Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Effect of calcium-magnesium carbonate additives on cement hydration

Nocuń-Wczelik W., Stachlewska M., Trybalska B.

Materiały Ceramiczne

|

2017

|

T. 69, nr 4

311--316

EN

This work relates to the use of the dolomite and dolomitic limestone component as an additive in cement production, as well as to the role of the carbonate component in cement hydration. The studies focused mainly on the kinetics of hydration, which was determined by using calorimetric measurements, and on the formation of hydrated structure, especially the position of carboaluminate hydrate. Based upon some reports and our previous studies we can conclude that the applicability of dolomitic limestone as a component of cementing materials seems to be quite rational, and the details of dolomite effect on cement hydration should be highlighted. For this purpose, the mixtures of cement with limestone and dolomite, as well as the mixtures of synthetic cement phases with limestone and dolomite were produced and examined by microcalorimetry, scanning electron microscopy (SEM/BSE), X-ray diffraction (XRD), and the determination of chemical shrinkage.

PL

Jako cel prowadzonych badań przyjęto sprawdzenie, czy dolomit może być wykorzystywany jako materiał zastępujący standardowy dodatek kamienia wapiennego. Wprowadzano dolomit i dla porównania węglan wapnia do zaczynów z cementu portlandzkiego CEM I 42,5R; badano też minerały klinkierowe i ich mieszanki (sztuczny cement „wzorcowy”). W badaniach wykorzystano mikrokalorymetrię, mikroskopię skaningową (SEM/BSE), dyfrakcję rentgenowską (XRD) i ocenę skurczu chemicznego. Wykazano, stosując w pierwszej kolejności metodę kalorymetryczną, że w mieszankach tych ma miejsce reakcja dolomitu z C3A oraz przyspieszenie hydratacji C3S. Stwierdzono, że dolomit tworzy, podobnie jak węglan wapnia, produkt węglanoglinianowy, co wpływa na kształtowanie mikrostruktury. Zastosowanie dolomitu jako dodatku do cementu wydaje się więc uzasadnione, ale należy doprecyzować opis mechanizmu oddziaływania tego dodatku na zaczyn cementowy.

2

Kinetics of cement hydration in the presence of some additives and admixtures

Nocuń-Wczelik W., Jasińska M., Trybalska B.

Materiały Ceramiczne

|

2016

|

T. 68, nr 2

86--92

EN

The mixtures of portland cement with by-pass cement kiln dust (CBPD) were investigated. The rate of heat evolution on the hydration of this mixture, as well as the chemical shrinkage, rheological properties and strength development were examined. The substitution of low amount of cement (up to 10%) by the kiln dust does not affect practically the properties of cement based composites with respect to setting or hardening. At higher amount of kiln dust the hydration process is accelerated because of the presence of well soluble components, however, the “dissolution” effect is also observed. The experiments with some carbonate waste material have been maintained with the aim to reduce the effect of soluble, aggressive salts that accelerate the hydration from one side, but contribute to the corrosion process from another one.

PL

W pracy przeprowadzono badania porównawcze hydratacji mieszanek spoiwowych zawierających, oprócz cementu portlandzkiego, różne ilości pyłu z odpylania gazów bocznikowanych z instalacji pieca obrotowego do produkcji klinkieru. Wykonano pomiary kalorymetryczne ilustrujące kinetykę hydratacji, badanie wytrzymałości na ściskanie zapraw i zaczynów, badanie skurczu chemicznego, badania właściwości reologicznych zaczynów cementowych i mikrostruktury. Spodziewano się potwierdzenia działania pyłu jako substytutu cementu lub nawet jako środka przyśpieszającego twardnienie. Przeprowadzone badania wykazują, że pył wprowadzony w niewielkich ilości jako zamiennik cementu (do 10% masy spoiwa) nie zmienia praktycznie podstawowych cech użytkowych zapraw cementowych (wiązanie, wytrzymałość). Większe ilości pyłu, poza przyśpieszeniem wydzielania ciepła jako miary postępu hydratacji cementu, zmieniają właściwości materiału, co jest skutkiem obecności składników rozpuszczalnych, oddziałujących na hydratację minerałów klinkierowych. Nie jest też bez znaczenia obecność cząstek pyłu o innym składzie, jak również efekt ”rozcieńczenia” materiałem o słabej aktywności. W pracy podjęto też próbę uzupełnienia dodatku pyłu materiałem węglanowym, co pozwoliłoby zredukować i związać zawartość składników szkodliwych.

3

Transport wody w zaprawach z dodatkiem perlitu ekspandowanego modyfikowanych domieszkami

Nocuń-Wczelik W., Nowak M., Trybalska B.

Materiały Ceramiczne

|

2014

|

T. 66, nr 1

62--67

PL

Lekkie zaprawy (betony) sporządzone z udziałem perlitu ekspandowanego charakteryzują się podwyższoną porowatością, co skutkuje pogorszeniem niektórych właściwości użytkowych w obecności wilgoci. Praca stanowi podsumowanie badań mających na celu poprawę właściwości termoizolacyjnych tworzyw perlitowych poprzez wprowadzenie domieszek o działaniu hydrofobizującym i modyfikującym mikrostrukturę materiału. Sporządzono kilka serii zapraw cementowo-perlitowych o różnej zawartości perlitu. Scharakteryzowano ich podstawowe właściwości standardowe. Przeprowadzono pomiary podciągania kapilarnego. Dokonano obserwacji pod elektronowym mikroskopem skaningowym, podczas których potwierdzono zwartą mikrostrukturę warstwy na granicy rozdziału wypełniacz perlitowy - matryca cementowa. W badaniach kalorymetrycznych wykazano aktywny udział perlitu w procesie hydratacji. Ustalono optimum proporcji cement/perlit/domieszka, przy której relacje pomiędzy zachowaniem małej gęstości objętościowej i zmniejszeniem nasiąkliwości są najkorzystniejsze. Wskazano też na korzyści wynikające z zastosowania domieszki napowietrzającej.

EN

The lightweight cement mortars with expanded perlite reveal high porosity and, as a consequence, their insulating properties can be lowered due to the presence of environmental humidity. The studies were performed with aim to find out the mix composition of cement - perlite mortars and to optimize their parameters; first of all to reduce their density and water absorption by use of admixtures. Three series of mortars of similar consistency were produced. A water repellent and air entraining agents were used to improve the microstructure of mortars. The density and capillary suction were measured and observations of the microstructure were carried out by SEM. The transport of water in the admixtured mortars was significantly slowed and limited. The proportions, giving the lowered density at fairly low absorbability, have been pointed out. The advantageous effect of an air entraining agent has been proved too.

4

True and fake red layers on the objects from archaeological and historical context: microscopic observations

Trąbska J., Trybalska B.

Geology, Geophysics and Environment

|

2014

|

Vol. 40, no. 2

241--254

EN

Colored layers on surfaces of objects associated with archaeological and historical context may be of various origins: natural or intentional and in numerous cases their exact identification is not obvious, especially for thousand-year-old objects. Yet, the diagnosing of their nature may constitute an important element for the interpretation of ancient cultures. Examples of red color layers of natural, intentional and unclear origin were chosen and observed to select criteria defining layers of uncertain parentage.

5

Pigmenty ceramiczne o strukturze fluorytu

Stobierska E., Bućko M. M., Lis J., Wodnicka K., Trybalska B., Wywiał A.

Materiały Ceramiczne

|

2011

|

T. 63, nr 2

321-326

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczących pigmentów czerwonych na bazie dwutlenku ceru(IV), w strukturze którego część jonów ceru(IV) zastąpiono jonami prazeodymu(IV). Opracowano optymalny skład chemiczny pigmentu i warunki jego otrzymywania. Wytworzony pigment rozdrabniano różnymi metodami, w czasie od 10 do 60 minut. Morfologię tak otrzymanych pigmentów określono analizując ich skład ziarnowy, a także na podstawie obserwacji mikroskopowych SEM. Rozdrobnione pigmenty w ilości 10 % mas. Użyto do barwienia szkliw transparentnych na płytki kamionkowe. Zarówno szkliwa jak i płytki były pochodzenia przemysłowego. Zmierzono parametry barwy pigmentów w stanie proszkowym oraz po zastosowaniu ich do wybranych szkliw na płytki kamionkowe.

EN

In this study, the results of investigation of pigments based on cerium(IV) dioxide doped with praseodymium(IV) are presented. The optimal chemical composition and synthesis conditions of the pigment were developed. The obtained pigment was ground by different methods for 10 to 60 minutes. The pigment morphology was determined by analyzing the grain size distribution, and SEM observations. The ground pigments were applied for colouring transparent glazes used for stoneware tiles. Both glazes and tiles were of industrial origin. Colour parameters of the pigment powders and selected stoneware tile glazes were measured.

6

Synteza klinkieru cementu portlandzkiego z udziałem wapienno-ilastego materiału odpadowego

Nocuń–Wczelik W., Trybalska B., Skobel B.

Materiały Ceramiczne

|

2010

|

T. 62, nr 1

14-19

PL

W pracy badano przydatność materiału pochodzącego z leja krasowego jako składnika zestawu surowcowego na klinkier cementu portlandzkiego. Określono spiekalność zestawu surowcowego oraz skład fazowy i mikrostrukturę syntetycznego klinkieru. Podstawą oceny stopnia przereagowania była zawartość nie związanego CaO. Obliczone, w oparciu o wzór podany przez Musikasa, wartości spiekalności wskazują na bardzo podobną zdolność do klinkieryzacji badanych zestawów; najlepszą wykazuje zestaw z 8% dodatkiem zwietrzeliny. Na podstawie obserwacji za pomocą mikroskopu skaningowego, przy zastosowaniu zarówno techniki elektronów wtórnych (SE), jak i techniki elektronów wstecznie rozproszonych (BSE), wspomaganej przez analizę w mikroobszarach, określono mikrostrukturę i skład fazowy spieków, potwierdzając prawidłowość przebiegu syntez i wysokoalitowy charakter produktów.

EN

The applicability of waste material from the karst process, accompanying raw deposits, for the Portland cement clinker production was investigated. The sinterability of the raw meal, as well as the phase composition and microstructure of synthetic clinker were determined. The calculations based upon the free CaO contents, following the procedure proposed by Musikas. The sinterability values were very similar, the best factor was found for the clinker sample at 8% waste material replacement. The scanning electron microscopy and backscattered electrons studies, supported by the EDS revealed the high alite contents and the fairly good, complete synthesis of cement clinker in the presence of supplementary material from karst weathering.

7

Materiał kompozytowy w układzie Al2O3-YAG (20% obj.)

Lach R., Haberko K., Trybalska B.

Kompozyty

|

2010

|

R. 10, nr 4

362-367

PL

Do intensywnie mieszanej zawiesiny tlenku glinu wprowadzono azotan itru. Alkalizacja układu węglanem amonu doprowadziła do wytrącenia prekursora Y2O3 wśród ziaren Al2O3. Następnie zawiesinę tę wysuszono i wyprażono w temperaturze 600°C, uzyskując tym sposobem jednorodną mieszaninę ziaren Al2O3 i Y2O3. Cząstki tlenku itru były znacznie mniejsze od ziaren Al2O3. Opisaną mieszaninę poddano dodatkowej homogenizacji poprzez krótkie mielenie w młynie mieszadłowym w środowisku wody o wartości pH dobranej na podstawie pomiarów potencjału dzeta (ζ). Stwierdzono, że mieszanina przygotowana w kwaśnym środowisku (uzyskanym poprzez wprowadzanie do układu HNO3) charakteryzuje się po wysuszeniu obecnością twardych, wytrzymałych mechanicznie aglomeratów. Proszek taki nie pozwala uzyskać gęstych spieków. Z tego punktu widzenia proszki homogenizowane w środowisku alkalicznym wykazują wyraźnie lepsze właściwości, również pod względem zagęszczenia przygotowanych z nich spieków. W mikrostrukturze tych spieków obok itru (YAG), powstający wskutek reakcji Y2O3 z Al2O3. Homogenizacja proszków w środowisku o pH = 8, co odpowiada warunkom heterokoagulacji, prowadzi do spieków o bardziej równomiernie rozłożonych wtrąceniach cząstek YAG w osnowie Al2O3, niż ma to miejsce w przypadku homogenizacji proszku wyjściowego w warunkach pH = 10. Wtrącenia cząstek YAG w osnowie Al2O3 podnoszą twardość i odporność na pękanie materiału w porównaniu do spieków czystego tlenku glinu.

EN

YAG (Y3Al5O12) is one of three phases existing in the Al2O3-Y2O3. system. This compound contains the highest alumina content. So, it seems justified to assume that heat treatment of the alumina - yttria mixture, with alumina being dominating constituent should result in YAG inclusions within alumina matrix. Proportion of yttria in the present study corresponded to 20 vol. % YAG after this reaction. Yttrium nitrate, prepared by dissolving yttria in nitric acid was introduced into αAl2O3 suspension of 50 vol. % concentration. The vigorously stirred suspension was treated with (NH4)2CO3 until pH of the suspension reached value of 8.5. Under such conditions quantitative precipitation of yttria precursor occurs. Drying of the suspension and its calcination at 600°C resulted in the homogenous mixture of alumina and yttria particles. Size of the latter were several times smaller than the former ones. In order to remove agglomerates this mixture was subjected to short attrition milling in aqueous suspension of pH selected on the basis of zeta (ζ) potential measurements. It was found that acidic conditions, pH = 3, (realized with HNO3) resulted after drying in hard agglomerates. At elevated temperatures this powder showed emission of NO and NO2 coming most probably from the decomposition of aseotropic nitric acid solution filling the inter-particle space and playing the role of "glue" responsible for the high strength of agglomerates. That is why compacts of the powder homogenized under acidic conditions show poor sintering ability. Much better properties showed powders homogenized under basic condition, i.e. at pH = 8 and 10. At sintering temperatures of 1500 and 1600°C they give dense materials composed of YAG inclusions within alumina matrix. YAG particles resulted from the reaction of Y2O3 with Al2O3 during heat treatment. Microstructure of the material derived from the powder homogenized at pH = 8 is more uniform and shows smaller alumina and YAG grains than that prepared at pH = 10. As is indicated by the zeta (ζ) potential measurements, pH = 8 of the alumina/yttria suspension corresponds to the hetero-flocculation effect. Microscopic observations reveal that YAG inclusions limit grain-growth of alumina matrix compared to the pure alumina polycrystal. This effect is more visible in the material derived from the powder homogenized at pH = 8 than that at pH = 10. In both cases the materials are characterized by higher fracture toughness and hardness than that observed in pure alumina polycrystal sintered at the same temperature. It is worth to notice that KIc values approach those characteristic for yttria stabilized tetragonal zirconia (3Y-TZP), a material which is known from its high toughness.

8

Chemiczna i strukturalna analiza składników niskotopliwych porcelan dentystycznych TRICERAM i VITA TITANKERAMIK

Matraszek H., Stoch A., Majewski A., Paluszkiewicz Cz., Adamczyk A., Trybalska B., Adamczyk L.

Inżynieria Materiałowa

|

2009

|

Vol. 30, nr 5

378-383

PL

Przedstawiono wyniki analizy składu fazowego i chemicznego proszków niskotopliwej porcelany dentystycznej TRICERAM I VITATITANKERA-MIK stosowanych do tytanu i jego stopów. Obydwie porcelany stosuje się w praktyce dentystycznej jako powłoki licujące do pokrywania stomatologicznych aparatów protetycznych. W przedstawionych badaniach stosowano metody spektroskopii w podczerwieni (FTIR) i dyfrakcji rentgenowskiej (XRD) do analizy składu fazowego proszków. Metodę mikroskopii skaningowej (SEM) do obserwacji morfologii proszków oraz mikroanalizę rentgenowską (EDS) do jakościowej analizy pierwiastkowej proszków.

EN

Results of structural and chemical analysis of low melting dental porcelain powders TRICERAM and VITATITANKERAMIK applied to titanium and its alloys are presented. Both porcelain are used in dental practice as a coat-ings in prosthetic devices. In presented study infrared spectroscopy (FTIR) and X-ray diffraction (XRD) were applied for phase analysis of pouders, scanning electron microscopy (SEM) was used in the control of powders morphology and X-ray microanalysis (EDS) for powders elemental qualita-tive chemical analysis.

9

Wpływ nanometrycznych cząstek tlenku cyrkonu na mikrostrukturę i właściwości mechaniczne spieków tlenku glinu

Zych Ł., Haberko K., Bućko M. M., Rutkowski P., Trybalska B., Piekarczyk J., Lach R.

Materiały Ceramiczne

|

2008

|

T. 60, nr 4

254-257

PL

Korzystny wpływ wtrąceń ZrO2 na właściwości spieków AI2O3 wynika z martenzytycznej przemiany cząstek tlenku cyrkonu o symetrii tetragonalnej w cząstki o symetrii jednoskośnej na koniuszku pęknięcia biegnącego przez materiał. Stosowane dotychczas rozmiary cząstek ZrO2 mieściły się w przedziale od dziesiątych części mikrometra do kilku mikrometrów. Zbadano wpływ cząstek ZrO2 o znacznie mniejszych rozmiarach, wynoszących zaledwie 10 nm. Nanometryczny proszek ZrO2 otrzymano metodą krystalizacji w warunkach hydrotermalnych. Homogenizację AI2O3 z cząstkami ZrO2 (w ilości 10% obj.) prowadzono w młynie mieszadłowym dobierając na podstawie pomiarów potencjału dzeta (ζ) pH wodnego środowiska zawiesiny. Okazało się, że czynnik ten jest istotny zarówno dla homogenizacji układu jak również ma wpływ na wytrzymałość aglomeratów proszku. Oba te czynniki znacząco wpływają na mikrostrukturę i właściwości mechaniczne spieku.

EN

Zirconia additives have the favourable influence on mechanical properties of dense alumina polycrystals. It results from the martensitic transformation of tetragonal zirconia particles into monoclinic symmetry at the crack tip propagating through a material. Usually applied zirconia particles were of sub-micrometer or micrometer sizes. In the present work nanometric zirconia particles prepared by the hydrothermal crystallization technique were introduced into the alumina matrix. Both powders were homogenized in an aqueous suspension of pH selected on the basis of zeta (ζ) potential measurements. It was found that this factor influences greatly both homogenization of the system and strength of the resultant powder agglomerates and hence mechanical properties of the sintered material.

10

Przydatność metody Pechiniego do wytwarzania materiałów elektrolitycznych z układu CeO2-M2O3-CaO (M= Sm, Gd)

Dudek M., Raźniak A., Trybalska B.

Materiały Ceramiczne

|

2008

|

R. 60, nr 3

113-119

PL

W pracy scharakteryzowano właściwości proszków zawierających CeO2 w układzie CaO-CeO2-M2O3 (M = Sm, Gd) pod kątem przydatności ich do wytwarzania gazoszczelnych elektrolitów tlenkowych pracujących w temperaturach od 600-700°C. Jednofazowe proszki CeO2 oraz roztwory stałe Ce0.9Ca0.1O2, Ce0.8M0.2O2, Ce0.8M0.1Ca0.1O2 (M = Gd, Sm) syntezowano metodą Pechiniego. Stwierdzono, że próbki Ce0.8Sm0.1Ca0.1O2 oraz Ce0.8Gd0.1Ca0.1O2, charakteryzują się nieco wyższymi wartościami przewodności jonowej w temperaturach 600-700°C niż spieki tlenku ceru (IV) domieszkowanego tylko gadolinem lub samarem przy tej samej zawartości domieszki tj. Ce0.8M0.2O2, (M = Gd, Sm). Zbadano kompatybilność chemiczną tych elektrolitów względem materiałów elektrodowych zawierających min. Sm0.5Sr0.5CoO3 czy LaCr0.8M0.2O2, M = Ca, Sr. Przeprowadzone badania właściwości proszków oraz spieków z układu CeO2-M2O3-MO, M = Sm, Gd wskazują na możliwość otrzymywania gazoszczelnych elektrolitów stałych mogących znaleźć zastosowanie w konstrukcji sensorów diagnostyki pokładowej OBD, ogniw paliwowych typu IT- SOFC, czy reaktorów chemicznych służących do konwersji paliw.

EN

Samples of CeO2, Ce0.9Ca0.1O2, Ce0.8M0.2O2, Ce0.8M0.1Ca0.1O2, where M = Sm, Gd were sintered from fine powders obtained by Pechinni process. The preparation method and microstructure of samples are presented and discussed. All powders and sinters were found to be pure ceria or ceria-based solid solutions of the fluorite type structure. The scanning electron microscopy was used to observe the microstructure of sintered samples. The results of electrical properties of the samples investigated by arc impedance spectroscopy in the temperature range 200-700°C and frequency range 10(-2) -10(7) Hz are also presented and discussed. The electrical properties of ceria samples co-doped are found to be improved. The best oxygenion conductivity was found for Ce0.8Sm0.1Ca0.1O2. The Ce0.8M0.1Ca0.1O2 M = Sm, Gd samples seem to be more suitable solid electrolytes than Ce0.8M0.2O2, M = Sm, Gd for application in solid oxidefuel cells, OBD gas sensors or other electrochemical devices operating in 600-800°C temperature range.

11

Badania nad spiekaniem naturalnego hydroksyapatytu w atmosferze powietrza i CO2

Brzezińska-Miecznik J., Kasprzyk E., Haberko K., Pyda A., Bućko M., Mozgawa W., Zych Ł., Trybalska B., Reczyński W.

Materiały Ceramiczne

|

2008

|

T. 60, nr 4

274-277

PL

Naturalny hydroksyapatyt został wyekstrahowany z kości wieprzowych poprzez traktowanie ich gorącym roztworem NaOH, przemycie i wyprażenie w temperaturze 450°C. Pod ciśnieniem 200 MPa wyprasowano próbki, które spiekano w atmosferze powietrza i CO2 w zakresie temperatur od 400°C - 1000°C. Stwierdzono, że atmosfera spiekania wpływa na zagęszczenie, morfologię i stabilność chemiczną spieków. W wyniku spiekania hydroksyapatytu w powietrzu uzyskano gęste spieki o dużych, wykształconych ziarnach. Próbki spiekane w CO2 charakteryzują się mniejszym zagęszczeniem i drobnoziarnista mikrostrukturą. Ponadto atmosfera CO2 nie tylko przeciwdziała uwalnianiu się CaO i grup węglanowych z próbek lecz powoduje wbudowywanie się tych grup w strukturę.

EN

Hydroxyapatite was extracted from the cortical part of pig bones. The bones were treated with hot NaOH aqueous solution and after washing with water were calcined at 450°C in O2 atmosphere. Samples compacted under 200MPa were sintered in air and CO2 atmosphere at the temperature range of 400 - 1000°C. An essential influence of sintering atmosphere on densification, microstructure and chemical stability of the samples was observed. Those heat treated in CO2 atmosphere densified to the lesser extent, their grain sizes were smaller when compared to the materials sintered in air atmosphere. In addition, CO2 atmosphere prevented the release of free CaO and CO3(-2) groups, and caused their incorporation into the structure of hydroxyapatite.

12

Otrzymywanie i właściwości ceramicznych elektrolitów tlenkowych w układzie CeO2-Sm2O3-R2O3 (R=La, Gd)

Dudek M., Bogusz W., Raźniak A., Trybalska B., Zych Ł.

Materiały Ceramiczne

|

2007

|

R. 59, nr 3

88-94

PL

W pracy scharakteryzowano właściwości elektryczne i elektrochemiczne spieków z układu CeO2-Sm2O3-R2O3 (R = La, Gd) pod kątem zastosowania ich jako tlenkowych elektrolitów stałych w urządzeniach elektrochemicznych pracujących w temperaturach 600-700 stopni C. Do badań sporządzono dwie serie roztworów stałych zaw. CeO2 tj. Ce(1-x)MxO2, gdzie M = Sm, Gd, La a x wynosi od 0 do 0,25, oraz Ce(0.8)Sm(0.2-x)RxO2, R = Gd, La a x wynosi od 0 do 0,2. Jednofazowe proszki zawierające CeO2 otrzymano metodą współstrącenia-prażenia. Wypraski sporządzone z tych proszków spiekano w temperaturze 1500 stopni C przez 2h. Spieczone próbki roztworów stałych Ce(1-x)MxO2, gdzie M = La, Sm, Gd oraz Ce(0.8)Sm02-xGdxO2, charakteryzowały się gęstością względną powyżej 96% gęstości teoretycznej. W przypadku spieków roztworu stałego Ce(0.8)Sm(0.2-x)LaxO2, otrzymano niższe wartości gęstości względnej ok. 93-94 %. Zmiany parametru sieciowego a roztworów stałych Ce(1-x)MxO2, gdzie M = La, Sm, Gd , 0

EN

The paper characterized electrical and electrochemical properties of sintered bodies in CeO2-Sm2O3-R2O3 (R = La, Gd) system in the aspect of their application as oxide solid electrolytes for electrochemical devices working at temperatures in the range 600-700 Celsius degrees. Two series of solid solutions containing CeO2 were prepared: Ce(1-x)MxO2, where M = Sm, Gd, La and x changed from 0 to 0,25 and Ce(0.8)Sm(0.2-x)RxO2, where R = Gd, La and x changed from 0 to 0,2. Monophase powders containing CeO2 were manufactured by coprecipitation-calcination method. compacts made from these powders were sintered at 1500 Celsius degrees for 2 hours. The bulk density of sintered bodies of Ce(0.8)Sm(0.2-x)LaxO2 solid solution exceed 96% of theoretical density. In the case of Ce(0.8)Sm(0.2-x)LaxO2 solid solution bulk densities were Iower - 93-94 % of theo. The lattice parameter a changes of Ce(1-x)MxO2 (M = Sm, Gd, La, 0 < x < 0,25 and Ce(0.8)Sm(0.2-x)RxO2 (R = Gd, La, 0 < x < 0,2) solid solutions were determined by X-ray diffraction method. The electrical properties of CeO2-Sm2O3-R2O3, R= La, Gd materials were measured by impedance spectroscopy method in 200 - 700 Celsius degrees temperature range. On the basis of these measurements it was established that Ce(0.8)Sm(0.18)Gd(0.02)O2 sintered bodies showed the highest ionic conductivity σc=3,8-10(-2) (S/cm) at 600 Celsius degrees. This electrolyte was tested in electrochemical oxygen sensor working in 500 - 750 Celsius degrees temperature range.

13

Wpływ wybranych domieszek chemicznych na szybkość hydratacji i mikrostrukturę zaczynu cementowego

Nocuń-Wczelik W., Trybalska B.

Cement Wapno Beton

|

2007

|

R. 12/74, nr 6

284-289

PL

Dokonano oceny szybkości wydzielania ciepła hydratacji cementów w obecności domieszek do betonu. Zastosowano cementy portlandzkie typu CEM l, CEM II oraz dodatek pyłu krzemionkowego. Metodą mikrokalorymetryczną stwierdzono opóźnienie bądź przyśpieszenie procesu wydzielania ciepła. Efekt zależny był od właściwości fizykochemicznych spoiwa (dodatki mineralne, alkalia, powierzchnia właściwa). Rozkład cementu pod wpływem wody oraz tworzenie się produktów hydratacji śledzono też przy zastosowaniu konduktometrii. Stwierdzono, że domieszki zmieniają przewodnictwo hydratyzujących zawiesin, a więc stężenia jonów - nośników prądu w fazie ciekłej. Jest to pochodną zarówno zmian szybkości hydrolizy cementu, jak również wytrącania produktów hydratacji. Nie bez wpływu na oddziaływanie cement - domieszka - woda pozostają też dodatki mineralne. Obserwacje mikrostruktury potwierdzają pozytywny wpływ domieszek na kształtowanie się zwartych domen C-S-H.

EN

The heat evolution kinetics on cement hydration with concrete admixtures was studied. Portland cements type CEM I and CEM II and silica fume additive were used. The heat measurements were carried out to find the acceleration/hindering effect as a function of hydrating mixture composition. The conductivity measurements were also carried out. The modification of the liquid phase conductivity in the presence of additive and admixtures was documented. This can be derived from different rate of cement phases hydrolysis as well as hindering of nucleation/crystallization of hydrates. The positive effect of admixture in the microstructure of hardened paste, particularly on C-S-H was also proved.

14

Średniowieczne zaprawy wapienne z ruin zamku w Czudcu koło Rzeszowa

Trąbska J., Trybalska B., Lubelczyk A.

Materiały Ceramiczne

|

2006

|

R. 58, nr 4

148-154

PL

Badania historycznych zapraw z zamku w Czudcu koło Rzeszowa, pochodzących ze średniowiecznego i XVI-wiecznego etapu budowy zamku, wskazują generalnie na konserwatyzm rzemiosła murarskiego: zaprawy są do siebie podobne. Warto jednak zwrócić uwagę na różnice w ilości gruboziarnistego wypełniacza, stosunku wypełniacza do spoiwa oraz sposobu przygotowywania spoiwa (por. Tab. 3,4). Możliwe, że w określonych elementach architektonicznych zamku stosowano odmiennie przygotowane zaprawy (np. we flankach baszty). Niemniej jednak, jakość wypełniacza i spoiwa oraz ich wzajemnego stosunku odbiega od klasycznych wzorców rzymskich i wpływa negatywnie na trwałość zapraw. Procesy korozyjne są w nich mocno zaawansowane.

EN

Examination of historical mortar from the Czudec Castle near Rzeszów (SE Poland), representing Mediaeval and 16th century stages of its construction, point at conservatism of masonry habits: in general mortars are very similar. Certain differences should not be utterly neglected, however: they can be found in proportion of coarse grained filler, filler-to-binder ratio and details in binder preparation. It should be also noted that in various architectonic elements of the castle the ways of mortar preparation may have been specific. Nevertheless, either quality of raw material or workshop were far from Roman recipes and miserable results are seen in poor state of a construction as well as advanced corrosion processes observable in mortar.

15

Reaktywność kilku składników mineralnych naturalnego kruszywa rzecznego

Kurdowski W., Garbacik A., Trybalska B., Baran T.

Cement Wapno Beton

|

2006

|

R. 11/73, nr 6

375-380

PL

Badania betonów z kruszywa reaktywnego i trzech cementów bez i z dodatkiem popiołu lotnego i żużla według ASTM C1263 wykazały, że dodatek popiołu w największym stopniu hamuje reakcje korozyjne. W przypadku tego dodatku mineralnego intensywność reaktywnych minerałów na rentgenogramach nie ulega zmianie po 330 dniach przechowywania betonu w wilgotnym powietrzu, w 38°C. Reaktywnymi minerałami w tym kruszywie były dolomit i antofillit, a więc minerały zawierające w swojej strukturze jony magnezowe. Proces rozkładu antofillitu rozpoczyna się od migracji jonów potasu do mikrodefektów w ziarnach tego minerału i uwalnianiu jonów magnezowych. Dodatki mineralne zmniejszają ekspansję betonu i w związku z tym na podstawie normy ASTM C1263 kruszywo spełnia kryteria niereaktywnego.

EN

The research of concretes of reactive aggregate and three cements without additions and with fly ash and ground granulated slag according ASTM C1263 has shown that addition of fly ash hinder in the most effective manner the corrosive reactions. In the case of this mineral addition the intensity of lines of reactive minerals on X-ray pattern does not change after 330 days of concrete curing in moist air at 38°C. The reactive minerals in aggregate were dolomite and anthophyllite, thus minerals with magnesium ions in their structure. Reacted also quartz present in mosaic forms. Process of anthophyllite decomposition start with the migration of potassium ions into the microdefects in the grains of this mineral and liberation of magnesium ions. The mineral additions decrease the expansion of concrete in a such manner that on the base of ASTM C 1263 the aggregate fulfills the requirements for nonreactive aggregate.

16

Mineral composition of pigments and plasters from the Hatshepsut Temple in Deir el Bahari, Upper Egypt

Pawlikowski M., Trąbska J., Trybalska B.

Auxiliary Sciences in Archaeology, Preservation of Relics and Environmental Engineering

|

2006

|

nr 1

1-45

17

Zastosowanie porozymetrii rtęciowej do określania porowatości odlewów kompozytowych

Pędzich Z., Gawdzińska K., Grabian J., Trybalska B.

Archiwum Technologii Maszyn i Automatyzacji

|

2006

|

Vol. 26, nr 1

87-96

PL

Artykuł poświęcony jest badaniom możliwości oceny porowatości kompozytowych odlewów na osnowie stopu AK 11 zawierających jako zbrojenie włókninę węglową lub glinokrzemianową. Ponieważ odlewy takie pozbawione są porowatości otwartej, wykorzystano pomiary rozkładu wielkości porów kontaktujących się z powierzchnią odpowiednio spreparowanych próbek. Pomiary te, skonfrontowane z obserwacją mikrostruktury, pozwoliły na oszacowanie wielkości porowatości odlewów oraz wykazały różnice w rozkładzie wielkości porów w zależności od rodzaju użytego zbrojenia ceramicznego.

EN

The presented paper concerns probes of determination of composite casts porosity by mercury, porosimetry. Investigations were done for AKll-based composite casts containing graphite or alurninasilicate fibers. Mentioned casts have not got open porosity, so porosity assesment was performed on the base of porosity which was in contact with sample surface. External surfaces of samples were carefully polished before porosity measurements. Results of these measurements, when complied with microstructure observations, indicated differences in pore size distributions in dependently on the type fiber used as reinforcement.

18

Wpływ działania plazmy H2O2 na właściwości filmów polisulfonowych

Kowal J., Czajkowska B., Muratów-Boduch S., Organisciak A., Trybalska B.

Inżynieria Biomateriałów

|

2005

|

R. 8, nr 47-53

148--151

19

Badania porównawcze składu fazowego i składu chemicznego porcelan stomatologicznych: niskotopliwej Vita Titankeramik oraz wysokotopliwej Vita Keramik

Matraszek H., Stoch A., Paluszkiewicz Cz., Adamczyk A., Trybalska B.

Inżynieria Biomateriałów

|

2005

|

R. 8, nr 45

12--16

PL

Przedstawiono wyniki analizy składu fazowego i chemicznego proszków stomatologicznej porcelany niskotopliwej Vita Titankeramik przeznaczonej dla tytanu i jego stopów oraz porcelany wysokotopliwej Vita Keramik przeznaczonej do licowania stomatologicznych aparatów protetycznych ze stopów kobaltowych. W badaniach zastosowano spektroskopię w podczerwieni (FTIR) i dyfrakcję rentgenowską (XRD) do analizy składu fazowego, mikroskopię skaningową (SEM) do obserwacji morfologii proszków oraz mikroanalizę rentgenowską (EDS) do jakościowej analizy pierwiastkowej proszków.

EN

This paper presents the results of structural and chemical analyses of low-temperature melting porcelain powders Vita Titankeramik applicable to titanium and its alloys, and high-temperature melting porcelain powders Vita Keramik applicable to facing of prosthetic devices made of cobalt alloys. The infrared spectroscopy (FTIR) and x-ray diffraction (XRD) were applied for phase analysis, scanning electron microscopy (SEM) for control of powders' morphology, and X-ray microanalysis (EDS) for qualitative chemical analysis of powders.

20

Rodzaj cementu a skład fazowy produktów korozji zaprawy z opalem w 1 N roztworze NaOH

Kurdowski W., Garbacik A., Trybalska B.

Cement Wapno Beton

|

2005

|

R. 10/72, nr 2

98-107

PL

Badanie przyspieszoną metodą ASTM C1260 zapraw z dodatkiem opalu wykonanych z trzech cementów: portlandzkiego, portlandzkiego z dodatkiem popiołu lotnego i portlandzkiego z żużlem wykazało, że reakcja alkaliów z opalem ma różny przebieg. W przypadku cementu portlandzkiego bez dodatków powstaje żel krzemianu sodowego, który następnie przekształca się w syntetyczny philipsyt. Przy dodatku popiołu z opalem reaguje głównie potas, a krystalizujący philipsyt zawiera glin i wapń. W przypadku dużego dodatku żużla powstają małe ilości żelu krzemianu sodowego, natomiast faza C-S-H narasta na ziarnach opalu oraz w wyniku reakcji ziaren tego ostatniego powstaje faza C-S-H.

EN

Accelerated test according to ASTM C1260 of mortars with opal addition and prepared from three cements: Portland Cement as well as this cement with fly ash and slag has reviled differences in the reaction of alkalis with opal. In case of Portland Cement gel of sodium silicate is formed which transforms in synthetic philipsite crystals. In mortar with fly ash principally potassium reacts with opal and synthetic philipsite formed contains aluminium and calcium. In case of high slag addition small quantities of sodium silicate gel is formed however, C-S-H overgrowth the opal grain and C-S-H is formed as a product of reaction of calcium with opal.