Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Relics of extreme land fragmentation in białystok

Bajerska Aleksandra, Boratyńska Urszula, Łapińska Halina, Szewczyk Jarosław

Architecturae et Artibus

|

2023

|

Vol. 15, no. 1

1--12

EN

Białystok, the capital of the Podlaskie region, N-E Poland, covers 102 km² and has ca. 293 000 inhabitants. In recent centuries the city has been incorporating its suburban villages. In effect, relics of village-like plot structures have been retained and immersed into the whole cadastral structure of the city. In the article, distribution of cadastral relics of extreme land fragmentation have been surveyed, based on two www GIS portals: http://gispodlasia.wrotapodlasia.pl and https://gisbialystok.pl. We extracted data about areas with extremely narrow and elongated plot structure, i.e. plots which are 1 to 20 m narrow while hundreds of meters long, sometimes of geometric proportions even as extreme as 1:600. About 50 areas with relics of extreme land fragmentation have been recognized, of which 15 areas seem to be essential for the city functional structure. Therefore, Białystok can be seen as an unique city in terms of its rural-derived structure with numerous remnants of extreme land frgmentation.

PL

Białystok to stolica województwa podlaskiego o zaludnieniu (w 2022 roku) 293.028 mieszkańców na obszarze 102 km². W przeszłości Białystok rósł, wchłaniając okoliczne wsie, czego pozostałością jest lokalnie zachowana specyficzna „wiejska” struktura podziałów gruntowych (katastralnych). Korzystając z internetowych portali udostępniających usługi informacji przestrzennej (w tym http://gispodlasia.wrotapodlasia.pl oraz https://gisbialystok.pl), rozpoznano jej relikty będące pozostałościami szachownicy gruntowej i przedstawiono w artykule ich lokalizację (rozkład przestrzenny) na obszarze miasta. Uwagę skupiono na obszarach pokrytych działkami geodezyjnymi węższymi niż 20 m, a długimi na kilkaset metrów, o proporcjach boków węższego do szerszego niekiedy sięgających nawet 1:600. Rozpoznano około 50 takich obszarów, z których 15 uznano za najbardziej istotne dla funkcjonowania miasta. Zatem Białystok wydaje się przestrzennym unikatem, wyróżniającym się obfitością reliktów szachownicy gruntowej.

2

Rozwój Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Białymstoku do czasu przekształcenia w Politechnikę Białostocką

Kusznier Jacek

Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej

|

2022

|

Nr 74

55--59

PL

W artykule przedstawiono historię Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Białymstoku oraz jej przekształcenia w Politechnikę Białostocką. Rozwój uczelni zawdzięczamy wytrwałości pracowników i studentów. Najważniejsze role w powstaniu Wyższej Szkoły Inżynierskiej odegrali: elektryk Karol Białkowski, mechanik Marian Poniatowski, fizyk Eudokia Ostaszewicz i matematyk Eugeniusz Niczyporowicz. W omawianym w artykule okresie kolejne pokolenie pracowników podjęło zadanie rozwoju Uczelni. Artykuł przedstawia okres od roku 1964, kiedy Uczelnia uzyskała status Wyższej Szkoły Inżynierskiej do roku 1974 kiedy została przekształcona w Politechnikę Białostocką.

EN

The article briefly presents the history of transformation of the Higher School of Engineering in Bialystok into the Bialystok University of Technology. We owe the development of the School to the persistence of employees and students. The most important roles in these events were played by: electrician Karol Biakowski, mechanic Marian Poniatowski, physicist Eudokia Ostaszewicz and mathematician Eugeniusz Niczyporowicz. In the period discussed in the article, the next generation of employees undertook the task of developing the University. The article presents the period from 1964, when the University received the status of Higher School of Engineering, to 1974 when it was transformed into Bialystok University of Technology.

3

Historia obserwacji i pomiarów meteorologicznych w Białymstoku

Górniak Andrzej

Przegląd Geofizyczny

|

2022

|

Z. 3-4

135--143

PL

Przedstawiono historię pomiarów i obserwacji meteorologicznych w Białymstoku prowadzonych od 1808 roku. Lokalizacja miejsc pomiarowych stacji meteorologicznej z profesjonalnym oprzyrządowaniem zmieniała się pięciokrotnie na terenie miasta. W XIX wieku szczególne zasługi w tym względzie mieli nauczyciele Szkoły Realnej w Białymstoku - Jan Wolski i Karol Czechowicz. Przerwy w ponad 210 letniej serii obserwacyjnej były skutkiem zmian obserwatorów oraz światowych wojen. Zebrane pomiary stanu pogody w Białymstoku są najdłuższą serią pomiarową w północno-wschodniej Polsce i mają duże znaczenie w ocenie wieloletnich zmian klimatu najchłodniejszego regionu kraju, o silnie zaznaczających się cechach kontynentalizmu termicznego.

EN

The history of meteorological measurements and observations in Białystok since 1808 is presented. The location of measuring points of a meteorological station with professional instrumentation changed five times in the city. In the nineteenth century, the teachers of the Real School in Białystok - Jan Wolski and Karol Czechowicz - had special merits in this regard. The breaks in the more than 210-year-long observation series were the result of changes in observers and world wars. The collected weather condition measurements in Białystok are the longest series of measurements in north-eastern Poland and are of great importance in the assessment of long-term climate changes in the coldest region of the country, with strong features of thermal continentalism.

4

Zielone przystanki - Tak to się robi w Białymstoku

Karolski Andrzej Piotr

Zieleń Miejska

|

2021

|

Nr 6

32--33

PL

Pierwsze zielone przystanki z funkcją retencjonowania wód opadowych na terenie Miasta Białegostoku pojawiły się w 2019 r. Wielokrotnie nagradzane, doskonale wpisały się w przestrzeń miasta.

5

Przekształcenie Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej w Białymstoku w Wyższą Szkołę Inżynierską

Kusznier Jacek

Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej

|

2020

|

Nr 70

29--32

PL

Artykuł przedstawia najważniejsze wydarzenia i osoby, które umożliwiły rozwój Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej w Białymstoku oraz jej przekształcenie w Wyższą Szkołę Inżynierską. Omawiany okres obejmuje lata od 1951 do 1964 roku, kiedy to pierwsi studenci w historii uczelni rozpoczęli zajęcia w ramach studiów dziennych na Wydziale Elektrycznym i Wydziale Mechanicznym. Dało to podstawę do dalszego rozwoju uczelni. W ciągu kolejnych dziesięciu lat Wyższa Szkoła Inżynierska została przekształcona w Politechnikę Białostocką. Nastąpiło to w 1974 roku. W tym okresie Uczelnia uzyskała uprawnienia do nadawania tytułu zawodowego magistra oraz rozpoczęła budowę kampusu, mieszczącego się przy ulicach Wiejskiej i Zwierzynieckiej. Stanowi on główną siedzibę Politechniki Białostockiej do dnia dzisiejszego.

EN

The article briefly presents the history of transformation of the Evening School of Engineering in Bialystok into the Higher School of Engineering. We owe the development of the School to the persistence of employees and students. The most important roles in these events were played by: electrician Karol Białkowski, mechanic Marian Poniatowski, physicist Eudokia Ostaszewicz and mathematician Eugeniusz Niczyporowicz. Undoubtedly, the year 1964 was a breakthrough in the development of the university, the heir of which is now the Białystok University of Technology. The described events remained in the memory thanks to the passion of the guardian of memory of the Bialystok University of Technology, Eng. Mirosław Bujanowski.

6

Początki Wydziału Elektrycznego na Politechnice Białostockiej

Kusznier Jacek

Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej

|

2020

|

Nr 69

117--120

PL

Artykuł przedstawia najważniejsze wydarzenia i osoby, które umożliwiły powstanie w Białymstoku Prywatnej Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej NOT oraz jej rozwój. Omawiany okres obejmuje lata od 1946 do 1954, kiedy to pierwsi absolwenci – inżynierowie elektrycy opuścili mury uczelni.

EN

This article presents a brief overview of the history of the beginnings the Faculty of Electrical Engineering Bialystok University of Technology. We owe the establishment of the university to the courage and persistence of a group of people - the initiators of its creation. They were: electrician Karol Białkowski, mechanician Marian Poniatowski, physicist Eudokia Ostaszewicz and mathematician Eugeniusz Niczyporowicz. They had a great part in creating a significant academic center in Białystok referring to old traditions. This article is dedicated to the memory of the initiators of the NOT Evening Engineering School in Białystok. The described events remained in the memory thanks to the passion of the guardian of memory of the Białystok University of Technology, Eng. Mirosław Bujanowski.

7

Rola książki elektrotechnicznej w kształceniu polskich inżynierów

Cywiński Emil, Cywiński Kazimierz

Wiadomości Elektrotechniczne

|

2020

|

R. 88, nr 4

34--37

PL

Z okazji rocznicy 100-lecia odzyskania niepodległości powstała w środowisku Białostockiego Oddziału SEP myśl, aby w siedzibie Stowarzyszenia – Domu Technika w Białymstoku, mimo dość skromnych warunków lokalowych, urządzić wystawę poświęconą historii i roli piśmiennictwa elektrotechnicznego w Polsce na przestrzeni ostatniego stulecia. Odgrywało ono wielką rolę w przygotowaniu kadr, które nieodzowne były przy odbudowie przemysłu ze zniszczeń spowodowanych obiema wojnami światowymi.

8

Ochrona odgromowa obiektów infrastruktury krytycznej - zagrożenie piorunowe jednostek ratowniczo-gaśniczych Straży Pożarnej

Zielenkiewicz Mirosław

Wiadomości Elektrotechniczne

|

2020

|

R. 88, nr 2

22--24

PL

Do zaskakujących i przykrych należy zaliczyć przypadek, gdy piorun uderza w elementy infrastruktury krytycznej, a zdarzenie - gdy jego celem staje się obiekt wchodzący w skład systemu ratownictwa należy uznać za najbardziej niepożądany. Kierunek rozwoju wyładowania piorunowego nie poddaje się, jak dotąd, kontroli i nie można zapobiec wystąpieniu takiej sytuacji. W szczególny sposób należy chronić takie obiekty jak jednostki ratowniczo-gaśnicze.

9

The Truth in Architecture as a Synthesis of Material and Ideas – Brick Architecture of Białystok

Tokajuk Andrzej

Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych

|

2020

|

T. 16, nr 3

24--32

EN

In contemporary architecture, the problem of the truth and lies can be considered in several aspects - form, idea, material, also in terms of beauty and aesthetics. The aim of this article is to show that the truth in architecture can be interpreted as a kind of synthesis of material and ideas. Such synthesis occurs, inter alia, in the architecture of buildings with brick facades. The author of the text carries out the case studies analysis on the example of the brick architecture of Białystok from the 19th and 20th centuries - among which several outstanding works of architecture can be identified. The result of the research is the confirmation of the thesis put at the beginning and the presentation the evolution of the forms of brick architecture in Białystok in the 19th and 20th centuries.

10

Początki Wodociągów Białostockich

Kita Krzysztof

Forum Eksploatatora

|

2020

|

Nr 3/4 (108-109)

15-18

PL

Wodociągi Białostockie, najstarsze przedsiębiorstwo gospodarki komunalnej w stolicy województwa podlaskiego, istnieją już 130 lat. Najważniejszy dokument, na podstawie którego doprowadzenie bieżącej wody do Białegostoku stało się faktem, jest sygnowany datą 14 marca 1890 roku - według kalendarza juliańskiego, obowiązującego w zaborze rosyjskim, do którego Białystok wówczas należał. Tego dnia prezydent miasta Franciszek Malinowski oraz inżynier-technolog Michał Ałtuchow - znany budowniczy i akcjonariusz Wodociągów m.in. w Moskwie, Petersburgu, Grodnie, Lidzie, Dyneburgu - złożyli w stolicy imperium swoje podpisy na umowie budowy i eksploatacji wodociągu w Białymstoku.

11

Social participation in designing urban spaces related to green areas on the example of Białystok

Rawski Kamil

Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych

|

2019

|

T. 15, nr 4

30--37

EN

Social participation is a tool thanks to which newly designed places can be adapted to the needs of residents as much as possible. People can also decide to extend the functional program of the housing estates where they live. Therefore, this phenomenon has a real influence on shaping their close surroundings. The article analyses how social participation takes place in Bialystok on the example of the Civic Budget organized by the Municipal Office.

PL

Partycypacja społeczna jest narzędziem, dzięki któremu nowo projektowane miejsca mogą być w jak największym stopniu dopasowane do potrzeb mieszkańców. Ludzie mogą również decydować o rozszerzeniu programu funkcjonalnego osiedli, na których mieszkają. Zjawisko to ma więc realny wpływ na kształtowanie ich najbliższego otoczenia. W artykule przeanalizowano sposób w jaki partycypacja społeczna odbywa się w Białymstoku na przykładzie organizowanego tam przez Urząd Miasta Budżetu Obywatelskiego.

12

Las Zwierzyniecki as an Element of the Composition of Green Areas in Białystok

Gawryluk Dorota

Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych

|

2019

|

T. 15, nr 4

14--22

EN

The article presents a historical and compositional analysis of the changes done to “Las Zwierzyniecki”[1] (now a public park and nature reserve) in Białystok. It describes the stages of its transformation in the context of the changes done to the baroque composition of the Branicki residence and menageries from the 18th to early 21st century. An attempt was made to describe the historical and compositional design guidelines for the modern revitalisation of Las Zwierzyniecki. [1] Roughly translatable as the Zwierzyniec (menagerie) Forest

PL

W artykule przedstawio historyczną i kompozycyjną analizę zmian dokonanych w „Lesie Zwierzynieckim” (obecnie park publiczny i rezerwat przyrody) w Białymstoku. Opisano etapy jego transformacji w kontekście zmian dokonanych w barokowym układzie rezydencji Branickich od XVIII do początku XXI wieku. Podjęto próbę opisania historycznych i kompozycyjnych wytycznych projektowych współczesnej rewaloryzacji Lasu Zwierzynieckiego

13

Housing estate greenery in shaping the quality of housing environment on the example of Bialystok

Baum Marta

Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych

|

2019

|

T. 15, nr 4

7--13

EN

The housing environment is the basic area of human functioning, which via its quality affects the state of people’s health and well-being. One of the main factors determining the high quality of the housing environment is an appropriate indicator of green areas per 1 inhabitant, which gives the opportunity to create friendly common spaces as well as the nature of the greenery itself. The article presents the analyzes of selected Białystok housing estates which implementation was based on various guidelines and indicators regulating the size of green areas in housing estates. The conducted research allowed to state that urban norms applied in the 20th century provided the best indicator of green areas per capita. Replacing them with a biologically active area ratio has minimized green areas in housing estates and it is becoming necessary to develop new urban indicators to improve the quality of the housing environment.

PL

Środowisko mieszkaniowe jest podstawowym obszarem funkcjonowania człowieka, które przez swoją jakość wpływa na jego stan zdrowia i samopoczucie. Jednym z głównych czynników warunkujących wysoką jakość środowiska mieszkaniowego jest odpowiedni wskaźnik terenów zieleni w przeliczeniu na 1 mieszkańca dający możliwość stworzenia przyjaznych przestrzeni wspólnych jak również charakter samej zieleni. W artykule przedstawiono analizy wybranych osiedli mieszkaniowych realizowanych w oparciu różne wytyczne i wskaźniki regulujące wielkość terenów zieleni w osiedlach. Przeprowadzone badania pozwoliły stwierdzić, iż normatywy urbanistyczne stosowane w XX w. zapewniały najlepszy wskaźnik terenów zieleni na 1 mieszkańca. Natomiast zastąpienie ich współczynnikiem powierzchni terenu biologicznie czynnego doprowadziło do minimalizacji terenów zieleni w osiedlach i konieczne staje się wypracowanie nowych wskaźników urbanistycznych w celu poprawy jakości środowiska mieszkaniowego.

14

Projekt Terminala Regionalnego Portu Lotniczego

Chodkowski Kamil, Sadowska-Buraczewska Barbara

Przegląd Budowlany

|

2019

|

R. 90, nr 2

30--34

PL

Miasto Białystok jest miastem rozwijającym się. Aby przyciągnąć nowych inwestorów, a także kolejnych mieszkańców, ważne jest zapewnienie odpowiedniego połączenia z resztą kraju oraz kontynentu. Oprócz będących już w realizacji kontraktów infrastrukturalnych ważne jest także zadbanie o połączenie lotnicze.

EN

The city of Bialystok is a developing city. To attract new investors as well as other residents it is important to ensure an appropriate connection with the rest of the country and the continent. In addition to the infrastructural contracts already being implemented, it is also important to ensure an air connection.

15

Białystok - historia powstania miasta i rozwoju ośrodka przemysłowego

Kusznier J.

Wiadomości Elektrotechniczne

|

2018

|

R. 86, nr 6

76--84

16

Elektrycy w historii Politechniki Białostockiej

Kusznier J.

Maszyny Elektryczne : zeszyty problemowe

|

2018

|

Nr 4 (120)

163--168

PL

Artykuł przedstawia w znacznym skrócie historię powstania i rozwoju Wydziału Elektrycznego Politechniki Białostockiej. Celem pracy jest też przedstawienie tradycji wyższego szkolnictwa technicznego w Białymstoku, sięgających XVIII wieku, o których powinniśmy pamiętać i do których możemy z dumą się odwoływać.

EN

This article presents a brief overview of the history of the Faculty of Electrical Engineering Bialystok University of Technology. The purpose of this work is to present the tradition of higher technical education in Bialystok, dating back to the 18th century, about which we should remember and of which we can be proud.

17

Zintegrowane Centrum Komunikacyjne jako przestrzeń integracji i element „zszywający” strukturę miasta

Dąbrowska-Milewska Grażyna, Czarnecki Bartosz

Budownictwo i Architektura

|

2018

|

Vol. 17, nr 2

117--132

PL

Centra komunikacyjne znajdujące się często w newralgicznych punktach rozwijających się miast, otoczone arteriami komunikacyjnymi i parkingami, równie często wykazują problemy integracji z otoczeniem. Jednocześnie ze względu na dobrą lokalizację mogą służyć nie tylko podróżnym. Ich infrastruktura komunikacyjna i usługowa, zwłaszcza ta położona na ciągach integrujących części miasta po różnych stronach linii kolejowych, powinna być dostępna także dla innych odbiorców. Centra komunikacyjne będąc węzłami mobilności i aktywności mają olbrzymi potencjał generowania efektów synergicznych. Mogą przyczyniać się do rozwoju terenów sąsiednich i do wzrostu ich atrakcyjności. Opracowując koncepcję ZCK już na etapie wstępnych założeń należy uwzględniać tereny leżące w strefi e jego odziaływania, zwłaszcza takie, które przeznaczone są do przekształcania. Na przykładzie 3 projektów nagrodzonych w Konkursie urbanistyczno-architektonicznym na opracowanie koncepcji Zintegrowane Centrum Komunikacji wraz z terenami przyległymi w Białymstoku przedstawiono synergiczne oddziaływanie projektu miejskiego na otoczenie oraz synergiczny wpływ konstrukcji urbanistycznej miasta na projekt miejski.

EN

The purpose of the work is to illustrate a number of ways of creating or revitalizing urban spaces to build the identity and image of the city, but also to integrate the fragments and utilize the potential of urban wasteland. The aspect of space users themselves is also signifi cant – as they are the initiators, organizers and participants in the process of reating public space. In this paper, the author focuses on the importance of alternative ways of adapting space and creating spatial and social relationships. The design goal should be based on the needs and preferences of different groups of people and use real spatial resources. The author discusses issues of activating space and residents through architectural forms, cultural activities and participatory actions. The aim was to show the impact and benefi ts of bottom-up social initiatives, temporary spatial interventions, as well as pro-ecological activities, as effective methods of restoration of urban landscape in a short time and at low cost.Transportation centers, often located at strategic places of developing cities, surrounded by motorways and parking lots, often shows diffi culties in integration with surroundings. Parallel, according to valuable location, they may serve not only for passengers. Their transportation and facility infrastructure, especially that located at pathways integrating both sides of cities, should serve also for other customers. Transportation centers, as mobility and other activity nodes has a great potential to generate synergic results. They may to support neighbor areas development and attractiveness increasing. During the creation of integrated transportation center at the stage of a basic assumption, it is need to include areas of the zone of infl uence, especially those planned for transformations. Based on 3 cases of projects awarded at the urban-architecture Competition for the idea of the Integrated Transportation Centre with surrounding area in Bialystok, a synergic infl uence of urban project for surroundings and synergic infl uence of urban project for urban fabric has been introduced.

18

The 1974 Urban Planning Norms in the Shaping of Green Areas on the Example of Białystok

Baum M.

Architektura Krajobrazu

|

2018

|

nr 3

38--49

EN

Multi-family housing estates in Poland in the 1970s and 1980s were designed based on the Urban Planning Standard for residential areas from 1974. Although it did not have good opinions, in terms of indicators related to open areas it was assessed highly. It gave a very good basis for securing appropriate sites for green areas within a housing estate [Dąbrowska-Milewska 2010]. The article presents the analysis of selected housing estates of Białystok from the 1970s and 1980s in terms of the application of the aforementioned standard for the development of estate greenery areas. The conducted research allowed to find that the areas reserved and developed for the purpose of greenery in the housing districts in accordance with the guidelines of the urban planning norm for residential areas from 1974 and are currently a significant potential that can still be used for recreational and leisure functions in districts.

PL

Wielorodzinne osiedla mieszkaniowe w Polsce powstałe w latach 70.-80. ubiegłego wieku projektowane były na podstawie Normatywu urbanistycznego dla terenów mieszkaniowych z 1974 roku. Mimo iż nie miał on dobrych opinii w zakresie wskaźników związanych z terenami otwartymi, był wysoko oceniany. Dawał bowiem bardzo dobre podstawy do zabezpieczania odpowiednich powierzchni terenów zielonych w osiedlu [Dąbrowska- -Milewska 2010]. W artykule przedstawiono analizy wybranych osiedli mieszkaniowych Białegostoku z lat 70.-80. XX w. pod kątem zastosowania wyżej wymienionego normatywu przy programowaniu terenów zieleni osiedlowej. Przeprowadzone badania pozwoliły stwierdzić, iż tereny zarezerwowane i zagospodarowane na cele zieleni w osiedlach według wytycznych Normatywu urbanistycznego dla terenów mieszkaniowych z 1974 r. stanowią współcześnie istotny potencjał powierzchniowy, który nadal może być wykorzystywany na funkcje rekreacji i wypoczynku w osiedlach.

19

„Ochrona natury” kontra ochrona krajobrazu kulturowego na przykładzie „Wielkiego Zwierzyńca Jeleni” z XVIII w. w Białymstoku

Turecki A.

Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie

|

2017

|

T. 45

589--600

PL

Wielki Zwierzyniec Jeleni – ezoteryczny park, fragment założenia ogrodowo-urbanistycznego Białegostoku z czasów J.K. Branickiego, zaniedbany podczas zaborów rosyjskich, jako „Park 3-maja” odtwarzany i przekształcany w Muzeum Pamiątek Narodu Polskiego w międzywojniu, dewastowany w trakcie II Wojny Światowej, ogołacany ze znaczeń i upamiętnień przez powojenne socjalistyczne władze, jest obecnie w czasach „Wolnej Polski” degradowany przez ruch „Zielonych” do roli lasku. Władze miejskie pod naciskiem protestujących wstrzymują rewaloryzację parku.

EN

“The Deer Park” – esoteric part of famous J.K. Branicki`s Baroque urban-garden composition of eighteencentury Bialystok, neglected during the Russian annexation of Poland, after 1919 when Poland became independent restored as a 3-May Constitution Park and transformed into “Green Pantheon of national heroes”, devastated by the Germans and Soviets during the Second World War, deprived of commemorations by the post-war socialist government, now is degraded by „Greens” to wild forest. The city authorities after the protest abandoned revaluation of the park.

20

Początki elektryki w Białymstoku

Kusznier J.

Maszyny Elektryczne : zeszyty problemowe

|

2017

|

Nr 4 (116)

67--76

PL

Artykuł przedstawia w znacznym skrócie wydarzenia z początków elektryki w Białymstoku. Celem pracy jest przedstawienie: mieszkańców, tła i tradycji historycznej, społecznej i technicznej miasta. Wyjątkowo burzliwa historia terenów, na których leży obecnie Białystok decydowała o tym, w jaki sposób dokonywała się budowa infrastruktury i jej rozwój. Opracowanie omawia również krótko sylwetki osób szczególnie zasłużonych dla elektryki w Białymstoku. Szczególnie ciekawe jest tło społeczno-gospodarcze, w jakim dokonywał się rozwój elektryki w dwudziestoleciu międzywojennym. W Białymstoku prowadził on nawet do strajków elektrycznych i sporów sądowych magistratu z elektrownią. Była to sprawa, która w początku lat trzydziestych XX w. szczególnie mocno rozpalała emocje białostoczan. Praca przedstawia wydarzenia szczególnie istotne w rozwoju elektryki w Białymstoku w jej początkach, to jest w pierwszych 60-ciu latach. Były to lata w których infrastruktura musiała być dwukrotnie budowana na nowo na skutek zniszczeń, które zostały dokonane w czasie I i II Wojny Światowej.

EN

This article presents a brief overview of the events from the beginnings of electrical engineering in the Bialystok. The purpose of this work is to present: the inhabitants, the background and the historical, social and technical tradition of the city. Turbulent history of the area in which Bialystok now lies, influenced how the infrastructure was built and developed. The study also briefly discusses people of outstanding meant for of electrics in Bialystok. Particularly interesting is the socio-economic background of the development of electrics in the interwar period. In Bialystok it even led to electric strikes and court litigation between the municipality and the power station. This was a case which in the early 1930's, especially particularly called upon emotions in Bialystok. The work presents events particularly important in the first half of development of electrification in Bialystok, creation of electricity and telephone networks, that is the first 60 years. These were the years when the infrastructure had to be rebuilt twice due to the damage that had been done during the First and Second World War.