Ograniczanie wyników
Czasopisma help
Autorzy help
Lata help
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 129

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 7 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  środowisko wodne
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 7 next fast forward last
EN
The purpose of the work was to review the literature and characterize organic micropollutants from the group of perfluorinated surfactants - PFAS. It is a result of the proposal to include these compounds in the new Water Directive on the list of compounds which control in drinking water will be required and subject to inspection. The group of these organic bonds includes several thousand compounds in which fluorine is linked to the (straight or branched) chain of aliphatic hydrocarbons instead of hydrogen. The article describes the permissible concentrations of PFAS in waters, the properties of these compounds, their potential impact on organisms, concentrations identified in waters, and indicates the need to limit the emissions of these compounds to surface waters. This is an important problem from the point of view of these compounds’ impact on organisms and the fact that such waters are often a source of water supply for the national economy, including consumption by the population.
PL
W artykułach codziennego użytku bardzo często kryją się niebezpieczne związki chemiczne, Które mogą być przyczyną wielu schorzeń i problemów ze zdrowiem. Jednymi z nich są ftalany, czyli estry kwasu ftalowego, które są powszechnie używane jako dodatki w produkcji tworzyw sztucznych. Dzięki poprawie właściwości polimerów oraz stosunkowo niskiej cenie związki te cieszą się dużą popularnością wśród producentów. Ftalany są nietrwale związane z matrycą polimerową, co w konsekwencji prowadzi do ich uwalniania do środowiska. Po przedostaniu się do środowiska wodnego mają tendencję do adsorpcji na cząstkach stałych, ostatecznie gromadząc się w osadach dennych. W artykule przedstawiono krótki przegląd literaturowy na temat występowania ftalanów w środowisku oraz wyniki badań własnych dotyczących metodyki przygotowania osadów dennych do oznaczenia tych związków z uwzględnieniem różnych rozpuszczalników i czasów ekstrakcji.
EN
Everyday articles contain dangerous chemical compounds that eon cause many diseases and health problems. One of them are phthalates, phthalic acid esters (PAEs), which are commonly used as additives in the production of plastics. With the improvement of polymer properties and relatively low cost, these compounds are very popular among manufacturers. Phthalates are not permanently associated with the polymer matrix, which in turn leads to their release into the environment. After getting into the aquatic environment, they tend to adsorb on solid particles, eventually accumulating in bottom sediments. The article presents a short literature review on the occurrence of phthalates in the environment and the results of own research on the methodology of preparation of sediments for the determination of these compounds, ta king into account various solvents and extraction times.
PL
Techniki pasywne są wygodnym i wydajnym sposobem pobierania próbek w monitoringu środowiska wodnego, i mogą z powodzeniem zastąpić metody punktowego pobierania próbek. Popularne próbniki pasywne posiadają wiele zalet, m.in.: pozwalają na oznaczanie związków organicznych występujących w wodach w śladowych ilościach, umożliwiają monitorowanie szerokiej grupy związków chemicznych oraz znacznie skracają czas przygotowania próbki do analizy instrumentalnej.
EN
Heavy metals discharged from textile production have serious impacts on human beings and the environment. Chemical footprint (ChF) methodology is an important method in quantifying the environmental loads of discharged chemical pollutants. With the help of ChF methodology, this study used the mean impact method to assess the environmental loads of heavy metals discharged from a textile enterprise. The results showed that the ChFs of discharged heavy metals calculated based on the aquatic environment of Lake Tai and Lake Poyang were 1.43E+8L and 4.64E+8L respectively. Zinc was the largest contributor, followed by copper, lead and cadmium for the two lakes.
PL
Metale ciężkie uwalniane podczas produkcji tekstyliów mają poważny wpływ na ludzi i środowisko. Metodologia określania śladu chemicznego (ChF) jest ważną metodą ilościowego określania obciążenia środowiska przez zanieczyszczenia chemiczne. Z pomocą metodologii ChF w badaniu wykorzystano metodę średniego wpływu do oceny obciążeń środowiskowych metali ciężkich uwalnianych z przedsiębiorstwa włókienniczego. Wyniki pokazały, że współczynniki ChF odprowadzonych metali ciężkich obliczone na podstawie środowiska wodnego Jezior Tai i Poyang wynosiły odpowiednio 1,43E + 8L i 4,64E + 8L. Cynk był największą składową, a za nim miedź, ołów i kadm w przypadku obu jezior.
PL
Spektroskopia fotoelektronów w zakresie promieniowania X, (XPS, z ang.: X-ray photoelectron spectroscopy) jest nowoczesną metodą analityczną wykorzystywaną w wielu wiodących ośrodkach naukowych na świecie. Jest ona stale ulepszana, jak też poznawane są nowe obszary jej zastosowania. W niniejszym artykule przedstawione zostały możliwości wykorzystania metody XPS w ramach obszarów badawczych powiązanych z gospodarką wodną, takich jak analiza jakościowa i ilościowa wód oraz osadów dennych, ocena stanu technicznego obiektów i instalacji wodnych oraz badania technik membranowych i bioreaktorów wykorzystywanych w ochronie środowiska wodnego.
EN
X-ray photoelectron spectroscopy (XPS) is a modern analytical method used in many leading research centers around the world. It is constantly being improved, as well as new areas of its application are discovered. This article presents a possibility of XPS applications to research areas related to water management, such as qualitative and quantitative analysis of waters and bottom sediments, assessment of the technical condition of water facilities and installations, as well as research on membrane techniques and bioreactors used for the protection of the aquatic environment.
PL
Obecność farmaceutyków w środowisku to zjawisko coraz lepiej rozpoznawalne od strony źródeł i sposobu rozprzestrzeniania się oraz ryzyka, jakie może powodować ich stała obecność w wodzie czy glebie. Dziś więcej już wiadomo o technikach usuwania farmaceutyków ze ścieków, jednak w związku z brakiem wymogów prawnych oraz wysokim kosztem zaawansowanych metod oczyszczania, technologie nie są wprowadzane do regularnego użycia.
PL
Przedstawiono wyniki badań monitoringowych wód w obszarze zlewni zbiornika Kozłowa Góra. Badania prowadzone w latach 2017-2019 wykazały zanieczyszczenie wód biogenami, w szczególności związkami azotu i fosforu. Zanieczyszczenia te, pochodzące głównie ze źródeł rolniczych, mogą powodować sezonowe zakwity glonów sinicowych. W ramach realizowanego projektu prowadzono także działania edukacyjne.
EN
The article presents the results of monitoring research on waters in the area of the Kozłowa Góra reservoir basin. The research, carried out in 2017-2019, indicated that the waters were polluted with nutrients, nitrogen and phosphorus in particular. These pollutants, originating mainly from agricultural sources, may lead to periodical blue-green algae blooming. The project also included educational activities.
EN
This paper discusses the effects of partial replacement of cement with fluidized bed bottom ash on the properties of mortars. The analyzed ash samples originating from four Polish power plants were separated by grain size selection into fine and coarse-grained fractions. This process leads to a creation of derivative samples of differing physical properties and, partially, phase compositions, as tested in XRD and TG analyses. Despite its high water demand, the obtained fine-grained fraction has the potential for application in cement based composites as a reactive, pozzolanic additive. An acceptable activity index may be reached when the sulfate content is limited, implying benefits of combining the ash with low gypsum cements. The coarse-grained fraction is significantly less reactive, while a high silica and aluminate content is related to improved mechanical properties of the composite. It can, therefore, potentially be used as a quasi-inert additive or a substitute for sand.
EN
The use of excessive amounts of personal protective equipment and pharmaceuticals in medicine, veterinary and animal husbandry contributes to environmental pollution. The pollution of the aquatic environment with these compounds has become a global problem. The action of chemical substances on animals and plants is not neutral. In addition, the literature informs that at the present time wastewater treatment plants are not able to clean wastewater from pharmaceuticals and personal care products, which causes the discussed compounds to enter the aquatic environment. In the case of hardly decomposing compounds, their accumulation occurs in aquatic ecosystems. These substances are also taken up by plants and can be accumulated by them. Biologically active compounds negatively affect the growth and development of plants, their fresh mass, reduce the rate of plant growth, affect the activity of plant enzymes and cause eutrophication of water reservoirs through changes in plant development. Pharmaceuticals have multi-directional effects on living organisms. On microorganisms by creating drug resistance, on fish through changes in secondary sexual characteristics, they have a calming and relaxing effect on their muscles. They cause changes in the behavior of some fish species. In addition, they cause the production of microbial strains that are resistant to their action, and this is a problem when combating diseases with a microbiological basis. Some wastewater produced by the pharmaceutical industry is characterized by an increased content of nitrogen compounds. With the simultaneous content of pharmaceutical substances in them, they can negatively affect the nitrification processes. Pharmaceuticals get into groundwater and end up in tap water. Literature states that drugactive substances, drugs can be found even in drinking water. The study of this type of xenobiotics is difficult, among others due to the variability of concentrations depending on the season or even the time of day. At the same time, monitoring of the environment leads to the detection of not only therapeutic substances, their concentrations, but it can be used to study negative impact on vegetation with simultaneous control of vegetables and fruits introduced for sale and effective removal of compounds from sewage, water and land.
PL
Stosowanie nadmiernej ilości środków ochrony osobistej oraz farmaceutyków w medycynie, weterynarii, hodowli zwierząt przyczynia się do zanieczyszczenia środowiska naturalnego, a zanieczyszczenie środowiska wodnego wymienionymi związkami stało się problemem globalnym. Działanie substancji chemicznych na zwierzęta i rośliny nie jest obojętne. Dodatkowo w literaturze przedmiotu można znaleźć informuje, iż obecnie oczyszczalnie ścieków nie są w stanie oczyszczać ścieków z farmaceutyków oraz produktów do pielęgnacji ciała, co powoduje, że omawiane związki przedostają się do środowiska wodnego. W przypadku trudno rozkładających się związków następuje ich akumulacja w ekosystemach wodnych. Substancje te także są pobierane przez rośliny i mogą być przez nie akumulowane. Związki biologicznie czynne wpływają negatywnie na wzrost i rozwój roślin, na świeżą ich masę, obniżają tempo wzrostu roślin, wpływają na aktywność enzymów roślinnych i powodują eutrofizację zbiorników wodnych poprzez zmiany w rozwoju roślin. Farmaceutyki wpływają wielokierunkowo na organizmy żywe, a mianowicie na mikroorganizmy poprzez kreowanie lekooporności, na ryby poprzez zmiany drugorzędnych cech płciowych, działają uspokajająco i rozluźniająco na ich mięśnie. Powodują również zmiany w zachowaniu niektórych gatunków ryb. Ponadto, powodują wytwarzanie się szczepów drobnoustrojów opornych na ich działanie, a to stanowi problem podczas zwalczania chorób o podłożu mikrobiologicznym. Niektóre ścieki produkowane przez przemysł farmaceutyczny charakteryzują się podwyższoną zawartością związków azotu. Przy jednoczesnej zawartości w nich substancji farmaceutycznych mogą negatywnie wpływać na procesy nitryfikacji. Farmaceutyki przedostają się do wód podziemnych i trafiają do wody wodociągowej. Literatura podaje, że substancje aktywne leków, narkotyków spotkać można nawet w wodzie pitnej. Badanie tego typu ksenobiotyków jest utrudnione, między innymi ze względu na zmienność stężeń uzależnionych od pory roku, a nawet od pory dnia. Jednocześnie monitoring środowiska prowadzi do wykrycia nie tylko substancji leczniczych, ich stężeń, ale może być wykorzystywany do badania negatywnego wpływu na roślinność przy jednoczesnej kontroli wprowadzonych do sprzedaży warzyw czy owoców oraz w skutecznym usuwaniu związków ze ścieków, wód i gruntów.
PL
Biowęgiel jest materiałem, który zyskuje coraz większą uwagę jako opłacalny sorbent do oczyszczania roztworów wodnych z toksycznych dla środowiska jonów metali ciężkich (As, Cr, Pb, Cu, Zn i Cd). Brakuje jednak informacji na temat mechanizmów sorpcji dla różnych jonów metali. Niniejsze opracowanie prezentuje kluczowe czynniki oraz proponowane mechanizmy adsorpcji w celu wyjaśnienia zachowania adsorpcyjnego biowęgla. Artykuł podsumowuje charakterystyczne właściwości biowęgla (np. pole powierzchni, porowatość, pH, ładunek powierzchniowy, grupy funkcyjne i składniki mineralne) oraz główne mechanizmy regulujące sorpcję. Własności biowęgla różnią się znacznie między sobą w zależności od rodzaju materiału wsadowego oraz zastosowanej temperatury pirolizy. W wyższej temperaturze wytwarzany jest biowęgiel o większej powierzchni, porowatości, pH i zawartości minerałów, ale o mniejszej liczbie grup funkcyjnych. W niniejszej pracy zaprezentowano biowęgiel jako materiał wykazujący duży potencjał skutecznego zwalczania zanieczyszczeń ze środowiska wodnego, biorąc pod uwagę szeroką dostępność surowca, korzystne fizyczne i chemiczne właściwości powierzchni.
EN
The biochar is a material which gaining more attention as a effective sorbent for the purification toxic metals ions (As, Cr, Pb, Cu, Zn and Cd) from environmentally aqueous solutions. However, there is not so many information about sorption mechanisms of metals ions. In this paper presented factors and proposed mechanisms of adsorption to explain about behavior of adsorption by the biochar. The article summarized the characteristic of the biochar (eg. surface area, porosity, pH, surface charge, and functional groups minerals) and mechanism which that can be regulate sorption. Biochar has much different properties, which depending at the type of feed material and temperature of pyrolysis. In the higher temperatures we can produce biochar with larger surface area, porosity, pH and mineral content, but less functional groups. This paper present the biochar as a material which demonstrating a large potential for effective control by the pollution of aquatic environment, taking the wide availability of materials and favorable physical and chemical properties.
PL
Przeprowadzono studium literaturowe określające stan wiedzy w zakresie występowania oraz metod oznaczania wybranych grup mikrozanieczyszczeń, znacząco różniących się od siebie regulowanych dyrektywą 2000/60/ WE w środowisku wodnym. Do opracowania wybrano: 4-tert-oktylofenol, ftalan bis(2-etyloheksylu), heptachlor, epoksyd heptachloru i antracen. Opisano metody ekstrakcji, rozdziału chromatograficznego oraz detekcji poszczególnych związków. Procedury oznaczenia porównano pod kątem czułości analitycznej stosując jako parametry charakteryzujące instrumentalną granicę detekcji i oznaczalności. Dla każdego związku wybrano metodę oznaczania o największej czułości. Ponadto zestawiono wartości stężeń omawianych mikrozanieczyszczeń w wodnych próbkach środowiskowych oraz wskazano możliwe źródła ich pochodzenia.
EN
Residents of even small cities are struggling with air pollution. Municipalities and cities undertake various activities and allocate significant resources to counteract the problem related to air and soil pollution, which is growing continuously. The specialists in the field of ecology have stated that an ideal solution would be to increase the amount of plants in the neighbourhood of residents. Such actions have been undertaken for many years, but clear positive effects have not been observed yet. In these urban areas, the declining conditions of mature plants can be observed, and the longevity of newly planted trees is becoming shorter due to the poor growth conditions. In order to improve the current situation, it has become necessary to develop package/s of solutions allowing for new plantings in cities and rural areas, as well as supporting plants which already exist. The latest scientific trends have showed that one of the most important and promising elements of these solutions could be the use of a structural substrates (a rock and soil mixture prepared according to a special recipe) that can be used as an alternative growth medium for trees instead of the standard up-to-date used soils. In our research, the experimental plot was designed using this type of substrate. The carried out capacity tests showed that the structural substrate has a definite advantage over the substrates presently used in urban areas. The use of structural substrates also enhanced the physiological conditions of the tested trees. Our results allowed us to confirm that structural substrates can be successfully used in the urban and rural areas, which would significantly improve the environmental conditions.
PL
Ekstrakcja pasywna wydaje się dobrą alternatywą dla aktywnego pobierania próbek, szczególnie w kontekście długoterminowego monitoringu wód pod kątem obecności śladowych stężeń związków polarnych, takich jak leki.
PL
Człowiek, poprzez swoją codzienną działalność, generuje do środowiska wiele substancji należących do grupy nowo pojawiających się zanieczyszczeń. Ich liczba i zawartość w danym elemencie środowiska zależy od wielu czynników. Jednym z nich jest dostępność na rynku towarów, które je zawierają, oraz częstotliwość i wykorzystywania. A w przypadku produktów spożywczych – częstotliwość ich spożywania. Oprócz tego związki z grupy nowo pojawiających się zanieczyszczeń są często niepodatne na procesy oczyszczania ścieków oraz charakteryzują się trwałością w środowisku wodnym. Z tego względu należałoby się zastanowić, czy zasługują one na miano idealnego wskaźnika zanieczyszczeń.
PL
Postępujący wzrost antropopresji przyczynia się do powstawania strumieni nowych substancji wprowadzanych do ekosystemu. Ich właściwości oraz wpływ na otoczenie bardzo często są nieznane. Z tego powodu zawartość tych związków powinna podlegać monitorowaniu. Jednakże opracowanie skutecznej metodyki umożliwiającej oznaczenie niewielkich ilości tych indywiduów chemicznych w skomplikowanych matrycach jest nie lada wyzwaniem dla chemika analityka.
PL
Opady powstające przy produkcji węgla wywierają istotny wpływ na środowisko wodne, powodując zmiany jakości wód w rejonie ich składowania. Zmiany te są następstwem ługowania z odpadów świeżych związków rozpuszczalnych o różnym stopniu szkodliwości oraz zanieczyszczeń generowanych po zdeponowaniu odpadów na składowisku. Są to zanieczyszczenia tzw. obszarowe, które trudno poddają się kontroli. W artykule przedstawiono i scharakteryzowano podstawowe czynniki wpływające na jakość wód w rejonach składowisk odpadów górniczych, a także opisano procesy zachodzące w bryle składowiska.
EN
Wastes arising from the production of coal Ebert a significant impact on the aquatic environment, causing changes In the quality of water in the area of their storage. These changes are the result of leaching of fresh soluble compounds of varying levels of harmfulness and pollution generated after depositing waste in the landfill. These are so called pollution. Areas that are difficult to control. The article presents and characterizes the Basic factors influencing the quality of water In the areas of mining waste disposal sites, and describes the processes taking place In the landfill.
PL
Analiza skupień jest jedną z metod, które pozwalają na pełniejsze wykorzystanie i analizę dostępnych danych pomiarowych. Przedstawione w pracy przykłady jej wykorzystania wskazują na przydatność analizy skupień w analizie danych pochodzących z monitoringu jakości środowiska wodnego. Analiza konkretnego przypadku zastosowania analizy skupień pokazuje, że w praktycznym zastosowaniu nie jest ona zabiegiem trudnym.
EN
Cluster analysis is one of the methods that allow for more complete use and analysis of available measurement data. The examples presented in this paper demonstrate the usefulness of cluster analysis in the analysis of data derived from the monitoring of water quality. The analysis of the specific case of cluster analysis shows that in practical application it is not a difficult operation.
first rewind previous Strona / 7 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.