Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Managemant of landscape resources as an element of development of communes in the Poznań agglomeration – declarativeness of assumptions vs realities of spatial policy

Raszeja E., Wilkaniec A., Szczepańska M.

Przestrzeń i Forma

|

2017

|

nr 29

135--152

EN

In 2010 the development strategy for the Poznań agglomeration was formulated, including the landscape policy. The assumptions of the policy were written in the land use plans of most communes in the Poznań agglomeration although they were usually limited to general statements and rarely concerned specific decisions about spatial planning.

PL

W 2010 roku w ramach strategii rozwoju aglomeracji poznańskiej, została sformułowana polityka krajobrazowa. Założenia przyjętej polityki znalazły się w zapisach studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego większości gmin aglomeracji poznańskiej, jednak zazwyczaj są one ograniczone do ogólnikowych sformułowań i rzadko przekładają się na konkretne decyzje planistyczne.

2

Architectural expression in designing museums as places of remembrance

Badach J., Raszeja E.

Przestrzeń i Forma

|

2017

|

nr 31

77--106

EN

Museums commemorating tragic historic events require the application of particular means of architectural expression. Both the form of the building, the interior design, lighting and materials and its surroundings became a part of the exhibition. In this article the narrative role of architectural components is discussed based on three museums located in different cultural and geographical areas. These are: the Nanjing Massacre Memorial Hall in Nanjing, the Jewish Museum in Berlin and the Museum of the Second World War in Gdańsk.

PL

Muzea upamiętniające tragiczne wydarzenia historyczne wymagają stosowania szczególnych środków architektonicznego wyrazu. Zarówno forma budynku i aranżacja wnętrz, oświetlenie i materiały, jak też jego otoczenie stają się częścią ekspozycji. W artykule została podjęta dyskusja nad narracyjną rolą elementów architektonicznych na przykładzie trzech obiektów zlokalizowanych w różnych obszarach kulturowych i geograficznych. Są nimi: Muzeum Masakry w Nankinie, Mueum Żydowskie w Berlinie i Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.

3

Ocena przydatności źródeł kartograficznych z okresu reform agrarnych w Wielkopolsce do badań retrogresywnych krajobrazu

Mikulski D., Raszeja E.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2017

|

nr 38

23--41

PL

Okres reform agrarnych od końca XVIII w. do lat 60. XIX w. spowodował na terenie Wielkopolski niemal całkowite przekształcenie przestrzeni wiejskiej. Źródłem tych zmian była prywatna i państwowa regulacja gruntów, w tym realizacja zapisów ustawy regulacyjnej związanej z procesem uwłaszczenia. Narzędziem do jej przeprowadzania były sukcesywnie sporządzane plany domen, lasów państwowych i wsi. Wskazane materiały, z uwagi na swój potencjał informacyjny, mogą służyć badaniom retrogresywnym, których celem jest odtworzenie wcześniejszego wizerunku krajobrazu. Zadanie to jest utrudnione z uwagi na zróżnicowanie treści, ograniczoną dostępność oraz stan zachowania materiałów kartograficznych. Przeszkodą są także liczne zniekształcenia rysunków oraz sposób przedstawienia szczegółów na planie. Częściową eliminację tych barier, zapewnia wykorzystanie technologii GIS.

EN

Agrarian reforms conducted in the period from the end of the 18th century until the sixties of the 19th century almost completely transformed rural areas in the Wielkopolska region. The reforms originated both from private and state land use regulations, including the implemented provisions of the regulatory act related to enfranchisement process. Plans of domains, state forests and villages were successively prepared and used as tools to carry out the process. Due to their information potential, the above mentioned materials can be used in retrogressive study for the reconstruction of the prior landscape image. The task is complex because of diverse content, limited accessibility and physical condition of preserved cartographic materials. Moreover, work is rendered more difficult by numerous distortions of the drawings and the way of presenting details on plans. The use of GIS technology ensures partial elimination of the above obstacles, increasing the usefulness of archival maps by transforming the plans and integrating them with other data.

4

Ze studiów nad tożsamością miejsca. Problem kontynuacji formy dworu w krajobrazie wielkopolskiej wsi na obszarze Ziemi Średzkiej

Mikulski D., Raszeja E., Klause G.

Topiarius. Studia krajobrazowe

|

2016

|

T. 1

97--114

PL

Krajobraz Ziemi Średzkiej ewoluował przez wieki, lecz wyrazisty i trwały wizerunek nadał mu dopiero wiek XIX, którego odzwierciedleniem są miedzy innymi założenia dworskie oraz wiążący je system relacji przestrzenno-krajobrazowych. Chociaż tradycję kultury ziemiańskiej przerwała drastycznie II wojna światowa, to nadal istnieje masowa fascynacja „polskim dworem" jako wzorcem architektonicznym. Zaowocowało to z jednej strony ochroną i konserwacją zabytkowej substancji, a z drugiej, współczesnymi realizacjami domów mieszkalnych nawiązującymi do barokowych i klasycystycznych form siedziby ziemiańskiej, pozbawionych jednak kontekstu krajobrazowego. W związku z tym należałoby zadać pytanie: czy w przestrzeni wiejskiej jest miejsce, możliwość i sens kontynuacji wartości architektoniczno-krajobrazowych, które składają się na ideowy obraz „dworu polskiego"? W tym kontekście istotne wydaje się określenie zasad kształtowania przestrzeni służących ochronie tożsamości na obszarze Ziemi Średzkiej.

EN

The landscape of Środa Land has been evolving over the centuries. However, it became distinct and permanent only in the 19th century. It is reflected by manor complexes, which are bound with a system of spatial and scenic relations. Although the tradition of landowner culture was drastically interrupted by World War II, the Polish manor as an architectural model is still fascinating to a large number of people. On the one hand, this fascination resulted in protection and conservation of historical places. On the other hand, the designs of modern residential buildings are inspired by baroque and classist forms of landowners' manors, but they lack the scenic context. In view of this fact, we should ask the question whether in rural areas there is space and possibility and if it makes sense to continue the architectural and scenic values which make the conceptual image of the Polish manor. It is significant to specify the rules of spatial development to protect the identity of Środa Land.

5

Relacje między ekspozycją a tłem krajobrazowym w muzeach na wolnym powietrzu na przykładzie Wielkopolskiego Parku Etnograficznego

Raszeja E., Skóra A.

Topiarius. Studia krajobrazowe

|

2016

|

T. 1

131--148

PL

Tło krajobrazowe ma wpływ na estetykę oraz percepcję ekspozycji w muzeach typu skansenowskiego. Artykuł przedstawia wyniki badań nad otoczeniem krajobrazowym Wielkopolskiego Parku Etnograficznego, zlokalizowanego nad Jeziorem Lednickim, ok. 30 km na zachód od Poznania. Jest to muzeum na wolnym powietrzu prezentujące zabudowę wiejską z XVIII i XIX wieku, a jego układ przestrzenny nawiązuje do rozplanowania wsi owalnicowej. Muzeum jest powiązane funkcjonalnie z rezerwatem archeologicznym znajdującym się na wyspie Ostrów Lednicki, w miejscu prawdopodobnego chrztu Mieszka I. Podjęte badania objęły analizę relacji krajobrazowych między ekspozycją a jej tłem oraz określenie granic widoczności. Zbadano powiązania kompozycyjne między wystawą a otaczającym otwartym krajobrazem rolniczym. Przeprowadzono również waloryzację elementów znajdujących się w obrębie tła krajobrazowego oraz zbadano dynamikę jego przekształceń. Z przeprowadzonych badań wynika, że powiązania widokowe między ekspozycją muzeum a jej tłem krajobrazowym są w znacznym stopniu zakłócone. Elementem degradującym jest nowopowstająca zabudowa mieszkaniowa w sąsiadującej z muzeum wsi Dziekanowice. Istnieje konieczność ochrony obszarów znajdujących się poza granicami własnościowymi muzeum, czyli kształtowania tła krajobrazowego w granicach widoczności. Implikuje to wymóg stworzenia odpowiednich form i instrumentów ochrony, w tym odpowiednich zapisów w planach miejscowych.

EN

Landscape background affects aesthetics and perception of exhibitions in open-air museums. The article presents results of the research concerning the surroundings of the Wielkopolski Park Etnograficzny (Wielkopolski Etnographic Park) located on Lake Lednickie, approx. 30 km west of Poznań. It is an open-air museum presenting rural buildings from the eighteenth and nineteenth centuries. Spatial arrangement of the exhibition refers to the layout ofthe oval shape village. The museum is functionally related with the archaeological reservelocated on the Ostrów Lednicki island, the probable site of the baptism of Mieszko I. The study includes an analysis of the relations between the museum exhibition and its background. The aim was to define the limits of surrounded landscape in terms of its visibility. The research examined the compositional relationships between the exhibition and its context. The indexation of elements located within the landscape background was carried out and the dynamics of its transformation was described. The study shows that the relationships between the museum exhibition and its landscape background are greatly disturbed. The newly emerging residential development, in the adjacent village, is degrading the surroundings. There is a need to protect areas beyond the limits of museum propertyborders. Thelandscape backgroundshould be identified within the limits of visibility. It has beenconcludedthat appropriate forms and instruments of lawprotection have to be established, including relevant provisions in local master plans in order to provide adequate landscape management.

6

Zintegrowana ocena społecznej wartości krajobrazu na obszarze ziemi Średzkiej

Raszeja E., Mikulski D.

Przestrzeń i Forma

|

2016

|

nr 26

145--162

PL

Oceny i wyceny krajobrazu stosowane w zarządzaniu przestrzenią opierają się zwykle na wymiernej wartości użytkowej. Równie ważna, choć trudniej mierzalna jest społeczna wartość krajobrazu związana z jego walorami estetycznymi, informacyjnymi, emocjonalnymi i symbolicznymi. Tego problemu dotyczyły badania przeprowadzone przez autorów na terenie ziemi średzkiej. Zastosowano w nich metodę zintegrowanej oceny, uwzględniając aspekty preferencji przestrzennych i „historycznej pamięci” społeczności lokalnych.

EN

Landscape assessments and valuations which are used in spatial management are usually based on measurable use value. The social value of landscape related to its aesthetic, informative, emotional and symbolic values is equally important, but it is more difficult to measure it. The authors investigated this problem in the Środa Wielkopolska region. The integrated assessment method was used, including the aspects of spatial preferences and ‘historical remembrance’ in local communities.

7

Wartość krajobrazu miejskiego – zagrożona, kreowana, utracona i ożywiana. Poznańskie doświadczenia

Klause G., Raszeja E., Szumigała P.

Przestrzeń i Forma

|

2016

|

nr 26

115--132

PL

Współczesne miasto to obraz konfliktów rozgrywających się w trójkącie: polityka – społeczeństwo – kapitał oraz rodzących się oddolnie działań naprawczych. W tej grze interesów szczególną rolę odgrywa krajobraz i przypisywana mu wartość. W wyniku działań projektowych i inwestycyjnych ta wartość może zostać zwiększona, zachowana, odtworzona, ale też utracona. Artykuł prezentuje ten problem na przykładzie analizy konfliktowych sytuacji przestrzennych oraz wybranych koncepcji projektowych wypełniających nową treścią miasto tradycyjne, jakim jest Poznań.

EN

The contemporary city is the site of conflicts fought at the tripoint of contact between politics, the society and capital, and grassroots corrective actions. In this play of interests a particularly important role is played by landscape and its ascribed value. Through design and investment activities this value may be enhanced, maintained, recreated, but it may as well be lost. This paper presents this problem based on an analysis of conflict spatial situations and selected design concepts providing new meaning to such a traditional city as Poznań.

8

Nowe podejście do ochrony krajobrazu kulturowego - budowanie tożsamości lokalnej w oparciu o czytelną narrację krajobrazową

Raszeja E., Gałecka A.

Architektura Krajobrazu

|

2011

|

nr 2

16--23

EN

The article is based on cultural landscape research conducted by the authors in Rogalin in 2010. The research resulted in the vi I lagę development strategy document. Many problems and conflicts in Rogalin are strongly connected with a gradual loss of landscape form legibility, which havetwo main reasons. The first is increasing urbanization pressure, caused by the neighbouring Poznań conurbation; the other is the inappropriately managed tourism, which is focused on the Raczynski family manor residence, avoiding other, potentially attractive parts of the village. Solving the spatial conflicts was possible thanks to the recognition of historical structures recognition and also by the designation of the charac-ter and meaning of traces established in the cultural landscape. Inside the village local memoriał places could be found, which despite the gradual loss of its meaning still exists in the village population's awareness. The article's assumption implies that cultural landscape protection efficiency is dependent on its structure legibility. Also the local communities are more able to participate in the protection of places which are understood. It is necessary to answer the question which tools should be used in the reconstruction, enhancement and protection of landscape character. The viIlage development strategy implies innovative solutions based on legible historical traces. The proposal for Rogalin provides not only adaptation of historical buildings, but also other landscape narrative ideas, such as spatial structure reconstruction, rebuilding scenie links, using phantoms, signs and symbols. The primary aim is not to create an open air museum, but protect the vitality and authenticity of Rogalin landscape as a place of human life.

9

Krajobraz sakralny związany z ciekami wodnymi, na przykładzie "Szlaku kościołów drewnianych wokół Puszczy Zielonka"

Raszeja E., de Mezer E.

Architektura Krajobrazu

|

2010

|

nr 1

25--33

EN

Sacred landscape is inseparably linked with the revelation of sanctity in human life space (hierophany and teophany in some cases). Profanum has to be symbolically submitted to res sacra to enable the element of sacrum to act in a proper way. It involves an appropriate exposition of sacred landscape elements, especially churches. They are not only visible dominants, but also domus dei and axis mundi in cultural landcape. For that reason churches are often situated in the most prominent places, making good use of natural landform features, first of all hills usually connected with valleys of water flows. 'The trail of wooden churches around Zielonka forest' consists of twelve churches that have become an inherent part of Wielkopolska cultural landscape. Seven of them are located in the area of river valleys, which determines landscape exposition. The aim of this article is to attract attention to the vital role of small water flows in the exposition of churches and the influence of valley forms on sacred landscape perception.

10

Bariery w zarządzaniu krajobrazem kulturowym na obszarach chronionych Wielkopolski

Raszeja E.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2008

|

nr 10

358--367

11

Interpretacja krajobrazu wiejskiego - między teorią a praktyką

Raszeja E.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2007

|

R. 104, z. 5-A

75-77

PL

Dla zapewnienia odpowiedniego planowania i zarządzania wsią konieczne jest ustalenie i zrozumienie wartości krajobrazowych, które definiują tożsamość kulturową danego obszaru. Zakłada to zdolność do interpretowania krajobrazu (czytania krajobrazu). Metoda wypracowana i stosowana przez autorkę opiera się na następującej sekwencji: historia krajobrazu (pochodzenie, kontekst, procesy, dynamika) - struktura krajobrazu (elementy, modele i relacje przestrzenne) - percepcja krajobrazu (tożsamość, emocje, znaczenie). Bardzo istotny dla poszczególnych poziomów percepcji jest zakres analizy, jak również metoda zapisu.

EN

In order to ensure proper rural planning and management, it is necessary to identify and understand landscape values, which define cultural identity of a given area. This implies the ability to interpret landscape (the landscape reading). The method worked out and applied by the author is based on the following sequence: landscape history (origin, context, processes, dynamics) - landscape structure (elements, spatial patterns and relations) - landscape perception (identity, emotions, meaning). For particular levels of interpretation, the range of analysis, as well as the method of record, are very essential.

12

Quo vadis civita - a rus. Przestrzenno-krajobrazowe aspekty procesów suburbanizacji w obszarze metropolitalnym Poznania

Raszeja E.

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura i Urbanistyka

|

2006

|

Z. 6

49-56

PL

Rozwój wielkich miast następuje przez przekształcanie ich struktury wewnętrznej, a także drogą ekspansji terytorialnej i wzmacniania związków funkcjonalnych z obszarami otaczającymi. Tereny wiejskie położone w obszarze metropolitalnym Poznania odznaczają się ogromną dynamiką przemian prowadzących do zachwiania ich stabilności ekologicznej, deformacji struktury przestrzennej i degradacji krajobrazu. Niniejszy artykuł zwraca uwagę na rolę planów zagospodarowania przestrzennego oraz udział społeczności lokalnych w kształtowaniu krajobrazu i prawidłowym gospodarowaniu przestrzenią w strefie oddziaływania miasta.

EN

Urban development takes place through the transformation of inner structures of big cities as well as territorial expansion and strengthening functional links with surrounding areas. Rural areas situated within the Poznań metropolitan area are characterized by huge dynamics of changes, which threatens ecological stability and leads to spatial deformation and landscape degradation. This article focuses on the role of land development plans and the participation of local communities in landscape planning and proper spatial management within the area of the influence of a city.

13

Tożsamość, trwałość, rozwój; Ochrona krajobrazu kulturowego w projektach odnowy wsi

Raszeja E.

Architektura Krajobrazu

|

2005

|

nr 1-2

41--50

EN

When facing growing endangerment of cultural heritage and village landscape caused by modern tendencies and development processes, it is necessary to encircle with protection not only particular objects but also all spatial sets and landscape forms. These problems should be included into village renewal projects, and individual solutions have to be preceded by comprehensive examinations. In modern programs of village renewal the need to rebuild spatial identity, based on durable values preserved in the cultural landscape of a village, is underlined. The ability to read these values and to respect them is connected with it. The article presents three projects connected with widely understood village renewal. One of them is an Irish project, ranging from researches to records of cultural heritage in the Belcoo region, carried out mutually by scientists, artists and village inhabitants. Within its limits commodious archival material was gathered and the history of this region which had been recorded in archeological, architectonical and spatial heritage was recreated. The next example originates from the region of Sławno in Middle Pomerania, where complex researches (archeological, architectonical, scenic, biological) on cultural landscape have been run in the River Wieprza valley over last few years. It is a specific terrain due to its natural values, and also the stage of preservation of cultural landscape resources. It is characterized by cultural apposition - Slavic origin, medieval settlements based on German law and German influence in 19th and 20th century village building. The region of Nowy Tomyśl in Great Poland is an example of cultural landscape, created by colonization of 18th century Dutch settlers. In the place of stumped forest this homogeneous landscape structure was created which has lasted in an almost unchanged form until today. The research run at Pomerania and in Great Poland included identifica ion of cultural landscape resources, choice and character of the elements defining its specification, evaluation of the stage of preservation of characteristics and traditional forms and the study of landscape perception.

14

Udział społeczności lokalnych w kształtowaniu krajobrazu

Raszeja E.

Przegląd Komunalny

|

1999

|

nr 5

95-98

PL

O niepokojącym stanie krajobrazu mówi się nie od dzisiaj. Wiele niekorzystnych zjawisk zostało opisanych w pracach naukowych i popularnych publikacjach. Zdiagnozowano większość przyczyn istniejącego stanu rzeczy. Trwają prace nad konstruowaniem programów naprawczych, powstają interesujące (oncepcje ochrony i kształtowania kra-obrazu. Problematyka ta doczekała się nawet odpowiednich zapisów prawnych. Wiele osób "publicznych" deklaruje gotowość podjęcia działań na rzecz zachowania ładu i harmonii w krajobrazie. Tymczasem otaczająca nas rzeczywistość przestrzenna zdaje się zaprzeczać tym wszystkim pozytywnym programom i deklaracjom. W czym więc tkwi problem?

15

Ład przestrzenny w gminie

Raszeja E.

Przegląd Komunalny

|

1999

|

nr 3

51-53

PL

Prawidłowa gospodarka przestrzenna na obszarze gminy ma na celu osiągnięcie ładu przestrzennego w założonej perspektywie czasowej.