of the Caledonian-Variscan tectonic system. Palaeozoic sediments with clearly arranged continuous seismic reflectors strongly contrast in the seismic image with the complex of anchimetamorphic rocks of the uppermost Ediacaran characterized by disarranged, homogeneous record. Clastic formations of the Lower Triassic fill primarily the deeper parts of the tectonic half-grabens. Based on the seismic image analysis, the complex is divided into two series: the lower one, with significantly lower amplitude values and noticeably lower continuity of seismic reflectors and the upper one with diversified dynamics and greater continuity of reflectors. The highest analyzed complex is the carbonate formation of Roetian and Muschelkalk, characterized by high amplitude values and high continuity of reflectors so that it can be easily identified on seismic sections. The analysis carried out with the use of seismic attributes allowed to determine the seismic characteristics of individual lithostratigraphic complexes of the Triassic and Palaeozoic formations and provided more detailed information on the geological structure of the research area.

3

Perm i trias przedgórza Karpat polskich

Moryc W

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2014

|

nr 457

43--67

PL

W artykule przedstawiono rozwój geologiczny utworów permu i triasu, budowę geologiczną ich podłoża oraz analizę geologiczną przedgórnojurajskiej powierzchni erozyjnej. Badaniami objęto cały obszar występowania utworów permu i triasu na przedgórzu Karpat polskich, od Suchej Beskidzkiej na zachodzie, Buska–Pacanowa na północy, do rejonu Rzeszowa na wschodzie. Określono szczegółowo obszary występowania utworów permu dolnego i górnego, pstrego piaskowca, wapienia muszlowego oraz kajpru dolnego i środkowego. Przedstawiono litologię i litostratygrafię opisanych kompleksów oraz ich zasięgi i rozprzestrzenienie na obszarze przedgórza Karpat, w powiązaniu z procesami tektoniczno-erozyjnymi.

EN

The paper presents the development of Permian and Triassic deposits, geological structure of their basement as well as geological analysis of the pre-Upper Jurassic erosional surface. The study delas with Permian and Triassic deposits of the Polish Carpathian Foreland, from Sucha Beskidzka in the west and Busko-Pacanów in the north, to the Rzeszów region in the east. Special attention was paid to the areas of occurrence of Lower and Upper Permian, Buntsandstein, Muschelkalk as well as Lower and Middle Keuper deposits. The lithology and lithostratigraphy of the discussed complexes and their extents and distribution in the Carpathian Foreland, in connection with tectonic-erosional processes, are discussed.

4

Rola utworów triasu w mezo-paleozoicznym systemie naftowym przedgórza Karpat w rejonie Dąbrowa Tarnowska - Mielec - Dębica

Urbaniec A., Polakowski T., Sierant H., Wąsiel M.

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2013

|

R. 16, Nr 1 (177)

4--7

PL

Utwory triasu w obszarze przedgórza Karpat są najsłabiej rozpoznanym ogniwem stratygraficznym mezozoiku. Cechują się one dużą zmiennością litologiczno-facjalną, a co za tym idzie znaczną zmiennością parametrów zbiornikowych. Analiza wykonanych pomiarów laboratoryjnych, jak również interpretacja pomiarów geofizycznych w otworach, wskazuje na obecność piaskowców o dobrych parametrach zbiornikowych w profilu triasu dolnego oraz górnego. W związku z tym możliwe jest napotkanie akumulacji węglowodorów w obrębie triasu. Uszczelnienie stanowić mogą warstwy ilaste w obrębie triasu dolnego i górnego, warstwy marglisto-ilaste w profilu retu i wapienia muszlowego, a ponadto margle lub silnie scementowane wapienie jury górnej oraz iłowce i ewaporaty miocenu. Dotąd rozpoznano tylko jedno złoże węglowodorów w obrębie utworów triasu. Jest to odkryte w latach 50. ubiegłego wieku złoże Niwiska, w którym akumulacja gazu ziemnego związana jest z piaskowcami retyku, natomiast regionalne uszczelnienie stanowią utwory ilaste miocenu. Wykonane na podstawie interpretacji profili sejsmicznych mapy horyzontów triasowych wskazują na istnienie kilku obiektów o charakterze strukturalno-tektonicznym, które mogą stanowić potencjalne pułapki dla akumulacji węglowodorów.

EN

The Triassic sediments are the poorest recognized stratigraphic member of Mesozoic in the Carpathian Foreland. These sediments are characterized by significant variability of lithology and facies, that causes large variations in the reservoir quality. Laboratory analysis of rock properties, as well as interpretation of well logs, proved the existence of good sandstone reservoirs in the Lower and Upper Triassic profiles. There is a chance for finding hydrocarbon accumulations in the Triassic sediments with the claystones and mudstones of Lower and Upper Triassic, the marls of Rethian and Muschelkalk as well as the marls and hard cementated limestones of Upper Jurassic, and the claystones and evaporites of Miocene (Badenian) playing role as potential seals. The Niwiska gas field is the one and only hydrocarbon deposit found in the Triassic sediments in the Carpathian Foreland. The field was discovered in the 1950s in the Rhaetian sandstones overlain by the Miocene claystones that act as an effective regional seal. More than a few prospects have been defined on the maps of Triassic horizons constructed on the basis of seismic interpretation.

5

Chronostratigraphy of alluvia and age of fluvial landforms in the Carpathian Foreland during the Vistulian

Gębica P.

Studia Quaternaria

|

2013

|

Vol. 30, Nr 1

19--27

EN

A development of opinions on stratigraphy of alluvia and age of the Vistulian terraces in the valleys of the Carpathian foreland is presented, based mainly on publications of Professor Leszek Starkel. Studies of age of fluvial landforms and sediments of the Last Cold Stage in the Carpathian foreland have been started more than 100 years ago. Before them modern sedimentological methods and radiocarbon dating were introduced, pioneer studies of Pleistocene river terraces and sediments in the Carpathians were performed by Mieczysław Klimaszewski, and subsequently, by his student Leszek Starkel who mapped in 1950s a margin of the Carpathian Foothills as well as alluvial fans of Wisłoka, Wisłok and San rivers in the Carpathian foreland. In that time a stratigraphy of alluvial infillings in the marginal mountain zone was elaborated for the Late Vistulian and the Holocene. Starting from 1970s and basing on studies in key sites in the Wisłoka valley near Dębica, focused on palynological analyses and radiocarbon dating, general strati-graphical schemes of alluvial fills within the Vistulian terrace 15 m high and within the Holocene terrace 8-10 m high have been constructed. A comparison with the valleys in a periglacial area prowed that the Vistulian terrace 15 m high was incised before the maximum extension of the last Scandinavian ice sheet (i.e. before 20 ka BP) and the terrace 11-12 m high (with relics of braided river channels) was formed at the decline of the Plenivistulian. A final incision below the present river bed and aggradation occurred during the Late Vistulian (13-10 ka BP). The rivers changed their regime and their channel pattern from braided to large meanders-type as an effect of forest development and lower sediment load. The Younger Dryas cooling resulted in increased bedload and braiding.

6

Rola utworów triasu w mezo-paleozoicznym systemie naftowym przedgórza Karpat w rejonie Dąbrowa Tarnowska—Mielec—Dębica

Urbaniec A., Polakowski T., Sierant H., Wąsiel M.

Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu

|

2012

|

nr 182 wyd. konferencyjne

465--471

PL

Utwory triasu w obszarze przedgórza Karpat są najsłabiej rozpoznanym ogniwem stratygraficznym mezozoiku. Cechują się one dużą zmiennością litologiczno-facjalną, a co za tym idzie znaczną zmiennością parametrów zbiornikowych. Analiza wykonanych pomiarów laboratoryjnych, jak również interpretacja pomiarów geofizycznych w otworach, wskazuje na obecność piaskowców o dobrych parametrach zbiornikowych w profilu triasu dolnego oraz górnego. W związku z tym możliwe jest napotkanie akumulacji węglowodorów w obrębie triasu. Uszczelnienie stanowić mogą warstwy ilaste w obrębie triasu dolnego i górnego, warstwy marglisto-ilaste w profilu retu i wapienia muszlowego, a ponadto margle lub silnie scementowane wapienie jury górnej oraz iłowce i ewaporaty badenu. Dotąd rozpoznano tylko jedno złoże węglowodorów w obrębie utworów triasu. Jest to odkryte w latach 50. ubiegłego wieku złoże Niwiska, w którym akumulacja gazu ziemnego związana jest z piaskowcami retyku, natomiast regionalne uszczelnienie stanowią utwory ilaste miocenu. Wykonane na podstawie interpretacji profili sejsmicznych mapy horyzontów triasowych wskazują na istnienie co najmniej kilku obiektów o charakterze strukturalno-tektonicznym, które mogą stanowić potencjalne pułapki dla akumulacji węglowodorów.

EN

The Triassic sediments are the poorest recognized stratigraphic member of Mesozoic in the Carpathian Foreland. These sediments are characterized by significant variability of lithology and facies, that causes large variations in the reservoir quality. Laboratory analysis of rock properties, as well as interpretation of well logs, proved the existence of good sandstone reservoirs in the Lower and Upper Triassic profiles. There is a chance for finding hydrocarbon accumulation in the Triassic sediments with claystones and mudstones of Lower and Upper Triassic, marls of Rethian and Muschelkalk as well as marls and hard cementated limestones of Upper Jurassic, and claystone and evaporites of Miocene (Badenian) playing role as potential seals. Niwiska gas field is the one and only hydrocarbon deposit found in the Triassic sediments in the Carpathian Foreland. The field was discovered in the 1950s in Rhaetian sandstones overlain by Miocene claystones that act as an effective regional seal. More than a few prospects have been defined on the maps of Triassic horizons constructed on the basis of seismic interpretation.

7

Thin-bedded strata and tuning effect as causes of seismic data anomalies in the top part of the Cenomanian sandstone in the Grobla–Rajsko–Rylowa area (Carpathian foreland, Poland)

Marzec P., Pietsch K. J.

Geological Quarterly

|

2012

|

Vol. 56, No. 4

691--710

EN

A high-amplitude anomaly in seismic signal, i.e. a bright-spot, which is the main direct hydrocarbon indicator, may also occur due to interference between the reflected signals from the top and base of a thin bed (the tuning effect). In such settings the main problem is to distinguish amplitude anomalies associated with lithological changes or changes in gas saturation from anomalies originating from the tuning effect. We provide a method of interpreting the composite seismic signal produced by the interference between reflections. Such reflections occur along the top of the Cenomanian sandstone in the area of the Grobla–Rajsko–Rylowa 3-D seismic dataset (southern Poland). The non-standard method presented here is based on interpretation of seismic data which was rotated by 270°. The results of seismic modelling were used to develop criteria for interpretation of such data. These criteria are based on the difference between information carried by the peak-to-trough amplitude and that by the total amplitude of rotated seismic data. The difference was used to define the transfer function and to remove the high-amplitude anomalies caused by the constructive interference between the reflected signals from the top and bottom of the thinning stratum. The final outcome of the study was a map showing the seismic amplitude response at the top Cenomanian reflector unaffected by the tuning effect. The map shows the extent of the area where high-amplitude anomalies do not correspond with changes in thickness and petrophysical parameters within the top part of the Cenomanian. These anomalies are caused by a lateral increase in thickness of the Turonian and/or an increase in the velocity within the bottom part of the Senonian (Coniacian) strata. The map can be used to determine precisely the boundaries of the Rajsko and Rylowa gas reservoirs as well as to locate the potential extension of the reservoir zone to the east of the Rylowa 6 borehole.

8

Corals from the Tithonian carbonate complex in the Dąbrowa Tarnowska–Szczucin area (Polish Carpathian Foreland)

Morycowa E.

Annales Societatis Geologorum Poloniae

|

2012

|

Vol. 82, No. 1

1–-38

EN

The studied corals have been collected from cores of boreholes located in the central part of the Polish Carpathian Foreland in the Dąbrowa Tarnowska–Szczucin area. The Jurassic complex in this area presents a continuous stratigraphic section from the Upper Callovian to Tithonian, locally passing to the Lower Cretaceous (Berriasian). Its thickness exceeds 1,100 m in this area. This complex is composed of marine, mainly shallow-water deposits. The corals occur within the upper part of the Upper Jurassic (Tithonian) deposits, almost entirely within the Swarzów Limestone Formation (= coral-algal limestone formation). This occurrence marks the northernmost extent of Tithonian shallow-water corals in Poland and one of the northernmost in Europe. 42 coral species (among them 14 in open nomenclature) were identified in deposits of this formation. They include two new species: Complexastrea magna and Complexastrea dabroviensis. All taxa, except one, belong to the order Scleractinia. The described assemblage displays a Late Jurassic character. The broader stratigraphic span is assigned to some species, which are quoted from the Middle Jurassic and some species lasted until the Early Cretaceous, Berriasian and/or Valanginian.

9

Ascending speleogenesis of Sokola Hill: a step towards a speleogenetic model of the Polish Jura

Gradziński M., Hercman H., Kicińska D., Pura D., Urban J.

Acta Geologica Polonica

|

2011

|

Vol. 61, no. 4

341-365

EN

The paper deals with the origin of caves in Sokola Hill (Polish Jura). The caves abound in solution cavities in the walls and ceilings, many of them arranged hierarchically, some others arranged in rising sets. Blind chimneys and ceiling half-tubes are also present. These features collectively indicate that the caves originated under Phreatic conditions by an ascending flow of water, probably of elevated temperature. Phreatic calcite spar, crystallized from water of elevated temperature, lines the cave walls. During the formation of the caves the Jurassic limestone aquifer was confined by impermeable cover. Three possible scenariosfor the origin of the caves are suggested. The firstscenario pointsto formation of the caves during the Palaeogene prior to the removal of the confining Cretaceous marls. The second connectsthe origin of the caves with regional palaeoflow driven by tectonic loading by Carpathian nappes to the south, while the third refers to local topographically driven palaeoflow. Both the second and third scenarios assume that the Polish Jura had a cover of Miocene impermeable clastics. All the scenarios account for the origin of the caves in Sokola Hill and explain the common occurrence of ascending caves throughout the Polish Jura. In the subsequentstages of evolution the caves were partly filled with various deposits. Conglomerates composed of Jurassic limestone clasts, quartz sands and sandstones are preserved as erosional remnants, locally covered by or interfingered with calcite flowstones. The clastic deposits were laid down by surface streams that invaded the caves earlier than 1.2 Ma. The caves were not invaded by water from Pleistocene glaciers, which is proved by the assemblage of heavy minerals in the cave clastics.

10

Litostratygrafia i charakterystyka mikropaleontologiczna utworów kredy dolnej w środkowej części przedgórza Karpat

Urbaniec A., Bobrek L., Świetlik B.

Przegląd Geologiczny

|

2010

|

Vol. 58, nr 12

1161-1175

EN

During the Early Cretaceous a central part of the Carpathian Foreland was situated in the Peri-Tethys area. That zone was located on the SW margin of the East European Craton and it was adjacent to the Tethys basins in the south. Impact of those both zoogeographic provinces (the Boreal Sea and the Tethys Ocean) is easily noticeable in assemblages of microfauna. Character of sedimentation in the Early Cretaceous basin of the Carpathian Foreland is connected mainly with changes of the sea-level as well as tectonic activity of this region. The stratigraphy and facies data are based on near two hundreds wells profiles. Detailed sedimentological profiles and photographic documentation of the Upper Jurassic and the Lower Cretaceous deposits from about 50 boreholes were done as well as micropalaeontological and microfacial studies of core samples. The presented work is an attempt of unification and formalization of lithostratigraphic units’ nomenclature. Two boreholes: Zagorzyce-7 andWiewiórka-4 were suggested as stratotype sections of distinguished formations. Jurassic–Cretaceous boundary is probably situated within limits of Ropczyce formation in this area. Three formations have been distinguished in the profile of Lower Cretaceous above Ropczyce formation: Zagorzyce limestone-marl formation (Berriasian age), Dębica marl and organodetritic limestone formation (Valanginian) andWiewiórka limestone formation (Late Valanginian-Hauterivian). The most marked erosion surface is recorded between Zagorzyce and Dębica formations. We suppose that hiatus including a large part of Lower Valanginian profile is connected with that erosion surface. It could be refered to a rapid fall of the sea-level in the Tethys Ocean, noticed inter alia in theWestern Carpathians and the Northern Calcareous Alps. The known existing thickness of the Lower Cretaceous sediments in the middle part of Carpathian Foreland (total of three formations: Zagorzyce fm., Dębica fm. andWiewiórka fm.) rises to 188 m in Zagorzyce-1 well.

11

Potencjał naftowy utworów jurajskich podłoża Karpat i zapadliska przedkarpackiego w rejonie Lwów-Sambor-Stryj (SW Ukraina)

Więcław D., Kotarba M. J., Kosakowski P., Koltun Y. V., Dudok I.

Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu

|

2010

|

nr 170 wyd. konferencyjne

669--673

PL

Geochemiczna charakterystyka macierzystości utworów jurajskich w ukraińskiej części mezozoicznego podłoża zapadliska przedkarpackiego została wykonana w oparciu o wyniki badań 182 próbek pobranych z profili 12 odwiertów. Najbogatsze w materię organiczną są utwory jury środkowej, gdzie mediana TOC wynosi 0,72% wag. Utwory jury górnej są znacznie uboższe w węgiel organiczny (mediana TOC wynosi 0,11% wag). Utwory jury dolnej są całkowicie płonne (TOC poniżej 0,2% wag.). Potencjał węglowodorowy utworów środkowo- i górnojurajskich jest generalnie niski i zwykle nie przekracza 1 mg HC/g skały. W utworach jury środkowej dominuje gazotwórczy kerogen III typu. W węglanach górnojurajskich obserwuje się lokalnie zwiększony udział ropotwórczego kerogenu II typu. Dojrzałość utworów jury środkowej odpowiada początkowej i środkowej fazie generowania węglowodorów termogenicznych w„oknie ropnym", a górnej jury — przejściu z fazy generowania węglowodorów mikrobialnych do fazy „okna ropnego".

EN

Geochemical source-rock characteristics of the Jurassic strata in the basement of the Ukrainian part of the Carpathian Foreland was based on Rock-Eval results of 182 samples collected from 12 wells. The richest in organic matter are the Middle Jurassic strata, where TOC median equals 0.72 wt%. The Upper Jurassic carbonates are much poorer in organic carbon (TOC median equals 0.11 wt%). The Lower Jurassic strata are totally barren (TOC below 0.2 wt%). The hydrocarbon potential of the Middle and Upper 7urassic strata is generally low and usually do not exceed 1 mg HC/g rock. In the Middle Jurassic strata gas-prone Type III kerogen dominate. In the Upper Jurassic carbonates locally increased share of the oil-prone Type II kerogen is observed. Maturity of the Middle Jurassic strata responds to the initial and middle phase of the "oil window", and the Upper Jurassic rocks — transition between microbial hydrocarbon generation phase and "oil window".

12

Estymacja wybranych parametrów petrofizycznych na podstawie atrybutów sejsmicznych oraz danych geofizyki otworowej, przedgórze Karpat

Kobylarski M., Pietsch K., Kowalczuk J.

Przegląd Geologiczny

|

2008

|

Vol. 56, nr 7

561-570

EN

Thearticle presents an attempt of determination of petrophysical parameters distribution within the Cenomanian complex localized in the central part of the Carpathian Foreland. Well-logging data, P and PS wavefields were used in the research. On the basis of the detailed analyses (i.e., seismic modeling, seismic inversion, AVO analysis) distribution of acoustic and elastic impedances, S-wave impedance, P and S-wave velocities and AVO product were calculated. Application of a geostatistical method with a use of obtained attributes and log data enabled estimation of porosity, clay content distributions and gas saturation along the profile.

13

Uskoki oraz ich rola w formowaniu pułapek i złóż ropy i gazu w platformowym podłożu przedgórza i Karpat

Jawor E., Baran U.

Nafta-Gaz

|

2008

|

R. 64, nr 2

71-83

PL

W oparciu o dane geologiczne z głębokich otworów i badania geofizyczne wyznaczono szereg ciągów strukturalnych typu blokowo-fałdowego o przebiegu NW-SE, porozrywanych uskokami. Dominują dwa główne kierunki uskoków: starsze o przebiegu NW-SE oraz młodsze o kierunku NE-SW. Scharakteryzowano warunki geologiczno-złożowe rozpoznanych akumulacji ropy i gazu w utworach paleozoicznych i mezozoicznych. Złoża uszczelnione są niezgodnie zalegającymi osadami miocenu, co świadczy o młodym wieku formowania akumulacji. Na tle rozpoznania złożowego omówiono ważną rolę dyslokacji w procesach szczelinowania i dolomityzacji skał węglanowych (skały zbiornikowe wielu złóż), formowania pułapek złożowych, migracji węglowodorów oraz powstaniu złóż. Dla dalszego postępu w metodyce poszukiwań należy podjąć programowe analizy obszarów, głównie w bezpośrednim sąsiedztwie prześledzonych stref uskokowych. Złoża odkryte na przedpolu i szczególnie pod nasunięciem karpackim są dobrą prognozą dla dalszych poszukiwań pod Karpatami, głównie w utworach jury oraz górnej kredy (piaskowce cenomanu) i paleozoiku. Warunkiem poprawy efektywności konieczne jest jednak uzyskanie znacznego podwyższenia stopnia wiarygodności wyników w metodyce rozpoznawania i dokumentowania potencjalnych pułapek pod wiercenia w skomplikowanych warunkach geologicznych, a to zapewnić mogą nowoczesne badania sejsmiczne 2D i 3D oraz złożone procedury procesingowo-interpretacyjne.

EN

Based on geological data of deep holes and geophysical examination, a series of NW-SE structural stretches of the block-fold type were outlined, broken by faults. Two main directions in the faults are dominating; the older one of NW-SE direction and the younger running along NE-SW. Geological deposit conditions have been characterized if recognized accumulations of oil and gas in the Paleozoic and Mezozoic deposits. The deposits are sealed with irregular residues of Miocene, which speaks in favour of the young age of the accumulation. Against the background of the deposit identification, the importance of dislocation in the process of fissure-filling and dolomitization of carbonic rock (reservoir rocks of many deposits) was discussed, the role of forming deposit traps, hydrocarbon migration and deposit formation. For further progress in the methods of prospecting, regular analysis should be undertaken of areas, mainly in direct vicinity of observed fault zones. The deposits discovered in the foreground and particularly under the Carpathian thrust denote good prospects for further prospecting under the Carpathians, mainly in the Jurassic deposits and those of the Upper Cretaceous (Cenomanian sandstone) and Paleozoic. However, the essential condition for improvement in the effectiveness is the necessity to obtain considerably higher degree of credibility of the results in the methods of identification and documentation of potential traps for drilling in complicated geological conditions, and this can be provided by modern seismic 2D and 3D exploration and complex processing and interpretative procedures.

14

Charakterystyka biogazu wytwarzanego na wytypowanych do badań składowiskach odpadów komunalnych na terenie województwa podkarpackiego i Obwodu Lwowskiego

Dudek J., Klimek P., Kołodziejak G., Pałkowska H., Zaleska-Bartosz J., Buchyńska A., Hvozdevych O., Podolskyy M., Stefanyk Y.

Nafta-Gaz

|

2008

|

R. 64, nr 1

11-15

PL

W artykule przedstawiono wyniki pomiarów wykonanych na wytypowanych składowiskach odpadów komunalnych województwa podkarpackiego i Obwodu Lwowskiego, prowadzonych w ramach Projektu "Polsko-Ukraińskie Centrum Współpracy w zakresie kontroli gazu składowiskowego". Celem badań było zaprezentowanie partnerowi ukraińskiemu metodyki pomiarowej stosowanej w Polsce w trakcie prowadzenia monitoringu gazowego składowisk oraz metod określania potencjału energetycznego zawartego w gazie składowiskowym, których stosowanie ułatwia podejmowanie trafnych decyzji dotyczących wykorzystania gazu do zasilania jednostek produkujących energię elektryczną i/lub cieplną w układach skojarzonych (CHP).

EN

Presented are results of tests of landfill gas samples collected from municipal waste dumps located in Carpathian Foreland and Lviv District. Gas testing was a part of a project entitled: "Polish & Ukrainian Centre for Control of Landfill Gas". Its objective was to present the gas testing procedure and methods for evaluation of power generation capabilities to our Ukrainian partners. The results may indicate which method of gas utilization should be used (generation of electrical power, heating, CHP systems).

15

Badania laboratoryjne zależności pomiędzy prędkością propagacji fali podłużnej Vp i poprzecznej Vs, a typem litologicznym, porowatością i stopniem nasycenia próbek skalnych

Sikora G.

Nafta-Gaz

|

2008

|

R. 64, nr 11

817-826

PL

Zbadano prędkości propagacji fal podłużnych Vp i poprzecznych Vs w zależności od typu litologicznego, porowatości i stopnia nasycenia przestrzeni porowej skał oraz porównano otrzymane wyniki z danymi literaturowymi. Uzyskane dane umożliwiły omówienie związków korelacyjnych pomiędzy prędkością propagacji fal ultradźwiękowych, a właściwościami zbiornikowymi skał. Przedstawione przykłady, charakteryzujące skały o różnej porowatości i zróżnicowanej litologii, dotyczą piaskowców mioceńskich Przedgórza Karpat, piaskowców czerwonego spągowca z rejonu Wału Wolsztyńskiego oraz skał węglanowych Niecki Poznańskiej.

EN

Compressional (Vp) and shear (Vs) wave velocities were measured according to lithology, porosity and pore space saturation and results were compared with primary data. Receiving data provided to discussed correlation between ultrasonic wave velocities and reservoir properties of rocks. Presented examples which characterizing rocks with differential porosity and lithology go for Miocene sandstones of Carpathian Foreland, rotliegend sandstones of Wolsztyn High and carbonate rocks from Poznań region.

16

Stratygrafia górnej jury i dolnej kredy środkowej części przedpola polskich Karpat

Gutowski J., Urbaniec A., Złonkiewicz Z., Bobrek L., Świetlik B., Gliniak P.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2007

|

nr 426

1-26

PL

Utwory górnej jury i dolnej kredy w środkowej części przedgórza Karpat, wykształcone głównie jako węglany, zostały przebadane w związku z intensywnym poszukiwaniem złóż węglowodorów. Na podstawie interpretacji licznych danych wiertniczych, wyodrębniono 9 nieformalnych jednostek litostratygraficznych, nazywając je seriami. Reprezentują one wiekowo przedział od oksfordu po walanżyn, a możliwe nawet po hoteryw. Korelacje stratygraficzne wskazują, iż płytkowodna platforma węglanowa, z charakterystycznymi, skośnie warstwowanymi oolitami, przesunięta została w najpóźniejszym wczesnym kimerydzie z obszaru świętokrzyskiego na południowy wschód, w rejon Pilzno-Nawsie, gdzie utwory tej facji tworzyły się aż po walanżyn/?hoteryw. Jednocześnie, w rejonie tym powstawały rafy koralowe o barierowym charakterze, obrzeżając blok tektoniczny, podlegający mniejszej subsydencji. Miąższość utworów górnego kimerydu-tytonu gwałtownie wzrasta na SE od strefy Pilzna, tj. w kierunku krawędzi szelfu Tetydy.

EN

Upper Jurassic through Lower Cretaceous, mainly carbonate succession of the middle Polish Carpathian Foreland, has currently been studied due to intensive hydrocarbon exploration. According to interpretation of abundant well data, the succession has been sub divided into 9 lithostratigraphic formations that represent Oxfordian through Valanginian (or possibly even Hauterivian) stages. Stratigraphic correlation indicates that in the latest Early Kimmeridgian shallow water carbonate platform facies, namely oolitic shoals, were shifted southeastwards from the Holy Cross area and persisted in the Pilzno-Nawsie area until the Valanginian/Hauterivian time. Simultaneously, coral reefs of a barrier type developed in the later area, fringing edge of a less subsiding tectonic block. Thickness of the Upper Kimmeridgian-Tithonian deposits abruptly increases southeastwards from the Pilzno zone, i.e. towards edge of the Tethyan shelf.

17

Upper Jurassic carbonate buildups in the Carpathian foreland in Poland: geological and geophysical setting

Jędrzejowska-Tyczkowska H., Golonka J., Misiarz P., Krobicki M., Matyszkiewicz J., Olszewska B., Przejczowska A., Oszczypko N.

Volumina Jurassica

|

2006

|

Vol. 4, no. 1

92-93

EN

The Upper Jurassic carbonate sediments in the Carpathian foreland in Poland are exposed in the Polish Jura Chain and covered by the Outer Carpathian thrust and Neogene sediments of the Carpathian Foredeep. The thickness of marine Jurassic-Cretaceous carbonate series exceeds 1000 m in southern Poland and Ukraine covering the North European Platform. The lithology of the Upper Jurassic and Lower Cretaceous deposits reflects the main stages of sedimentation on the European Platform caused by eustatic changes of sea-level as well as local tectonics. Two megasequences could be distinguished here (Golonka & Kiessling 2002). Lower Zuni II, began with the Middle Jurassic transgression and ended with Early Tithonian regression. Lower Zuni III lasted from Early Tithonian to the general Early Valanginian regression. There is a gap between Lower and Upper Cretaceous deposits in the whole Carpathian Foredeep area. The Lower Zuni II starts with sandstone-gaize series passing upward to the Callovian nodular limestones covered by Lower Oxfordian calcareous sponge deposits (Golonka 1978; Olszewska 2001). The carbonate buildups of thickness from few dozens to few hundreds meters are common within the calcareous sponge series. They form hills in the Polish Jura Chain between Kraków and Częstochowa (Matyszkiewicz 1997), in the SW margin of the Holy Cross Mountains and have been recognized in the numerous 2-D and 3-D seismic subcrop sections. Interpretation of the 3D seismic data in the central part of the Carpathian foreland resulted in the recognition of several large Lower Oxfordian biohermal buildups exceeding 1 km in diameter (Misiarz 2004). Comparison with the outcrop data and seismic velocity models allows to propose new facies architecture model. The large bodies seen on the 2D seismic lines represent the clusters of small buildups. Similar clusters exist in the Jurassic outcrops in the Polish Jura Chain in the Ogrodzieniec and Olsztyn areas. The Ogrodzieniec hill was a subject of the syntethic seismic modeling of the outcrop. The impedance was calculated from the petrophysical studies of rock samples. Impedance inversion velocities were used to construct simple velocity model of a selected biohermal object and a synthetic seismic profile. Explaining internal heterogeneity of bioherms is crucial for treating them not as a single prospect but as a complex of drilling targets.

18

Szacowanie przypływu wody złożowej w odwiertach gazowych

Falkowicz S., Dubiel S.

Nafta-Gaz

|

2005

|

R. 61, nr 2

45-50

PL

W artykule przedstawiono metodę szacowania maksymalnej wartości dopływu wody złożowej w odwiertach podczas eksploatacji złóż gazu, po częściowym ich zawodnieniu w utworach miocenu autochtonicznego w obszarze Przedgórza Karpat. Uwzględniono przy tym warstewkowo-laminową budowę skał zbiornikowych miocenu w tym obszarze, wartość faktycznej produkcji gazu oraz wartości współczynników przepuszczalności absolutnej i względnej próbek skał złożowych określone badaniami laboratoryjnymi. Podano podstawy teoretyczne i warunki pomiarów laboratoryjnych oraz charakterystykę wykorzystanych danych przemysłowych.

EN

This paper presents assessment procedure of formatiion water inflow to flooded gas wells in Carpathian Foreland. The impact of thin layer geological structure and mineralogy of resevoir on rate of inflow has been analyzed. Experimental studies were conducted to evaluate the relative permeability of reservoir rocks. Effective prediction of formation water inflow to flooded gas wells allow to prepare water shutoff treatments. Well prepared and made treatments can improve the economics of a gas recovery process.

19

Warunki sedymentacji utworów węglanowych jury górnej przedgórza Karpat w rejonie Słupiec - Pacanów

Król K.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2004

|

T. 30, z. 4

349-387

PL

Utwory górnej jury przedgórza Karpat w rejonie Słupiec - Pacanów tworzą ponad 1000-metrową sekwencją skał węglanowych obejmującą cały oksford i dolny kimeryd. Jedynie miejscami utwory te podścielone są kilkumetrową warstwą kelowejskich zlepieńców. Analiza mikrofacjalna i korelacja profilowań elektrooporowych pozwoliły na wydzielenie pięciu kompleksów: zlepieńców, wapieni pelitycznych, wapieni gąbkowych, wapieni organodentrytyczno-glonowych i kompleksu marglisto-muszlowcowego. W kolejnych kompleksach w górę profilu zmienia się przede wszystkim ilość i rodzaj budowli węglanowych: od bardzo nielicznych budowli typu kopców mułowych zbudowanych z mikrobolitów, poprzez drobne biohermy gąbkowe i gąbkowo mikrobialne do budowli koralowo-glonowych. Typy osadów i ich następstwo, jak również zmiany składu organizmów tworzących budowle węglanowe w poszczególnych kompleksach, wskazują na sedymentację w coraz płytszych strefach rampy węglanowej bądź łagodnie nachylonego stoku platformy węglanowej.

EN

Upper Jurassic carbonate deposits of Carpathians Foreland in Słupiec - Pacanów region are represented by over 1000 m thickness of Oxfordian and Lower Kimmeridgian limestones and marls, only locally underlying by Upper Callovian conglomerates. Microfacial analysis and correlation of electric resistance profiles allow to device these deposits in to 5 complexes: conglomerates, pelitic limestones, spongy limestones, organodetritic-algal limestones and marly-coquina limestones. Upwards in profiles changing in amounts and types of carbonates buildups can be observed. In the lower part of these profiles there are only few mud mounds built by microbolith, passing up into spongy-microbial bioherms, and in the organodetritical-algal limestones complex in coral-algal buildups. Such sequence of carbonate buildups evolution, as well as changing in types of other limestones indicate the sedimentation on shallowing upward carbonate rampart or gently sloping carbonate platform.

20

O celesoobraznosti razrabotki zavodnennyh neftanyh zalezej mestorozdenij predkarpat'a na rezime istosenia

Parahin B.

Prace Instytutu Górnictwa Naftowego i Gazownictwa

|

2002

|

nr 116 wyd. konferencyjne

575--579