Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Quantitative and qualitative analysis of slags from zinc and lead metallurgy

Nocoń Milena, Korus Irena, Loska Krzysztof

Archives of Environmental Protection

|

2023

|

Vol. 49, no 3

26--37

EN

The zinc and lead industry generates substantial quantities of waste. Among the many types of wastes, such as dust or liquid, a large proportion are solid waste such as slags. The purpose of the study was the qualitative and quantitative assessment of the short rotary kiln slags and slags deposited in a hazardous waste landfill originating from zinc and lead metallurgy. This assessment represents the primary step in evaluating materials such as slags concerning their potential for substantial applications, such as process for metal separation. Additionally, this evaluation forms the basis for a comprehensive environmental study. The concentrations of the four predominant metals – Fe>Pb>Zn>Cu – and accompanying elements – Na>Ca>K>Ni>Mn>Cr – were determined using atomic absorption spectroscopy (AAS) after aqua regia digestion. A large variation was found in the phase analysis of the studied materials based on SEM, XRD, X-ray microanalysis, and BCR sequential extraction. The BCR analysis revealed the occurrence of major metals in four different fractions: acid-soluble, reducible, oxidizable, and residual. Pb was mainly present in the acid-soluble fraction, while Fe, Cu, and Zn were present in the residual fraction.

2

Biological monitoring using lichens as a source of information about contamination of mountain with heavy metals

Budzyńska-Lipka Wiktoria, Świsłowski Paweł, Rajfur Małgorzata

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2022

|

Vol. 29, nr 2

155--168

EN

The aim of this study was passive biomonitoring of the mountains of southern Poland. Lichens Hypogymnia physodes were used for the study. Concentrations of the heavy metals Ni, Cu, Zn, Cd and Pb were determined in these lichens. The concentrations were measured by atomic absorption spectrometry (AAS). The analysis of the concentrations of the determined heavy metals in the lichen thallus allowed to determine the places with the highest and the lowest contamination with a given heavy metal in the study area. It was shown that the area of Great Czantoria and Big Soszow is the most contaminated with heavy metals among the investigated areas. The study shows that the transport of analytes with the wind from distant emission sources, low-level emission (coal burning), and traffic have the greatest influence on the level of atmospheric aerosol pollution in the study area.

3

Oznaczanie zawartości pierwiastków Na, Mg, Fe, Cr, Mn, Zn w próbkach wody oraz mułu z jeziora metodą Atomowej Spektrometrii Absorpcyjnej (ASA)

Żurek Katarzyna, Samek Anna, Jakubas Magdalena

Analit

|

2021

|

Nr 10

46--57

PL

W publikacji opisano zawartość pierwiastków Na, Mg, Fe, Cr, Mn, Zn w próbce wody i mułu pobranego z jeziora utworzonego na hałdzie w zakładzie odzysku surowców w Krakowie. Skupiono się na porównaniu obu próbek pod względem stężenia badanych pierwiastków. Użyto w tym celu metody analizy śladów - atomowej spektroskopii absorpcyjnej, która jest jedną z najczęściej stosowanych metod oznaczania stężenia pierwiastków w próbkach. Wysoka szkodliwość dla środowiska była kryterium wyborów tych pierwiastków do analizy.

EN

The publication determines the concentration of the elements Na, Mg, Fe, Cr, Mn, Zn in the samples of water and silt collected from the lake formed in the heap at the raw material recovery plant in Kraków. The focus was put on comparing the two samples in terms of the concentrations of the examined elements. For this purpose, the method of trace analysis was used - Atomic Absorption Spectroscopy, which is one of the most frequently used methods for metals’ determining I various samples. The elements for the determination were selected because of their high toxicity in the environment.

4

Określenie stopnia wymywalności jonów metali poprzez analizę odcieku oraz materiału z pryzmy

Wójcik Wiktoria, Rdzak Anna

Analit

|

2021

|

Nr 10

34--45

PL

W niniejszej pracy wykorzystano technikę woltamperometrii stripingowej oraz atomowej spektrometrii absorpcyjnej (ASA) do analizy próbek pobranych na terenie przedsiębiorstwa składującego odpady poodlewnicze. Próbki stałe pobrano w trzech różnych miejscach pryzmy składającej się z piasków formierskich i piasków odlewniczych. Kolejną próbkę stanowił osad denny z odcieku pryzmy. Jako ostatnią próbkę pobrano wodę z odcieku pryzmy. W pracy opisano proces przygotowania próbek oraz przebieg prowadzonych badań.

EN

In this study, the technique of striping voltammetry and atomic absorption spectrometry (ASA) was used to analyze samples collected at the plant storing post-casting waste. The solid samples were taken at three different locations on the pile consisting of foundry sands. The next sample was collected as bottom sediment from the drainage of the heap. Water from the drainage of the pile was taken as the last sample. The paper describes the sample preparation process and the course of the research.

5

The role of analytical diagrams in the preparation of analytical procedures in modern, chemical research laboratories

Wyciślik Andrzej

Polish Technical Review

|

2020

|

No. 3

22--25

EN

In correctly functioning chemical research laboratories, employing GLP (Good Laboratory Practice) principles, especially in accredited laboratories or those ones applying for the accreditation certificate, it is necessary - apart from the development of the policy of quality and systemic procedures - to prepare the methodological (analytical) procedures in a form, being consistent and comprehensible for the laboratory staff. The analytical diagrams, developed in a synthetic and transparent form, are a significant factor in the mentioned documents. In the present paper, the methods of constructing the analytical diagrams in the field of the studies on testing and materials for the determination of chemical composition of the isolated intermetallic γ’ phases, when applying the technique of atomic absorption spectrometry (AAS), exposing the element form in the first case and a complex form with consideration of the specified dilutions of the analyzed samples (comprehensive analytical diagram) in the second case.

PL

W prawidłowo funkcjonujących chemicznych laboratoriach badawczych stosujących zasady GLP - Good Laboratory Practice, zwłaszcza w laboratoriach akredytowanych lub ubiegających się o certyfikat akredytacji, oprócz opracowania polityki jakości i procedur systemowych, konieczne jest również przygotowanie w zwartej i zrozumiałej dla personelu laboratoryjnego formie, procedur metodycznych (analitycznych). Istotnym czynnikiem w tych dokumentach są opracowane w syntetycznej i przejrzystej postaci diagramy analityczne. W niniejszej pracy przedstawiono sposoby konstruowania diagramów analitycznych w obszarze badań materiałoznawczych, do określania składu chemicznego wyizolowanych faz międzymetalicznych γ’, stosując technikę atomowej spektrometrii absorpcyjnej [ang. atomic absorption spektrometry] (AAS), eksponując w pierwszym przypadku formę pierwiastkową, a w drugim kompleksową z uwzględnieniem konkretnych rozcieńczeń roztworów próbek analizowanych ( ang.comprehensive analytical diagram).

6

An Analysis of Bioelements in the Source Waters of Sanok District on the Border of the Eastern and Western Carpathians and their Impact on the Functioning of the Human Body

Kaczmarski Mateusz, Chorostyński Artur, Łach Andrzej, Wrona Marcin

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2019

|

Tom 21, cz. 2

926--950

EN

The analysis of underground (spring) waters concerned 6 springs located in the eastern part of the Sanok District on the border of the Eastern and Western Carpathians (analysis of bioelements). There have been detected „natural mineral waters with sodium chloride content” with chemical admixtures such as: boron (HBO2 >10 mg·dm-3) strontium (Sr > 10 mg·dm-3), barium (Ba > 3 mg·dm-3), Lithium (Li > 1 mg·dm-3), in a potential perspective of economic importance. The above-mentioned water from Tyrawa Solna, has a historical aspect, connected with salt-works, as signified by the name of the village. The publicly availablespring of Chopin from the Sanok park is characterized by „natural mineral water with calcium content” at the same time it is „low-sodium water” with a sodium content (< 3 mg·dm-3). The spring from Bykowce near Sanok, has "specific healing iron water" with iron (II) content above 10 mg·dm-3, while the spring on the Olchowce-Liszna route called „Nad Wodospadem” („At the Waterfall”) (Nature Monument) is rich in "specific healing sulphide water" with a divalent sulphur content of 3.8 mg·dm-3 (characteristic odour). The criterion of „specific boric therapeutic water” with HBO2 metaboric acid concentration higher than 5 mg·dm-3 (pharmacodynamic factors) (Regulation of the Minister of Health) meets the already mentioned water from Tyrawa Solna. This water also contains large amounts of sodium potassium, calcium and magnesium, and its mineralization exceeded 3500 mg·dm-3 (highly mineralized brine). On the border of the Eastern and Western Carpathians, moving south towards Slovakia, two sources were found in the Bieszczady Mountains (Mików, Radoszyce). Water from „Cudowne Źródełko” („The Miraculous Spring”) in Radoszyce (surroundings) belongs to soft waters (hardness = 10 German degrees) and to low mineralized ones (mineralization < 500 mg·dm-3). Bioelements that are found in trace amounts in spring waters i.e. iodine < 0.3 and fluorine < 0.1 [mg·dm-3] and selenium and vanadium < 20, zinc and copper < 10, chromium and nickel < 5, molybdenum < 1 [μg·dm-3] were also determined. Chemical analyses were performed using the following methods: AAS, ICP-OES, ICP-MS, IC, potentiometry (pH), conductometry (EC), ORP potential, turbidimetry, argentometry and acid-base titration. The influence on the functioning of the human body and some bioelements is described.

PL

Analiza wód podziemnych (źródlanych) dotyczyła 6 źródeł zlokalizowanych we wschodniej części Powiatu Sanok na granicy Karpat Wschodnich i Zachodnich (analiza biopierwiastków). Wykryto „naturalne wody mineralne z zawartością chlorku sodu” z chemicznymi domieszkami: boru (HBO2 > 10 mg · dm-3) strontu (Sr > 10 mg · dm-3), baru (Ba > 3 mg · dm-3), litu (Li > 1 mg·dm-3), w ewentualnej perspektywie o znaczeniu gospodarczym. Wymieniona woda z Tyrawy Solnej, posiada aspekt historyczny, związany z warzelnictwem soli, o czym świadczy również nazwa miejscowości. Ogólnodostępne źródło Chopina z parku sanockiego cechuje „naturalna woda mineralna z zawartością wapnia” jednocześnie jest to „woda niskosodowa” o zawartości sodu (< 3 mg · dm-3). Źródło z Bykowiec niedaleko Sanoka, posiada „wodę swoistą leczniczą żelazistą” o zawartości żelaza (II) powyżej 10 mg · dm-3, natomiast źródło na drodze Olchowce-Liszna „Nad Wodospadem” (Pomnik Przyrody) jest bogate w „wodę swoistą leczniczą siarczkową” o zawartości siarki dwuwartościowej 3,8 mg · dm-3 (charakterystyczny zapach). Kryterium „wody swoistej leczniczej borowej” o stężeniu kwasu metaborowego HBO2 wyższym od 5 mg · dm-3 (współczynniki farmakodynamiczne) (Rozporządzenie Ministra Zdrowia) spełnia już wspomniana woda z Tyrawy Solnej. Woda ta zawiera również duże ilości sodu potasu, wapnia i magnezu, a jej mineralizacja przekroczyła 3500 mg · dm-3 (wysokozmineralizowana solanka). Na granicy Karpat Wschodnich i Zachodnich przemieszczając się na południe w kierunku Słowacji znaleziono w Bieszczadach dwa źródła (Mików, Radoszyce). Woda z „Cudownego Źródełka” w Radoszycach (okolice) należy do wód miękkich (twardość = 10 stopni niemieckich) oraz niskozmineralizowanych (mineralizacja < 500 mg · dm-3). Oznaczono również biopierwiastki, które występują w wodach źródlanych w ilościach śladowych tj. jod < 0,3 i fluor < 0,1 [mg · dm-3] oraz selen i wanad < 20, cynk i miedź < 10, chrom i nikiel < 5, molibden < 1 [μg · dm-3]. Analizy chemiczne wykonano następującymi metodami: ASA, ICP-OES, ICP-MS, IC, potencjometria (pH), konduktometria (EC), potencjał ORP, turbidymetria, argentometria, alkacymetria. Opisano wpływ na funkcjonowanie organizmu człowieka, niektórych biopierwiastków.

7

Wpływ stopnia uprzemysłowienia wybranych obszarów województwa małopolskiego na całkowitą zawartość cynku i jonów ołowiu w igłach sosny zwyczajnej

Jagiełło Karolina, Janusz Patrycja, Konop Anna

Analit

|

2019

|

Nr 7

17--31

PL

Celem pracy było zbadanie całkowitej zawartości cynku przy użyciu atomowej spektrometrii absorpcyjnej i jonów ołowiu przy użyciu anodowej woltamperometrii stripingowej w igłach sosny. Próbki pobrano z trzech różnych obszarów województwa małopolskiego: Krakowa, Ptaszkowej i Olkusza. W niniejszej pracy sprawdzono jak przemysł i zanieczyszczenia danego obszaru wpływają na akumulację metali ciężkich w szpilkach sosny zwyczajnej. Zawartość cynku we wszystkich próbkach była powyżej wartości minimalnej 20 ppm i jednocześnie nie przekroczyła ona wartości krytycznej 300 ppm. W przypadku ołowiu uzyskane wartości nie przekroczyły 30 ppm. Zarówno dla cynku, jak i ołowiu, najwyższe stężenie osiągnięto w próbkach pochodzących z obszaru Olkusza, a najniższe z obszaru Ptaszkowej. Zgodnie z przewidywaniami zawartość tych pierwiastków wzrastała wraz z poziomem uprzemysłowienia obszaru, z którego próbka została pobrana.

EN

The purpose of this paper was to determine concentrations of zinc by the use of atomic absorption spectrometry and lead ions by anodic stripping voltammetry in Scots pine's needles. The samples were collected from three different areas placed in Lesser Poland: Kraków, Ptaszkowa and Olkusz. The influence of industry and pollution of the area on the accumulation of heavy metals in Scots pine's needles was tested in this paper. Concentration of zinc was above the minimum value of 20 ppm and below the critical value of 300 ppm in all the samples. Concentration of lead was below 30 ppm. For both, zinc and lead, the highest concentration was determined in the samples collected from Olkusz and the lowest was from Ptaszkowa. As expected, the concentration of both elements increased with the increase of the industrialization level of the area from which the sample was collected.

8

Rozkład powierzchniowy metali w wierzchniej warstwie gleb okolic Olkusza

Kukuczka Dominika, Pichla Gabriela, Pieróg Anna, Podolak Izabela

Analit

|

2019

|

Nr 8

67--79

PL

W niniejszej pracy przeprowadzono badanie rozkładu metali w wierzchniej warstwie gleby pobranej z terenów Olkusza. Do tej analizy wykorzystano absorpcyjną spektrometrię atomową, za pomocą której wyznaczono stężenie żelaza i cynku w pobranych próbkach. Stosując technikę woltamperometrii różnicowej określono stężenie ołowiu i kadmu. Głównym celem pracy była analiza stężenia wyżej wspomnianych metali w powierzchniowej warstwie gleby i porównanie uzyskanych wartości z normami zawartymi w Rozporządzeniu Ministra Środowiska.

EN

In the present study, research on metals distribution in the top layer of soil taken from the Olkusz area was performed. Atomic absorption spectrometry was used for quantitative analyses of iron and zinc. Lead and cadmium concentrations were determined using the differential voltammetry technique. The main purpose of the work was to analyze the level of the above mentioned metals in the surface layer of the soil and to compare the obtained values with the standards contained in the norm set by the Ministry of the Environment in Poland.

9

Oddziaływanie zanieczyszczeń przemysłowych w okolicach Olkusza na stężenie metali ciężkich w tkankach roślin

Guła Alicja, Kawecki Michał, Lis Aleksandra, Misztal Klaudia, Niemiec Barbara

Analit

|

2019

|

Nr 8

28--44

PL

Postępująca urbanizacja i rozwój przemysłu niosą za sobą ryzyko skażenia środowiska metalami ciężkimi. Metale te mogą być akumulowane w roślinności i przenikać do łańcucha pokarmowego, co stwarza zagrożenie zarówno dla zwierząt, jak i ludzi. Celem pracy było zbadanie zawartości wybranych metali (Fe, Zn, Pb) w roślinach występujących na terenach poprzemysłowych w okolicach Olkusza. Analizie poddano próbki mchu pochodzącego z czterech lokalizacji, Krwawnika pospolitego z trzech lokalizacji oraz Babki lancetowatej z dwóch lokalizacji. Zawartość cynku i żelaza oznaczono za pomocą atomowej spektrometrii absorpcyjnej, natomiast zawartość ołowiu oznaczono metodą woltamperometrii stripingowej. Stwierdzono, że największe zawartości żelaza (12760 ppm) oraz ołowiu (422 ppm) występują w miejscu dawnej kopalni żelaza, natomiast znaczne stężenie cynku (881 ppm) odnotowano w Płuczce Józef. W przypadku roślin jadalnych, tak wysokie zawartości metali ciężkich eliminowałyby je ze spożycia przez zwierzęta i ludzi. Tereny te nie powinny być przeznaczane pod uprawę.

EN

Progressing urbanization and industrial development carry the risk of contamination of the environment with heavy metals. These metals can be accumulated in the vegetation and penetrate the food chain, which is dangerous for both animals and humans. The aim of the study was to examine the content of selected metals (Fe, Zn, and Pb) in plants occurring in post-industrial areas in the vicinity of Olkusz. Moss samples from 4 locations, Yarrow - 3 locations and Plantain from 2 locations were analysed. The concentrations of zinc and iron were determined by means of atomic absorption spectrometry, while the concentration of lead was determined by stripping voltammetry. It was found that the highest levels of iron (12760 ppm) and lead (422 ppm) were found in the place of the former iron mine, while a significant concentration of zinc (881 ppm) was recorded in Płuczka Józef. In the case of edible plants, such high levels of heavy metals would eliminate them from animals and human consumption. These areas should not be used for cultivation.

10

Oznaczanie zawartości przyswajalnego dla roślin wapnia w glebie w Dolinie Kluczwody metodą ASA

Medaj A., Piechura K., Skrobot K., Sokulski S.

Analit

|

2017

|

Nr 3

50--55

PL

Wapń jest jednym z niezbędnych pierwiastków w fizjologii roślin, którego niedobór może skutkować pojawieniem się wielu chorób fizjologicznych. Pierwiastek ten występuje w glebie w różnej formie, jednak postać przyswajalną dla roślin stanowią jony Ca2+. W zależności od rodzaju podłoża oraz od głębokości jego zawartośćw glebie może ulegać zmianie. Niniejsza praca podejmuje temat zawartości przyswajalnego dla roślin wapnia w glebie w Dolinie Kluczwody. W tym celu pobrano próbki gleby na trzech głębokościach w trzech różnych miejscach na terenie wspomnianej doliny. Następnie z odpowiednio przygotowanych próbek gleby wymyto wapń w formach możliwych do poboru przez rośliny i oznaczono jego zawartość przy pomocy atomowej spektrometrii absorpcyjnej.

EN

Calcium is one of the essential elements in plants’ natural development, which deficiency may give rise to many physiological diseases. This element is found in the soil in a variety of forms, one form that is assimilable for plants are Ca2+ calcium ions. Its amount may vary depending on the type and the depth of the soil. This work sets out to discover the content of calcium that is assimilable for plants in the soil of the Kluczwoda Valley. For this purpose, the soil samples have been collected at three depths in three different locations in the valley. The fraction of calcium in forms assimilable by plants been then extracted from the properly prepared soil samples and its amount was measured by means of the atomic absorption spectrometry method.

11

Wpływ podłoża geologicznego rzek Ojcowskiego Parku Narodowego na ich wybrane parametry chemiczne, porównanie z wodami Dunajca

Długosz P., Kozioł M., Mucha M.

Analit

|

2016

|

Nr 1

48--55

PL

Skład chemiczny podłoża geologicznego ma wpływ na parametry chemiczne wód powierzchniowych. Skały Ojcowskiego Parku Narodowego bogate w wapienie wpływają na parametry chemiczne wód powierzchniowych, co powinno się objawić zwiększonym pH oraz zwiększoną zawartością wapnia i magnezu. W niniejszej publikacji starano się to wykazać przez odpowiednie badania. Próbki wody z rzek Prądnik i Sąspówka (Ojcowski Park Narodowy) oraz Dunajca (Bobrowniki Wielkie, w celach porównawczych) poddano analizie składu chemicznego i właściwości fizykochemicznych metodami analitycznymi. Konduktometrem oraz pehametrem zbadano odpowiednio przewodnictwo właściwe i pH. Skład chemiczny (Ca, Mg, Fe) poddano analizie metodą ASA (atomowa spektrometria absorpcyjna). Uzyskane wyniki jednoznacznie wskazują na zależność składu wód od budowy geologicznej podłoża.

12

Porównanie akumulacji metali ciężkich - Zn, Cr i Pb w liściach brzozy brodawkowej (Betula verrucosa) z terenu Wyżyny Krakowsko- Częstochowskiej i Pojezierza Mazurskiego

Drewnicka K., Cetnarska E., Cąkała Z., Bugaj E.

Analit

|

2016

|

Nr 1

2--5

PL

Intensywny rozwój przemysłu oraz komunikacji wpływa negatywnie na jakość środowiska przyrodniczego. Podwyższona zawartość metali ciężkich w ekosystemie stała się poważnym problemem ekologicznym ze względu na wywieranie szkodliwego wpływu na organizmy ludzkie i zwierzęce. Szczególnie przydatne w procesie oczyszczania środowiska są rośliny, które nie tylko produkują tlen, ale dodatkowo pobierają i akumulują zanieczyszczenia z gleby i powietrza przede wszystkim w liściach i korzeniach. Rośliny zatrzymują zanieczyszczenia w swoich tkankach, przez co środowisko staje się bardziej przyjazne innym organizmom. Celem przeprowadzonych badań była ocena akumulacji metali ciężkich oraz określenie ich zawartości w blaszce liściowej brzozy brodawkowej (Betula verrucosa) pobranej na terenie dwóch obszarów województw o skrajnym poziomie zanieczyszczenia - małopolskiego w okolicach Krakowa oraz warmińsko-mazurskiego w pobliżu Szczytna. Na podstawie pomiaru stężeń metali ciężkich w liściach dokonano oceny zanieczyszczenia metalami ciężkimi tych dwóch terenów odległych od siebie o niespełna 500 km. Poprzez zastosowanie absorpcyjnej spektrometrii atomowej (ASA) wyznaczono stężenia metali: Zn, Cr i Pb. Wyniki badań pozwoliły na wstępną ocenę zanieczyszczenia środowiska, i stwierdzenie że stężenie metali jest znacznie większe w próbkach pobranych z Ojcowskiego Parku Narodowego niż Pojezierza Mazurskiego.

13

Zastosowanie techniki ASA do oznaczania rtęci na przykładzie badań surowców używanych w przemyśle materiałów budowlanych

Różycka K., Rolka G.

Prace Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych

|

2015

|

R. 8, nr 21

58--66

PL

W artykule scharakteryzowano metodę absorpcyjnej spektrometrii atomowej wykorzystującą automatyczny analizator rtęci AMA 254 jako jedną z technik pomiarowych zawartości rtęci. Zwrócono szczególną uwagę na zasadę działania analizatora rtęci AMA 254, jego precyzję oraz granicę oznaczalności stosowanego urządzenia. Dokonano szereg pomiarów materiału odniesienia, zwalidowano metodę, a następnie oznaczono zawartość rtęci w wielu surowcach stosowanych w przemyśle budowlanym. Porównano otrzymane wyniki z obowiązującymi aktami prawnymi oraz z danymi dostępnymi w literaturze.

EN

The article describes the method of atomic absorption spectrometry using an automatic mercury analyzer AMA 254 as one of the techniques of measuring the mercury content. Special attention is paid to the mercury analyzer AMA 254 principle of operation, its precision, and the analyzer limits of quantification. There have been a series of the reference material measurements, Methods was validated. Then many raw materials and products used in the construction industry was analyzed for mercury content. We compared these results with the prevailing laws and the data available in the literature.

14

Ceramika pradziejowa ze stanowiska Skrzypkowo 13 – analiza porównawcza z zastosowaniem ASA, XRD i spektroskopii γ

Kowalski Ł., Adamczak K.

Materiały Ceramiczne

|

2015

|

T. 67, nr 2

191--200

PL

W artykule przedstawiono wyniki analizy porównawczej 50 fragmentów naczyń pradziejowych, pozyskanych ze stanowiska 13 w Skrzypkowie (ziemia dobrzyńska). Materiały przyporządkowano do kilku jednostek kulturowych epoki neolitu i wczesnego okresu epoki brązu, których pozycja chronologiczna na ziemi dobrzyńskiej mieści się w okresie 4200-1500 kal. p.Ch. Fragmenty naczyń przeprowadzono do postaci proszku ceramicznego i poddano oznaczeniom składu chemicznego, faz mineralnych i detekcji promieniowania γ, posługując się metodami atomowej spektrometrii absorpcyjnej (ASA), rentgenowskiej analizy dyfraktograficznej (XRD) i spektroskopii promieniowania γ. Dane pomiarowe poddano wielowymiarowym analizom statystycznym, w tym metodzie głównych składowych (PCA) i analizie dyskryminacyjnej (DA). W ten sposób prześledzono reguły asocjowania poszczególnych zbiorów z uwzględnieniem ich zróżnicowania na kultury archeologiczne i grupy technologiczne. Ustalono, że grupowanie analizowanych fragmentów przebiegało w przestrzeni zmiennych, które można korelować z minerałami mikowymi lub skaleniami, marglami, endogenicznymi związkami żelaza oraz minerałami ciemnymi. Uzyskane wyniki pozwoliły na postawienie kilku hipotez na temat zachowań wytwórczych pradziejowych garncarzy, m.in. powielania kanonów produkcji naczyń, cyrkulacji tzw. ekskluzywnych typów naczyń społeczności we wczesnej epoce brązu czy epizodycznego charakteru osadncitwa pradziejowego na stanowisku w Skrzypkowie, najbardziej czytelnego w przypadku grup subneolitycznych.

EN

This article presents the results of a comparative study performed on 50 prehistoric potsherds from the Skrzypkowo 13 site (Dobrzyń Land). All the materials were classified to the Neolithic and the early Bronze Age, that are dated on Dobrzyń Land in a period 4200-1500 cal. B.C. The potsherds were grinded and the chemical and phase composition of the resultant powder was identified by atomic absorption spectrometry (AAS) and X-ray diffraction (XRD), respectively. Moreover, the γ-ray detection of the resultant powder was performed using γ-ray spectroscopy. The data set was statistically elaborated using multidimensional analyses such as principal component analysis (PCA) and discriminant analysis (DA). It permits to follow association rules within individual sets, such as cultural units and technological groups. It has been found that the grouping of the analyzed fragments proceeded in the space of variables that can be correlated with mica minerals or feldspars, marls, endogenous iron compounds and dark minerals. The obtained results have permitted to put some hypotheses on the manufacturing behaviour of prehistoric potters concerning vessel production patterns, circulating of so called exclusive vessels of the Early Bronze Age societies or episodic nature of the prehistoric settlement activity on the Skrzypkowo site that was the most readable in a case of Subneolithic groups.

15

Analiza ilościowa Mg, Zn i Cu metodą ASA w próbkach osocza krwi – optymalizacja parametrów oznaczania

Krakowska A., Reczyński W., Kudyba J.

Logistyka

|

2015

|

nr 4

9245--9255, CD3

PL

Istotny element podczas prowadzonych badań analitycznych stanowi właściwy wybór metody analitycznej. Często wybór metody zdeterminowany jest problem jaki został postawiony przed analitykiem. Zazwyczaj oznacza on kompromis pomiędzy dobraniem metody o odpowiedniej dokładności, precyzji czasie pomiaru a także odpowiednio względnie niskich kosztach pomiaru. Ważnym aspektem jest również ilość materiału, którym dysponujemy do badań oraz skład matrycy. W pracy poddano analizie materiał biologiczny, który stanowiło osocze krwi ludzkiej. Ze względu na złożoną matrycę krwi i preparatów krwiopochodnych, materiał ten stanowi bogate, ale bardzo trudne do analizy źródło informacji o organizmie człowieka. W pracy opracowano rzetelną procedurę analityczną umożliwiającej analizę serii próbek osocza krwi, która uwzględniała niewielką objętość próbki (100 μl), zakres liniowości zastosowanej metody oraz znaczną niejednorodność i zmienność materiału biologicznego. Na podstawie uzyskanych wyników zaproponowano sposób analizy Mg i Zn techniką FAAS oraz Cu techniką ETAAS. W przypadku techniki ETAAS zoptymalizowano temperaturę atomizacji i rozkładu termicznego próbki. Ponadto po optymalizacji metody oznaczono zawartość Zn, Cu, Mg we właściwych próbkach osocza krwi ludzkiej co potwierdziło użyteczność opracowanej procedury analitycznej.

16

The evaluation and determination of heavy metals pollution in edible vegetables, water and soil in the south of Tehran province by GIS

Shirkhanloo H., Mirzahosseini S. A. H., Shirkhanloo N., Moussavi-Najarkola S. A., Farahani H.

Archives of Environmental Protection

|

2015

|

Vol. 41, no. 2

64--74

EN

In this study, heavy metals pollutions in waters, soils and vegetables were investigated from farms, near oil refinery in south of Tehran city, Iran (Shahre Ray). The most important heavy metals in Iranian oil are vanadium, cobalt, nickel, arsenic and mercury (V, Co, Ni, As, Hg). In this region, the concentration of heavy metals in soils, well waters and leafy edible vegetables were evaluated in ten different points of farms. Geographic information systems (GIS) were used to estimate the levels of heavy metals concentration at unmeasured locations. After sample preparation, concentrations of heavy metals in vegetables, soils and waters were determined by atomic absorption spectrometry (AAS). Five different leafy edible vegetables from farms, i.e., Persian leek, dill, parsley, spinach and radish were sampled in spring, summer and autumn 2012. In vegetables and well water samples, the concentrations of V, Ni and Co were above the permissible limit of heavy metals as compared to WHO guidelines and the concentrations of these metals in agricultural soils were found to be lower in accordance to soil references. The industrial waste waters had high concentration of heavy metals in this area. In consequence, the results of this study indicate that industrial waste water can cause pollution in well waters and edible vegetables. So, this region is not suitable for cultivation and growing vegetables.

17

Problemy z korygowaniem tła w technice absorpcyjnej spektrometrii atomowej

Górecka E., Karmasz D., Retka J.

LAB Laboratoria, Aparatura, Badania

|

2014

|

R. 19, nr 2

24--27

18

The Chemical Study of Calotropis

Verma V. N.

International Letters of Chemistry, Physics and Astronomy

|

2014

|

Vol. 1

74-90

EN

Calotropis (Asclepiadaceae) commonly known as “madar” is a useful medicinal plant. The two species i.e. Calotropis gigantea and Calotropis procera are to a great extent having a very similar chemical properties, but the colours of their flowers are different. The pH of latex of these two species has been found different in the present study. The temperature effects have been noticed on their pH values which is varying from 7.2 to 8.1 between the temperatures 25 °C to 45 °C and then remains constant for Calotropis gigantia. The milky latex contains hydrocarbons, fatty acids, sterols and terpenels. Seven spots have been observed on the TLC plates; out of which 3 were identified as calotoxin, uscharin and calactin. Aluminum, calcium, cadmiun, cobalt, chromium, copper, iron, magnese, magnesium, nickel, lead, and zinc metal elements were investigated in the latex and similarly in the leaves and bark from the AA spectra. The amount of magnese was found the highest in the latex of both species but calcium was found highest in leaves and bark of both species. Copper, chromium and lead were not found at all in latex but a very little amount of copper and lead were found in leaves and bark. The atomic absorption spectrophotometer was used to investigate the metals which were measured in the order of ppm.

19

Photochemical Studies of Solanum Melangena (Eggplant) Fruit by Flame Atomic Absorption Spectrometry

Persid R., Verma V. N.

International Letters of Chemistry, Physics and Astronomy

|

2014

|

Vol. 20, iss. 2

211--218

EN

Solanum melangena (eggplant) belongs to Solanaceae family. The common name of this frui and the plant is the same. It has different names in different countries such as eggplant, brinjal, baigan, balangie etc. Eggplant has been reported as a healthiest fruit due to the chemical constituents. The shape, size and colour of the fruits are also different. The genetically engineered eggfruits are also available. Some research works on eggplant are reported in different countries for different purposes. The present study has been taken into an account for the chemical elements present in flesh, skin and the seeds of eggplant grown in the soil and environmental conditions of Guyana. The investigation by the flame atomic absorption photometry shows the presence of Ca, Cd, Co, Cu, Fe, Mg, Mn, Pb and Zn at a varying concentrations in flesh, skin and seeds. In general the presence of calcium and magnesium as the higher values out of which concentration of calcium is 1366mg/kg in skin and magnesium as 2466 mg/Kg in seed.

20

Photochemical studies of Eichhornia crassipes (Water Hyacinth)

Ratan A., Verma V. N.

International Letters of Chemistry, Physics and Astronomy

|

2014

|

Vol. 11, iss. 3

214--222

EN

Eichhornia crassipes is a floating macrophyte. It is capable of assimilating large quantities of toxic metals, some of which are essential for plant growth. Water Hyacinth grows rapidly in water with a high level of nutrients like nitrogen and phosphorous. The plants have been shown to absorb trace elements such as Silver (Ag), Lead (Pb), Cadmium (Cd) and Copper (Cu) reported by Lu et al [1]. The purpose of this study is to determine the distribution of heavy metals in different parts of the Water Hyacinth . Such a detail study has been taken for the first time. It is expected that the metal distribution within the plant species would be a representation of the concentration and distribution of the water in which it is found. Plants have the ability to accumulate non-essential and essential trace elements and this ability could be harnessed to remove pollutant metals from the environment. Aluminum, cadmium, calcium, copper, iron, lead, magnesium and zinc have been found in different amounts in roots, stems , leaves and flowers.